71.Rodzaje aluwiów rzecznych. (aluwia - osady transportowane i akumulowane prze rzeki.)

• Kamienie, żwiry i piaski grube

• Piaski

• Mułki

72. Cechy aluwiów.

Osady rzeczne nazywają się aluwiami. W górnym biegu rzek występują aluwia w postaci kamieńców, żwirów i piasków grubych, które wyścielają doliny rzeczne. Są one na ogół dobrym podłożem budowlanym.

• Piaski tworzą się w środkowym biegu rzeki. Ich własności zależą od stopnia zagęszczenia. Porowatość aluwiów piaszczystych wynosi ok. 40%. W dolnym biegu rzeki tworzą się mułki, ( aleuryty ) porowatość mułków jast bardzo wysoka 40-70%.

• Osad aleurytowy nie sprasowany nazywany jest mułem i nie nadaje się do stawiania na nim budowli.

• W dolinach rzecznych w zakolach osadzaja się również szczątki roślinne powstają w tan sposób mady nazywane mułami organicznymi.

73. Cechy doliny rzecznej w poszczególnych stadiach rozwoju.

74. Rodzaje erozji eolitycznej.

bardzo silna - średnio 600 t/ przemieszczanego materiału, (obszary górskie, pogórzy i wyżynne z lessami oraz pokrywami pylastymi)

umiarkowana - średnio 300 t/ przemieszczanego materiału (część Sudetów, wyżyny z pokrywami niepylastymi, bardziej urzeźbione obszary pojezierne).

słaba - średnio 100 t/ (głównie niziny środkowopolskie i Wybrzeże Zachodniobałtyckie).

• erozja słaba powoduje tylko wywiewanie niewielkiej ilości cząstek glebowych i minimalnie degraduje glebę;

• erozja umiarkowana zapoczątkowuje już proces redukowania miąższości poziomu orno - próchniczego wskutek wywiewania cząstek mineralnych i organicznych. Powoduje też zapylenie atmosfery materiałem glebowym.

• erozja silna prowadząca do trwałych zmian morfologicznych gleb, tzn. do ubytku profilu wskutek deflacji (gleby zwiewane) lub do jego narastania w wyniku akumulacji eolicznej (gleby nawiewane)

• erozja bardzo silna dotyczy terenów rozwydmianych (wydmy nadmorskie i śródlądowe).
  Występowanie deflacji na hałdach i zwałowiskach jest bardzo uciążliwe i często niebezpieczne (wywiewanie sustancji szkodliwych) dla otaczającego środowiska.

75. Rodzaje gruntów eolitycznych.

• bardzo silnie podatne - piaski luźne drobnoziarniste (w tym wydmowe), mursze na torfach, mursze na podłożu mineralnym, gleby murszowate;

• silnie podatne - piaski luźne gruboziarniste, piaski gliniaste lekko i silnie pylaste, piaski słabogliniaste (różne), lessy i utwory lessowate;

• średnio podatne - piaski gliniaste lekkie (z wyjątkiem silnie pylastych), gleby pylaste, piaski słabogliniaste (różne), lessy i utwory lessowate;

• umiarkowanie podatne - piaski gliniaste lekkie (z wyjątkiem silnie pylastych), gleby pylaste zwykłe

• słabo podatne - gliny i iły.

76. Cechy gruntów eolitycznych.

Najbardziej podatne na działanie wiatru są gleby piaszczyste, a następnie przesuszone gleby organiczne i organiczno - mineralne na powierzchnich pozbawionychszty roslinnej. Ze wzrostem zawartości cząstek ilastych (<0,01 mm) podatność gleb maleje. Prawie wszyscy badacze uważają, że najbardziej narażona na erozję wietrzną jest wierzchnia warstwa gleby, do 5 cm głębokości.

77. Erozja morska.

Erozja morska jest powodowana głównie przez falowanie i pływy, prądy przybrzeżne odgrywają niewielką rolę. W morzach zamkniętych większy wpływ na erozję ma falowanie, a w otwartych akwenach rośnie rola pływów. Erozja brzegu morskiego wynika z hydraulicznego działania wody i abrazji, które są następstwem przyboju - uderzania fal o brzeg.

78. Rozwój brzegu morskiego w wyniku erozji.

Hydrauliczne działanie wody polega na tym, że uderzające fale kruszą, odrywają i rozmywają skały brzegu morskiego. Największy wpływ ma zatem siła falowania, a także pionowy zasięg ich oddziaływania. Obie te wartości są większe na oceanach niż na morzach zamkniętych (np. Bałtyk).

79. Akumulacja osadów morskich.

W miejscu zniszczonego klifu powstaje platforma abrazyjna - czyli lekko nachylona w kierunku morza powierzchnia skalna. Rozwinięta platforma abrazyjna morze być odsłaniana w czasie odpływu. Przemieszczany po niej przez fale morskie materiał skalny powoduje jej zrównanie. Wynoszone w morze osady akumulowane są tuż za platformą abrazyjną, ponieważ wraz z głębokością energia fal morskich maleje. Usypują one stopniowo platformę akumulacyjną.

80. Rodzaje osadów morskich i ich cechy.

Zbudowana są ona zatem z rozdrobnionych okruchów skalnych - piasków i żwirów, pochodzących ze niszczonego klifu.

---