Zróżnicowanie i nierówności społeczne- Wykład 6 27.11.13r.
Ubóstwo w strukturze społecznej - wymiar praktyczny
Podstawowe źródła danych nt. ubóstwa
Badania budżetów gospodarstw domowych- od lat 90 XXw. GUS we współpracy z iPiSS
-ubóstwo ekonomiczne
-ubóstwo absolutne, relatywne, oficjalne
Ich miejsce w strukturze, otwarty uporządkowany sposób po restytucji demokratycznej i kapitalistycznej. To są badania w których przedmiotem analizy i różnego rodzaju zróżnicowania i nierówności w zakresie:
-ubóstwa ekonomicznego - dochodowe dotyczy wydatków istotne jest to nie ile zarabia a ile człowiek wydaje (inne źródła dochody finansowania)
-ubóstwo absolutne , relatywne i oficjalne - to 3 w odróżnię od gospodarstw domowych są realizowane w podejściu wielowymiarowym. W tym podejściu jest ubóstwo dochodowe, warunki życia i braku równowagi budżetowej.
Europejskie badanie dochodów i warunków życia (EU- SILC, stopniowo od 2003r. ) realizowane za pośrednictwem GUS. Diagnoza ubóstwa w związku z programem walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym (Strategia Strategii Lizbońskiej 2000- 2010, Europa 2020- wśród 5 celów, jeden dotyczy walki z wykluczeniem społecznym m.in. zmniejszenie o 20 mln liczby Europejczyków, Polska zobowiązał się do ograniczenia biednych polaków o 1,5 mln.)
-ubóstwo ekonomiczne (dochody do dyspozycji w gospodarstwie domowym)
-ubóstwo relatywne (<60% mediany dochodów w danym kraju, przed i po transferach)
-deprywacja potrzeb
-trwałość ubóstwa.
Wskaźniki:
Proste- a) wskaźnik deprywacji materialnej ( nie zaspokojenie 4 z 9 potrzeb)
b) niska intensywność pracy w gospodarstwie domowym ( w roku poprzedzającym badanie osoby dorosłej w gospodarstwie domowym (18-59) pracowały mniej niż 20% ich potencjalnego czasu pracy)
c) ubóstwo relatywne (< 60% mediany dochodów w danym kraju, sytuacja gospodarstw domowych w kontekście uruchamiania zabezpieczeń w formie zasiłków dla os będą w trudnej sytuacji życiowej. Testowane przed i po transferach)
Złożone- zagrożenie ubóstwem lub wykluczeniem społecznym ( jeden z w/w 3 wskaźników)
Badanie spójności społecznej GUS - ubóstwo wielowymiarowe (2011)
Ubóstwo dochodowe
Ubóstwo warunków życia
Ubóstwo braku równowagi dochodowej
Ad 1
>3 linie biedy absolutne, oficjalne/ ustawowe i relatywne
Skrajne ubóstwo -Zagraża fizycznej egzystencji jednostki i ogranicza je rozwój min. egzystencji instytucje pracy i pracy socjalnych.
2000-2012 lina skrajnego ubóstwa po 2005 r 12,3% tendencja spadkowa a w 2011 i 2012 lekka tendencja zwyżkowa. Ubóstwo skrajne- gr społ-ekonom, poziom wykształcenia, wiek, typ gospodarstwa czy miejsce zamieszkania.
>Zagrożenie wg grup społeczno-ekonomicznejutrzymujący się z innych niezarobkowych źródeł (klienci pomocy społecznej i osoby mające zasiłki dla bezrobotnych), renciści i rolnicy - doświadczają ubóstwa w większym stopniu niż emeryci, pracownicy, pracujących na rachunek własny.
>Wg wykształcenia gosp. dom - im niższy poziom wyksztalcenia tym większe ryzyko życia w biedzie
>Wiek Im człowiek starszy tym mniej doświadcza bóstwa skrajnego
>Najbardziej zagrożenie z dziećmi powyżej 4 dzieci, potem samotne rodzicielstwo. Gosp. jedno osobowe i z jednym dzieckiem- niższe niż średnie w kraju. Nowe rozwiązania, dodatki do przeszkoli, karta dużych rodzin -porównywalne lepsze warunki do rodzin małych, wydłużenie urlopu, te działania są reakcja na zjawiska depresji demografii na podmiotowe działanie i organizowanie się rodzin z większa liczba dzieci.
>Osoby bezrobotne- im więcej os bezrobotnych tym większe zagrożenie ubóstwem
>Miejsce zamieszkania- im większa skala mieszkańców tym mniejsze ryzyko- gwarantuje zamieszkanie w dużych miastach.
>Progi liczbowe dla ocen zasięgu ubóstwa
Skale ekwiwalentności, czy są poniżej tych granic czy powyżej
>Zróżnicowanie w zależności od obecności osoby niepełnosprawnej. Osoba niepełnosprawna, bardziej zagrożona niż osoba bez niepełnosprawności.
>Najmniej śląskie, a najwięcej warmińsko mazurskie.
Ad 2
>Rumunia najmniej -ubóstwo, Luksemburg, Austria najwięcej -ubóstwa
>Ubóstwo relatywne -wiek. W UE wiek 65 jest taki sam jak w Polsce w wieku 18-64.
Ryzyko doświadczania ubóstw w zależności od kierunku polityki społecznej (tab. 2.3) wpływ transferów.
>Wydatki na zabezpieczenie społeczne - reżimy polityk społecznych , Dania, Finlandia, Francja, Holandia, Szwecja, Niemcy ponad 30 pkb na zabezpieczenie społeczne; najmniej Rumunia. Wydatki na osobę Polska 1760 ruro rocznie, najwięcej Luksemburg 17871, Dania 14000, Szwecja 11360
>WSKAŹNIK ZAGROŻENIA UBÓSTWEM RELATYWNYM W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ W 2011 R.
Najgorzej Rumunia, Bułgaria, Grecja , ale też Hiszpania
> Osoby w sferze ubóstwa - te dysproporcje nie są wyraźne, temporalny profil doświadczania ubóstwa.
>Przejście od ubóstwa 1 wymiarowego do wielowymiarowego deprywacja potrzeb, nie są zaspokojone 4 z 9 czyli (tab. 2.9.):
Ad 3.
Najbardziej zagrożoną kategorią są dzieci- juwenalizacja biedy- analiza porównawcza jakoś warunków życia dzieci:
1.warunki materialne,
2. zdrowie i bezpieczeństwo
3.edukacja
4.zachowania i ryzyka
5.warunki mieszkaniowe i środowisko
Najlepsze warunki materialne- Holandia, najgorsze- Rumunia.
Niwelowanie zróżnicowania i nierówności dzieci:
1…….
2……….
3.W co inwestować /kogo
Relacja z potrzeb dziecka.
Wyszukiwarka