BUDOWA ANATOMICZNA MIĘNI BRZUCHA
Mięnie brzucha płeniš wiele niezwykle istotnych funkcji w życiu człowieka, współdziałajšc z prostownikami grzbietu i innymi mięniami, zapewniajš pozycje stojšcš, tworzš tzw. tłocznię brzusznš, utrzymujš trzewie we właciwym położeniu, współdziałajš w akcie oddychania: Mięnie brzucha kształtujš talię stanowišcš niejeako o całej sylwetki. Sš niezwykle istotne w proporcjonalnej sylwetce kulturystycznej. Bez ich prawidłowej masy i rzeby trudno sobie wyobrazić dobrego kulturystę.
MIĘSIEŃ PROTY BRZUCHA (m. rectus abdominis)
Stanowi silny płaski brzusiec mięniowy rozpoczynajšcy się na wyrostku mieczykowatym mostka i na chrzšstkach żebrowych poczynajšc od V do koci łonowej i spojenia łonowego. Na przebiegu mięnie występujš 3-4 poprzeczne smugi cięgniste.
|
1.M. skony zewnętrzny brzucha. |
Działanie:
Skurcz mięnia zbliża do siebie mostek i spojenie łonowe ( jak przy wykonaniu siadu równoważnego). Przy ustalonej miednicy i kończynach dolnych praca mięnia prostego brzucha unosi w górę tułów - do siadu płaskiego. Przy ustalonej klatce piersiowej i rękach skurcz mięnia unosi w górę miednicę i koczyny dolne (np. przy zwisach).
MIĘSIEŃ SKONY BRZUCHA ZEWNĘTRZNY (m.obliquus extrenus abdominis)
Rozpoczyna się omioma zębami na powierzchni bocznej omiu dolnych żeber. Włókna biegnš skonie ku dołowi i rodkowi, przechodzšc w rozcięgno wchodzšce w skład ciany przedniej pochewki mięnia prostego brzucha. Dolna częć mięnia łšczy się z więzadłem pachwinowym. Najniższe pęczki włókien kończš się na grzebieniu biodrowym koci biodrowej.
Działanie:
Przy ustalonej miednicy skurcz mięnia powoduje zgięcie tułowia do przodu. W tej samej pozycji skurcz jednostronny mięnia powoduje zgięcie kręgosłupa i klatki piersiowej w bok w tę samš stronę i obrót tułowia w stronę przeciwnš. W ruchu skrętnym, mięsieńskony zewnętrzny współdziała z mięniem skonym wewnętrznym strony przeciwnej.
Przy ustalonej klatce piersiowej skurcz jednostronny powoduje wznos nóg wraz z miednicš w bok w tę samš stronę, z obrotem w stronę przeciwnš, a obustronny uniesienie miednicy i nóg w górę.
MIĘSIEŃ SKONY BRZUCHA WEWNĘTRZNY (m.obliquus internus abdominis)
Rozpoczyna sie na powiezi piersiowo - lędwiowej, na grzebieniu koci biodrowej, na bocznej częci więzadła pachwinowego. Włókna jego biegnš ku górze i rodkowi, krzyżujšc się z włóknami mięnia skonego zewnętrzbego. Częć ich przyczepia się do brzegów trzech dolnych żeber a reszta kończy w pochewkach mięnia prostego brzucha.
|
1.M. skony wewnętrzny brzucha. |
Działanie:
Przy ustalonej miednicy jednostronny skurcz zgina tułów i obraca w tę samš stronę. Skurcz obustronny zgina tułów w przód pocišgajšc klatkę piersiowš ku dołowi. W zgięciu w bok tułowia mięsień skony wewnętrzny współdziała z mięniem skonym zewnętrznym tej samej strony, a przy ruchu skrętnym ze skonym zewnętrznym strony przeciwnej.
Przy ustalonej klatce piersiowej jednostronny skurcz mięsnia powoduje wznos nogi z miednicš w górę w skos w tę samš stronę co działajšcy mięsień. Przy skurczu obustronnym następuje wznos obu nóg wraz z miednicš.
MIĘSIEŃ POPRZECZNY BRZUCHA(m. transversus abdomnis)
Rozcišga się od kręgosłupa do kresy białej (centralna o mięni prostych brzucha), obejmujšc trzewia jamy brzusznej jakby pasem o szerokoci od miednicy aż po żebra (od VII do XII). Jego odmiennoć w stosunku do innych mięni polega na tym, że nie zbliża on w swym działaniu żadnych elementów kostnych, ale poprzez swe napięcie wytwarza tłocznię brzusznš i zwęża klatkę piersiowš przybliżajšc do siebie żebra.
Dokładna analiza przyczepów poszczególnych mięni brzucha pozwoli na wiadome kształtowanie talii oraz na prawidłowy dobór ćwiczeń na poszczególne mięnie. Sczególnie mięnie skone i mięsień prosty brzucha.
ĆWICZENIA MIĘNI BRZUCHA
Ćwiczenie 1. |
|
Ćwiczenie 2. |
|
Ćwiczenie 3. |
|
Ćwiczenie 4. |
|
Ćwiczenie 5. |
|
Ćwiczenie 6. |
|
Ćwiczenie 7. |
|
Ćwiczenie 8. |
|
Ćwiczenie 9. |
|
Ćwiczenie 10. |
|
Ćwiczenie 11. |
|
Ćwiczenie 12. |
|
Ćwiczenie 13. |
|
Ćwiczenie 14. |
|
Ćwiczenie 15. |
|
Ćwiczenie 16. |
|
Ćwiczenie 17. |
|
Ćwiczenie 18. |
|
Ćwiczenie 19. |
|
Ćwiczenie 20. |
|
Mięśnie brzucha wypełniają przestrzeń pomiędzy klatką piersiową a górnym brzegiem miednicy. Z przodu i po bokach znajdują się mięśnie brzucha: skośny zewnętrzny, skośny wewnętrzny, poprzeczny i piramidowy. W odcinku lędźwiowym znajduje się mięsień czworoboczny lędźwi.
Mięsień skośny zewnętrzny brzucha (łac. musculus obliquus externus abdominis) ma kształt spłaszczonego czworokąta. Rozpoczyna się na zewnętrznej powierzchni żeber (od V do XII żebra) do przodu od mięśnia zębatego przedniego i najszerszego grzbietu. Włókna mięśnia biegną następnie do przodu i dołu tworząc rozcięgno i przednią pochewkę mięśnia prostego brzucha, a u dołu łączą się z więzadłem pachwinowym lub kończą na grzebieniu kości biodrowej.
Mięsień skośny wewnętrzny brzucha (łac. musculus obliquus internus abdominis) wyglądem przypomina mięsień poprzedni, jednak przebieg jego włókien jest odmienny. Mianowicie przebiega on od powięzi piersiowo-lędźwiowej (powięź obejmująca mięśnie głębokie grzbietu), grzebienia kości biodrowej i bocznej części więzadła pachwinowego ku górze i przyśrodkowo a kończy na brzegach dolnych żeber. W skład rozcięgna wchodzą włókna leżące bardziej przyśrodkowo. Dolne pasma włókien oddzielają się od mięśnia w postaci mięśnia dźwigacza jądra u mężczyzn, a u kobiet, jako więzadło obłe macicy przechodzące przez kanał pachwinowy.
Skurcz mięśnia skośnego zewnętrznego jednej strony oraz skośnego wewnętrznego strony przeciwległej powoduje zgięcie tułowia i obrót w stronę przeciwną. Natomiast jednostronny skurcz obu mięśni powoduje zgięcie tułowia w ich kierunku. Obustronny skurcz mięśni skośnych zewnętrznych i wewnętrznych powoduje zgięcie tułowia ku przodowi.
Mięsień poprzeczny brzucha (łac. musculus transversus abdominis), jak wynika z nazwy, przebiega poprzecznie od kręgosłupa do kresy białej po obu stronach ciała. Obejmuje on narządy jamy brzusznej niczym pas. Przyczepy początkowe mięśnia znajdują się na wewnętrznej powierzchni żeber (VII-XII), powięzi piersiowo-lędźwiowej (powięź obejmująca mięśnie głębokie grzbietu), grzebieniu biodrowym oraz więzadle pachwinowym. Włókna mięśniowe przechodzą następnie w rozcięgno tworzące pochewkę mięśnia prostego brzucha. Mięsień współtworzy również mięsień dźwigacz jądra. Dzięki skurczowi mięsień poprzeczny brzucha uczestniczy w fazie wydechu i wytwarza tłocznię brzuszną. Unaczynienie: odgałęzienia tętnicy biodrowej zewnętrznej, pachowej, piersiowej wewnętrznej i tętnic międzyżebrowych. Unerwienie: nerwy międzyżebrowe, biodoro-pachwinowy, płciowo-udowy.
Mięsień prosty brzucha (łac. musculus rectus abdominis) jest najbardziej zewnętrznie leżącym mięśniem rozciągającym się między mostkiem (jego wyrostkiem mieczykowatym), żebrami (V-VII) a kością łonową. Włókna mięśniowe przebiegają od góry do dołu równolegle oddzielone prostopadłymi do ich przebiegu pasmami łącznotkankowymi na odcinki tworzące smugi ścięgniste. U dołu włókna mięśniowe krzyżują się z włóknami strony przeciwległej.
Pochewka mięśnia prostego brzucha stabilizuje mięsień w swoim położeniu. Tworzą ją rozcięgna mięśni przedniej ściany brzucha. Pochewka składa się z dwóch blaszek: przedniej i tylnej. Blaszka przednia utworzona jest przez rozcięgno mięśnia skośnego zewnętrznego i wewnętrznego w górnej części, zaś w dolnej dodatkowo przez mięsień poprzeczny. Blaszkę tylną tworzą mięsień poprzeczny i część włókien mięśnia skośnego wewnętrznego. Obie blaszki łączą się w linii pośrodkowej ciała wytwarzając kresę białą (łac. linea alba).
Mięsień prosty brzucha umożliwia zbliżenie wyrostka mieczykowatego ze spojeniem. W pozycji na plecach powoduje uniesienie kończyn dolnych i miednicy. W pozycji siedzącej przyciąga klatkę piersiową. Unaczynienie: tętnica nabrzuszna dolna i górna Unerwienie: nerwy międzyżebrowe.
Mięsień czworoboczny lędźwi (łac. musculus quadratus lumborum) ma kształt spłaszczonego czworoboku i znajduje się symetrycznie po obu stronach części lędźwiowej kręgosłupa. Włókna mięśnia przebiegają od wyrostków żebrowych kręgów lędźwiowych (L2-L5) oraz grzebienia biodrowego do dwunastego żebra, trzonu ostatniego kręgu piersiowego (Th12) oraz wyrostków żebrowych (L1-L4). Przednia powierzchnia mięśnia skierowana jest do jamy brzusznej.
Skurcz jednostronny mięśnia czworobocznego lędźwi powoduje zgięcie tułowia w bok. Obustronny skurcz stabilizuje odcinek lędźwiowy kręgosłupa i obniża XII żebro. Unaczynienie: gałęzie odchodzące od tętnicy biodrowej wewnętrznej, aorty brzusznej i tętnicy podżebrowej. Unerwienie: gałęzie splotu lędźwiowego i n. podżebrowy.
Kanał pachwinowy odgrywa ważną rolę w występujących coraz częściej wśród populacji ludzkiej przepuklin pachwinowych. Do powstania przepukliny w tej okolicy dochodzi w wyniku osłabienia struktur tworzących kanał pachwinowy.
Kanał pachwinowy jest strukturą anatomiczną znajdującą się w przedniej ścianie brzucha w okolicy pachwinowej. Ma długość około 4-5 cm. Przebiega skośnie od góry, tyłu i boku ku dołowi, do przodu i w stronę przyśrodkową. Wejście do kanału tworzy pierścień pachwinowy głęboki, wyjście zaś pierścień pachwinowy powierzchowny. Ścianę przednią kanału pachwinowego tworzy rozcięgno mięśnia skośnego zewnętrznego, tylną- powięź poprzeczna brzucha. Ściana górna utworzona jest przez mięsień skośny wewnętrzny oraz poprzeczny, a dolna przez więzadło pachwinowe. Przez kanał przebiegają: u mężczyzn powrózek nasienny, u kobiet więzadło obłe macicy. Przez kanał pachwinowy zstępuje jądro z jamy brzusznej w czasie rozwoju osobniczego mężczyzny.
Anatomia mięśni brzucha
Mięśnie brzucha pełnią wiele niezwykle istotnych funkcji w życiu człowieka, współdziałając z prostownikami grzbietu i innymi mięśniami, zapewniają pozycje stojącą, tworzą tzw. tłocznię brzuszną, utrzymują trzewie we właściwym położeniu, współdziałają w akcie oddychania.
Mięśnie brzucha kształtują talię stanowiącą niejako oś całej sylwetki.
Mięsień prosty brzucha
Mięsień prosty brzucha (łac. musculus rectus abdominis) - mięsień współdziałający z mięśniami płaskimi brzucha, przeponą i mięśniami krocza w wytwarzaniu tłoczni brzusznej (prelum abdominale). Jego przyczepami początkowymi są chrząstki żeber V-VII, wyrostek mieczykowaty mostka oraz więzadło żebrowo-mieczykowe, zaś końcowymi spojenie łonowe i grzebień łonowy kości miednicznej. Przedłuża się u mężczyzn w więzadło wieszadłowe prącia (ligamentum suspensorium penis) i w więzadło wieszadłowe łechtaczki (ligamentum suspensorium clitoridis) u kobiet. Objęty jest pochewką mięśnia prostego brzucha (vagina musculi recti abdominis). Posiada tzw. smugi ścięgniste (intersectiones tendineae). Unerwiony jest przez nerwy międzyżebrowe (Th6-Th12) oraz często pierwszy nerw lędźwiowy (L1). Za unaczynienie odpowiadają tętnice nabrzuszne dolna i górna.
Funkcje mięśnia prostego:
zgina tułów,
obniża klatkę piersiową do miednicy (mięsień wydechowy),
wzmacnia tłocznię brzuszną,
obniża żebra,
unosi miednicę
Mięsień skośny zewnętrzny brzucha
Mięsień skośny zewnętrzny (łac. musculus obliquus externus abdominis) - jeden z mięśni brzucha. Jego przyczepem początkowym jest powierzchnia zewnętrzna V - XII żebra, a przyczepami końcowymi - grzebień biodrowy, więzadło pachwinowe i kresa biała. Jest unerwiony przez nerwy międzyżebrowe V-XII, nerw biodrowo-podbrzuszny i nerw biodrowo-pachwinowy.
Funkcje:
zgina kręgosłup i obraca tułów w stronę przeciwną,
skurcz obustronny zgina kręgosłup do przodu i pociąga klatkę piersiową ku dołowi (mięsień wydechowy),
jednostronny skurcz mięśnia skręca tułów i kręgosłup w stronę przeciwną,
obraca tułów w stronę przeciwną,
zgina i pochyla w bok,
unosi miednicę
Mięsień skośny wewnętrzny brzucha
Mięsień skośny wewnętrzny brzucha (łac. musculus obliquus internus abdominis) - mięsień umiejscowiony pod mięśniem zewnętrznym brzucha, rozciągający się od kresy białej do grzebienia biodrowego i powięzi piersiowo-lędźwiowej. Jego przyczepy końcowe to powięź lędźwiowo-biodrowa i grzebień kości biodrowej. Jest unerwiony przez nerwy międzyżebrowe V-XII, nerw biodrowo-podbrzuszny i nerw biodrowo-pachwinowy.
Funkcje:
jednostronnie obraca i zgina tułów w tę samą stronę,
obustronnie zgina tułów do przodu (mięsień wydechowy),
współdziała ze skośnym zewnętrznym tej samej strony powodując boczne zgięcie tułowia
obniża żebra,
od dolnego brzegu mięśnia odczepia się wiązka włókien, która tworzy mięsień dźwigacz jądra
Mięsień poprzeczny brzucha
Mięsień poprzeczny brzucha (łac. musculus transversum abdominis) - jeden z mięśni biorących udział w wytwarzaniu tłoczni brzusznej. Jest unerwiony przez nerwy międzyżebrowe VI- XII, nerw biodrowo-podbrzuszny, nerw biodrowo-pachwinowy oraz nerw płciowo-udowy.
Przyczepy:
przyczepy początkowe - powięź wewnętrzna VII - XII żebra, powięź piersiowo-lędźwiowa,
przyczepia się do powięzi piersiowo-grzbietowej i biegnie do kresy białej
Funkcje:
zbliża żebra do płaszczyzny pośrodkowej,
zwęża klatkę piersiową (mięsień wydechowy)
zwiększa ciśnienie w jamie brzusznej,
od dolnego brzegu mięśnia odczepia się wiązka włókien, która z podobną wiązką mięśnia skośnego wewnętrznego brzucha tworzy mięsień dźwigacz jądra.
Mięsień czworoboczny lędźwi
Mięsień czworoboczny lędźwi (łac. musculus quadratus lumborum) - mięsień ludzki stanowiący tylną ścianę brzucha. Położony po obu stronach kręgosłupa lędźwiowego, składa się z dwóch warstw.
Rozpoczyna się pod 12. żebrem, a kończy na wyrostkach poprzecznych kręgów lędźwiowych oraz grzebieniu biodrowym. Kurcząc się obniża 12. żebro i zgina kręgosłup w swoją stronę. Przy działaniu obustronnym ustala odcinek lędźwiowy kręgosłupa.
Mięśnie brzucha to zbiór, do którego należą: mięsień prosty brzucha, mięsień skośny zewnętrzny i wewnętrzny, mięsień poprzeczny brzucha oraz mięsień czworoboczny lędźwi. Wszystkie te mięśnie pełnią funkcje ruchowe: wpływają na ruchy w obrębie kręgosłupa, pełnią funkcje stabilizacyjne: pomagają utrzymywać pozycję w pionie oraz pełnią funkcję ochronną: chronią narządy wewnętrzne zlokalizowane w brzuchu. Wiedza o mięśniach brzucha powinna być znana każdemu.
Sportowa sylwetka, czy to męska, czy żeńska, zawsze wiąże się z dobrze wyglądającymi mięśniami brzucha. Brzuch powinien:
mieć mały obwód - mniejszy niż obwód klatki piersiowej oraz obwód miednicy
charakteryzować się niskim poziomem tkanki tłuszczowej - warstwa tłuszczu nie powinna być większa niż 1 cm
posiadać dobrze ukształtowane mięśnie brzucha - widoczne cegiełki, które tworzą charakterystyczny układ "6 kostek"
Im większa wiedza z zakresu anatomii człowieka, tym trening może być bardziej przemyślany. Efekt: trening może być bardziej skuteczny.
Mięśnie brzucha zlokalizowane są pomiędzy miednicą, a klatką piersiową. Tworzą pas mięśni wokół kręgosłupa. Do najważniejszych funkcji zalicza się: ruchy tułowia, żeber, miednicy; stabilizacja kręgosłupa podczas chodzenia, stania; ochrona narządów wewnętrznych przed czynnikami zewnętrznymi oraz pomoc w oddychaniu.
Budowa i funkcja mięśni brzucha:
Mięsień prosty brzucha: przyczep początkowy to wyrostek mieczykowaty, chrząstki żeber i więzadło żebrowo-mieczykowe. Przyczep końcowy to spojenie łonowe oraz kość miednicza, dokładnie grzebień łonowy. Mięsień odpowiedzialny jest za zginanie tułowia, ruchy miednicy (unoszenie), obniżanie klatki piersiowej i żeber oraz oddychanie.
Mięsień skośny zewnętrzny: przyczep początkowy to żebra - powierzchnia zewnętrzna (żebra od piątego do dwunastego powierzchni żeber). Przyczep końcowy: kresa biała, wiązadło pachwinowe oraz grzebień kości biodrowej. Mięsień odpowiedzialny jest za zginanie, skręcanie, pochylanie i obracanie tułowia, ruchy miednicy (unoszenie) oraz oddychanie.
Mięsień skośny wewnętrzny: przyczep początkowy to powięź piersiowo-lędźwiowa, grzebień kości biodrowej oraz wiązadło pachwinowe. Przyczep końcowy to brzegi dolne żeber. Mięsień odpowiedzialny jest za skręcanie i pochylanie tułowia, współpracuje z mięśniami skośnymi zewnętrznymi.
Mięsień poprzeczny brzucha: przyczep początkowy to powięź piersiowo-lędźwiowa oraz wewnętrzna powierzchnia żeber (od siódmego do dwunastego). Przyczep końcowy to kresa biała i powięź piersiowo - grzebieniowa. Mięsień odpowiedzialny jest za zwężanie żeber i klatki piersiowej, dźwiganie jądra oraz oddychanie (wytwarza tłocznie brzuszną).
Mięsień czworoboczny lędźwi: przyczep początkowy to dwunaste żebro, trzon ostatniego kręgu piersiowego oraz wyrostek żebrowy. Przyczep końcowy to poprzeczny wyrostek żebrowy kręgów lędźwiowych oraz grzebień kości biodrowej. Mięsień odpowiedzialny jest za ruchy żeber (obniża) i zginanie tułowia.
Popularne ćwiczenia kształtujące mięśnie brzucha:
Skłony tułowia w leżeniu
Skłony tułowia z nogami powyżej 30 cm
Podnoszenie nóg do klatki piersiowej w zwisie
Skręty tułowia w leżeniu
Podnoszenie prostych nóg w górę w leżeniu
Przenoszenie nóg w bok z lewa na prawa w leżeniu
Rowerek
Nożyce poziome i pionowe