ROZCIĄGANIE

, 
, 
warunek wytrzymałościowy:

warunek przemieszczeniowy:

![]()
gdzie: 
![]()

Jednostki
![]()


![]()
![]()
![]()
PRZYKŁADY STATYCZNIE WYZNACZALNE
Przykład 1
zaprojektować z warunku wytrzymałościowego przekroje prętów kratownicy
obliczyć pionowe przemieszczenie węzła.
Dane:

Stal: ![]()
, ![]()
Projektowanie:
określenie wymiaru a kwadratowego przekroju prętów, ( z założenia jest jednakowy dla wszystkich prętów)
wyznaczenie sił przekrojowych w ustroju i sporządzenie wykresów
równowaga węzła A




Naprężenia w prętach:

, 
Warunek projektowania dla kratownicy:

Stąd otrzymujemy:


(uwaga na zamianę jednostek)

Analiza planu przemieszczeń.
Każdy z prętów składowych może obrócić się względem swojego środka obrotu oraz wydłużyć się lub skrócić zależnie od znaku siły podłużnej. Złożenie tych dwóch przemieszczeń może odbywać się w dowolnej kolejności dla teorii liniowej i nie ma wpływu na wynik zadania. Plan przemieszczeń dla ustroju wynika z warunku zgodności przemieszczeń dla punktów wspólnych łączących pręty
Dla podanej kratownicy wydłużenia prętów wynoszą:


Przemieszczenie pionowe punktu A obliczamy korzystając z zależności geometrycznych dla planu przemieszczeń. W zależnościach tych występują wartości bezwzględne.


Przykład 2
Wyznaczyć wykres przemieszczeń dla pręta o skokowo zmiennym przekroju obciążonego jak na rysunku.
Pręt wykonany jest ze stali, dla której podano: ![]()
, ![]()
Zadanie jest statycznie wyznaczalne, stąd przystępujemy do sporządzenia wykresu sił podłużnych:
Dla zadanych przekrojów należy sprawdzić spełnienie warunku wytrzymałościowego dla wszystkich przedziałów charakterystycznych I-J:

Naprężenia w kolejnych przedziałach charakterystycznych wynoszą:



Przemieszczenia punktów charakterystycznych są otrzymywane jako sumy wydłużeń odcinków w kolejnych przedziałach charakterystycznych.
![]()



Wykres przemieszczeń w przedziałach charakterystycznych jest liniowy. Wynika to z całkowania stałych odkształceń pochodzących od stałych sił podłużnych.
Przykład 3
Zadaniem jest wyznaczenie przemieszczenia końca pręta obciążonego ciężarem własnym.
Pręt wykonany jest z materiału, dla którego podano: ![]()
-ciężar własny, ![]()
.
Całkowity ciężar belki wynosi:
![]()
gdzie:
F pole przekroju,
l długość belki.
Gęstość obciążenia na jednostkę długości wynosi:
![]()
Wykres siły podłużnej w przyjętym układzie współrzędnych ma postać jak na rysunku, a równanie siły podłużnej można zapisać następująco:

Odkształcenie liniowe jest też funkcją zapisaną jak poniżej:

Przemieszczenie końca pręta obliczamy jako całkę z odkształceń:

Przykład 4
Pręt aluminiowy o przekroju kołowym utwierdzony na obu końcach został ogrzany o 60 stopni . Dobrać średnicę przekroju kołowego przekroju, tak aby nie została przekroczona jego wytrzymałość.
Dane: ![]()
=100 MPa, E=70 GPa, 
.
Ułożenie dwóch podpór uniemożliwia przemieszczenia punktów przypodporowych wzdłuż osi x. Zerowe przemieszczenia punktu B można potraktować jako przemieszczenie będące sumą wydłużenia pręta od podgrzania oraz skrócenia od powstałej siły wewnętrznej N.
Równanie to prowadzi do obliczenia siły podłużnej N (jest to siła ściskająca, gdy pręt jest podgrzewany)
Naprężenie normalne:
otrzymujemy jako niezależne od pola przekroju.
Warunek projektowania jest następujący:
![]()
Prowadzimy obliczenia dla powyższych danych:
![]()
które wskazują na spełnienie tego warunku niezależnie od wielkości przyjętego przekroju.
Przykład 5
Pręt stalowy o przekroju kołowym o średnicy 2 cm i długości AB'=2.01 m został wepchnięty pomiędzy dwie podpory A i B umieszczone w odległości 2.0 m. Obliczyć powstałą siłę wewnętrzną . Dane dla stali: E=200 GPa.
![]()

stąd otrzymujemy: ![]()