![]() | Pobierz cały dokument motyw.labiryntu.w.architekturze.francuskiego.doc Rozmiar 920 KB |
Motyw labiryntu w architekturze francuskiego gotyku
W starożytności labirynt rozumiany był jako konstrukcja o skomplikowanym układzie wnętrza, wielkiej liczbie sal i krętych korytarzy. Znane są 4 słynne labirynty antyczne (wg Pliniusza Starszego).
- egipski z II tysiąclecia p.n.e. na terenie oazy Fajum w Hawara (świątynia grobowa AmenemhataIII) (opisywany przez Herodota i Strabona.)
- kreteński, wg tradycji zbudowany przez Dedala z polecenia króla Minosa, a będący siedzibą Minotaura (identyfikowany ze skomplikowanym układem pałacu w Knossos)
Pałac w Knossos
- labirynt na wyspie Samos, wzniesiony w VI w. p.n.e. na rozkaz tyrana Polikratesa
- italski, grobowiec króla etruskiego Larsa Porsenny (okolice miasta Clusium, dziś Chiusi);
W sztuce greckiej i rzymskiej wyobrażenia labiryntu występowały często w malarstwie wazowym, na mozaikach, monetach jako skomplikowana figura geometryczna o układzie centralnym;
Spotykamy również labirynt jako motyw ogrodowy (tzw. "błędnik"), skomplikowany system ścieżek, ujętych w szpalery żywopłotów, w środku plac z basenem, fontanną lub posągiem.
I wreszcie labirynt pojawia się także jako spiralna lub meandrowa figura geometryczna w gotyckich katedrach, ułożona z płyt w posadzce. Zazwyczaj zawierała inskrypcję dedykacyjną i imiona budowniczych, a rozumiana była często jako symbol trudności sztuki budowania.
Niektóre z labiryntów gotyckich katedr umieszczone są w nawie głównej, na skrzyżowaniu z transeptem. Większość jednak wbrukowana jest na początku nawy głównej, ukazując się wiernym zaraz po przekroczeniu przez nich progów świątyni. Labirynt składa się z serii kręgów koncentrycznych, czasem -jak w Amiens- ośmiokątów koncentrycznych. Centrum labiryntu jest wyraźnie zaznaczone: czasem widnieje tu przedstawiona scena, czasem motyw geometryczny. Bywa, że centrum labiryntu jest miejscem przecięcia dwóch prostopadłych osi symetrii, rysujących krzyż, wyraźnie widoczny wśród zawiłych skrętów labiryntu.
![]() | Pobierz cały dokument motyw.labiryntu.w.architekturze.francuskiego.doc rozmiar 920 KB |