1 Osady rowu Oslo
2 struktury S części Irlandii to
3 orogeneza ardeńska- wiek
4 orogeneza liguryjska- wiek
5 kaledonidy Skandynawii dzielą się na:
6 łupki lśniące są wieku:
7 kratony dzielą się na
8 bazalty Islandii są wieku
9 płyta mezyjska leży między:
10 Rów Renu jest wypełniony:
11 Łupki lśniące i ofillity w Alpach występują w:
12 góry Krymu budują utwory: paleozoiku dolnego; triasowy flisz jurajski +wapienie mezozoiczne; kredowe coś z ofiolitami?
13 kaledonidy Skandynawii nasunięte są w kierunku:
14 szew Solway to:
15 struktury 4,5 gór Skandynawii są wieku: 1900-1850, 400mln lat !!
16 grupa owrucza należy do:
17 Osady basenu (niecki) Paryskiego są wieku:
18 locus typicus koniaku i santonu występuje w: niecce akwitańskiej!!
19 główne elementy budowy platformy E-europejskiej to:
20 rozpad platformy węglanowej nastąpił w: chyba triasie
21 Liczne terrany Ameryki Północnej charakteryzują: - Apallachy - Kordyliery Południowe - Kordyliery Północne - Kordyliery Środkowe - Zatoka Meksykańska - Płyty Kolorado
22 z czego była zbudowana najstarsza skorupa oceaniczna
23 nieckę barrandienu wypełniają utwory: ponoć kambr-środkowy dewon
24.Wiek osadów w basenie Walijskim.
25. Jakie jednostki odsłaniaja się w oknach wysokich Taurów?
26.Orogeneza grenwilska wiek?
27.Liczne terany w Ameryce północnej charakteryzują
28. Nasuniecia w Apallachach
29 Przekrój przez Ardeny
30.Górna cześc Harzu strefa?
31.Tarcza ukraińska.
32. Kaledonidy Skandynawskie wiek poszczególnych struktur.
33. Alpy francuskie
34. Mapa Europy
35. Trenary - gdzie najwięcej?
36 Mapka z płaszczowinami alpejskimi i zaznaczony na nich numer 4 (strefa valais)
37. Blok morza irlandzkiego.
38. Kraton Ameryki północnej - fałdowania
Rów Oslo
( 50 km szerokości na 200 km długośći ), o zrzucie do 2-3 km w kierunku N. Składa się ze skał dolnego paleozoiku, na których leży lądowy perm (czerwone piaskowce, zlepieńce, bazalty wulkaniczne). Permskie granitoidy, monzonity, sjenity.
Struktury południowej części Irlandii to …..
Faza Ardeńska
miała miejsce na granicy sylur/dewon w przydol/lochkow
Faza ligeryjska
miała miejsce w środkowym dewonie na granicy ems/eifel
Kaledonidy Skandynawii
Góry o rozciągłości 1800km i szerokości 550km powstałe w wyniku orogenezy kaledońskiej (około 0,4 mld lat temu). W kaledonidach skandynawskich występują płaszczowiny i fałdy o wergencji w kierunku NE, nasunięte na tarczę bałtycką.
Dwie fazy rozwoju:
skandian (środkowy sylur - wczesny dewon
finmarkian (późny kambr - wczesny ordowik)
faza grampiańska
Jednostki tektoniczne:
Podłoże: tarcza prekambryjska przykryta cienkim, miejscami złuskowanym autochtonem
Allochton:
Dolny i paraautochton (skały osadowe górnego proterozoiku i dolnego paleozoiku zgarnięte z tarczy bałtyckiej - osady morskie takie jak mułowce szelfowe, czarne łupki)
Środkowy(zdeformowane, silnie zmet. i zmylonityzowane skały krystaliczne, utwory piaszczyste bez fauny, wapienie i szarogłazy)
Górny (zdeformowany kompleks wulkaniczno-osadowy przetransportowany tektonicznie na odległość kilku setek km)
Najwyższy (zespół płaszczowin, gnejsy migmatytowe i skały suprakrustalne oraz synorogeniczne intruzje granitoidów i gabr)
Każda z części allochtonu składa się z licznych płaszczowin o ograniczonym zasięgu
Łupki lśniące
Łupki lśniące występują w Liguryjskich Apeninach północnych (są wieku jurajskiego)
Kratony
Kraton jest to najstarsza, utwardzona część skorupy ziemskiej, niepodlegająca już w zasadzie fragmentacji, przemieszczająca się w ramach wędrówki kontynentów. Kratony zajmują potężne masy i obszary na kuli ziemskiej. Dojrzały kraton składa się ze spłaszczonego i zmetamorfizowanego cokołu platformy oraz leżącej na niej płasko pokrywy osadowej. Regiony, gdzie cokół wystaje nad powierzchnię określa się mianem tarcz, te zaś, gdzie pokrywa osadowa osiąga znaczną grubość: platform (platformy stare). Powstawanie kratonów związane jest z akrecją kontynentów. Zgodnie z tą ideą skorupa kontynentalna - lżejsza od skorupy oceanicznej - jest stopniowo nabudowywana wokół istniejących, sztywnych jąder kontynentalnych od momentu zainicjowania tektoniki płyt. W archaiku nastąpił szybki rozrost skorupy kontynentalnej przez amalgamacje łuków wulkanicznych - jądra dzisiejszych kontynentów. Z końcem archaiku istniało 85% współczesnej skorupy kontynentalnej. Pierwotna skorupa oceaniczna zbudowana była z komatytów (pierwotny bazalt z upłynnionego płaszcza Ziemi).
Islandia
Jest to wyspa wypiętrzona ponad poziom grzbietu śródatlantyckiego z powodu występowania pod nim plamy gorąca. Tworzą się w niej różnorodne bazalty (alkaliczne, oliwinowe, tholeitowe) wieku od miocenu (16 mln lat) do dziś. Pomiędzy potokami zastygłej lawy bazaltowej występują niekiedy miąższe kompleksy skał piroklastycznych oraz gleby kopalne (od miocenu) niekiedy z florą. Wiek skał zwiększa się wraz z oddalaniem się od środka wyspy.
Płyta mezyjska
Znajduje się pomiędzy Karpatami a Wredną Górą(lub czymś co na mapie było nazwane Rodopy Rodops) ?? . Fundament tej płyty stanowią sfałdowane i pocięte uskokami w czasie ruchów staro kimeryjskich osady paleozoiku i triasu. W spągu pokrywy osadowej leżą pstre grubo okruchowe osady retyku i najniższej jury.
Rów Renu
Powstał on pod wpływem orogenezy alpejskiej. Dzieli się na dwie części: rów dolno-reński o kierunku eggijskim i rów górno-reński o kierunku reńskim. Rów górno-reński znajduje się pomiędzy Wogezami a Szwarcwaldem (3km osadów), a rów-dolno reński pomiędzy Ardenami a zagłębiem Ruhry (kierunek SW- NE). Główny rozwój: eocen (tylko na południu) - słodkowodne silikolastyki, oligocen morski z solami potasowymi (3,5 km osadów), miocen/pliocen (sedymentacja na północy, erozja na południu) później wulkanizm do holocenu (bazalty, trachity i fonolity). W podłożu krystalinik strefy moldanubskiej
Patrz pytanie 6
Krym
Uważa się ze jest on przedłużeniem Kaukazu. Na Pn znajduje się zapadlisko (pełno młodych utworów plejstoceńsko - holoceńskich). Góry Krymskie to trzy pasma tworzące antyklinoria. Najstarsze skały to tzw. Switatawrydzka. Od triasu górnego po jurę dolna silnie zdeformowany flisz z lawami poduszkowymi. W dolnej części duże olistolity wapieni karbońskich i permskich. Bardzo dobrze widoczne fałdowania staro kimeryjskie. W bajosie i batonie łupki oraz piaskowce ze spilitami, andezyty. Skała z Ajudahu z wulkanitów (stanowi formę lakolitu). Kelowej - tyton to 4 km węglanów z lokalnymi wkładkami silikoklastyków. Dolna kreda to utworzy szelfowe. W albie działalność wulkaniczna. W górnej kredzie transgresja i sedymentacja osadów morskich. Na stepach krymskich znajdują się duże złoża gazu.
Patrz pytanie 5
Szew Solway
Jest to dawny element oceanu Japetus obecnie niewidoczny. Oddziela Krainę Jezior od Wyżyny Południowo Szkockiej. Jest to linia zamknięcia Oceanu Iapetus. Na N od Szwu (Góry Północno Szkockie) występuje fauna amerykańska na S (Walia i inne baseny) występuje fauna europejska
Struktury 4,5 gór Skandynawii są wieku: 1900-1850, 400mln lat !! - nie wiem totalnie o co biega …. Pewnie jakaś mapka podpisana numerami i trzeba napisać wiek. A góry Skandynawii to kaledonidy i one są wieku tak jak jest napisane około 0,4 Ma
Grupa Owrucza
Należy ona do tarczy ukraińskiej. Jej utworzenie nastąpiło po fałdowaniach saksońskich, gdy tarcza ukraińska była już usztywniona i mogła na niej zalec niezgodnie grupa Owrucza. Dzieli się ona na dwie części:
- Grupa Owrucza dolna (formacja tolkaczewska) - czerwone piaskowce, zlepieńce, łupki fyllitowe, diabazy i porfiry, wiek 1,575 Ma. Jest to odpowiednik (jotnium - miedzy gotydami a svekofenidami)
- Grupa Owrucza górna (formacja biełokoruchewska) - piaskowce, kwarcyty, zlepieńce z piroklastykami, diabazy i porfiry kwarcowe. W warunkach lądowych lub okresowych zbiorników wodnych. Wiek 1,400 - 1,200 Ma.
Basen paryski
Rozległe zapadlisko wypełnione osadami permskimi, grubą warstwą skał mezozoicznych i trzeciorzędowych, którego obrzeże zostało następnie podniesione wskutek ruchów tektonicznych. Powierzchnia płaska i falista, na południu pagórkowata. Charakterystyczną cechą Basenu Paryskiego jest występowanie w północno-wschodniej części koncentrycznie ułożonych, wysokich i stromych progów strukturalnych. Oddzielony od obniżenia środkowopolskiego wałem walijsko-brabanckim, połączony z niecką akwitańską (czynną od synemuru) bramą Poitou. Brama burgundzka (od J śr) łączyła go z terenami na E. Podłoże hercyńskie z występującymi łagodnie antyklinami (faza laramijska). Jako osobny basen niecka paryska funkcjonowała w jurze i kredzie.
Niecka Akwitańska
Położona miedzy Pirenejami a masywem armorykanskim i masywem centralnym, wypełniają ją osady triasu, jury i kredy oraz paleogenu, a w południowej części również neogenu i czwartorzędu. Miąższości dochodzą do rozmiarów 10km. Osady triasowe to piaskowce, pstre mułowce z dolomitami i ewaporatami (tworzą one szereg wysadów i poduszkach). Osady jurajskie to głownie wapienie i margle. Na nich z luka stratygraficzna i dolno kredowe osady ilasto piaszczyste (margle, iły i wapienie). Sedymentacja w paleogenie zmieniła się na okruchową i trwała aż do środkowego eocenu. W późnym eocenie następuje regresja. Ruchy tektoniczne na granicy kredy i kenozoiku oraz w kenozoiku spowodowały pocięcie skał mezozoicznych przez uskoki, oraz powstanie wielu fałdów o osiach WNW - SE. Znajduje się tam locus typicus Koniaku i Santonu.
Platforma Europejska
Jest to jeden z kratonów występujących w Europie. Od północnego zachodu ograniczona jest nasunięciem kaledonidów - Gór Skandynawskich na tarczę fennoskandzką, od zachodu, wzdłuż strefy T-T graniczy z platformą paleozoiczną środkowej i zachodniej Europy, od południa graniczy z alpidami (Karpaty wraz z zapadliskiem przekarpackim), od południowego wschodu z dawną paleozoiczną platformą scytyjską (obecnie uznawaną za część platformy wschodnioeuropejskiej), a od wschodu z hercyńską strukturą Uralu. Krystaliczny fundament platformy wschodnioeuropejskiej odsłania się na powierzchni na obszarze dwóch tarcz: bałtyckiej i ukraińskiej.
Typy struktur podłoża:
syneklizy - rozległe, owalne depresje o średnicy do 1000km
anteklizy - rozległe, owalne wyniesienia o średnicy do 1000km
aulakogeny - obniżenia wydłużone, ograniczone uskokami
obniżenia perykratoniczne - na krawędziach platformy
Dominującymi elementami strukturalnymi są aulakogeny, które w większości przypadków rozwinęły się w znacznie szersze baseny sedymentacyjne → syneklizy
Np. aulakogen rosyjski - synekliza moskiewska, Synekliza Peczory, synekliza ukraińska, wyniesienie Wołga - Ural?
Zapadlisko Peczory - wypełnione osadami paleozoiku, mezozoiku
Karbon - 4km serii detrytycznej i węglanowej, Perm - początek morski, a wyżej lądowy z węglem
Rozpad platformy węglanowej
do ich rozpadu doszło w dewonie albo w trasie (zależy od tego o która chodzi)
…..
Najstarsza skorupa oceaniczna:
Zbudowana jest ona z komatytów (pierwotny bazalt z upłynnionego płaszcza Ziemi (3 500 - 4 000 Ma)
Niecka Barrandienu
Niecka składa się z dwóch kompleksów strukturalnych. Dolny kompleks jest to kambr do ordowiku. Rozpoczyna się sedymentacją piaskowców (pseudoflisz), następnie piaskowce z trylobitami, późnej zasadowe skały wulkaniczne (spikulity), a ponad tym ordowickie łupki graptolitowe. W sylurze dolnym wchodzącym w skład wyższego kompleksu strukturalnego mamy do czynienia ze zróżnicowanie facjalnym osadów węglanowych wokół ciągu wysp wulkanicznych (wapienie detrytyczne, wapienie brachiopodowe). W sylurze górnym platforma węglanowa a, w dewonie silikolastyki (zatopienie i pogrążenie platformy sylurskiej w morzu w czasie fazy bretońskiej)
Basen Walijski
Znajduje się na granicy platformy środkowo angielskiej. Oddzielony strefą uskoków przesuwczych od bloku morza irlandzkiego. Jest to klasyczna geosynklina. Osady klastyczne od prekambru do kambru o miąższości 4km. Od ordowiku do syluru 10 km głównie turbidyty ze znacznym udziałem wulkanitów i wulkanoklastyków - Załukowy basen tensyjny na obszarze ścienionej skorupy kontynentalnej. Basen walijski w stronę Irlandii przedłuża się w masyw Leinster i na tym ordowiku i sylurze leży niezgodnie old red, karbon, perm, mezozoik i kenozoik.
Wysokie Taury
Najstarszymi skałami odsłaniającymi się w oknach tektonicznych wysokich Taurów i engadyny są łupki krystaliczne, gnejsy, kwarcyty i marmury intrudowane granitoidami waryscyjskimi, na których leża słabiej zmetamorfizowane kwarcyty, fyllity i marmury górnego paleozoiku i mezozoiku (wiek metamorfizmu szacowany na późną kredę). Na skałach tych leżą płaszczowiny austro - alpejskie nasunięte od południa.
Orogeneza grenwilska
Orogeneza grenwilska ma wiek od 1000 - 800 (amerykańskie ramie svekonorwegidów)
Terany w Ameryce północnej charakteryzują
Kordyliery
W mezozoiku następowało łączenie teranów ze sobą i doklejanie łuków wyspowych. Procesy akrecyjne trwały od środkowej jury po wczesny trzeciorzęd w kilku etapach:
Trias/jura - jednostka (terran) sfikinian
Jura - jednostka Wrangelian
Kreda - kolizja jednostki Wrangelian z kontynentem, rozbity na 5 fragmentów
Trzeciorzęd - ustala się współczesna strefa subdukcji
Nasunięcia w Appalachach były w kierunku: podobno N (ale nie na pewno
Strefa Harzu
Górna cześć Harzu leży w strefie saksoturynskiej
Tarcza Ukraińska
Wypiętrzenie podłoża platformy E - europejskiej pocięte uskokami na 6 bloków. Prekambr znajduje się na powierzchni lub płytko pod nią. Zapada ona na północ i południe pod niewielkim kątem a od wschodu i zachodu obcięta jest uskokami. Na N od niej znajduje się zapadlisko wielkiego DonBasu a na południe zapadlisko Morza Czarnego. Tektonika blokowa jest efektem orogenezy hercyńskiej. Najstarszym elementem są dnieprydy (3500 - 2700 Ma) składające się głównie skały metamorficzne. Następnie są bu gidy (2700 - 2000 Ma) zbudowane tez ze skał metamorficznych i granitów. Saksaganidy (2000 - 1700 Ma) wśród których znajduje się seria przyworoska z rudami żelaza. Ostatnią grupą jest grupa Owrucza
Skandynawia Mapka
Alpy francuskie
Podział strukturalno-facjalny:
1) Przedpole
- „platforma” jurajska - mezozoiczno-kenozoiczna, pokrywa krystalinik podłoża hercyńskiego
- strefa gór Jura - sfałdowany mezozoik z niewielkimi nasunięciami
2) Rów przedgórski
- molasa lądowa i morska oligocenu-pliocenu, zaburzona przed nasunięciem Alp
3) Alpy zewnętrzne
- strefa helwecka (delfinacka)
- strefa ultrahelwecka
4) Alpy wewnętrzne
- strefa Valais - łupki lśniące
- strefa subbriansońska i strefa briansońska
- strefa piemoncka
jednostki zewnętrzne
jednostki wewnętrzne - łupki lśniące
Linia insubryjska = Tonale - strefa dyslokacyjna obcinająca Alpy W od S
Strefa Sesia - Lanzo - reprezentuje jednostki Alp E
Mapa europy do nauczenia się na pamięć - nie mam żadnej ale poszukam i może wkleje później
Gdzie znajduję się najwięcej teranów
W Kordylierach północnych
Mapka z płaszczowinami alpejskimi i zaznaczony na nich numer 4 (strefa Valais)
Blok morza irlandzkiego
Posiada podłoże przedkaledońskie, zmetamorfizowane i sfałdowane przed ordowikiem w orogenezie radomyskiej, szereg basenów ograniczonych uskokami, w centrum i na obrzeżach znajdują się struktury, utwory od permu-dziś, zawierają gaz ziemny
Kraton Ameryki Północnej - fałdowania
5 cykli orogenicznych:
1. Laurentyjski > 3000 Ma
2. Kenorański > 2500 Ma
3. Hudsoński (1900 - 1600)
I - 1900 - 1800 Ma
II - 1800 - 1700 Ma
III - 1700 - 1600 Ma
4. Elsoński - 1500 - 1300 Ma
5. Grenwilski - 1200 - 800 Ma
Wyszukiwarka