ZNAM SWOJE PRAWA
I OBOWIĄZKI,
ALE PAMIĘTAM,
ŻE INNI TEŻ JE MAJĄ

BROSZURA INFORMACYJNA DLA UCZNIÓW SP ….. W ……………….

Prawo jest czymś czego realizację gwarantuje państwo. Wszystkie dzieci na całym świecie mają te same prawa, bez względu na to, jaką mają płeć, narodowość, kolor skóry, jakim językiem mówią, jakie religie wyznają, czy są pełnosprawne czy niepełnosprawne.

Prawa dzieci mają swoją krótką, zaledwie kilkudziesięcioletnią historię. Po raz pierwszy zapisano je w tzw. Konwencji Genewskiej w 1924 r., ale naprawdę pierwszy, w miarę pełny zbiór praw dzieci zapisany został w Konwencji o Prawach Dziecka - międzynarodowej umowie przygotowanej przez ONZ
20 listopada 1989 r. Konwencja zawiera 41 artykułów. Jej celem jest ustanowienie zasad obrony dzieci przed zaniedbaniem
i znęcaniem się, których doświadczają one codziennie w różnym stopniu, we wszystkich państwach, każdego dnia. Państwo, które do konwencji przystąpi, tzn. podpisze ją, zobowiązuje się do przestrzegania zawartych w niej praw. Konwencja została ratyfikowana przez 191 kraje. Nie ratyfikowały jej Somalia
i Stany Zjednoczone. W Polsce konwencja obowiązuje od
7 lipca 1991 r., którą podpisał Lech Wałęsa.

W Polsce istnieje również Komitet Ochrony Praw Dziecka - stowarzyszenie ludzi dorosłych szanujących i respektujących prawa dziecka. Główny Komitet Ochrony Praw Dziecka mieści się
w Warszawie.

DO NAJWAŻNIEJSZYCH W POLSCE DOKUMENTÓW PAŃSTWOWYCH REGULUJĄCYCH OCHRONĘ PRAW DZIECKA NALEŻĄ:

• KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

• KONWENCJA O PRAWACH DZIECKA przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r.

• USTAWA O RZECZNIKU PRAW DZIECKA
  Z DNIA 6 STYCZNIA 2000 R.

TWOJE NAJWAŻNIEJSZE PRAWA

Masz prawo znać swoje prawa. Rodzice i nauczyciele też powinni je znać i umożliwić Ci ich poznanie.

NIE MA GORSZYCH ANI LEPSZYCH DZIECI - MASZ TAKIE SAME PRAWA JAK WSZYSCY.
OTO ONE:

Prawo do życia i rozwoju - oznacza, że nikogo nie wolno pozbawiać życia, a dorośli muszą stworzyć Ci warunki do prawidłowego rozwoju. Państwo, w którym mieszkasz, chroni Twoje życie i stoi na straży Twojego bezpieczeństwa.

Prawo do wychowania w rodzinie - oznacza, że nikomu nie wolno zabrać Cię od rodziców, chyba, że z bardzo ważnych powodów; gdyby zdarzyło się, że rodzice będą osobno masz prawo do kontaktów z obojgiem rodziców. Rodzice powinni zawsze kierować się Twoim dobrem. Państwo ma obowiązek ich w tym wspierać.

Prawo do życia bez przemocy i poniżania - oznacza, że bicie, znęcanie i okrutne traktowanie są niedopuszczalne i karalne.

Prawo do wypowiedzi - oznacza, że w ważnych sprawach Ciebie dotyczących możesz wygłosić swoje zdanie, opinię, oświadczyć własną wolę.

Prawo do informacji - oznacza, że powinieneś mieć dostęp do różnych źródeł wiedzy.

Prawo do nauki - oznacza, że masz prawo zdobywać wiedzę. Możesz uczyć się tak długo, jak pozwalają na to Twoje zdolności, jeżeli masz 6 lat możesz rozpocząć naukę w klasie „0”, pracować możesz gdy skończysz 15 lat.

Prawo do tożsamości - oznacza, że musisz mieć nazwisko, obywatelstwo, poznać swoje pochodzenie, mając 13 lat musisz być pytany o zgodę, gdybyś miał być adoptowany, a także gdybyś miał mieć zmienione nazwisko.

Prawo do ochrony zdrowia i do właściwej opieki lekarskiej.

Prawo do prywatności - masz prawo do posiadania swoich rzeczy, korespondencji, tajemnic i sekretów. Nikomu nie wolno bez bardzo ważnych powodów, wkraczać w Twoje sprawy osobiste i rodzinne.

Prawo do swobody myśli, sumienia, religii - oznacza, że gdy jesteś wystarczająco świadomy sam decydujesz o swoim światopoglądzie, wcześniej jedynie rodzice mają prawo Tobą kierować. Nie wolno nikogo prześladować z powodu odmiennych myśli, wyznawania innej wiary.

Prawo do odpoczynku i wolnego czasu, do uczestnictwa
w zabawach oraz w życiu kulturalnym i artystycznym.

Prawo do ochrony przed wykonywaniem pracy, która jest niebezpieczna dla życia i rozwoju.

Prawo do takiego poziomu życia, który umożliwi Ci rozwój fizyczny, psychiczny, duchowy, moralny i społeczny. Jeśli Twoja rodzina jest w trudnej sytuacji, państwo powinno Ci pomóc.

Nikt nie może wykorzystywać Cię seksualnie. Masz prawo do ochrony przed takimi zachowaniami. Nikt nie ma prawa całować Cię bez Twojej zgody ani dotykać, ani robić czegoś więcej. Pamiętaj, Twoje ciało należy całkowicie do Ciebie.
Państwo, w którym mieszkasz, ma obowiązek przeciwdziałać wszelkim nadużyciom i wyzyskowi seksualnemu, ścigać przestępców seksualnych - nawet, gdy jest to tata czy wujek -
i surowo karać za takie czyny.

Twoje państwo powinno podejmować wszelkie prawne działania, aby uchronić Cię przed narkotykami.

Nawet, gdy nie jesteś w pełni zdrowy, masz prawo do normalnego życia, przysługują Ci też specjalne przywileje.

Dzieci należące do mniejszości narodowych mają prawo uczenia się swojego ojczystego języka, religii i własnej kultury.

„Prawa dziecka” M. Brykczyński

Niech się wreszcie każdy dowie
I rozpowie w świecie całym,
Że dziecko to także człowiek,
Tyle, że jeszcze mały.

Dlatego ludzie uczeni,
Którym za to należą się brawa,
Chcąc wielu dzieci los odmienić,
Stworzyli dla Was mądre prawa.
Więc je na co dzień i od święta
Spróbujcie dobrze zapamiętać.

Nikt mnie siłą nie ma prawa zmuszać do niczego,
A szczególnie do zrobienia czegoś niedobrego.

Mogę uczyć się wszystkiego, co mnie zaciekawi
I mam prawo sam wybierać, z kim się będę bawić.

Nikt nie może mnie poniżać, krzywdzić, bić, wyzywać,
I każdego mogę zawsze na ratunek wzywać.

Jeśli mama albo tata nie mieszka już z nami,
Nikt nie może mi zabronić spotkać ich czasami.

Nikt nie może moich listów czytać bez pytania,
Mam też prawo do tajemnic i własnego zdania.

Mogę żądać, żeby każdy uznał moje prawa,
A gdy różnię się od innych, to jest moja sprawa.

Tak się tu wiersze poukładały w prawa dla dzieci na całym świecie, byście w potrzebie z nich korzystały najlepiej,
jak umiecie.

RZECZNIK PRAW DZIECKA - STRAŻNIK TWOICH PRAW.

• Rzecznik Praw Dziecka stoi na straży praw dziecka.

• Rzecznik przy wykonywaniu swoich uprawnień kieruje się dobrem dziecka oraz bierze pod uwagę, że naturalnym środowiskiem jego rozwoju jest rodzina.

• Rzecznik podejmuje działania mające na celu zapewnienie dziecku pełnego i harmonijnego rozwoju, z poszanowaniem jego godności i podmiotowości.

• Rzecznik działa na rzecz ochrony praw dziecka,
  w szczególności:

1. prawa do życia i ochrony zdrowia,

2. prawa do wychowania w rodzinie,

3. prawa do godziwych warunków socjalnych,

4. prawa do nauki.

• Rzecznik podejmuje działania zmierzające do ochrony dziecka przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem, demoralizacją, zaniedbaniem oraz innym złym traktowaniem.

• Rzecznik szczególną troską i pomocą otacza dzieci niepełnosprawne.

• Kadencja Rzecznika trwa 5 lat, licząc od dnia złożenia ślubowania przed Sejmem.

• Ta sama osoba nie może być Rzecznikiem dłużej niż przez dwie kolejne kadencje. Rzecznik powoływany jest uchwałą Sejmu, zatwierdzaną uchwałą Senatu.

• Rzecznik przedstawia Sejmowi i Senatowi, corocznie, informację o swojej działalności i uwagi o stanie przestrzegania praw dziecka.

OBECNIE W NASZYM KRAJU
RZECZNIKIEM PRAW DZIECKA JEST
PAN MAREK MICHALAK

TO, CO WIEDZIEĆ NALEŻY
O PRAWACH I OBOWIĄZKACH UCZNIA W SZKOLE.

Prawa i obowiązki ucznia określa STATUT SZKOŁY

Prawa ucznia:

Uczeń ma prawo do:

1. Właściwego procesu kształcenia, znajomości programu
   i wymagań edukacyjnych.

2. Jawnej i umotywowanej oceny postępów edukacyjnych i oceny zachowania.

3. Opieki i pomocy higienicznej i pielęgniarskiej.

4. Rozwijania zainteresowań i talentów oraz pogłębiania wiedzy poprzez udział w zajęciach lekcyjnych i pozalekcyjnych organizowanych przez szkołę.

5. Poszanowania swojej godności osobistej, życzliwego traktowania w procesie dydaktyczno - wychowawczym przez nauczycieli, wszystkich pracowników szkoły i kolegów, ochrony przed formami przemocy fizycznej bądź psychicznej.

6. Dostępu do informacji o miejscu i terminie kontaktu
   z Rzecznikiem Praw Obywatelskich.

7. Korzystania z pomocy materialnej doraźnej lub stypendium zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami.

8. Prezentowania swego dorobku wykraczającego poza ramy programu szkolnego.

9. Korzystania z pomieszczeń szkolnych, biblioteki, sprzętu, pomocy naukowych podczas zajęć lekcyjnych i w miarę możliwości szkoły, w czasie zajęć pozalekcyjnych.

10. Swobody wyrażania myśli i przekonań, w szczególności dotyczących życia szkoły, a także światopoglądowych
    i religijnych - jeżeli nie narusza tym dobra innych osób.

11. Wpływania na życie szkoły przez działalność samorządową oraz zrzeszania się w organizacjach działających w szkole.

12. Pomocy psychologiczno - pedagogicznej.

13. Realizowania indywidualnego toku nauczania zgodnie
    z obowiązującymi przepisami.

14. Dodatkowej pomocy w przypadku trudności w nauce.

15. Informowania osób upoważnionych - wychowawców, pedagoga szkolnego, wybranych nauczycieli o swoich kłopotach osobistych, rodzinnych i materialnych.

16. Odpoczynku w przerwach międzylekcyjnych.

Obowiązki ucznia:

Uczeń ma obowiązek:

1. Systematycznie przygotowywać się do zajęć lekcyjnych zgodnie z wymaganiami określonymi przez nauczyciela danego przedmiotu i aktywnie uczestniczyć w zajęciach lekcyjnych; poprawnie zachowywać się na terenie szkoły i w środowisku, szanować godność innych i przestrzegać kultury współżycia
   w zespole.

2. Przestrzegać zarządzeń Dyrektora Szkoły, postanowień zawartych w Statucie Szkoły, regulaminie szkoły, wewnętrznych regulaminach szkoły (w tym regulaminach sal lekcyjnych, pracowni przedmiotowych, biblioteki, Sali gimnastycznej, pracowni komputerowej, boisk szkolnych i innych pomieszczeń szkolnych). Nie zakłócać swoim zachowaniem przebiegu zajęć edukacyjnych.

3. Przestrzegać przepisów bezpieczeństwa na terenie szkoły
   i ponosić odpowiedzialność za własne życie, zdrowie i higienę.

4. Przestrzegać zasad współżycia w zespole, kulturalnie
   i z szacunkiem zachowywać się w szkole w stosunku do kolegów, nauczycieli i innych pracowników szkoły.

5. Używać właściwego języka i szanować wypowiedzi innych.

6. Szanować poglądy i przekonania i uznawać wolność osobistą innych.

7. Nosić jednolity, schludny strój wybrany przez Dyrektora szkoły w uzgodnieniu z Radą Rodziców. W wyjątkowych wypadkach, gdy uczeń nie może przyjść do szkoły w ustalonym stroju, obowiązuje zasada, że strój zastępczy nawiązuje w kolorze
   i formie do stroju regulaminowego. Powody braku stroju podaje rodzic do wiadomości wychowawcy klasy.

8. Poszanowania symboli narodowych i szkolnych oraz kultywowania tradycji szkoły.

9. Godnego reprezentowania szkoły w środowisku lokalnym i poza nim.

10. Dbać o wspólne dobro, ład i porządek w szkole i na terenie szkoły, szanować sprzęt i urządzenia szkolne (w przypadku zniszczenia lub uszkodzenia sprzętu koszt naprawy ponosi rodzic lub opiekun prawny ucznia).

11. Chodzić na terenie szkoły w zmiennym obuwiu.

12. Przebywać na terenie szkoły w czasie zajęć lekcyjnych i podczas przerw oraz zorganizowanych zajęciach pozalekcyjnych.

13. Zwolnienie z lekcji może nastąpić wyłącznie na pisemną lub osobistą prośbę rodziców lub prawnych opiekunów.

14. Uczeń kończący klasę lub zmieniający szkołę w trakcie roku szkolnego ma obowiązek rozliczenia się ze szkołą za pomocą Katy obiegowej

15. Dyżurni klasowi dbają o przygotowanie sali do lekcji oraz kontrolują jej stan po skończonych zajęciach.

16. Uczeń ma obowiązek pisemnie usprawiedliwić każdą nieobecność niezwłocznie po przyjściu do szkoły, nie później jednak niż do trzech dni, licząc od ostatniego dnia nieobecności, po tym terminie nieobecności uznawane są przez wychowawcę za nieusprawiedliwione; usprawiedliwienie musi zawierać datę, przyczynę absencji oraz czytelny podpis rodzica.

17. Uczniowie nie mogą korzystać z telefonów komórkowych
    i elektronicznych urządzeń służących do łączności oraz odtwarzaczy audio - video podczas zajęć organizowanych przez szkołę. Podczas zajęć telefon i urządzenia powinny być
    wyłączone. Od zasady tej można odstąpić tylko w sytuacjach szczególnych (zagrożenie życia i zdrowia, ostrzeżenie
    o grożącym niebezpieczeństwie) i za zgodą nauczyciela prowadzącego zajęcia. W innych sprawach nie cierpiących zwłoki rodzice mogą skontaktować się z dziećmi za pomocą telefonu stacjonarnego będącego na wyposażeniu szkoły
    i znajdującego się w sekretariacie szkoły.

18. Uczniowie naruszający zasady opisane w pkt. 18 na wezwanie pracownika szkoły mają obowiązek wydania mu telefonu lub innego urządzenia, który przekazuje je do depozytu. Zdeponowane przedmioty wydaje się tylko rodzicom (prawnym opiekunom) ucznia. Odmowa ucznia skutkuje natychmiastowym wezwaniem do szkoły rodziców (prawnych opiekunów) w celu zdyscyplinowania dziecka i odbioru sprzętu. Wobec ucznia dopuszcza się zakaz używania sprzętu do odwołania. Zakaz wydaje Dyrektor szkoły.

Zakazuje się uczniowi:

1. Palenie tytoniu, picia alkoholu na terenie szkoły i poza nią.

2. Przynoszenia i używania środków odurzających.

3. Naruszania wolności i swobody innych uczniów (stosowania przemocy fizycznej i znęcania psychicznego, zastraszania
   i wymuszania, np. pieniędzy).

4. Przynoszenia do szkoły niebezpiecznych przedmiotów
   i substancji.

5. Używania na lekcji telefonów komórkowych, dyktafonów
   i innego sprzętu elektronicznego. W przypadku złamania zakazu, nauczyciel ma prawo odebrać te przedmioty uczniów i następnie wezwać i przekazać rodzicom.

6. Przynoszenia do szkoły rzeczy cennych. W przypadku ich przyniesienia i ewentualnego zagubienia szkoła nie ponosi odpowiedzialności.

9

---