![]() | Pobierz cały dokument c3.przelaczenia.przesuniecia.semestr.5.doc Rozmiar 875 KB |
W układach automatycznej regulacji i sterowania otwartego wartości sygnałów wejściowych i wyjściowych (wykonawczych) przyjmują często tylko dwa (lub trzy) poziomy, oznaczone umownie przez 0 i 1. Przejście z jednego poziomu sygnału na drugi następuje skokowo (w sposób nieciągły). Takie sygnały nazywa się dwustanowymi (binarnymi) czy też trójstanowymi, a urządzenia, w których te sygnały występują - urządzeniami lub elementami przełączającymi. Jeden z dwóch lub trzech możliwych, na wyjściu z tych elementów, stanów jest wywołany istnieniem sygnału na wejściu lub jego brakiem.
Elementy przełączające można podzielić na dwie grupy:
bezstykowe elementy przełączające,
stykowe elementy przełączające.
Bezstykowe elementy przełączające nie mają żadnych ruchomych części, co decyduje o ich trwałości, niezawodności i szybkości działania. Szczególnie rozpowszechnione są elektroniczne i pneumoniczne bezstykowe elementy przełączające.
Stykowe elementy przełączające są wyposażone w tzw. styki oraz mechanizm, zawierający części ruchome, służący do zmiany stanu styków (zwarte lub rozwarte). Pomimo szybkich postępów w technologii elementów bezstykowych, zwłaszcza elektronicznych, przełączające urządzenia stykowe są nadal powszechnie stosowane. Dotyczy to przede wszystkim układów sygnalizacji, blokad i zabezpieczeń oraz układów sterowania ręcznego. Rolę tę spełniają przede wszystkim różnego rodzaju przełączające elementy stykowe - np. przekaźniki. Stanem przekaźnika nazywamy stan zwarcia lub rozwarcia styków lub położenie obojętne dla elementów trójstanowych.
Ze względu na powszechność stosowania energii elektrycznej, najważniejsze miejsce wśród elementów przełączających zajmują elementy stykowe o napędzie ręcznym i elektromagnetycznym. Pierwsze z nich nazwane są, zależnie od budowy i zastosowania, łącznikami, przyciskami, wyłącznikami itp. Elementy o napędzie elektromagnetycznym nazywane są przekaźnikami lub stycznikami. Do najważniejszych części przekaźników i łączników stykowych zaliczyć należy styki. Zetknięcie styków umożliwia, bowiem przepływ prądu w obwodzie elektrycznym.
Budowa i rodzaje zestyków
Zestyki elektryczne mogą być rozłączne i nierozłączne. Elementem zestyku są styki i styczki. Ich definicję określa PH-70/E-95500. Zestyk jest to zestaw dwóch lub większej liczby współpracujących z sobą styków, służący do zamykania lub otwierania obwodu elektrycznego. Styk jest to element przewodzący zestyku odizolowany od pozostałych elementów zestyku w stanie braku styczności z tymi elementami. Styczka jest to część styku przeznaczona do bezpośredniego współdziałania z odpowiadającą jej częścią innego styku w celu spowodowania styczności. Wśród zestyków wyróżnia się zestyk zwierny
![]() | Pobierz cały dokument c3.przelaczenia.przesuniecia.semestr.5.doc rozmiar 875 KB |