Kod ucznia: ………………………………… Grupa A
I. Określ czy zdania są prawdziwe, czy fałszywe. Jeśli zdanie jest prawdziwe wpisz „p”, jeśli jest fałszywe, wpisz „f”. (3 punkty)
1. Wybory do Sejmu i Senatu RP odbywają się według tych samych zasad. [p] [f]
2. Jedynym samorządowym organem wykonawczym w Polsce wybieranym w wyborach powszechnych jest wójt (burmistrz, prezydent miasta). [p] [f]
3. Warunkiem wejścia w życie zarządzenia wojewody jest jego publikacja w Dzienniku Ustaw. [p] [f]
4. Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów należą do aktów prawnych wykonawczych. [p] [f]
5. Ustawy są uchwalane przez Sejm po trzecim czytaniu, zwykłą większością głosów. [p] [f]
II. Wskaż prawidłową odpowiedź: (3 punkty)
1. Po odmowie podpisania ustawy przez Prezydenta RP:
a. Sejm wprowadza do niej poprawki i przedstawia do podpisania jeszcze raz, b. Sejm może przyjąć ustawę ponownie, większością 3/5 głosów, c. ustawa nie wchodzi w życie, d. Sejm może przyjąć ustawę ponownie, większością 2/3 głosów.
2. Prezes Rady Ministrów ma prawo:
a. wydawać polecenia ministrom, b. powołać ministra, c. odwołać ministra, d. inicjatywy ustawodawczej.
3. Ważność wyborów ogólnokrajowych stwierdza:
a. Trybunał Konstytucyjny, b. Państwowa Komisja Wyborcza, c. Sąd Najwyższy, d. Najwyższa Izba Kontroli.
4. Apolityczność sędziów oznacza, że:
a. nie mogą mieć poglądów politycznych, b. nie mogą należeć do związków zawodowych, c. przy wydawaniu wyroków mogą kierować się tylko prawem i własnym sumieniem, d. nie mogą należeć do stowarzyszeń
5. Do źródeł prawa międzynarodowego publicznego należą:
a. rozporządzenia Rady Unii Europejskiej, b. umowy zawierane przez dwa lub więcej państw, c. decyzje prezydenta USA, d. deklaracje poszczególnych państw (np. Deklaracja Praw Człowieka ONZ)
V. Przyporządkuj kompetencje do właściwych organów władzy państwowej. (2 punkty)
Kompetencje: A. Rozstrzyganie sporów kompetencyjnych pomiędzy najwyższymi organami państwa, B. Wnioskowanie o wotum zaufania dla rządu, C. Powoływanie ministrów, D. Udzielanie absolutorium Radzie Ministrów
Organy władzy państwowej: 1. Prezydent RP, 2. Prezes Rady Ministrów, 3. Trybunał Stanu, 4. Sejm RP, 5. Trybunał Konstytucyjny, 6. Rada Ministrów
IV. Wyjaśnij pojęcia. (5 punktów)
1. Rozmowy „okrągłego stołu”, 2. Prawo naturalne, 3. Prawo miejscowe, 4. Klub poselski (podaj nazwy dwóch największych obecnie klubów poselskich - a. i b.),
V. Poniżej podano przykłady zadań własnych i zleconych realizowanych przez określone jednostki samorządu terytorialnego w Polsce. Uzupełnij zdania, wpisując rodzaj zadania i nazwę jednostki samorządu terytorialnego. (3 punkty)
A. Ewidencja ludności jest zadaniem …1… realizowanym przez …2…
2. Organizowanie targowisk i hal targowych jest zadaniem …3… realizowanym przez …4… .
3. Prowadzenie szkół ponadgimnazjalnych jest zadaniem …5… realizowanym przez …6… .
VI. Przyporządkuj do opisanej sprawy dziedzinę prawa, która zawiera przepisy mające zastosowanie w danej sprawie. (3 punkty)
A. Zenon K. wszedł do sklepu komputerowego i ukradkiem wyniósł z niego laptopa. Po odkryciu kradzieży na podglądzie monitoringu, właściciel zgłosił przestępstwo organom ścigania. B. Pani Jadwiga pracowała w dużej firmie jako główna księgowa. Przez trzy lata szef nie przyznał jej urlopu, twierdząc, że jej obecność jest firmie niezbędna. Postanowiła zwrócić się w tej sprawie do sądu. C. Właściciele działki rolnej zwrócili się do urzędu gminy o zmianę jej przeznaczenia na działkę budowlaną. D. Niedoszły student Akademii Sztuk Pięknych, który odmówił złożenia ślubowanie studenckiego, niezgodnego z jego poglądami, zwrócił się do sądu o wydanie decyzji nakazującej uczelni przyjęcie go w poczet studentów. E. Mały Jaś grając w piłkę z kolegami, wybił okno sąsiadowi. Sąsiad zwrócił się o zasądzenie od rodziców Jasia odszkodowania.
1. prawo cywilne 2. prawo karne 3. prawo pracy 4. prawo administracyjne 5. prawo rodzinne, 6. prawo konstytucyjne
VII. Podaj nazwy poniższych aktów prawnych i uporządkuj je według hierarchii ważności. (3 punkty)
A
Art. 10.
Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej opiera się na podziale i równowadze władzy ustawodawczej, władzy wykonawczej i władzy sądowniczej.
Władzę ustawodawczą sprawują Sejm i Senat, władzę wykonawczą Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej i Rada Ministrów, a władzę sądowniczą sądy i trybunały.
B:
Rozdział 1
Przepisy ogólne
§ 1.
1. Rozporządzenie określa warunki i sposób oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w publicznych szkołach podstawowych, gimnazjach, szkołach ponadgimnazjalnych i dotychczasowych szkołach ponadpodstawowych dla dzieci i młodzieży, w tym szkołach specjalnych, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, oraz w szkołach dla dorosłych.
C:
Artykuł 2
Od dnia przystąpienia nowe Państwa Członkowskie są związane postanowieniami Traktatów założycielskich i aktów przyjętych przez instytucje Wspólnot i Europejski Bank Centralny przed dniem przystąpienia; postanowienia te są stosowane w nowych Państwach Członkowskich zgodnie z warunkami określonymi w tych Traktatach i w niniejszym Akcie.
D:
Art. 3. 1. Działalnością pożytku publicznego jest działalność społecznie użyteczna, prowadzona przez organizacje pozarządowe w sferze zadań publicznych określonych w ustawie.
VIII. Na podstawie fragmentu Konstytucji RP, wykonaj polecenie.
Art. 127.
1. Prezydent Rzeczypospolitej jest wybierany przez Naród w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich i w głosowaniu tajnym.
2. Prezydent Rzeczypospolitej jest wybierany na pięcioletnią kadencję i może być ponownie wybrany tylko raz.
3. Na Prezydenta Rzeczypospolitej może być wybrany obywatel polski, który najpóźniej w dniu wyborów kończy 35 lat i korzysta z pełni praw wyborczych do Sejmu. Kandydata zgłasza co najmniej 100 000 obywateli mających prawo wybierania do Sejmu.
4. Na Prezydenta Rzeczypospolitej wybrany zostaje kandydat, który otrzymał więcej niż połowę ważnie oddanych głosów. Jeżeli żaden z kandydatów nie uzyska wymaganej większości, czternastego dnia po pierwszym głosowaniu przeprowadza się ponowne głosowanie.
5. W ponownym głosowaniu wyboru dokonuje się spośród dwóch kandydatów, którzy w pierwszym głosowaniu otrzymali kolejno największą liczbę głosów. Jeżeli którykolwiek z tych dwóch kandydatów wycofa zgodę na kandydowanie, utraci prawo wyborcze lub umrze, w jego miejsce do wyborów w ponownym głosowaniu dopuszcza się kandydata, który otrzymał kolejno największą liczbę głosów w pierwszym głosowaniu. W takim przypadku datę ponownego głosowania odracza się o dalszych 14 dni.
6. Na Prezydenta Rzeczypospolitej wybrany zostaje kandydat, który w ponownym głosowaniu otrzymał więcej głosów.
(…)
Art. 129.
1. Ważność wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej stwierdza Sąd Najwyższy.
2. Wyborcy przysługuje prawo zgłoszenia do Sądu Najwyższego protestu przeciwko ważności wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej na zasadach określonych w ustawie.(…)
Art. 130.
1. Prezydent Rzeczypospolitej obejmuje urząd po złożeniu wobec Zgromadzenia Narodowego następującej przysięgi:
"Obejmując z woli Narodu urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, uroczyście przysięgam, że dochowam wierności postanowieniom Konstytucji, będę strzegł niezłomnie godności Narodu, niepodległości i bezpieczeństwa Państwa, a dobro Ojczyzny oraz pomyślność obywateli będą dla mnie zawsze najwyższym nakazem".
2. Przysięga może być złożona z dodaniem zdania "Tak mi dopomóż Bóg".
1. Wymień sześć warunków, jakie trzeba spełnić, żeby objąć urząd Prezydenta. (3 punkty)
IX. Na podstawie fragmentów Konstytucji RP i wiedzy pozaźródłowej wykonaj polecenie.
Art. 120.
Sejm uchwala ustawy zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów, chyba że Konstytucja przewiduje inną większość. W tym samym trybie Sejm podejmuje uchwały, jeżeli ustawa lub uchwała Sejmu nie stanowi inaczej.
Art. 209.
1. Rzecznik Praw Obywatelskich jest powoływany przez Sejm za zgodą Senatu, na 5 lat. [...]
Art. 226.
1. Rada Ministrów w ciągu 5 miesięcy od zakończenia roku budżetowego przedkłada Sejmowi sprawozdanie z wykonania ustawy budżetowej wraz z informacją o stanie zadłużenia państwa.
2. Sejm rozpatruje przedłożone sprawozdanie i po zapoznaniu się z opinią Najwyższej Izby Kontroli podejmuje, w ciągu 90 dni od dnia przedłożenia Sejmowi sprawozdania, uchwałę o udzieleniu lub odmowie udzielenia Radzie Ministrów absolutorium.
1. W powyższych fragmentach konstytucji opisano poszczególne funkcje Sejmu RP. Podaj ich nazwy. (3 punkty)
X. Do podanych poniżej fotografii oraz informacji o byłych premierach RP dopisz odpowiednie imię i nazwisko oraz podaj pełną nazwę partii politycznej, z którą polityk był/jest związany
(2 punkty)
Fotografia 1
Fotografia 2