BUDOWNICTWO OGÓLNE

OGÓLNE

1. Budownictwo ogólne, zakres tematyczny, miejsce w dziale techniki zwanym Budownictwo.

2. Fazy wykonywania budynków. Elementy składowe budynków.

3. Wyjaśnić co to jest: budowla, budynek, budownictwo ogólne.

4. Zagadnienia stateczności i sztywności budynku. Różnica między tymi pojęciami.

5. Zagadnienie trwałości budowli i trwałości elementów budowlanych. Podstawowe zasady eksploatacji budynku związane z jego trwałością.

6. Podział budynków.

OBCIĄŻENIA

7. Obciążenia stałe, zmienne, zasady ustalania obciążeń obliczeniowych.

8. Obciążenie śniegiem i wiatrem.

9. Obciążenia składane z kilku obciążeń zmiennych.

10. Ogólna charakterystyka metody stanów granicznych.

11. Obciążenia charakterystyczne, współczynnik bezpieczeństwa , współczynniki korekcyjne ze względy na przyjmowane obciążenie zmienne, współczynnik jednoczesności obciążeń.

12. Na dach spadowy budynku działają obciążenia:

13. Wytrzymałość średnia betonu, wytrzymałość gwarantowana.

14. Sprawdzenie nośności muru ceglanego w strefie docisku.

15. Sprawdzenie nośności muru nie zbrojonego na ściskanie.

16. Sprawdzanie nośności muru zginanego.

17. Oparcie belek drewnianych na ścianach również w strefie przewodów dymowych , połączenia.

18. Klasy drewna, wytrzymałość charakterystyczna. i obliczeniowa.

19. Obciążenie ogniowe - określić i podać wzór na obliczanie.

20. Obciążenie środowiskowe w budownictwie.

21. Omówić stan naprężeń w ściskanej ścianie murowej. Czym różni się stan naprężeń w długiej ścianie i wąskim filarku.

22. Zjawisko reologii.

23. Wytrzymałość i odkształcalność drewna.

KONSTRUKCJE

24. Układy konstrukcyjne budynków i ich sztywność przestrzenna.

25. Konstrukcja ściany budynku szkieletowego.

26. Omówić przegubowy schemat pracy ściany. Jak się umiejscawia linię działania sił w tym schemacie?

27. Omówić ciągły schemat statyczny ściany w budynku murowanym. Kiedy taki schemat można stosować w obliczeniach.

28. Zasady doboru konstrukcji tarasu nad pomieszczeniami użytkowymi.

DYLATACJE

29. Czynniki decydujące o dylatowaniu fundamentów , omówić.

30. Dylatacje w budynkach ze ścianami murowanymi, sposoby wykonania.

31. Zasady dylatowania stropodachów o konstrukcji żelbetowej.

FUNDAMENTY

32. Scharakteryzuj czynniki wpływające na głębokość posadowienia budynków.

33. Wytyczanie fundamentów budynku.

34. Zdefiniuj wykopy wąsko- i szeroko-przestrzenne oraz płytkie, głębokie.

35. Omów możliwości nie zabezpieczenia wykopów i zabezpieczenia wykopów wąskoprzestrzennych.

36. Obudowy, podpieranie i kotwienie wykopów szerokoprzestrzennych w przypadku małego i dużego obciążenia.

37. Scharakteryzuj spotykane rodzaje fundamentów.

38. Konstruowanie fundamentów z cegły i betonu.

39. Rodzaje fundamentów bezpośrednich stosowanych pod ściany i słupy.

40. Jak określa się szerokość i wysokość ławy fundamentowej betonowej?

41. Możliwości posadowienia budynków nowych przy budynkach istniejących. Jak można zmienić poziom posadowienia ławy pod ścianą budynku.

42. Fundamenty pośrednie budynków. Na czym polega pośredniość fundamentów.

43. Omówić metody posadowienia budynków inne niż na ławach i stopach fundamentowych.

MURY I ŚCIANY

44. Mur ceglany, materiały składowe, charakterystyka konstrukcji.

45. Rodzaje ścian murowych.

46. Wiązania cegieł, charakterystyka, zalety, przykłady.

47. Zbrojenie w ścianach.

48. Ściany warstwowe, stosowane rozwiązania, przykłady.

49. Mury z pustaków betonowych, typy, przykłady.

50. Mury z pustaków ceramicznych, typy, przykłady.

51. Zalety i wady murów z pustaków, stosowane materiały .

52. Mury z kamienia , sposoby układania.

53. Ściany drewniane , rozwiązania tradycyjne i nowoczesne /ściany wieńcowe, szkieletowe, mur pruski, ściany płytowe/.

54. Wieńce , nadproża i węgarki w ścianach murowanych .

55. Wymagania techniczno-użytkowe przegród wewnętrznych .

56. Omówić ściany działowe z gipsu.

57. Ścianki działowe szkieletowe .

58. Omówić materiały do murowania ścian. Jak dzielimy elementy murowe wg normy obliczeniowej.

59. Mury z pustaków stanowiących deskowanie tracone, przykłady. Czy słowo „mur” jest adekwatne do konstrukcji nośnej tej ściany?

FIZYKA BUDOWLI

60. Określenie temperatur na wewnętrznych powierzchniach przegród.

61. Graficzna metoda określania temperatury w przegrodzie.

62. Stateczność cieplna, sens fizyczny. Obliczenie.

63. Współczynnik przenikania ciepła przegrody jednowarstwowej i wielowarstwowej.

64. Średni współczynnik przenikania ciepła przegrody niejednorodnej.

65. Przenikanie i kondensacja pary wodnej w przegrodzie.

66. Zasady projektowania przegród zewnętrznych .

67. Przewodzenie ciepła.

68. Jakie warunki musi spełniać przegroda zewnętrzna budynku przez którą w okresie zimowym przenika para wodna? Stosowanie paraizolacji a wentylacji.

69. Rodzaje wód gruntowych i sposoby zabezpieczenia budynku przed takimi wodami.

70. Grunty budowlane

71. Klasy odporności ogniowej,

72. Kategoria zagrożenia ludzi.

73. Kategorie niebezpieczeństwa pożarowego.

74. Oddzielenia przeciw pożarowe - podział.

75. Drogi ewakuacyjne.

76. Balkony na belkach stalowych i żelbetowych , zagadnienia konstrukcyjne.

77. Co to jest balkon?

78. tarasy. Prawidłowy układ warstw tarasu. Najczęściej spotykane nieprawidłowości w układzie warstw. Mocowanie balustrad na tarasach.

IZOLACJE

79. Izolacje lekkie, sposoby wykonania. Materiały.

80. Izolacje typu średniego , sposoby wykonania. Materiały.

81. Izolacje typu ciężkiego , sposoby wykonania , materiały.

82. Odwadnianie do wewnątrz budynku /rynny, rury spustowe, przekroje/, ocieplenia, spadki i leje spływowe, osadzenie/.

83. Podkłady pod pokrycia papowe - sposób wykonania i zagruntowania.

84. Zasady doboru pap i lepików do wykonania pokryć na dachach płaskich .

85. Kiedy i w jaki sposób wykonuje się pokrycia z cyklolepu?

86. Do czego służą emulsje asfaltowe, kity i pasty?

87. Wykonanie pokryć bezspoinowych z dyspersji asfaltowo-gumowych /jakich i w jaki sposób/

88. Pokrycia dachów blachami /jakimi, połączenia, mocowanie, zabezpieczenia itp./

89. Pokrycia dachów dachówką /jaką, kiedy, jak ?/.

90. Pokrycia płytami i płytkami azbestocementowymi.

91. Rodzaje izolacji wodochronnych.

92. Izolacje przeciwwilgociowe stanów zerowych /kiedy z czego, jak. gdzie/

93. Izolacje parochronne w budynku /gdzie trzeba wykonać, w jaki sposób, z jakich materiałów/

94. Jakim warunkom musi odpowiadać zaprojektowana izolacja przeciwwilgociowa z bitumów ? W jakich warunkach nie można wykonać tego typu izolacji ?

95. Izolacje przeciwwodne z tworzyw sztucznych /jakich, jak mocowanych, metody wykonania.

96. Gdzie stosuje się izolacje przeciwwilgociowe lekkie. Przed czym one zabezpieczają i jak się je wykonuje.

97. Omówić jakie izolacje przeciwwilgociowe wykonuje się w budynkach w których posadzka piwnicy jest poniżej poziomu wód gruntowych.

INSTALACJE

98. Przewody wentylacyjne , spalinowe i dymowe w murach.

99. Oświetlenie i wentylacja klatek schodowych.

STROPY

100. Stropy , ich funkcje i podział.

101. Belki stropowe stalowe.

102. Stropy drewniane, różnice pomiędzy stropem zwykłym a bel.

103. Stropy na belkach stalowych , omówić znane typy /ich konstrukcję, Stropy ze zbrojeniem sztywnym.

104. Stropy gęstożebrowe.

105. Stropy drewniane.

SKLEPIENIA

106. Sklepienia i łuki, podział ze względu na kształt obwodnicy .

107. Sklepienia odcinkowe, warunki techniczne wykonania, podstawowy zakres obliczeń.

108. Sklepienia o podwójnej krzywiźnie , typy, zastosowania.

109. Sklepienia złożone /klasztorne, żaglowe, krzyżowe/ zastosowanie, sposoby wykonania.

DACHY

110. Rodzaje dachów - wymienić i naszkicować.

111. Konstrukcja i schemat statyczny dachu krokwiowego.

112. Konstrukcja i schemat dachu krokwiowo -jętkowego.

113. Charakterystyka wiązarów wieszarowych.

114. Scharakteryzować wiązary dachowe z płatwiami.

115. Porównać rolę prętów poziomych w wiązarze jętkowym i płatwiowo-kleszczowym.

116. Omówić schemat statyczny i zasady wymiarowania płatwi pośredniej w więźbie płatwiowo-kleszczowej. Płatew jest podparta mieczem.

117. Omówić jak pracuję wiązar jętkowy z jętką podpartą ściankami stolcowym, na której to jętce jest wykonany strop.

118. Omówić najczęściej spotykane błędy w wykonaniu wiązarów jętkowych i ich wpływ na wartości sił w elementach wiązara.

119. Dachówkowe i płytowe pokrycia dachowe.

STROPODACHY

120. Podział stropodachów ze względu na konstrukcje i ze wzgl. na sposób wentylacji.

121. Scharakteryzować i uzasadnić układ warstw w stropodachu pełnym

122. Scharakteryzować i uzasadnić układ warstw w stropodachach dwudzielnych.

123. Scharakteryzować i uzasadnić układ warstw w stropodachach odpowietrzanych i przewietrzanych.

124. Ogólne zasady wyboru typu stropodachu /od czego zależy wybór i dlaczego/

125. Konstrukcja i zasady wykonania stropodachu na blachach falistych.

126. Konstrukcja stropodachu odwróconego , zalety i wady.

127. Czynniki decydujące o trwałości stropodachu.

128. Dylatowanie stropodachów i sposoby wykonania pokryć różnych typów dylatacji.

129. Obróbki blacharskie na stropodachach .

130. Odwadnianie zewnętrzne stropodachów /rynny, rury spustowe, przekroje, spadki, zawieszanie/.

131. Omówić stropodachy wentylowane dwudzielne.

132. Omówić stropodachy pełne odwrócone. Porównać je ze stropodachami pełnymi zwykłymi.

133. Omówić różnicę między stropodachem pełnym, odpowietrzanym i kanalikowym.

134. Koryta i rury spustowe (odwodnienia do wewnątrz stropodachów).

135. Odwodnienia dachów i stropodachów.

AKUSTYKA

136. Jakimi problemami zajmuje się akustyka budowlana i w jaki sposób rozwiązuje problemy?

137. Na czym polega ochrona przeciwdźwiękowa?

138. Właściwości akustyczne stropów, podział stropów na grupy.

139. Właściwości akustyczne drzwi , w jaki sposób uzyskać poprawę.

140. Właściwości akustyczne ścian zewnętrznych i okien.

141. Omówić zagadnienie izolacyjności akustycznej przegród budowlanych od dźwięków uderzeniowych. Zabezpieczenia akustyczne stropów.

142. Omówić zagadnienie izolacyjności akustycznej przegród budowlanych od dźwięków powietrznych. Czym różni się izolacyjność akustyczna właściwa od izolacyjności akustycznej przybliżonej.

PODŁOGI

143. Podłogi pływające, sposoby wykonania .

144. Rodzaje podłóg i posadzek.

SCHODY

145. Podział schodów, rodzaje klatek schodowych i schodów.

146. Zasady dobierania wymiarów schodów i klatek schodowych.

147. Drogi ewakuacyjne i rozmieszczenie klatek schodowych.

148. Podział i charakterystyka schodów ze względu na konstrukcję.

149. Schody żelbetowe.

150. Schody kamienne i ceglane.

151. Schody metalowe.

152. Schody drewniane.

153. Wykończenia schodów.

154. Dźwigi stosowane w budynkach mieszkalnych.

TYNKI

155. Tynki zwykłe odmiany i kategorie - klasyfikacja i krótka charakterystyka.

156. Tynki specjalne - krótka charakterystyka.

157. Tynki szlachetne - kr. charakterystyka.

158. Omówić sposób wykonania tynku specjalnego /nazwa/ lub szlachetnego /nazwa/.

159. Materiały podstawowe i pomocnicze do tynków.

160. Podłoża pod tynki i jakie wyprawy mogą być na nich wykonane?

161. Ogólne zasady dobrego wykonania tynków zewnętrznych .

162. Wymagania techniczne stawiane tynkom.

163. Suche tynki.

164. Plastyczne masy tynkarskie .

165. Hydrofobizacja powierzchniowa tynków.

166. Hydrofobizacja wgłębna tynków Hydrofobizacja powierzchniowa tynków.

167. Tynki pocienione.

168. Tynki zewnętrzne. Rodzaje tych tynków, zapewnienie przyczepności do podłoża. Jak i dlaczego powstają w nich różne naprężenia. Podać najczęściej spotykany mechanizm niszczenia tych tynków.

169. Jak należy dobrać tynk w zależności od podłoża. Co to jest kategoria tynku.

OKŁADZINY

170. Kamienne okładziny wewnętrzne /materiał i sposób wykonania/.

171. Rodzaje płytek ceramicznych i podstawowe zasady wykonania okładzin.

172. Okładziny z drewna i materiałów drewnopodobnych.

173. Okładziny z tworzyw sztucznych i papieru.

174. Z jakich materiałów wykonuje się okładziny zewnętrzne /okładziny konstrukcyjne i powierzchniowe/.

175. Kotwie /materiał kształt/ i sposoby kotwienia okładzin kamiennych.

176. Okładziny ceramiczne zewnętrzne,

177. Okładziny zewnętrzne z drewna, metalu i tworzyw sztucznych a także szkła i innych materiałów .

STOLARKA

178. Naszkicować i nazwać elementy okna.

179. Sztywność ramiaków i izolacyjność termiczna okien.

180. Izolacyjność akustyczna okien, od czego zależy.

181. Okna krosnowe.

182. Okna ościeżnicowe /szkic i omówienie/.

183. Okna skrzynkowe /szkic i omówienie/.

184. Okna półskrzynkowe /szkic i omówienie/.

185. Okna zespolone standard.

186. Okna zespolone wzmocnione .

187. Okna i drzwi balkonowe zespolone o podwyższonej izolacyjności.

188. Okna jednoramowe .

189. Okna metalowe.

FARBY

190. Wymienić ważniejsze spoiwa stosowane do różnych farb.

191. Scharakteryzować kity i szpachlówki stosowane w robotach malarskich.

192. Przygotowanie powierzchni pod malowanie.

193. Izolowanie plam i gruntowanie różnych podkładów pod malowanie klejowe i wapienne.

194. Ogólne zasady malowania właściwego /farbami klejowymi, emulsyjnymi i dyspersyjnymi, farbami krzemianowymi, olejnymi i syntetycznymi/.

BUDOWNICTWO OGÓLNE

OGÓLNE

1. Budownictwo ogólne, zakres tematyczny, miejsce w dziale techniki zwanym Budownictwo.

• Budownictwo - wszelka działalność człowieka związana z realizacja i konserwacją obiektów budowlanych.

• Budownictwo - jako przedmiot nauczania - zespół wiadomości teoretycznych i praktycznych niezbędnych w projektowaniu i realizacji obiektów budowlanych.

• Budownictwo ogólne - dział zainteresowany b. mieszkaniowym i użyteczności publicznej, dziedzina wiedzy inżynierskiej, która zajmuje się zaspokajaniem podstawowej potrzeby człowieka - potrzeby mieszkania.

• Budownictwo ogólne - jako przedmiot nauczania:

• Wiedza o podstawowych elementach i układach konstrukcyjnych,

• Wiedza o racjonalnym rozmieszczeniu i wzajemnym powiązaniu tych elementów,

• Wiedza o prawidłowym zastosowaniu materiałów budowlanych,

• Wiedza o technologiach wznoszenia,

• Wiedza o rodzajach konstrukcji (murowane, betonowe, żelbetowe, stalowe, drewniane),

• Wiedza o materiałach i technologiach wykończeniowych,

• Wiedza o wykonywaniu zabezpieczeń: przeciwwodnych, przeciwwilgociowych, termicznych, akustycznych, przeciwpożarowych,

• Wiedza o aktualnym prawie budowlanym,

• Wiedza o aktualnych wymaganiach technicznych jaki muszą spełniać obiekty budowlane.

• Podział budownictwa :

• lądowe (ogólne) i wodne.

• Ze względu na położenie budowli do poziomu gruntu : nadziemne, naziemne, podziemne.

• Ze względu na przeznaczenie obiektów : mieszkaniowe, użyteczności publicznej, przemysłowe, komunikacyjne, sanitarne, energetyczne, rolnicze, wojskowe.

• Ze względu na użyte materiały : drewniane, kamienne, ceglane, betonowe, metalowe.

• Każda budowla powinna spełniać 3 podst. warunki : odpowiadać przeznaczeniu, powinna być wykonana zgodnie z normami, powinna być estetyczna.

2. Fazy wykonywania budynków. Elementy składowe budynków.

• stan zerowy - roboty ziemne, izolacyjne, wykonanie fundamentów, ścian piwnic i stropów nad nimi.

• Stan surowy:

• Otwarty: wykonanie ścian, stropów, konstrukcji dachu wraz z pokryciem oraz klatek schodowych,

• Zamknięty: zewnętrzna stolarka okienna i drzwiowa

• Stan wykończeniowy - ścianki działowe, tynkowanie, roboty okładzinowe, posadzki, szklenie, malarskie, dekarskie itp.

3. Wyjaśnić co to jest: budowla, budynek, obiekt budowlany.

• Budowla - każdy obiekt budowlany nie będący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: lotniska, drogi, linie kolejowe, mosty, estakady, tunele, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne, ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki także części budowlane urządzeń technicznych i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.

• Budynek - obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

• Obiekt budowlany - budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi; budowla stanowiąca całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami; obiekt małej architektury.

4. Zagadnienia stateczności i sztywności budynku. Różnica między tymi pojęciami.

• Stateczność budynku - zdolność do przeciwstawiania się wywracającemu działaniu parcia, ssania wiatru, obciążenia śniegiem, parcia gruntu na ścianę. Stateczność zapewnia stabilne posadowienie budynku.

• Sztywność budynku - zdolność budynku do pracy pod obciążeniem jako mało odkształcalna bryła (zespołowa praca elementów składowych budynku przeważa nad pracą każdego elementu z osobna). Oprócz ścian nośnych w budynkach ścianowych sztywność poprawiają ściany usztywniające, a w budynkach szkieletowych stężenia ramowe i kratowe. Elementy te pomagają rozkładać obciążenia zewnętrzne na poszczególne elementy składowe.

• Ogólnie różnicę między sztywnością a statecznością można określić tak: stateczność określa pracę budynku pod działaniem sił zewnętrznych jako całości, a sztywność rozpatruje reakcję i przejmowanie przez elementy we wnętrzu budynków obciążeń zewnętrznych.

5. Zagadnienie trwałości budowli i trwałości elementów budowlanych. Podstawowe zasady eksploatacji budynku związane z jego trwałością.

• Trwałość - okres, w którym obiekt zachowuje swoje właściwości użytkowe. Określona jest dla normalnych, czyli założonych przy projektowaniu, warunków eksploatacji. Zależy od materiałów, rodzaju wiązań, wpływu środowiska, warunków użytkowania i zabiegów profilaktycznych.

• Trwałość można określić dla całego budynku w zależności od typu konstrukcji lub dla poszczególnych elementów budowli.

• Podstawowe przyczyny występowania uszkodzeń eksploatacyjnych: zużycie naturalne materiałów, działanie czynników środowiska, klęski żywiołowe, błędy projektowe, błędy eksploatacyjne.

• Podstawowe zasady postępowania związane z trwałością budynku: wykonanie okresowej, corocznej kontroli odnośnie elementów zewnętrznych i instalacji; co 5 lat kompleksowa kontrola całości obiektu przez osobę uprawnioną.

6. Podział budynków.

• Ze względu na przewidywany okres użytkowania: stałe i tymczasowe.

• Ze względu na wzajemne usytuowanie: zabudowa wolnostojąca, zabudowa bliźniacza, zabudowa szeregowa, zabudowa atrialna.

• Ze względu na wysokość:

• Niskie (N) -
  4 kondygnacje,
  12 m,

• Średniowysokie (SW) - od 5 do 9 kondygnacji, od 12-25 m.

• Wysokie (W) - od 9 do 19 kondygnacji, od 25-35 m.

• Wysokościowe (WW) - ponad 55 m.

OBCIĄŻENIA

7. Obciążenia stałe, zmienne, zasady ustalania obciążeń obliczeniowych.

Obciążenia - wszelkie działanie fizyczne, które zmienia stan systemu konstrukcyjnego (powoduje naprężenia, odkształcenia, przemieszczenia lub zarysowania). Obciążenie jest: siłą uogólnioną lub zespołem sił, skupionych lub rozłożonych, działających na konstrukcję bezpośrednio.

• Obciążenie stałe - obciążenie, którego wartość, kierunek i położenie pozostają niezmienne w czasie użytkowania budowli lub w innym rozpatrywanym okresie. ( ciężar własny stałych elementów budowli i konstrukcji, w tym elementów nośnych i osłonowych, ciężar własny gruntu w stanie rodzimym, nasypów).

• Obciążenie zmienne - obciążenie, którego wartość, kierunek i położenie mogą się zmieniać w czasie użytkowania budowli lub w innym rozpatrywanym okresie. ( ciężar własny tych części konstrukcji, których położenie może być zmieniane w czasie użytkowania budowli, ciężar własny urządzeń związanych na stałe z użytkowaniem budowli, ciężar własny i parcie ciał stałych, cieczy i gazów wypełniających urządzenia, obciążenie gruntem budowli zagłębionych w gruncie, parcie wody o stałym poziomie jej zwierciadła, obciążenie temperaturą w procesie eksploatacji urządzeń stałych).

• Część długotrwała obciążenia zmiennego - obciążenie, które występują długo, nieprzerwanie lub z przerwami, w stosunku do czasu użytkowania konstrukcji i czasu pojawiania się ewentualnych stałych zmian właściwości materiałów konstrukcyjnych.

• Obciążenie zmienne nieruchome - obciążenie zmienne w czasie, które ma określony, niezmienny kierunek i niezmienne położenie.

• Obciążenie zmienne ruchome - obciążenie zmienne w czasie, które może mieć dowolny rozkład przestrzenny na całej konstrukcji.

• Obciążenie zmienne w całości krótkotrwałe - obciążenie powstające w czasie wykonywania transportu i wznoszenia konstrukcji, w czasie montażu i przestawiania wyposażenia.

• Wartość obliczeniowa obciążenia - jest iloczynem wartości charakterystycznej i współczynnika obciążenia
  (częściowego współczynnika bezpieczeństwa). Każdemu obciążeniu odpowiada właściwa mu wartość współczynnika obciążenia.

8. Obciążenie śniegiem i wiatrem.

• Obciążenie śniegiem:

• Obciążenie charakterystyczne śniegiem dachu
  - iloczyn charakterystycznego obciążenia śniegiem gruntu i odpowiedniego współczynnika kształtu dachu C.
  

• Obciążenie charakterystyczne śniegiem gruntu
  - iloczyn charakterystycznej grubości pokrywy śnieżnej na gruncie
  i średniego ciężaru objętościowego śniegu
  (2,45).
  

lp.	strefa
1	I	0,7
2	II	0,9
3	III	1,1
4	IV	0,003H, gdzie H to wys. W m n.p.m.

• Grubość charakterystyczna pokrywy śnieżnej
  - grubość warstwy śniegu na gruncie, która może być przekroczona przeciętnie raz w ciągu 5 lat.

lp.	strefa
1	I	0,29
2	II	0,37
3	III	0,45
4	IV	0,37-2,5

• Współczynnik kształtu dachu C - współczynnik uwzględniający wpływ kształtu dachu na gromadzenie się na nim śniegu.

Dla wiat i stropodachów w budynkach nieogrzewanych i nieocieplonych, obciążenie
należy zwiększyć o 20%.

Obciążenie obliczeniowe przyjmowane przy sprawdzaniu nośności konstrukcji wg metody stanów granicznych należy obliczyć w kN/m² wg wzoru:

Ciężar objętościowy śniegu zależy od czasu zalegania pokrywy śnieżnej, temperatury powietrza i podłoża, prędkości wiatru i wilgotności powietrza. Do określenia charakterystycznego obciążenia śniegiem gruntu przyjęto wartość średnią ciężaru objętościowego śniegu 2,45.

• Obciążenie wiatrem:

• Obciążenie wiatrem - różnice ciśnienia na powierzchniach budowli oraz opory tarcia wywołane przepływem powietrza.

• Charakterystyczne obciążenie wiatrem
  - obciążenie wywołane oddziaływaniem na budowlę wiatru o prędkości charakterystycznej
  , uwzględniające ekspozycję tej budowli, jej kształt i właściwości aeroelastyczne oraz wpływ porywistości wiatru. Obciążenie charakterystyczne może być przekroczone średni jeden raz w przewidywanym okresie użytkowania budowli.

• Obliczeniowe obciążenie wiatrem
  - iloczyn obciążenia charakterystycznego i współczynnika obciążenia.

• Współczynnik obciążenia
  - częściowy współczynnik bezpieczeństwa uwzględniający prawdopodobieństwo występowania wielkości obciążeń o wartościach niekorzystniejszych od obciążeń charakterystycznych.

• Charakterystyczna prędkość wiatru
  - średnia dziesięciominutowa prędkość wiatru na wysokości 10m nad poziomem gruntu w terenie otwartym, która może być przekroczona średnio raz w przewidywanym czasie użytkowania budowli. Przyjęto czas użytkowania budowli 50 lat.

strefa	I	II	III	IV	V
	20	24	27	30	24-47

• Ciśnienie prędkości wiatru q - miara energii kinetycznej wiatru w jednostce objętości przepływającego powietrza.

• Współczynniki aerodynamiczne C - liczby określające wartość ciśnienia lub sił aerodynamicznych działających na budowlę lub ich elementy w zależności od ich kształtu, proporcji wymiarów i kierunku wiatru.

• Współczynnik ekspozycji C
  - współczynnik uwzględniający wpływ terenu i rozpatrywanej wysokości nad nim na ciśnienie prędkości wiatru.

• Współczynnik działania porywów wiatru
  - współczynnik uwzględniający wzrost obciążenia powodowany przez porywy wiatru w stosunku do średniej dziesięciominutowej wartości obciążenia.

• Przewiewność przegrody - stosunek powierzchni wszystkich otworów w przegrodzie, otwartych stale lub przystosowanych do otwierania, do całkowitej powierzchni przegrody, wyrażony w procentach.

Zasady ustalania obciążenia wiatrem: obciążenie wiatrem należy ustalać przy założeniu, że wiatr wieje poziomo z kierunku dającego najbardziej niekorzystne obciążenie dla budowli, elementu lub przegrody, oraz że wszystkie powierzchnie nawietrzne i zawietrzne budowli, elementu lub przegrody poddane są prostopadle skierowanemu do nich i równomiernie rozłożonemu parciu lub ssaniu wiatru. W przypadku powierzchni równoległych do kierunku działania wiatru lub odchylonych od niego o kąt nie większy niż 15
należy także uwzględnić obciążenie styczne.

9. Obciążenia składane z kilku obciążeń zmiennych.

Kombinacje obciążeń ustala się w zależności od rozpatrywanego stanu granicznego, w wyniku analizy możliwych wariantów jednoczesnego działania różnych obciążeń, uwzględniając przy tym, że niektóre z nich mogą nie występować lub zmieniać schemat przyłożenia sił. Obciążenia powinny być tak zestawione, aby dawały najbardziej niekorzystny efekt w rozpatrywanym stanie granicznym.

W stanach granicznych nośności należy stosować dwie kombinacje:

• Podstawową, składającą się z obciążeń stałych i zmiennych, uszeregowanych wg ich znaczenia, z przynależnymi do kolejnego miejsca wartościami współczynnika jednoczesności
  

• Wyjątkową, składającą się z obciążeń stałych, niektórych zmiennych i jednego obciążenia wyjątkowego; w uzasadnionych przypadkach można uwzględniać więcej niż jedno obciążenie wyjątkowe. W kombinacji wyjątkowej wszystkie wartości obciążeń zmiennych należy pomnożyć przez współczynnik
  =0,8, niezależnie od ich liczby i znaczenia.

Kombinacja podstawowa obowiązuje w obliczeniach wszelkich konstrukcji, kombinacja wyjątkowa jedynie w przypadkach, gdy ze względu na przeznaczenie, użytkowanie lub lokalizację budowli mogą wystąpić obciążenia wyjątkowe.

10. Ogólna charakterystyka metody stanów granicznych.

stan graniczny - stan po osiągnięciu którego uważa się że konstrukcja lub jej element zagraża bezpieczeństwu lub przestaje spełniał określone warunki użytkowe.

• Stan graniczny nośności - celem jest sprawdzenie czy jest zapewniona: wytrzymałość przekrojów lub elementów konstrukcji; stateczność we wszystkich fazach budowli; wytrzymałość zmęczeniowa konstrukcji dla obciążeń wielokrotnie zmiennych.

• Stan graniczny użytkowania - celem jest sprawdzenie: maksymalnych przemieszczeń (ugięć pionowych, poziomych) elementów konstrukcji; pojawienie się rys i szerokości ich rozwarcia; drgań elementów konstrukcji. Dla stanu granicznego użytkowania przyjmuje się, że wielkości przemieszczeń wywołane obciążeniem normowym są mniejsze od uznanych za dopuszczalne.

11. Obciążenia charakterystyczne, współczynnik bezpieczeństwa , współczynniki korekcyjne ze względu na przyjmowane obciążenie zmienne, współczynnik jednoczesności obciążeń.

• Wartość charakterystyczna obciążenia - wartość obciążenia o przyjętym prawdopodobieństwie nieprzekroczenia, w kierunku niebezpiecznym, w ciągu określonego czasu albo w przypadku braku danych statystycznych, wartość nominalna, ustalona odpowiedni do przewidywanego sposobu użytkowania konstrukcji, warunków fizycznych lub prawnych.

• Współczynnik bezpieczeństwa - Podczas projektowania wprowadza się współczynnik bezpieczeństwa, ponieważ z reguły nie jest możliwe dokładne określenie wszystkich możliwych obciążeń konstrukcji, metody obliczeniowe cechuje pewien błąd, materiały nie są idealnie jednorodne a ich parametry cechuje pewien rozrzut, mogą wystąpić niedokładności związane z technologią wykonania, a elementy ulegają zużyciu, korozji itp. (współczynnik obciążenia, materiałowy, konsekwencji niszczenia konstrukcji).

• Współczynnik korekcyjny - współczynnik zwiększający bądź zmniejszający obliczeniowe wytrzymałości materiałów, oraz inne cechy mechaniczne materiałów, a także parametry geofizyczne podłoża gruntowego z uwagi na specyficzne cechy konstrukcji lub podłoża oraz na sposób ich obciążenia.

• Współczynnik jednoczesności obciążeń - w przypadku wystąpienia większej liczby obciążeń zmiennych, wpływ ich na wielkość sił wewnętrznych możemy zmniejszyć ze względu na mniejsze prawdopodobieństwo jednoczesnego działania obciążeń o pewnych wartościach obliczeniowych.

12. Na dach spadowy działają obciążenia:

• Stałe (ciężar własny elementów nośnych, inne stałe elementy dachu). Obciążenie to nie ulega zmianie co do wartości i położenia w całym okresie powstawania i używania budowli.

• Zmienne (ciężar urządzeń technologicznych, podwyższone lub niskie temperatury), obciążenie wywołane warunkami atmosferycznymi, ciężar ludzi.

13. Wytrzymałość średnia betonu, wytrzymałość gwarantowana.

• Wytrzymałość średnia:
  

• Wytrzymałość gwarantowana - wytrzymałość w MPa jaką gwarantuje producent z prawdopodobieństwem 95%; równa klasie betonu.

14. Sprawdzenie nośności muru ceglanego w strefie docisku.

Nośność przekrojów poddanych działaniu obciążeń miejscowych należy sprawdzać z warunku:

N≤ m_d⋅R_m⋅F_d, ,gdzie:

N - siła podłużna działająca na powierzchni docisku F_d,

m_d- współczynnik korekcyjny

m_d=ω_d - (δ_mr/R_m)⋅(ω_d-1), gdzie:

δ_mr- średnie naprężenie na powierzchni rozdziału,

ω_d- współczynnik, którego wartość należy obliczyć wg wzoru: ω_d=
, gdzie: F_r - powierzchnia rozdziału, F_d- powierzchnia docisku.

15. Sprawdzenie nośności muru nie zbrojonego na ściskanie.

Nośność murów ściskanych należy sprawdzać przyjmując do obliczeń mimośród początkowy
przyłożenia siły N.

- mimośród siły N otrzymany z obliczeń statycznych,

- mimośród przypadkowy, którego wartość należy przyjmować
i nie mniej niż 10mm.

Nośność murów ściskanych, których smukłość obliczeniowa wynosi
należy sprawdzać z uwzględnieniem wpływu smukłości. Dla tego przypadku do obliczeń przyjmować należy
wyznaczoną. Gdy element występuje w układach o węzłach nieprzesuwnych:

• przy prostoliniowym wykresie momentów:
  

M1,M2- momenty zginające wraz z ich znakami występujące na końcach elementów.

• przy krzywoliniowym wykresie
  

M3-ekstremalny moment zginający na odcinku środkowym równym 1/3 wysokości muru.

Gdy nośność elementów ściskanych sprawdzana jest bez uwzględnienia smukłości
.

16. Sprawdzanie nośności muru zginanego.

Nośność na zginanie konstrukcji obciążonej prostopadle do jej płaszczyzny lub ściskanej przy e_o> 0,9y należy sprawdzać z warunku: M≤W⋅R_mz

y - odległość środka ciężkości przekroju muru od krawędzi bardziej ściskanej,

R_mz- wytrzymałość obliczeniowa muru (nie)zbrojonego na rozciąganie przy zginaniu,

W - wskaźnik wytrzymałości przekroju poprzecznego muru.

• Nośność na ścinanie, gdy zniszczenie może wystąpić w przekroju równoległym do warstwy muru (przez spoiny nie przewiązane), przy działaniu pionowych naprężeń ściskających, sprawdzamy z warunku Q≤ (R_mt+0,8⋅ρσ₀)F_m, gdzie:

• ρ - współczynnik tarcia (0,5-0,75),

• σ₀ - średnia wartość pionowych naprężeń ściskających przy minimalnym obciążeniu,

• R_mt- wytrzymałość obliczeniowa muru na ścinanie w przekroju równoległym do warstwy muru.

• Nośność na ścinanie, gdy zniszczenie może wystąpić w przekroju prostopadłym do warstw muru sprawdzamy z warunku: Q≤R_mt⋅F_m

• Nośność na ścinanie przy zginaniu sprawdzamy ze wzoru: Q≤0,75⋅R_mz⋅bh

• B - najmniejsza szerokość przekroju muru występująca na jego wysokości,

• R_mz - wytrzymałość obliczeniowa muru na rozciąganie przy zginaniu.

17. Oparcie belek drewnianych na ścianach również w strefie przewodów dymowych , połączenia.

W ścianie drewnianej szkieletowej belki stropowe spoczywają na oczepach, a niekiedy na specjalnych podciągach.

Oparcie belki na oczepie ściany wewnętrznej, środkowej lub podciągu:

• na styk ,ściągnięcie klamrą

• gdy powierzchnia docisku jest mała mocujemy mijankowo -belki łączymy płaskownikiem i hakami lub śrubami.

Oparcie na ścianie zewnętrznej murowanej:

• zabezpieczyć belkę przed zawilgoceniem (końce) - które jest główną przyczyną gnicia stropów. Przyczyny: przenikanie wilgoci ze ścian, wyparowywanie wilgoci przez czoło.

• Długość oparcia głowy na murze przyjmuje się ok. wysokości belki. W ścianie zewnętrznej grubej wykonuje się gniazdo ok. 3 cm, a belkę osadza się na papie na zaprawie cementowej. Gdy ściana zewnętrzna ma grubość 1 ½ cegły - belkę opieramy na wspornikowym zgrubieniu muru. Z drugiej strony kotwimy z podporą lub przez połączenie z belką drugiego traktu budynku. Z

Zakotwienia na środkowej ścianie - połączenie ze sobą końców belek, lub klamer przybitych z boku, za pomocą płaskownika. Jeżeli podpora belki przypada w miejscu komina to przesuwa się miejsce podparcia zwiększając rozstaw belek, lecz nie więcej niż 1.5 m. lub opiera się belkę na poprzecznicy tzw. wymianie, który spoczywa na 2 belkach stropowych.

18. Klasy drewna, wytrzym. Charakterystyczna. i obliczeniowa.

Właściwości wytrzymałościowe drewna zależą przede wszystkim od rozkładu polimerów, celulozy, która tworzy szkielet nośny drewna oraz od ligniny która wypełnia wolne przestrzenie szkieletu. (Celuloza - sprężystość , lignina - plastyczność). Drewno pod obciążeniem wykazuje właściwości reologiczne. Zachodzą w nim zjawiska ugniotu (pełzania) i relaksacji (spadek naprężeń wraz z upływem czasu przy stałym obciążeniu).

19. Obciążenie ogniowe - określić i podać wzór na obliczanie.

Obciążenie ogniowe - czyli ilość przeliczeniowa drewna przypadająca na 1m² rzutu pomieszczenia ( strefy budynku ) odpowiadająca ciepłu spalania materiałów palnych znajdujących się w pomieszczeniu (strefie budynku).

Intensywność pożaru i czas jego trwania zależne są od ilości materiałów palnych przypadających na jednostkę powierzchni pomieszczenia-tj. od wartości obciążenia ogniowego.

Obciążenie ogniowe wyraża się wartością ciepła materiałów palnych w przeliczeniu na równoważnik 1kg drewna i określane jest w kg drewna na 1 m.² powierzchni podłogi pomieszczenia, przy czym ciepło spalania przyjmuje się W_d=18,4 MJ/kg. Obciążenie ogniowe oblicza się:

Q_d =

n- liczba rodzajów materiałów palnych

α_i - współczynnik przeliczeniowy dla poszczególnych materiałów wyznaczony wg.PN-70/B02852

G_i - masa poszczególnych materiałów w kg

F -powierzchnia rzutu poziomego pomieszczenia w m²

W razie braku danych w normie współczynnik α liczymy: α_i = Q_c /4400 gdzie Q_c - ciepło spalania danego materiału.

Przy obliczaniu obciążenia ogniowego należy uwzględniać materiału palne: składowane, wytwarzane, przerabiane lub transportowane w sposób ciągły, znajdujące się w danym pomieszczeniu.

Przykładowo ,obciążenie ogniowe wynosi:

- mieszkania zależnie od stopnia zagęszczenia 25-50 kg/m.˛

-pokoi biurowych ok.40 kg/m.˛

-hoteli 20-30

-domów towarowych 75-600

Temperatura płomienia może wynosić 1200-1600°C, ale temp. powietrza nie przekracza zwykle 1200°C, waha się od 750-1000°C.. Względny czas trwania pożaru w zależności od obciążenia ogniowego wyznacza się z wykresu normy.

20. Obciążenie środowiskowe w budownictwie.

Na obciążenie to składa się:

• Obciążenie oblodzeniem;

• Obciążenie wiatrem, w którym należy przyjmować:

• Wartość ciśnienia prędkości wiatru równą 0,25
  ;

• Wartość współczynnika ekspozycji, bez zmian;

• Wartość współczynników aerodynamicznych i wielkości powierzchni obciążonych wiatrem z uwzględnieniem wpływu warstwy oblodzenia na wymiary gabarytowe i stan powierzchni konstrukcji; powierzchnię oblodzoną uważa się za powierzchnię chropowatą;

• Wartość współczynnika działania porywów wiatru z uwzględnieniem wpływu zwiększonej przez oblodzenie masy konstrukcji na podstawowy okres drgań własnych;

• Obciążenie temperaturą, w którym należy przyjmować:

• Na obszarach położonych na wysokości nie większej niż 1000 m n.p.m., gdy rozpatrywany element konstrukcyjny znajduje się na wysokości nad terenem:

• Na obszarach położonych na wysokości większej niż 1000 m n.p.m.

21. Omówić stan naprężeń w ściskanej ścianie murowej. Czym różni się stan naprężeń w długiej ścianie i wąskim filarku.

W ściskanej ścianie murowanej są dwa materiały - sprowadzamy je do wytrzymałości jednego materiału zastępczego. Wyodrębnione stany naprężeń:

• Ściskanie;

• Rozciąganie;

• Ścinanie;

• Docisk.

jest to złożony stan naprężeń połączony ze zginaniem elementów murowych. Rozciąganie i ścinanie związane jest z wytrzymałością i przyczepnością zaprawy. Wytrzymałość muru jest zależna od wytrzymałości cegły, rodzaju zaprawy, grubości spoin, jakości wykonania i w pewnym stopniu od rodzaju wiązania. W murach smukłych, w których możliwe są wyboczenia wytrzymałość zależy ponadto od stosunku wysokości i grubości i usztywnień poprzecznych.

Mur ściskany jest od góry ku dołowi, ale stan naprężeń jest trójosiowy, co może podwyższać jego wytrzymałość, jeśli wypełnienie jest dobrze wykonane. W przypadku dużej, długiej ściany ewentualne braki przeniosą mocniejsze miejsca, występuje mała liczba osłabień. W przypadku filarka nie ma możliwości takiego rozkładu obciążeń - wytrzymałość ma prawo być mniejsza.

22. Zjawisko reologii.

zmiana właściwości mechanicznych w czasie na skutek długotrwałego działania naprężeń na konstrukcje drewniane. Przez pierwsze 2 lata wytrzymałość drewna jest 2x większa, po 10 latach następuje reologiczny wzrost odkształceń - w starym drewnie pojawiają się pęknięcia wzdłuż włókien. Drewno nie przenosi rozciągania tylko ściskanie.

Anizotropia - różna wytrzymałość wzdłuż (większa) i w poprzek włókien.

23. Wytrzymałość i odkształcalność drewna.

W istotny sposób zależy od jego wilgotności. Zwiększenie stanu wilgotności powoduje zmniejszenie wytrzymałości na ściskanie i zginanie z równoczesną zmianą współczynnika sprężystości. Pod wpływem wilgoci następuje zwiększenie objętości, wysychanie i wypaczenie.

KONSTRUKCJE

24. Układy konstrukcyjne budynków i ich sztywność przestrzenna.

• Ścianowe - podłużne, poprzeczne, mieszane, krzyżowe;

• Szkieletowe (elementami nośnymi są słupy) - ramowe z rygli H, słupowo-ryglowe ;

• Szkieletowo-ścianowe - usztywnione za pomocą stężeń kratowych i ścian usztywniających, ;

• Trzonowe ;

• Powłokowe.

25. Konstrukcja ściany budynku szkieletowego.

Konstrukcja ściany budynku szkieletowego powinna składać się z 7 warstw:

• Okładzina wewnętrzna - płyta kartonowo-gipsowa;

• Paraizolacja - folia etylenowa;

• Szkielet wypełniony wełną mineralną lub szklaną;

• Poszycie zewnętrzne uszczelniające - sklejka wodoodporna;

• Wiatroizolacja paroprzepuszczalna lub szczelina wentylacyjna;

• Warstwa elewacyjna;

Wymogi dotyczące szkieletu drewnianego:

- drewno o wilgotności około 15%;

- wszystkie powierzchnie drewna ostrugane, a krawędzie zaokrąglone (zwiększa to trwałość i ognioodporność);

- impregnacja drewna powinna być ciśnieniowa.

26. Omówić przegubowy schemat pracy ściany. Jak się umiejscawia linię działania sił w tym schemacie?

W schemacie przegubowym przyjmujemy, że siła pionowa przekazywana jest ze ściany kondygnacji górnej na dolną poprzez przegub, a więc nie ma momentu w zamocowaniu. Jest to pewne uogólnienie stąd przyjmuje się również, ze siła przekazywana ze stropu i siła z góry działają na mimośrodach.

Mimośród dla siły przykazywanej ze stropu uzależniony jest od tego, czy dana ściana jest ścianą najwyższej kondygnacji, czyli nie. Mimośród dla siły przekazywanej z góry jest mimośrodem niezamierzonym i wylicza się go ze wzoru:

27. Omówić ciągły schemat statyczny ściany w budynku murowanym. Kiedy taki schemat można stosować w obliczeniach.

W schemacie ciągłym siła z kondygnacji górnej przekazywana jest bezpośrednio na kondygnację dolną, a strop zamocowany jest (bez przegubu) sprężyście w ścianie. W takim wypadku budynek rozpatruje się jak ramę i dla każdego węzła ramy można wyznaczyć oddzielnie momenty wywołane mimośrodowym obciążeniem ściany stropami. Modelem ciągłym można się posługiwać w przypadku stropów żelbetowych, opartych na ścianach za pośrednictwem wieńca o szerokości równej grubości ściany i nie mniejsza niż grubość stropu.

28. Zasady doboru konstrukcji tarasu nad pomieszczeniami użytkowymi.

Taras jest to stropodach użytkowy z warstwą posadzki, zatem jako taki powinien spełniać wymagania dotyczące stropów jak i dachów, tj.:

-konstrukcja tarasu powinna posiadać odpowiednie właściwości termiczne i akustyczne.

-należy uwzględnić dyfuzję pary wodnej (ograniczyć kondensację pary wodnej poprzez wentylację lub stosowanie paraizolacji) i w zależności od jej ciśnienia dobrać odpowiednią konstrukcję (wymagania jak dla stropów)

-konstrukcja powinna spełniać wymagania dotyczące ochrony pożarowej;

-konstrukcja powinna być wykonana w sposób gwarantujący jej najdłuższą żywotność i szczelność;

-taras trzeba oddylatować od ścian zew, kominów, attyk itp.

-konstrukcja powinna zapewniać możliwość odpływu wody z tarasu, przy jednoczesnym zachowaniu walorów użytkowych (spadek nie może być zbyt duży)

-układ warstw na tarasie powinien zapewniać możliwość swobodnego odkształcania się posadzki wraz z podkładem, lecz tak by nie nastąpiło uszkodzenie izolacji przeciw wilgociowej.

-dla posadzek ciągłych niezbędne jest wykonanie dylatacji;

-odpływ wody z tarasu nie powinien powodować zawilgacania ścian;

-preferuje się jako tarasy nad pomieszczeniami użytkowymi stropodachy wentylowane (nie ma problemów ze szczelnością paroizolacji, zacieków itp.)

-przykładową konstrukcję wentylowaną, wykonuje się w następujących warstwach:

• na stropie układa się warstwę izolacji termicznej,

• następnie na ściankach ażurowych, które realizują odpowiednie pochylenie tarasu układa się płyty prefabrykowane, wyrównując je gładzią, (odpowiednio zdylatowaną2*2 m) i pokrywając papa,

• przekładka z talku technicznego umożliwia poślizg

• warstwa dylatacyjna wykonana z papy, na której spoczywa warstwa dociskowa i posadzkowa (nawierzchniowa)

-balustrady tarasu mocować należy do ściany budynku (inaczej może dość do zniszczenia i zacieków tarasu w miejscu gdzie balustrada przechodzi przez posadzkę)

DYLATACJE

29. Czynniki decydujące o dylatowaniu fundamentów , omówić.

Dylatację fundamentów należy przewidywać, gdy można spodziewać się rozmaitych osiadań pod różnymi częściami budowli. Czynnikami decydującymi o dylatowaniu budowli są warunki gruntowe:

• posadowienie budowli na gruntach o różnych właściwościach mechanicznych,

• oparcie fundamentu częściowo na gruncie spoistym, a częściowo na gruncie niespoistym.

• przy dużej różnicy nacisków jednostkowych pod różnymi częściami budowli, np. gdy budynek składa się z części wyższej i niższej.

• przy zastosowaniu pod częściami budowli różnych rodzajów fundamentów, np. częściowo opartych bezpośrednio na gruncie, a częściowo na palach.

• przy dobudowywaniu nowego budynku do już istniejącego szczelina dylatacyjna powinna być wykonana na całej wysokości budynku.

30. Dylatacje w budynkach ze ścianami murowanymi, sposoby wykonania.

Stosuje się w przypadku:

• różnych wysokości budynku;

• różnych konstrukcji jego elementów;

• różnych sposobów posadowienia poszczególnych części budynku;

• różnych obciążeń w budynku;

• różnych gruntów na których stoi budynek;

Dylatowanie zapobiega pęknięciom konstrukcji oraz zapewnia swobodę ruchu przy zmianach temp. Pożądane jest umieszczanie szczelin w miejscach najmniej widocznych: w załamaniach , koło rur spustowych. Gdy ściany są tynkowane należy tynk przeciąć - zapobiega to nieregularnemu pękaniu tynku na dylatacji. Projektowane ze względu na nierównomierne osiadanie budynku przebiegają przez całą wysokość od podstawy fundamentów do gzymsu wieńczącego. Szczeliny termiczne nie muszą być doprowadzone do fundamentów - tam nie ma wahań temp.;

Stosuje się najczęściej szczeliny: stykowe, zazębione, wrębowe. Grubość dylatacji dla murów: gr. 1 cegły-8 mm, pozostałe 15-20 mm. Dylatacje w murze wypełniamy wełną mineralną, płytami pilśniowymi impregnowanymi, papą.

31. Zasady dylatowania stropodachów o konstrukcji żelbetowej.

Ze względu na nagrzewanie się stropodachów pokrytych papą wg PN przerwy dylatacyjne w stropodachach nieocieplanych konieczne są co 15 m, dodatkowo stropodach powinien być zdylatowany od ścian, kominów i ścianek kolankowych.

Dylatacje wykonuje się układając najczęściej 3 (w uzasadnionych przypadkach więcej) warstw papy. Wielkość szczelin dylatacyjnych i odstęp między szczelinami dylatacji zależą od: dobowej i rocznej różnicy temperatur, koniecznej swobody odkształceń, orientacji w stosunku do słońca oraz sposobu osłony konstrukcji.

FUNDAMENTY

32. Scharakteryzuj czynniki wpływające na głębokość posadowienia budynków .

Głębokość występowania gruntów nośnych, na których budowla może być bezpiecznie posadowiona zależy od:

• Głębokości przemarzania. Minimalne głębokości posadowienia fundamentów ze względu na przemarzanie gruntów od poziomu terenu do spadu fundamentu wynoszą 0.8-1.4m (w zależności od strefy).

• Głębokość rozmycia gruntu, np. przy fundamentach podpór mostowych;

• Poziom zwierciadła wody gruntowej;

• Wymagania eksploatacyjne stawianych budowli;

• Poziom posadowienia sąsiednich fundamentów;

• Głębokość występowania gruntów pęczniejących, zapadowych, wysadzinowych itp.

33. Wytyczanie fundamentów budynku.

Polega na przeniesieniu rzutu poziomego fundamentów na teren. Na początku należy wytyczyć w terenie naroża budynku korzystając z taśmy, tyczek i niwelatora. Następnie należy wyznaczyć i utrwalić szerokość ław i ścian fundamentowych. Pomocny przy tym będzie przekrój pionowy budynku, na którym podane są głębokości posadowienia ławy fundamentowej w stosunku do powierzchni terenu. Uwzględniając odpowiednie pochylenie ścian wykopu tyczymy obrys górnej krawędzi wykopu. Znając położenie obrysu górnej krawędzi wykopu możemy wyznaczyć i utrwalić obrys ław i ścian nośnych budynku. Na przedłużeniu ścian nośnych poza obrysem wykopu zakładamy ławy ciesielskie. Na poziomych deskach ław ciesielskich można nacinać rowki lub wbijać gwoździe w odległościach odpowiadających położeniu i szerokości ław i ścian fundamentowych. Po wykonaniu wykopu przeciągamy między ławami cieki drut i mamy charakterystyczne punkty ław fundamentowych i ścian fundamentowych. Przed fundamentowaniem wytyczamy jeszcze poziom fundamentów.

34. Zdefiniuj wykopy wąsko- i szeroko-przestrzenne oraz płytkie, głębokie.

Wykop wąskoprzestrzenny - wykop o szerokości dna < od 1,5m.

35. Omów możliwości nie zabezpieczenia wykopów i zabezpieczenia wykopów wąskoprzestrzennych.

Wykop wąskoprzestrzenny - wykop o szerokości dna < od 1,5m. Wykonanie wykopu wąskiego wiąże się ze złożeniem gruntu w bezpiecznej dla wykopu odległości. Wymaga to usunięcia stosunkowo dużej ilości gruntu z rozkopów w porównaniu z ilością, którą trzeba wybrać do wykonania robót następnych. Nieraz grunt należy odwieźć dalej i przywieźć ponowienie, aby zasypać rozkopy. Niejednokrotnie może się to okazać kosztowniejsze niż wykonanie ścian pionowych z odpowiednimi zabezpieczeniem tzw. Obudową wykopu, którą trzeba tak wykonać, aby nie dopuścić do ruchów gruntu poza nią. Wąski wykop powinno się zabezpieczać, gdy brak jest miejsca na rozkopy lub zagraża podkopaniem już istniejącego fundamentu budynku pobliskiego.

Zabezpieczanie wąskoprzestrzennego wykopu - obudowy rozpierane - konstrukcje rozporowe opierające się o ściany przeciwległe (najczęściej z bali drewnianych grubości 5 cm, układanych poziomo). Zamiast poziomych bali drewnianych można używać profilowanych blach stalowych a rozpory drewniane można zastąpić metalowymi śrubami. W gruntach nawodnionych bale poziome układa się na styk, a w gruntach o mniejszej wilgotności można układać z odstępami. Początkowo robi się wykop o głębokości równej szerokości jednego lub dwóch bali poziomych - mocuje się bale (rozpiera je, następnie głębi się wykop dalej i układa się kolejne bale.) rozróżnia się zabezpieczenie:

• Z deskowaniem poziomym pełnym

• Z deskowaniem poziomym ażurowym

• Obudowa górnicza ( w gruntach sypkich).

36. Obudowy, podpieranie i kotwienie wykopów szerokoprzestrzennych w przypadku małego i dużego obciążenia.

Wykop szerokoprzestrzenny - głębokość jest mniejsza od szerokości dna. W wykopach szerokich, gdzie konstrukcja rozpierająca wymagałaby dużej ilości materiału, co jednocześnie zmniejsza wolną przestrzeń, a w przypadku małego placu budowy jest to niekorzystne, stosuje się zamiast rozpierania - podpieranie deskowania zastrzałami ukośnymi. Górnych końców zastrzałów nie wcina się w nakładki, aby nie zniszczyć materiału, którego używa się wielokrotnie lecz opiera się je o kawałki krawędziaków przybite klamrami do nakładek. Kliny rozpierające wbija się przy dolnych końcach zastrzałów. Jeżeli wykop ma głębokość większą niż 3 m wskazane jest przerywanie ciągłości ściany pionowej ławą. Obydwa stopnie można podeprzeć lub też dolny podeprzeć, a górny zakotwić. Aby uzyskać wykop nieobudowany stosuje się kotwienie. Cięgno jest przymocowane do krótkiego pala i ułożone w rowku, który się zasypuje. Cięgna ułożone nad powierzchnią terenu utrudniałaby ruch wokół wykopu.

37. Scharakteryzuj spotykane rodzaje fundamentów.

Fundamenty można podzielić ze względu na :

1) sposób przekazywania obciążeń na grunt,

1. fundamenty bezpośrednie przekazują obciążenie na podłoże gruntowe wyłącznie poprzez dolną powierzchnię zwaną jego podstawą, często fundamenty te spoczywają na warstwie chudego betonu, żwiru, piasku, która służy do wzmocnienia gruntu w poziomie posadowienia,

2. fundamenty pośrednie - zwane sztucznymi; przekazują obciążenia z budynku na niżej zalegające warstwy nośne poprzez dodatkowe elementy wprowadzone lub uformowane w gruncie w postaci np. pali, studni czy kesonów. Na górnych częściach elementów układa się potem właściwy fundament.

2) głębokość posadowienia,

1. płytkie - opierają się na warstwie nośnej zalegającej na nieznacznej głębokości. Dla takich fundamentów wykonuje się wykop otwarty, bez specjalnych wzmocnień; głębokość ich < od 4-5m,

2. głębokie - należy zabezpieczyć głębokie wykopy i często obniżyć zwierciadło wody. Fundamenty głębokie mogą być bezpośrednie jeżeli w celu ich wykonania wykonujemy wykop aż do głębokości zalegania gruntu odpow. wytrzym.

3) kształt:

1. ławy fundamentowe - pod ścianami budynków lub szeregiem słupów,

2. stopy, na które przekazują obciążenie słupy konstrukcyjne budynków szkieletowych,

3. płyty, ruszty, skrzynie - specjalne konstrukcje fundamentowe mające na celu zwiększenie sztywności budowli,

4. fundamenty masywne.

4) stopień sztywności,

5) materiał użyty do konstrukcji:

a) drewniane - pale, podwaliny, ruszty,

b)kamienne - budynki jednorodzinne,

c) ceglane - cegła dobrze wypalona, bez domieszek margla, na zaprawie cementowej lub cementowo-wapiennej,

d) betonowe - łatwe i szybkie wykonanie, dość odporne na korozje,

e) żelbetowe,

f) stal - pale wanny wodoszczelne;

38. Konstruowanie fundamentów z cegły i betonu.

1) fundamenty (ławy) ceglane - stosuje się pod ściany budynków murowanych o 3-4 kondygnacjach, posadowionych powyżej wody gruntowej, na jednorodnym podłożu gruntowym. Do wykonania ław fundamentowych należy używać cegły pełnej o wytrzymałości R_z
7.5MPa oraz zaprawy cementowo-wapiennej (1:1:6), bądź cementowej o wytrzymałości R_z
3Mpa.

2) ławy betonowe projektuje się, gdy wysokość ławy ceglanej wypada zbyt duża lub gdy fundament może się znaleźć poniżej poziomu wody gruntowej; przekrój poprzeczny ma kształt prostokąta ze ściętymi górnymi narożnikami.

39. Rodzaje fundamentów bezpośrednich stosowanych pod ściany i słupy.

Fundamenty bezpośrednie - fundamenty, które całą swą podstawą spoczywają bezpośrednio na gruncie. Są to ławy, podstawy (stopy) słupów konstrukcyjnych , ruszty, płyty i skrzynie. Dzieli się je na płytkie i głębokie.

Fundamenty płytkie - oparte bezpośrednio na gruncie. Fundamenty, dla którego wykop ma głębokość ≤ szerokości, a jego wykonanie nie wymaga szczególnych zabiegów w celu zabezpieczenia ścian przed osunięciem, specjalnych sposobów wykonania, zwłaszcza uciążliwej walki z wodą gruntową.

Ławy fundamentowe - najprostszy pod względem konstrukcji fundament; najczęściej jest podstawą ściany, rzadziej podstawy słupów. Charakteryzuje się dużą długością względem szerokości, dlatego ławy liczy się jako zagadnienie płaskie. Wykonuje się je z kamienia, cegły, betonu lub żelbetu. Potrzebną szerokość ławy B oblicza się uwzględniając jej obciążenie i bezpośredni nacisk jednostkowy na grunt, wysokość H - ze względu na wytrzymałość jej materiału na zginanie. Wyliczając moment zginający należy traktować jedną stronę przekroju poprzecznego ławy jako wspornik zamocowany w płaszczyźnie lica ściany i obciążony od dołu reakcją gruntu od ciężaru ściany, bez ciężaru własnego ławy i obciążenia jej odsadzek.

- ławy murowane (z kamienia lub cegły) stanowią fundament ścian murowanych (gdy wymiary ławy są zbyt duże wprowadza się odsadzki w celu zmniejszenia objętości muru.)

- ławy betonowe - wykonuje je się z odsadzkami lub ścianą pochyłą

- ławy żelbetowe - pręty główne układa się w strefie rozciąganej górnej części ławy prostopadle do jej długości, pręty podłużne- rozdzielcze układa się do 30cm.

- stopy fund. - (podstawy słupów konst.) przenoszą na grunt nacisk słupa, przekrój pionowy podobny do przekroju ławy, rzut poziomy ma kształt kwadratu lub prostokąta. Nie dopuszcza się do powstawania naprężeń rozciągających (wypadkowa sił w rdzeniu)

- ruszty fundamentowe - dwa układy ław wzajemnie prostopadłe stanowią ruszt fundamentu jako fundament konstrukcji szkieletowej. Słupy konstrukcyjne stoją w węzłach rusztów. Zastosowanie: gdy ławy jednokierunkowe wychodzą za szerokie; gdy trzeba zwiększyć sztywność całego fundamentu w celu wyrównania różnic osiadań,

- płyty fundamentowe - fundament w postaci pełnej płyty pod całym budynkiem lub pod jego częścią;

stosuje się gdy:

• ogólna powierzchnia ław czy stóp wypada za duża,

• obciążenie budynku wymaga uzyskania całej jego powierzchni,

• jest niejednorodny grunt pod budynkiem,

• podziemia budynku znajdują się poniżej zwierciadła wody gruntowej.

Rodzaje:

• płyty gładkie jednakowej grubości na całej powierzchni

• płyty żebrowe z żebrami od góry lub od spodu,

• jako odwrócony strop grzybkowy przy konstrukcji szkieletowej,

• jako układ sklepień odwróconych o różnych kształtach obciążony reakcją gruntu, opartych na ścianach lub słupach.

- skrzynie fundamentowe - (fundamenty skrzyniowe) przy dużych wysokościach budynku, gdy występuje znaczne obciążenie poziome; dają one dużą sztywność giętną.

Rodzaje:

• otwarte górą i dołem,

• zamknięte od dołu sztywną płytą denną połączoną z układem ścian,

• zamknięta od dołu i góry, gdy poza płytą denną również strop połączony monolitycznie ze ścianami jest włączony do pracy całego układu.

- fundamenty głębokie - głębokość często większa od szerokości, z reguły umacnia się ściany wykopu. Do fundamentów głębokich należą najczęściej skrzynie (z fund. pośrednich) ze względu na znaczne wysokości, a więc i duże zagłębienie.

40. Jak określa się szerokość i wysokość ławy fundamentowej betonowej?

Ławy betonowe można wykonywać z odsadzkami lub ze ścianą pochyłą. Wykonanie ławy ze ścianą pochyłą jest korzystniejsze pod względem wytrzymałościowym. Wobec dużej długości ławy w porównaniu z szerokością traktuje się obliczenie ławy jako zagadnienie płaskie i przeprowadza się je na ogół dla długości 1m. Potrzebną szerokość ławy oblicza się uwzględniając jej obciążenie i bezpieczny nacisk jednostkowy na grunt. Wysokość H wyznacza się ze względu na wytrzymałość jej materiału na zginanie. Wyliczając moment zginany należy traktować jedną stronę przekroju poprzecznego ławy jako wspornik zamocowany w płaszczyźnie lica ściany i obciążony od dołu reakcją gruntu od ciężaru ściany, bez ciężaru własnego ławy i obciążenia jej odsadzek.

41. Możliwości posadowienia budynków nowych przy budynkach istniejących. Jak można zmienić poziom posadowienia ławy pod ścianą budynku.

Gdy projektowany budynek przylega do granicy działki lub sąsiedniego budynku fundament nie może wejść poza tę granicę. Należy ustawić ścianę ograniczającą budynek do samej granicy. Wynika stąd niesymetryczne ustawienie na fundamencie ściany, a więc mimośrodowe obciążenie fundamentu, nierównomierny rozkład nacisku na grunt i możliwość pęknięcia ściany.

Ogólne zasady:

• Wbudowanie w ścianę słupków żelbetowych połączonych sztywno z ławą i belką wspornikową ukrytą w stropie podziemia. Ciężar stropu opartego na belce powoduje moment zginający, który przeciwdziała momentowi od mimośrodowego obciążenia.

• Wprowadzenie w części budynku przylegającej do budynku sąsiedniego sztywnych ram żelbetowych. Dzięki sztywności układu żelbetowego nacisk na grunt rozłoży się niemal równomiernie.

W konstrukcji szkieletowej rozwiązanie jest następujące:

• Ustawnie sąsiednich słupów na wspólnej podstawie

• Ustawienie skrajnych słupów konstrukcji szkieletowej tak aby stały na środku podstawy i wysunięcie górnej części budynku wspornikowo ku granicy sąsiada.

42. Fundamenty pośrednie budynków. Na czym polega pośredniość fundamentów.

Fundamenty pośrednie - fundamenty, które mają oczep w postaci ław, płyt, rusztu lub skrzyni, oparty na dodatkowej konstrukcji, sięgającej do głębszych warstw gruntu np. fundamenty na palach.

Stosuje je się gdy podłoże gruntowe bezpośrednio pod fundamentem jest słabe, aby utrzymać nacisk bud. przy bezpośrednim posadowieniu. Wyróżnia się następujące fundamenty pośrednie:

• Fundamenty na studniach - wykonuje się przez tzw. opuszczenie studni (odmiana wykonania wykopu obudowanego), najczęściej poniżej zwierciadła wody powierzchniowej lub gruntowej. Jednocześnie z głębieniem wykopu pogrąża się w grunt uprzednio wykonaną obudowę. Studnia wypełniona po opuszczeniu stanowi podziemny filar fundamentowy przekazujący obciążenie budowli na głębokie, odpowiednio nośne, warstwy gruntu.

• Fundamenty na palach - pale osadzone na oczepie przenoszą obciążenia w głąb gruntu. Pal ma małe wymiary poprzeczne w stosunku do długości. Rozróżnia się pale słupowe (osadzone końcami w gruncie o lepszych parametrach, przekazują obciążenie przez podstawę), pale zawieszone, które przekazują obciążenie głowicy przez reakcję na podstawie i przez opór tarcia pobocznicy o grunt lub opór ścinania gruntu w otoczeniu pobocznicy. Pale można też podzielić ze względu na sposób zagłębienia w gruncie (wbijane, wiercone) oraz ze względu na materiał (drewniane, stalowe, betonowe, żelbetowe)

• Fundamenty na kesonach - najczęściej wykonywane pod poziomem wody; skrzynia kesonu zabezpiecza wnętrze robocze przed zalaniem przez wodę, osadza się je w gruncie zalanym wodą.

Pośredniość fundamentów polega na tym, że obciążenie budynku nie jest przekazywane od razu (przez ławę, płytę itp. ) na grunt tylko za pomocą dodatkowej konstrukcji (pali, studni). Taki typ posadowienia jest niezbędny gdy grunty mają niskie parametry wytrzymałościowe Pośrednie przekazywanie obciążenia rozkłada je na większy obszar działania słabszego gruntu.

43. Omówić metody posadowienia budynków inne niż na ławach i stopach fundamentowych.

fundamenty specjalne:

1) filary fundamentowe - grunt nośny znajduje się głęboko i może przejąć stosunkowo duży nacisk jednostkowy. Nie zagłębiamy całej ławy i ściany do gruntu nośnego lecz opieramy ją na filarach - oszczędność materiału i robocizny. Sam filar jest ceglany, kamienny bądź beton.

2) studnia opuszczana - składa się z noża (część dolna przecinająca grunt i powodująca zagłębienie się studni) oraz płaszcza. Płaszcz studni wycina swoim ostrzem otwór w gruncie większy od przekroju studni. Spowodowane jest to rozszerzeniem podstawy przez pochylenie dolnego pierścienia, pochyleniem pobocznicy 50:1 do 20:1 lub odsadzką. Jednocześnie z zagłębianiem się płaszcza wybierana jest ziemia z wnętrza studni, co wraz z przyrostem powoduje zapuszczanie się studni w głąb, aż do osiągnięcia warstwy nośnej. Fundament na studniach można wykonywać przy wysokim poziomie wód gruntowych, gdyż ich płaszcz stanowi szczelną osłonę. Po osiągnięciu przez studnię wymaganej głębokości wypełnia się ją betonem. Dawniej stosowane studnie murowane z cegły ,drewniane i stalowe.

3) pale - gdy podłoże bezpośrednio pod fundamentem jest zbyt słabe by przenieść nacisk budowli, pal przenosi obciążenia przez reakcję w podstawie i przez opór tarcia pobocznicy o grunt lub opór ścinania gruntu w otoczeniu pobocznicy:

• pal wiszący - opór na pobocznicy > od oporu w podstawie,

• pal stojący - na odwrót.

Pale ponadto dzielimy ze względu na:

• materiał:

• drewniane,

• stalowe,

• betonowe,

• żelbetowe.

• sposób zagłębiania:

• wbijane,

• wiercone,

• wypłukiwane prądem wody,

• wywibrowywane,

• zawiercane,

• wtłaczane lub wciskane.

• wykonanie:

• prefabrykowane,

• betonowane.

4) ruszty - dwa układy ław wzajemnie do siebie prostopadłych - słupy konstrukcyjne stoją na węzłach rusztu. Stosujemy gdy ławy fundamentowe wypadają zbyt szerokie lub trzeba zwiększyć sztywność całego fundamentu w celu wyrównania różnic osiadań.

5) płyty - kształt:

• Gładkie;

• żebrowane z żebrami od spodu lub dołu,

• odwrócony strop grzybkowy - przy konstrukcji szkieletowej. Stosuje się gdy grunt pod budynkiem jest niejednorodny, podziemia budynku znajdują się poniżej poziomu wód gruntowych.

6) skrzynie - duża sztywność gięta. Konstrukcja ich zależnie od potrzeb i warunków gruntowo-wodnych może być:

• otwarta górą i dołem;

• zamknięta od dołu sztywną płytą denną;

• zamknięta obustronnie.

7) ściany fundamentowe - ściany żelbetowe w wykopach szczelinowych zestawione ze stosunkowo małych odcinków złożone w planie odpowiednio do ukształtowania budynku i rozkładu sił.

MURY I ŚCIANY

44. Mur ceglany, materiały składowe, charakterystyka konstrukc.

-mur- element budowli wykonany z kamieni naturalnych lub sztucznych połączonych zaprawą lub ułożonych na sucho, przeznaczony głównie do przenoszenia naprężeń ściskających. Bryły kamieni naturalnych mają zwykle kształt prostopadłościanu.

Wyróżniamy 3 rodzaje powierzchni podziałowych muru:

- powierzchnie wsporne - normalne do kierunku ciśnień

- powierzchnie poprzeczne - prostopadłe do powierzchni wspornych i do kierunku długości muru

- powierzchnie podłużne - prostopadłe do powierzchni wspornych i poprzecznych

Zasady prawidłowego rozmieszczenia kamieni w murze:

- kamienie układane na płask w stosunku do sił obciążających,

- powierzchnie podziałowe poprzeczne oraz podłużne w następujących po sobie warstwach kamieni powinny być usytuowane mijankowo

- dwu- lub wielowarstwowy mur nie może być podzielony płaszczyznami pionowymi - mijankowe usytuowanie powierzchni poprzecznych i podłużnych zapewniają stateczność i to, że siła ściskająca rozkłada się

- w filarach i ścianach powierzchniami wspornymi są płaszczyzny poziome. W sklepieniach natomiast płaszczyzny normalne do krzywej ciśnień.

Przy wystąpieniu ciśnień ukośnych mur należy tak zaprojektować aby wykluczyć możliwość poślizgu poszczególnych warstw:

musi być spełniony warunek Q cos αf ≥ nQ sinα

Q - wypadkowa działająca pod kątem α do pow. wspornej

f - współczynnik tarcia

n - współczynnik bezpieczeństwa

Podział konstrukcji murowanych na grupy:

- konstrukcje pionowe - ściany, filary, kominy itp. konstrukcje o powierzchniach bocznych pionowych lub nieznacznie pochyłych

- konstrukcje poziome - konstrukcje o powierzchniach bocznych poziomych, występujące najczęściej w postaci płyt ceglanych, zbrojonych, układanych między dźwigarami stalowymi lub murami

- sklepienia - których zadaniem jest przekrycie przestrzeni ograniczonej w płaszczyznach pionowych ścianami i słupami

Skład muru:

- cegła - pełna lub otworowa - dziurawka, kratówka,

- zaprawa - inaczej spoina - wsporna, poprzeczna lub podłużna.

Spoiny:

- miejsca zetknięcia się oddzielnych kamieni najczęściej wypełnione zaprawą; wyróżniamy wsporne (10-17 mm, opt.12mm), poprzeczne i podłużne (5-15 mm, opt. 10 mm)

Wymagania dla murów z cegły dziurawki i kratówki:

- w narożach, przy otworach oraz kanałach spalinowych i dymowych należy stosować cegłę pełną i nie wolno stosować jednego rodzaju dziurawki - poprzecznej lub podłużnej.

- przy oparciu belek stalowych lub żelbetowych należy 3 ostatnie warstwy wykonać z cegły pełnej.

- kratówkę należy układać tak, aby znajdujące się w niej szczeliny były usytuowane pionowo.

45. Rodzaje ścian murowych.

Ściany konstrukcyjne - ściany zdolne przenieść, poza własnym ciężarem również inne obciążenie pionowe i poziome. Do obciążeń pionowych należą:

- ciężar dachu, stropu, ścian działowych, obciążeń użytkowych;

A do obciążeń poziomych należą:

- parcie wiatru, gruntu i inne.

Zdaniem jednych ścian jest przenoszenie głównie obciążeń pionowych np. ściany nośne większości budynków. Zadaniem innych jest przejmowanie głównie sił poziomych np. mury oporowe przenoszące parcie gruntów lub ściany przepony w budynkach przejmujące parcie wiatru.

Ściany jako izolacja cieplna i wilgotnościowa - dotyczy to budynków ogrzewanych, stąd w budynkach niskich zdarza się bardzo często, że grubość ścian zewnętrznych jest znacznie większa niż by to wynikało z nośności materiału z którego wykonana jest ściana. Najbardziej charakterystycznym przykładem są tu ściany zewnętrzne z cegły pełnej, które w naszych warunkach klimatycznych muszę ze względów termicznych mieć grubość dwóch cegieł, podczas, gdy w wielu przypadkach dla przeniesienia obciążeń wystarczyłaby grubość półtora cegły, a niekiedy nawet jednej cegły. Występuje to też w ścianach ze zwięzłych kamieni, gdzie grubość ścian zewnętrznych , ze względu na przemarzanie musiałaby być jeszcze większa niż w ścianach z cegły pełnej pomimo niewielkiego wykorzystania wytrzymałości materiału. Wynika to stąd, że ze wzrostem wytrzymałości materiału na ściskanie rośnie również jego współczynnik przenikania ciepła. Ściana murowana jest pojęciem węższym niż ściana. Pojęcie mur odnosi się do ścian wykonanych z cegły lub z kamienia, bloków i pustaków. Tak więc każdy mur jest ścianą lecz nie każda ściana jest murem.

• Ściany z kamieni naturalnych - ściany takie przystosowane są głównie do przenoszenia naprężeń ściskających, w małym natomiast stopniu do przenoszenia naprężeń rozciągających. Mury, ze względu na rodzaj, kształt i sposób ułożenia dzielą się na: mury dzikie, mury z kamienia łamanego, mury cyklopowe, mury mozaikowe.

• Ściany z cegieł dzielimy ze względu na wiązania cegieł: pospolite, krzyżykowe, polskie lub gotyckie i wielorzędowe.

• Mury zbrojone;

• Ściany z bloków gazobetonowych;

• Ściany z pustaków.

46. Wiązania cegieł, charakterystyka, zalety, przykłady.

• pospolite (kowadełkowe, blokowe). Mur składa się z dwu rodzajów warstw, a spoiny poprzeczne i podłużne jednej warstwy są przykryte pełnymi powierzchniami cegieł następnej warstwy. Tego rodzaju wiązanie widoczne jest na powierzchni licowej w przesunięciu spoin pionowych każdej następnej warstwy o Ľ cegły. W tym wiązaniu w pełni są zachowane zasady prawidłowego rozmieszczenia powierzchni podziałowych.

• krzyżykowe (weneckie). Warstwy główkowe są na całej długości muru takie same jak w układzie pospolitym; warstwy wozówkowe różnią się tylko tym, że co druga warstwa wozówkowa w2 jest przesunięta o 1/2 cegły w stosunku do warstwy zasadniczej w1, zasady praw rozmieszczenia powierzchni podziałowych są w pełni zachowane.

• polskie (gotyckie). Występują tu 2 kolejno przeplatające się warstwy. Każda następna warstwa jest tak samo zbudowana jak poprzednia, tylko jest przesunięta wzdłuż muru o ľ cegły. Spoiny podłużne są w części nie przykryte pełnymi powierzchniami cegieł następnej warstwy, co jednak nie ma istotnego wpływu na wytrzymałość muru. Dodatnią cechą jest bardziej ożywiony rysunek powierzchni licowej niż w wiązaniu pospolitym lub krzyżykowym, ujemną - trudniejsza praca murarza wynikająca z konieczności układania w jednej warstwie na przemian wozówek i główek.

• wielorzędowe (amerykańskie). Mur utworzony jest z powtarzających się pasów 6-warstwowych. Pas składa się z pionowych równoległych rzędów wozówkowych grubości po pół cegły i wysokości 4-5 warstw oraz z 2 warstw z główkami, które stanowią przewiązanie rzędów wozówkowych. Spoiny podłużne nie są przykrywane na wysokości 5 warstw cegieł ułożonych wozówkowo, dopiero każda 6 warstwa przykrywa główką spoinę. Zalety - mniejsza liczba układanych cegieł licowych, mniejsza liczba cegieł przycinanych w narożnikach i zakończeniach, możliwość zużytkowania we wnętrzu muru znacznej ilości połówek bez naruszenia przewiązania w kierunku poprzecznym. Wady - mur z kanałami dymowymi jest znacznie słabszy niż w wiązaniu pospolitym, nie można opierać ciężkich belek stropowych i innych obciążeń skupionych na rzędach w pół cegły, nie nadaje się w miejscach działania obciążeń ze znaczniejszym mimośrodem.

47. Zbrojenie w ścianach.

Wytrzymałość murów może być zwiększona za pomocą sprowadzenia do niego zbrojenia stalowego:

- zbrojenie poprzecznie - do przejęcia działania sił ściskających w celu zwiększenia nośności na ścinanie.

- podłużnie w kierunku naprężeń osiowych lub zginających w celu zwiększenia nośności na rozciąganie i zginanie.

Zasada pracy muru obciążonego siłą ścinającą polega na tym, że w kierunku ułożenia prętów zbrojenie poprzeczne powoduje zmniejszenie odkształceń poprzecznych muru i powstrzymuje pęknięcia pionowe, a tym samym zwiększa wytrzymałość na ściskanie. Zbrojenie układa się w spoinach wspornych w dwóch głównych kierunkach. Może być ułożone w następujący sposób:

- w tej samej spoinie wspornej układa się pręty o średnicy 3-5mm.

- w kolejnych spoinach wspornych układa się pręty o średnicy 3-8mm na przemian.

- w poszczególnych spoinach wspornych układa się siatkę cięto-ciągnioną.

Mury zbrojone podłużnie do spoin wspornych - konstrukcje te stosuje się w celu:

• Przejęcia naprężeń rozciągających w murach zginanych i ściskanych mimośrodowo.

• Zwiększenia wytrzymałości na ściskanie smukłych ścian i filarów, dla których zbrojenie poprzeczne nie nadaje się.

• Zabezpieczenia od pęknięć murów podlegających wpływom dynamicznym.

Zbrojenie może być umieszczone wewnątrz lub od zewnątrz przy powierzchni muru w bruzdach z jednej lub z dwóch stron. Odległości między strzemionami obejmującymi pręty ściskane wynoszą >35d w przypadku zbrojenia znajdującego się wewnątrz muru i co najmniej 15d zbrojenia znajdującego się na zewnątrz. W żadnym razie odstęp nie powinien być większy niż 50cm. Średnica prętów zbrojenia głównego nie powinna być mniejsza od 8mm podczas ścinania i 3mm podczas rozciągania.

Mury zbrojone poprzecznie - rolą zbrojenia poprzecznego jest zwiększenie nośności konstrukcji bez zmiany wymiarów przekroju poprzecznego. Ze względu na zapewnienie właściwej współpracy muru ze zbrojeniem dopuszcza się jedynie w murach z cegły ceramicznej pełnej i wapienno-piaskowej pełnej. Wpływ zbrojenia poprzecznego na nośność muru zmniejszenia się ze zwiększeniem mimośrodu obciążenia wypadkowego działającego na mur, dlatego zbrojenie poprzeczne stosuje się w murach, w których mimośród wypadkowej siły ściskającej nie osiąga dużych wartości.

48. Ściany warstwowe, stosowane rozwiązania, przykłady.

Cechy ścian warstwowych w porównaniu do ścian pełnych:

• zwiększona izolacyjność termiczna,

• zmniejszona grubość ścian,

• niska masa jednostki powierzchni ściany,

• zmniejszona nośność;

• Ściany warstwowe z cegieł: 2 warstwy cegieł grubości 0.5 cegły każda w odstępach 14-28cm. W co 6 warstwie przewiązanie z cegły lub kotwi ze stali zbrojonej
  6-8 mm rozstawionej w poziomie w odległościach 0.8-1.2 m. Stosujemy cegłę ceramiczną, wapienno-piaskową lub cementową o wytrzymałości co najmniej 7,5 Mpa. Wypełniacze: betony lekkie, żużel paleniskowy, wielkopiecowy, filce i płyty z wełny mineralnej; wiązanie cegieł ze szczeliną zapełnioną zasypką lub płytami termoizolacyjnymi.

• Ściany warstwowe mieszane:

• Przewiązane zaprawą - cegła kratówka lub kamień. Oblicowane od zewnątrz cegłą pełną ceramiczną, wapienno-piaskową lub dziurawką.

• Z przerywaną szczeliną powietrzną - duże warstwy muru podzielone szczeliną powietrzną, co 6-8 warstw cegły. Zamykane szczeliny główkowym ułożeniem.

• Ze szczeliną powietrzną ciągłą (przez całą kondygnację) - grubość Szczeliny wynosi 3-5 cm. Przewiązania obu warstw za pomocą kotwi stalowych.

• Ściany wielowarstwowe - muszą spełniać warunki: współczynnik sprężystości poszczególnych warstw nie różnią się bardziej niż o 50%, poszczególne warstwy przewiązano między sobą w odstępach nie większych niż 0,7m przy pionowym i 1.2 przy poziomym przewiązaniu; ściana nie spełniająca tych warunków jest jednowarstwowa o grubości warstwy nośnej; pozostałe warstwy to obciążenie warstwy nośnej.

49. Mury z pustaków betonowych, typy, przykłady.

• Mury z pustaków zasypkowych. Materiałem zasypkowym są trociny, paździerze, igliwie, trzcina zmielona. Pustaki stosuje się bez wypełnienia zaprawą spoin poziomych, a niekiedy i pionowych (metoda na sucho);

• zalety: przewiewność muru, ciepłochronność, mniejsza grubość, odporność na uderzenia podczas transportu, łatwość układania;

• zastosowanie: ławy fundamentowe, ściany piwniczne, naziemne nadproża, podciągi, kominy, przewody kominowe i wentylacyjne;

• Pustaki gamma 30*30*60 - dwie zewnętrzne płutki ścienne połączone czterema przegrodami; wiązanie pełni materiał zasypkowy; stosujemy co 2 warstwy;

• Pustakowy element ścienny EF - ma układ dwukwadratowy, modułowy z wysuniętą dodatkową ścianką licową. Grubość ścian wewnętrznych z tego pustaka wynosi 30-38 cm. Wypełnienie zasypką stwarza dużą stateczność cieplną; można używać do ścian szczytowych i kolankowych, do produkcji betonu o wytrzymałości 9Mpa.

• Pustaki Bsp - do ścian. występują 3 rodzaje pustaków: zasadniczy, połowa pustaka, pustak narożnikowy. Ściany z tych pustaków są grubości 30 cm, bez zaprawy. Kanaliki wykonujemy żużlobetonem lub gruzobetonem.

• Pustaki kratowe XX (30*60cm) - wysokość 20cm. Wykorzystywane do budowy wszelkich obiektów tymczasowych. Kratowy układ ścianek wewnętrznych zapewnia sztywną konstrukcję. Pustaki układamy w zasadzie na sucho.

• Mury z pustaków z betonów ciepłochronnych - Stosowane do nośnych ścian zewnętrznych. wykorzystywane w kondygnacjach nadziemnych, niedopuszczalne do piwnic i fundamentów.

• zalety: lekkość, duża nośność, dobra izolacyjność cieplna i akustyczna;

• Pustaki typu BPT i SBM składają się z: pustaków ściennych zasadniczych, połówkowych, narożnikowych, nadprożowych, podokiennych, ryglowych, płyt wieńcowych. Szerokość pustaka wynosi 25cm, wysokość 30cm i grubość ścianek 6 cm.

• Pustaki J6 - długości 60 cm, wysokości 30 cm, szerokości 20 cm i grubości ścianek zewnętrznych 5 cm. Wykonanie ściany z tych pustaków jest mniej pracochłonne niż BTP i SBM, gdyż używamy tylko 1 typ pustaka. Nośność jest mniejsza a izolacyjność termiczna gorsza.

• Mury z pustaków wieloszczelinowych - Są najbardziej rozpowszechnione w Europie. Im więcej warstw szczelin tym bardziej niwelowany jest wpływ mostków termicznych.

• Pustaki alfa - Mur zewnętrzny ma grubość 1.5 pustaka (38cm), wewnątrz 10,5 cm (nienośne). Produkuje się je w trzech klasach: 25,50,75. Bezpośrednie oparcie stropów żelbetowych na murze z pustaków może powodować ich pękanie, dlatego potrzebne jest pośrednictwo wieńców. Niedopuszczalne jest wykonanie bruzd w ścianach nośnych. Nie należy również stosować ich do przewodów dymowych, spalinowych i wentylacyjnych.

• Pustaki muranów - zbliżone do pustaków alfa, tylko że mają większą wytrzymałość. Można je z łatwością wiązać z murem ceglanym.

50. Mury z pustaków ceramicznych, typy, przykłady.

Ściany jednorodne z pustaków ceramicznych są najlepszymi ścianami zewnętrznymi do budowy domów.

• Ceramiczne pustaki ścienne.

• typy:

• S2 (grubość 48.8 cm, wysokość ściany zewnętrznej - 18,8 lub 22 cm);

• U (grubość 51cm, klasa pustaka - 75, marki zaprawy: 15 i 30);

• MAX i UNI (grubość 4.8cm, wysokość ściany zewnętrznej - 18,8 lub 22 cm),

• K-065-2W (ściany zewnętrzne nośne i samonośne, grubość - 38,8 cm),

• K065-J (ściany zewnętrzne nośne i samonośne, grubość - 39 cm, filary, słupy),

• M44 (grubość - .44 cm, świetna izolacyjność, wytrzymałość na ściskanie).

• zalety: korzystny mikroklimat pomieszczeń, wysoka akumulacja i stateczność cieplna, znaczna wytrzymałość, dobra izolacyjność cieplno-wilgotnościowa, wieloletnia trwałość, dobra izolacyjność akustyczna, korzystna paroprzepuszczalność, szybkie odsychanie, niska wilgotność w stanie powietrznosuchym, stosowanie surowców łatwodostępnych, prostota wykonania. Należy zwracać uwagę na układ szczelin w ścianie. Droga przepływu ciepła przez tworzywo ściany powinna być najdłuższa i powinna napotykać jak największą liczbę szczelin, wtedy izolacyjność cieplna muru jest lepsza. Niezwykle ważne jest prawidłowe ustawienie pustaków w ścianie.

51. Zalety i wady murów z pustaków, stosowane materiały.

Wyrób ceramiczny.

• Zalety: zwiększenie izolacji termicznej, zmniejszenie grubości muru, ułatwienie robocizny, zmniejszenie ciężaru muru, zmniejszenie ogólnego kosztu.

• Pustak UNI - prostopadłościenny. Spełnia wymagania akustyczne. Przeznaczony na zewnętrzne i wewnętrzne ściany nośne i samonośne, grubość (19, 29, 39); klasy (75/25, 100/35, 150/50). Nie nadaje się do ścian z otworami dymowymi, spalinowymi, wentylacyjnymi.

• Pustak UNIMAX - do ścian nośnych i samonośnych. Klasy (150, 100, 75); wymiary (288, 288, 188).

• Pustka SZ-32 - występują dwa rodzaje: 11 i 14. Klasy (50, 75, 100, 150); szerokość szczelin od 15,5 do 11 mm; k= 1,04-1,39.

• Pustak PPD - pustak poziomy drążony do ścian konstrukcyjnych i wypełniających. Klasy: 75, 50, 35; k=1,163.

52. Mury z kamienia , sposoby układania.

Znajdują zastosowanie tam gdzie są dostępne. Charakteryzują się dużą wytrzymałością na ściskanie i ogniotrwałością, małą ciepłochłonnością oraz dużą wodochłonnością. Posiadają wysokie walory estetyczne. Mury z kamienia stosuje się w budynkach inwentarskich, gospodarczych, ogrodzeniach fundamentów, murach oporowych, przyczółkach. Wytrzymałość zależy od wytrzymałości kamieni, dokładności ułożenia, zaprawy, grubości itd.

R=Rk*10(100+Rz*10)/(100+Rk*10)*(1- 0,2/(0,25+Rz/2Rk), gdzie:

R - wytrzymałość na ściskanie muru,

Rk - wytrzymałość na ściskanie kamienia,

Rz - wytrzymałość na ściskanie zaprawy,

 - współczynniki zależne od obróbki kamienia.

Ze względu na rodzaj i pracę konstrukcji mamy mury:

• Jednolite - kamienie wchodzące w skład muru spełniają funkcję jednakową nośną;

• Niejednolite - obciążenie przenosi tylko część muru, reszta jest tylko wypełnieniem,

• Jednorodne - jeden rodzaj kamienia,

• Niejednorodne - różne kamienie,

• Mury nieregularne ,pół regularne, regularne.

• Mury Dzikie - z kamieni narzutowych łamanych: skały naturalne, łamane. Wykonanie: max 35% zaprawy na 1m³.

• Mury półdzikie - z kamieni łamanych sortowanych. Układa się warstwami 30-50 cm. Kamienie licowe powinny być największe.

• Mury Cyklopowe - z wielkich nieobrobionych bloków.

• Mury mozaikowe - Materiał uzyskuje się w kamieniołomach. Układ poziomo-pionowy bez zachowania ciągłości w linii.

• Mury warstwowe -

• Mury rzędowe - Starannie obrobione bloczki skalne, charakteryzujące się 3 osiową łupliwością. Dobierać tak, by zachować jednakową wysokość jednego rzędu. Buduje się wewnątrz i na zewnątrz mur licowy, a środek wypełnia się tzw. folią (kamieniami o mniej regularnych kształtach).

53. Ściany drewniane , rozwiązania tradycyjne i nowoczesne /ściany wieńcowe, szkieletowe, mur pruski, ściany płytowe/.

• Główne zalety drewna: dobra izolacyjność cieplna, łatwość i szybkość wykonania, lekkość konstrukcji, możliwość wznoszenia w okresie zimowym.

• Główne wady: palność drewna, podatność na gnicie i zagrzybienie, skurcz przy wysychaniu.

• Ze względu na konstrukcję ściany drewniane dzielimy na: wieńcowe, szkieletowe, płytowe.

• Wieńcowe: prosta konstrukcja, składająca się z elementów drewnianych ułożonych poziomo i połączonych w narożach. Do budowy stosuje się okrąglaki, okrąglaki wyżłobione, belki prostokątne i belki z wpustem. Styki między elementami ścian uszczelnia się mchem, sznurem smołowym lub wełną drzewną. Niekiedy ściany wieńcowe od strony zewnętrznej obija się deskami, które stanowią dobre zabezpieczenie przed deszczem. W węgłach elementy ścian łączy się na zakład lub na jaskółczy ogon. Ściany wieńcowe znacznie osiadają w wyniku skurczu drewna, dlatego przy wszystkich otworach należy zostawić szczelinę. Ściany wieńcowe wznosi się na fundamentach murowanych lub betonowych.

• Szkieletowe: bardziej ekonomiczne nić wieńcowe, konstrukcja nośna - szkielet drewniany, wypełnienie szkieletu - materiał o dobrej izolacyjności.

• Konstrukcja sumikowo-łatkowa: składa się z podwalin, słupków, sumików wypełniających przestrzenie między słupkami, oczepów i zastrzałów. Niekiedy zamiast suników stosuje się obustronne deskowanie, przy czym wolną przestrzeń między łątkami i deskowaniem wypełnia się materiałem izolacyjnym.

• Ryglowa: składa się z podwaliny, słupków, rygli, zastrzałów i oczepów.

• Deskowa: elementy tej konstrukcji łączy się ze sobą za pomocą gwoździ i śrub, eliminując całkowicie połączenia ciesielskie.

• Płytowe: trzy rodzaje elementów prefabrykowanych: płyty pełne, okienne i drzwiowe. Płyty ścienne łączone są ze sobą i pozostałymi elementami za pomocą śrub. Dla uzyskania większych sztywności budynku wskazane jest wykonanie podwaliny i oczepu z krawędziaków o większej długości.

54. Wieńce , nadproża i węgarki w ścianach murowanych .

a)Wieńce - konstrukcje żelbetowe na wysokości stropu, osadzone są w nich najczęściej belka lub płyty stropowe. Jeśli znajdują się w ścianie zewnętrznej to muszą być ocieplone. Służą do przenoszenia sił rozciągających w złączu. Powinny być zakładane na wszystkich poziomach stropów wzdłuż ścian nośnych budynków jak również na obwodzie. Wieńce produkuje się jako:

- monolityczne, wykonywane na budowie w czasie wznoszenia budynku;

- ukryte, wykonywane przez wzajemne połączenie prętów umieszczonych w prefabrykatach.

Wymagane jest aby siła przenoszona przez wieniec nie wywołała zbyt dużych zarysowań ścian (ogranicza się wielkość naprężeń rozciągających w zbrojeniu).

b)Nadproża - elementy konstrukcyjne nad otworem w murach, wykonuje się jako :

- żelbetowe monolityczne;

- żelbetowe prefabrykowane

c)Węgarek z ociepleniem - wymusza obieg zimnego powietrza.

55. Wymagania techniczno-użytkowe przegród wewnętrznych .

Wymagania mechaniczne - dostateczna nośność, trwałość powierzchni, niewielka odkształcalność termiczna i wilgotnościowa, dostateczna i bezpieczna wytrzymałość ścianek.

Wymagania przeciwpożarowe - ognioodporne, nie wydzielające podczas pożaru trujących gazów, podobnie elementy mocujące.

Wymagania akustyczne- brak kanałów akustycznych ( szczelin na złączach, przy ścianach między mieszkaniami.

Wymagania higieny i zdrowia - odporne na agresję biologiczną, nie wydzielanie toksycznych substancji, powierzchni gładkie.

Wymagania trwałościowe - styki przy podłodze szczelne, podobnie złącza ścianek, nie powinno być pęknięć uwypukleń, rys złącza względnie elastyczne.

56. Omówić ściany działowe z gipsu.

Gips ma bardzo dobre właściwości do wykonywania ścianek działowych i niedużą gęstość objętościową, możliwość fabrycznego wykończenia bez konieczności tynkowania, dobre właściwości akustyczne i zdrowotne. Elementy najczęściej produkowane z czystego zaczynu cementowego lub gipsowego, jako wypełniacz najczęściej żużel paleniskowy, stosowany, gdy wilgotność < 70 %:

- drobnowymiarowe - do ręcznego układania przez 1 osobę - najpopularniejsze - pro-monta, dowolne układy z przesunięciem o pół długości, łączenie elementów metodą muzowania - pracochłonną, lecz dającą większą wytrzymałość lub metodą zalewania spoin - montaż na sucho, a spoiny wypełniamy rzadkim zaczynem gipsowym; inne - pełne z dodatkiem trocin, pełne zbrojone trzciną

- średniowymiarowe - w postaci dyli na wysokości kondygnacji, przez 2 osoby - nie stosowane w Polsce.

- wielkowymiarowe - w postaci płyt, montowane za pomocą żurawia - z elementów wielopłytowych, 3 odmiany: z czystego zaczynu gipsowego, z tworzywa mieszanego gipsowo - estrichgipsowego, z gipsobetonu. Mają gładkie powierzchnie, nie wymagają tynkowania, są tańsze, lepsze technicznie, szybsze w montażu. Ścianki stawia się na drewnianych podkładkach, następnie podbija się ściankę lekkim betonem.

W przypadku ścianek między mieszkaniami stosuje się podwójną warstwę z przerwą w środku wypełnioną izolatorem.

57. Ścianki działowe szkieletowe .

Najprostszym schematem konstrukcyjnym przegrody szkieletowej jest przegroda pojedyncza składająca się ze szkieletu, płyt okładzinowych oraz wypełniacza.

• ściana na szkielecie drewnianym 80mm;

• okładziny z płyt wiórowych 16mm;

• wypełnienie wełną mineralną lub szkielet drewniany 88mm;

• okładzina z płyt azbestowo-cementowych 6mm;

• wełna mineralna.

58. Omówić materiały do murowania ścian. Jak dzielimy elementy murowe wg normy obliczeniowej.

Materiały ścienne:

• Konstrukcyjne

• Z kamieni naturalnych;

• Cegły pełne i drążone o powierzchni drążeń do 25% (cegły wapienno-cementowe) - drążenia mogą być jedynie pionowe ze względu na nośność;

• Kształtki elewacyjne i licowe;

• Bloki betonowe;

• Konstrukcyjno-osłonowe:

• Cegły drążone o powierzchni drążeń 25-55%;

• Pustaki ceramiczne i z lekkich betonów;

• Bloczki i płyty z betonów komórkowych;

• Pustaki i kształtki z materiałów termoizolacyjnych wypełniane betonem.

• Osłonowe:

• Osłonowe cegły i pustaki drążone poziomo (cegła dziurawka);

• Pustaki z materiałów izolacyjnych;

• Do ścianek działowych:

• Cegła dziurawka, pustaki do ścianek działowych

• Do prefabrykatów ceramiczno-betonowych:

• Elementy typu cerbet

• Zaprawy murarskie:

• Wapienne

• Cementowo-wapienne;

• Cementowe;

• Gipsowo-wapienne;

Elementy murowe wg normy obliczeniowej dzielimy na:

• Elementy do murowania na zwykłe spoiny (grubość >3mm);

• Elementy do murowania na cienkie spoiny (od 1 do 3 mm);

59. Mury z pustaków stanowiących deskowanie tracone, przykłady. Czy słowo „mur” jest adekwatne do konstrukcji nośnej tej ściany?

Podstawą systemu jest pustak (styropianowy, trocinobetonowy, wiórobetonowy). Pustaki połączone są ze sobą betonem. W przypadku systemu THERMOMUR stosuje się klinujące się w sobie kształtki styropianowe, wewnątrz których, po złączeniu powstają wypełniane betonem komory. Komory te są przesuwne tzn. beton jest „ażurowy”, nie ma więc pasów o zwiększonej i zmniejszonej wytrzymałości. Połączenie muru tego typu ze stropem jest możliwe dzięki specjalnym kształtkom łączącym, przymocowanym drutem wiązałkowym podczas betonowania. Inne systemy wykorzystują płyty zrębkobetonowe, styropianowe, które łączone są ze sobą za pomocą stalowych rozpórek, a przestrzeń między nimi wypełniona jest betonem.

Mur - element budowli wykonany z kamieni naturalnych lub sztucznych połączony zaprawą lub na sucho, przeznaczony głównie do przenoszenia naprężeń ściskających. W tradycyjnym znaczeniu tego słowa konstrukcja ze swobodnym deskowaniem traconym murem nie jest, ponieważ sposób montażu jest zupełnie inny oraz inna jest struktura nośna.

FIZYKA BUDOWLI

60. Określenie temperatur na wewnętrznych powierzchniach przegród.

Temperatura na powierzchni przegrody od wewnątrz:

, gdzie:

υ_i - temperatura na powierzchni od wewnątrz,

t_i - temperatura powietrza po cieplejszej stronie przegrody,

t_e - temperatura po chłodnej stronie,

R_c - opór przenikania ciepła: R_c=R_i+R_λ+R_e,

R_i - opór przejmowania ciepła po cieplejszej stronie przegrody,

R_e-opór przejmowania ciepła po chłodniejszej stronie,

R_λ=d/λ - opór cieplny warstwy materiału.

61. Graficzna metoda określania temperatury w przegrodzie.

62. Stateczność cieplna, sens fizyczny. Obliczenie.

a)stateczność przegrody - stateczność cieplna przegrody jest to zdolność przegrody do tłumienia wahań przepływającego przez nią strumienia ciepła. Wpływ na stateczność: wahania temperatury wewnątrz pomieszczenia spowodowane nierównomiernością działania urządzeń grzewczych, wahania temperatury powietrza na zewnątrz (głównie zimą), wahania intensywności nasłonecznienia (głównie latem).

Sens fizyczny - stosunek amplitudy wahań gęstości strumienia ciepła A
przepływającego przez przegrodę budowlaną do amplitudy wahań temperatury A
na powierzchni przegrody od strony pomieszczenia. Obliczenia : U=
[W/m^2*K], gdzie U-zdolność przyswajania ciepła przegrody,

b)pomieszczenia; stateczność cieplna pomieszczenia - zdolność pomieszczenia do przeciwdziałania wahaniom temperatury powietrza w pomieszczeniu pod wpływem wahań strumienia ciepła. Wpływ: cechy przegród zewnętrznych i wewnętrznych, urządzenia grzewcze, wyposażenie pomieszczenia, ciepło bytowe-intensywność zaludnienia.

Sens - wielkość amplitudy wahań temperatury powietrza wewnątrz pomieszczenia, która zależy od nierównomierności dopływu ciepła do pomieszczenia. Obliczenia:
, gdzie

m - współczynnik niejednorodności oddawania ciepła,

Q - średnia wartość strumienia ciepła dostarczonego do pomieszczenia przez urządzenie grzewcze,

B - współczynnik pochłaniania ciepła prze powierzchnie przegrody otaczającej pomieszczenie,

A-powierzchnia przegród otaczających

63. Współczynnik przenikania ciepła przegrody jednowarstwowej i wielowarstwowej.

k=
, R_c=R_i+R+R_e gdzie:

k - współczynnik przenikania ciepła;

R_c - opór przenikania ciepła przegrody;

R_i - opór przejmowania ciepła wewnątrz przegrody;

R - opór cieplny przegrody;

R_e - opór przejmowania ciepła na zewnątrz przegrody.

64. Średni współczynnik przenikania ciepła przegrody niejednorodnej.

, gdzie k1, ... , kn - współczynniki przenikania ciepła poszczególnych części przegrody

65. Przenikanie i kondensacja pary wodnej w przegrodzie.

Skraplanie wilgoci zachodzi wówczas, gdy powietrze stykające się z chłodnymi powierzchniami przegród ochładza się poniżej temperatury punktu rosy. Jeżeli temperatura punktu rosy okaże się wyższa od obliczeniowej temperatury na powierzchni przegrody od strony pomieszczenia, to wystąpi kondensacja pary wodnej (roszenie) na tej powierzchni. Dyfuzja pary wodnej zachodzi zawsze w kierunku od środowiska o wyższej temp. do środowiska chłodniejszego. Para wodna dyfundująca przez przegrody budowlane w okresie zimowym napotyka coraz chłodniejsze warstwy materiału. Jeżeli temperatura powietrza zawartego w porach spadnie poniżej punktu rosy, para wodna zawarta w powietrzu ulegnie skropleniu zwiększając wilgotność materiału.

66. Zasady projektowania przegród zewnętrznych.

Rozwiązanie konstrukcyjne tych przegród powinny zabezpieczać przed zawilgoceniem powodowanym przez kondensację pary wodnej w ich wewnętrznych warstwach. Jeżeli przegroda wykaże większy przyrost wilgotności niż wartości dopuszczalne to należy zmienić jej konstrukcję lub zastosować paraizolację.

Ze względu na izolacyjność akustyczną: ściany zewnętrzne i okna w budynkach mieszkalnych powinny charakteryzować się minimalnymi wskaźnikami oceny izolacyjności akustycznej. Kiedy ściana zewnętrzna budynku jest ekranowana od źródła hałasu lub zastosowano inne zabezpieczenie akustyczno-urbanistyczne, wówczas przewidywane poziomy hałasu komunikacyjnego należy skorygować o wartość wynikającą z zastosowanych rozwiązań urbanistycznych.

67. Przewodzenie ciepła.

Przewodzeniem ciepła nazywamy przenoszenie się energii wewnętrznej materialnego ośrodka lub z jednego ośrodka do drugiego podczas ich bezpośredniego zetknięcia się. Cząstki rozpatrywanego układu nie wykonuje większych zmian położenia. Miarą wartości izolacyjnej przegrody jest współczynniki przenikania ciepła K i zdolności akumulacji ciepła przez przegrodę. Przegrody o tym samym współczynniku K, ale wykonane z różnych materiałów lub z tych samych, ale ułożonych w różnej kolejności mogą akumulować różne ilości ciepła. Współczynnik przenikania ciepła K wyraża ilość ciepła w kcal przewodzoną prze 1 m² przegrody w ciągu 1h.

Dla przegród wielowarstwowych K oblicza się wg wzoru:

, gdzie:

- współczynnik przewodzenia ciepła, charakteryzuje napływ ciepła na powierzchni przegrody

- współczynnik przejmowania ciepła - charakteryzuje odpływ ciepła z powierzchni przegrody

- grubość przegrody [m]

- współczynnik przewodności ciepła materiału

68. Jakie warunki musi spełniać przegroda zewnętrzna budynku przez którą w okresie zimowym przenika para wodna? Stosowanie paraizolacji a wentylacji.

Na izolacyjność termiczną przegród budowlanych zewnętrznych wpływa zjawisko dyfuzji pary wodnej w porach materiałów użytych do jej wykonania. Zjawisko to związane jest z różnicą ciśnień po cieplejszej i chłodniejszej stronie przegrody. Przenikanie pary wodnej z ogrzewanych pomieszczeń na zewnątrz występuje ze szczególnym nasileniem w okresie zimowym kiedy to duża różnica temperatur po obu stronach przegrody budowlanej wywołuje dużą prężność pary wodnej. Z przenikaniem pary wodnej na zewnątrz łączy się napływ zimnego powietrza do ogrzanych pomieszczeń. Przy niskiej temperatury powietrza zewnętrznego może wystąpić w tym momencie zjawisko kondensacji, czyli skroplenie się pary wodnej wewnątrz przegrody budowlanej. Temperatura, poniżej której dalsze oziębienie wilgotnego powietrza powoduje przemianę nadmiaru pary wodnej w wodę nazywa się punktem rosy. Następuje przemarzanie przegrody. Kondensacji wilgoci na wewnętrznej powierzchni przegród zapobiega się przez:

- wykonanie ścian, stropów i stropodachów o dostatecznej termoizolacyjności,

- stosowanie w przegrodach budowlanych materiałów o znacznej porowatości,

- wykonanie tynków wewnętrznych przy użyciu zaprawy porowatej najlepiej wapiennej,

- zapewnienie dobrej wentylacji pomieszczeń, w których występuje nadmierna wilgotność.

69. Rodzaje wód gruntowych i sposoby zabezpieczenia budynku przed takimi wodami.

Rodzaje wód gruntowych - poziom ustalony za pomocą badań:

• woda gruntowa,

• woda przesączająca,

• woda kapilarna - zależy od wielkości ziaren kruszywa,

• woda kapilarna całkowicie wypełniająca pory.

Sposoby zabezpieczania budynku przed wodami:

• izolacje przeciwwilgociowe (wodochronne) - niewiele wody, chronią przed wodami nie wywierającymi ciśnienia, stosuje się izolacje typu lekkiego i średniego.

• izolacje przeciwwodne - woda ma odpowiednie ciśnienie - do 3 warstw - stosuje się izolacje typu ciężkiego.

• izolacje parochronne - zabezpieczają przegrodę budowlaną przed przenikaniem przez nią pary wodnej; nie ma ciśnienia - jest drożność pary wodnej.

Nie gruntujemy materiałów bardzo porowatych np. płyt pilśniowych. Można stosować powłoki z tworzyw sztucznych tam, gdzie są rozpuszczane powłoki bitumiczne. Do gruntowania stosować roztwór jak najbardziej rzadki, by mógł lepiej wnikać; grubość warstwy

ok.0,2 mm.

Podłoża pod izolacje - mogą być wszelkiego rodzaju, powierzchnia równa, niezbyt gładka, nie powinno być rys i pęknięć (można zaszpachlować). Stosuje się zaprawy, tynki, warstwy betonowe: cement - wytrzymałość 9 MPa, grubość 10 mm. Pod warstwy z papy - powierzchnie gładkie.

- izolacja paroszczelna - duży opór dyfuzyjny, łatwość przyklejenia do warstwy izolacji termicznej i okładzin, odporność na wilgoć i korozję chemiczną i biologiczną. Możliwe rozwiązania: jedno- lub kilkukrotne pokrycie lepikiem bitumicznym (Abizolem G).

70. Grunty budowlane

Z punktu widzenia wykonywania budowli ziemnych grunty interesują nas pod dwoma względami jako materiał bądź jako podłoże. Przydatność gruntów oceniamy na podstawie ich własności fizykochemicznych i wytrzymałościowych. Grunty zasadniczo dzielimy na trzy grupy:

• Spoiste (gliny, iły)

• Sypkie (piaski, żwiry, pospółki)

• Kamieniste (rumosze, zwietrzeliny)

Grunty dzielimy na kategorie, aby łatwiej, szybciej i dokładniej określić właściwości gruntu, aby ocenić grunt pod względem stopnia trudności jaki występuje przy ich odspajaniu i wydobywaniu z wykopów.

71. Klasy odporności ogniowej,

KLASY ODPORNOŚCI OGNIOWEJ ELEMENTÓW BUDOWLANYCH:

Materiały budowlane dzielimy na palne i niepalne (palne na niezapalne, trudno zapalne i łatwo zapalne). Miarą odporności ogniowej jest umownie ustalona odporność mierzona w godzinach, w których element w warunkach pożaru spełnia swoją funkcję. Szczelność pożarowa (odporność na przenikanie gazów, dymów itd.), izolacyjność cieplna - wielkość oporu przewodzenia ciepła.

Klasa odporności ogniowej wyraża się w h, w których badany element budowli odpowiada warunkom odporności ogniowej. Ze względu na stopień rozprzestrzeniania się ognia elementy budowlane dzielimy na:

- nierozprzestrzeniające ognia - z materiałów niepalnych

- słabo rozprzestrzeniające ogień - z mat. trudnozapalnych

- silnie rozprzestrzeniające ogień - z materiałów łatwopalnych

KLASY ODPORNOŚCI OGNIOWEJ BUDYNKÓW:

niebezpieczeństwo pożarowe to możliwość powstawania i łatwego rozprzestrzeniania się pożaru w budynku. Wyróżniamy 5 klas odporności ogniowej budynku. Zaliczenia do odpowiedniej klasy dokonuje się w zależności od kategorii niebezpieczeństwa pożarowego.

Budynki zaliczamy do:

- grupa I - kategoria niebezpieczeństwa pożarowego

- grupa II - kategoria zagrożenia ludzi

Do grupy I należą budynki dla potrzeb przemysłu, handlu, związane z produkcją, magazynowaniem, zajezdnie autobusowe i tramwajowe. Do grupy II zalicza się pomieszczenia mieszkalne i użyteczności publicznej podzielone na grupy:

ZI - domy towarowe, kina, sale konferencyjne

ZII - szpitale, żłobki, sanatoria

ZIII - budynki biurowe, szkoły, hotele

ZIV - budynki mieszkalne

ZV - archiwa, muzea

72. Kategoria zagrożenia ludzi.

Kategoria zagrożenia ludzi (zl) - określona w zależności od przeznaczenia i liczby osób przebywających w budynku. Jest 5 kategorii zagrożenia ludzi. Podlegają jej budynki mieszkalne i użyteczności publicznej. Budynki mieszkalne są w 4 kategoriach za wyjątkiem jednorodzinnych i zagrodowych( te są bez zl).

73. Kategorie niebezpieczeństwa pożarowego.

Kategoria zagrożenia pożarowego(KNP) - określana w zależności od możliwości powstania pożaru lub wybuchu, na skutek zapalenia lub samozapalenia się materiałów łatwo zapalnych ( budynki mieszkalne są w 3 kategoriach KNP ).

Klasy odporności pożarowej budynków - rozróżniamy 5 klas odporności pożarowej budynków A, B, C, D, E. Zaliczenie do odpowiedniej klasy ustala się w zależności od kategorii zagrożenia ludzi, obciążenia ogniowego. Elementy budynku zaliczane do odpowiedniej klasy odporności pożarowej powinny odpowiadać warunkom zależnym od rodzaju elementu:

a) minimalnej odporności ogniowej

b) rozprzestrzenianiu się ognia ( nie rozprzestrzeniające ognia NRO, rozprzestrzeniające ogień SRO )

Pomieszczenia zagrożone wybuchem należy sytuować na najwyższej kondygnacji i stosować nad nim lekki dach (masa do 75 kg/m² )

Zabezpieczenia konstrukcji stalowych:

a) powłoki malarskie z farb ogniochronnych, pęczniejących,

b) izolacja natryskowa,

c) tynk ogniochronny(ze specjalnych kruszyw)

d) powłoka z płyt np. suchy tynk

e) sufity podwieszane

f) tynk zwykły na siatce

g) obmurowanie

h) obetonowanie

Stal przy około 500^o C staje się plastyczna , zabezpieczenia te opóźniają osiągnięcie te temperatury. Pozwalają zwiększyć ognioodporność elementów od 15 do 120 min.

Zabezpieczanie konstrukcji drewnianych: Drewno ma temp. Zapłonu ok. 250 ^o C szybkość spalania drewna wynosi ok. 4 cm/h.

Zabezpieczenia:

a) obłożenie konstrukcji płytami np. suchy tynk

b) wykonanie powłoki malarskiej z farb ogniochronnych, pęczniejących,

c) zastosowanie krzemianowych okładzin pęczniejących,

d) nasycenie drewna preparatem ogniochronnym np. FOBOS-em.

74. Oddzielenia przeciw pożarowe - podział.

W celu ograniczenia rozszerzenia się pożaru stosuje się podział budynku na strefy za pomocą oddzieleń przeciwpożarowych. W przepisach rozróżnia się ściany i stropy, których odporność ogniowa może wynosić 4,2,1h zależnie od przeznaczenia budynku i wymaganej dla niego klasy odporności ogniowej.

Oddzielenia p. pożarowe dzielą się na:

• oddzielenia pionowe (ściany);

• poziome (stropy);

• przedsionki przeciwpożarowe,

• klapy zamykające otwory w elementach oddzieleń (drzwi, zsypy);

• oddzielenia przestrzenne ( wolny , niezabudowany pas terenu dzielący obiekty budowlane)

Ściany i stropy oddzielenia p. pożarowego powinny być wykonane z materiałów niepalnych. W zależności od klasy odporności pożarowej budynku minimalna odporność ogniowa oddzielenia w minutach wynosi:

• A-240min,

• B i C-120 ,

• D i E -60.

Ściany oddzielenia p. pożarowego. należy wznosić na własnym fundamencie. Dopuszcza się wypełnienie otworu w ścianie materiałem o podobnych właściwościach. Na powierzchni nie większej niż 10% ściany, ogólna powierzchnia otworów zamykanych wynosi < 25% powierzchni ściany. Ze względów technologicznych lub użytkowych, niezamykający się otwór w ścianie oddzielenia p. pożarowego pomieszczenia po jej obu stronach powinien być połączony korytarzem o dł. co najmniej 4 m.(60 min).W stropie dopuszcza się stosowanie otworów o łącznej pow. 0,5%.

75. Drogi ewakuacyjne.

Przy spalaniu materiałów. oprócz wydzielania się ciepła, powstają gazy i dymy. Mają wysoką temp. Dymy rozprzestrzeniają się z v=30-60 m/min ,a w szybach klatek schodowych z v=200-300 m/min. Stosuje się wiec przejścia ewakuacyjne.

Droga ewakuacyjna - bezpieczne wyjście prowadzące bezpośrednio lub pośrednio na przestrzeń otwartą, do innej strefy pożarowej, bądź na poziome lub pionowe drogi komunikacji ogólnej. Wyjścia z pomieszczeń na drogi ewakuacyjne powinny być zamykane drzwiami.

Drzwi ewakuacyjne powinny się otwierać na zewnątrz. Długość przejścia w pomieszczeniu, mierzona od najdalszego miejsca, w którym może przebywać człowiek, do wyjścia na drogę ewakuacyjną waha się w zależności od pomieszczenia od 40 m. do 100 m. Szerokość wyjścia należy dostosować do liczby osób mogących przebywać jednocześnie w pomieszczeniu, przyjmując 0,6 m. szerokości wyjścia na 100 osób, lecz nie mniej niż 0,9 m. w świetle. Stosowanie drzwi obrotowych i podnoszonych jest zabronione, drzwi przesuwnych niewskazane. Wysokość nie mniejsza niż 2,2m. Na drogach ewakuacyjnych zabronione jest stosowanie: spoczników ze stopniami, schodów ze stopniami zabiegowymi, jeśli są one jedyną drogą ewakuacyjną. W zależności od stopnia ZL. i wysokości budynku klatki schodowe wyposaża się w urządzenia zapobiegające zadymieniu lub służące do usuwania dymu. Schodów i pochylni ruchomych nie zalicza się do dróg ewakuacyjnych.

76. Balkony na belkach stalowych i żelbetowych , zagadnienia konstrukcyjne.

1) balkony na belkach stalowych:

Zbyt duże naprężenia mogą doprowadzić do skruszenia cegły i zaprawy. W celu uniknięcia tego zjawiska stosujemy np. podkładki z dwuteowników, a w strefie zagrożenia, a więc pod stopką dwuteownika stosujemy mocną cegłę i zaprawę.

2) Wsporniki żelbetowe:

Wykonuje się przy nadwieszeniu do 1,5m jako żelbetowe płyty wspornikowe powiązane ze stropem wieńcem lub nadprożem żelbetowym; przy nadwieszeniu >1,5m - jako płyty żelbetowe oparte na żelbetowych belkach wspornikowych, które mogą stanowić przedłużenie żelbetowych

belek stropowych lub stanowią oddzielne belki wspornikowe. Grubość płyt i zbrojenie z obliczeń statycznych. Zbrojenie w górnej warstwie. Jedyną wadą tego typu konstrukcji jest powstanie na skutek przewodnictwa zbrojenia, mostka termicznego w ścianie. Towarzyszy temu niekorzystne zjawisko kondensacji.

77. Co to jest balkon?

Jest to płyta pozioma wysunięta z lica muru zaopatrzona w balustradę. W zależności od długości balkonu płyta opiera się na dwóch lub trzech belkach, będących przedłużeniem belek stropowych lub dodatkowo osadzonych na murze. Zakotwienie w murze 38 cm. Rozstaw belek w płycie balkonowej Kleina <220m.

Balkony monolityczne - grubość płyty stała lub maleje w kierunku ściany, zależy od wysięgu ściany. Pręty zbrojeniowe umieszcza się u góry płyty i kotwi w ścianie w wieńcu.

Balkony prefabrykowane - niezależne prefabrykaty przymocowane na mokro przy użyciu mieszanki betonowej lub za pomocą spawania. Mogą być również połączone w jeden element z płytą stropową.

78. tarasy. Prawidłowy układ warstw tarasu. Najczęściej spotykane nieprawidłowości w układzie warstw. Mocowanie balustrad na tarasach.

Tarasem nazywamy stropodach nad pomieszczeniem przeznaczony także do chodzenia po nim. W związku z tym układ warstw jest podobny, ponieważ pojawia się w nich nawierzchnia zalana posadzką odporną na uszkodzenia mechaniczne przy chodzeniu.

Najczęściej spotykane nieprawidłowości:

• brak talku spełnia rolę warstwy poślizgowej eliminującej uszkodzenie warstwy przeciwwilgociowej w wyniku odkształceń termicznych posadzki z podkładu - talk umożliwia swobodne takie odkształcenia;

• brak spadku uniemożliwiającego swobodny spływ wody deszczowej - powoduje to powstawanie kałuż na tarasach co prowadzi do tego, że woda zaczyna działać pod większym ciśnieniem na warstwie izolacji przeciwwilgociowej - łatwiej jest jej przedostać się przez nie;

• brak dylatowania posadzek ciągłych na małe pola prowadzi do znacznych odkształceń termicznych, a w rezultacie do uszkodzeń warstwy przeciwwilgociowej.

• złe zamocowanie balustrady przez posadzkę tarasu prowadzi do zniszczenia tarasu w tym miejscu oraz przecieków. Balustrada powinna być mocowana z boku do ściany budynku - wtedy warstwy izolacji w tarasie nie zostają przerwane - brak przecieków.

IZOLACJE

79. Izolacje lekkie, sposoby wykonania. Materiały.

• Izolacje lekkie chronią przed wodą nie wywierającą ciśnienia /kapilarna, opadowa/.

• Stosowane materiały: masy izolacyjne asfaltowe, lepiki na gorąco, na zimno.

Na gorąco podgrzewa się do 180°C dla asfaltu i 100°C dla smoły i nanosi na powierzchnię pędzlem ławkowym warstwę 1-2 mm. Powłokę na zimno wykonuje się z masy o konsystencji ciastowatej, którą nanosi się na powierzchnię twardym pędzlem lub szczotką. W ten sposób nakłada się jedną warstwę jako powłokę gruntującą lub też 2, 3 jako izolację na szorstkich podłożach. Warstwę następną można nanosić dopiero po stwardnieniu warstwy dolnej. Gr. warstwy do 4 mm, czas wysychania do 4h.

• Rodzaje izolacji:

• lepiki - od 1 do 3 warstw, gruntować szczelnie, nawet 3 razy.

• żywice poliestrowe - grubość ok. 0,1 mm jednej warstwy, bardzo cienkie warstwy można uszkodzić przy zasypywaniu - wodoszczelne, folie wytłaczane jako warstwy zabezpieczające.

• żywice epokrydowe - to samo.

• masy hydrofobowe - niewidoczne - do tych mas należą tynki wodoszczelne - przepuszczają parę, a nie przepuszczają wody tzn. tynki wodoszczelne mogą być z mas hydrofobowych.

• płytki ceramiczne - muszą być dobrze wyspoinowane, aby spełniać rolę izolacji lekkiej.

• roztwory - silikonowanie lub fluorowanie, nie są zbyt trwałe, ich trwałość jest kilkuletnia.

• Inne: masy asfaltowe, smołowe, wypełniacze, roztwory gruntujące, emulsje asfaltowe, roztwory asfaltowe, tynki wodoszczelne

80. Izolacje typu średniego , sposoby wykonania. Materiały.

• Są to izolacje przeważnie asfaltowe z wkładkami papy asfaltowej. Papy pełnią rolę przeciwwilgociową /bitumy/.

81. Izolacje typu ciężkiego , sposoby wykonania , materiały.

• Powłoki bitumiczne ułożone naprzemian z wkładkami z papy, tkaniny impregnowanej, foli lub blachy. Różnią się od średnich tym, że powłoki bitumiczne nie tylko wiążą warstwy papy, ale same stanowią izolację. Wkładki chronią powłoki przed uszkodzeniem mechanicznym oraz zapobiegają spływaniu powłok z pionowych powierzchni. Izolacje z podwójnymi wkładkami wykonuje się na powierzchniach pionowych, na które nie oddziałuje ciśnienie wody, oraz jako pokrycie dachu i stropodachów. Izolacje z 3 wkładek stosuje się na zabezpieczenie tarasów i jako izolacje pionowe przy niewielkich ciśnieniach wody. Przy większych ciśnieniach izolacja powinna mieć 4-6 warstw i odpowiednie liczby powłók bitumicznych

• izolacje bitumiczne - nie stosujemy przy rozpuszczalnikach organicznych, alkoholach, olejach mineralnych; warstwa ciągła, przylegająca, bez pęcherzy, złuszczeń, odprysków; musi być odporna na temperatury (np. papy termozgrzewalne - temperatury modyfikowane w sposób sztuczny - wysoka - płynie, niska - skurcz); odporna na przewidywane wpływy mechaniczne i chemiczne (lub je chronić); nie wolno wykonywać w porze deszczowej, na mokrych powierzchniach /pęcherze/; temperatura powyżej 5°C.

82. Odwadnianie do wewnątrz budynku /rynny, rury spustowe, przekroje/, ocieplenia, spadki i leje spływowe, osadzenie/.

Stropodachy z odwadnianiem do wewnątrz budynku są w naszym klimacie korzystniejsze gdyż nie powstaje w nich oblodzenie. Koryta należy projektować z dala od ścian i nadbudówek. Rury spustowe od lejów spływowych w budynkach z poddaszami powinny być na poddaszu podgrzewane aby nie zamarzły. Jeden lej o średnicy 10cm wystarcza na 300 m² dachu.

83. Podkłady pod pokrycia papowe - sposób wykonania i zagruntowania.

• Podkłady z desek i materiałów drewnopochodnych dobrze zaimpregnowane środkiem grzybobójczym). Przy spadku ł5% na deski kładzie się papę. Przy pokryciach tymczasowych, budynkach gospodarczych, deski powinno łączyć się na zakładkę lub na pióro (deski starannie oczyszczone), papą kryje się z reguły równolegle do okapu, rolki papy są do 6m. i przed przyklejeniem powinny poleżeć. Ze względu na kruchość papę tniemy na mniejsze kawałki. Przy spadku <10 % podkład - deski odpowiednio grube lub łączone na wpust.

• z betonu - spadek >30% powierzchnia musi być równa, czysta zagruntowana na zimno roztworem asfaltowym, gruntujemy rozcieńczonym rozpuszczalnikiem. Na to można położyć płyty pilśniowe, zaimpregnowane, przyklejone lepikiem.

• z zaprawy cementowej - wytrzymałość >8Mpa, wilgotność <8%. Musi być zagruntowany odpowiednim materiałem-emulsje, roztwory asfaltowe, które wnikają w podłoże i poprawiają jego lepkość względem lepiku i papy.

84. Zasady doboru pap i lepików do wykonania pokryć na dachach płaskich .

Zależy od pochylenia połaci dachowych. Należy kierować się zasadami: im mniejszy spadek tym większa liczba warstw musi się znajdować na pokryciu, poszczególne zaś z nich muszą być wykonane z pap o większej zawartości bitumów,

do klejenia pap asfaltowych należy używać wyłącznie lepików asfaltowych, smołowe powodują rozwarstwienie się pokrycia co doprowadza do przecieków, pokrycia dachowe należy układać wyłącznie przy sprzyjającej pogodzie min temp 5C przy układaniu pokryć na lepiku na gorąco, układanie pokryć na lepiku na zimno do temp 10C

Papy na tkaninie stos w miejscach o ostrych załamaniach, nie nadają się na warstwę wierzchnią

85. Kiedy i w jaki sposób wykonuje się pokrycia z cyklolepu?

Produkt uzyskiwany z asfaltów ponaftowych + cyklokauczuk + związki powierzchniowo czynne + rozpuszczalniki organiczne.

Cyklolep R- Służy do gruntowania, wykonywania powłokowych izolacji przeciwwilgociowych, do konserwacji pokryć dachowych, do wykonywania z matą szklaną bezspoinowych izolacji dachowych tzw. Cyklolaminatów,

Cyklolep DK- do konserwacji pokryć dachowych z papy asfaltowej,

Cyklolep KL- do przyklejania pap do podłoża z zaprawy cementowej, do sklejania w pokryciach dachowych i izolacji wodochronnych.

86. Do czego służą emulsje asfaltowe, kity i pasty?

Emulsja asfaltowa- roztwór, zawiesina asfaltu w wodzie.

• emulsje anionowe - zastosowanie: do gruntowania podłoża pod właściwą izolację bitumiczną, do wykonywania samodzielnych powłok izolacyjnych i bezspoinowych pokryć dachowych, może być stos do robót izolacyjnych wewnątrz pomieszczeń.

• emulsje kationowe: do gruntowania podłoża pod właściwą izolację bitumiczną, samodzielnych powłok chroniących przed działaniem wód agresywnych, do pokryć bezspoinowych dachów.

Kity asfaltowe - (na rozpuszczalnikach) stosowane do wypełniania szczelin dylatacyjnych.

Pasty asfaltowe - do wyrównywania podłoży pod izolację, do wykonywania samodzielnych powłok przeciwwilgociowych, do przyklejania styropianu.

87. Wykonanie pokryć bezspoinowych z dyspersji asfaltowo-gumowych /jakich i w jaki sposób/

Pokrycia te powinny być stosowane przy spadku połaci poniżej 5% na podkładach z papy.

Dyspersje asfaltowo-gumowe - materiał hydroizolacyjny przeznaczony do powłok bezspoinowych zarówno na starych jak i nowych pokryciach z papy (Gumbit). Są produktem z asfaltów, lateksu, wypełniaczy mineralnych, środków wulkanizujących i wody.

Wymagania - podkład na tekturze lub na welonie szklanym, nie należy stosować jako podkładów do pap izolacyjnych i bezspoinowych z folii aluminiowej, na starym poszyciu musi być czysto bez pęcherzy, usunięte wszelkie uszkodzenia, nie daje się powłok tam gdzie izolacja termiczna jest zawilgocona.

Wykonanie: rozprowadza się masę po przygotowanej powierzchni, po1-2 dniach nakłada się warstwę nośną-tkaninę szklaną o luźnej strukturze aby luźno weszła w masę, rozprowadza się warstwę wierzchnią i posypuje posypką, pełne walory użytkowe po 3-10 dniach, zależy od grubości warstwy.

88. Pokrycia dachów blachami /jakimi, połączenia, mocowanie, zabezpieczenia itp./

• Blachy dzieli się na: blachy stalowe /płaskie, faliste/, ocynkowane , miedziane, aluminiowe - 0,45; 0,5; 0,55; 0,6 0,6 cm.

• Układamy zawsze na deskowaniu, deski ok. 2.5cm, powinien być prześwit pomiędzy deskami około 5 cm.

• Połączenia blach płaskich - wzdłuż dachu ząbek stojący 2.5 cm,

Ząbek pojedynczy, podwójny - prostopadle do spadku, aby umożliwić spływ wody. Może być też ząbek leżący /rys3/ pojedynczy lub podwójny.

• Mocowanie blach płaskich:

• Blachy faliste przybijamy /gwóźdź ocynkowany + podkładka /;

• Blachy fałdowe układane na teownikach stalowych, blachy miedziane na podwójny rąbek.

• Blacha ocynkowana /rys4/- łączenie za pomocą zwojów,

• Faliste blachy azbestowo cementowe-/rys5/ - uszczelka + wkręt. Zbyt mocne dokręcenie 2,5 cm - pękną. Łączenie na listwy /rys6/ /listwa berlińska/

89. Pokrycia dachów dachówką /jaką, kiedy, jak ?/.

• KARPIÓWKA /rys1/ - pojedyncza tylko do budynków tymczasowych, bo jest nieszczelna, podwójna na stromych dachach /35 - 45 st./ - układana na łuskę /stąd nazwa / (łaty co 14 cm). Bardziej ekonomiczne jest układanie w koronkę. Dachówkę uszczelnia się lekką zaprawą wapienną. Zakładkowa

• MARSYLSKA - bardzo estetyczna, stanowi odmianę zakładkowej, wszystkie krawędzie mają zakłady przez co gwarantuje pełną szczelność. Dobra do krycia dachów o małych spadach;

• HOLENDERSKA - stosowana na Zachodzie, spadek 30 - 50 stopni. Łaty co 32 cm. Są dwa rodzaje - z gładkimi krawędziami i nakładkami. Pierwsza jest nieszczelna, druga układana jest jak karpiówka - szczelna.

• MNICH MNISZKA /rys2/ - dekoracyjne, głównie przy zabytkach, spadek 30 - 50 st. Pokrycie ciężkie i mało szczelne.

• KLASZTORNA /rys3/ - stosowana jak mniszka.

Podział dachówek ze względu na pochodzenie:

• Cementowa

• cementowo-gliniana

90. Pokrycia płytami i płytkami azbestocementowymi.

Są wytwarzane z włókien azbestowych i cementu portlandzkiego wyższych marek przez prasowanie tworzywa. Grubość - 4mm.

Rodzaje płyt falistych:

• NF9 - niskofalista o 9 falach;

• WF6 - wysokofalista o 6 falach;

• GZG-N gąsior zawiasowo-falisty górny o niskiej fali;

• GZG-W o wysokiej fali;

• GZD-N dolny o niskiej fali;

• GP gąsior zwykły żlobkowy;

Płyty faliste powinny mieć licową powierzchnię gładką, bez rys i pęknięć, a krawędzie ostre i równe, wzajemnie prostopadle. Płyty są dostarczane w paletach lub bez opakowania krytymi środkami przewozowymi, w których układa się je w stosy po 25 sztuk.

91. Rodzaje izolacji wodochronnych.

Izolacje wodochronne dzielimy na 3 grupy :typu lekkiego, średniego, ciężkiego.

92. Izolacje przeciwwilgociowe stanów zerowych /kiedy z czego, jak . gdzie/

Izolacje przeciwwilgociowe chronią obiekty przed działaniem wody nie wywierającej ciśnienia hydrostatycznego.

• Powierzchnie podkładów pod izolację powinny być równe czyste i odpylone; poza tym trwałe i nieodkształcalne.

• Izolacje w konstrukcjach odwodnionych powinny być położone ze spadkiem 1%, zaleca się utrzymanie spadku 2%.

• Izolacje przeciwwilgociowe powinny być wykonane podczas bezdeszczowej pogody lub pod zadaszeniem;

• zakłady materiałów rolowych powinny wynosić nie mniej niż 10cm;

• grubość lepiku pomiędzy warstwami papy powinna wynosić 1-1,5 mm;

• załamania warstwy izolacji powinny być wzmocnione przez zastosowanie wkładek z papy na tkaninie technicznej, juty, tkaninie szklanej;

• szczeliny dylatacyjne powinny być uszczelnione;

• warstwy dociskowe powinny być z żelbetu z betonem co najmniej B-15;

• warstwy ochronne powinny być wykonane z muru ceglanego grubości minimum 6.5 cm, z cegły pełnej na zaprawie cementowej.

93. Izolacje parochronne w budynku /gdzie trzeba wykonać, w jaki sposób, z jakich materiałów/

Należy stosować samo zabezpieczenie stropodachów, tarasów, zapór, ścian i podobnych przegród budowlanych przed przenikaniem pary wodnej od strony pomieszczeń o podwyższonej wilgotności.

Rozróżniamy następujące rodzaje:

• powłokowe: z farb, lakierów lub emalii, mas asfaltowych,

• warstwowe: z pap, folii z tworzyw sztucznych, folii metalowych.

• Izolacje z blach umieszczone od strony działania ciśnienia pary wodnej, wykonane z materiałów o dużym oporze dyfuzyjnym.

Izolacja z papy asfaltowej jest przyklejana do podkładu, sklejana na zakładach z papy.

94. Jakim warunkom musi odpowiadać zaprojektowana izolacja przeciwwilgociowa z bitumów ? W jakich warunkach nie można wykonać tego typu izolacji ?

• Izolacji bitumicznych nie wolno stosować: w miejscach narażonych na kontakt z olejem mineralnym, rozpuszczalnikami organicznymi, alkoholami.

• Warstwa musi być ciągła, dobrze przylegać do powierzchni, bez złuszczeń, pęcherzy /np. lepik na zimno/.

• Musi być odporna na daną temperaturę /skurcz/, odporna na przewidywane wpływy mechaniczne, nie wolno wykonywać w porze deszczowej //mokre pow./ w temp.7,5 C.

• Powierzchnia podłoża powinna być równa ale niezbyt gładka, bez rys i pęknięć.

• Rodzaje podłoży pod izolację:

• betonowe lub żelbetowe płyty prefabrykowane,

• podłoża metalowe /najczęściej - blachy stalowe/

Od podkładów wymaga się dobrego zdylatowania, wytrzymałości. Żadne podłoże nie może być wilgotne w 4 % inaczej powstają pęcherze. Podkład musi być dokładnie odkurzony i odpylony. Kolejne warstwy nakłada się na wysuszone wcześniej powierzchnie. Podłoże powinno być zagruntowane - roztworami bitumicznymi, emulsjami np. płyta pilśniowa twarda lub miękka. Gruntowanie płyt twardych nie jest konieczne. Nie gruntuje się również styropianu- wymaga się aby nie był najlżejszy /min. 30 kg/m3/.

95. Izolacje przeciwwodne z tworzyw sztucznych /jakich, jak mocowanych, metody wykonania.

• Folie z uplastycznionego polimeru,

• folie PCW bitumoodporne,

• izolacyjne zwykłe PCW,

• techniczne antykorozyjne z PCW, górnicze PCW.

Porównując folię do materiałów asfaltowych te pierwsze mają większą odporność na wpływ temperatury, dużą wytrzymałość na rozciąganie, równocześnie bardzo dużą rozciągalność, dużą wodoszczelność i odporność chemiczną.

• Na izolacje może działać woda agresywna oraz związki chemiczne.

• izolacja ma być wykonana w niskiej temperaturze.

• Grubość folii 1,5-2. Ze względów wytrzymałościowych mogą być cieńsze , ale o wyższej wytrzymałości.

• Układanie: Na powierzchnię układa się jedną warstwę folii, na stykach zakłady 5 mm. Spawanie dokonujemy na gorąco lub mokro. Powierzchnia powinna być gładka. Na narożach zaokrąglamy, aby ostre krawędzie nie przecięły izolacji. Ze względów mechanicznych możemy nie łączyć folii z podłożem. W miejscach stromo nachylonych /pionowa ściana/, lepik powinien umożliwić ruch folii ( uzależnienie odkształceń izolacji od odkształceń konstrukcji). Jeżeli nie można wykonać gładkiego podłoża, to układamy na sucho lub na lepiku papę asfaltową.

Łączenie na gorąco - służą do tego aparaty elektryczne, lub na gorące powietrze. Należy zachować czystość powierzchni łączonych. Pod styk podkłada się paski papierowe.

Łączenia na mokro - stosujemy odpowiednie kleje, rozpuszczalniki, po pokryciu powierzchni dociskamy wałkiem lub ręką.

96. Gdzie stosuje się izolacje przeciwwilgociowe lekkie. Przed czym one zabezpieczają i jak się je wykonuje.

Izolacje typu lekkiego stosowane są w przypadku posadowienia budynku powyżej zwierciadła oraz w gruntach przepuszczalnych. W izolacjach tych płaszczyzny pionowe izolowane są powłokami z lepików, emulsji lub asfaltowo-gumowych mas dyspersyjnych. Podłoże pod izolacje pionowe mogą w tym przypadku stanowić gładkie ściany betonowe lub tynki cementowe. Podłoże pod izolacje powłokową musi być bezwzględnie zagruntowane roztworem asfaltowym bądź emulsją asfaltową. Grubość powłoki asfaltowej nie powinna być mniejsza od 2mm. Powłokę powinno się nanosić na ścianę przynajmniej w dwóch warstwach. Izolacja pozioma powinna być układana w dwóch poziomach tj. w poziomie ław fundamentowych oraz pod stropem nad piwnicą . Jeżeli strop kondygnacji piwniczne znajduje się poniżej terenu należy zastosować trzy poziomy izolacji tj. w poziomie ław pod stropem oraz około 30 cm powyżej terenu. Izolację poziomą wykonujemy z pap podkładowych układając je w dwóch warstwach.

Zabezpieczenie budowli przed przenikaniem wody w kierunku poziomym powinno się składać z: izolacji poziomej układanej na ławach, izolacji poziomej układanej pod stropem i gruntowania powierzchni oraz izolacji powłokowej z lepiku.

97. Omówić jakie izolacje przeciwwilgociowe wykonuje się w budynkach w których posadzka piwnicy jest poniżej poziomu wód gruntowych.

W przypadku gdy poziom posadowienia jest poniżej maksymalnego poziomu wolnych wód gruntowych, należy do wysokości koło 50 cm powyżej poziomu wód gruntowych wykonać izolację typu ciężkiego, czyli tzw. wannę szczelną . Ciężar posadzki powinien być większy niż wartość parcia hydrostatycznego lub płyta posadzki piwnicy powinna być obliczona na zginanie parcia hydrostatycznego i zakotwiona w ścianach fundamentowych.

• izolacja pionowa wykonana od zewnątrz (ława fundamentowa, ściana, izolacja pozioma podposadzkowa, izolacja pionowa, ściana dociskowa, warstwa ochronna, ściana dociskowa konstrukcyjna wewnętrzna, konstrukcja pozioma {podłogi} przenosząca wypór wody)

• izolacja pionowa wykonana od wewnątrz ( w budynkach istniejących) - ława fundamentowa, ściana, izolacja pozioma podposadzkowa, izolacja pionowa, ściana dociskowa wewnętrzna, konstrukcja pozioma.

• wanny zewnętrzne - w przypadku występowania wody gruntowej wywołującej stałe parcie hydrostatyczne na elementy podziemne budynku stosuje się na ogół posadowienie budynku na płycie fundamentowej i wykonanie izolacji płyty fundamentowej oraz ścian.

• wanny wewnętrzne - głównie w budynkach o częściowym zagłębieniu podziemia poniżej wody gruntowej. Przy tym rozwiązaniu należy zwrócić uwagę na :

• do wykonania wanny należy stosować betony charakteryzujące się małym skurczem;

• należy unikać wyklejania przepony izolacyjnej bezpośrednio na ścianę budynku ponieważ wzajemne ruchy wanny w stosunku do konstrukcji mogą spowodować uszkodzenie izolacji;

• zdecydowanie najlepszym rozwiązaniem jest ulejenie przepony na oddylatowaną od konstrukcji ściankę dociskową ,

• do wykonania wanny wewnętrznej można przystąpić po ustabilizowaniu procesu osiadania budynku.

INSTALACJE

98. Przewody wentylacyjne , spalinowe i dymowe w murach.

Przewody dymowe, spalinowe i wentylacyjne wykonuje się bądź z elementów drobnowymiarowych (cegły), bądź z prefabrykowanych bloków. Przewody mogą mieć przekrój kwadratowy, prostokątny lub kołowy. Minimalne przekroje przewodów zależą od funkcji:

• Przy odprowadzaniu spalin z jednego paleniska kuchennego, jednego lub dwóch pieców węglowych - 14x14 lub 15
  dla przewodów okrągłych. Przy odprowadzaniu spalin z trzech pieców - 14x21. przewody wentylacyjne 14x14 lub 15
  , aby się nie oziębiły należy je przeprowadzić w ścianach położonych między ogrzewanymi pomieszczeniami. Zaleca się prowadzić przewody dymowe i wentylacyjne obok siebie. Przewody w miarę możliwości nie powinny mieć załamań, aby nie dławić ciągu. Odchylenie dopuszczalne od kierunku pionowego nie powinno przekraczać 30 stopni a długość odcinka odchylenia nie powinno przekraczać 2 metrów.

Liczba ognisk paleniskowych przyłączonych do jednego kanału:

• Do jednego przewodu dymowego mogą być przyłączone trzy paleniska z zachowaniem różnicy poziomów.

• Do jednego przewodu spalinowego można włączyć najwyżej dwa piece. Różnica poziomów punktów podłączenia powinna być równa kondygnacji.

• Do wszystkich palenisk kuchennych i pieców kąpielowych na ostatniej kondygnacji należy stosować oddzielne przewody.

99. Oświetlenie i wentylacja klatek schodowych.

Oświetlenie.

Schody wewnętrzne powinny być oświetlone światłem dziennym; powierzchnia okien w ścianie zewnętrznej powinna wynosić co najmniej 1/12 rzutu klatki schodowej. Jeśli klatka schodowa nie ma okien lub ich powierzchnia jest niewystarczająca, można oświetlić ją za pomocą świetlika dachowego lub okien w górnej części klatki wyprowadzonej ponad dach. Schody w domkach jednorodzinnych, mieszkaniach dwukondygnacyjnych oraz prowadzące do podziemia nie muszą być oświetlone światłem dziennym.

Wentylacja.

Klatki schodowe muszą mieć otwory wentylacyjne umożliwiające odprowadzenie dymu w czasie pożaru. Wentylację może również zapewnić wywietrznik, umieszczony w oknie nad najwyższym spocznikiem, o ile jest łatwo dostępny.

STROPY

100. Stropy, ich funkcje i podział.

Strop - pozioma przegroda dzieląca budynek na kondygnacje

• Części składowe stropu: podłoga, konstrukcja nośna, sufit.

• Zadanie stropu: dźwiganie własnej masy, obciążeń użytkowych i obciążeń ścianek działowych, a na ostatnich kondygnacjach obciążeń od więźby dachowej, ochrona pomieszczenia na poszczególnych kondygnacjach od przenikania ciepła i dźwięku, usztywnianie ścian budynku oraz tworzenie podłoża dla wszelkiego rodzaju podłóg i posadzek.

101. Belki stropowe stalowe.

Najczęściej mają kształt dwuteowy. Wypełnienie pomiędzy belkami może stanowić sklepieni odcinkowe z cegły pełniej, płyta z cegły dziurawki lub kratówki, płyta żelbetowa monolityczna lub prefabrykowana.

Strop Kleina: składa się z belek dwuteowych oraz płaskich płyt między belkowych wykonanych z cegieł, zbrojonych płaskownikami lub prętami stalowymi opartych na dolnych stopkach belek. W zależności od obciążenia stropu i odległości między belkami wykonuje się płyty: typu lekkiego, półciężkiego i ciężkiego. Liczba płaskowników i sposób ich rozmieszczania zależą od rozstawu belek i obciążenia stropu co 2-3 spoina). Jeśli rozpiętość stropu przekracza 5m należy stosować wieniec żelbetowy.

102. Stropy drewniane, różnice pomiędzy stropem zwykłym a belkowym.

Ze względów bezpieczeństwa ogniowego prawo budowlane wymaga aby:

• belki stropowe oddalone były od kanałów dymowych o 25 cm.

• Belki stropowe muszą być przesuszone do 15-18 % wilgotności,

• końce belek zabezpieczone przed gniciem.

• Unikać stropów drewnianych nad piwnicami - duża wilgotność.

• Wymiary belki - jest to stosunek wysokości do podstawy 7:5 (najlepiej h:b=1,723), w przekrojach gdzie stosunek h:b=2.5 belki mogą się okazać chwiejne w kierunku poziomym - należy stężać je poprzecznie. W budynkach murowanych odległość między belkami (średnio 1m).

103. Stropy na belkach stalowych , omówić znane typy /ich konstrukcję, Stropy ze zbrojeniem sztywnym.

dzielimy je na:

• odcinkowe z cegły:

• wykonuje się je na deskowaniach pełnych lub krążynach przesuwnych.

• Aby sklepienie nie wpływało na zwiększenie wysokości budynku ich strzałki nie powinny być > niż 1/10 - 1/12 rozpiętości,

• długość oparcia na murze: a = h/2 + 15cm ,h - wysokość belki,

• występują głównie naprężenia ściskające.

• Kleina (ceramiczna):

• składa się z belek I i z płyt płaskich międzybelkowych, wykonanych z cegły i uzbrojonych bednarką,

• w dolnej warstwie płyty występują naprężenia rozciągające, stąd zbrojenie bednarką.)

• płyta WPS - stosuje się wypełnienie pól w stropie pomiędzy belkami a płytami żelbetowymi-prefabrykowanymi. Daje to korzyści - szybkość wykonania stropu, wyeliminowanie deskowania, skrócenie czasu robót, obniżenie masy, jak i wady: duży koszt - duże zużycie stali

104. Stropy gęstożebrowe.

Stropy płytowo-żebrowe, w których rozstaw żeber nie jest większy niż 90cm.

Ze względu na charakter pracy stropu dzielimy je na:

• Bez wypełnienia i z wypełnieniem między żebrami nie współpracującym z układem nośnym płyta-żebra.

• Z wypełnieniem współpracującym z konstrukcją stropu przy przenoszeniu naprężeń ściskających.

- strop DZ: monolityczny-prefabrykowany. Prefabrykowane żebra żelbetowe oraz elementy wypełniające pustaki ceramiczne, żużlo i gruzobetonowe zostają uzupełnione betonem, który wypełnia wolne przestrzenie między nimi. Strop tego typu należy do grupy stropów gęstożebrowych, w których przekrój elementów wypełniających nie jest uwzględniony przy wymiarowaniu. Natomiast nadbeton znajdujący się nad pustakami zespolony z żebrami wlicza się do współpracy. W celu zapewnienia lepszej sztywności stropu DZ w połowie rozpiętości wykonuje się jedno lub dwa żebra rozdzielcze. W stropie o rozpiętości modularnej >6,0 m - trzy żebra rozdzielcze. Projektowanie stropów gęstożebrowych ogranicza się do głównych elementów nośnych żeber; mogą być jedno lub i wieloprzęsłowe. Strop monolityczny, prefabrykowany oblicza się w dwóch fazach: montażowej - prefabrykowane żebra obciążone są pustakami i świeżym betonem i eksploatacyjnej - żebra obciążone całkowitym ciężarem stropu.

- strop Fert - strop żelbetowy na belkach kratownicowych. Podstawowe elementy: pustaki ceramiczne, prefabrykowane belki stalowo-ceramiczne, żebra wieńcowe żelbetowe, płyta betonowa na powierzchni pustaków. Belki typu Fert składają się z:

• Pasa dolnego złożonego z kształtek ceramicznych długości 25 cm, szerokości 12 cm i wysokości 4 cm.

• Zbrojenia w formie kratowniczki z dwóch prętów dolnych i jednego górnego, połączonych strzemionami
  . Przy rozpiętości belek >4,2m dolną strefę belki wzmacnia się dodatkowo jednym lub dwoma prętami zbrojeniowymi.

• Betonu wypełniającego kształtki ceramiczne i łączącego kratowniczkę stalową z ceramiczną w jeden element konstrukcyjny.

105. Stropy drewniane.

Rodzaje stropów drewnianych: nagi, z podsufitką, ze ślepym pułapem i podłogą opartą na legarach i deskowy.

Głównym elementem konstrukcyjnym stropu drewnianego są belki, które przenoszą obciążenia na ściany lub podciągi. Każdy strop ma deskowanie górne. Największa rozpiętość wynosi 6m. Przy większych należało by stosować większe przekroje(nieekonomiczne). Przy rozpiętościach znacznie przekraczających 6m belki podpiera się w środku rozpiętości podciągiem lub słupem. Wymiary przekroju poprzecznego belek zależą od obciążenia stropu i odległości między podporami: h= 18-30cm, b= 8-20cm.

SKLEPIENIA

106. Sklepienia i łuki, podział ze względu na kształt obwodnicy .

Sklepienie - konstrukcja budowlana o przekroju krzywoliniowym.

Kształty łuków: odcinkowy, półkolisty, kolisty, paraboliczny, eliptyczny, koszowy i ostrołukowy.

Rodzaje sklepień:

• Kolebkowe: sklepienie w kształcie połowy leżącego walca przeciętego wzdłuż płaszczyzny poziomej.

• Krzyżowe: sklepienie zbudowane na planie kwadratu z dwóch przenikających się sklepień kolebkowych.

• Żaglowe: sklepienie na planie kwadratu lub innego wieloboku, zbudowane z czaszy kuli lub elipsoidy, o średniej równej przekątnej planu pomieszczenia.

Ze względu na kształt sklepienia przenoszą przede wszystkim ściskanie, gdy mają 100 i więcej metrów - występują niewielkie momenty zginające. Schematy statyczne sklepień: trójprzegubowy, dwuprzegubowy, bezprzegubowy. Łuki przenoszą na podpory na ogół duże siły rozporu poziomego, zależnie od obciążenia, schematu statycznego i promienia krzywizny. Siły te mogą być przekazywane na konstrukcję wsporczą (słupy i ściany) lub bezpośrednio na fundament. Gdy łuki powodują siły rozporu o dużych wartościach stosuje się w nich ściągi.

107. Sklepienia odcinkowe, warunki techniczne wykonania, podstawowy zakres obliczeń.

Sklepienie odcinkowe z cegły na belkach stalowych wykonuje się z odpowiednio przyciosanych cegieł, lub z betonu. Sklepianie daje rozpór, pierwsza belka musi być dobrze zamocowana. Wiązar rozporowy: konstrukcja złożona z krokwi i ściągu. Jeżeli projektujmy bez ściągu musimy gdzieś przekazać rozpór (co 3 - 4 belka pełni rolę ściągu). Wiązar krokwiowy - belka głównym ściągiem, wiązar jętkowy - jętka przenosi rozpór ale nie stanowi podpory dla krokwi.

108. Sklepienia o podwójnej krzywiźnie , typy, zastosowania.

Rozróżnia się dwie grupy tego rodzaju sklepień: kopuły obrotowe i sklepienia beczułkowe.

• KOPUŁA OBROTOWA - to sklepienie, którego podniebienie powstało przez ruch płaskiej krzywej ab dookoła osi pionowej O. Najwyższy punkt podniebienia nazywa się szczytem. Krawędź wewnętrzna wezgłowia to koło podstawowe. Zależnie od obwodnicy mamy kopuły koliste, półkoliste, koszowe, eliptyczne, paraboliczne i ostrosłupowe. Rozkład naprężeń w kopułach pozwala na dobre wykorzystanie materiału konstrukcyjnego: kamienia, cegły, betonu.

kopuły żaglowe - kopuły te przekrywają pomieszczenia o kształcie wieloboku foremnego. Wykonuje się je jako jednopowierzchniowe lub z nasadzoną czaszą

kopuły z łubniem - czyli walcem z kopułką, służą do zapewnienia górnego oświetlenia wnętrza kopuły

SKLEPIENIA BECZUŁKOWE - oparte na 4 ścianach. Sklepienia takie powstają np. przez przesunięcie końców krzywej odcinkowej po drugiej krzywej. W ten sposób tworzy się podniebienie sklepienia. Sklepienia te stosowane do przekryć niezbyt dużych pomieszczeń, wykonuje się z cegły. Sklepienia ceglane - o podwójnej krzywiźnie - są to przekrycia powierzchniowe o rozpiętości do 24 m - cienkie, łupinowe lub faliste o duzej sztywności.

Do murowania sklepień używa się zaprawy cementowej 1:3 z dodatkiem mleka wapiennego. Sklepienie beczułkowe wykonuje się na rusztowaniach przesuwnych. Kopuły za pomocą łaty osadzonej na przegubie kulistym, cegły zabezpiecza się przed zsuwaniem sznurem.

109. Sklepienia złożone /klasztorne, żaglowe, krzyżowe/ zastosowanie, sposoby wykonania.

Do sklepień złożonych zalicza się:

• klasztorne zwykłe

• żebrowo - łupinowe,

• żaglowo-zwarte,

• nieckowate,

• zwierciadlane,

• krzyżowe,

• krzyżowo-wspięte,

• gwiaździste,

• kryształowe

DACHY

110. Rodzaje dachów - wymienić i naszkicować.

ZE WZGLĘDU NA MATERIAŁ:

• DACHY STALOWE - strome o konstrukcji kratownicowej, stosuje się lekkie pokrycie dachowe z blach fałdowych.

• DACHY ŻELBETOWE.- strome dachy żelbetowe obecnie nie są stosowane.

• DACHY DREWNIANE:

• Krokwiowe;

• krokwiowo-jetkowe;

• płatwiowo-kleszczowe;

• wieszakowe - jedno- i dwuwieszakowe.

ZE WZGLĘDU NA KSZTAŁT DACHU:

• jednospadkowy;

• dwuspadkowy;

• czterospadkowy;

• półszczytowy;

• mansardowy;

• naczółkowy;

• namiotowy.

ZE WZGLĘDU NA RODZAJ PRZEKRYCIA:

• z przykryciem z elementów płaskich;

• z elementów walcowych i płaskich;

• łukowy z przykryciem elementami płaskimi;

• z przekryciem elementami przestrzennymi;

• pilasty z elementów płaskich;

• uskokowy;

• wieżowy;

• kopulasty z czaszy;

• kopulasty z łubinem.

111. Konstrukcja i schemat statyczny dachu krokwiowego.

• najprostsze wiązary rozporowe;

• krokwie nie powinny przekraczać dł. 4,5-5m, a rozpiętość nie powinna być większa niż 6m;

• pochylenie połaci dachowej nie mniejsze niż 45⁰ ,

• każda z krokwi pracuje na zginanie i ściskanie, zaś reakcje daje tylko osiowe;

• połączenie krokwi w kalenicy zależy od grubości krokwi i wykonuje się je „na nakładkę prostą” lub „na zwidłowanie”;

• połączenia końców krokwi z belką na wręby czołowe;

• w przypadku lekkiej konstrukcji w celu ochrony przed wiatrem należy belki kotwić z krokwiami, a belki kotwić ze ścianami oraz stosować wiatrownice.

112. Konstrukcja i schemat dachu krokwiowo -jętkowego.

• wiązary jętkowe składają się z krokwi pracujących na zginanie i ściskanie siłą osiową oraz z poprzeczki poziomej - jętki pracującej na ściskanie;

• w konstrukcji nowoczesnych połączenie jętki z krokwiami wykonuje się na nakładki o złączach na gwoździe lub przez zastosowanie siodełek albo odpowiednich wrębów.

• W połączeniach tradycyjnych połączenie jętki z krokwią wykonywało się na tzw. jaskółczy ogon lub na czop;

• połączenie krokwi z belką stropową wykonuje się na wrąb czołowy przedni lub wrąb cofnięty;

• usztywnienie wiązarów w kierunku podłużnym (parcie wiatru) w budynkach nowoczesnym wykonuje się przez zastosowanie krawędziaków podłużnych umieszczanych w kalenicy, w budownictwie tradycyjnym za pomocą ukośnych wiatrownic.

113. Charakterystyka wiązarów wieszarowych.

Są to wiązary stosowane przede wszystkim w budynkach o dużej szerokości, w których na rozpiętości stropu nie występuje ściana środkowa która mogłaby posłużyć za podporę dla stropu. Zadaniem takiego wiązara jest przekazanie obciążeń ze stropu na dach a następnie na ściany. Inną zaletą jest ograniczenie ugięcia belek stropowych wiszących na więźbie wieszarowej. Elementem wiszącym w tym wiązarze jest strop. Elementy tworzące taką więźbę to: oprócz tradycyjnych krokwi, płatwi i murłat, wieszak, zastrzał i rozpora. Wyróżnia się wiązary jedno i dwuwieszarowe. Konstrukcja wiązarów wieszarowych jest uzależniona od krokwi, ponieważ wiązar dźwiga krokwie za pomocą płatwi. Przekazanie obciążeń ze stropu na ścianę następuje za pomocą wieszaków, zastrzałów i ewentualnie rozpory. Zadaniem ściągu jest przeniesienie dużych sił rozporowych przekazywanych z zastrzału i krokwi.

114. Scharakteryzować wiązary dachowe z płatwiami.

Wiązary dachowe z płatwiami nazywane są najczęściej wiązarami bezrozporowymi .Elementami składowymi takiego wiązara są :

a/ krokwie- dźwigają pokrycie dachu - zginane;

b/ płatwie- pręty poziome dźwigające krokwie- zginane;

c/ słupy-pionowe pręty będące oparciem dla płatwi ,przenoszące obciążone pionowe na słup-ściskane;

d/ kalenica-pozioma belka usztywniająca więźbę w kierunku podłużnym;

e/ kleszcze-poziome stężenie w wiązarach pełnych -rozciągane

f /miecz- usztywnienie więźby w kierunku podłużnym, podparcie dla płatwi pośredniej -ściskane.

W przypadku wiązarów z płatwiami wyróżnia się :

a/ wiązary pełne-krokwie, murłaty, kalenica, słupy, płatwie, miecze i kleszcze;

b/ wiązar pusty bez kleszczy i słupów.

Wiązary z płatwiami nazywamy bezrozporowymi ponieważ przenoszą one obciążenie z dachu na słup i ściany w postaci pionowych sił. Siły poziome, czyli rozpór nie są przekazywane z dachu lub też są one niewielkie, w związku z czym są one nieistotne dla konstrukcji. Rozpór jest eliminowany przez oddziaływania słupów i kleszczy .

Przykładowymi wiązarami tego typu są :

a/ wiązar płatwiowo kleszczowy- obciążenie pionowe stropu;

b/ wiązar płatwiowo-kleszczowy z kozłami - nie obciąża się belek stropowych , obciążenie z dachu przenosi się ukośnymi słupkami na ścianę środkową; ukośne słupki podparte zastrzałem tworzą kozioł;

c/ wiązar płatwiowo-kleszczowy jednospadowy

115. Porównać rolę prętów poziomych w wiązarze jętkowym i płatwiowo-kleszczowym.

Prętami poziomymi w płaszczyźnie wiązara jest: jętka w wiązarze jętkowym, kleszcze w przypadku wiązara płatwiowo-kleszczowego. W przypadku jętki mamy do czynienia z siłą ściskającą. Jętka ogranicza zatem ugięcie krokwi do środka wiązara, co zmniejsza jednocześnie wartość momentów w krokwi. Kleszcz pracuje jak ściąg, co oznacza, że przenosi on siłę rozciągającą. Ma to duże znaczenie ponieważ rozciągane kleszcze mają duży wpływ przy eliminowaniu sił rozporowych przekazywanych na ścianę. Podobnie jak jętka zmniejsza momenty w krokwi. Ponieważ jętka pracuje na ściskanie to istnieje problem wyboczenia. Powoduje to, że w przekroje jętki są bardziej krępe niż kleszczy w przypadku których problem ten nie istnieje.

116. Omówić schemat statyczny i zasady wymiarowania płatwi pośredniej w więźbie płatwiowo-kleszczowej.

Płatwie pośrednie są to elementy poziome w więźbie dachowej, służące za podporę dla krokwi, biegnące równolegle do kalenicy i oparte na słupach w wiązarach pełnych. Płatwie pośrednie pracują na zginanie w dwóch kierunkach wzajemnie prostopadłych X i Y.

Zebranie obciążenia - zbiera się z całej górnej części krokwi oraz z połowy dolnego jej odcinka.

Schemat statyczny płatwi przyjmuje się jako belkę o długości l₀=1,05l_s podpartą dwiema podporami nie przesuwnymi oraz dwiema przesuwnymi, Obciążoną obciążeniem q. Na intensywność q składa się: ciężar własny dachu, obciążenie śniegiem i pionowa składowa obciążenia wiatrem.

Zginanie od składowej poziomej: schemat statyczny płatwi przyjmuje się jako belkę jednoprzęsłową o rozpiętości l₀ swobodnie podpartą, obciążoną q_H na które składa się, składowa pozioma obciążenia wiatrem. Sprawdzenie poprawności przyjęcia wymiarów płatwi sprowadza się do sprawdzenia stanu granicznego nośności i użytkowania. Stan graniczny nośności:

Stan graniczny użytkowania:

117. Omówić jak pracuję wiązar jętkowy z jętką podpartą ściankami stolcowym, na której to jętce jest wykonany strop.

Wiązar jętkowy z jętką podpartą ściankami stolcowymi pracuje tak samo jak wiązar bez ścianek tzn. nie zmienia się rozkład sił w wiązarze, ponieważ ścianki stolcowe nie przejmują obciążeń z dachu, a jedynie obciążenie ze stropu wykonanego na jętce. Wobec tego jedyna zmiana wykresów sił przekrojowych wystąpi w wykresie momentów zginających jętki. Wszystkie pozostałe siły pozostają takie same jak w wiązarze bez stolców tzn. jętka będzie pracowała na ściskanie, natomiast siły rozporowe pozostaną. W związku z tym rolą ścianek stolcowych jest usztywnienie układu wiązarów w kierunku podłużnym oraz zmniejszenie długości wyboczeniowej jętki, a także w przypadku gdy na jętce wykonano strop przeniesienie obciążeń z tego stropu na strop położony poniżej.

118. Omówić najczęściej spotykane błędy w wykonaniu wiązarów jętkowych i ich wpływ na wartości sił w elementach wiązara.

Najczęściej spotykanym błędem przy wykonaniu wiązarów jętkowych jest nieprawidłowe zamocowanie krokwi do murłat oraz murłat do stropów. Ma to ogromne znaczenie w przypadku wiązarów rozporowych jakim jest jętkowy. Siły rozporowe jakimi wiązar działa na ściany i strop w wyniku złego zamocowania nie mogą być przeniesione na strop, w związku z czym układ dostosuje się do istniejących warunków zamocowania, w zupełnie inny sposób niż zakładaliśmy w obliczeniach. W rzeczywistości podpory przegubowe nieprzesuwne stają się podporami przegubowymi przesuwnymi ze sprężystą więzią na kierunku poziomym. Oznacz to że w kierunku poziomym możliwy jest przesuw do momentu w którym wystarczająco zaczną przeciwdziałać podparcia sprężyste przy podporach oraz jętka pracująca w takim układzie na rozciąganie. Wpływ tego typu błędu na rozkład sił jest następujący: - jętka zaczyna pracować na rozciąganie a nie na ściskanie, zaczyna pełnić rolę ściągu.

Innym bardzo ważnym błędem jest złe przymocowanie jętki do krokwi umożliwiające jętce za dużą możliwość ruchu, zwłaszcza gdy jętka umiejscowiona jest zbyt nisko (optimum 0,5-0,6h). Zbyt duży ruch jętki pod wpływem obciążeń z dachu powoduje że praktycznie nie powstaje reakcja jętki na krokiew. Wpływ tego typu błędów na rozkład sił jest następujący : brak momentu podporowego nad miejscem połączenia krokwi z jętką, co powoduje że krokwie pracują podobnie jak krokwie we wiązarze krokwiowym; jest to na tyle niebezpieczne, że przy rozstawie podpór zdecydowanie większym niż w wiązarze jętkowym- powstają bardzo duże momenty gnące.

Częstym błędem przy konstrukcjach jętkowych jest ich przebudowa polegająca na skręcaniu krokwi w już istniejącej więźbie w celu oparcia ich na ścianie kolankowej w celu skonstruowania lukarny. Skrócone krokwie nie mają odpowiedniego zamocowania co powoduje rozsuwanie się krokwi w rezultacie czego może doprowadzić do zawalenia się więźby.

119. Dachówkowe i płytowe pokrycia dachowe.

Pokrycia dachówkowe mogą być wykonane z następujących materiałów:

-ceramiki

-prasowanej zaprawy cementowej,

-papy lub blach.

Ze względu na mała powierzchnię pojedynczego elementu kryjącego nie stosuje się w praktyce pokryć dachówkowych poza małym budownictwem mieszkaniowym. Pokrycia typu dachówkowego wymagają ponadto wykonania gęstej konstrukcji podtrzymującej oraz właściwego zabezpieczenia połączeń między pojedynczymi elementami- Łatwość zniszczenia oraz kłopotliwość wymiany dachówek ceramicznych i cementowych dodatkowo ogranicza zakres ich stosowania. Ze względu na małą powierzchnię maja one jednak niewielki skurcz termiczny, co ułatwia utrzymanie szczelności raz uszczelnionej połaci. Pokrycia płytowe mogą być wykonane z następujących materiałów:

• blach stalowych lub miedzianych (płaskie, faliste, dachówkowe);

• makulatury nasycone asfaltem;

• pcw;

• poliestrowo-szklanych

• poliwęglanowych (rzadko stosowane ze względu na cenę. Zakres stosowania ogranicza przezroczystość, ale cechują się dobrymi parametrami wytrzymałościowymi i małą skurczalnością)

Blachy cechują się łatwością montażu, gładkością uzyskanej powierzchni i prostotą konstrukcji podtrzymującej. Bogata kolorystyka i możliwości uzyskania form imitujących inne pokrycia dachowe przesądzają, o dużej popularności tych pokryć w budownictwie jedno- i wielorodzinnym. Do ich wad natomiast należy duża odkształcalność termiczna (konieczne jest wykonywanie rąbków lub zwojów), przewodność cieplna oraz w przypadku blach źle zabezpieczonych podatność na korozję.

Pokrycia makulaturowe. Pokrycia takie maja, słabą wytrzymałość mechaniczną mogą stanowić zagrożenie podczas pożaru i wymagają warstwowego układania oraz ciągłości konstrukcji do której są mocowane. Jednak są one dosyć odkształcane, ale podatne na niszczące działanie promieni UV.

Pokrycia pcw są także podatne na promienie UV, dodatkowo mogą deformować się pod wpływem ciepła.

STROPODACHY

120. Podział stropodachów ze względu na konstrukcje i ze wzgl. na sposób wentylacji.

• Konstrukcja : pełny, wentylowany, odpowietrzany

• Wentylacja: kanalikowe, szczelinowe, dwudzielne.

121. Scharakteryzować i uzasadnić układ warstw w stropodachu pełnym

Stropodachy pełne mają wszystkie warstwy konstrukcyjne całkowicie przylegające do siebie i nie ma żadnych szczelin ani kanalików powietrznych. Na konstrukcji nośnej stropu ułożone są bezpośrednio: warstwa ocieplająca oraz pokrycie. Zazwyczaj pod warstwą ocieplającą znajduje się paraizolacja, a pod pokryciem warstwa podkładowa z gładzi cementowej. Spadek może być uzyskany przez nachylenie stropu lub za pomocą dodatkowych warstw formujących. Zaletą takiego rozwiązania jest niski koszt wykonania, ale ze względu na problemy z wilgocią nie nadaje się do budynków mieszkalnych.

122. Scharakteryzować i uzasadnić układ warstw w stropodachach dwudzielnych.

Przestrzeń powietrzna o wysokości 20-100 cm jest wentylowana za pomocą otworów umieszczonych w zewnętrznych ściankach poddasza. Wentylacja przestrzeni poddasza ma bardzo ważne znaczenie podczas eksploatacji stropodachu. W okresie obniżonych temperatur usuwa nadmiar pary wodnej, zapobiegając zawilgoceniu warstwy izolacji termicznej. Dzięki ochłodzeniu podniebiennej warstwy stropodachu obniża się intensywność topnienia śniegu na połaci dachowej, ograniczając tym samym obciążanie okapów oraz tworzenie się nawiasów lodowych i zamarzanie instalacji odwadniającej. W okresie letnim natomiast w skutek wymiany powietrza w przestrzeni stropodachu obniża się temperatura stropu nad ostatnią kondygnacją zapobiegając przegrzaniu się pomieszczeń.

123. Scharakteryzować i uzasadnić układ warstw w stropodachach odpowietrzanych i przewietrzanych.

Stropodachy odpowietrzane różnią się od stropodachów pełnych tym, że pod pokryciem papowym znajduje się warstwa odpowietrzająca w postaci drobnych kanalików utworzonych przez : -zastosowanie specjalnej papy z gruboziarnistą podsypką, popy karbowanej, fałdowej lub perforowanej; - wykonanie rowków w górnej części materiału termoizolacyjnego bezpośrednio pod powierzchnią pokrycia. Stropodachy przewietrzane - utworzone są kanaliki nad materiałem termoizolacyjnym, np. z płyty eternitu falistego.

124. Ogólne zasady wyboru typu stropodachu /od czego zależy wybór i dlaczego/

Przy projektowaniu stropodachu i wyborze jego konstrukcji trzeba brać pod uwagę zarówno wilgotność powietrza w pomieszczeniach, jak i rodzaj materiałów, a szczególnie zawilgocenie budowlane. Stropodachy pełne mogą być stosowane jedynie nad pomieszczeniami suchymi i przy użyciu materiałów powietrzno-suchych. Ogólnie przyjmuje się, że dla ciśnienia pary wodnej wewnątrz budynku : pi<1200 Pa - stropodach pełny bez paroizolacji; 1200-1600Pa odpowietrzany, przewietrzany bez paroizolacji; 1600-2100 Pa odpowietrzany, przewietrzany z paraizolacją; pi>2100Pa dwudzielny, wentylowany.

Zasady wyboru: izolacyjność cieplna w każdym miejscu stropodachu musi być tak duża, aby w czasie zimy na jego dolnej powierzchni nie skraplała się para wodna; przy wyborze należy zwracać uwagę na wpływy fiz. działające na stropodach. Należy brać pod uwagę nie tylko problem dyfuzji pary wodnej, przyjmując, że wbudowane materiały są w stanie powietrznosuchym, ale uwzględnić również wpływ wilgoci budowlanej wprowadzonej w czasie budowy.

125. Konstrukcja i zasady wykonania stropodachu na blachach falistych.

Stropodach pełny na blachach fałdowych jest stropodachem pełnym. Blacha fałdowa może spełniać rolę paroizolacji, jej łączenie muszą być odpowiednio izolowane. Inaczej należy położyć paraizolację pod izolacją cieplną. Każdy materiał izolacji na końcu powinien być umocowany mechanicznie (oprócz tego przyklejony).

126. Konstrukcja stropodachu odwróconego , zalety i wady.

Materiał izolacyjny ułożony jest na warstwie izolacji przeciwwilgociowej. Musi on być dobrej jakości, ponieważ podlega bezpośrednim obciążeniom mechanicznym, działaniu wody, wahaniom temperatury. Trwałość tak wykonanej izolacji przeciwwilgociowej wynosi co najmniej kilkanaście lat. Ponieważ pokrycie papowe znajduje się poniżej izolacji termicznej w zimie raczej nie skrapla się pod nim woda.

Zalety : docisk na papy (utrudnia powstawanie pęcherzy), wzrasta trwałość papy, zabezpiecza przed promieniowaniem UV, zabezpiecza przed silnym nagrzewaniem

Wady : małe spadki stropodachu, kłopotliwa naprawa

127. Czynniki decydujące o trwałości stropodachu.

Czynnikami niszczącymi pokrycie dachowe są promienie UV, duże wahania temperatury, czynniki mechaniczne (spacery po dachu), a także powstawanie purchli i pęcherzy, w wyniku kondensacji dyfundującej pary wodnej. O trwałości stropodachu decyduje zatem jego właściwy dobór i wykonanie (niedopuszczenie do zamknięcia wilgoci pomiędzy pokryciem a paraizolacją) oraz zastosowanie warstwy żwiru (chroni przed UV, wahaniami temperatury i nagrzewaniem, dociska pokrycie).

128. Dylatowanie stropodachów i sposoby wykonania pokryć różnych typów dylatacji.

Dylatowanie stropodachów jest konieczne ze względu na znaczne ruchy związane ze zmianą temperatury.

• Gładź cementowa na warstwie ocieplającej - maksymalny odstęp dylatacji: 4-5,

• beton układany dla wyrobienia spadku: 6,

• płyty żelbetowe nie ocieplone od góry na murze: 12,

• płyty żelbetowe nie ocieplone od góry na konstrukcjach szkieletowych: 24,

• płyty żelbetowe ocieplone na konstrukcji szkieletowej: 42,

• gzymsy na murze: 12,

• ścianki kolankowe murowane: 24,

• ścianki kolankowe prefabrykowane: 12.

Dylatacje konstrukcyjne dachów - powinny przenosić odkształcenia poziome oraz pionowe, bez utraty swojej szczelności na wody opadowe.

129. Obróbki blacharskie na stropodachach.

Konstrukcja obróbki dylatacji powinna być wykonana wg następujących zasad:

• szczelina dylatacyjna powinna być wyniesiona ponad poziom dachu min. 10 cm,

• obróbki blacharskie w formie „omega” powinny być mocowane do podłoża, nie jest dopuszczalne jedynie wklejenie obróbek między warstwy papy.

• Obróbki dylatacji między budynkami o różnych wysokościach powinny stanowić konstrukcję dwudzielną przenoszącą niezależne odkształcenia zdylatowanych części budynku.

• W przypadku dylatacji dachu, najlepiej obróbkę blacharską mocować do listew drewnianych zabetonowanych w odbojach betonowych, zabezpieczając dodatkiem papy na tkaninie technicznej.

• Wyniesienie połączenia obróbki blacharskiej ponad połać dachową daje gwarancję szczelności przy wodzie spływającej wzdłuż dylatacji po połaci dachowej.

130. Odwadnianie zewnętrzne stropodachów /rynny, rury spustowe, przekroje, spadki, zawieszanie/.

• RYNNY: Odwodnienie zewnętrzne jest stosowane w niewielkich budynkach. Do zalet należy względna łatwość wykonania. Rynny wykonuje się z blachy cynkowej, blachy ocynkowanej, miedz i PCV. Wymiary rynien zależą bezpośrednio od wielkości połaci dachowych. Na ogół przyjmuje się, że 1m² rzutu połaci wymaga 0.8-1 cm² przekroju poprzecznego rynny. Rynny metalowe przytrzymywane są przez specjalnie wygięte uchwyty z płaskowników 4x25mm do 4x30mm, których kształt dopasowany jest do przekroju rynny. Uchwyty mocuje się średnio co 0.5m. Spadek w rynnach wynosi 0.5-2%.

• RURY SPUSTOWE: Odległość między rurami spustowymi wynoszą 12-20m. Rury spustowe powinny być umieszczone przy koszach. Odległość między rurami spustowymi wynoszą 12-20m. Przekrój powinien być nie mniejszy niż 3/4 przekroju rynny. Montowanie polega na unieruchomieniu rury w kierunku poziomym przy jednoczesnym umożliwieniu pewnych ruchów ku górze.

131. Omówić stropodachy wentylowane dwudzielne.

Stropodach jest to dach wykonany bezpośrednio na stropie ostatniej kondygnacji bez pozostawiania przestrzeni użytkowej. Stropodachy są więc elementem spełniającym funkcję konstrukcji nośnej jak i zabezpieczającej wnętrze budynku przed opadami atmosferycznymi i zmianami termicznymi.

W takim rozwiązaniu stropodachu wnętrze budynku jest chronione przed opadami atmosferycznymi przez żelbetową płytę pokrytą np. papą asfaltową przyklejoną lepikiem na gorąco. Problem kondensowania pary wodnej przedostającej się z pomieszczeń do stropodachu jest wyeliminowany ciągłą wentylacją przez otwory wylotowe. Otwory wentylacyjne odgrywają ogromną rolę w skuteczności wentylacji stropodachu dwudzielnego, ponieważ ich złe usytuowanie i ilość mogą prowadzić do złej wentylacji ,a to z kolei do kondensowania się pary wodnej . Nagromadzenie się wilgoci w takiej przegrodzie pogarsza znacznie jej właściwości w zatrzymywaniu ciepła. Należy wobec tego pamiętać o tym aby takie otwory znajdowały się pod okapem możliwie najwyżej[powstaje wówczas naturalny ciąg] , a ich powierzchnia powinna wynosić co najmniej 1/1000 powierzchni dachu. Czasami też wykonuje się kominki wentylacyjne.

Stropodachy dwudzielne bardzo dobrze chronią strop przed nadmiernym nagrzaniem w okresie letnich upałów. Warstwa wentylowanego powietrza między płytą dachową a stropem uniemożliwia nadmierne nagrzanie się stropu [nagrzewa się tylko płyta]. Ma to duże znaczenie dla stabilnych warunków termicznych w pomieszczeniu jak i ograniczone jest rozszerzenie się stropu w wyniku nagrzewania . Stropodach wentylowany dwudzielnie stosujemy w przypadku pomieszczeń o ciśnieniu pary wodnej większej niż 21hPa.

132. Omówić stropodachy pełne odwrócone. Porównać je ze stropodachami pełnymi zwykłymi.

Mówimy o stropodachach pełnych odwróconych wówczas, gdy warstwa izolacji przeciwwilgociowej jest ułożona pod materiałem termoizolacyjnym. Taka kolejność ułożenia „poszczególnych” warstw wymusza wysoką jakość stosowanych materiałów termoizolacyjnych. W przeciwieństwie do stropodachów pełnych zwykłych izolacja termiczna poddawana jest bezpośrednim obciążeniom mechanicznym, działaniu wody i cyklicznym zmianom temperatury, co znacznie zawęża wybór takich materiałów. Najważniejszym aspektem stosowania tego typu stropodachu jest zwiększona użytkowalność izolacji przeciwwilgociowej, która schowana pod izolacją termiczną nie jest narażona na działanie słońca, wody i obciążeń mechanicznych. W porównaniu ze stropodachami zwykłymi pełnymi trwałość izolacji wilgotnościowej jest znacznie większa i wynosi co najmniej kilkanaście lat. Problem tworzenia się purchli i pęcherzy pod papą w przypadku ogrzewania przez słońce i chłodzenie nagromadzonej pary wodnej ( charakterystyczna dla stropów zwykłych ) w stropodachach odwróconych zanika.

133. Omówić różnicę między stropodachem pełnym, odpowietrzanym i kanalikowym.

• obecność pustek powietrznych:

• pełny - brak;

• kanalikowy - pustaki powietrzne wynikają z geometrii kształtu elementu tworzących warstwy stropodachu np. utworzone przez płyty faliste lub prefabrykowane płyty z kanałami z kanałami wentylacyjnymi;

• odpowietrzane - pustki powietrzne wynikają ze struktury warstwy odpowietrzającej, którą stanowią specjalne materiały rolowe mające specjalne kanaliki np. perforowana papa.

• wymiana powietrza i dyfuzja pary wodnej:

• Pełny - ze względu na brak pustek powietrznych nie następuje wymiana powietrza, zatrzymana jest także dyfuzja pary wodnej przez paraizolację - brak możliwości dyfuzji pary wodnej przez warstwy stropodachu.

• kanalikowe - wymiana powietrza występuje, co pociąga za sobą brak konieczności ułożenia warstwy paro izolacyjnej pod termoizolacyjną, ponieważ dyfundująca para wodna jest usuwana na bieżąco przez ruch powietrza w kanałach wentylacyjnych;

• odpowietrzane - wymiana powietrza jest możliwa w obrębie warstwy odpowietrzającej i w związku z czym możliwa jest dyfuzja pary wodnej

• droga wymiany powietrza i dyfuzji pary wodnej:

• pełny - brak;

• kanalikowy - kanaliki wentylacyjne,

• odpowietrzane -warstwa odpowietrzająca

• trwałość

• pełny - krótsza trwałość wynikająca z tworzenia się pęcherzy i purchli w wyniku działania słońca na zgromadzoną pod papą para wodną;

• kanalikowe i odpowietrzane - dłuższa ze względu na brak możliwości gromadzenia się pary wodnej pod warstwą papy

• zastosowanie:

• pełny - nad pomieszczeniami suchymi o ciśnieniu pary wodnej do 12hPa;

• kanalikowe - w pomieszczeniach o ciśnieniu pary wodnej do 21hPa;

• odpowietrzane - pomieszczenia o ciśnieniu pary wodnej do 16hPa.

134. Koryta i rury spustowe (odwodnienia do wewnątrz stropodachów).

Przy odwodnieniu stropodachów do wewnątrz, koryta i rury spustowe powinny spełniać następujące zalecenia ogólne:

• wpusty dachowe powinny być odsunięte min. 50 cm od ścianek (dla uniknięcia zasypania lub zamarznięcia otworu wpustowego)

• rury spustowe powinny być ocieplone

• rury spustowe powinny mieć średnicę umożliwiająca, odpływ wody opadowej

• nie wolno sytuować koryt wzdłuż ścianek stropodachu

• zaleca się by odwodnienie dachu było typu kopertowego

• rury wpustowe nie powinny wystawać ponad połać stropodachu i powinny być umieszczone w najniższym punkcie (punktach).

135. Odwodnienia dachów i stropodachów.

Oprócz wymagań dla stropodachów odwadnianych do wewnątrz stropodachy i dachy mogą być odwadniane na zewnątrz. Dla odwodnienia stropodachów i dachów attykowych konieczne jest odprowadzenie wody otworem w ściance kolankowej. W celu prawidłowego odprowadzania wody należy dobrać przekrój rynny i średnicę rury spustowej odpowiednio do powierzchni połaci dachowej przypadającej na jedną rynnę (.8-1 cm² na 1 m² połaci). Rynny powinny być zawieszone ze spadkiem 0.5-2%. Rury spustowe należy umieszczać tak, aby droga spływu wody była jak najkrótsza. Dla uniknięcia zapchania śniegiem (w przypadku dachów stromych) rynny, należy stosować przy krawędzi dachu płotki antyśniegowe.

AKUSTYKA

136. Jakimi problemami zajmuje się akustyka budowlana i w jaki sposób rozwiązuje problemy?

Akustyka budowlana obejmuje dwie grupy zagadnień:

• akustykę wewnątrz (zapewnienie odpowiedniego nagłośnienia, oraz odpowiedniego rozproszenia energii we wnętrzach).

• Ochrona przeciwdźwiękowa (emitowanie, ograniczanie, przenikanie hałasu do pomieszczeń).

Normowe warunki akustyczne określamy przez:

• dopuszczalny poziom dźwięku:

• hałas przenikający do pomieszczenia od wszystkich źródeł,

• od urządzeń.

• Wymaganą izolacyjność przegród wewnętrznych, która jest zróżnicowana w zależności od przeznaczenia budynku i funkcji pomieszczenia,

• dla ścian, drzwi: od dźwięku,

• dla stropów: od powietrznych i uderzeniowych,

137. Na czym polega ochrona przeciwdźwiękowa?

Ochrona przed hałasem:

• zewnętrznym: zabezpieczenie akustyczne terenu pod obiektem, wał ziemny, zabezpieczenie przeciw drganiowe fundamentów, zabezpieczenie ścian, okien, odpowiednie ułożenie pomieszczeń wewnątrz budynku.

• Wewnętrznym: właściwe rozplanowanie płożenia windy, parametry akustyczne ścian, stropów, izolacyjność drzwi i okien, zabezpieczenie przejść instalacji przez przegrody, dobra jakość akustyczna używanych urządzeń w budynku, amortyzacja urządzeń elektrycznych.

Ogólny podział dźwięków:

• powietrzne,

• uderzeniowe.

Dobre izolatory akustyczne są to materiały szczelne, o dużej gęstości (kamień, cegła pełna, beton, szkło).

• Okna i drzwi: ciężkie, podwójne, wypełnione watą, grube.

• Ościeżnice: dopasowane - im lepszy materiał i im powierzchnia chłonąca większa, tym ochrona akustyczna większa.

138. Właściwości akustyczne stropów, podział stropów na grupy.

grupa I - strop płytowo-żelbetowy, pustakowo-gipsowy, ceramiczno-betonowy, wiórowo-cementowy o ciężarze γ < 2,5 kN/ m² np. strop prefabrykowany pełny - h~ 10 cm; γ = 1,5 - 2,2 kN/ m²; Ackerman h~ 20 cm; γ = 2,2 kN/ m².

grupa IIa - strop płytowo-żelbetowy, żelbetowy z wkładkami z gazobetonu, pustakowy bądź podwójny o ciężarze 2,5 ≤ γ ≤ 3,0 kN/ m²

np. strop żelbetowy h~ 12 cm, γ = 3,0 kN/ m²; Ackerman: h~ 23 cm, γ = 2,9 kN/ m²; DZ3, DZ4 γ = 2,65 kN/ m² (2,95).

grupa IIb - strop płytowo - żelbetowy, kanałowo żelbetowy, pustakowy, podwójny o ciężarze 3,0 ≤ γ ≤ 3,5 kN/ m^2. np. strop kanałowy żerański h = 29 cm, γ = 3,05 kN/ m² . żelbetowy pełny h = 19 cm, γ = 3,5 kN/ m²

grupa III - strop płytowo - żelbetowy pełny, kanałowo- żelbetowy o ciężarze γ > 3,5 np. strop kanałowy W70 h = 22 cm, γ = 3,6 kN/ m²

strop żelbetowy pełny: h = 16 cm, γ = 4,0 kN/ m²

Stropy grup I, IIa, IIb to stropy o niewystarczającej izolacyjności na dźwięki powietrzne i uderzeniowe; stropy grupy III posiadają niedostateczną izolacyjność na dźwięki uderzeniowe.

139. Właściwości akustyczne drzwi, w jaki sposób uzyskać poprawę.

Właściwości akustyczne drzwi zależą od izolacyjności akustycznej skrzydła drzwiowego i ościeżnicy oraz od szczelności osadzenia ościeżnicy i szczelności przymyków drzwiowych. Ze względu na małą masę i sztywną konstrukcję izolacyjność skrzydła jest niewielka i wynosi 20-25dB. Ze względu na nieszczelność izolacyjność powszechnie stosowanych drzwi wynosi 10-20dB. Zwiększenie izolacyjności uzyskujemy przez uszczelnianie przymyków przy zapewnieniu docisku uszczelek, przez zwiększenie masy skrzydła (obicie blachą i poduszką izolacyjną), zastosowanie wypełnienia drzwi wełną mineralną, zastosowanie drzwi podwójnych uszczelnienie progu.

140. Właściwości akustyczne ścian zewnętrznych i okien.

Izolacyjność ścian zależy w dużej mierze od ich ciężaru, np.

• ściany masywne grube - izolacyjność 45 dB

• ściany lekkie:

• PW8 (blacha, pianka poliuretanowa i blacha) - 25-30dB;

• styropian / płyty - 30 - 35dB;

• szkieletowe - rdzeń z wełny - 25-35dB

Masywne ściany zewnętrzne (ceramiczne, keramzytobetonowe, żelbetowe warstwowe, gazobetonowe) odpowiadające wymaganiom cieplnym charakteryzują się Rw większym od 45 dB, więc spełniają wymagania akustyczne. Izolacyjność akustyczna lekkich ścian zewnętrznych zależy od ich sztywności i masy jednostkowej.

- Elementy warstwowe z okładzinami z blach i rdzeniem ze sztywnej pianki poliuretanowej - Rw = 25-30dB,

- elementy warstwowe z płytami okładzinowymi o ciężarze > 10kg/m² i rdzeniu ze styropianu - Rw=30-35dB,

- ściany szkieletowo-warstwowe z wypełnieniem wełną mineralną i okładzinami - Rw=35-50dB.

Przy stosowaniu lekkich ścian osłonowych zwrócić uwagę na szczelne połączenie z przegrodami wewnętrznymi.

Izolacyjność akustyczna okien zależy od izolacyjności elementów okna takich jak: szyby, ramy i ościeżnice. Lepszą izolacyjność mają okna o rozdzielonych ramiakach oraz takie, w których stosunek grubości szyb n1/n2 ≥1,75 natomiast odległość między szybami > 6cm. Należy zwrócić także uwagę na szczelność osadzenia ościeżnicy w ścianie.

Klasy izolacyjności okien:

klasa I: izolacyjność akustyczna >= 25dB

klasa II: izolacyjność >=30dB

klasa III: >=35dB.

141. Omówić zagadnienie izolacyjności akustycznej przegród budowlanych od dźwięków uderzeniowych. Zabezpieczenia akustyczne stropów.

Dźwięki uderzeniowe (materiałowe) - powstają na skutek uderzenia w przegrodę. Najpierw jako materiałowe przechodzą w dźwięki powierzchniowe.

Izolacyjność akustyczną przegród budowlanych od dźwięków materiałowych określają następujące wskaźniki:

• Strop- ważony wskaźnik poziomu uderzeniowego L_n znormalizowanego wg PN-87/B-02152/02(dla przegrody budowlanej)

• Strop- ważony wskaźnik poziomu L_n,w znormalizowanego wg PN(dla schematów budowlanych przeznaczonych do zastosowania w budynku jako przegroda budowlana)

Wymagania izolacyjne akustyczne przegród budowlanych:

• Mieszkanie /przyległe mieszkanie - L_n,wmax=58dB

• Mieszkanie/pomieszczenie techniczne - L_n,wmax=58dB

• Mieszkanie/klatka schodowa - L_n,wmax=53dB

Dźwięki materiałowe rozchodzą się wzdłuż ścian i konstrukcji. Mogą one wywoływać drgania przegrody i dźwięki powietrzne rozchodzące się po pomieszczeniu. Izolacyjność na dźwięki materiałowe określa się porównawczo. Mierzy się mianowicie za badaną przegrodą poziom natężenia dźwięków od uderzeń w przegrodę młotków normowych o określonych właściwościach. Następnie porównuje się ten poziom natężenia dźwięków w tych samych warunkach gdy badaną przegrodę zastąpimy wzorcową. Różnica tych izolacyjności w dB określa względną izolacyjność przegrody na dźwięki materiałowe.

Tłumienie dźwięków materiałowych jest znacznie trudniejsze niż powietrznych gdyż zwykle energia mechanicznego impulsu jest wielokrotnie większa od energii fal dźwięków powietrznych. W tych przypadkach materiały izolacyjne stosowane na okładziny jak również na dylatacje przeciwdrganiowe powinny odznaczać się dużą stratnością i odpornością akustyczną. Ich odporność akustyczna powinna się znacznie różnić się od odporności materiału konstrukcji.

Zabezpieczenia akustyczne stropów:

W stosunku do stropów stawiane są wymagania dotyczące odpowiedniej izolacyjności od dźwięków powietrznych oraz odpowiedniego tłumienia dźwięków uderzeniowych. Przez zwiększenie masy stropów można uzyskać spełnienie wymagań normowych w zakresie izolacyjności od dźwięków powietrznych (zaleca się stosowania znacznie grubszych płyt stropowych). Nie jest jednak możliwe uzyskanie określonego normą dźwięków uderzeniowych. Większość stosowanych konstrukcji podłogowych wymaga jednak zwiększenia zarówno izolacyjności od dźwięków powietrznych jak i uderzeniowych. Stosuje się wówczas:

• W celu zwiększania izolacyjności od dźwięków powietrznych:

• pływające podłogi

• podwieszone sufity izolacyjne

• W celu zwiększania tłumienia dźwięków uderzeniowych :

• pływające podłogi

• lekkie konstrukcje podłogowe

• wykładziny podłogowe z warstwą izolacyjną lub wykładziny podłogowe typu dywanowego

Tłumienie dźwięków uderzeniowych przez płytę stropową jest uzależnione od masy stropu, grubości i konstrukcji. Dla płyt zależy ono głównie od ich grubości. Najbardziej niekorzystne pod tym względem są stropy pustakowe, zwłaszcza z pustakami ceramicznymi. Z tego powodu trzeba stosować na stropach ustroje izolacyjne w postaci odpowiedniej konstrukcji podłóg lub sufitów podwieszonych. Wszystkie stropy w budownictwie ogólnym dzielą się ze względu na ich właściwości akustyczne na trzy grupy:

• Stropy płytowe żelbetowe grubości 10cm(strop Akermana bez nadbetonu , DZ-3, DZ-4)

• Stropy płytowe żelbetowe o grubości 12cm(strop Akermana z nadbetonem)

• Stropy płytowe żelbetowe o grubości 14cm (strop kanałowy Żerański)

• stropy płytowe żelbetowe grubości 16cm(strop kanałowy w70)

142. Omówić zagadnienie izolacyjności akustycznej przegród budowlanych od dźwięków powietrznych. Czym różni się izolacyjność akustyczna właściwa od izolacyjności akustycznej przybliżonej.

Dźwięki powietrzne mogą przenikać do sąsiednich pomieszczeń przez przegrody kilkoma drogami:

a) przez materiał przegrody

b) przez nieszczelności i przelotowe kanaliki w materiale

c) wskutek drgań całej konstrukcji d)drogami bocznymi

Zabezpieczenie się przed przenikaniem dźwięków drogami przez nieszczelności i wskutek drgań jest możliwe pod warunkiem , że przegrody będą szczelne i sztywne, co związane jest z rodzajem materiału i jego grubością. Zjawisko przenikania dźwięku przez przegrody jest dość skomplikowane. Energia dźwiękowa po dojściu do przegrody zostaje częściowo odbita. Padając na przegrodę, może ona powodować jej drgania jako membrany, wskutek czego część energii zostaje wypromieniowana do obu sąsiadujących pomieszczeń. Przez przegrodę przenika tylko część energii dźwiękowej, gdyż pozostałą część zamienia się na ciepło, wytworzone przez tarcie cząstek powietrza w porach oraz przez tarcie wewnętrzne materiału przegrody. Poza tym część energii zamienia się na energię kinetyczną drgających poprzecznie molekuł (równolegle do powierzchni przegrody).

Izolacyjność akustyczną przegród budowlanych określają następujące wskaźniki:

R`_w- ważony wskaźnik izolacyjności właściwej przybliżonej ( lub rzeczywistej) (wskaźnik izolacyjności akustycznej przegrody budowlanej)

D_nT,w- ważony wskaźnik wzorcowej różnicy poziomów ( wskaźnik izolacyjności akustycznej przegrody budowlanej)

R_w ważony wskaźnik izolacyjności właściwej ( wskaźnik izolacyjności akustycznej elementów budowlanych przeznaczonych do zastosowania w budynku jako przegrody budowlane)

Do oceny izolacyjności od dźwięków powietrznych ścian wewnętrznych i zewnętrznych oraz stropów w budynkach - stosuje się ważony wskaźnik izolacyjności akustycznej właściwej przybliżonej R`<sub>w</sub> obliczany na podstawie krzywej izolacyjności R`.

Do oceny izolacyjności od dźwięków powietrznych elementów ściennych, stropowych, drzwi okien stosuje się ważony wskaźnik izolacyjności właściwej R_w obliczony na podstawie krzywej izolacyjności R.

PODŁOGI

143. Podłogi pływające, sposoby wykonania .

Podłogowe ustroje izolacyjne ze względu na ich właściwości akustyczne dzieli się na grupy:

- pływające podłogi (PP), powodujące zwiększenie izolacyjności akustycznej stropu i wzrost tłumienia przez strop dźwięków uderzeniowych;

- lekkie izolacyjne układy podłogowe (PL) powodujące jedynie zwiększenie tłumienia dźwięków uderzeniowych;

- wykładziny podłogowe z warstwą izolacyjną (PW) powodujące jedynie zwiększenie tłumienia dźwięków uderzeniowych.

Podłogi pływające różnią się między sobą zastosowanymi materiałami oraz grubościami warstw, a ich konstrukcja zależna jest od tego, do jakiej grupy należy strop, na którym należy wykonać podłogę.

Rodzaje podłóg pływających:

- ZW - podłoga pływająca o zwiększonej izolacyjności akustycznej; warstwa izolacyjna - 2 razy płyta pilśniowa miękka (2 razy 12,5 mm); warstwa dociążająca to gładź cementowa 35 mm lub płyta gipsowa 40 mm.

- ZW_min - j.w., przy czym warstwę izolacyjną stanowi wełna mineralna grubości 4 cm i o ciężarze γ ≥ 1000 kN/ m² , warstwa dociążająca to gładź cementowa na 40mm.

- N - podłoga pływająca normalna; warstwa izolacyjna to płyta pilśniowa 12,5 mm lub styropian 10mm lub wełna mineralna 30mm lub guma gąbczasta 6mm; warstwa dociążająca to gładź cementowa 40mm.

- L - lekki układ podłogowy, np. płyty sklejone z płyty pilśniowej porowatej 19mm i płyty pilśniowej twardej 5mm

Układ warstw w podłodze pływającej:

• Posadzka;

• Klej;

• warstwa wygładzająca podłoże samopoziomująca;

• podkład (gładź cementowa);

• warstwa ochronna np. folia zgrzewana lub papa - chroni przed dostępem wody z wyższych warstw i zawilgoceniem izolacji;

• warstwa izolacji akustycznej;

• izolacja przeciwwilgociowa lub paroszczelna - chroni przed zawilgoceniem izolacji akustycznej od dołu, od strony stropu;

• strop.

Zasady wykonywania:

- dopuszczalne odchylenie od poziomu nie może być większe niż 5mm na długości pomieszczenia

- posadzkę należy oddylatować od ścian aby uniknąć powstawania rys

- posadzki należy układać przy wilgotności podkładu wynoszącej: <3% dla posadzki betonowej (cementowej), <8% dla trocinobetonowej, <12% dla skałodrzewnej.

- podkład pod posadzkę musi wykazywać odpowiednią wytrzymałość na ściskanie: 12 MPa dla obiektów mieszkalnych i administracyjnych, 20 MPa dla przemysłowych.

- do wykonania podkładu nie powinno się stosować wapna ze względu na powstający w trakcie eksploatacji podłogi pył wapienny

- podstawową zasadą gwarantującą poprawne właściwości i odpowiednią izolacyjność akustyczną podłóg pływających jest zachowanie ciągłości poszczególnych warstw tworzących podłogę; w przeciwnym wypadku mogą powstać mostki akustyczne, które będą przewodzić dźwięki

- do wykonania posadzki należy przystąpić po zakończeniu wszystkich innych robót budowlanych a temperatura pomieszczenia (dla posadzek drzewnych i wykładzin tekstylnych) nie powinna być niższa niż 10°C.

144. Rodzaje podłóg i posadzek.

w zależności od usytuowania w budynku podłogi dzielą się na:

- podłogi na gruncie - bardzo ważna jest izolacja chroniąca przed zawilgoceniem oraz termiczna

- podłogi nad piwnicami i pomieszczeniami chłodnymi - ważna izolacja termiczna i zależnie od warunków paroszczelna

- podłogi na stropach międzypiętrowych, czyli pływające, bądź podłogi z posadzką tłumiącą - podłogi w pomieszczeniach mokrych, czyli podłogi w pomieszczeniach bez instalacji odwadniającej oraz podłogi na stropach z instalacją odwadniającą; w konstrukcjach tych podłóg należy stosować izolacje wodoszczelne z papy asfaltowej lub folii izolacyjnej z tworzyw sztucznych

POSADZKA - jest wierzchnią warstwą podłogi bezpośrednio narażoną na skutki związane z eksploatacją. Obecnie wykonuje się z różnych materiałów. Najbardziej popularne, to:

a) materiały drzewne:

- deszczółki - przyklejane do suchego i oczyszczonego podkładu za pomocą lepiku asfaltowego na zimno

- parkiet mozaikowy - przyklejany klejami emulsyjnymi Pronalep i Polcet

- panele podłogowe - układa się je na warstwie papy asfaltowej izolacyjnej lub specjalnej piance z tworzyw sztucznych, łączy się na wpustach klejem wikol.

Należy pamiętać, że w przypadku stosowania materiałów drzewnych należy pozostawić szczelinę ok. 5mm między posadzką a ścianą, którą maskuje się za pomocą listew podłogowych.

b) tworzywa sztuczne:

- sztywne płytki PVC - przyklejane na równym i czystym podkładzie klejami: lateksowym Polacet, Pronikol B - wybór kleju zależy od podkładu

- wykładziny PVC bez warstwy izolacyjnej - przyklejane do podkładu cementowego klejem Polacet lub cementowo-gipsowego - klejem Pronikol B

- wykładziny PVC z warstwą izolacyjną - przyklejane do podkładu cementowego klejem Polacet lubPronikol B

- wykładziny tekstylne, dywany igłowe - przyklejane jak wyżej

- wykładziny gumowe - podkład cementowy - klej Pronikol B

c) materiały mineralne:

- płytki terakotowe, lastrykowe, kamienne - układa się na betonowym podkładzie na zaprawie cementowej zarobionej mlekiem wapiennym przy temp powyżej 5°C. Przy układaniu należy kontrolować poziom lub spadek posadzki. Po ułożeniu płytek i stwardnieniu zaprawy spoiny zalewa się masą wypełniającą. Obecnie są specjalne kleje do układania płytek oraz wypełniania spoin. Podłogę wykańcza się cokolikiem przy ścianie

- posadzki cementowe i lastrykowe - wykonuje się przez nałożenie zaprawy cementowej 1:3 lub mieszanki grysów szlachetnych z cementem na chropowaty świerzy podkład betonowy. Bardzo ważne są szczeliny dylatacyjne w polu podłogi aby uniknąć spękań na skutek skurczu i wahań temperatury.

SCHODY

145. Podział schodów, rodzaje klatek schodowych i schodów.

Schody są częścią budowli złożoną z: biegów (pochylnia ze stopniami), spoczników (podestów).

Klasyfikacja schodów ze względu na:

• Kąt nachylenia:

• łagodne do 30;

• normalne 31 - 36;

• strome 37 - 45;

• drabiniaste 45 - 75;

• drabiny 75 - 90;

• Materiał: drewniane, kamienne, betonowe, żelbetowe, metalowe, ceramiczne,

• Położenie: Wewnętrzne, zewnętrzne, terenowe,

• Kierunek wchodzenia: Lewoskrętne, prawoskrętne

• Kształt w rzucie poziomym:

• jednokierunkowe jednobiegowe

• jednokierunkowe dwubiegowe

• jednobiegowe zabiegowe

• dwubiegowe

• dwubiegowe z płytą spocznikową

• jednobiegowe kręcone

• łamane

• powrotne

• wachlarzowe

• spiralne

• Konstrukcje biegów schodowych

• z biegami wspornikowymi

• ze stopniami wolnopodpartymi na belkach policzkowych

• z biegami płytowymi opartymi na belkach spocznikowych

146. Zasady dobierania wymiarów schodów i klatek schodowych.

Wymiary stopni powinny być dostosowane do wielkości stopy ludzkiej i długości kroku.

2h + s = 0,60 ¸ 0,65 m.

s - szerokość stopnia

h - wysokość stopnia

W przypadku stopni zabiegowych szerokość stopnia w najwęższym miejscu nie powinna być mniejsza niż: w budynkach jednorodzinnych i dwukondygnacyjnych - 10 cm, w budynkach mieszkalnych dwu- i wielorodzinnych - 12 cm

BIEGI: Długość biegu zależy od liczby stopni, wygodny bieg liczy 10 - 12 stopni. Schody w budynkach przeznaczonych na pobyt ludzi nie powinny mieć w jednym biegu więcej niż 18 stopni. W schodach wewnętrznych nie należy również stosować biegów zawierających mniej niż 3 stopnie, gdyż są one niewygodne i można łatwo potknąć się na nich. Szerokość biegu powinna wynosić co najmniej: w domkach jednorodzinnych i mieszkaniach dwukondygnacyjnych 0,7m. W budynkach z pomieszczeniami przemysłowymi - 1,2m. W zakładach lecznictwa zamkniętego - 1,4 m., w pozostałych obiektach 1,0 m.

SPOCZNIKI: Międzypiętrowe mają zwykle szerokość równą szerokości biegu, spoczniki piętrowe powinny mieć szerokość o ok. 0,2m. Większą od szerokości użytkowej biegu.

BALUSTRADY: Biegi i spoczniki od strony nie ograniczonej ścianami powinny mieć balustrady z pochwytami, gdy szerokość biegu wynosi więcej niż 1,5m. Należy stosować pochwyt także od strony ściany. Wysokość balustrady zależy od szerokości duszy i powinna wynosić 0,9m. jeśli dusza jest nie większa niż 0,2m. i 1,1m gdy przestrzeń ta (dusza) przekracza 0,2m., a także w budynkach szkolnych niezależnie od szerokości duszy. Wysokość przejścia pod biegami i spocznikami mierzona w świetle powinna wynosić co najmniej 2m.

147. Drogi ewakuacyjne i rozmieszczenie klatek schodowych.

Jako najmniejszą szerokość użytkową biegów schodów ewakuacyjnych przyjmuje się 1,2m,największą 2,4m.; gdy z obliczeń wypadają schody szersze niż 2,4m należy gęściej rozstawić klatki schodowe.

ROZMIESZCZENIE SCHODÓW W BUDYNKU: Konieczność szybkiej ewakuacji ludzi z budynku (np. podczas pożaru), ograniczona długość drogi, jaką musi przebyć człowiek od drzwi wejściowych pomieszczenia do najbliższego spocznika klatki schodowej lub do wyjścia na zewnątrz na parterze. Te odległości decyduję o rozmieszczeniu klatek schodowych w budynkach. W budynkach mieszkalnych, socjalnych itp. długość dojścia do klatki schodowej od drzwi wyjściowych z najdalej położonego pomieszczenia nie powinna przekraczać 45m. w przypadku możliwości dojścia tylko do jednej klatki schodowej dopuszczalne odległości są krótsze, niż gdy istnieje połączenie z dwiema klatkami i wynoszą 10 lub 20m. W budynkach wysokich długość dojścia ewakuacyjnego nie może przekraczać 10m przy jednym dojściu i 30m przy większej liczbie dojść.

148. Podział i charakterystyka schodów ze względu na konstrukcję.

• Schody belkowe - są to schody w których podstawowymi elementami konstrukcji są belki swobodnie podparte lub zamocowane zazwyczaj jednoprzęsłowo. Schody takie występują jako :

• wspornikowe , w których każdy stopień jest niezależną belką zamocowaną na ścianie;

• obustronnie podparte na ścianach - każdy ze stopni jest belką;

• oparte na ścianie i policzku lub na dwóch policzkach , zarówno stopnie jak i policzki są belkami;

• oparte na jednym policzku - stopnie są belkami przewieszonymi, a policzki belką zwykłą

Oczywiście w belkowej konstrukcji schodów nazwa ta dotyczy wyłącznie konstrukcji biegów gdyż spoczniki najczęściej rozwiązuje się jako płytowe lub płytowo-żebrowe

• Schody płytowe - mają konstrukcję zarówno biegu jak i spocznika wykonaną w postaci płyt . Najczęściej spotykanymi rozwiązaniami są :

• biegi jako płyty wspornikowe;

• biegi płytowe oparte na płytach spocznikowych .

• Schody płytowo-żebrowe - składają się z płyt i żeber. Obciążenia użytkowe z płyt przekazywane są na żebrach, a za ich pośrednictwem na ściany słupy klatki schodowej. Schody płytowo-żebrowe spotykane najczęściej w postaci:

• konstrukcji, w której płyty spoczników oparte są na żebrach spocznikowych i na ścianach, a płyty biegowe opierają się na żebrach spocznikowych;

• konstrukcji podobnej do poprzedniej z tym że płyta brzegowa oparta jest na żebrach policzkowych, które z kolei opierają się na żebrach spocznikowych, czyli ma postać płyty panwiowej.

• Schody żelbetowe monolityczne;

• płyta wspornikowa - płyta biegu zamocowana jednostronnie w murze za pośrednictwem wieńca , a w budynku o konstrukcji szkieletowej -w belce stanowiącej element szkieletu. Płyta może mieć około 5 cm gr. W kierunku poprzecznym jest usztywniana przez występujące z niej stopnie , w których umieszczone jest zbrojenie główne . Najlepiej gdy wieniec jest betonowany jednocześnie ze wznoszeniem muru. Spoczniki rozwiązywane są zazwyczaj jako płyty obustronnie oparte na murach klatki schodowej i wówczas biegi od spoczników oddzielone są szczelina dylatacyjną;

• płyta łamana - schody monolityczne bez żadnych żeber ani belek. Konstrukcję taką stosuje się wówczas gdy istnieje możliwość oparcia schodów wyłącznie na ścianach podłużnych budynku, czyli na krótszych ścianach klatki schodowej. Pyta taka ma jednak znaczną rozpiętość pomiędzy podporami oraz dużą grubość i duży ciężar.

• Schody żelbetowe prefabrykowane;

• belkowe-wspornikowe - składają się z pojedynczych stopni z, których każdy jest oddzielnie mocowany w murze. Zbrojenie stopni przebiega górą-w strefie rozciąganej elementu. Wykonanie biegu ze schodów prefabrykowanych polega na zamocowaniu stopni równocześnie ze wzrostem muru albo też mogą być one obsadzone w pozostawionych w murze gniazdach. Bardzo ważne jest dokładne spoziomowanie przed zalaniem spoin zaprawą.

• schody policzkowe - drobnowymiarowane są innym rodzajem schodów prefabrykowanych belkowych. Produkowane są elementy umożliwiające wykonanie różnych rodzajów schodów dostosowanych do różnych wysokości kondygnacji i wielkości rzutu klatki schodowej. W schodach tego typu spoczniki wykonane są oddzielnych beleczek o kształcie płyty z żebrami na podporach , które ułożone obok siebie tworzą płytę spocznikową

• schody wielkopłytowe - występują w dwóch odmianach , z płytami pełnymi lub kanałowymi oraz z płytami panwiowymi. Całość schodów składa się z dwóch rodzajów elementów : płyt spocznikowych i płyt biegowych z tym, że płyty spocznikowe mogą występować jako kanałowe lub panwiowe, a płyty biegowe jako pełne lub panwiowe. Znaczny ciężar elementu wymaga montażu za pomocą dźwigu dlatego schody tego rodzaju stosowane są w budynkach wykonanych w technologii wielkopłytowej lub wielkoblokowej.

149. Schody żelbetowe.

• Monolityczne

• Z biegami wspornikowymi - Składają się z płyt biegowych utwierdzonych jednostronnie w ścianie nośnej i spoczników oddzielonych od nich szczeliną dylatacyjną. W budynkach szkieletowych płyty mocuje się w belce żelbetowej. Zbrojenie główne biegów wspornikowych umieszczone jest w narożach stopni. Utwierdzenie płyty biegowej w ścianie murowanej uzyskuje się za pomocą wieńca o szerokości 18-25cm

• Z belkami policzkowymi - Płyty biegowe podparte są dwoma końcami na belkach policzkowych albo jednym końcem na belce a drugim na murze. Płyty biegowe ze stopniami traktuje się jak belki swobodnie podparte. Każdy stopień jest zbrojony w strefie dolnej 3 prętami

f8mm przy czym środkowy pręt odgina się ku górze w pobliżu podpory. Grubość płyty wynosi przeważnie 8-10cm.

• Z belkami spocznikowymi - Głównymi elementami nośnymi są belki spocznikowe na których opierają się płyty biegowe i spocznikowe. Zastosowanie belek spocznikowych przejmujących całe obciążenie z biegów schodowych pozwala na umieszczenie w ścianach klatki schodowej kanałów i przewodów instalacyjnych.

• Płytowe - Rozwiązanie takie stosuje się wówczas gdy nie ma możliwości oparcia schodów na podłużnych ścianach klatki schodowej albo gdy zależy nam na gładkiej powierzchni podniebienia schodów. Schody o płycie załamanej pod względem statycznym stanowią jednoprzęsłową belkę wolno podpartą o znacznej rozpiętości, dlatego też grubość płyty jest znaczna (nawet ponad 20 cm).

• Prefabrykowane

• z prefabrykatów drobnowymiarowych - schody z prefabrykowanych stopni wspornikowych. Dostarcza się je na budowę w stanie wykończonym z nałożoną na podnóżku i przednóżku warstwą lastryka. Poszczególne stopnie osadza się w bruzdach pozostawionych w ścianie klatki schodowej.

• z prefabrykatów wielkowymiarowych - schody takie składają się z płyt biegowych, płyt spocznikowych międzypiętrowych i płyt spoczników piętrowych. Górne powierzchnie prefabrykatów pokryte są 2 cm warstwą lastryka. Elementy te zostały zaprojektowane dla schodów dwubiegowych prawoskrętnych przy wysokości kondygnacji H=280, 330, 360 i 450 cm. Szerokości klatek schodowych: 240, 300, 360 i 480 cm, długości: 480, 540, 600, 660 i więcej. Grubość płyt biegowych zależy od ich długości: 7,5; 10,5; 14,5.

150. Schody kamienne i ceglane.

Schody kamienne

Stosowane są obecnie bardzo rzadko ze względu na większy koszt kamienia od kosztu innych materiałów. Do budowy schodów stosowano skały twarde (granity, sjenity, piaskowce) i skały o mniejszej twardości (marmury, dolomity, twarde wapienie). Wykonywano je jako schody wspornikowe lub obustronnie oparte na murach albo belkach policzkowych stalowych. Przy stopniach mocowanych wspornikowo w murze szerokość biegu nie powinna przekraczać 1,30m - gdy wykonane są one ze skał twardych oraz 1,00m - gdy wykonane są ze skał o mniejszej twardości. Jeśli stopnie oparte są na obu końcach to szerokość biegu może wynosić 2,20m - gdy wykonane są one ze skał twardych oraz 1,70m - gdy wykonane są ze skał o mniejszej twardości. Konstrukcja spoczników może być wykonana jako sklepienie odcinkowe lub płyta Kleina. Istotną wadą tych schodów, oprócz znacznego kosztu, jest mała odporność na działanie wysokiej temperatury (skała ulega spękaniu).

Schody ceglane

Nie są one obecnie wykonywane ze względu na znaczną pracochłonność. Elementami nośnymi schodów ceglanych są belki stalowe, na których mocuje się płytę Kleina lub sklepienie odcinkowe z cegły. W przypadku zastosowania sklepienia odcinkowego belki policzkowe łączy się ściągami stalowymi w celu przeniesienia przez nie poziomej siły rozporu wywołanej parciem sklepienia.

151. Schody metalowe.

Są rzadko stosowane, mimo że są znacznie lżejsze od schodów żelbetowych. Podstawową ich wadą jest spadek wytrzymałości po ogrzaniu do temp ponad 500C. Dlatego też schody metalowe, przeważnie stalowe, stosuje się jako schody pomocnicze w halach przemysłowych. Najprostsze stopnie składają się tylko z podnóżków z blachy gładkiej lub rowkowanej, przymocowanych za pomocą kątowników do policzków. Mocniejsze stopnie wykonuje się z podnóżkami z blachy usztywnionej przy przedniej krawędzi za pomocą kątowników, a bardzo mocne z przednóżkami i podnóżkami umocowanymi do policzków i między sobą za pomocą kątowników.

152. Schody drewniane.

Stosowane są w budynkach mieszkalnych do dwóch kondygnacji. Stosuje się je najczęściej z drewna iglastego, rzadziej z liściastego

Rodzaje schodów drewnianych:

• Drabiniaste

• Policzkowe ze stopniami wpuszczonymi lub wsuwanymi

• Siodłowe ze stopniami nakładanymi

Schody drabiniaste

Stosuje się je w magazynach, składach, budynkach gospodarczych, a także jako schody strychowe lub piwniczne w domach jednorodzinnych. Są one bardzo strome dlatego nie mają przednóżków. Składają się one z belek policzkowych drewnianych grubości 5-6 cm i szerokości

20-28cm oraz z podnóżków grubości 3,8 - 5cm i szerokości 25-30 cm Podnóżki łączy się z policzkami na pół- lub jaskółczy ogon. W celu zapewnienia większej sztywności policzki ściąga się śrubami (umieszczonymi pod podnóżkami) o średnicy 14-20mm rozmieszczonymi co

1,5-2,0 m.

Schody policzkowe

Składają się z belek policzkowych, podnóżków i przednóżków. Policzki wykonuje się z bali grubości 6-8cm i szerokości 25-33cm. Stopnie składają się z podnóżków o grubości 4-6cm i szerokości 25-30cm oraz przednóżków o grubości 2-3cm i szerokości 16-20cm. Stosuje się dwa sposoby osadzenia stopni w policzkach:

1) polega na wsuwaniu podnóżków i przednóżków w odpowiednio wycięte rowki w policzkach;

2) najpierw osadza się podnóżki i przednóżki w gniazdach wyciętych w jednym policzku, a potem nakłada się drugi policzek i oba policzki ściąga się śrubami rozmieszczonymi co 1,5-2,0m. podnóżki z przednóżkami łączone są na wpust prosty u góry i za pomocą gwoździ u dołu.

Schody siodłowe

Zaleta - ładniejszy wygląd klatki schodowej, wada - większe zużycie drewna oraz trudniejsze i kosztowniejsze wykonanie. W schodach siodłowych policzki mają od góry wycięcie schodkowe dostosowane do wymiarów stopni. Nie naruszona wycięciami dolna część policzka musi mieć szerokość 15-18cm Policzki wykonuje się z bali szerokości 29-37cm i grubości 6-8cm. Na wycięte belki policzkowe nakłada się podnóżki grubości 5cm i przymocowuje do policzków wkrętami.

153. Wykończenia schodów.

W celu zwiększenia odporności na ścieranie oraz polepszenia wyglądu powierzchni stopni i spoczników wykańcza się je różnymi okładzinami. Schody prefabrykowane mają zazwyczaj nawierzchnię wykonaną ze szlifowanego lastryka, dlatego też nie wymagają wykonania warstwy wierzchniej po zmontowaniu. Schody kamienne, metalowe i drewniane nie wymagają specjalnego wykańczania powierzchni spoczników i stopni. Niekiedy tylko na spocznikach i podnóżkach stopni metalowych układa się deski w celu poprawienia wyglądu i polepszenia warunków użytkowania. Schody betonowe i żelbetowe wykonywane jako monolityczne bezpośrednio na budowie, oraz schody ceglane wykańcza się innymi materiałami poprawiającymi ich wygląd i cechy użytkowe. Schody betonowe i żelbetowe najczęściej pokrywa się warstwą lastryka. W budynkach o wyższym standardzie oraz w obiektach użyteczności publicznej stopnie i spoczniki schodów żelbetowych okłada się płytami kamiennymi o grubości na spoczniki i podnóżki 4-5cm, a na przednóżki grubości 2-3cm. W domach jednorodzinnych i w mieszkaniach dwukondygnacyjnych schody żelbetowe wykańcza się drewnem. Okładziny stopni i spoczników wykonuje się zazwyczaj z desek dębowych lub bukowych grubości 4-5cm. Deski mocuje się wkrętami do zabetonowanych kołków lub listew. Ze względów estetycznych również przednóżki okłada się drewnem. Powierzchnia schodów może być również pokryta wykładziną lub masą szpachlową z tworzywa sztucznego. W przypadku zastosowania wykładziny przykleja się na krawędziach stopni specjalne wyprofilowane okładziny ze zmiękczonego polichlorkuwinylu. Stopnie schodów w zakładach przemysłowych i magazynach narażone są na uszkodzenia mechaniczne, zabezpiecza się je kątownikami stalowymi i płaskownikami.

Balustrada zabezpieczająca składa się z części konstrukcyjnej i przymocowanego do niej pochwytu. Najczęściej stosuje się balustrady stalowe, rzadziej żelbetowe, drewniane lub kamienne. Balustrady mogą być pełne, kurtynowe lub ażurowe. Pochwyty mogą być drewniane, metalowe, z tworzyw sztucznych. Balustrady mogą być jedno- lub dwupłaszczyznowe.

154. Dźwigi stosowane w budynkach mieszkalnych.

Ze względu na przeznaczenie dźwigi dzielimy na:

• osobowe,

• szpitalne,

• towarowo-osobowe,

• towarowe małe.

Dźwigi osobowe należy - wg przepisów prawa budowlanego - instalować we wszystkich obiektach przeznaczonych na stały pobyt ludzi, gdy liczba kondygnacji nadziemnych w budynku wynosi ponad 5 lub gdy znajdują się w nim pomieszczenia o poziomie podłogi powyżej 15m nad poziomem terenu. Liczba dźwigów w obiekcie powinna wynikać z potrzeb w godzinach szczytowego nasilenia ruchu. Pojedynczy dźwig projektowany w budynkach mieszkalnym powinien być dźwigiem typu meblowego. Do budynków biurowych i użyteczności publicznej należy bezwzględnie stosować dźwigi z drzwiami automatycznymi.

TYNKI

155. Tynki zwykłe odmiany i kategorie - klasyfikacja i krótka charakterystyka.

Tynki surowe

0 - narzut jednowarstwowy bez wyrównania;

I - narzut jednowarstwowy wyrównany kielnią .

II - tynki dwuwarstwowe wyrównywane od ręki, ale jednolicie zatarte pacą;

III - tynki trójwarstwowe zatarte pacą na ostro.

IV - tynk trójwarstwowy gładki zatarty pacą;

IVf - tynk trójwarstwowy o powierzchni starannie wygładzonej packą i zatartej packą obłożoną filcem.

IVw - tynk trójwarstwowy z ostatnią warstwą z samego cementu zatartą packą stalową

156. Tynki specjalne - krótka charakterystyka.

Różnią się sposobem wykonania warstwy zewnętrznej (tynki filcowane, wypalane, kamyczkowe). Warstwę spodnią stanowi zwykle tynk dwuwarstwowy. Charakteryzują się określonymi pożądanymi właściwościami (odporne na promieniowanie, wilgoć, przemarzanie).

157. Tynki szlachetne - kr. charakterystyka.

Tynkami szlachetnymi nazywamy tynki ozdobne, do których zamiast zaprawy zwykłej zastosowano zaprawę szlachetną z przygotowanych fabrycznie składników. Zależnie od wyglądu i sposobu wykonania rozróżniamy odmiany: nakrapiane, zmywane, cyklinowane, zacierane na gładko i szlifowane. Zastosowanie w obiektach reprezentacyjnych lub jako wystrój obiektów monumentalnych.

158. Omówić sposób wykonania tynku specjalnego /nazwa/ lub szlachetnego /nazwa/.

Podkład stanowi zaprawa cementowo-wapienna lub cementowa marki większej od 5. Podkład należy dwukrotnie zwilżyć wodą (na 3 godziny bezpośrednio przed nanoszeniem warstwy szlachetnej ). Podkład ten nie powinien być całkowicie stwardniały. Zaprawę należy rozcierać ruchem kolistym. Tak przygotowaną powierzchnię należy zmyć co najmniej dwukrotnie. Pierwsze zmycie należy wykonać w dniu naniesienia zaprawy (tak aby zaczyn cementowy odsłaniał ziarna kruszywa), drugie zmycie należy wykonać po 2 lub 3 dniach po pierwszym zmywaniu. Podczas tego zmywania należy zmyć najpierw powierzchnię 10% roztworem HCl, a po uzyskaniu naturalnej barwy należy powierzchnię zmyć ponownie czystą wodą za pomocą twardej szczotki.

159. Materiały podstawowe i pomocnicze do tynków.

Materiały podstawowe: kruszywo naturalne (0.05-2mm), czyste bez domieszek, piasek gruboziarnisty (1,0-2mm); Wapno gaszone zwykłe - bez szkodliwych domieszek (rozpuszczalnych siarczanów i chlorków, które powodują wylewity); Wapno sucho gaszone - (hydratyzowane); Wapno hydrauliczne - (przygotowywane fabrycznie). Odznacza się ono długim początkowym okresem wiązania oraz wytrzymałością i odpornością na działanie czynników zewnętrznych (wilgoć). Gips budowlany, gips modelowy, opóźniacze działania gipsu, gips tynkarski; Cement portlandzki; Pigmenty; Woda.

Materiały pomocnicze: maty trzcinowe (poprawiają przyczepność), siatki podtynkowe, siatki metalowe(są stosowane w przypadku złego podłoża).

160. Podłoża pod tynki i jakie wyprawy mogą być na nich wykonane?

Tynki można wykonywać na podłożach ceramicznych, z cegły cementowo-wapiennej, betonów kruszywowych i komórkowych, gipsowych, gipsobetonowych, z płyt wiórowo-cementowych, podłożach drewnianych i metalowych. W odpowiednich przypadkach dla poprawy przyczepności należy stosować materiały pomocnicze. Przy tynkach z gipsem powierzchnie metalowe należy zabezpieczyć przed korozją.

161. Ogólne zasady dobrego wykonania tynków zewnętrznych .

1)wyznaczenie powierzchni tynku;

2)wykonanie obrzutki (z bardzo rzadkiej zaprawy grubości 3-4mm);

3)wykonanie narzutu (druga warstwa wykonywana po lekkim stwardnieniu obrzutki i skropieniu jej wodą);

4)wykonanie gładzi (z rzadkiej zaprawy z drobnego piasku, narzucanie ręcznie, rozprowadzanie pacą, po stężeniu zaciera się pacą z filcem; 5)wykonanie faktury (przez narzut specjalnie dobranej zaprawy lub obróbkę za pomocą narzędzi.

162. Wymagania techniczne stawiane tynkom.

Jednolitość własności w czasie, dobra przyczepność do podłoża, odporność na zawilgocenie, nie wydzielanie substancji szkodliwych dla zdrowia, łatwość wykonania i możliwość renowacji, ochrona powierzchni zewnętrznej przed działaniem czynników atmosferycznych, nadanie powierzchnią estetycznego wyglądu, zdolność do przenoszenia naprężeń zewnętrznych bez spękań, odporność na uszkodzenia mechaniczne, odporność na zabrudzenie pyłami atmosferycznymi i łatwość ich wyczyszczenia.

163. Suche tynki.

Suche tynki wykonuje się z płyt gipsowo-kartonowych o grubościach od 3.5 do 12.5 mm. Produkuje się płyty o różnych właściwościach. Zwykle ognioochronne, wodoodporne. Jednak nie zaleca się montowania płyt w środowisku wilgotnym. Mogą być montowane do ściany za pomocą łat drewnianych lub profili aluminiowych za pomocą gwoździ popowych lub odpowiednich wkrętów co 30 cm. Płyty można montować za pomocą zaczynu gipsowego. Gipsowe placki narzuca się na ścianę a następnie dociska się płytę.

164. Plastyczne masy tynkarskie .

Wprowadzone zamiast tradycyjnych tynków, natryskowe płynne masy szpachlowe takie jak: płynna tapeta włóknista, Malix W, Malix Z, Fibrofob, Polfex. Można stosować je elewacyjnie lub do wnętrz. Dużo szybsze w wykonaniu, mogą być barwione. Faktura zależna od sposobu nakładania.

165. Hydrofobizacja powierzchniowa tynków.

Do hydrofobizacji stosuje się preparaty na bazie żywic silikonowych. Stosuje się je w postaci mocno rozcieńczonej, aby głębokość wnikania była jak największa. Podłoże powinno być suche i czyste. Siliknowanie elewacji należy wykonywać przy bezdeszczowej pogodzie w temperaturze +5C. Zaimpregnowane powierzchnie po 7 dniach przy przelewaniu wodą nie powinny wykazywać zawilgocenia, a woda powinna całkowicie spływać po powierzchni pionowej ściany.

166. Hydrofobizacja wgłębna tynków.

Poddaje się jej zaprawy tynkowe lub plastyczne masy tynkowe przez dodanie środka hydrofobizującego do wody zarobowej, a następnie wymieszaniu jej z innymi składnikami zaprawy. Efekt zależy od rodzaju i zawartości hydrofobizatora oraz od dokładności jego wymieszania w zaprawie. Hydrofobizator obniża wytrzymałość zaprawy oraz ich przyczepność dlatego jego zawartość nie powinna przekraczać 0.05-0.1%

167. Tynki pocienione.

Stosowane są na równych podłożach z betonu, betonu komórkowego klejonego (Hebel, Ytong), styropianu (ocieplenie styropianem - Thermomur). Mogą być niezbrojone lub zbrojone siatką z włókien szklanych lub z tworzyw sztucznych. Wykonuje się je z mas tynkarskich:

• Na spoiwach z dyspersji wodnych polimerów;

• Na spoiwach z roztworów syntetycznych, nierozcieńczalne wodą;

• Na spoiwach mineralnych z dodatkami modyfikującymi do zarobienia wodą;

• Na spoiwach mieszanych mineralno-organicznych, rozcieńczalne wodą

Tynki pocienione kategorii II:

• Podłoże - cegła, beton, drobnowymiarowe elementy ceramiczne i betonowe;

• Grubość tynku: 15mm (odchyłka -5mm do 3mm)

Tynki pocienione Kategorii III:

• Podłoże - wielkowymiarowe elementy prefabrykowane betonowe;

• Grubość tynku 5mm ±3mm

Tynki renowacyjne:

Stosuje się je na zawilgocone ściany. Cechuje je wysoka porowatość oraz paroprzepuszczalność połączona z niskim współczynnikiem podciągania kapilarnego. Położenie tego tynku na zawilgocony zasolony mur powoduje przeniesienie strefy odparowania do wnętrza tynku, krystalizację i kumulację soli w jego porach, a w konsekwencji powierzchnia ściany jest pozbawiona przez wiele lat mokrych plam i wykwitów soli. Tynki te wykonuje się z fabrycznie przygotowanych suchych mieszanek tynkarskich, których składy chemiczne chronione są patentami. Przed zastosowaniem tego tynku należy wykonać ekspertyzę techniczną, w której powinny być określone :

• Przyczyny i stopień zawilgocenia muru;

• Rodzaj i stężenie rozpuszczonych soli;

• Stan techniczny przegrody (czy nadaje się jako podłoże pod tynk)

Ponadto ekspertyza powinna określać niezbędna grubość oraz wytyczne wykonania tych tynków.

168. Tynki zewnętrzne. Rodzaje tych tynków, zapewnienie przyczepności do podłoża. Jak i dlaczego powstają w nich różne naprężenia. Podać najczęściej spotykany mechanizm niszczenia tych tynków.

Rodzaje tynków zewnętrznych:

• Zwykłe jednowarstwowe, dwuwarstwowe, trójwarstwowe

• Specjalne różniące się sposobem wykonywania warstwy zewnętrznej tj. tynki filcowane, wypalane, kamyczkowe, nakrapiane, boniowane, warstwę spodnią stanowi zwykle tynk dwuwarstwowy

• Szlachetne wykonane zwykle na podkładzie z tynku dwuwarstwowego: cyklinowane, kamieniarskie, nakrapiane, zmywalne, speaffito,

Przyczepność tynku do podłoża powstaje w wyniku:

• Wnikania spoiwa zaprawy w zagłębienia na powierzchni podłoża, podłoże powinno być jak najbardziej chropowate lub je ponacinać np. młotkiem murarskim.

• Powstania związków chemicznych między materiałem tynku i podłoża

• Mechanicznego zagłębiania się zaprawy w spoiwach, na siatce podtynkowej. W celu polepszenia tej przyczepności mur powinien być wykonany na tzw. puste spoiny lub na zaprawę ze spoin należy wydrapać

Zmniejszenie przyczepności następuje na skutek:

• Skurczu lub pęcznienia zaprawy lub podłoża ;

• Różnicy współczynników rozszerzalności termicznej zaprawy i podłoża;

• Różnicy modułów sprężystości zaprawy i podłoża.

Naprężenia termiczne będą tym większe im większa będzie różnica zmiany współczynnika rozszerzalności termicznej i temperatury.

Minimalna przyczepność tynku do podłoża wynosi:

• Tynk wapienny 0.010MPa;

• Tynk cementowo-wapienny 0.025MPa;

• Tynk cementowy 0.05MPa

Wpływ na przyczepność tynku mają:

• Nieodpowiednie uziarnienie piasku;

• Brudne lub zatłuszczone podłoże

• Nadmiar wilgoci w okresie mrozów;

• Intensywne wysychanie świeżej zaprawy;

• Duża ilość cementu w zaprawie

Obniżenie się wytrzymałości i przyczepności tynku powoduje odspojenie się od podłoża i odpadanie tynku płatami. Układ warstw w tynku powinien być taki, aby ich wytrzymałość zmniejszała się od podłoża na zewnątrz. Tynki zewnętrzne nie powinny zawiać dużej ilości cementu (cement absorbuje wodę opadową i długo ją utrzymuje co w zimie może powodować rozmrożenie tynku), a ich powierzchnia nie powinna być zagładzana.

Nierówna powierzchnia tynku zewnętrznego powoduje zwiększenie powierzchni odparowywania wody opadowej i zwiększenia hydrofobizację tynku.

169. Jak należy dobrać tynk w zależności od podłoża. Co to jest kategoria tynku.

Tynk należy dobrać w zależności od podłoża:

• Podłoża ceglane powinny być przesuszone i proces osiadania muru powinien być zakończony. Mur powinien być wykonany na puste spoiwo a przed tynkowaniem dokładnie oczyszczony z brudu i tłuszczu.

• Kamień naturalny nie bardzo nadaje się do tynkowania. Jeśli jednak ma być położony tynk, mur powinien być wykonany na puste spoiny i mieć powierzchnię nasikaną dla zwiększenia przyczepności.

• Powierzchnie betonowe mogą stanowić podkład pod tynk jeśli beton był wykonany w formach drewnianych z desek surowych. Beton z form metalowych musi być przed tynkowaniem nakłuty młotkiem, dobrze umyty i zwilżony.

• Drewno nie może być tynkowane bez odpowiedniego nakładu zwiększającego. Podkład taki stanowić może trzcina lub siatka stalowa nabijana na drewno.

• Elementy konstrukcji stalowych przeznaczone pod tynk również muszą być siatkowane

• Płyty wiórowo-cementowe tynkuje się wprost, a inne płyty z materiałów drewnopochodnych podobnie ja dla drewna.

W zależności od podłoża dobieramy tynk w szczególne kategorie :

• Tynk surowy(rapowane) - kategorii 0, na podłożu z ceglanym, betonowym, drobnowymiarowych elementach ceramicznych i betonowych . Grubość 12mm

• Tynk surowy(wyrównywane kielnią) - kategorii I, na podłożu jak powyżej, o grubości 16mm

• Tynk surowy(ściągane pacą) - kategorii Ia, na podłożu jak powyżej, grubość 10mm

• Tynk pocieniony - kategorii II, jw. Oraz płyty wiórowo-cementowe o grubości 15mm

• Tynki pospolite dwuwarstwowe - kategorii II*, na podłożu ze siatki stalowej lub druciano-ceramicznej, otrzcinione o grubości 20mm. Z kolei dla wielowymiarowych elementów prefabrykowanych grubość tynku 5mm

• Tynk pocieniony(na prefabrykatach) - kategorii III, jak powyżej

• Tynk pospolity trójwarstwowy - kategorii III* na podłożu gipsowym i gipsowo-cementowym grubość jest równa 12mm, a dla cegły, betonu, drobnowymiarowych elementów ceramicznych, płyt wiórowych 18mm

• Tynk doborowy - kategorii IV, dla podłoża z siatki stalowej lub druciano-ceramicznej 23mm, dla podłoża gipsowego 18mm

• Tynki doborowe filmowane - kategorii Vf , cegła, drobnowymiarowe elementy betonowe 23mm

• Tynk wypalany - kategorii IVw, dla siatki stalowej 23mm

• Tynk szlachetny nakrapiany - kategorii IV, specjalny tynk trójwarstwowy drapany 3mm

• Tynk cyklinowany - kategorii IV, rozróżniamy: drobnoziarnisty, średnioziarnisty, gruboziarnisty

• Tynk szlachetny kamieniarski - kategorii IV

OKŁADZINY

170. Kamienne okładziny wewnętrzne /materiał i sposób wykonania/.

Do okładzin kamiennych stosowane są zazwyczaj twarde wapienie, marmury, piaskowce. Okładziny te są odporniejsze na uszkodzenia mechaniczne niż tynki, dlatego stosuje się je w pomieszczeniach o wzmożonym ruchu (halle, korytarze). Materiał na okładziny zamawia się według dokładnej specyfikacji opracowanej na podstawie szczegółowego rysunku. Grubość płyt wynosi zazwyczaj od 2.2 do 5 cm, a powierzchnia od 0.25 do 0.5 m². Płyta o takich wymiarach ma ciężar umożliwiający osadzenie jej przez jednego robotnika. Między okładziną a podłożem należy zostawić przestrzeń grubości 2-3 cm, którą przeważnie wypełnia się zaprawą. Podłożem może być mur o takiej grubości, aby można było mocować w nim haki do mocowania płyt. Płytę mocuje się do ściany za pomocą kotwi z prętów ocynkowanych o średnicy od 3 do 8 mm

171. Rodzaje płytek ceramicznych i podstawowe zasady wykonania okładzin.

Rodzaje płytek ceramicznych:

-płytki i kształtki ścienne szkliwione (glazura)

-płytki i kształtki kamionkowe (zwykłe i kwasoodporne)

-płytki klinkierowe

-płytki ceramiczne elewacyjne

Podstawowe zasady wykonywania okładzin z w/w:

Do przytwierdzania - w zależności od warunków i podłoża - używać zapraw:

• cementowe: 80 lub 50,

• cementowo-wapienne 50 lub 30,

• gipsowe 30,

• gipsowo-wapienne marki 30 (tylko w pomieszczeniach suchych i nie narażonych na zawilgocenie), lub (przy bardzo dokładnym wyrównaniu i wygładzeniu podłoża) - klejów np. lateksowych.

Przed kładzeniem okładziny należy wykonać podkład z w/w surowców (jego grubość zależna jest od rodzaju ściany).

Płytki mocuje się na warstwie wyrównującej, lub na innym (gładkim) podłożu np. tynku. Do osadzania okładzin na ścianach murowanych można przystąpić dopiero po zakończeniu osiadania muru. Podłoża pod w/w okładziny powinny spełniać wymagania jak dla tynków III kategorii i powinny być oczyszczone i zmyte. Przed rozpoczęciem układania płytki należy posegregować według wymiarów, kolorów itd.,

oraz moczyć w czystej wodzie przez około 2-3 h. Układać tak, aby spoiny tworzyły linie proste, nie szersze niż 2 mm. Płytki układane jako ostatnie i na wszelkich narożach powinny mieć odpowiednio zaokrąglone zewnętrzne brzegi. Po 5-7 dniach od wykonania okładziny spoiny wypełnić białym cementem lub cementem portlandzkim z dodatkiem białej mączki kamiennej.

172. Okładziny z drewna i materiałów drewnopodobnych.

Boazerię wykonuje się na ścianach (całej lub częściowej powierzchni) czasem na sufitach. Wykonuje się je z estetycznie wykończonych desek drewnianych (sosna, dąb). Mogą być wykonane z drewna litego, elementów klejonych, elementów stanowiących kombinację drewna z materiałami drewnopochodnymi, metalami, tworzyw sztucznych,. Drewno używane na okładziny powinno mieć wilgotność 10-12%, a wilgotność podłoża max do 2,5%, zaś wilgotność powietrza do 65%. Bardziej ekonomiczne jest stosowanie okładzin w postaci cienkich deseczek niż drewna litego, ale za to bardziej pracochłonne. Zastosowanie okładzin drewnopochodnych umożliwia uzyskanie bardzo szerokiej gamy barw. Do okładzin z drewna stosuje się elementy grubości 12-18mm i szerokości 10-15cm. Można je łączyć i profilować w różny sposób. Okładziny z płyt pilśniowych laminowanych, lakierowanych mogą być stosowane w pomieszczeniach o stałej wilgotności względnej powietrza Ł 75%. Do przyklejania płyt pilśniowych stosuje się kleje rozpuszczalnikowe, a do mocowania specjalne listwy montażowo-dekoracyjne.

173. Okładziny z tworzyw sztucznych i papieru.

Okładziny z papieru (tapety): tapety wodoodporne, tj. odporne na ścieranie gąbką lub szmatką zwilżoną w czystej wodzie, oraz zmywalne, tj. odporne na zmywanie wodą z dodatkiem środków piorących. Do ostatniej grupy zalicza się także tzw. tapety winylowe. Tapety są dostarczane w rolkach o szerokości (z fabrycznie obciętymi marginesami) 53 cm, długości 10,05 m, liczonej na cztery wysokości typowych pomieszczeń mieszkalnych. Do przyklejenia tapet stosuje się kleje celulozowe lub skrobiowe; do gruntowania stosuje się albo te same środki, albo preparaty specjalnie przeznaczone do tego celu np. zalecane przez producenta. Podłoże pod tapety nie powinno mieć wilgotności większej niż: podłoże betonowe - 4%, gipsowe - 3%, dla tapet grubszych oraz winylowych są to odpowiednio następujące wartości: 3% i 2%, oraz podłoże te nie powinno wykazywać szkodliwych właściwości (alkaliczność, zanieczyszczenie olejami itd.) Podłoże powinno być także odpowiednio wyrównane i zagruntowane (gruntowanie - najlepiej na dzień przed kładzeniem tapety).

Okładziny z tworzyw sztucznych: płynne, proszkowe, ziarniste - dzielą się na: duroplasty, termoplasty, elastomery. Ich cechy w zastosowaniach budowlanych są następujące: odporność na wodę i korozję, nie wymagają konserwacji, niski ciężar, łatwość barwienia, łatwość formowania, mała przewodność cieplna. Temperaturowe granice użytkowania to 80-120 C, jako związki organiczne tworzywa te określane są jako palne, niektóre rodzaje osiągają klasę tworzyw trudno zapalnych. Jako okładziny z tworzyw sztucznych stosuje się: płyty i materiały rolkowe, folie, płachty, tkaniny, włókniny, wykładziny podłogowe, wykładziny powierzchni sportowych, drobne materiały eksploatacyjne: taśmy klejące, uszczelniające itd.

174. Z jakich materiałów wykonuje się okładziny zewnętrzne /okładziny konstrukcyjne i powierzchniowe/.

Do okładzin elewacyjnych zewnętrznych zaliczamy te wszystkie materiały okładzinowe ceramiczne, z kamieni naturalnych, sztucznych, azbestobetonu szkła, drewna, materiałów drewnopochodnych, blach i tworzyw sztucznych, które montuje się na wykonanych już budynkach w stanie surowym. W zależności od kształtu elementów okładzinowych oraz sposobu ich powiązania z konstrukcją ściany okładziny dzielą się na konstrukcyjne i powierzchniowe. Konstrukcyjne wykonywane są jednocześnie z murowaniem ścian przy zachowaniu prawidłowego powiązania wszystkich elementów, mogą być traktowane wspólnie z murem jako konstrukcje zespolone. Okładziny powierzchniowe nie są powiązane z murem i stanowią element niezależny.

175. Kotwie /materiał kształt/ i sposoby kotwienia okładzin kamiennych.

Kotwie - odpowiednio wygięte i wyprofilowane zestawy prętowe służące do łączenia np. warstw muru ceglanego, mocowania płyt zewnętrznej okładziny do muru itd.

Muszą spełniać odpowiednie warunki dotyczące ich wytrzymałości oraz posiadać odpowiednio wysoką odporność na korozję oraz inne szkodliwe oddziaływania zarówno ze strony materiałów budowlanych, jak i warunków zewnętrznych.

Jako elementy kotwiące stosuje się kotwy kolankowe wykonane z płaskownika lub prętów okrągłych z końcami wygiętymi w przeciwne strony. Powinny być osadzone w odpowiednich rowkach, a ich końce w gniazdach o głębokości 2-3cm.

176. Okładziny ceramiczne zewnętrzne.

Stosuje się dobrze wypalone cegły o równych krawędziach, specjalne licówki, klinkiery oraz płytki kamionkowe (terakotę). Do okładzin ceramicznych stosuje się zaprawy cementowe w proporcjach: 1:3, 1:4, oraz zaprawy cementowo-wapienne. Środki uplastyczniające zwiększają przyczepność zaprawy. Wielkowymiarowe elementy ceramiczne są łączone z konstrukcją nośną za pomocą kotw. Należy zwracać uwagę na jakość połączeń i dokładność przygotowania ścian do umocowania okładzin, gdyż okładziny zewnętrzne są w dużo większym stopniu narażone na szkodliwe warunki.

177. Okładziny zewnętrzne z drewna, metalu i tworzyw sztucznych a także szkła i innych materiałów .

Okładziny szklane: pustaki szklane.

Zalety: dekoracyjność, rozpraszanie i odchylanie światła, dobra izolacyjność akustyczna i termiczna, przepuszczalność świetlna do 75%, możliwe wersje antywłamaniowe i odporne na uderzenia, możliwość zastosowania wielu wersji barwnych;

wady: np. cena.

Inny przykład: szkło typu "float" - zbrojone, trudno rozpadające się, obydwie powierzchnie gładkie, możliwe wersje nieprzeźroczyste i przepuszczające 82-92% światła, możliwe wersje ornamentowane, ognioodporne.

Okładziny drewniane:

zalety: dekoracyjność, możliwość dobrej izolacji termicznej i akustycznej;

wady: aby okładziny drewniane mogły być stosowane jako zewnętrzne, musi się je zabezpieczyć od zewnątrz i od wewnątrz (tj. pomiędzy ścianą, a okładziną) przed szkodliwym wpływem wilgoci oraz ewentualnym zagrzybieniem. Tylko bardzo dobrze zabezpieczone przed szkodliwymi warunkami okładziny takie mogą służyć dość długo, ale i tak mają krótszy czas eksploatacji od innych okładzin (czas ten jest zależny także od gatunku i klasy drewna wykorzystanego na okładzinę). Przy montażu oraz przycinaniu elementów należy zwrócić uwagę na niekorzystne zjawisko sęków, oraz na różne właściwości drewna wzdłuż i w poprzek włókien.

Okładziny metalowe:

zalety: dekoracyjność, możliwość stosowania cienkich, a więc lekkich elementów, bardzo duże możliwości wykonywania różnych kształtów, łatwość montażu (np. jako blachy pokrywającej dach, bardzo niska przepuszczalność wilgoci, różne rodzaje metalu i wiele wariantów kolorystycznych;

wady: korozyjność, czasami wysoka cena, niektóre stopy "gryzą" się z innymi stopami.

Okładziny z tworzyw sztucznych: folii PCV, polietynowej, poliizobutylenowej, bądź jako powłoki z tiokolu, szpachlówki epoksydowej z laminatów poliestrowo- lub epoksydowo-szklanych.

STOLARKA

178. Naszkicować i nazwać elementy okna.

oboknie (rama) - nadproże, stojaki, próg, ślemię, słupek;

wręby - wycięcia w ramie;

przylgi - płaszczyzny wzajemnego styku części ruchomych okna;

przymyk - miejsce zetknięcia dwóch skrzydeł.

Infiltracja:

Szczelność okien w zakresie infiltracji powietrza stanowi podstawowy warunek spełniania wymogów użytkowych, jakie są im stawiane. Infiltracja powietrza określona została dla poszczególnych rodzajów okien za pomocą współczynnika infiltracji, która wyraża ilość powietrza przenikającą przez 1 m. szczeliny pomiędzy skrzydłem a ościeżnicą w ciągu 1 godz. Przy różnicy ciśnień równej 1 daPa /depascal/.

Współczynnik infiltracji jest ważnym parametrem technicznym okien, gdyż jego wartość /wielkość/ ma duży wpływ na kształtowanie się strat ciepła przez okna oraz ich izolacyjność akustyczną, a także na przenikanie kurzu. Wartość współczynnika a zależy przede wszystkim od jakości wykonania okien .W ostatnich latach zastosowano w większości konstrukcji uszczelki gumowe, które pozwoliły na szczelność w danych przedziałach. Ważnym wymaganiem okien jest ich szczelność na przenikanie wody opadowej pomiędzy skrzydłami a ościeżnicą. Okna i drzwi nie powinny wykazywać przecieków przy zroszeniu ich powierzchni wodą w ilości 120l/h, przy różnicy ciśnień 60 do 160 Mpa.

179. Sztywność ramiaków i izolacyjność termiczna okien.

Sztywność ramiaków ma decydujący wpływ na infiltrację powietrza. Odkształcenie ramiaków występuje podczas działania na powierzchnię okna obciążenia wiatrem. Wartość tego obciążenia jest ustalana na podstawie odpowiedniej normy, jest ona zależna od wysokości budynku i jego usytuowania w danej strefie wiatrowej. Dopuszczalne odkształcenia ramiaków, skrzydeł okiennych, nie powinny być większe niż 1/350 odległości zamocowania okuć.

Izolacyjność termiczna - wskaźnikiem oceny izolacji cieplej okien jest współczynnik przenikania ciepła k, który dla okien określa się bez wpływu infiltracji powietrza. Współczynnik k zależy od konstrukcji okna (przede wszystkim od liczby szyb w oknie), a w przypadku okien z więcej niż jedną szybą , od odległości między szybami. Dla okien drewnianych współczynnik k (zgodnie z normę cieplną) powinien zawierać się w przedziale od 5,2 -2,0 W/(m²k) , im wartość k niższa tym izolacyjność lepsza.

180. Izolacyjność akustyczna okien, od czego zależy.

izolacyjność akustyczna określa się wskaźnikiem izolacyjności R_w. Izolacyjność akustyczna okien jest zróżnicowana, zależy od konstrukcji okien, a przede wszystkim od szczelności okna, grubości szyb i odległości pomiędzy szybami. Izolacyjność akustyczna stolarki okiennej obejmuje trzy klasy:

I - dla której przyjmuje się wartość 0 dB przy poziomie hałasu 40-60 dBA i Rw=25dB ;

II - dla wartości 5 dB , poziom hałasu 61-70 dBA , Rw=30 dB ;

III - dla wart. 10dB , poziom hałasu 71- 80 dBA , Rw=35 dB ;

Ma ona duże znaczenie dla wygody życia w mieszkaniu, stolarka produkowana w kraju mieści się w klasach I , II .

181. Okna krosnowe.

Produkowane w dwóch wersjach wynikających z ich przeznaczenia do pomieszczeń pomocniczych lub jako okna inwentarskie. Okna krosnowe mają ościeżnice w postaci krosna stosowanego w oknie skrzynkowym, a jego skrzydła stanowią pojedyncze ramy podobnie jak w oknie jednoramowym. Nie są wyposażone w uszczelki gumowe przez co mają znacznie większą infiltrację powietrza.

182. Okna ościeżnicowe /szkic i omówienie/.

Charakteryzują się przede wszystkim tym, że wszystkie skrzydła zarówno wewnętrzne jak i zewnętrzne nie są ze sobą łączone i otwierają się oddzielnie. Zewnętrzne /letnie/ na zewnątrz, wewnętrzne /zimowe/ do wewnątrz pomieszczenia. Stosuje się je w budownictwie jednokondygnacyjnym, wiejskim gdzie po otwarciu skrzydeł na zewnątrz nie utrudniają przejścia przechodniom. Nie należy stosować ich w budynkach piętrowych gdyż gwałtowne działanie wiatru noże spowodować wyrwanie skrzydła. Zalety: duża odległość między skrzydłami, dobra izolacyjność akustyczna i termiczna, większa szczelność przy silnym wietrze - wiatr dociska skrzydła do ościeżnicy.

183. Okna skrzynkowe /szkic i omówienie/.

Posiadają konstrukcję charakteryzującą się oddzielnymi skrzydłami zewnętrznymi i wewnętrznymi otwieranymi do wewnątrz, co jest możliwe dzięki krosnu przymocowanemu do zewnętrznej strony ościeżnicy. Zalety: łatwość mycia, wygodne i bezpieczne otwieranie, duża izolacyjność akustyczna i termiczna, duża odległość między skrzydłami. Zastosowanie: budownictwo indywidualne. Nie powinny być stosowane w budynkach wysokich ze względu na stosunkowo małe przekroje ramiaków i wynikające stąd możliwości odkształcenia pod wpływem działania parcia wiatru. Sytuację pogarsza brak uszczelek gumowych, których zastosowanie nie jest możliwe ze względu na brak miejsca.

184. Okna półskrzynkowe /szkic i omówienie/.

Różnią się od skrzydłowych położeniem zawiasów, krośniaki umieszczone są tylko w progu i nadprożu. Zalety: - tak jak dla okien skrzynkowych oraz większy prześwit, który wynika z braku krosna na bokach. Wada: części poziome i pionowe ościeżnicy nie leżą w jednej płaszczyźnie - estetyka.

185. Okna zespolone /typu szwedzkiego, standard/.

Okna te mają nakładane na siebie dwa skrzydła, które zespolone są ze sobą za pomocą śrub i specjalnych zawiasów pozwalających na rozłączenie skrzydeł do mycia. Szerokość ramiaka zewn. 38mm, co decyduje o tym, że są wiotkie.

Zespolone standard

Są zmodyfikowaną formą poprzednio omówionych okien zespolonych. Stosowane w budynkach mieszkalnych o wysokości do 33 m. w strefie I obciążenia wiatrem, do 15 m. w II, do 6 m. w III. W rozwiązaniu standard wprowadzono w stosunku do poprzedniego rozwiązania następujące zmiany: grubość elementów skrzydeł zewnętrznych, oraz wewnętrznych ujednolicono do 33 mm, co zwiększa sztywność. Na obwodzie skrzydeł zastosowano uszczelkę gumową zmniejszającą znacznie infiltrację powietrza. Wyeliminowano wywietrzniki.

186. Okna zespolone wzmocnione .

W oknach tych zwiększono w porównaniu do „standard” grubość ramiaków wewnętrznych do 45 mm, co wzmocniło konstrukcję okna oraz zwiększyło odległości między szybami polepszając izolacyjność akustyczną okna. Zastosowanie: w budynkach mieszkalnych, hotelach, internatach itp.

187. Okna i drzwi balkonowe zespolone o podwyższonej izolacyjności.

Przyjęto w nich takie same grubości ramiaków zewnętrznych i wewnętrznych, jak w oknach wzmocnionych tj. 35 i 45 mm, lecz szerokość ramiaków została zwiększona z uwagi na zwiększony ciężar skrzydła, wynikający z zastosowania 3-ciej szyby. Skrzydło zewnętrzne oszklono szybą pojedynczą, natomiast okno wewnętrzne oszklono jednokomorową szybą zespoloną składającą się z dwóch szyb pojedynczych, pomiędzy którymi na obwodzie znajduje się dystansowa ramka aluminiowa, wypełniona pochłaniaczem pary wodnej, zapobiegając skraplaniu się pary wodnej w komorze międzyszybowej.

188. Okna jednoramowe.

Istotą tych okien jest szyba zespolona osadzona w pojedynczej ramie skrzydła tak, jak w oknach o podwyższonej izolacyjności. W porównaniu z oknami zespolonymi są dużo łatwiejsze do utrzymania /nie wymagają rozkręcania do mycia, co jest ważne w budynkach takich jak szpitale, żłobki itp./ Wady: dość często obserwowana nieszczelność szyb zespolonych, gorsza izolacyjność, zamglenie i wyroszenie się pary wodnej wewnątrz komory.

189. Okna metalowe.

Stalowe: stosowane w obiektach handlu, a także jako okna pomieszczeń pomocniczych oraz klatek schodowych. Wszystkie okna szklone są szybami zespolonymi o rozstawie szyb 12mm. Muszą być zabezpieczone przed korozją i konserwowane. Wady: niekorzystny współczynnik przenikania ciepła oraz łatwość skraplania się pary wodnej na metalu

Aluminiowe: ich ramy tzn. elementy nośne są złożone z różnych komór, które mają być wypełnione pianką, co zwiększa ich izolacyjność termiczną.

FARBY

190. Wymienić ważniejsze spoiwa stosowane do różnych farb.

- wapno gaszone, ciasto wapienne - farby wapienne;

- klej roślinny lub zwierzęcy - farby klejowe;

- szkło wodne sodowe lub potasowe - farby krzemionowe;

- oleje w postaci pokostów - naturalne, lniane konopie lub sztuczne - farby olejne.

1. Spoiwa wodne - mleko wapienne o konsystencji śmietany, zaczyn cementowy, klej kostny lub skórny, klej roślinny, kazeinowy.

2. Spoiwa bezwodne - pokost lniany, polipokost lniany, pokost syntetyczny, roztwory żywic naturalnych.

3. Spoiwa emulsyjne - w postaci opalizującej cieczy, dyspersyjne lub lateksowe o wyglądzie białego zawiesistego mleka kauczukowego; fabryczne: Polinit, Emulit.

191. Scharakteryzować kity i szpachlówki stosowane w robotach malarskich.

KITY - w postaci mas lub past w zależności od podłoża:

- klejowy do tynków wapiennych, cementowo-wapniowy, cementowy oraz betonowy.

- gipsowo-kredowy do tynków gipsowo-wapiennych i gipsowych oraz sztablatur.

- kredowo-pokostowy do drewna uprzednio zgruntowanego.

- olejno-żywiczny do powierzchni stalowych, drewnianych, uprzednio zgruntowanych, przygotowanych na spoiwie będącym roztworem żywic syntetycznych w olejach schnących.

- miniowy do powierzchni metalowych - do elementów narożnych minia ołowiana, do pozostałych minia żelazna.

SZPACHLÓWKI - masy zacierowe o konsystencji ciastowatej, półciekłej i ciekłej:

- gipsowe - do wygładzania wewnętrznych powierzchni w budynkach z wielko- i średniowymiarowych prefabrykatów.

- klejowo-olejne- do powierzchni elementów drewnianych i tynków pod olejne i emulsje.

- olejne - do powierzchni pokrytych farbą podkładową.

- nitrocelulozowe do powierzchni stalowych i zgruntowanych drewnianych.

- emulsyjne do rys i zagłębień zgruntowanych powierzchni.

- polimerocementowe - do wygładzania prefabrykatów ściernych.

192. Przygotowanie powierzchni pod malowanie.

Przed rozpoczęciem wyrównania i reparacji ścian, należy najpierw szpachlą lub specjalną skrobaczką powiększyć rysy i pęknięcia w tynku. Ponadto odbić młotkiem odstający tynk, tworzący tzw. pęcherze. Po wymieceniu z dziur okruchów tynku i ich przemyciu, wypełniamy je zaprawą. Napraw tynku dokonuje się zasadniczo zaprawą składającą się z tych samych materiałów, z jakich został zrobiony tynk; szczególnie starannie należy wykonać tynki na dużych powierzchniach ściennych i sufitowych, silnie oświetlonych, gdyż wszelkie nierówności są tu szczególnie widoczne. Stare powłoki olejne, jeżeli są nieuszkodzone, mogą pozostać jako podkład pod nową powłokę olejną, z tym że zostaną zmyte gorącą wodą z sodą i mydłem oraz pozbawione połysku, za pomocą rozcieńczonego amoniaku. Gruntowanie polega na przygotowaniu zależnie od potrzeb odpowiedniego gruntownika, a następnie powleczenie nim najpierw sufitu, a potem ścian.

193. Izolowanie plam i gruntowanie różnych podkładów pod malowanie klejowe i wapienne.

Gruntowanie daje ujednolicenie i zmniejszenie nasiąkliwości, zapobiega plamom. Specjalnego gruntowania przy malowaniu wapiennym nie wykonuje się. Jednak w celu uzyskania równomiernego krycia farbą można zgruntować powierzchnię rzadkim mlekiem wapiennym z nieznaczną domieszką pokostu lub oleju lnianego. Trwałość powierzchni można zwiększyć przez zgruntowanie ługiem mydlarskim.

W celu zabezpieczenia przed powstawaniem procesów gnilnych do farb klejowych dodaje się czasami wapno. Tynki wapienne i wapienno-cementowe po oczyszczeniu należy zgruntować gruntownikiem wapiennym (2,5 kg ciasta wapiennego, 6l wody z dodatkiem 0,15 kg szarego mydła); zgruntowanie ma na celu zmniejszenie i wyrównanie nasiąkliwości powierzchni tynku.

Powierzchnie sztablatur gipsowych przed wykonaniem powłoki klejowej wymagają szczególnie znacznego zmniejszenia nasiąkliwości. W tym celu używa się następujących gruntowników:

- pokostowy.

- ałunowo - mydlany.

194. Ogólne zasady malowania właściwego /farbami klejowymi, emulsyjnymi i dyspersyjnymi, farbami krzemianowymi, olejnymi i syntetycznymi/.

- FARBY KLEJOWE - wilgotność względna pomieszczeń max 75%, zabezpieczają przed powstawaniem procesów gnilnych przez dodanie wapna; tynki wapienne i cementowo-wapienne oczyścić, przetrzeć na sucho, zaprawić uszkodzenia, zgruntować ciastem wapiennym + woda + szare mydło, co ma na celu wyrównanie nasiąkliwości powierzchni. Powierzchnie sztablatur gipsowych przed wykonaniem powłoki klejowej wymagają szczególnie znacznego zmniejszenia nasiąkliwości. W tym celu używa się następujących gruntowników: pokostowego i ałunowo - mydlanego.

Przygotowanie farby: kredę moczy się 12h w wodzie osobno - rozrabia pigmenty, dodaje do ciasta i miesza. Klej skóry gotuje się w wodzie i dodaje (700g na 10 l ściennej, 300g na 10 l sufitowej kleju).Otrzymaną farbę maluje się pędzlami ławkowymi, wałkiem lub mechanicznie. Maluje się po dokładnym wyschnięciu gruntu, farby jasne dwa razy.

- FARBY EMULSYJNE I DYSPERSYJNE - krótki czas schnięcia, paroprzepuszczalne, technika malowania j.w.. Do farb emulsyjnych najlepiej nadają się naczynia emaliowane. Po zakończeniu malowania narzędzia należy natychmiast przemyć ciepłą wodą. Dwa typy emulsji OW - olej w wodzie i WO - woda w oleju. Minimum 2 warstwy, powierzchnie drewniane zaleca się nasycić pokostem lub rozcieńczoną benzyną przed malowaniem.

- FARBY KRZEMIANOWE - do malowania tynków, ale nie gipsowych, malujemy 2 razy, rozpoczynając po wyschnięciu podkładu. Pierwsze malowanie - farba rzadsza niż do drugiego; rozprowadza się cienko i równomiernie, najpierw pionowo, potem poziomo; Farbę w naczyniu stale się miesza; drugie malowanie szybciej niż pierwsze. Kolejną warstwę nakłada się zanim poprzednia straci połysk; narzędzia j.w.

- FARBY OLEJNE I SYNTETYCZNE - farbą olejną maluje się 2-3 razy z coraz większym dodatkiem terpentyny do uzyskania powierzchni matowej; dwie pierwsze warstwy wygładza się pędzlami z borsuczej sierści, trzecią szczotką. Powierzchnie matowe, choć ładniejsze, są mniej trwałe od świecących. Stolarkę maluje się też 2-3 razy (czasami lakieruje), każdą warstwę wygładza się pędzlem z miękkiego włosia prowadzonym pionowo. Metale maluje się 2-3 razy olejną farbą rdzochronną cienką warstwą nakładaną po wyschnięciu poprzedniej.

195. Obliczanie mimośrodów w murze.

196. Sprawdzanie ścinania w murach .

197. Sprawdzenie pierwszego i drugiego stanu granicznego belek drewnianych w.....

198. Obliczanie nośności i ugięcia belek stalowych.

199. Scharakteryzuj obciążenia na dach dwuspadowy.

200. Stany graniczne nośności.

201. Porównać układy konstrukcyjne budynków ścianowych. Wyjaśnić dlaczego w starych budynkach stosowano w większości układy podłużne.

202. Typy budynków trzonowych.

203. Schemat statyczny belki lub żebra.

204. Co to jest dylatacja, podać przykłady.

205. Omówić zagadnienie dylatacji skurczowych elementów budynku.

206. Dylatacje termiczne w budynkach. Podać min. trzy przykłady takich dylatacji oraz przykład uszkodzenia budynku w razie ich braku.

207. Dylatowanie tarasów i osadzanie balustrad.

208. Fundamenty żelbetowe pod ściany i słupy.

209. Ściany z betonów komórkowych i betonów lekkich.

210. Konstruowanie nadproży w ścianach murowych jednorodnych i warstwowych. Ograniczenia mostków termicznych.

211. Odkształcalność murów.

212. Rodzaje konstrukcji balkonów - scharakteryzować.

213. Ściany z elementów z rdzeniem papierowym.

214. Zasady mocowania ścian działowych .

215. Określenie smukłości muru.

216. Po co i jak wykonuje się wieńce lub skotwienia belek stropowych ze ścianami murowanymi.

217. Omówić prace wieńców stropowych na budynkach ścianowych i szkieletowych.

218. Współczynnik przenikania ciepła dla podłóg , okien, świetlików i drzwi balkonowych.

219. Współczynnik przenikania ciepła dla budynków k-b , oblicz., wymagania.

220. Obliczenia oporu dyfuzyjnego przegrody jedno- i wielowarstwowej.

221. Obliczenie ciśnień pary wodnej wewnątrz przegrody.

222. Wymagania w zakresie dopuszczalnego zawilgocenia ścian w wyniku dyfuzji i kondensacji pary wodnej.

223. Przenikalność cieplna w przegrodach zewnętrznych. Na czym polega zjawisko przemarzania przegrody.

224. Omówić zjawisko mostków termicznych powstających w narożach pomieszczeń i budynku oraz przy otworach okiennych.

225. Omówić zagadnienie odporności pożarowej budynku oraz odporności ogniowej elementu budynku. Co to jest klasa odporności pożarowej. Zabezpieczenia przeciwpożarowe elementów.

226. Scharakteryzuj płyty ceramiczne Kleina /stosowane/.

227. Praca statyczna / równowaga sił wewnętrznych / płyty Kleina. Przybliżony sposób obliczania zbrojenia.

228. Grupy zagrożenia ludzi.

229. Kiedy można stosować lepiki na gorąco a kiedy na zimno ?

230. Układ warstw, izolacje, cokoły. Okapy w balkonach.

231. Podłoże pod izolację przeciwwilgociową, jakie warunki powinno spełniać , z jakich materiałów może być wykonane?.

232. Wykonanie powłok bitumicznych na różnych podłożach.

233. Strop drewniany zwykły za ślepym pułapem , porównać ze stropem podwójnym.

234. Charakterystyka stropów stalowo-ceramicznych ze zbrojeniem /rozwiązania stare i nowe/.

235. Stropy żelbetowe - gęstożebrowe , charakterystyka ogólna.

236. Warunki pracy statycznej /schemat statyczny/ i zbrojenie w stropie gęstożebrowym.

237. Scharakteryzuj stropy DZ3, DZ4 - konstrukcja, zalety, wady.

238. Sposób obliczania stropów DZ i obciążenia belek żelbetowych.

239. Obliczanie stropów Akermana.

240. Porównać stropy ; DMS, ITB-7O i FERT.

241. Podstawowe połączenia w drewnianych konstrukcjach ciesielskich.

242. Konstrukcja i schemat statyczny dachów płatwiowo-kleszczowych .

243. Dachy z wiązarami płatwiowo-kleszczowymi z kozłami.

244. Scharakteryzować i pokazać przykłady wiązarów mieszanych.

245. Obliczanie łat i krokwi.

246. Obliczanie płatwi i kleszczy oraz jętek.

247. Obliczanie słupków, mieczy, zastrzałów i murłatów.

248. Sposoby tłumienia dźwięków uderzeniowych.

249. Na czym polega zjawisko maskowania hałasu?

250. Czy poziom hałasu ma powiązania z chłonnością akustyczną pomieszczenia? Jeżeli tak, to wyjaśnij jakie to są zależności .

251. Scharakteryzować parametry hałasu.

252. Izolacyjność akustyczna właściwa.

253. Izolacyjność przegród od dźwięków uderzeniowych /parametry i kryteria oceny/.

254. Sposoby wykonania podłóg i posadzek z różnych materiałów.

255. Podłogi pływające podparte punktowo lub pasmowo.

256. Sufity podwieszane - przykłady rozwiązań. Orientacyjne przyrosty izolacyjności dzięki takim rozwiązaniom .

257. Omówić sposób wykonania tynku kategorii /x/ materiały, technologia, dokładność wykonania.

258. Kiedy /czas/, dlaczego i z jakich materiałów można wykonywać okładziny wewnętrzne?

259. Odmiany okien, wymienić i naszkicować schematycznie.

260. Okna wielodzielne i wielorzędowe.

261. Szczelność okien w zakresie infiltracji powietrza i na przeciekanie.

262. Okna z tworzyw sztucznych.

263. Rodzaje drzwi drewnianych i podział w zależności od sposobu otwierania liczbę skrzydeł itp.

264. Krótko scharakteryzować farby rozcieńczane wodą.

265. Farby rozcieńczane rozpuszczalnikami - stosowane w budownictwie.

266. Odprowadzanie wody z balkonu, obróbki blacharskie.

---