GENETYKA molekularna
Zad. 1. Uzupełnij tabelę (4p.)
Kwas nukleinowy |
Funkcje |
DNA |
|
rRNA |
|
tRNA |
|
mRNA |
|
Zad. 2 (3p.) Wymień 3 rodzaje związków tworzących DNA.
1. ………………………………., 2. …………………………….., 3. ………………………………
Zad. 3(1p.) Nukleotydem nazywamy połączenie:
A. zasada azotowa - cukier - reszta kwasu ortofosforowego
B. zasada azotowa - cukier
C. cukier - reszta kwasu ortofosforowego
D. zasada azotowa - reszta kwasu ortofosforowego
Zad. 4. (3p) Skonstruuj tabelę, w której porównasz rodzaje kwasów RNA pod względem ich funkcji.
Zad.5. (2p.) Określ rolę kodonów : AUG UGA UAA w procesie translacji.
………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………
Zad.6 (2p.) Wymień 4 cechy kodu genetycznego.
1. ……………………………………………………………… , 2. ……………………………………………………….
3. ……………………………………………………………… 4………………………………………………………….
Zad. 7(2p.) Podaj możliwą liczbę kopii (wersji) danego genu:
a) w 1 komórce diploidalnej ………………………………………………………………………………….
b) 1 komórce haploidalnej……………………………………………………………………………………..
Zad.8.(2p.)W cytoplazmie znajduje się mRNA o następującej sekwencjinukleotydów:AUGACAAAAGGUGGCUGG
a) zapisz sekwencję nukleotydów w dwuniciowym fragmencie DNA, na którym zaszedł proces transkrypcji podanego odcinka m RNA
|
b) podaj z ilu aminokwasów będzie zbudowany łańcuch peptydowy powstający w wyniku translacji tego fragmentu mRNA
……………………………………………………………………………………………………………………………………
Zad.9.(2p.) Przedstaw udział wymienionych składników i struktur w procesie syntezy białka:
rybosomy……………………………………………………………………………………………………………………… aminokwasy………………………………………………………………………………………………………………………
Zad.10 (1p.) Podaj 3 struktury komórkowe w których występuje DNA.
1. ………………………………………… , 2. ………………………………………3………………………………………..
Zad. 11(1p.)Wyjaśnij na czym polega zasada komplementarności.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Zad.12. (2p.)Na schemacie przedstawiono DNA. Wpisz pod schematem nazwy budujących go związków chemicznych oznaczonych cyframi 1- 4.
1………………………2………………………3…………………………….4………………………………………….
Zad.13. (2p.) Fragment DNA jest zbudowany z 200 nukleotydów, zawiera 43 nukleotydy z tyminą. Oblicz, ile nukleotydów z guaniną powinno być w tym fragmencie cząsteczki
…………………………………………………………………………………………………………………………….
Zad. 14.(3p.) Przyporządkuj nazwom oznaczonym literami w pierwszej kolumnie definicje (znaczenia) oznaczone cyframi w drugiej kolumnie.(2p.)
a) nukleotyd |
1. podstawowa jednostka budulcowa kwasów nukleinowych |
b) kod genetyczny |
2.współzależność między kolejnością nukleotydów DNA a sekwencją aminokwasów w białku |
c) locus |
3. miejsce genu na chromosomie |
a)………..……….b) …………… c) ………………..
Zad. 15.(2p.) W tabeli przedstawiono informacje dot. replikacji DNA. Jeżeli jest prawdziwe wstaw P, jeżeli fałszywe F.
Informacje |
P lub F |
Substratami do syntezy nowej nici DNA są trifosfonukleotydy |
|
Informacja o białku jest przepisywana z DNA na mRNA w procesie translacji |
|
Polimeraza DNA katalizuje syntezę nowej nici DNA |
|
Jako matryca w procesie syntezy białka służą rybosomy |
|
Zad. 16(2p.)Informacja genetyczna jest zaszyfrowana zgodnie z regułą zwaną kodem genetycznym. Poniższe zapisy ilustrują trzy cech kodu genetycznego. Podaj ich nazwy
1. AUG - metionina ; UUU - fenyloalanina ; UCU - seryna; GUU - walina
2. leucyna
CUU GUG
CUG CUA
1. …………………………………………………………2. ………………………………………………………………….
Zad.17 (3pkt) Z podanych związków wybierz substraty i produkty niezbędne do procesów: replikacji, transkrypcji
i translacji: DNA, mRNA, aminokwasy, białko, tRNA.
Procesy |
Substraty |
Produkty |
Replikacja |
|
|
Transkrypcja |
|
|
Translacja |
|
|
Zad. 18 (2pkt)Przyporządkuj nazwom oznaczonym literami z kolumny A określenia oznaczone cyframi z kolumny B
A |
B |
a) autosomy b) locus c) ekspresja genu d) kariotyp |
1. miejsce genu na chromosomie 2. droga od DNA na białko (stan aktywności genu) 3. chromosomy, które są w takiej samej ilości obecne w komórkach obu płci 4. komplet chromosomów charakterystyczny dla każdego gatunku |
a)…….., b)…………… c)……………….. d) ………………………
Zad.19 (2pkt) Opisz schemat przedstawiający proces obróbki pre-mRNA oraz określ jego lokalizację w komórce.
……………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………….
Zad.20 (2p.Mierzonowzrost w populacji 112 kobiet. Wyniki zamieszczono w tabeli. Wykonaj diagram przedstawiający zmienność wysokości badanej populacji.
Wzrost |
||||
Grupa I
Bardzo niskie |
Grupa II
Niskie |
Grupa III
Średniego wzrostu |
Grupa IV
Wysokie |
Grupa V
Bardzo wysokie |
6 |
20 |
42 |
34 |
10 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zad 21. (1 pkt) Ustal kolejność wg skomplikowania budowy.
genom, nukleozyd, nukleosom, nukleotyd, chromosom, chromatyda
………………………………………………………………………………………………………………………….
Zad. 22.(3 pkt) Schemat przedstawia crossing- over. Opisz mechanizm przedstawionego procesu
oraz podaj, kiedy zachodzi i jakie będą konsekwencje jego zajścia.
……………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………….
Informacja do zadania nr 23 A. i 23 B.
Schemat I Schemat II
Przedstawia etapy spermatogenezy. Wykres przedstawia ilość DNA w komórkach.
Zad.23.A(1pkt) Jaki typ podziału komórkowego występuje w miejscu X i Y na schemacie I?
X …………………… Y ……………………
Zad. 23 . B (1 pkt) Odczytaj z wykresu na schemacie II ilość DNA w komórkach w czasie spermatogenezy.
1. spermatogonium -……………………
2. spermatocyt I - ……………………
3. spermatocyt II - ……………………
4. spermatyda - ……………………
Zad. 24. (1 pkt)
Wyjaśnij, jaką funkcję pełni promotor w regulacji ekspresji genów.
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
Zad.25. (2 pkt) Schemat przedstawia proces w komórce eukariotycznej.
Nazwij przedstawiony proces i podaj, w jakim etapie cyklu komórkowego zachodzi.
……………………………………………………………………………………………………………………………….
Zad 26. (1 pkt) Według najnowszych badań, w co najmniej 16 organizmach z oddzielnych gałęzi ewolucyjnych kodonom są przypisane aminokwasy inne niż standardowo. Wiele gatunków glonu Acetabularia odczytuje kodony UAG i UAA, powszechnie oznaczające „stop”, jako glicynę. Kodon CUG, który normalnie oznacza leucynę, w komórkach grzybów z rodzaju Candida jest tłumaczony jako seryna.
Podaj cechę kodu genetycznego, od której odstępstwa zostały przedstawione w tekście.
...................................................................................................................................................................................................................
Zad 27. 5 pkt.W cyklu życiowym komórki można wyróżnić interfazę oraz podział komórki. Na schemacie przedstawiono procesy (w tym proces crossing - over), zachodzące podczas interfazy oraz następującej po niej mejozy. Allele znajdujące się chromosomach oznaczono literami.
a) Podaj dokładne nazwy faz cyklu komórkowego, podczas którego zachodzą procesy 1, 2 i 3 przedstawione na schemacie.
1 ……………………………………………………………..
2 ……………………………………………………………..
3 ……………………………………………………………..
b) Opisz mechanizm procesu crossing - over przedstawionego na schemacie. W opisie użyj pojęć:
chromosomy homologiczne, koniugacja, chiazmy, chromatydy.
...…………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………..............................................
...…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………....................................................
c) Podaj genotyp komórki macierzystej, która podlega procesowi przedstawionemu na schemacie.
………………………………………………………………………………………………………………………………
d) Wypisz genotypy gamet, które powstaną w wyniku procesu crossing - over przedstawionego na schemacie oraz podkreśl gamety o nowej kombinacji genów w chromosomach.
…………………………………………………………………………………………………............................................
4
spermatogonium
spermatocyt I
X
Y
spermatocyt II
spermatyda