Taniec na wózkach inwalidzkich

Anna Kozioł

Fizjoterapia II rok IIº

Grupa 10

Taniec na wózkach inwalidzkich

Jest to forma aktywności ruchowej, która może być traktowana jako forma rehabilitacji, sportu czy rekreacji. Ma on różne formy i style. Tancerze niepełnosprawni mogą wybierać spośród tańca ludowego, towarzyskiego, nowoczesnego czy baletu. Najbardziej popularną i rozpowszechnianą formą jest taniec towarzyski, który od 1998 został uznany przez Międzynarodowy Komitet Paraolompijski (IPC) za dyscyplinę paraolompijską.

Taniec na wózkach można podzielić na konkurencje:

• Combi - gdzie jeden z tancerzy porusza się na wózku, a drugi jest osobą pełnosprawną,

• Duo - gdzie oboje tancerze poruszają się na wózkach.

• Group dance - gdzie tańczą sami zawodnicy na wózkach lub w połączeniu z osobami zdrowymi.

• Single dance - gdzie tańczy wyłącznie osoba na wózku

(Group dance i singe dance wykonywane są w innych stylach tanecznych niż taniec towarzyski)

Klasy zdrowotne

Jeżeli chodzi o podział tancerzy niepełnosprawnych, poruszających się na wózkach, to możemy rozróżnić dwie grupy, zróżnicowane na podstawie sprawności i możliwości motoryczno-fizycznych danego tancerza.

Każdy zawodnik poruszający się na wózku oceniany jest przez klasyfikatorów funkcjonalno-medycznych. Biorą oni pod uwagę pięć elementów, a mianowicie:

• Kontrola koła w czasie jazdy na wózku, poprzez napędzanie i zatrzymanie koła ręką,

• Funkcja pchania, w kontakcie z ręką partnera,

• Funkcja ciągnięcia, w kontakcie z ręką partnera,

• Zakres ruchów całym ramieniem,

• Obroty tułowia.

Za każdy z tych elementów tancerz może otrzymać od 0 do 2 pkt., przy czym 2 ptk. otrzymuje osoba, u której dany element funkcjonuje w sposób sprawny. W ten sposób oceniane są obie połowy ciała, czyli zawodnik może w sumie zdobyć od 0 do 20 ptk.

Ze wzglądu na zdobytą liczbę punktów zawodnicy są dzieleni na dwie klasy:

• Klasa I - od 0 do 14 ptk.,

• Klasa II - od 15 do 20 ptk..

Pary startujące w klasie I obowiązują te same tańce co w klasie II, z tym że ich tempo powinno być wolniejsze ( jest ono ściśle określone przepisami turniejowymi).

Tańce turniejowe

Pary rywalizujące w tańcu towarzyskim na wózkach mogą rywalizować w dwóch stylach tanecznych:

• Styl standardowy (ST) : walc angielski, walc wiedeński, foxtrot, quickstep.

• Styl latynoamerykański (LA) : samba, cha-cha, rumba, paso doble, jive.
  

Sędziowie oceniając pary biorą pod uwagę takie same kryteria, jak przy ocenie par sprawnych, czyli : charakter tańca, rytm, technikę, figury taneczne, czyli to co składa się na wartość techniczną tańca, jak również : choreografię, prezentację czy też charyzmę pary, czyli to wszystko co składa się na wartość artystyczną i wizerunek tancerzy.

Poziom zaawansowania

Pary startujące w turniejach dzielone są dodatkowo ze względu na stopień zaawansowania. Najczęściej przyjmuje się podział na grupę początkujących „Promotion Class” i zaawansowaną „Top Class”.

Tancerze początkujący muszą wykonać mniejszą liczbę tańców (liczba ta oraz dobór tańców zależą od decyzji organizatora turnieju).

Historia i osiągnięcia Polaków

• 1968 - pierwsze próby adaptacji tańca towarzyskiego na potrzeby rehabilitacjo osób na wózkach w Szwecji przez Els-Britt Larsson

• 1975 - pierwsze zawody taneczne w Västeras w Szwecji

• 1977 - pierwsze zawody na szczeblu międzynarodowym w Szwecji

• 1998 - pierwsze oficjalne mistrzostwa świata w Japonii. Komitet Paraolimpijski uznaje taniec towarzyski na wózkach w klasie combi za dyscyplinę sportową i włącza ją do dyscyplin paraolompijskich.

Konspekt zajęć

Liczba ćwiczących: 10

Miejsce ćwiczeń: sala gimnastyczna

Przyrządy i przybory: 5-aktywne wózki inwalidzkie, sprzęt grający, płyta z muzyką

Temat: Zajęcia z zakresu tańca integracyjnego osób poruszających się na wózkach i osób zdrowych.

Zadania szczegółowe: kształtowanie prawidłowej postawy ciała i ekspresji ruchu w tańcu u osób tańczących, doskonalenie umiejętności posługiwania się aktywnym wózkiem, umuzykalnienie uczestników zajęć.

CZĘĆŚ LEKCJI	NAZWA ĆWICZENIA	TREŚĆ ĆWICZENIA	UWAGI ORGANIZACYJNO-METODYCZNE
I Część wstępna	1. Czynności organizacyjno-porządkowe, zbiórka 2. przedstawienie uczestnikom tematu zajęć, przybliżenie historii i zasad obowiązujących w dyscyplinie sportowej jaką jest taniec na wózkach 3. ćwiczenia rozgrzewające, przygotowujące do podjęcia wysiłku fizycznego	Krążenia i skręty szyi Unoszenie i opuszczanie barków Ćw. Kontr i relies na mobilizacje stawów kręgosłupa Krążenia ramion Skręty tułowia Skłony boczne i przód, tył tułowia	Czas: 4-5' Czas:10 ` Ustawienie w luźnej rozsypce na obrębie Sali Ćwiczenia te wykonywane są do muzyki zgodnie z rytmem i tempem utworu (umiarkowane ze stopniowym przyśpieszaniem)
II Część główna	4. nauka elementów choreograficznych 5. nauka całej choreografii bez muzyki i z muzyką	Krok podstawowy czaczy (osoby zdrowe) Poruszanie się na wózku w rytm muzyki Obroty z partnerem Ćwiczenie unoszenia w parze Opis całej choreografii znajduje się poniżej tabelki	Czas: 10' W tym samym czasie osoby na wózkach ćwiczą poruszanie się do rytmu muzyki. Pozycja: partner pochyla się w przód na wózku. Partnerka kładzie się tyłem na jego plecach, przytrzymując się wózka unosi nogę prawą, zgiętą do klatki piersiowej. Cała para wykonuje obrót. Czas: 15 `
III Część	6. ćwiczenia rozciągające 7. ćwiczenia oddechowe i relaksacyjne 8. Zakończenie i omówienie zajęć, pożegnanie się z grupą	Rozciągnięcie m. piersiowe Rozciągniecie m. zginaczy i prostowników tułowia przy drabinkach Kombinacja wdechów i wydechów z pracą rąk Role pleców	Czas: 2-3 ` Czas: 2' Czas:1 `

Choreografia

Muzyka : Jamie Scott - Made

Opis:

8t - przygotowanie tancerzy. Ustawienie w rzędzie na Sali. Partnerka twarzą do widowni, partner z tyłu twarzą w kierunku partnerki.

8t - partner objeżdża z prawej strony partnerkę. Partnerka go zauważa i w ostatnim takcie obraca się do niego twarzą.

4t - partner podjeżdża w przód, partnerka krokiem podstawowym cha-chy porusza się w tył. Para trzyma się za ręce (partner lewa, partnerka prawa)

4t - partner odjeżdża w tył partnerka podąża za nim w przód

/ powtórka ostatnich 8 taktów

2t - ustawienie twarzą do siebie partnerzy wykonują krok podstawowy do przodu w skos. Partnerka krok podstawowy cha-chy w swoją prawą stronę. Partner trzyma lewy ciąg, a prawym wykonuje 2 pchnięcia w przód, poruszając się w przód w skos w swoją lewą stronę

2t - krokiem podstawowym partnerzy wracają na swoje wcześniejsze pozycje

2t - ten sam krok wykonywany przez partnerów w drugą stronę. Partner porusza się w prawą stronę, partnerka w lewą.

2t - powrót na wcześniejsze pozycje

4t - partnerzy twarzą do siebie wykonują wymachy rąk.

(2t- Prawa, lewa ręka w górę, 2t - prawa ręka na lewy bark, lewa ręka na prawy bark)

2t - prawa ręka partnerki wznos bokiem w górę. Lewa ręka partnera wędruje na biodro partnerki

2t - lewa ręka partnerki wznos bokiem w górę. Prawa ręka partnera wędruje na biodro partnerki

4t - partnerka wykonuje przy pomocy partnera przysiad z falowaniem bioder

4t - partnerka wstaje z falowaniem bioder

/ Powtórka całej sekwencji 16 taktowej

4t - obrót partnerki pod ręką chłopaka wraz z jego obrotem wokół osi partnerki

4t - partnerzy obracają się do siebie plecami i krokiem podstawowym oddalają się od siebie po skosie. W ostatnim takcie obrót do siebie twarzą.

4t - powrót partnerów krokiem podstawowym twarzą do siebie.

4t - krok podstawowy po skosie partner w tył partnerka do przodu. W ostatnim takcie partnerka wykonuje obrót z przejściem za partnera

4t - partner pochyla się w przód, partnerka odwrócona plecami kładzie się na nim, unosi prawą nogę zgiętą do klatki piersiowej, trzymając się wózka.

4t - obrót pary wokół własnej osi i zejście partnerki z obrotem Do pozycji twarzą do siebie.

16t - powtórka wcześniejszej sekwencji (ręce w górę, ręce na barki, wznos bokiem, przysiad z falowaniem bioder i w stanie /2 razy)

8t - partnerka trzyma partnera za obie dłonie wodzi go po sali poruszając się w tył. Pod koniec frazy partner wykonuje dowolny obrót z partnerką i odjeżdża od niej. ;)

---