Reformy Józefa II i Marii Teresy:

a) uproszczenie i centralizacja najwyższych organów władzy:

-Próbował znieść odrębność Węgier, Lombardii i Belgii

- wprowadził pragmatykę służbową, od urzędników wymagano fachowości i bezwzględnej lojalności wobec państwa,

-rozbudowano sieć donosicieli, utworzono prowincjonalne dyrekcje policji

b) reforma podatkowa,

c) na szlachtę i kler Austrii i Czech nałożono stałe podatki (po raz pierwszy w historii monarchii),

d) nowoczesny podatek dochodowy,

e) Powołała organ doradczy - Radę Państwa

f) Wzmocniła armię

g) Dbała o rozwój krajowych manufaktur i rzemiosła

h) Ograniczyła przywóz towarów z zagranicy.

j) podział kraju na gubernie

f) reformy prawa i sądownictwa:

- ingerencja państwa w stosunki między panem a chłopem

(konieczność zapewnienia odpowiedniej liczby rekruta dla armii)

- nowy kodeks karny - 1769 - utrzymywał kary cielesne, tortury, okrutne sposoby wykonywania wyroków śmierci,

g) reforma Kościoła - aby powiększyć dochody państwa i poprawić bilans siły roboczej w kraju:

- ograniczenie politycznych i ekonomicznych praw,

- zniosła przywileje podatkowe duchowieństwa,

-likwidacja zakonów kontemplacyjnych (1769); ich majątek przekazano najuboższym parafiom

- zakaz wywozu z kraju tradycyjnych danin na rzecz Rzymu,

- ograniczenie liczby świąt kościelnych,

- wprowadzenie utrudnień dla mężczyzn wstępujących do klasztoru (24 lat)

- cenzura listów pasterskich.

h) reforma oświaty:

- rozciągnięcie szkół elementarnych na najmniejsze nawet osiedla,

- nauczanie elementarne wszystkich męskich poddanych,

-poprawa status wykładowcy

- rozbudowa struktury szkół ponadpodstawowych,

- objęcie szkoleniem ok. 200 tysięcy dzieci i młodzieży,

Reformy Marii Teresy nie burzyły tradycyjnego łady społecznego, likwidowały tylko najróżniejsze wynaturzenia (nadmierny wymiar pańszczyzny, sąd szlachty mad chłopami, przywileje podatkowe szlachty i kleru).

Reformy Józefa II - „Józefinizm”:

Przejął wiele poglądów politycznych od swojej matki (zmarła w 1780), w przeciwieństwie jednak do niej otwarty był na nowatorskie sądy swej epoki:

a) zasada równości wszystkich ludzi wobec Boga i prawa,

b) wydał dekret regulujący sprawy kościelne oraz stosunki między dworem a wsią,

c) zmienił politykę wobec mniejszości religijnych - 1781 - patent tolerancyjny:

- równał w prawach protestantów z katolikami,

- zezwalał katolikom na zmianę wyznania,

- patent nie obejmował Żydów jednak umożliwiono im dostęp do niektórych zawodów, zastrzeżonych dotąd dla chrześcijan, dopuszczono do studiów uniwersyteckich,

d) dążył do zapewnienia poddanym lepszych warunków życia:

- opieka prawna,

- opieka społeczna,

- w praktyce brutalnie interweniowano w życie intelektualne, religijne, ekonomiczne np. zakaz grzebania zmarłych w trumnach

e) laicyzacja szkolnictwa

f) utworzenie szkół zawodowych

g) Arystokracja zaczęła płacić podatki

h) umocnienie armii

i) centralizacja władzy

k) Zniesienie poddaństwa chłopów

Reformy Marii Teresy i Józefa II zapewniły austriackiemu Kościołowi katolickiemu całkowitą niezależność od Rzymu.

---