1) Naszkicuj podstawowe typy więźb drewnianych (4) uwzględniając graniczne rozpiętości do jakich mogą być stosowane
O konstrukcji krokwiowej maksymalna rozpiętość do 6m
O konstrukcji jętkowej maksymalna rozpiętość do 7,5m
O konstrukcji płatwiowo - kleszczowej maksymalna rozpiętość 9 - 11m
Dach wieszarowy z wiązarem jednowieszakowym maksymalna rozpiętość 6 - 8m
2) Narysuj przekrój poprzeczny i podłużny wiązara pełnego (lub pustego) dachów jętkowego i płatwiowo - kleszczowego
Dach płatwiowo - kleszczowy na stropie drewnianym - wiązar pełny:
Przekrój poprzeczny Przekrój podłużny
Słupek: 12x12 - 16x16
Płatew: np. 12,5x16
Krokiew: 7x14 - 10x16
Murłata: np. 20x20
Miecz: 10x10 - 12x12
Dach jętkowy na stropie drewnianym - wiązar pełny
Przekrój poprzeczny Przekrój podłużny
Jętka: 5x10 - 8x16
Wiatrownica: 3,8x10 - 5x12
Deska stężająca: 3,8x12
Krokiew: 5x14 - 8x16
Uwaga:
W dachu jętkowym nie ma wiązarów pustych ponieważ każda para krokwi jest połączona jętką
3) Narysuj przekrój poprzeczny i podłużny więźby dachowej płatwiowo - kleszczowej ze stolcem podwójnym (lub pojedynczym) opartej na stropie żelbetowym (lub drewnianym). Podaj nazwy poszczególnych elementów i ich zalecane wymiary
Słupek: 12x12 - 16x16
Płatew: np. 12,5x16
Krokiew: 7x14 - 10x16
Murłata: np. 20x20
Miecz: 10x10 - 12x12
Przekrój poprzeczny Przekrój podłużny
W dachach płatwiowo - kleszczowych więźba dachowa składa się z wiązarów pełnych rozmieszczonych od 3 do 5m i wiązarów pustych. Wiązar pełny składa się z pary krokwi, pary kleszczy i dwóch słupów oraz belki wiązarowej (gdy strop jest drewniany) położonych na stropie w kierunku prostopadłym do płaszczyzny wiązara. Wiązary puste, zwane też pośrednimi, składają się tylko z dwóch krokwi połączonych w kalenicy i opartych dołem na płatwi stopowej. Kleszcze obejmują z obu stron krokwie i słupy oraz usztywniają dach w kierunku poprzecznym. Ze słupami są one połączone na wrąb wzajemny pełny i śrubę, a z krokwiami na półjaskółczy ogon i śrubę lub kołek dębowy. Wystarczające usztywnienie dachu w kierunku podłużnym zapewniają miecze połączone z płatwiami i słupkami; jedynie w stromych dachach budynków wolnostojących stosuje się dodatkowo wiatrownice przybijane ukośnie do spodu krokwi.
4) Narysuj rozwiązanie różnych konstrukcji dachu (więźb dachowych) ze ścianką kolankową (oba przekroje) przy założeniu, Że strop ostatniej kondygnacji i ścianka są drewniane / murowane. Opisz elementy, podaj niezbędne wymiary.
Dach płatwiowo kleszczowy
5) Narysuj przekroje poprzeczny i podłużny wiązara drewnianego pełnego / pustego wieszarowego z dwoma wieszakami / jednym wieszakiem opartego na stropie Żelbetowym / drewnianym. Opisz i zwymiaruj wszystkie elementy.
Mają one zastosowanie przy rozpiętościach powyżej 6 m, gdy oparcie dachu na belkach i stropie jest niewskazane. Konstrukcja takich wiązarów jest uzależniona od rozstawu każdej pary krokwi. Wykonuje się ją w co 4 lub 5 parze krokwi.
Wieszar jednowieszakowy 1 - wieszak 16 x 18 cm, 2 - zastrzał 16 x 18 cm, 3 - ściąg 18 x 24 cm, 4 - miecz.
Wieszar dwuwieszakowy 1 - dodatkowe kleszcze, 2 - rozpora.
6) Narysuj przekroje poprzeczny i podłużny wiązara pełnego / pustego dachu drewnianego o konstrukcji mansardowej opartego na stropie Żelbetowym / drewnianym. Opisz i zwymiaruj wszystkie elementy.
Przekrój poprzeczny
Przekrój podłużny
1,2) Kleszcze; 3) miecz; 4) słup; 5 ) płatew kalenicowa; 6) płatew pośrednia; 7) belka stropu; 8) krokiew; 9) przypustnica; 10) krótki zastrzał podpory lub kleszcze
7) Narysuj znane Ci schematy stromego dachu pulpitowego o konstrukcji ciesielskiej, a następnie dla jednego z rozwiązań narysuj szczegół konstrukcji przy okapie
Dach jednospadkowy przy rozpiętości do 4,5 m: a) ze ścianką kolankową, b) bez ścianki kolankowej ;1 - murłata, 2 - słupek, 3 - miecz, 4 - płatew, 5 - krokiew, 6 - kleszcze, 7 - czapka betonowa, 8 - ścianka.
Dach jednospadkowy o konstrukcji płatwiowo-kleszczowej ze ścianką kolankową i płaskim dachem 1 - muriata, 2 - słupek, 3 - krokiew, 4 - miecze, 5 - krokiew, 6 - kleszcze, 7 - czapka betonowa, 8 - kotew.
Krokwiowo-zastrzałowy o małym nachyleniu,
płatwiowo-kleszczowy o małym nachyleniu
wieszarowy o dużym nachyleniu,
Dach jednospadkowy o konstrukcji płatwiowo-kleszczowej 1 - murłata, 2 - słupek, 3 - płatew, 4 - krokiew, 5 - kleszcze, 6 - miecze.
8) Narysuj przekrój poprzeczny i podłużny dachu o ciesielskiej konstrukcji drewnianej przy zadanej rozpiętości dachu (5 - 12 m), ilości i nachyleniu połaci dachowej oraz ewentualnie dodatkowych danych (np. typ stropu ostatniej kondygnacji, rozmieszczenie ścian nośnych budynku, ocieplenie dachu, rodzaj pokrycia dachowego). Podaj nazwy poszczególnych elementów i zalecane wymiary.
Jeśli poddasze ma być użytkowe to wymiar od podłogi do dolnej krawędzi jętki ma wynosić 2 - 2,4m
Jętka może mieć maksymalnie 3,5m długości. Większej rozpiętości jętki podpiera się ścianami stolcowymi.
Im wyższe pokrycie dachu to rozstaw wiązarów powinien maleć do wartości 80cm.
Wiatrownica to stężenie dla konstrukcji w kierunku podłużnym
Wiązary opiera się na murłatach
Jętka dzieli krokiew na dwa odcinki (dolny - max 4,5m i górny max 2,7m) i jest usztywnieniem wiązara dolnego
Przekrój poprzeczny Przekrój podłużny
9) Narysuj szczegół rozwiązania połączenia wieszaka (na całej wysokości) w dachu wieszarowym z dwoma wieszakami. Opisz elementy, podaj niezbędne wymiary.
10) Narysuj i opisz szczegół rozwiązania ścianki kolankowej dla dachu drewnianego jętkowego / płatwiowo-kleszczowego. Podaj wymiary poszczególnych elementów.
płatwiowo-kleszczowy o małym nachyleniu
Krokwiowo-zastrzałowy o małym nachyleniu
Dach jednospadkowy o konstrukcji płatwiowo-kleszczowej ze ścianką kolankową i płaskim dachem 1 - muriata, 2 - słupek, 3 - krokiew, 4 - miecze, 5 - krokiew, 6 - kleszcze, 7 - czapka betonowa, 8 - kotew
1 - murłata, 2 - słupek, 3 - miecz, 4 - płatew, 5 - krokiew, 6 - kleszcze, 7 - czapka betonowa, 8 - ścianka.
Opis: Więźbę płatwiowo - kleszczową z drewnianą ścianką kolankową zwykle robi się w budynkach z poddaszem użytkowym. Typowa wysokość ścianek kolankowych wynosi 1,2 - 2,0m zarówno w dachach płaskich jak i stromych. Jest to zwykła konstrukcja ściany stolcowej z płatwią, podwaliną, słupkami i mieczami. Przed wychyleniem ścianki na zewnątrz zabezpieczają ją kleszcze łączące krokiew ze słupem stolcowym ściany wewnętrznej
11) Narysuj możliwości kształtowania węzła kalenicy w ciesielskich konstrukcjach drewnianych.
Rys. 19-2 Łączenie krokwi w kalenicy: a) na płatwi w kalenicy, b) w dotyk z nakładkami, c) w dotyk do deski kalenicowej, d) na nakładkę prostą, e) na zwidłowanie 1 - krokiew, 2 - nakładka, 3 - śruba, 4 - płatew, 5 - słup, 6 - deska, 7 - kołek, 8 - otwór.
Powyższy rysunek ukazuje możliwości ciesielskie połączenia krokwi w kalenicy. Rys. d) Sposób jest stosunkowo prosty. Krokwie łączy się poprzez wycięte nakładki proste z przewierceniem na kołek drewniany. Rys. a) przedstawia połączenie z dodatkowym krawędziakiem usztywniającym krokwie podłużnie. Tu krokwie połączono przybijając do nich dwie nakładki w postaci kleszczy. Rys. b,c) podobny do a, ale zamiast krawędziaka usztywnienie w postaci deski kalenicowej (pod deską kalenicową powinna znajdować się nakładka tak jak na rysunku a). Rys. e) na połączenie krokwi na zwidłowanie, krokwie zbite są kołkiem drewnianym
12) Podaj możliwości zakończenia okapu (bez warstw pokrycia) w dachu o konstrukcji ciesielskiej - naszkicuj możliwe połączenia poszczególnych elementów.
Rys. 19-3 Sposoby oparcia krokwi na ścianie przy okapie: a) na wrąb czołowy w belce drewnianej, b) na płatwi opartej na belce drewnianej, c) na płatwi ułożonej na wieńcu żelbetowym, d) na ściance kolankowej l - przepustnica, 2 - deski, 3 - krokiew, 4 - łata, 5 - belka, 6 - murłata, 7 - papa, 8 - płatew, 9 - wieniec żelbetowy, 10 - strop.
W widoku:
Belkowe
Krokwiowe
Różne sposoby połączeń krokwi na belce stropowej
/Wybierzcie sobie które się wam bardziej podobają bo rysunki się pokrywają /
13) Narysuj trzy warianty szczegółu połączenia jętki z krokwią w dachu drewnianym jętkowym. Podaj niezbędne wymiary.
Jętki są elementami, które pozwalają na zbudowanie więźby dachowej na rozpiętości ścian większej niż 7 m. Jętka jest belką o przekroju 12x14, 12x16, 14x16, 16x18, 16x20. W całym układzie wiązara jętka jest pośrednią podporą dla krokwi, dlatego też w konstrukcji poddawana jest ściskaniu. Połączenie jętki z murłatą jest takie samo jak dla krokwi. Jednak dobrym rozwiązaniem jest połączenie na wręb dwustronny. Łączenie jętek z krokwią też jest możliwe na kilka sposobów: śrubowanie, na styk, półjaskółczy ogon.
14) Narysuj i opisz przykłady złączy ciesielskich stosowanych w dachach drewnianych. Podaj w jakich typach dachów mają one zastosowanie.
W więźbie jętkowej:
W połączeniu krokwi i płatwi:
jednostronny | dwustronny | krawędziowo-czołowy | krawędziowy z zębem
W mieczach:
W słupach:
Połączenia czopowe: zwykły | osadzony | z jaskółczym ogonem | środkowy
Połączenie krokwi w kalenicy:
Połączenie na zakładkę, zwidłowanie
15) Naszkicuj przekrój poprzeczny warstw dachu o konstrukcji ciesielskiej z poddaszem użytkowym w trzech podstawowych rozwiązaniach (z uwagi na usytuowanie termoizolacji) Omów elementy i przypisane im funkcje.
16) Omów różnice pomiędzy konstrukcjami ciesielskimi a inżynierskimi. Podaj przykłady zastosowania każdej z nich.
W kształtowaniu dachów konstrukcji ciesielskiej nie stosowano elementów rozciąganych w zasadzie, ponieważ połączenia ciesielskie czyli wręby, czepy, gniazdo oraz zakładki nie mogły pracować i przenosić sił rozciąganych.
W dachach konstrukcji inżynierskich stosuje się zarówno elementy ściskane i rozciągane. Możliwe jest to dzięki łącznikom metalowym i łącznikom klejonym.
Kształtowanie konstrukcji ciesielskich było bardzo żmudne i musiało być bardzo precyzyjnie wykonane.
Stosując łączniki mechaniczne i klejone elementów przyspieszano proces budowy więźby oraz jego rozpiętości
W konstrukcjach inżynierskich stosuje się też pierścienie typu Geka i Bistyp
W konstrukcjach inżynierskich trzeba stosować elementy kratowe, ramy, łuki i inne układy nośne. Zmniejszono przekroje elementów, a co za tym idzie również wagę