ekonomia i prawo w turystyce


EKONOMIA

I

PRAWO

W

TURYSTYCE

Obsługa turystyczna

Sem. I

Marta Kopeć

07.02.2009r

Praca kontrolna:

Egzamin pisemny

Charakterystyka podstawowych kategorii ekonomicznych:

Temat: Charakterystyka podstawowych kategorii ekonomicznych

    1. Ekonomia i ekonomika turystyki

    2. potrzeby i formy zaspakajania

    3. popyt i podaż turystyczna

    4. Inflacja i bezrobocie

    5. cena i dobra

    6. EKD

    7. rynek i równowaga rynkowa

    8. Terminologia turystyczna

Ekonomia - nauka o dokonywaniu wyborów w gospodarczej strefie życia.

Ekonomika - dział ekonomii zajmujący się poszczególnymi gałęziami gospodarki wraz z relacjami pomiędzy nimi.

Ekonomia turystyki - nauka zajmująca się badaniem zjawisk praw i prawidłowości ekonomicznych zachodzących na rynku usług turystycznych.

0x08 graphic

Piramida potrzeb wg. Maslowa.

Dobra - wszystkie rzeczy służące zaspakajaniu potrzeb.

Inflacja - stały wzrost poziomu cen w gospodarce

Bezrobocie - zdolna do pracy część ludzi, jednak nie mogąca znaleźć pracy

Rynek - zespół mechanizmów umożliwiających kontakt producentów z konsumentami

Cena - ilość dobra jaką możemy dać za dany towar

EKD - Europejska Klasyfikacja Działalności usystematyzowany zbiór rodzajów działalności społeczno - gospodarczej występujących w gospodarce narodowej (63nr turystyki)

Terminologia turystyczna:

Turystyka stanowi przedmiot badań w następujących aspektach:

Turystyka dzieli się na:

Ruch turystyczny - dobrowolne przemieszczanie się nie przekraczające 12 miesięcy.

Ruch pobytowy - obejmujący wczasy wypoczynkowe, wczasy z programem, kolonie, obozy, wczasy profilaktyczne i lecznicze.

Ruch wycieczkowy - obejmujący wycieczki turystyczno - krajoznawcze.

Podział turystyki na:

ON2 dokonało podziału celów wizyt na pięć różnych kategorii:

    1. Aktywny, pasywny wypoczynek (zwiedzanie, zakupy, podróże, hazard, wypoczynek na plaży)

    2. Odwiedziny krewnych i znajomych; wyjazdy na urlop, uczestnictwo w pogrzebach, opieka nad chorym

    3. Podróże w sprawach zawodowych

    4. Podróże w celach religijnych, do świętych miejsc

    5. Podróże załóg statków tranzytowych

14.02.2009r

Temat: Mechanizm gospodarki rynkowej

  1. Pojecie rynku turystycznego i rynku usług turystycznych

  2. Rodzaje rynku i jego funkcje

  3. System gospodarki narodowej

  4. Rynek usług turystycznych

  5. Podział rynku turystycznego

  6. Modele rynku usług turystycznych

  7. Gospodarka i przemysł turystyczny

Rynek turystyki - relacja związana z ekonomicznym aspektem uprawiania turystyki. Zbiór potencjalnych i aktualnych nabywców produktu turystycznego (relacja: nabywca - sprzedawca czyli producent - konsument) podmiotem jest przede wszystkim turystyka.

Elementy rynku turystycznego - podmioty popytu i podaży oraz przedmioty wszelkie dobra i usługi, które podlegają wymianie oraz wzajemne relacje, jakie istnieją pomiędzy podmiotami rynku turystycznego.

Rynek usług turystycznych - jest to ogół wymiennych stosunków między osobami i instytucjami świadczącymi usługi turystyczne turystom (przedstawiającymi podaż), a osobami i instytucjami nabywającymi te usługi, stanowiące przedmioty potrzeb turystycznych (świadczącymi popyt).

Podstawowymi podmiotami rynku są:

Do podstawowych typów postaw konsumpcyjnych zaliczamy wg. Altkorna:

Wyróżniamy dwa typy nabywców:

Innego rodzaju podziału konsumentów wg. M. Szulce, H. Mruk:

PODZIAŁ RYNKU WG. WYBRANYCH KRYTERIÓW

KRYTERIA PODZIAŁU

RODZAJE RYNKU

Według rodzaju dóbr, będących przedmiotem obrotu

  • Rynek towarowy

    • Rynek dóbr konsumpcyjnych

    • Rynek dóbr przemysłowych

  • Rynek usług - dobra konsumpcyjne w trakcie produkcji

  • Rynek finansowy - banki

  • Rynek czynników produkcji - ziemia, kapitał

Według zasięgu geograficznego

  • Rynek lokalny

  • Rynek regionalny

  • Rynek narodowy

  • Rynek międzynarodowy

  • Rynek światowy

Według głównych miejsc produkcji i konsumpcji

  • Rynek pierwotny - główne miejsce produkcji

  • Rynek centralny - główne miejsce obrotu

Według relacji popytu do podaży

  • Rynek nabywcy

  • Rynek sprzedawcy

Według swobody dokonywania transakcji na rynku

  • Rynek wolny

  • Rynek reglamentowany

  • Szary rynek - na ok. terenie, w innym miejscach zakazany

  • Czarny rynek - broń, narkotyki, alkohol

Według zorganizowania rynku

  • Rynek formalny

  • Rynek formalny ułomny (r. miejski)

  • Rynek nieformalny

Według kryterium skali lub wielkości transakcji

  • Rynek hurtowy

  • Rynek detaliczny

Według charakteru transakcji handlowej

  • Rynek dóbr i usług

  • R. produkcyjny

  • R. konsumpcyjny

    • Rynek kapitałowy (papierów wartościowych)

    • Rynek pracy

Według zaspokojenia potrzeb

  • Rynek producenta - warunki dyktuje producent. Monopol. Brak konkurencji. Oczekiwania nabywców przewyższają oferowane do sprzedaży ilości produktów

  • Rynek konsumenta - warunki dyktuje konsument

PODZIAŁ RYNKU TURYSTYCZNEGO

KRYTERIUM PODZIAŁU

RODZAJE RYNKU

Kryterium geograficzne

  • Rynek lokalny

  • Rynek regionalny

  • Rynek krajowy

  • Rynek kontynentalny

  • Rynek światowy

Rodzaje usług turystycznych

  • Rynek usług hotelarskich

  • Rynek usług gastronomicznych

  • Rynek usług transportowych

Grupy wiekowe turystów

  • Rynek turystyki młodzieżowej

  • Rynek turystyki emerytów

Relacja: miejsce zamieszkania i miejsce docelowe

  • Rynek turystyki przyjazdowej

  • Rynek turystyki wyjazdowej

Cel podróży

  • Rynek turystyki biznesowej

  • Rynek turystyki kongresowej

  • Rynek turystyki zdrowotnej

  • Rynek turystyki wypoczynkowej

  • Rynek turystyki krajobrazowej

  • Rynek turystyki religijnej

  • Rynek turystyki kulturalnej

  • Rynek turystyki motywacyjnej

0x01 graphic

15.02.2009r

Temat: Czynniki wpływające na popyt i podaż w turystyce

  1. Pojecie popytu i podaży w turystyce

  2. Rodzaje i cechy popytu i podaży w turystyce

  3. potrzeby składające się na popyt i podaż w turystyce

  4. czynniki określające wielkość popytu i podaży w turystyce

  5. elementy podaży w turystycznej

  6. produkt turystyczny

  7. cena

  8. klasyfikacja walorów turystycznych

Podaż usług turystycznych - zapotrzebowanie na usługi turystyczne oferowane na sprzedaż przy danej cenie.

Popyt turystyczny - wielkość zapotrzebowania na usługi turystyczne ze strony turystów przy określonej cenie i w danym okresie.

Substytucyjność popytu turystycznego - jest to zjawisko, które można rozpatrywać w ujęciu zewnętrznym i wewnętrznym. Substytucyjność zewnętrzna ma miejsce wtedy, kiedy popyt turystyczny przestaje istnieć, a związane z nim wydatki przeznaczone są na inne cele, występuje ona przy niedostatecznie rozwiniętej podaży i to zarówno w przypadku wzrostu jak i spadku dochodów. Substytucyjność wewnętrzna sprowadza się do przemieszczania się popytu turystycznego, w kierunku produktu o wyższej lub niższej cenie, zatem produktu zróżnicowanego względem składu wewnętrznego.

Usługi turystyczna - czynności prowadzące do zaspokojenia potrzeb turystycznych człowieka. Odnosi się to także do obsługi osoby jak i osobowości (zaspokojenie potrzeb kulturalno - rozrywkowych).

Rodzaje i cechy popytu i podaży turystycznej:

POPYT TURYSTYCZNY

Dodatkowe cechy to:

PODAŻ TURYSTYCZNA

PIERWOTNA - rzeczywistość przyrodnicza

Ma charakter paraturystyczny, ich instytucje nie są wyłącznie związane z turystyką.

WTÓRNA - instytucje, urządzenia infrastruktury turystycznej

0x08 graphic

Czynniki kształtujące wielkość popytu (ogólne)

Czynniki kształtujące wielkość podaży (ogólne)

Czynniki określające wielkość popytu turystycznego (szczegółowe)

CZYNNIKI

RODZAJE

SKUTKI

Ekonomiczne

Ogólnogospodarcze

Sytuacja gospodarcza w kraju

Dochodowe

Wyższy dochód, to większa skłonność do nabywania dóbr, usług

Cenowe

Związek ceny z jakością oferowanych dóbr, usług

Czas wolny

Urlopy, wakacje

Społeczno - psychologiczne

Czynniki demograficzne

Liczba ludności, wiek, wykształcenie itp.

Czynniki urbanizacyjne

Uciążliwości dnia codziennego, związane z uprzemysłowieniem

Czynniki kulturowe

Osiągnięcie pewnego stopnia kultury

Czynniki motywacyjne

Motywy podróży - wypoczynek, podróże służbowe, rodzinne, w celach zarobkowych, pielgrzymki

Podróżowe

Polityka turystyki

Oddziaływanie państwa na rozwój turystyki:

  • Regulacje prawne zw. Z gosp. Turyst.

  • Zawieranie umów międzynarodowych

  • Regulacje prawne dotyczące formalności zagranicznych

  • Opracowanie strategii, planów, programów

Transport

  • Udział poszczególnych gałęzi transportu w obsłudze ruchu turystycznego

  • Wielkość wskaźnika motoryzacji indywidualnej

  • Stan i zagospodarowanie infrastruktury

  • Polityka taryfowa w ramach poszczególnych gałęzi transportu

  • Przepustowość punktów granicznych

  • Konkurencyjność poszczególnych gałęzi

Baza noclegowa

  • Rozwój bazy uzupełniającej w stosunku do hotelowej spowodował obniżenie cen produktów turystycznych

  • Powstanie łańcuchów hotelarskich

  • Współpraca właścicieli noclegów

  • Finansowa pomoc państwa w zakresie rozrywki

Organizacja turystyczna

  • Wzrost liczby biur podróży

  • Aktywacja działań marketingowych

  • Silna konkurencja cenowa

  • Rosnący zakres usług organizujących turystykę

Mierniki podaży turystycznej

MIERNIK PODAŻY TURYSTYCZNEJ

PRZYKŁADOWE ELEMENTY MIERNIKA

Walory turystyki obszaru

  • Liczba walorów turystycznych (jeziora, rzeki)

  • Powierzchnia przyrodnicza obszarów chronionych

  • Liczba walorów czy też wartości kulturowych (zabytki, muzea, targi, festiwale)

Baza noclegowa

  • Liczba obiektów noclegowych (hotele, motele, pensjonaty)

  • Liczba miejsc w obiektach noclegowych

Mierniki dotyczące transportu

  • Sieć transportowa (koleje, autobusy, porty, porty lotnicze, żegluga i przystanie rzeczne)

  • Liczba i rodzaje środków transportu (autokary, statki, żaglowce, balony)

  • Częstotliwość połączeń

  • Ilość i jakość dróg

Baza gastronomiczna

  • Liczba obiektów gastronomicznych

  • Liczba miejsc w barach, restauracjach itp.

Baza uzupełniająca

Liczba obiektów towarzyszących

Rodzaje przedsiębiorstw turystycznych:

Podmioty turystyczne kształtujące podażową stronę rynku:

0x01 graphic

0x01 graphic

Klasyfikacja walorów turystycznych:

21.02.2009r

Temat: Zjawisko inflacji

  1. pojecie inflacji

  2. rodzaje inflacji

  3. przyczyny i skutki inflacji

Inflacja - jest to stały wzrost poziomu cen

Rodzaje inflacji:

Stagflacja - stagnacja + inflacja

Slumpflacja - wzrost ogółu cen związana ze wzrostem PKB. Recesja, cofamy się. Bezrobocie wtedy inflacja rośnie.

PRZYCZYNY INFLACJI

SKUTKI INFLACJI

Nadmierna emisja pieniędzy nie proporcjonalna do wzrostu gospodarczego prowadzona przez:

  • Dodruk banknotów

  • Oprocentowanie pieniędzy

  • Działalność kredytowa

Realny spadek zobowiązań i wierzytelności, nie podlegają waloryzacji, odczuwają to osoby o stałych dochodach

Niespodziewany i gwałtowny wzrost kosztów produkcyjnych, który prowadzi do ograniczenia zagregowanej podaży

Koszty zmiennych jadłospisów; dodatkowe koszty

Wzrost zagregowanego popytu w gospodarce

Koszty zdartych zelówek - transakcji dokonujemy za pomocą kart płatniczych, nie idziemy do bankomatów

Niezrównoważony budżet państwa

Powyższy wzrost cen powoduje wzrost benzyny, a co za tym idzie drożeje nabiał, pieczywo (jest dowożone)

Przeinwestowanie gospodarki

-

Integracja państwa w politykę emisyjną Banku Centralnego, co prowadzi w rezultacie do nadmiernej ilości pieniędzy

-

Wadliwa struktura gospodarki

Rosną ceny dóbr, więc kupuje się zamienniki tych dóbr

Import inflacji

Siła nabywcza pieniądza maleje, to konkurenci chcą się go pozbyć zakupując te dobra, których wartość nie maleje

Długotrwałe dodatnie saldo bilansu handlowego

-

Recesja gospodarcza

-

Monopolizacja gospodarki

Konsumentom łatwiej jest porównywać ceny oferowane przez różnych sprzedawców gdy istnieje inflacja niska

22.02.2009r

Temat: Zjawisko bezrobocia

Bezrobocie - zjawisko społeczne polegające na tym, iż ludzie zdolni do pracy nie mogą znaleźć zatrudnienia

Bezrobotny - osoba zdolna do pracy nie mogąca znaleźć zatrudnienia, pełnoletnia, będąca zarejestrowana w urzędzie pracy i będąca obywatelem kraju, nie mogąca z bliżej określonych powodów znaleźć pracy, a mająca możliwość ją wykonywać w pełnym wymiarze godzin

Fazy bezrobocia:

  1. Antycypacja - pobudzenie, zmiana nastroju po utracie pracy

  2. Szok po utracie pracy - lęk przed przyszłością, strzach, obawy

  3. Wchodzenie w sytuację bezrobocia i optymizm - zaakceptowanie sytuacji, aktywni, nadzieja na lepsze, wierzę w sukces, traktujemy to jak sytuację przejściową

  4. Pesymizm i rezygnacja - przestajemy szukać pracy, załamujemy się, poddajemy

  5. Fatalizm i apatia - poczucie winności, czujemy się gorsi, niespełnieni, izolujemy się od ludzi

Stopa bezrobocia - stosunek bezrobotnych zarejestrowanych w urzędzie do ludzi aktywnych zawodowo (pracujących) wyrażonych w %

Przyczyny bezrobocia:

Skutki bezrobocia:

POZYTYWNE

NEGATYWNE

Imigracje, emigracje

Pogorszenie stanu, poziomu życia

Podnoszenie kwalifikacji, mobilizacja

Obniżenie aktywności zawodowej

Spadek inflacji

Efektywność pracy

Rodzaje bezrobocia:

RODZAJE BEZROBOCIA

BEZROBOCIE

Krótkotrwałe

Do 3 m- cy

Średniookresowe

3 - 6 m- cy

Długookresowe

Przez 6 - 12 m - cy

Chroniczne (długotrwałe)

Powyżej 12 miesięcy

Jawne

Bezrobotni, którzy nie ukrywają swojej sytuacji

Ukryte

Jesteśmy zastępowani przez nowoczesne technologie, maszyny pracują za ludzi, emeryci nie mogą dorabiać

Strukturalne

Likwidacja całych struktur przemysłowych: górnictwa, hutnictwa, stoczni

Technologiczne

Bezrobocie wynikające z postępu technologicznego

Cykliczne

Związane z cyklicznymi zmianami produktów gospodarczych 1. w okresie recesji; 2. w obrębie koniunktury

Bezrobocie (ogólny podział):

28.02.2009r

Temat: ELEMENTY PRAWA!!! Odpowiedzialność cywilna w turystyce

Odpowiedzialność cywilna - ujemne konsekwencje ponoszone przez podmioty prawne w związku z zaistnieniem zdarzeń negatywnie ocenianych przez prawo. Odpowiedzialność za długi, firmę.

Prawo cywilne - zespół norm prawnych regulujących stosunki cywilno - prawne miedzy podmiotami prawa prywatnego (osobami fizycznymi), a także sytuacją prawną osób i rzeczy jako podmiotów i przedmiotów stosunków cywilnoprawnych oraz treść stosunków prawnych na którą składają się uprawnienia i obowiązki podmiotów tych stosunków.

Prawo cywilne dzieli się na wiele gałęzi. Specyficzną pozycję ma prawo pracy własności intelektualnej i prawo handlowe, które wyodrębniły się z prawa cywilnego zachowując jednak wiele z jego cech. Możemy wyodrębnić następujące działy:

Osoba prawna - trwałe zespolenie ludzi i środków materialnych w celu realizacji określonych zadań wyodrębnione w postaci jednostki organizacyjnej wyposażoną przez prawo i osobowość prawną.

Spółki kapitałowe - kodeks spółek handlowych: akcyjna; zoo; spółdzielnia (prawo spółdzielcze); przedsiębiorstwo państwowe; jednostki samorządu terytorialnego; kościoły i poszczególne jednostki terytorialne; wyższe uczelnie; fundacje; partie polityczne; towarzystwo rejestrowe; samodzielny publiczny zakład opieki społecznej.

Osobowość prawna - zdolność osób prawnych do bycia podmiotem prawa i obowiązków oraz do dokonywania we własnym imieniu czynności prawnych. Jest nie rozłącznie związane z powstaniem osoby prawnej gdyż bez osobowości prawnej przestaje istnieć.

Zgodnie z art. 37 Kodeksu Cywilnego osoby prawne zyskują osobowość prawną z chwilą zapisania ich do właściwego rejestru.

Osoba fizyczna - osoba od chwili urodzenia do chwili śmierci. Rodząc się jesteśmy zaopatrzeni w zdolność prawną. Bycie osobą fizyczną pociąga za sobą zawsze posiadanie zdolności prawnej czyli możliwość bycia podmiotem stosunków prawnych. Osoba mająca 13 lat może zostać całkowicie pozbawiona zdolności do czynności prawnej (ubezwłasnowolnienie). Mając 18 lat możemy zostać pozbawieni wolności, czynności prawnych czyli częściowo ubezwłasnowolnienie.

Zdolność prawna - to zdolność bycia podmiotem praw i obowiązków prawnych. Zdolność prawa jest atrybutem podmiotu prawa:

Zdolność do czynności prawnej

W prawie cywilnym zdolność do dokonywania we własnym imieniu czynności prawnych, czyli do przyjmowania i składania oświadczeń woli mających na celu wywołanie powstania, zmiany lub ustalenia stosunków prawnych. (Zdolność do samodzielnego kształcenia swojej sytuacji prawnej). Zdolność do czynności prawnych jest szczegółowo uregulowana przez przepisy części ogólnej Kodeksu Cywilnego.

Rodzaje odpowiedzialności prawnej:

Podstawowe źródła prawa turystycznego:

    1. Konstytucja RP

    2. Ustawa z 29 lipca 1997 roku o usługach turystycznych

    3. Ustawa z dnia 14 listopada 1999 roku o działalności gospodarczej

    4. Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 roku o krajowym rejestrze sądowym

Przepisy Kodeksu Cywilnego:

Umowy międzynarodowe ratyfikowane:

01.03.2009r

Temat: Rodzaje odpowiedzialności w biurze podróży

Odpowiedzialność odszkodowania biur podróży:

Zachodzi gdy prawo przewiduje odpowiedzialność jednego przedmiotu za szkody poniesione przez inny podmiot, polega na obowiązkach naprawiania szkody, jest ona odpowiedzialnością osobistą. Wierzyciel może dochodzić swoich praw, na całym i przyszłym majątku.

Rodzaje odpowiedzialności: