POLITECHNIKA LUBELSKA
Katedra Sieci Elektrycznych i Zabezpieczeń
LABORATORIUM
SYSTEMÓW KOMPUTEROWYCH
TEMAT ĆWICZENIA:
OBLICZENIA ZWARCIOWE W PROGRAMIE SCC.
Skład grupy: Data wykonania
Sierota Krzysztof ED 8.5 2006.05.20
Misztal Małgorzata ED 8.5
Cel ćwiczenia.
Wykonanie 10 praktycznych ćwiczeń w modelu sieci elektroenergetycznej. Zadaniem pierwszych dziewięciu ćwiczeń było sprawdzenie umiejętności posługiwania się programem oraz znajomości teorii dotyczącej obliczeń zwarciowych. Natomiast dziesiąte ćwiczenie było zadaniem projektowym dotyczącym problemów rozwiązywanych w codziennej praktyce projektowania systemu elektroenergetycznego. Zadany węzeł URS 212, zadana linia LIN12.
Schemat badanego systemu energetycznego.
Ćwiczenie 1
Warunki zwarciowe w sieci są ciężkie ponieważ wszystkie punkty gwiazdowe transformatorów są uziemione, w wyniku czego prąd zwarcia doziemnego będzie miał duże wartości. Ponadto w układzie występuje dość dużo połączeń, które przy „zwinięciu” schematu można uznać za połączenie równoległe, a co za tym idzie impedancja zwarciowa maleje.
Ćwiczenie 2
Oznaczenia symboli:
Szw - moc zwarciowa podana w MVA;
I3F - prąd zwarcia trójfazowego podany w A;
I2F - prąd zwarcia dwufazowego podany w A;
I1F - prąd zwarcia jednofazowego podany w A;
3I0 - trzykrotna wartość prądu składowej zerowej podana w A;
Z1 - impedancja zwarciowa dla składowej zgodnej podana w Ω;
Z0 − impedancja zwarciowa dla składowej zerowej podana w Ω.
W nawiasach oznaczenia wg. IEC.
U N = 220 kV; Z1 = 49,75 Ω, Z0 = 32,52 Ω, Z0/Z1 = 0,065
I 3F (I K3”) =
I 2F (I K2”) =
I 1F (I K1”) =
3 · I 0 = I 1F = 3175 A
S ZW (S KQ”) =
Tabela porównawcza
Wielkość wyznaczana |
Jednostka |
Wyniki uzyskane w programie SCC |
Wyniki obliczeń na podstawie wzorów |
I 3F |
[A] |
2808 |
2808 |
I 2F |
[A] |
2432 |
2432 |
I 1F |
[A] |
3175 |
3175 |
3 I 0 |
[A] |
3175 |
3175 |
S ZW |
[MVA] |
1070 |
1070 |
Na podstawie wykonanych obliczeń stwierdzam, że wyniki uzyskane na podstawie obliczeń po zaokrągleniu do części całkowitych jednostek, w jakich są podawane wyniki w programie SCC pokrywają się z wynikami uzyskanymi za pomocą tego programu. Program SCC zaokrągla wyniki obliczeń zwarciowych do wartości całkowitych.
Ćwiczenie 3
Zwarcie trójfazowe
Zwarcie dwufazowe faz B i C
Zwarcie dwufazowe z ziemią faz B i C
Jednofazowe zwarcie z ziemią fazy A
Uwagi:
Wyniki dla zwarcia dwufazowego z ziemią uzyskane za pomocą opcji:
Obliczenia → Obrazy fazowe prądów → Na szynach rozdzielni
Ćwiczenie 4
Węzły, w których spełniona jest relacja I 1F > I 3F oraz I 2F > I 3F to: BRZ211, BUJ111, KUL212, LAG111, LAG211, UJA212, URS212, URZ211, URZ111, WOL111.
Są to węzły, do których poprzez transformatory z uziemionym punktem neutralnym przyłączone są generatory. Jedynym wyjątkiem jest węzeł WOL111,w którym znajduję się transformator 110 kV/SN i który jest przyłączony poprzez linię LIN27 o długości 8,75 km do węzła URZ111. W węźle ZLP111 jest spełniony warunek I 2F > I 3F, węzeł ten łączy się przez linię LIN24 o długości 8,75 km z węzłem LAG111.
Wynika z tego, że nierówności I 1F > I 3F lub I 2F > I 3F mogą być spełnione tylko w węzłach, w których poprzez transformator z uziemionym punktem neutralnym jest przyłączony generator oraz ewentualnie w węzłach przyłączonych do takiego węzła za pomocą względnie krótkiego odcinka linii. W pozostałych węzłach prąd I 3F jest największy, przy czym w większości z nich stosunki między prądami układają się następująco I 3F > I 2FG > I 1F > I 2F.
Jedynymi wyjątkami są węzły ZAL212 i NAR211, w których stosunki między prądami są następujące I 3F > I 2FG > I 2F > I 1F, są to linie pracujące na napięciu 220 kV, połączone z innymi węzłami za pomocą linii o długości ponad 130 km.
Ćwiczenie 5
Zwarcie trójfazowe w węźle URS212 I 3F = 2808 A.
− udział od węzła BOR212 1344 A;
− udział od transformatora URS - T1 1465 A;
− razem 2809 A.
Różnica wyników równa 1 A wynika z zaokrągleń arytmetyki zmiennopozycyjnej komputera.
Zwarcie dwufazowe w węźle URS212 I 2F = 2432 A.
− udział od węzła BOR212 1164 A;
− udział od transformatora URS - T1 1268 A;
− razem 2432 A.
Zwarcie jednofazowe w węźle URS212 I 1F = 3175 A.
− udział od węzła BOR212 1170 A;
− udział od transformatora URS - T1 2005 A;
− razem 3175 A.
Moc zwarciowa w węźle URS212 S ZW = 1070 MVA.
− udział od węzła BOR212 512 MVA;
− udział od transformatora URS - T1 558 MVA;
− razem 1070 MVA.
Impedancja dla składowej zgodnej przy zwarciu w węźle URS212 Z 1 = 49,75 Ω.
− impedancja „widziana” od strony linii LIN12 103,9 Ω;
− impedancja „widziana” od strony transformatora URS - T1 95,4 Ω;
− razem 103,9 || 95,4 = 49,73 Ω.
Różnica wyników równa 0,02 Ω wynika z zaokrągleń arytmetyki zmiennopozycyjnej komputera.
Symbol || oznacza równoległe połączenie impedancji.
Impedancja dla składowej zerowej w węźle URS212 Z 0 = 32,5 Ω.
− impedancja „widziana” od strony linii LIN12 218,4 Ω;
− impedancja „widziana” od strony transformatora URS - T1 38,2 Ω;
− razem 218,4 || 38,2 =32,5 Ω.
Wnioski:
Różnice pomiędzy wynikami otrzymanymi z programu SCC a wynikami obliczonymi są nieznaczne i wynikają z zaokrągleń arytmetyki zmiennopozycyjnej komputera. W przypadku naszego węzła URS212 są one nieznaczne a wpływ na większe rozbieżności ma ilość przyłączonych elementów do węzła. W naszym przypadku było ich tylko 2. Im więcej przyłączonych elementów tym większe wyjdą rozbieżności.
Ćwiczenie 6
Dane z programu SCC
Zwarcie w węźle : URS212 Un = 220.00 kV; uziemiony punkt neutralny
NWE |
NWP |
Szw |
3F |
2F |
1F |
3I0 |
Z1 |
Z0 |
Z0/Z1 |
Jednostki |
[MVA] |
[A] |
[A] |
[A] |
[A] |
[Ω] |
[Ω] |
[-] |
|
|
URS212 |
1070 |
2808 |
2432 |
3175 |
3175 |
49,75 |
32,52 |
0,65 |
LIN12 |
BOR212 |
512 |
1344 |
1164 |
1170 |
473 |
103,92 |
218,42 |
|
URS-T1 |
URS512 |
558 |
1465 |
1268 |
2005 |
2705 |
95,39 |
38,17 |
|
Obliczenia
3I0 = 2705A
I1F = 2005A
IOY =
ZAŁOŻENIA: Transformator Yd11 ;
= 242kV/13,8kV = 17,5
Schemat poglądowy:
Rozpływ otrzymany w programie SCC:
Ćwiczenie 7
Dane z programu SCC
Zwarcie w węźle : URS212 Un = 220.00 kV; izolowany punkt neutralny
NWE |
NWP |
Szw |
3F |
2F |
1F |
3I0 |
Z1 |
Z0 |
Z0/Z1 |
Jednostki |
[MVA] |
[A] |
[A] |
[A] |
[A] |
[Ω] |
[Ω] |
[-] |
|
|
URS212 |
1070 |
2808 |
2432 |
1320 |
1320 |
49,75 |
218,37 |
4,39 |
LIN12 |
BOR212 |
512 |
1344 |
1164 |
861 |
1320 |
103,92 |
218,42 |
|
URS-T1 |
URS512 |
558 |
1465 |
1268 |
459 |
0 |
95,39 |
1000,0 |
|
Obliczenia
3I0 = 0A
I1F = 459A
IOY = 0A
ZAŁOŻENIA: Transformator Yd11 ;
= 242kV/13,8kV = 17,5
Schemat poglądowy:
W układzie transformatora z izolowanym punktem neutralnym prąd płynący w fazie zwartej znacząco zmniejszył swoją wartość, natomiast prądy płynące w fazach zdrowych zmniejszyły się nieznacznie i zmieniły kierunek przepływu. Prądy płynące w uzwojeniu połączonym w trójkąt zmniejszyły swe wartości. W przypadku zwarcia doziemnego po stronie gwiazdy większe wartości prądów płynące od generatora mogą być dla niego niebezpieczne. Z tego powodu, a także dla tego, że 65% zwarć to zwarcia jednofazowe transformatory blokowe przy pomocy, których jest dołączony generator do systemu powinny pracować z uziemionym punktem neutralnym.
Ćwiczenie 8 i 9
Dane z programu SCC
Miejsce zwarcia : linia LIN12 Un = 220.00 kV
NWE |
NWP |
Szw |
3F |
2F |
1F |
3I0 |
IW |
Z2P |
Z1P |
Jednostki |
[MVA] |
[A] |
[A] |
[A] |
[A] |
[A] |
[Ω] |
[Ω] |
|
W Ę Z Ł Y K R A Ń C O W E : BOR212 - URS212 |
|||||||||
|
URS212 |
512 |
1344 |
1164 |
1170 |
473 |
350 |
59,8 |
60,0 |
|
URS512 |
465 |
1220 |
1062 |
187 |
0 |
187 |
77,2 |
747,1 |
z tyłu |
BOR212 |
-343 |
-901 |
-780 |
-833 |
-930 |
0 |
0,0 |
0,0 |
Jednostki |
[MVA] |
[A] |
[A] |
[A] |
[A] |
[A] |
[Ω] |
[Ω] |
|
W Ę Z Ł Y K R A Ń C O W E : URS212 - BOR212 |
|||||||||
|
BOR212 |
343 |
901 |
780 |
833 |
930 |
0 |
59,8 |
60,2 |
LIN12 |
ZAL212 |
122 |
319 |
276 |
214 |
182 |
0 |
342,8 |
403,0 |
URS-T1 |
KUL512 |
249 |
652 |
565 |
603 |
238 |
161 |
118,9 |
117,8 |
z tyłu |
URS212 |
-512 |
-1344 |
-1164 |
-1170 |
-473 |
-350 |
0,0 |
0,0 |
Oznaczenia symboli:
Szw - moc zwarciowa podana w MVA;
I3F - prąd zwarcia trójfazowego podany w A;
I2F - prąd zwarcia dwufazowego podany w A;
I1F - prąd zwarcia jednofazowego podany w A;
3I0 - trzykrotna wartość prądu składowej zerowej podana w A;
IW - prąd własny podany w A;
Z2P - impedancja zwarciowa dla zwarcia dwufazowego podana w Ω;
Z1P − impedancja zwarciowa dla zwarcia jednofazowego podana w Ω.
Węzły wybierane są na zasadzie wszystkich sąsiednich węzłów dla węzłów określających granice danej linii. W naszym przypadku „patrząc” z jednej strony linii L12 dla węzła BOR212 były to: URS212, ZAL212, KUL212. Natomiast z drugiej strony dla węzła URS212 były to węzły: URS512 i BOR212.
Wartości impedancji dla zwarć dwufazowego i jednofazowego są znaczne w porównaniu z wartościami w węzłach URS212 i BOR212.
Parametry linii.
Linia |
R |
X |
− |
Ω |
Ω |
LIN10 |
10,7 |
90,0 |
LIN11 |
3,5 |
30,8 |
LIN12 |
6,0 |
59,5 |
Ćwiczenie 10
W ćwiczeniu tym zgodnie z zaleceniami dodaliśmy 3 nowe zespoły wytwórcze, nową linię LIN30 łączącą węzły KUL212 - ZAL212 i system zastępczy w węźle ZAL212. Parametry poszczególnych modernizacji były zgodne z zaleceniami instrukcji.
Spośród zespołów wytwórczych zainstalowanych w węźle KUL212 co najmniej 2 transformatory blokowe muszą pracować z izolowanym punktem neutralnym ażeby był spełniony warunek :
Liczba transformatorów blokowych pracujących z uziemionym punktem neutralnym |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
X0/X1 |
7,8 |
1,7 |
0,9 |
0,7 |
0,5 |
Minimalny poziom wytrzymałości zwarciowej wyłączników zainstalowanych w stacjach KUL212 i ZAL212 dobierałem wg. następujących zależności:
I dyn
i p, I zalN
i p, I Nw
I b
Założenia: χ = 1,8; m = 0; n = 1; μ = 1
Tabela pomiarowa.
NWE |
NWP |
Szw |
3F |
2F |
1F |
3I0 |
Jednostki |
[MVA] |
[A] |
[A] |
[A] |
[A] |
|
ZWARCIE W WĘŹLE : KUL212 Un = 220kV |
||||||
KUL2-02 |
Generator |
1348 |
3537 |
3063 |
2400 |
0 |
KUL2-03 |
Generator |
1348 |
3537 |
3063 |
2400 |
0 |
KUL2-04 |
Generator |
1348 |
3537 |
3063 |
5351 |
8855 |
KUL-G1 |
Generator |
1348 |
3537 |
3063 |
5351 |
8855 |
LIN11 |
BOR212 |
565 |
1483 |
1284 |
1255 |
750 |
LIN30 |
ZAL212 |
1169 |
3067 |
2656 |
2494 |
1238 |
LIN7 |
LAG211 |
450 |
1181 |
1023 |
975 |
522 |
Jednostki |
[MVA] |
[A] |
[A] |
[A] |
[A] |
|
ZWARCIE W WĘŹLE : ZAL212 Un = 220kV |
||||||
LIN10 |
BOR212 |
370 |
970 |
840 |
690 |
438 |
LIN2 |
URZ211 |
543 |
1425 |
1234 |
1166 |
1101 |
LIN30 |
KUL212 |
1001 |
2628 |
2276 |
2026 |
1650 |
LIN6 |
LAG211 |
419 |
1099 |
952 |
808 |
575 |
ZAL2-01 |
Udział |
14926 |
39169 |
33922 |
33482 |
34427 |
Wzory:
i p = χ ·
· I max
I b = μ · I max
I th = I max ·
Uzyskane wyniki:
Obiekt |
i p |
I b |
I th |
I dyn |
I załN |
I Nw |
− |
A |
A |
A |
A |
A |
A |
Zwarcie w węźle KUL212 |
||||||
KUL−G02 |
9168 |
3537 |
3537 |
|
|
|
KUL−G03 |
9178 |
3537 |
3537 |
|
|
|
KUL−G04 |
13870 |
5351 |
5351 |
|
|
|
KUL−G1 |
13870 |
5351 |
5351 |
|
|
|
LIN11 |
3844 |
1483 |
1483 |
|
|
|
LIN30 |
7950 |
3067 |
3067 |
|
|
|
LIN7 |
3061 |
1181 |
1181 |
|
|
|
Zwarcie w węźle ZAL212 |
||||||
LIN10 |
2514 |
970 |
970 |
|
|
|
LIN2 |
3694 |
1425 |
1425 |
|
|
|
LIN30 |
6812 |
2628 |
2628 |
|
|
|
LIN6 |
2849 |
1099 |
1099 |
|
|
|
ZAL2-01 |
101526 |
39169 |
39169 |
|
|
|
Określenie prądu doziemnego branego pod uwagę w przypadku zagrożenia porażeniowego w stacji KUL212.
Założenie: współczynniki redukcji linii k r = 0,5.
WNIOSKI KOŃCOWE:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
15