CAMPANULA - DZWONEK
- Około 300 gatunków występujących na półkuli pn., w strefie umiarkowanej a szczególnie w górach obszaru śródziemnomorskiego.
- Gatunki dwuletnie np. Dzwonek ogrodowy oraz gatunki wieloletnie (byliny) np. Dz. Karpacki, Dz. Brzoskwiniowy, Dz. Skupiony.
- Sadzone na rabatach, w ogrodach naturalistycznych, wykorzystywane do zadarniania → Dz. Miniaturki; materiał na kwiat cięty, niektóre można suszyć.
- W Polsce występuje 18 dziko rosnących gatunków np.
Dz. Rozpierzchły (C. Patula) - na łąkach
Dz. Pokrzywolistny (C. Trochelium) - w lasach
Dz. Brzoskwiniolistny (C. Persicifolia) - w lasach
Dz. Skupiony (C. Glomerata) - w zaroślach, na łąkach
- W tatrach występuje m.in.:
Dz. Karpacki (C. Carpatica) i jego odmiany
Dz. Ogrodowy (C. Medium)
BIOLOGIA:
- Liście dwojakie: w rozecie - zawsze ogonkowe, na łodydze zwykle siedzące. Kształt zmienny, mniej lub bardziej karbowane.
- Kwiaty - o płatkach korony mniej lub bardziej zrośniętych , z reguły duże. W odcieniach niebieskie, białe, fioletowe. Osadzone pojedynczo na szypułkach w kątach liści lub zebrane w kwiatostany typu grono lub wiecha. Mogą być pojedyncze, półpełne lub pełne.
- Łodygi u gatunków darniowych pokładają się u pozostałych są wzniesione.
- Owoc: torebka
- Gatunki różnią się między sobą pokrojem, wysokością, kształtem, barwą, porą kwitnienia oraz warunkami uprawy.
WYMAGANIA I UPRAWA:
Rośliny trwałe o małych wymaganiach.
- Gleby przepuszczalne, umiarkowanie suche.
- Stanowisko suche lub półcień
- Nie przesadzać z żyznością podłoża i dokarmianiem nawozami. Jeżeli rośliny te rosną w zbyt żyznym podłożu tracą swą długowieczność.
- Rosnące zbyt bujnie w mokrą letnią pogodę mogą być porażone szarą pleśnią.
- Posadzone w podłożu mniej zasobnym w N będą mieć bardziej zwarty pokrój.
CAMPANULA PERSICIFOLIA - DZWONEK BRZOSKWINIOLISTNY !!!
Występuje w stanie naturalnym w całej Europie i Azji.
BIOLOGIA:
- Kępy złożone z liści zebranych w rozetę. Są one wąsko lancetowate, całobrzegie lub drobno piłkowane na brzegu blaszki liściowej. (Młodsze liście są całobrzegie, starsze piłkowane). Liście zwężają się tworząc 5-7 cm ogonek liściowy.
- Łodyga kwiatostanowa prosta, lekko owłosiona, pojedyncza, dorastająca do 40-120 cm. Liście na łodydze są siedzące, sztywne, wąskie.
- Kwiaty o średnicy 3-5 cm zebrane w kwiatostany typu grono. Kwiaty osadzone na krótkich szypułkach, jasnoniebieskie, u odmian fiołkowe, białe, fioletowe. Pełne lub półpełne. Korona kwiatów jest dzwonkowata (nadają się na kwiat cięty -trwałość w wazonie 7-12 dni) z wciętymi ząbkami do ⅓ długości. Roślina ponownie kwitnie aż do przymrozków. Pełnia kwitnienia przypada na II połowę czerwca do 15 lipca. Kwiaty zbieramy kiedy jest otwartych od 3 do 5 kwiatów.
- Roślina zawiązuje liczne drobne nasiona.
- W końcu sierpnia z karpy wyrastają nowe młode rozety które będą podstawą kwitnienia w następnym sezonie.
- Rozmnażanie generatywne - w 1g = 7000-10000 nasion
- Rozmnażanie wegetatywne przez podział kępy
ZASTOSOWANIE:
Nadają się na rabaty, między krzewy, na wrzosowiska, do ogrodów naturalistycznych.
WYMAGANIA:
- Rosną na stanowiskach słonecznych lub półcienistych
- Bardzo odporne na suszę, ale długotrwały brak wody niekorzystnie wpływa na wielkość
kwiatów i obfitość kwitnienia.
- Nie jest wymagający co do gleby, nie potrzebuje dodatkowego nawożenia, wystarczy jednorazowe jesienne dosypanie ziemią kompostową.
SADZENIE:
Kępy Dzwonka brzoskwinio listnego 4-5 letnie dają się dzielić na pojedyncze rozetki. Przy podziale kępy część rozetek nie ma korzeni przybyszowych, dlatego też należy je ukorzenić w inspekcie. Ukorzenione rozetki wysadza się na miejsca stałe w odstępach co 30 cm. Najlepszym terminem podziałów jest wczesna wiosna - połowa kwietnia.
UPRAWA W OGRZEWANYM TUNELU FOLIOWYM:
Połowa VIII - wysiew nasion. Podłoże luźne, przepuszczalne z domieszką piasku. Aby uzyskać 1000 roślin potrzeba od 1-5 g nasion. Po około 3 tyg. pikujemy rośliny. Sadzimy na zagonach pod koniec października. Na 1m2 - 24 rośliny.
Do połowy XI utrzymujemy temperaturę 10*C. W takich warunkach rośliny szybko się ukorzeniają. Od początku stycznia należy zacząć doświetlać rośliny, przedłużając dzień do 16 godzin. Po 3 tygodniach rośliny uszczykujemy w celu zwiększenia plonu - 4 krotnie. Na prawidłowo uszczykniętych roślinach powinno zostać 10-12 liści. Jeśli pozostawimy zbyt dużo liści wyrośnie dużo słabych pędów. Rośliny kwitną - gdy doświetlamy rośliny - od końca IV do połowy V, jeśli nie doświetlamy pod koniec V.
UPRAWA W NIEOGRZEWANYM TUNELU FOLIOWYM:
Koniec II - wysiew nasion. Pikujemy do palet po około 4 tygodniach a po następnych 6 tygodniach sadzimy do doniczek. Podłoże - substrat torfowy (w donicach). Po około 12 tygodniach od sadzenia (I połowa sierpnia) rośliny z donic przesadzamy do skrzynek które wystawiamy na zewnątrz lub sadzimy do gruntu - 33szt/m2. Podłoże wzbogacamy dodając np. osmocate. Do nieogrzewanych tunelów sadzimy w II połowie IX. Bardzo ważne jest wietrzenie tunelów w celu uniknięcia chorobom np. szarej pleśni, rdzy. Następnie rośliny przykrywamy włókniną - zimują. W pierwszej połowie III należy rośliny zasilić nawozem. Zbiór kwiatów - II połowa V.
DZWONEK BRZOSKWINIOLISTNY
CAMPANULA PERSICIFOLIA