PLAN PRACY INSTRUKTORA

ZAGADNIENIE: Załadunek i rozładunek promów z parku PP-64. Kierowanie promem z parku PP-64.

CZAS: 3x40min.

MIEJSCE: poligon przeprawowy Osobowice.

ZABEZPIECZENIE MATERIAŁOWE:

Park pontonowy PP-64 1/3 kompletu

Kamizelki ratunkowe na stan szkolonych

Ubiór roboczy na stan szkolonych

Ogólne przepisy bezpieczeństwa

1. Wszystkie czynności wykonywane przez pododdziały w rejo­nie przeszkód wodnych, a szczególnie czynności na wodzie, muszą być wykonywane pod kierownictwem właściwych etatowo do­wódców.

2. Przed rozpoczęciem ćwiczenia i po zakończeniu każdorazowo należy sprawdzić obecność ćwiczących żołnierzy. W czasie ćwicze­nia należy obserwować wszystkich żołnierzy znajdujących się na wodzie. W razie

potrzeby do zadania tgo wyznacza się obserwa­tora. Zabrania się żołnierzom samowolnie oddalać sio od podod­działu.

3. W czasie wszystkich prac powinien być zachowany porządek i właściwa organizacja pracy. Na wodzie komendy dowódców środ­ków pływających należy wykonywać szybko i dokładnie.

4. Sprzęt przeprawowy i motorowy może być wykorzystywany tylko za zezwoleniem właściwego dowódcy danego ośrodka wod­nego. Zabrania się operatorom i mechanikom-kierowcom samowolnego wypływania na wodę na sprzęcie, który obsługują. Zabrania się komukolwiek samowolnie wykorzystywać sprzęt do czynności nie z wiązanych ze szkoleniem.

5. Przed rozpoczęciem ćwiczeni ze sprzętem przeprawowym do­wódcy prowadzący szkolenie obowiązani są do zapoznania całego stanu ćwiczących z przepisami bezpieczeństwa pracy. Podczas ćwi­czeń należ dopilnować ścisłego przestrzegania tych przepisów.

6. W czasie szkolenia każdorazowo musi być sanitariusz (lekarz od batalionu wzwyż) ze środkami pierwszej pomocy w wyznaczo­nym widocznym miejscu (biała chorągiewka 2, czerwonym krzy­żem) oraz samochód dyżurny gotowy do przewiezienia rannych lub chorych żołnierzy.

7. Podczas każdej pracy na wodzie należy do poszczególnych grup szkoleniowych przydzielać kutry lub łodzie ratunkowe ze sprzętem ratunkowym oraz wyznaczać ratowników. Łódź lub ku­ter rozmieszcza się poniżej miejsca pracy danej grupy w stałej gotowości do udzielenia pomocy. W nocy środek ratunkowy powi­nien mieć światło widoczne od strony ochranianej.

8. Każdy środek przeprawowy musi być wyposażony w koła ra­tunkowe z linkami wyrzutowymi lub pasy ratunkowe. Sprzętu ratunkowego nic wolno przykładać innym sprzętem (gotowość użycia).

9. Zabrania się przeciążać środki przeprawowe oraz wykorzysty­wać je w sposób niewłaściwy, stwarzający warunki powstania za­grożenia. Gdy w czasie pływania powstanie dnia fala, łodzie należy ustawiać dziobem do fali.

10. Zabrania się podpływać do barek, statków i holowników będących w ruchu. W zasadzie w czasie przepływania barek lub statków należy środki przeprawowe kierować do brzegu lub poza wyznaczone bramce szlaku wodnego na bardzo szerokich rzekach.

11. Wszyscy żołnierze, obsługujący środki przeprawowe lub wy­konujący jakiekolwiek czynności na wodzie o głębokości powyżej 1 m, muszą mieć pasy lub kamizelki ratunkowe.

12. Sprzęt przed wykorzystaniem należy sprawdzić, czy nadaje się do użytku. Liny, linki wyrzutowe i cumy, które były już uży­wane, należy sprawdzić na rozerwanie. Sprzęt należy przenosić na odpowiednie komendy i układać w widocznym miejscu w sposób uporządkowany. Po zakończeniu ćwiczenia należy środki przepra­wowe umocować odpowiednio do brzegu i uporządkować miejsce pracy, a w szczególności: usunąć wbite kołki, zasypać doły, wy­równać uszkodzony brzeg i zabezpieczyć go przed rozmywaniem falą itp.

Po zakończeniu ćwiczeń w danym dniu sprzęt powinien być oczyszczony z błota, wymyty i odpowiednio zakonserwowany.

13. Dowódcy i kierowcy środków pływających muszą znać za­sady ruchu na wodzie oraz sygnały stosowane w żegludze. W cza­sie wyprzedzania lub mijania przez statek lub barkę należy zmniejszyć szybkość. Obowiązuje zmniejszenie szybkości takie, by nie wytwarzać fali podczas przepływania obok wszystkich miejsc, gdzie się prowadzi budowę lub cumuje do brzegu konstrukcję ze sprzętu pływającego.

14. W czasie przerw w zajęciach pododdziały udają się na wy­znaczone miejsce w odpowiedniej odległości od brzegu (np. 100 m).

Zabrania się palenia papierosów, ognisk oraz innych form ognia otwartego w rejonie montażu i postoju środków motorowych.

15. W razie jakiegokolwiek wypadku na wodzie, gdy w pobliżu nie ma kodu (kutra) ratunkowej, każdy żołnierz powinien pospie­szyć z pomocą posiadanymi środkami ratunkowymi. Nie biorący udziału w udzielaniu pomocy powinni zachować się spokojnie i nie przeszkadzać w ratowaniu.

16. W okresie letnim kąpiel w wodach otwartych dozwolona jest po uprzedniej zgodzie lekarza w miejscach odpowiednio przy­gotowanych i zabezpieczonych. Kąpiel może się odbywać tylko w sposób zorganizowany i w obecności dowódcy wyznaczonego z kadry zawodowej.

17. W okresie nie sprzyjających warunków (przybór wody, cięż­kie warunki atmosferyczne) szkolenie z przepraw można przepro­wadzać za zezwoleniem dowódcy (komendanta) danego ośrodka wodnego lub jego przełożonych.

SYGNAŁY STOSOWANE NA PRZEPRAWACH

Ładowanie lub rozładowanie pływającego transportera gąsienicowego i promu

Miejsce ładowania i rozładowania transporterów i promów jest i stale narażone na hałas powodowany przez pracę silników, wybuchy pocisków itp. Dlatego wszystkie wydawane komendy należy jednocześnie dublować odpowiednim (ogólnie przyjętym) znakiem lub sygnałem (np. zgodnie z regulaminem musztry).

Podczas ładowania samochodów lub dział artyleryjskich sygnały mogą być skierowane do mechanika-kierowcy transportera, kierowcy ładowanego pojazdu, obsługi ładowanego działa oraz jednocześnie dla jednych i drugich. Oznaką, kogo dotyczy sygnał, jest zwrócenie twarzy w jego stronę przez żołnierza, który dowodzi lądowaniem.

Zależnie od potrzeb żołnierz przekazujący sygnały staje albo obok rufy otwieranej, albo na pokładzie transportera przy kabinie kierowcy, na wierzchu kabiny lub na gąsienicach transportera PTG. W każdym z tych miejsc jego sygnały muszą być widoczne dla mechanika-kierowcy i innych żołnierzy, których dotyczą.

Sygnały podawane są chorągiewką lub latarką 1-2-3. Wjeżdżaniem na prom lub na transporter pojazdów mechanicznych za pomocą napędu własnego oraz ich zjeżdżaniem w trakcie rozładowania kieruje się za pomocą chorągiewek (w nocy — latarek) lub rękami.

Niedopuszczalne jest wprowadzanie pojazdów z jednoczesnym cofaniem się bezpośrednio przed nimi. W czasie ładowania czołgów na promy PP-64 w ogóle niedopuszczalne jest ich wprowadzanie na prom i rozładowanie (np. z promu 80 T) z jednoczesnym cofaniem się na pokładzie promu, nawet przy zachowaniu większej odległości, ze względu na możliwość wpadnięcia nogi między rozchylające się pontony. Pojazdy na transportery i promy przeznaczone na ,1—4 pojazdów ładuje się w dwóch etapach, a na duże promy w dwóch lub trzech.

1 Doprowadzenie i ustawienie pojazdu bezpośrednio przed wjazdem na transporter, prom lub przystań. Zależnie od przyjętej organizacji czynność tę może oprócz komendanta środka przeprawowego wykonywać inny wyznaczony żołnierz z obsługi promu (przystani) lub regulacji ruchu na brzegu wyjściowym. Pojazd przed wjazdem ustawia się stojąc na przystani lub przy burcie odbrzeżnej na pokładzie promu (transportera).

2. Wprowadzenie pojazdu na pokład promu lub transportera.

Czynność tę wykonuje komendant środka przeprawowego lub specjalnie do tego celu wyznaczony żołnierz. Na małych promach i transporterach wprowadza się stojąc za granicą pokładu (oporą promową), do której powinien dojechać dany pojazd. Na dużych promach, na których pojazdy ustawia się w kilku rzędach, żołnierz kierujący ładowaniem podczas wjeżdżania na prom (komendant promu) kieruje pojazd do jednego z rzędów, na którym dokładnym ustawieniem pojazdu kierują inni żołnierze, wyznaczeni z obsługi promu. To właśnie ostateczne ustawienie pojazdu, wymagające niekiedy manewrowania po pokładzie, stanowi trzeci etap ładowania wówczas, gdy kieruje nim inny żołnierz, niż w czasie wjeżdżania na prom.

Rozładowaniem promu kieruje komendant lub wyznaczony żołnierz, stojąc na brzegu przed zjazdem z promu. W razie potrzeby duże promy można rozładowywać przy pomocy dodatkowych żołnierzy, kierujących jazdą na pokładzie promu.

We wszystkich wypadkach ładowania i rozładowania żołnierz kierujący ruchem pojazdu stoi przed pojazdem i jednocześnie z boku od strony kierowcy lub przed pojazdem pośrodku i jest zwrócony twarzą do kierowcy. Sygnały przekazywane kierowcom dotyczą jazdy do przodu lub do tyłu, wykonania skrętu i zatrzymania pojazdu (4-5-6). Kierowca znak skrętu do jazdy zarówno do przodu, jak i do tylu, wykonuje ciągnąc za kierownicę po tej stronie, którą wskazuje odchylona w bok chorągiewka lub latarka. Z chwilą, gdy kierujący ruchem pojazdu przesunie z powrotem pochyloną chorągiewkę (latarkę) do środka, określając tym ruchem zakończenie skręcania, kierowca powinien zachować nieruchome położenie kierownicy w ostatnim położeniu (jak w czasie skręcania).

Sygnały kierowania kutrami

Do kierowania pracą kutrów z pokładu promu w czasie napędzania przez nie promów, członów lub odcinków mostu, używa się w dzień dwóch chorągiewek, a w nocy trzech (lub pięciu) latarek (7—23). W prawej ręce trzyma się białą (żółtą) chorągiewkę (latarkę), a w lewej czerwoną chorągiewkę (latarkę). W celu cerowania popychaniem przez kuter (kutry) trzecią zieloną latarkę zawiesza się na plecach, a dla kierowania holowaniem w nocy zawiesza się zieloną latarkę na piersiach.

Zielona latarka, zawieszona na piersiach w czasie kierowania kutrem holującym, spełnia jedynie zadanie bardziej precyzyjnego określenia znaczenia poszczególnych sygnałów. Bez nie] łatwo można pomylić znaczenie sygnałów szczególnie wówczas, gdy ciemna noc utrudnia rozróżnienie sylwetki dowódcy.

O wiele ważniejsze zadanie spełnia zielona latarka zawieszona na plecach podczas kierowania kutrem, popychającym zbudowaną konstrukcję. Obok identycznych zadań jak podczas holowania kutrem spełnia dodatkowo potwierdzenie wszystkich sygnałów dotyczących hamowania i jazdy w tył, które powinien wydawać dowódca stojąc twarzą do kutra (wykonuje się w tył zwrot), co powoduje, że zielona latarka na plecach staje się wówczas dla kutrzysty (kutrów) niewidoczna i to sygnalizuje potrzebę osiągnięcia gotowości do włączenia wstecznego biegu (wykonanie następuje dopiero po otrzymaniu właściwego sygnału).

Pięć latarek można stosować do kierowania w nocy jazdą pociągu wodnego lub odcinka mostu płynącego bokiem (czołem) i napędzanego jednocześnie kutrem (kutrami) holującym oraz kutrem (kutrami) popychającym. Dowódca kieruje wówczas nimi bezpośrednio stojąc na pokładzie w czole odcinka, a więc z miejsca wewnątrz pomiędzy kutrami — holującym i popychającym. W tym celu powinien om na piersiach zawiesić jedną zieloną latarkę, a na plecach dwie zielone latarki, umieszczone jedna nad drugą (z prześwitem 20—30 cm), na przykład jedna poniżej kołnierza, a druga umocowana do pasa (w celu sygnalizowania potrzeby hamowania, a zarazem uniknięcia pomyłek analogicznie do zasad opisanych poprzednio).

Do odbierania sygnałów należy do każdego kutra przydzielić obserwatora.

Niekiedy podczas naprowadzania dłuższych odcinków mostów (100 m i więcej) można kierować kutrami za pośrednictwem dodatkowego żołnierza. Żołnierz ów odbiera sygnały lub rozkazy (np. radiotelefonem) od dowódcy i następnie przekazuje je bezpośrednio do wykonania jednemu lub dwom kutrom napędzającym prawą lub lewą stronę odcinka podczas jazdy ławą lub napędzającym ogon podczas jazdy bokiem danego odcinka mostu. W tym wypadku dowódca kieruje bezpośrednio częścią kutrów (kutrem) po tej stronie odcinka, gdzie istnieje większa potrzeba precyzyjnego wykonania jazdy.

Zasadniczy sposób kierowania kilkoma kutrami, napędzającymi jedną konstrukcję pływającą, polega na podzieleniu ich na dwie grupy, w których wszystkie kutry danej grupy wykonują w sposób jednakowy wspólne komendy. Na przykład podczas jazdy do ławą odcinka mostu wstęgi pojedynczej lub mieszanej będzie typowe napędzanie go dwoma kutrami (l grupa) w prawej i dwoma (2 grupa) w lewej części odcinka.

Do naprowadzania dłuższych odcinków mostów wstęgi podwójnej liczba kutrów może być 2—3-krotnie większa.

Niekiedy może być celowy podział kutrów na trzy grupy. Wówczas kutry środkowe przeznacza się wyłącznie do wspomagania ruchu odcinka na prostych kierunkach jazdy tak ławą, jak i bokiem. Natomiast zwroty odcinka przeprowadza się za pomocą kutrów (grup kutrów) bocznych, bez udziału kutrów środkowych, które należy jedynie wykorzystać do likwidacji nadmiernych łuków, jakie mogą ewentualnie powstać w czasie tych manewrów.

Podstawowe zasady obowiązujące przy podawaniu sygnałów dla kutra (kutrów) są następujące:

l. Ograniczyć liczbę podawanych sygnałów do faktycznie niezbędnych. Jeśli ze względów szkoleniowych stosuje się wiele sygnałów nie uzasadnionych naturalnymi potrzebami, należy o tym powiadomić kutrzystów.

Obserwator sygnałów w kutrze powinien bez przerwy patrzeć na dowódcę i przekazywać kutrzyście jego rozkazy bez przerywania obserwacji dowódcy.

2. Dowódca, jeśli nie podaje sygnałów, powinien stać w postawie do podawania sygnałów (w rozkroku). Nie wolno mu wykorzystywać chorągiewek do innych celów, a w szczególności pokazywać nimi szczegółów lub zadań, jakie służba powinna wykonać. Jeśli taka potrzeba zaistnieje, powinien on po przełożeniu chorągiewek do jednej ręki opuszczonej wzdłuż nogi, wykorzystać do tych celów drugą wolną rękę.

3. W zasadzie każdy nowy sygnał poprzedza się sygnałem „Uwaga”.

4. Sygnały do wykonania i określenia szybkosci jazdy utrzymuje się do czasu wykonania ich przez kutrzystów. Z chwilą wykonania sygnału przez kutrzystę, dany sygnał przerywa się i przyjmuje postawę do podawania sygnałów.

5. Obserwator (kutrzysta) po sygnale „Jechać w kierunku" oraz po zakończeniu sygnału na wykonanie zwrotu, na przykład „Lekko w prawo" powinien zapamiętać kierunek ustawienia kutra względem miejscowych punktów orientacyjnych i następnie samodzielnie starać się ten kierunek utrzymać.

6. Nie wolno nadużywać sygnału „Pełny skręt" albo „W tyt" w celu małej korekty kierunku jazdy lub do zmuszenia kutrzysty do przyspieszenia wykonania małego skrętu. W tym celu można, po lekkim odchyleniu w bok danej chorągiewki (latarki), wykonywać nią krótkie energiczne ruchy boczne do czasu wykonania właściwego zwrotu przez kuter.

7. W celu uzyskania optymalnego lądowania promu popychanego kutrem najlepiej w trakcie zbliżania się do brzegu z prędkością, zapewniającą wylądowanie w obranym miejscu, podać kutrzyście sygnał „Wyłączyć bieg", a następnie sygnał „Uwaga". • Po wykonaniu zwrotu frontem do kutra nadal utrzymywać sygnał „Uwaga", sygnalizując tym potrzebę gotowości kutra (kutrów) do hamowania (wyłączenie sprzęgła i włączenie wstecznego biegu). Jednocześnie poprzez zwrot głowy należy obserwować zbliżanie się promu do brzegu w celu przekazania dla kutrzysty we właściwym momencie sygnału „Hamuj".

8. Podczas dowodzenia dwoma kutrami (grupami kutrów) w czasie jazdy ławą sygnał „Uwaga" białą chorągiewką (tatarką) a dotyczy prawych kutrów, a czerwoną — lewych. Podczas jazdy odcinków bokiem (lub pociągów wodnych) biała chorągiewka „Uwaga" dotyczy kutra czołowego, a czerwona kutrów rozmieszczonych w ogonie. Tak stosowany sygnał „Uwaga" oznacza, że kolejne po nim sygnały dotyczą wyłącznie danych kutrów.

9. Zasadniczy sposób stosowania sygnałów zarówno do popychania, jak i do holowania dotyczy oraz wynika z postawy do podawania sygnałów z chorągiewkami (latarkami) opuszczonymi wzdłuż nóg.

10. Jeżeli ładunek promu utrudnia obserwację sygnałów z kutra (kutrów) popychającego daną konstrukcję, należy postawę do podawania sygnałów oraz przekazywanie sygnałów wykonywać chorągiewkami (latarkami) na wysokości głowy i nad głową. Dotyczy to na przykład przypadku, gdy komendant promu dowodzi kutrem (kutrami) stojąc na pokładzie skrzyni jednego z samochodów załadowanych na prom. i jest zasłonięty do pasa burtami samochodu.

Kierowanie kutrami w wypadkach szczególnych dotyczy sposobów przekazywania sygnałów dla kutrzysty w nocy, jeśli brakuje latarek. Można wówczas przekazywać rozkazy dla kutrzysty bezpośrednio za pomocą radiotelefonów. Ze względu na możliwość utraty łączności z powodu wprowadzenia zakłóceń radiowych przez nieprzyjaciela, należy być przygotowanym do natychmiastowego wprowadzenia sposobu zastępczego. Do tego celu należy mieć jedną latarkę lub inny świecący w ciemności przedmiot, jak na przykład żarzący się papieros. Wykonuje się nią następujące sygnały:

1. Zataczanie koła latarką oznacza zależnie od potrzeb sygnał „Włączyć silnik" lub sygnał „Wyłączyć bieg".

2. Migotanie (przerywanie) światłem oznacza sygnał „Uwaga".

3. Jazdę w przód oznaczają ruchy pionowe latarki — dłuższe „Średni" lub „Pełny gaz" a malejące — „Mały gaz".

4. Zwroty określa się ruchem latarki w bok, przy czym w celu powtórzenia należy ruch powrotny latarki wykonać przy zgaszonym lub zakrytym świetle. Zakończenie zwrotu sygnalizuje się pionowymi ruchami latarki.

5. Sygnał „Hamuj" lub „Jechać do tyłu" sygnalizuje się poziomymi ruchami latarki.

6. Postawę do podawania sygnałów — utrzymanie jazdy kutra w niezmienionym położeniu oznacza światło nieruchome.

Sygnały dowodzenia na przeprawach

l. „Gotowe" (uwaga) „Stój"

Podnieść chorągiewkę pionowo nad głowę. Podając sygnał „Stój'', należy chorągiewkę (latarkę) z położenia poziomego („Nawijaj linę", „Zwolnij linę") przenieść energicznie w położenie pionowe.

2. „Nawijaj linę", „Naprzód"

Chorągiewkę z położenia pionowego przenieść w poziome w kierunku do dzioba transportera

3. „Zjeżdżaj", „Zwolnij linę"

Chorągiewkę z położenia pionowego przenieść w kierunku rozładowania ładunku

4. „Jechać do przodu"

Z postawy do podawania sygnałów przenieść chorągiewki (latarki) w przód i utrzymywać pod kątem do pionu 45° aż do końca jazdy. Skręty wskazywać przez wychylenie chorągiewki w bok po stronie skrętu

5. „Jechać do tylu"

Chorągiewki (latarki) z położenia pionowego nad głową przenieść w położenie poziome w kierunku pojazdu i utrzymywać aż do końca jazdy. Skręty wskazywać Przez wychylenie chorągiewki w bok po stronie skrętu

6. „Stój"

Podnieść chorągiewki (latarki) pionowo nad głowę z dowolnego poprzedniego położenia

7. Postawa do podawania sygnałów

Chorągiewkami do popychania (do holowania postawa przodem)

Latarkami do popychania

Latarkami do holowania

Chorągiewkami lub latarkami do podawania sygnałów na wysokości głowy podczas popychania

8. „Uwaga"

Podnieść chorągiewkę (latarkę) nad głowę — dla jednego kutra, dla dwóch podnieść obydwie

9. Wezwanie kutra do promu

Zatoczyć koło chorągiewką (latarką) nad głową i energicznie opuścić, poruszając chorągiewką zwróconą skośnie do dołu w kierunku miejsca, do którego powinien podjechać kuter

10. „Włączyć silnik"

Czerwona chorągiewka (latarka) puszczona w dół wzdłuż lewej ogi, białą odchyloną w prawo zatacza się koła

Czerwona chorągiewka (latarka) w położeniu w dół lub na wysokości głowy, białą odchyloną w prawo nad głową zatacza się koło. Postawa twarzą lub tyłem do kutra

11. „Mały gaz"

Chorągiewki (latarki) nieco podniesione w górę o 25—30° od pionu

Chorągiewki (latarki) nieco odchylone od pionu

12. „Średni gaz"

Chorągiewki (latarki) podniesione w górę o 45—50° od pionu

Chorągiewki (latarki) odchylone o 45° od pionu

13. „Pełny gaz"

Podnieść (opuścić) obydwie chorągiewki (latarki) do poziomu ramion

14 „Zmniejszyć pełny gaz"

Z położenia jak do sygnału „Pełny (średni) gaz" przenieść chorągiewki (latarki) do położenia „Średni (mały) gaz" w kierunku nóg lub w kierunku głowy i przetrzymać aż do wykonania

15. „Lekko w prawo"

Czerwona chorągiewka (latarka) opuszczona pionowo w dół, biała lekko podniesiona. Sygnał w lewo odwrotnie chorągiewką czerwoną

Czerwona chorągiewka (latarka) w położeniu obok głowy, biała lekko odchylona od pionu. Sygnał w lewo odwrotnie chorągiewką czerwoną '

16. „Średnio w lewo"

Biała chorągiewka (latarka) opuszczona wzdłuż nogi, czerwona podniesiona o 45—50°. Sygnał w prawo odwrotnie chorągiewką białą

Biała chorągiewka (latarka) w położeniu obok głowy, czerwona odchylona o 45° od pionu. Sygnał w prawo odwrotnie chorągiewką białą

17. „Pełny skręt" albo „W tył"

Czerwona chorągiewka (latarka) opuszczona wzdłuż nogi (w położeniu obok głowy), biała poziomo na wysokości ramienia. Sygnał do skrętu w przeciwnym kierunku — odwrotnie chorągiewką czerwoną. Trzymać do czasu wykonania właściwego skrętu

18, „Jechać w kierunku"

Podnieść chorągiewki (latarki) w górę pionowo, następnie opuścić je w kierunku ruchu do poziomu ramion. W razie potrzeby wskazania nowego kierunku wykonać lekki zwrot tułowiem. Wskazanie nowego kierunku przetrzymać aż do przyjęcia tego kierunku przez kuter. Sygnał stosuje się również po wykonaniu skrętu bez poprzedzenia sygnałem „Uwaga"

19. „Wyłączyć bieg"

Chorągiewki (latarki) opuszczone w dół, następnie kilkakrotne wykonanie skrzyżowania ich u dołu

Chorągiewki (latarki) uniesione w górę, następnie kilkakrotne skrzyżowanie ich u góry

20'. „Hamuj", „Jechać do tylu"

Wykonać zwrot twarzą do kutra i chorągiewki (latarki) unieść pionowo aad głowę, a następnie przenieść w położenie poziome w kierunku ffltra. W tym położeniu przetrzymać aż do wykonania czynności. Skręty w czasie jazdy wskazywać przez wychylenie chorągiewki w bok. Do dłuższej jazdy do tyłu przyjąć postawę do podawania sygnałów. Do ponownej jazdy w przód wykonać zwrot tyłem do kutra

21. „Zgasić silnik"

Wykonać skrzyżowanie chorągiewkami (latarkami) u dołu tak, aby czerwona była z prawej, a biała z lewej strony

Wykonać skrzyżowanie chorągiewkami (latarkami) u góry tak, aby czerwona była z prawej, a biała z lewej stron

22. „Zwiększyć odległość", „Trzymać linę holowniczą naciągniętą"

Chorągiewki (latarki) podniesione w górę na rękach zgiętych w przedramieniu w położeniu blisko głowy przesuwa się od siebie

23. „Zmniejszyć odległość" „Obluzować (skrócić) linę holowniczą"

Chorągiewki (latarki) podniesione w górę na rękach wyprostowanych na wysokość ramion następnie przesuwane do środki" na tej samej wysokości

OPRACOWAŁ:

St. Kpr. Pchor. WOJTCZAK ADRIAN

Taki układ przyjęto w celu upodobnienia do obecnie obowiązujących sygnałów zgodnie z regulaminem musztry.

---