 | Pobierz cały dokument mutacje.chromosomowe.i.ich.znaczenie.w.doc Rozmiar 535 KB |
Chromosomy w każdej mitozie odtwarzają się w identycznej liczbie i jakości, we wszystkich komórkach osobnika są zawsze takie same. Otóż twierdzenie to w większości wypadków jest słuszne, ale nie zawsze. Podobnie jak genowe mogą występować i mutacje chromosomowe. Chromosomy podobnie jak geny wykazują wysoki poziom stałości swej struktury. Stałość struktury chromosomów wyraża się zarówno w stałości cech morfologicznych chromosomów, jak i w stałości liniowego układu genów. W każdym chromosomie kolejność układu genów wzdłuż chromosomów jest stała, co umożliwia sporządzanie map genetycznych. Stałość chromosomów wynika z ciągłości fizycznej chromosomów i procesu ich replikacji w podziałach mitotycznych, prowadzących do wytwarzania identycznych kopii chromosomu wyjściowego. Wszystkie zmiany w układzie genów nazywa się strukturalnymi mutacjami chromosomowymi. Ponieważ stałość chromosomów jest wynikiem ich ciągłości morfologicznej i precyzji procesów replikacji, to podstawowym procesem powodującym mutacje chromosomowe jest pęknięcie poprzeczne chromosomu. W wyniku pęknięcia zostaje oddzielona od centromeru część dystalna, tworząc fragment acentryczny. Przy dwóch pęknięciach w jednym czy dwóch różnych chromosomach powstaje szereg złożonych sytuacji, prowadzących do różnych typów mutacji strukturalnych.
Mutacje strukturalne dzielą się na intrachromosomowe, ponieważ zachodzą w obrębie jednego chromosomu oraz interchromosomowe, gdyż dotyczą zmian między różnymi chromosomami.
Mutacje strukturalne można wywołać działając na komórki promieniami jonizującymi lub mutagenami chemicznymi. W zależności od okresu, w jakim się działa na komórki, to jest przed, czy też po fazie S interfazy, powstają pęknięcia bądź w całych chromosomach, bądź w chromatydach. Duża część tych pęknięć jest naprawiana przez system reperujący, a pozostałe fragmenty chromosomów lub chromatyd mogą się łączyć ze sobą tworząc bardzo różne układy.
Warunkiem powstania połączeń między fragmentami jest bliskie sąsiedztwo fizyczne w jądrze. W zależności od położenia chromosomów i ich pokrewieństwa mogą powstać różnego rodzaju aberracje chromosomowe.
 | Pobierz cały dokument mutacje.chromosomowe.i.ich.znaczenie.w.doc rozmiar 535 KB |