WYKŁAD 20

OPERACJE KONTROLI

1. Zakres kontroli:

1. przedmioty produkcji ( od materiału surówek poprzez obrabiane przedmioty, zmontowane podzespoły do gotowych urządzeń),

2. środki produkcji (kontrola dokładności obrabiarek, oprzyrządowania, środków pomiarowych).

1. Sposoby jakościowej kontroli przebiegu produkcji:

1. samokontrola wykonawcy,

2. przedstawienie do kontroli 1 -szej sztuki wykonanej po przezbrojeniu obrabiarki,

3. wyrywkowe sprawdzanie wyników operacji przez nadzór technologiczny lub dział kontroli,

4. systematyczne sprawdzanie wyników operacji przez dział kontroli,

5. systematyczne sprawdzanie podzespołów, zespołów, gotowych urządzeń.

Rys. 5.36. Portalowa maszyna pomiarowa

• w produkcji masowej - automatyczne środki pomiarowe,
  Dokładność środków pomiarowych — o rząd wielkości lepsza niż tolerancje sprawdzanych wymiarów,

1. liczba sztuk przedmiotów podlegających kontroli:

• produkcja jednostkowa i małoseryjna — kontrolowane są wszystkie sztuki,

• w produkcji seryjnej i masowej — stosuje się tzw. statystyczną kontrolę jakości (SKJ) w której sprawdza się losowo wybierane przedmioty i poprzez zastosowanie metod statystycznych (wartości wybranych parametrów statystycznych takich jak np.: średnia arytmetyczna, rozstęp, odchylenie standardowe, współczynnik zmienności) ocenia się cała partię produkcyjną poprzez pewien procent przedmiotów podlegających kontroli, który maleje wraz ze wzrostem liczy sztuk w serii produkcyjnej.

1. Kontrola czynna

Jest prowadzona bezpośrednio na obrabiarce (podczas obróbki lub w jej przerwach) za pomocą sond pomiarowych sprzężonych z układem pomiarowym a często również z układem korygującym dosuw narzędzia aż do uzyskania żądanego wymiaru (rys. 5.41, 5.42, 222,223). Przykład szlifierka do wałków.













w produkcji seryjnej - specjalne środki pomiarowe (rys. 5.40),

3. Projektowanie operacji kontroli jakości przedmiotu:

1. rodzaje kontroli ze względu na umiejscowienie w procesie:

• międzyoperacyjna (po ważniejszych operacjach),

• ostateczna ( końcowa),

• zadania kontroli:

• oględziny zewnętrzne (sprawdzenie kompletności wykonania obróbki i wizualna ocena jakości powierzchni — wżery, rysy, przypalenia plamy itp.),

• sprawdzenie wymiarów i kształtu obrabianych przedmiotów oraz przeprowadzenie badań określonych np. w WOT-ach (Warunkach Technicznego Odbioru),

3. dobór środków kontroli w zależności od wielkości produkcji:

w produkcji jednostkowej — konwencjonalne (uniwersalne) środki pomiarowe: suwmiarki (zwykłe lub elektroniczne), mikromierze, kątowniki, kątomierze wysokościomierze (zwykłe lub elektroniczne) płytki wzorcowe itp. oraz uniwersalne maszyny i przyrządy pomiarowe (rys. 5.36, 5.38, 5.39),

---