ŚRODKI TRANSPORTU POZIOMEGO

Systematyka środków transportu poziomego:

- środki transportu bliskiego (napędzane ręcznie i mechanicznie) (uwzględnia się tu również transport przenośnikowy) oraz

- środki transportu dalekiego z podziałem na:

- środki transportu: szynowego, kołowego,wodnego.

Przegląd podstawowych rodzajów środków transportu:

W TRANSPORCIE BLISKIM:

• nosiłki (do 100 m, do 120 kg), wózki ręczne i paletowe

• taczki (V = 0,03 do 0,075 m³, prędkość do 50m na minutę, ciężar własny do 40 kg, odległość transportu do 100 m, maksymalne nachylenie terenu do 4%, nachylenie terenu powyżej 1,5% - obsługa dwuosobowa

- japonki (wózki dwukołowe, V = ok. 0,2 m³, prędkość do 60 m na minutę, ciężar własny do 100 kg, odległość transportu do 200 m, maksymalne nachylenie terenu do 4%, nachylenie terenu powyżej 1,5% - obsługa dwuosobowa, dop. obciążenie  - 400 kg, wymiary: ok. 90x140x90cm, średnica koła - 600 mm)

• taczki z napędem mechanicznym, nośność do 2 ton, prędkość jazdy do 10 km/h, wózki wywrotki.

- wozy konne (transport do 1 km, ładowność 1,1 tony, dwukonne do 2 ton, prędkość z ładunkiem do 5 km/h

- wózki silnikowe, wózki widłowe, platformowe, wywrotki, przyczepy (załadunek do 2 ton, prędkość do 16 km/h)

• transport szynowy o napędzie ręcznym, kolejki jednoszynowe,

(szerokości torów - 600 - 800 - 1000 mm, stosowanie krzyżówek obrotowych), wózki - wywrotki z kolibą

- transport przenośnikowy:

przenośniki cięgnowe (taśmowe - taśma płaska lub nieckowata, kubełkowe,

przenośniki bezcięgnowe (ślimakowe, ciśnieniowe -transport rurowy)

W TRANSPORCIE DALEKIM KOŁOWYM:

• samochodowy (samochody skrzyniowe i wywrotki, specjalistyczne, z przyczepami i naczepami - samochody z przyczepami mają wydajność o ok. 70% większą a zużycie paliwa o 30% większe, prędkość do 50 km/h)

- terenowy (ciągniki, koła z poszerzonymi pneumatykami)

- ciągnikowy - zestawy transportowe siodłowe i balastowe (normalno i niskopodłogowe), kołowy (także na poszerzonych oponach), gąsienicowy

Wymiary pojazdu nie mogą przekraczać:

długości:

- 11 m - pojazd pojedynczy

- 15 m - pojazd członowy

- 18 m - samochód z przyczepą

- 22 m - zespół ciagnikowy

- szerokość wraz z ładunkiem - 2,5 m

- wysokość wraz z ładunkiem - 4 m

Dopuszczalne masy pojazdów:

- 16 ton - pojedyncze i dwuosiowe

- 24 tony - wieloosiowe

- 32 tony - członowe 3 / 4 osiowe

- 36 ton - 5 i wieloosiowe

(nacisk na 1 oś - max. 8 ton, na dwie osie rozstawione w odległości 1/2 m - max 14,5 tony

W TRANSPORCIE DALEKIM SZYNOWYM: (tani, powyżej 100 km, "sztywny" - tzn. musi trzymać się drogi - torów)

- wagony,

- węglarki,

- platformy kryte i specjalizowane;

CHARAKTERYSTYKA WAGONÓW SAMOWYŁADOWCZYCH PKP

Wagony	Rodzaj przewożonego ładunku	Długość ze zderzakami [mm]	Największa szerokość [mm]	Pojemność [m^3]	Masa własna wagonu [kg]	Największa dopuszczalna prędkość [mk/h]
Dwuosiowe	Węgiel, piasek	8240	2976	12,6	12500	80
		Tłuczeń	7240	2816	13,2	10000	80
		Tłuczeń, kamień	8240	3016	13,2	12300	80
		Węgiel, kamień	9640	3030	40	12400	100
	Czteroosiowe	Węgiel	14600	3090	69	24000	100
		Ruda, tłuczeń	12840	3050	25,6	26000	100
		Tłuczeń	11190	3114	38	21900	100
		Węgiel, tłuczeń	14040	3125	67	22000	100

Przekrój normalny toru dla linii drugorzędnej i znaczenia miejscowego dwutorowej na prostej (D.U. Nr 151/1998)

 

Przekroje poprzeczne linii kolejowej projektuje się zgodnie z zasadami określonymi w Rozporządzeniu Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 10 września 1998 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle kolejowe i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 151 z 1998 r.)

SCHEMATY LINII KOLEJOWYCH:

- jedna linia torów

- jedna linia torów z mijanką

- linia zamknięta (także z mijankami)

- dwutorowe

TORY: stałe, czasowe, robocze; nachylenie terenu max: 6‰

W TRANSPORCIE DALEKIM WODNYM:

(ekonomiczny, ładunek do 3000 ton)

barki napędzane holownikami lub pchaczami)

Projektowanie budowlanego transportu poziomego

NOŚNOŚĆ - wielkość masy, którą można przetransportować w ciągu jednego cyklu (czasem pojemność skrzyni roboczej)

Kolejność projektowania transportu budowlanego;

1. określenie ilości głównych materiałów (w jednostce czasu),

2. określenie położenia tras po których będzie odbywał się transport,

3. określenie odległości transportowych dla każdego rodzaju materiału,

4. wybór dla każdego materiału rodzaju transportu i środka transportu,

5. wybór miejsca i metod załadunku i wyładunku,

6. obliczenie liczby środków transportowych i czasu ich pracy,

7. określenie kosztu przewozu jednostki ładunkowej w zaproponowanych rozwiązaniach,

8. wybór rozwiązania optymalnego.

Koszt przewozu jednostki ładunku 1t na odległość 1 km powinien uwzględniać:

• koszt amortyzacji i utrzymania dróg (K_a),

• koszt robót załadunkowo wyładunkowych (K_zw),

• koszt eksploatacji środków transportowych (K_e),

Określa się to wg wzoru:

K_tkm= K_a + K_zw + K_e zł/tkm, gdzie:

K_a =
, zł/tkm, gdzie:

K_b - koszt 1km drogi, zł/km,,

a - roczny odpis amortyzacyjny, %.

K_n - koszt naprawy i utrzymania 1km drogi w ciągu 1 roku zł/rok,

Q_r - obrót towarowy w ciągu roku przypadający na 1 km drogi tkm,

Koszt robót załadunkowo wyładunkowych wynosi:

K_zw =
, zł/tkm, gdzie:

K_zwł - koszt załadowania i wyładowania 1t ładunku, zł,

L - średnia długość drogi przewozu ładunku, km,

Koszt eksploatacji środków transportowych na 1 km ( K_e) wynosi:

K_e =
, zł/tkm, gdzie:

L - ogólny przebieg środka transportowego w czasie doby, km/dobę,

K_eb - koszt przebiegu środka transportowego na 1 km (wydatki bieżące), zł/km.

K_es - koszt pracy środka transportowego w czasie jednej doby (wydatki stałe ), zł/dobę,

Q_d - wydajność środka transportowego w ciągu doby, tkm/dobę.

Ogólnie po uwzględnieniu powyższego wzór przyjmie postać:

K_tkm =
+
+
, zł/tkm

WYDAJNOŚĆ transportu kołowego - liczba jednostek produkcji maszyny, charakterystyczna dla danej maszyny, którą może wykonać maszyna w jednostce czasu.

- teoretyczna -wyliczona

- techniczna - rzeczywista w czasie nieprzerwanej pracy maszyny, w określonych warunkach technicznych

- eksploatacyjna - w określonych warunkach organizacyjnych

Q - porcja produktu w 1 cyklu

t - czas trwania cyklu

S₁ - wsp. warunków technicznych i materiałowych

S₂ - wsp. napełnienia

S₃ - wsp. wykorzystania czasu

T - czas nominalny

T_s - czas stracony

Czas trwania cyklu transportowego:

T = t_z + t_w + t_jt + t_jz + 2t_m

t_z - czas załadunku

t_jt - jazda z ładunkiem

t_w - czas wyładunku

t_jz - jazda powrotna

t_m - czas manewrowania

W transporcie kolejowym - modyfikacja czasu wyładunku i załadunku

Obliczenia trakcyjne (dla transportu kolejowego)

N_c - Moc jednostki napędowej:

Z_k - siła pociągowa na kołach napędowych jednostki transportowej

v - prędkość

N_c - moc

k - współczynnik jednostkowy - (przeliczenie z kW na kM /h - 3600

przeliczenie kM /h z na kW - 2700)

η - współczynnik zależny od środka transportu (ok. 0,9)

WARUNEK TARCIA:

Z_k ≤ Z_a

Z_a = f *G_n

G_n - nacisk na koła napędowe jednostki transportowej

f - współczynnik tarcia tocznego

WARUNEK OPORÓW RUCHU:

Z_k ≥ W

Wyliczony empirycznie opór ruchu jaki musi pokonać jednostka

W = G_L (w_o' + w_r ± w_i) + G_W (w_o'' + w_r ± w_i)

G_L - ciężar jednostki napędowej

G_W - ciężar składu wagonów

w_o'- opór ruchu po torze prostym poziomym (tablice)

w_r - opór ruchu na łuku

w_i - opór na spadku lub wzniesieniu

w_o''- opór dodatkowy składu wagonów na torze prostym poziomym

np.: w_o' = 2,6*
- dla wąskotorowych stałych

w_r =
- dla linii kolejowej "normalnej"

jednostka charakterystyczna / zmianę

t

1 2 3 4

---