Wykres 1.
Przyrost powierzchni zlewni :
Lg [km] |
0 |
2,7 |
5,5 |
7,9 |
10,3 |
12,5 |
F [km2] |
0 |
18,6 |
35,9 |
52,9 |
69,7 |
85,2 |
|
|
|
|
|
|
|
III. Obliczenie charakterystycznych przepływów wzorami Iszkowskiego
1. Przepływ średni roczny
Qśr=0,032*α*H*F [m3/s]
α = 0,25 ( płaszczyzny i płaskowzgórza )
α- współczynnik zależny od charakteru zlewni
H- wysokość normalnego opadu rocznego [m] = 0,55m
F -powierzchnia zlewni =85,2[km2]
2.Przepływ absolutny najniższy
Q0=0,20*Qśr*ν [m3/s]
Dla v=1
ν- współczynnik zależny od budowy geologicznej, roślinności (w terenach przepuszczalnych na równinach)
3.Przepływ średni niski
Q1=0,4*Qśr*ν [m3/s]
4.Przepływ normalny
Q2=0,7*Qśr*ν [m3/s]
5.Przepływ katastrofalny
Qmax=ω*μ*H*F*0,032
Dla ω=0,01 i μ=7,1
ω - (dorzecza silnie przepuszczalne lub średnio przepuszczalne z silną roślinnością ) = 0,04
μ- zależy od wielkości zlewni =7,1
Tabela 1 . charakterystyczne przepływy
Przepływ |
Wzór |
Jednostka |
Wynik |
średni roczny |
Qśr=α*H*F*0,032 α=0,25 |
[m3/s] |
0,3748 |
absolutny najniższy |
Q0=0,20*Qśr*ν ν=1 |
[m3/s] |
0,0749 |
średni niski |
Q1=0,4*Qśr*ν ν=1 |
[m3/s] |
0,1489 |
normalny |
Q2=0,7*Qśr*ν ν=1 |
[m3/s] |
0,2624 |
katastrofalny |
Qmax=0,032*ω*μ*H*F ω=0,04 μ=7,1 |
[m3/s] |
0,4259 |
IV. Obliczanie charakterystycznych stanów metodą kolejnych przybliżeń
Obliczanie spadku koryta rzecznego i :
hmax = 157 m n.p.m.
hmin = 102 m n.p.m.
Lg = 12,5 km
i = 0,0044
2.Równanie ciągłości
Q=F*v [m3/s]
F- powierzchnia przekroju poprzecznego koryta
v- średnia prędkość przepływu wody [m/s]
3. Wzór Maaninga
n- szorstkość koryta rzecznego
i- spadek koryta cieku wodnego
Rh- promień hydrauliczny
Ozw- obwód zwilżony cieczą
F=(b+m*h)*h
4.Założenia
n = 0,07 ( z odcinkami o małej prędkości przepływu, z zaroślami i głębokimi dołami ) - współczynnik szorstkości koryta rzecznego
m = 3 - nachylenie koryta rzecznego
b = 5m szerokość dna
Tabela 2. Charakterystyczne stany
Stany |
h[m] |
F[m2] |
Ozw[m] |
Rh |
v |
Qobl |
Qisz |
średni roczny |
0,21 |
1,44 |
6,58 |
0,22 |
0,3096 |
0,3661 |
0,3748 |
absolutny najniższy |
0,08 |
0,53 |
5,63 |
0,09 |
0,1702 |
0,0713 |
0,0749 |
średni niski |
0,12 |
0,95 |
5,95 |
0,16 |
0,2197 |
0,1413 |
0,1489 |
normalny |
0,17 |
1,12 |
6,26 |
0,18 |
0,2724 |
0,2552 |
0,2624 |
katastrofalny |
0,23 |
1,77 |
6,90 |
0,26 |
0,3270 |
0,4280 |
0,4259 |
Schemat poprzecznego przekroju koryta
hmax=0,23m Qmax= 0,4280[m3/s]
hśr=0,21m Qśr=0,3661[m3/s]
h2=0,17m Q2=0,2552[m3/s]
h1=0,12m Q1=0,1413[m3/s]
h0=0,08m Q0=0,0713[m3/s]
V. Krzywa przepływu ( konsumpcyjna ).
Równanie krzywej przepływu.
Q = a + b*H + c*H2
Układ równań do wyznaczenia współczynników a, b, c
n*a + b*Σh + c*Σh2 - ΣQobl a = 0,00001557
a * Σh + b*Σh2 + c*Σh3 - Σ(Q*h) b = 0,517
a*Σh2 + b*Σh3 + c*Σh4 - Σ(Q*h2) c = 5,916
n = 0,07
n =5 |
Qiszk[m3/s] |
hiszk[m] |
h2 |
h3 |
h4 |
Q*h |
Q*h2 |
1 |
0,0749 |
0,08 |
0,0064 |
0,00051 |
0,000041 |
0,00599 |
0,00048 |
2 |
0,1489 |
0,12 |
0,0144 |
0,00173 |
0,000207 |
0,01787 |
0,00214 |
3 |
0,2624 |
0,17 |
0,0289 |
0,00491 |
0,000835 |
0,04461 |
0,00758 |
4 |
0,3748 |
0,21 |
0,0441 |
0,00926 |
0,001945 |
0,07871 |
0,01653 |
5 |
0,4259 |
0,23 |
0,0529 |
0,01217 |
0,002798 |
0,09796 |
0,02253 |
Σ |
1,2869 |
0,81 |
0,1467 |
0,02858 |
0,005827 |
0,24513 |
0,04927 |
Q = a + b*H + c*H2
H [m] |
Q [m3] |
0 |
0 |
0,08 |
0,0792 |
0,12 |
0,1472 |
0,17 |
0,2589 |
0,21 |
0,3695 |
0,23 |
0,4319 |
VI. Obliczanie średniego opadu w zlewni rzeki metodą izohiet
1.Zaznaczono na mapie zlewni stacji opadowych . Sumę opadów określono na podstawie rocznika:
Tabela 3.
Rocznik |
Nazwa posterunku |
Numer posterunku |
Suma rocznych opadów [mm]r |
1967
|
Olsztyn - Dajtki |
2490 |
902,9 |
|
Biskupiec |
2493 |
753,1 |
|
Banie mazurskie |
2532 |
715,7 |
|
Kętrzyn |
2513 |
663,3 |
|
Lidzbark - warmiński |
2504 |
644,7 |
2.Wyznaczono na mapie izohiety.
3.Obliczono pola zawarte pomiędzy poszczególnymi izohietami.
4.Wyniki.
Nr pola |
Powierzchnia pola:Ai[km2] |
Wysokość opadu w polu Pi[km](średnia arytmetyczna izohiet ograniczających pole) |
Objętość opadów w polu Pvi=Ai*Pi [km3] |
A1 |
17,4 |
956,45*10-6 |
16,64*10-3 |
A2 |
25,9 |
802,2*10-6 |
20,78*10-3 |
A3 |
13,6 |
708,85*10-6 |
9,64*10-3 |
A4 |
13,8 |
674,2*10-6 |
9,3 *10-3 |
A5 |
14,5 |
646,2*10-6 |
9,37*10-3 |
Σ=65,73*10-3
VI. Obliczanie średniego opadu w zlewni rzeki metodą wielokątów (równego zagęszczenia)
1.Zaznaczone wcześniej stacje opadowe połączono liniami prostymi uzyskując siatkę trójkątów.
2.Wyznaczono symetralne boków poszczególnych trójkątów.
3.Wyznaczono powierzchnie wielokątów do granic zlewni.
4.Wyniki.
Numer pola |
Powierzchnia wielokąta [km2] |
Wysokość opadów w polu Pi(wysokość opadu w danej stacji meteorologicznej) |
Objętość opadów w polu Pvi=Ai*Pi[km3] |
A1 |
16,1 |
903*10-6 |
14,54*10-3 |
A2 |
16,8 |
753*10-6 |
12,65*10-3 |
A3 |
18,4 |
716*10-6 |
13,17*10-3 |
A4 |
15,3 |
663*10-6 |
10,14*10-3 |
A5 |
11,5 |
645*10-6 |
7,42*10-3 |
A6 |
4,1 |
956*10-6 |
3,92*10-3 |
A7 |
1,9 |
946*10-6 |
1,79*10-3 |
A8 |
1,1 |
900*10-6 |
0,99*10-3 |
∑=64,62*10-3
Średni opad zlewni:
P=∑Ai*Pi/∑Ai [m]
gdzie
Pi- wysokość opadu równa wartości wysokości opadu danej stacji meteorologicznej [m]
Ai- powierzchnia pół poszczególnych wielokątów [m2]
∑Ai- suma powierzchni poszczególnych pól [m2]
1. Do metody izohiet:
P= 0,06573/85,2 =0,000771 km =771mm
2. Do metody wielokątów:
P= 0,06462/85,2 =0,000758 km =758mm
Projekt nr 2 z przedmiotu
Hydrologia i Nauki o Ziemii
Temat projektu : Charakterystyka opadów wyznaczona danymi posterunkami pomiarowymi.
Prowadzący zajęcia : dr inż. Barbara Tchórzewska-Cieślak
Prowadzący projekty : mgr inż. Katarzyna Pietrucha |
Imię i Nazwisko : Paweł Wojdyła 2 SD C5
|
Rok akademicki 2009/2010
Miesięczne opady.
Przedstawienie sum miesięcznych opadów na danych posterunkach .
POSTERUNKI |
||||||
|
Olsztyn- Dajtki |
Biskupiec |
Lidzbark - warmi. |
Kętrzyn |
Banie Mazurskie |
suma |
miesiące |
suma opadów miesięcznych [mm] |
|
||||
1 |
38,6 |
32,7 |
31,6 |
21,9 |
33,7 |
159,5 |
2 |
58,2 |
46,3 |
41,6 |
41,6 |
56 |
245,7 |
3 |
72,8 |
57,4 |
56,3 |
48,1 |
63 |
300,6 |
4 |
41,1 |
31,3 |
22,2 |
30,7 |
44,9 |
174,2 |
5 |
127,7 |
55,4 |
40,4 |
72,5 |
50,6 |
351,6 |
6 |
125 |
121,6 |
103 |
111,7 |
103,3 |
570,6 |
7 |
98,5 |
109,2 |
32,4 |
36,6 |
26 |
309,7 |
8 |
67,2 |
73,1 |
81,2 |
71,4 |
92,1 |
393 |
9 |
68,1 |
50,4 |
51,9 |
46,9 |
31,4 |
257,7 |
10 |
63,5 |
48,6 |
47 |
49,5 |
61,7 |
280,3 |
11 |
60,4 |
46,4 |
62,4 |
65,4 |
69,1 |
314,7 |
12 |
81,8 |
80,7 |
74,7 |
67 |
83,9 |
400,1 |
suma |
902,9 |
753,1 |
644,7 |
663,3 |
715,7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
- największa suma miesięcznych opadów |
|
|
|
||
|
- najmniejsza suma miesięcznych opadów |
|
|
|
Zmienność opadów.
K =
,
Pmax - największa suma miesięcznych opadów.
Pmin - najmniejsza suma miesięcznych opadów
Zmienność opadów |
|
|
|
Posterunki |
K |
Olsztyn - Dajtki |
3,31 |
Biskupiec |
3,72 |
Lidzbark warmi. |
4,64 |
Kętrzyn |
5,10 |
Banie Mazurskie |
3,97 |
Rozkład opadów w ciągu roku.
Pi =
i = 1.....12 miesiące
Pmi - suma miesięcznych opadów [mm]
Pr - suma rocznych opadów [mm]
Pi - wyraża jaki procent opadu spadł w danym miesiącu [%]
ROZKŁAD OPADÓW W CIAGU ROKU |
||||||||||
|
||||||||||
POSTERUNKI |
||||||||||
|
Olsztyn- Dajtki |
Biskupiec |
Lidzbark - warmi. |
Kętrzyn |
Banie Mazurskie |
|||||
mc |
|
|
|
|
|
|||||
|
Pmi |
Pi[%] |
Pmi |
Pi[%] |
Pmi |
Pi[%] |
Pmi |
Pi[%] |
Pmi |
Pi[%] |
1 |
38,6 |
4,28 |
32,7 |
4,34 |
31,6 |
4,90 |
21,9 |
3,30 |
33,7 |
4,71 |
2 |
58,2 |
6,45 |
46,3 |
6,15 |
41,6 |
6,45 |
41,6 |
6,27 |
56 |
7,82 |
3 |
72,8 |
8,06 |
57,4 |
7,62 |
56,3 |
8,73 |
48,1 |
7,25 |
63 |
8,80 |
4 |
41,1 |
4,55 |
31,3 |
4,16 |
22,2 |
3,44 |
30,7 |
4,63 |
44,9 |
6,27 |
5 |
127,7 |
14,14 |
55,4 |
7,36 |
40,4 |
6,27 |
72,5 |
10,93 |
50,6 |
7,07 |
6 |
125 |
13,84 |
121,6 |
16,15 |
103 |
15,98 |
111,7 |
16,84 |
103,3 |
14,43 |
7 |
98,5 |
10,91 |
109,2 |
14,50 |
32,4 |
5,03 |
36,6 |
5,52 |
26 |
3,63 |
8 |
67,2 |
7,44 |
73,1 |
9,71 |
81,2 |
12,60 |
71,4 |
10,76 |
92,1 |
12,87 |
9 |
68,1 |
7,54 |
50,4 |
6,69 |
51,9 |
8,05 |
46,9 |
7,07 |
31,4 |
4,39 |
10 |
63,5 |
7,03 |
48,6 |
6,45 |
47 |
7,29 |
49,5 |
7,46 |
61,7 |
8,62 |
11 |
60,4 |
6,69 |
46,4 |
6,16 |
62,4 |
9,68 |
65,4 |
9,86 |
69,1 |
9,65 |
12 |
81,8 |
9,06 |
80,7 |
10,72 |
74,7 |
11,59 |
67 |
10,10 |
83,9 |
11,72 |
suma |
902,9 |
|
753,1 |
|
644,7 |
|
663,3 |
|
715,7 |
|
Współczynniki miesięczne Kmi
Kmi =
Pmi - suma miesięcznych opadów [mm]
Pr - suma rocznych opadów [mm]
WSPÓŁCZYNNIKI MIESIĘCZNE Kmi |
||||||||||
|
||||||||||
POSTERUNKI |
||||||||||
|
Olsztyn- Dajtki |
Biskupiec |
Lidzbark - warmi. |
Kętrzyn |
Banie Mazurskie |
|||||
mc |
|
|
|
|
|
|||||
|
Pmi |
Kmi |
Pmi |
Kmi |
Pmi |
Kmi |
Pmi |
Kmi |
Pmi |
Kmi |
1 |
38,6 |
0,51 |
32,7 |
0,52 |
31,6 |
0,59 |
21,9 |
0,40 |
33,7 |
0,57 |
2 |
58,2 |
0,77 |
46,3 |
0,74 |
41,6 |
0,77 |
41,6 |
0,75 |
56 |
0,94 |
3 |
72,8 |
0,97 |
57,4 |
0,91 |
56,3 |
1,05 |
48,1 |
0,87 |
63 |
1,06 |
4 |
41,1 |
0,55 |
31,3 |
0,50 |
22,2 |
0,41 |
30,7 |
0,56 |
44,9 |
0,75 |
5 |
127,7 |
1,70 |
55,4 |
0,88 |
40,4 |
0,75 |
72,5 |
1,31 |
50,6 |
0,85 |
6 |
125 |
1,66 |
121,6 |
1,94 |
103 |
1,92 |
111,7 |
2,02 |
103,3 |
1,73 |
7 |
98,5 |
1,31 |
109,2 |
1,74 |
32,4 |
0,60 |
36,6 |
0,66 |
26 |
0,44 |
8 |
67,2 |
0,89 |
73,1 |
1,16 |
81,2 |
1,51 |
71,4 |
1,29 |
92,1 |
1,54 |
9 |
68,1 |
0,91 |
50,4 |
0,80 |
51,9 |
0,97 |
46,9 |
0,85 |
31,4 |
0,53 |
10 |
63,5 |
0,84 |
48,6 |
0,77 |
47 |
0,87 |
49,5 |
0,90 |
61,7 |
1,03 |
11 |
60,4 |
0,80 |
46,4 |
0,74 |
62,4 |
1,16 |
65,4 |
1,18 |
69,1 |
1,16 |
12 |
81,8 |
1,09 |
80,7 |
1,29 |
74,7 |
1,39 |
67 |
1,21 |
83,9 |
1,41 |
suma |
902,9 |
|
753,1 |
|
644,7 |
|
663,3 |
|
715,7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k = 1 |
|
rozkład jest równomierny |
|
|
|
|
|
|
||
k > 1 |
|
okresy deszczowe |
|
|
|
|
|
|
||
k < 1 |
|
niskie opady |
|
|
|
|
|
|
Współczynnik zaśnieżenia
Kśni =
Pśni - całkowita suma miesięcznych opadów śniegu
Pr - całkowita suma rocznych opadów
Współczynnik zaśnieżenia Kśni ( dla każdego miesiąca ) |
|||||||||||
Posterunki |
|
||||||||||
|
Olsztyn-Dajtki |
Biskupiec |
Lidzbark-warmin. |
Kętrzyn |
Banie Mazurskie |
|
|||||
miesiące |
Pśni [mm] |
Kśni |
Pśni [mm] |
Kśni |
Pśni [mm] |
Kśni |
Pśni [mm] |
Kśni |
Pśni [mm] |
Kśni |
|
styczeń |
38,6 |
0,043 |
32,7 |
0,043 |
31,6 |
0,049 |
21,4 |
0,032 |
33,3 |
0,047 |
|
luty |
24,7 |
0,027 |
18,2 |
0,024 |
7,8 |
0,012 |
9,8 |
0,015 |
27,2 |
0,038 |
|
marzec |
31,4 |
0,035 |
27,8 |
0,037 |
9,1 |
0,014 |
16,9 |
0,025 |
16,6 |
0,023 |
|
kwiecień |
10,5 |
0,012 |
12,2 |
0,016 |
6,7 |
0,010 |
4 |
0,006 |
13,6 |
0,019 |
|
listopad |
25,6 |
0,028 |
16,5 |
0,022 |
5,2 |
0,008 |
3,3 |
0,005 |
10,2 |
0,014 |
|
grudzień |
64,1 |
0,071 |
51,7 |
0,069 |
47,7 |
0,074 |
58,7 |
0,088 |
66,5 |
0,093 |
|
suma |
194,9 |
|
159,1 |
|
108,1 |
|
114,1 |
|
167,4 |
|
|
Kśn =
Pśn - całkowita suma rocznych opadów sniegu
Pr - całkowita suma rocznych opadów
Wspóczynnik Zaśnieżenia Kśn (dla roku) |
|||
Posterunki |
Pśn[mm] |
Pr[mm] |
Kśn |
Olsztyn-Dajtki |
194,7 |
902,9 |
0,22 |
Biskupiec |
159,1 |
753,1 |
0,21 |
Lidzbark-Warmin. |
108,1 |
644,7 |
0,17 |
Kętrzyn |
114,1 |
663,3 |
0,17 |
Banie Mazurskie |
167,4 |
715,7 |
0,23 |
Mediany miesięczne
Miesięczne opady w poszególnych posterunkach [mm] |
|||||
Posterunki |
|||||
miesiąc |
Olsztyn - Dajtki |
Biskupiec |
Lidzbark-Warmin. |
Ketrzyn |
Banie Mazurskie |
styczeń |
38,6 |
32,7 |
31,6 |
21,9 |
33,7 |
luty |
58,2 |
46,3 |
41,6 |
41,6 |
56 |
marzec |
72,8 |
57,4 |
56,3 |
48,1 |
63 |
kwiecień |
41,1 |
31,3 |
22,2 |
30,7 |
44,9 |
maj |
127,7 |
55,4 |
40,4 |
72,5 |
50,6 |
czerwiec |
125 |
121,6 |
103 |
111,7 |
103,3 |
lipiec |
98,5 |
109,2 |
32,4 |
36,6 |
26 |
sierpień |
67,2 |
73,1 |
81,2 |
71,4 |
92,1 |
wrzesień |
68,1 |
50,4 |
51,9 |
46,9 |
31,4 |
październik |
63,5 |
48,6 |
47 |
49,5 |
61,7 |
listopad |
60,4 |
46,4 |
62,4 |
65,4 |
69,1 |
grudzień |
81,8 |
80,7 |
74,7 |
67 |
83,9 |
|
|
|
|
|
|
|
- wartości z których wyliczono mediany |
|
|
Mediany miesięczne |
|
Posterunek |
Mediana |
Olsztyn - Dajtki |
67,65 |
Biskupiec |
52,9 |
Lidzbark-Warmin. |
49,45 |
Ketrzyn |
48,8 |
Banie Mazurskie |
58,85 |
Krzywa gradientu
Krzywa gradientu |
||
Posterunki |
m.n.p.m |
opad roczny |
Olsztyn-Dajtki |
153,3 |
902,9 |
Biskupiec |
141,7 |
753,1 |
Lidzbark-Warmin. |
135,9 |
644,7 |
Kętrzyn |
118,6 |
663,3 |
Banie Mazurskie |
115,4 |
715,7 |
Krzywa hipsometryczna
Krzywa hipsometryczna |
|
||
powierzchnia [km2] |
m.n.p.m |
|
|
|
0,0 |
163 |
Hmax |
FA |
28,3 |
145 |
|
FA + FB+FC |
58,4 |
126 |
|
FA + FB+FC+ FD+ FE |
85,2 |
108 |
Hmin |
Częstość i suma czasów trwania opadów na podstawie dobowych opadów
Obliczenia dotyczą posterunku Olsztyn - Dajtki.
Posterunek: Olsztyn-Dajtki |
|
|
|
ustalam przedziały |
rozpiętość przedziału |
|
|
Z = Pmax - Pmin |
R = Z/K |
Z = 43,3 |
K liczba klas (10-15) |
Pmax = 43,4 K - przyjęto 12
Pmin = 0,1
Pmax - maksymalny opad dobowy R - liczba klas
Pmin - minimalny opad dobowy R = 3,6
Zestawienie częstości i sum trawania opadów |
średni stan |
||||||||||||||||
|
|
Miesiące |
t [doby] |
Σt[doby] |
w przedziale |
||||||||||||
Lp |
przedziały [mm] |
I |
II |
III |
IV |
V |
VI |
VII |
VIII |
IX |
X |
XI |
XII |
|
|
|
|
1 |
< 39,8 - 43,4 > |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
1 |
1 |
41,6 |
|
2 |
< 36,2 - 39,8 ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
38 |
|
3 |
< 32,6 - 36,2 ) |
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
1 |
2 |
30,4 |
|
4 |
< 29 - 32,6 ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
30,8 |
|
5 |
< 25,4 - 29 ) |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
1 |
3 |
27,2 |
|
6 |
< 21,8 - 25,4 ) |
|
|
|
|
|
2 |
1 |
|
|
|
1 |
|
4 |
7 |
23,6 |
|
7 |
< 18,2 - 21,8 ) |
|
|
|
|
1 |
|
1 |
|
|
1 |
|
|
3 |
10 |
20 |
|
8 |
< 14,6 - 18,2 ) |
|
|
1 |
|
|
1 |
|
1 |
|
|
|
1 |
4 |
14 |
16,4 |
|
9 |
< 11 - 14,6 ) |
|
|
|
1 |
1 |
2 |
1 |
|
1 |
|
|
|
6 |
20 |
12,8 |
|
10 |
< 7,4 - 11 ) |
|
1 |
1 |
|
2 |
2 |
|
3 |
2 |
1 |
1 |
3 |
16 |
36 |
9,2 |
|
11 |
< 3,8 - 7,4 ) |
4 |
7 |
5 |
3 |
|
1 |
|
2 |
2 |
4 |
2 |
3 |
33 |
69 |
5,6 |
|
12 |
< 0,1 - 3,8 ) |
18 |
9 |
17 |
11 |
8 |
10 |
8 |
10 |
13 |
7 |
12 |
19 |
142 |
211 |
1,95 |
|
|
|
suma |
22 |
17 |
23 |
14 |
8 |
16 |
8 |
15 |
18 |
12 |
15 |
25 |
211 |
|
|
Krzywa sum czasów trwania opadów wraz z powyższym przedziałem