SYSTEM PODATKOWY W POLSCE NA TLE INNYCH KRAJÓW UE

I INNYCH WYBRANYCH KRAJÓW (WDW)

prof. UG dr hab. Jerzy Gwizdała

1. 15.10.2014

EGZAMIN - TYLKO TO, CO NA WYKŁADZIE! TEST JEDNOKROTNEGO WYBORU! Nie sprawdza obecności.

TEZY PROGRAMOWE:

1. Rola państwa i polityki fiskalnej w gospodarce.

- funkcje finansów publicznych;

- definicja systemu podatkowego;

- aktywna i pasywna polityka fiskalna;

- system podatkowy w Polsce;

2. Funkcje i klasyfikacja podatków.

- funkcje podatków;

- teoretyczne podstawy poboru podatków;

- zasady podatkowe;

- klasyfikacja podatków;

3. Ewolucja systemu podatkowego - doświadczenia krajów Unii Europejskiej.

- struktura dochodów budżetowych z tytułu podatków;

- struktura dochodów budżetowych w krajach starej Unii Europejskiej (15 państw so 2004 roku);

- struktura dochodów budżetowych w nowych krajach Unii Europejskiej;

4. Opodatkowanie dochodów osób fizycznych.

- podatek progresywny czy liniowy?

- koncepcja podatku liniowego i jej realizacja;

- analiza SWOT podatku liniowego - argumenty "za" i "przeciw";

- przyczyny dużej popularności podatku liniowego w gospodarkach państ europejskich;

5. Opodatkowania dochodów osób prawnych.

- opodatkowanie dochodów osób prawnych w rozwiniętych państwach Unii Europejskiej;

- opodatkowanie dochodów przedsiębiorstw w Polsce;

- konkurencja podatków rozszerzonej Unii Europejskiej (o 10 państw, które weszły w 2004 roku);

- perspektywy harmonizacji stawek CIT w krajach Unii Europejskiej - konkluzje;

6. Opodatkowanie konsumpcji.

- charakterystyka podatków konsumpcyjnych;

- podatek od wartości dodanej;

- akcyza;

7. Podatki majątkowe.

- istota funkcjonowania podatków majątkowych;

- klasyfikacja podatków majątkowych;

- charakterystyka podatków od nieruchomości;

- skutki opodatkowania majątku;

8. Składki na ubezpieczenia społeczne.

- udział składek na ubezpieczenia społeczne w dochodach budżetowych;

- wpływ składek na ubezpieczenia społeczne w krajach UE;

- skutki wysokich obciążeń kosztów pracy składkami na ubezpieczenia społeczne.

9. Kierunki ewolucji w krajach UE.

10. Opodatkowania dochodów osób prawnych - reforma podatkowa w Polsce.

- zasady opodatkowania dochodów osób prawnych;

- obciążenia podatkowe przedsiębiorstw państwowych i prywatnych;

- aktualna ocena zmian systemu opodatkowania osób prawnych;

11. Opodatkowanie dochód osób fizycznych - reforma podatkowa w Polsce.

- konstrukcja podatku od dochodów osób fizycznych w Polsce;

- obciążenia podatkowe dochodów osób fizycznych;

12. Reforma podatków pośrednich w Polsce.

- wprowadzenie podatku VAT w Polsce;

- wpływ reformy podatkowej na strukturę dochodów budżetu państwa;

- analiza regresywnego charakteru podatków pośrednich.

2. 29.10.2014 r.

System to jest zbiór przepisów wyznaczających funkcjonowanie danego sektora państwa.

DEFINICJA SYSTEMU:

1) System jest to zbiór przedmiotów lub zjawisk wzajemnie zależnych, które tworzą jedną całość lub jako całość działają.

2) System to pojęcie interdyscyplinarne, występujące w wielu dziedzinach naukowych poczynając od nauk ekonomicznych, a kończąc na naukach humanistycznych. Samo słowo system pochodzi od greckiego "systema".

3) System to skoordynowany układ elementów, zbiór tworzący pewną całość, uwarunkowaną pewnym logicznym uporządkowaniem jego części składowych.

"Podatkiem jest publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe oraz bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy, wynikające z ustawy podatkowej".

Ekonomiści posługują się szerszą definicją, wyraźnie podkreślając, że jest to: pieniężne, nieodpłatne, bezzwrotne, ogólne, przymusowe, jednostronne świadczenie nakładane przez państwo czy też inny podmiot publicznoprawny na mocy ustalonych przepisów prawnych.

1. Pieniężny charakter zobowiązania z tytułu podatku polega na tym, iż jego zapłata przez podatnika obowiązkowo następuje w pieniądzu, który jest prawnym środkiem płatniczym w danym kraju.

2. Nieodpłatność podatku oznacza, że podmiot, który go zapłacił, nie może z tego tytułu rościć wzajemnych świadczeń ze strony państwa lub organizacji samorządowej. Miarą zdolności podatkowej jest dochód, majątek oraz konsumpcja. Niezależnie od wysokości wnoszonego podatku, danemu podatnikowi nie przysługują żadne dobra czy usługi świadczone przez władze publiczne. (NA EGZAMIN!)

3. Bezzwrotność charakteryzuje się tym, że wpłacona należność z tytułu podatku nie podlega zwrotowi, ponieważ podatki pobrane od podatników stanowią dochody publiczne, które następnie przekształcają się w wydatki publiczne.

4. Powszechność (ogólność) - zgodnie z tą cechą, podatek jest to świadczenie pobierane przez państwo lub też związek publicznoprawny na podstawie przepisów zawartych w prawie podatkowym. Przepisy te określają wysokość, warunki oraz terminy płatności podatku. Każdy podmiot jest zobligowany do płacenia podatku w wysokości i terminie jakie zostały określone w prawie.

5. Przymusowość podatku polega na tym, iż obowiązek zapłaty podatku wynika zarówno bezpośrednio z przepisów prawa podatkowego jak i z decyzji administracyjnej organu. Jest to obowiązek, którego niedopełnienie skutkuje różnymi sankcjami.

6. Jednostronność podatku polega na tym, iż podatnik nie ma wpływu na ustaloną wysokość podatku. Ustala się go i pobiera na podstawie władczej, jednostronnej decyzji podmiotu, który ustanawia podatek. Podmiotem tym jest państwo lub organizacja samorządowa. Podatnicy mogą jedynie pośrednio, np. przez grupy nacisku, wywierać presję na parlament czy też organy stanowiące. Współcześnie, w więkzości państw, podatki stanowią podstawowe źródło dochodów, zarówno samego państwa jak też organów samorządu terytorialnego.

(NA EGZAMIN!) W systemie gospodarczym podatki pełnią określone funkcje, które z jednej strony podlegają ciągłej ewolucji wraz ze zmianami społeczno-gospodarczymi oraz ustrojowymi, zaś z drugiej strony mają charakter obiektywny. Najczęściej wyróżnia się:

• funkcję fiskalną

• funkcję pozafiskalną

- stymulacyjna

- redystrybucyjna

Funkcja fiskalna jest oparta na tym, iż podatki dostarczają władzom lokalnym i państwu środki finansowe na pokrycie realizowanych przez nich zadań. Należy ona do najstarszych funkcji jakie spełniają podatki.

Funkcję stymulacyjną można wyrazić np. poprzez oddziaływanie podatków na decyzje gospodarcze konkretnych podatników w zakresie kierunków oraz rodzajów działalności gospodarczej. Stymulacja polega m.in. na różnicowaniu stawek podatkowych, zwolnień i ulg, czy też na wprowadzeniu określonych podatków. Można ją podzielić na: stymulację gospodarczą i stymulację pozagospodarczą.

• Stymulacja gospodarcza to oddziaływanie na strukturę gospodarki państwa, wpływa ona na lokalizację i kierunki działalności gospodarczej, na zwiększanie efektywności ekonomicznej oraz kształtowanie akumulacji i konsumpcji.

• Stymulacja pozagospodarcza podatkowa polega na stosowaniu sankcji lub ochrony określonych warstw ludności, preferencje wobec działalności artystycznej lub rzemieślniczej.

Funkcja redystrybucyjna pełni istotną rolę w podatkach, ponieważ dzięki podatkom ma miejsce redystrybucja dochodu i majątku narodowego pomiędzy podatników, a państwo i organy samorządy terytorialnego. Podatki można wykorzystywać jako narzędzie redystrybucji oraz zmniejszania nierówności dochodowych, m. in. poprzez kształtowanie poziomu i rodzaju stawek podatkowych, systemu ulg i zwolnień, które uwzględniają sytuację zdrowotną i materialną podatników, skali progresji oraz poziomu kwoty wolnej od opodatkowania.

3. 12.11.2014 r.

Zasady podatkowe określają warunki jakie powinien spełniać poprawnie zbudowany system podatkowy oraz poszczególne podatki. Zasady te charakteryzuje zmienność historyczna.

Po raz pierwszy zasady te zostały usystematyzowane w literaturze przedmiotu w II połowie XVIII wieku przez Adama Smitha. Reprezentował on nurt ekonomii liberalnej. Zaliczył do nich takie zasady jak :

1. Równość

2. Dogodność

3. Pewność

4. Taniość podatków

Zasada równości podatków (tzw. sprawiedliwości) polega na tym, że obywatele państwa powinni płacić podatki w kwocie proporcjonalnej do osiąganego dochodu. Zasada ta jest podobna do zasady równości ofiar, którą stworzył J.S. Mill. Według niego, podatnik powinien ponieść taką samą ofiarę jaki osiąga dochód, czyli zapłaci taki sam podatek.

Zasada dogodności oznacza, iż przy poborze podatków powinno się mieć na uwadze sytuację finansową podatnika, czyli pobór podatku powinien nastąpić w sposób i w czasie najdogodniejszym dla podatnika.

Zasada pewności ma na celu takie pobieranie podatków, aby były one niezawodnym źródłem dochodów państwa. Podatek, który zobowiązana jest płacić każda osoba, powinien być dokładnie określony a nie dowolny. Sposób zapłaty, termin płatności, kwota którą należy zapłacić, wszystkie tego typu informacje powinny być jasno określone i jasne dla podatników. W przeciwnym razie pojawia się u podatnika możliwość samowoli administracji podatkowej. Niesprecyzowana wysokość opodatkowania również sprzyja korupcji.

Zasada taniości dotyczy poboru podatku. Koszty pozyskiwania podatków nie mogą nadmiernie uszczuplać dochodów państwa. W przeciwnym razie poprowadzi to do wzrostu opodatkowania podatników.

Adolf Wagner zaleca, aby za pomocą systemu podatkowego, państwo oddziaływało na procesy dzielenia dochodu narodowego. Rozbudował również katalog zasad podatkowych oraz podzielił je na niżej wymienione grupy :

1. Zasady gospodarcze, które mówiły o nienaruszalności majątku podatnika

2. Zasady fiskalne mające zapewnić wydajność i elastyczność polityce podatkowej

3. Zasady sprawiedliwości opowiadające się za powszechnością i równością opodatkowania

4. Zasady techniki podatkowej mające na celu zabezpieczyć pewność, dogodność oraz taniość podatków.

Kryteria podziału podatku.

KRYTERIUM	RODZAJE PODATKÓW
Podział podatków według podmiotu opodatkowania.	- dochodowe -przychodowe -majątkowe - konsumpcyjne
Kryterium relacji wymierzonego podatku do ogółu dochodu ( majątku) podatnika	- bezpośrednie - pośrednia
Podział podatków według władztwa podatkowego	- lokalne ( samorządowe) -centralne

Podatki dochodowe charakteryzują to, że podstawą do opodatkowania jest dochód czyli nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania. Wyróżnia się następujące podatki dochodowe :

1. Podatek dochodowy od osób fizycznych

2. Podatek dochodowy od osób prawnych

Podatnik jest zobowiązany rozliczyć się z tego podatku na koniec roku.

Podatki majątkowe występują w różnych postaciach. Obciążają całość jego majątku, poszczególne dobra lub też przyrost dóbr. Najczęściej spotykane podatki majątkowe to :

1. Podatek od spadków i darowizn

2. Podatek od środków transportowych

3. Podatek od nieruchomości

Źródłem w podatkach konsumpcyjnych jest dochód wydatkowany, natomiast kwota podatku jest umieszczona w cenie kupowanych dóbr i usług ( VAT, akcyza). Podatki te, podobnie jak podatki dochodowe, obciążają dochód danego podatnika w momencie wydatkowania. Do tej grupy podatków umieszczono :

1. Podatek od gier

2. Podatek akcyzowy

3. Podatek od towarów i usług

Podatki te obciążają dochód podatnika niezależnie od kosztów uzyskania tego przychodu.

Obecnie powszechne stało się stosowanie podziału na podatki :

1. Bezpośrednie ( dochodowe, majątkowe)

2. Pośrednie ( przychodowe, konsumpcyjne).

Podział podatków na pośrednie i bezpośrednie zależy od rodzaju stosunku pomiędzy źródłem przychodu a przedmiotem podatku. Podatki bezpośrednie obciążają dochody podatników w sposób bezpośredni, natomiast podatki nakładane na źródło za pośrednictwem obrotu, który ujawnia zdolność płatniczą pośrednio są podatkami pośrednimi.

SYSTEM PODATKOWY W POLSCE

Rodzaje podatków ze względu na kryterium władztwa podatkowego :

Podatki

1. Centralne

1. Podatek od towarów i usług

2. Podatek akcyzowy

3. Podatek od gier

4. Podatek dochodowy od osób fizycznych

5. Podatek dochodowy od osób prawnych

2. Samorządowe

1. Podatek od nieruchomości

2. Podatek od spadków i darowizn

3. Podatek od środków transportowych

4. Podatek rolny

5. Podatek leśny

6. Podatek od czynności cywilnoprawnych

7. Karta podatkowa

4. 26.11.2014 r.

Obowiązujący obecnie w Polsce system podatkowy posiada wady, które wpływają na sytuację finansową podatników. System ten powinien być względnie stabilny, przewidywalny oraz spójny z uwarunkowaniami zmieniającej się gospodarki. Jednakże obowiązujące i co roku zmieniane konstrukcje podatków świadczą z jednej strony o niestabilności owego systemu, która uniemożliwia realizowanie długookresowej strategii działania, zaś z drugiej strony, podatki są traktowane jako elastyczne narzędzie do zapewnienia środków budżetowi.

W polskim systemie podatkowym wyróżnić można podatki:

- centralne (pobierane przez państwo);

- samorządowe (pobierane przez samorządy terytorialne).

System podatkowy w Polsce na tle systemów w wybranych państwach UE.

Wraz z akcesją oraz w okresie ją poprzedzającym w polskim prawodawstwie wprowadzono szereg zmian dostosowawczych do wymogów UE.

W świetle wprowadzonych zmian, warto zastanowić się nad możliwościami uprawiania własnej polityki podatkowej przez przedsiębiorców.

Wystąpienie obejmuje:

- formy organizacyjno-prawne w jakich przewidywane jest prowadzenie działalności gospodarczej oraz wpływ tych form na możliwość wyboru sposobu opodatkowania dochodu i wysokość obciążeń podatkowych;

- omówione zostaną również wybrane prawne instrumenty polityki podatkowej możliwe do zastosowania na szczeblu przedsiębiorstwa.

Polityka podatkowa często określana jest mianem polityki fiskalnej postrzeganej jako polityka skarbowa, odnosząca się głównie do strony dochodowej budżetu. W literaturze przedmiotu można zauważyć, że pojęcie polityka fiskalna jest pojęciem znacznie szerszym od polityki podatkowej.

Termin "polityka fiskalna" - Z. Fedorowicz używa w znaczeniu "doboru źródeł i metod gromadzenia dochodów publicznych jak też kierunków i sposobów realizacji wydatków publicznych dla osiągnięcia celów społecznych i gospodarczych, ustalonych przez właściwe organy publiczne."

Organy publiczne powoływane są według ustalonego porządku konstytucyjnego dla związków publicznoprawnych, wśród których funkcjonują państwo i samorząd terytorialny. Zatem można odróżnić politykę fiskalną państwa i polotykę fiskalną samorządu terytorialnego.

Zwróćmy uwagę że inny będzie charakter i cele polityki fiskalnej uprawianej w skali państwa, które dysponuje znacznym potencjałem w postaci kompetencji organów ustawodawczych i może przez to świadomie oddziaływać na kształtowanie się ostatecznej struktury dochodów. Inny zaś jednostek samorządu terytorialnego, które przy kontynuowaniu założeń swojej polityki fiskalnej muszą uwzględniać pwene ramy i ograniczenia wyznaczone im przez państwo w przepisach prawa.

Naszym zadaniem nie jest przedstawianie polityki fiskalnej państwa i innych związków publiczno-prawnych, lecz polityki podatkowej na szczeblu mikro podmiotu gospodarczego, która jest częścią składową jego polityki finansowej.

Polityka podatkowa będąca częścią polityki finansowej przedsiębiorstwa obejmuje:

- podmiot, który ją stanowi,

- cel (lub cele) wyznaczone przez podmiot danej polityki,

- metody i środki dobrane do jej realizacji.

Polityka finansowa nie występuje w oderwaniu od całości polityki prowadzonej przez danej przedsiębiorstwo. Obejmuje ona świadome, zorganizowane i zdeterminowane przez cele kształtowanie stosunków ekonomicznych firmy przez jej kierownictwo za pomocą narzędzi finansowych. Wyraża się ona w sposobie gospodarowania zasobami oraz kapitałami własnymi i obcymi, w jaki przedsiębiorstwo zapewnia sobie środki na realizację celów, potrzeb rozwojowych i prowadzenie działalności na najkorzystniejszych warunkach.

Przedsiębiorstwo działające w warunkach gospodarki rynkowej może realizować swe zamierzenia (cele) wyznaczone dla polityki finansowej poprzez ustalanie kierunków dla poszczególnych polityk, np. polityki dywidend, polityki biznesowej, majątku trwałego, socjalnej, podatkowej i innych.

W naszym rozumieniu, jak to już wcześniej nadmieniono, polityka podatkowa - o ile dany podmiot ją uprawia, jest nierozłączną częścią polityki finansowej przedsiębiorstwa (przedsiębiorcy).

Warto nadmienić, ze politykę podatkowa można rozumieć jako: "świadome działania podejmowane przez przedsiębiorców, zmierzające do osiągnięcia założonych celów, przy zastosowaniu dostępnych i odpowiednio dobranych metod wynikających z norm finansowo-prawnych".

Z przeprowadzonej analizy przepisów prawa wynika, że działalność gospodarczą może prowadzić osoba fizyczna oraz spółki: cywilna, jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna, akcyjna i z ograniczoną odpowiedzialnością.

Osoby prawne zajmujące się działalnością gospodarczą można podzielić na dwie zasadnicze grupy:

PODMIOTY powoływane tylko w celu prowadzenia działalności gospodarczej, do których należą:

- spółki kapitałowe (spółka z o.o. i spółka akcyjna),

- przedsiębiorstwa państwowe,

- spółdzielnie.

OSOBY PRAWNE, które zostały powołane do innej niż gospodarczej działalności statutowej, lecz prowadzące uboczną działalność gospodarczą, to:

- stowarzyszenia,

- fundacje.

Do podstawowych zasad gospodarki rynkowej obok wolności umów należy także wolność gospodarcza, polegająca na swobodzie podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej. Swoboda prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce obejmuje również możliwości wyboru sposobu opodatkowania dochodu.

Przed rozpoczęciem wykonywania działalności gospodarczej każdy przedsiębiorca ma prawo zastanowić się nad rozmiarami prowadzonego przedsiębiorstwa i nad wyborem sposobu opodatkowania dochodu. Polski system podatkowy przewiduje dwa sposoby opodatkowania dochodów podatników: w formie zryczałtowanej, na zasadach ogólnych.

Wybór właściwej w danych warunkach, w jakich funkcjonuje przedsiębiorstwo i wynikających przede wszystkim z jego otoczenia, opcji opodatkowania nie stanowi znamion unikania opodatkowania i jako zjawisko prawne związany jest z systemem podatkowym. O jego legalności lub nielegalności decydują bowiem konkretne normy prawne tego systemu.

Ustawy o podatkach dochodowych (PIT i CIT) wprowadzają szereg możliwości dokonywania wyboru przez podatników, stanowiących podstawę do prowadzenia polityki podatkowej przedsiębiorstw. Należą do nich między innymi:

- forma płacenia zaliczek,

- czas (okres) rozliczenia straty,

- przyjęte metody amortyzacji,

- wpłaty na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przewidują możliwość wyboru formy ewidencji podatkowej w postaci księgi przychodów i rozchodów albo ksiąg rachunkowych. Wymienione ewidencje przewidują inne terreminy zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu poniesionych wydatków.

Korzystając z okazji wyrażam pogląd, że występuje potrzeba podjęcia szerokich badań mających na celu opracowanie wzorców dotyczących polityki podatkowej przedsiębiorstw w warunkach gospodarki rynkowej. Potrzeba taka nabierze szczególnego znaczenia przy dostosowywaniu przepisów polskiego prawa podatkowego do wymogów Unii Europejskiej, gdzie w krajach zrzeszonych obowiązujące systemy prawne dopuszczają większą niż w Polsce swobodę dla uprawiania polotyki podatkowej przedsiębiorstw.

5. 10.12.2014 r.

Organy podatkowe

Instancja	Państwowe	Samorządowe
I pierwsza (pierwszego stopnia)	1.Naczelnik urzędu skarbowego 2.Naczelnik urzędu celnego 3.dyrektor izby skarbowej* 4.dyrektor izby celnej * 5.minister finansów **	1. Wójt, burmistrz (prezydent miasta) 2.starosta 3.marszałek województwa
II organ odwoławczy	1.dyrektor izby skarbowej -od decyzji wydanych przez Naczelnika Urzędu skarbowego -od decyzji wydanej przez ten organ w pierwszej instancji 2. dyrektor izby celnej -od decyzji wydany przez Naczelnika Urzędu Celnego -od decyzji wydanej przez ten organ w pierwszej instancji	1. Samorządowe Kolegium Odwoławcze

*na podstawie odrębnych przepisów

** w sprawach stwierdzenia nieważności decyzji, wznowienia postępowania zmiany lub uchylenia decyzji albo stwierdzenia ich wygaśnięcia z urzędu.

Rodzaje podatków w państwach UE

Klasyfikacja dochodów publicznych:

1. Kryterium tytułu prawnego dochodów

• dochody oparte na tytule publicznoprawnym

• dochody oparte na tytule prywatnoprawnym

2. Kryterium natury powstania

• nieodpłatne [dochody]

• odpłatne

3. Kryterium przymusu państwowego

• dochody przymusowe

• dochody dobrowolne

4. Kryterium zwrotności

• dochody zwrotne

• dochody bezzwrotne

5.kryterium prawnej formy stanowienia:

• dochody podatkowe

• dochody niepodatkowe

Klasyfikacja normatywna zawarta w ustawie z dnia 26 listopada 1998 r. O finansach publicznych:

• Podatki i opłaty

• Cła

• Wypłaty z zysku przedsiebiorstw państwowych oraz JSSP

• Dywidendy

• Wypłaty z zysku NBP

• Wypłaty nadwyżek dochodów własnych państwowych jednostek budzetoweych, nadwyżek ośrodków obrotowych, państwowych zakładów budzetowych oraz części zysku gospodarstw pomocniczych państwowych jednostek budzetowych;

• Dochody pobierane przez panstwowe jednostki i budżetowe

• Dochody z najmu, dzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze składników majątkowych Skarbu Państwa

• Odsetki od środków na rachunkach bankowych panstwowych jednostek budżetowych

• Odsetek od lokat terminowych ustanowionych ze środków zgromadzonych na CRBBP

• Odsetek odudzielonych z budżetu państwa pożyczek krajowych i zagranicznych

• Grzywny, mandaty i inne kary pieniężne

• Spadki, zapisy, darowizny w postaci pieniężnej n rzecz Skarbu Państwa

• Inne dochody publiczne

Cechy stałe podatku:

• Jest pobierany w pieniądzu

• Jest świadczeniem ustanowionym jednostronnie, pobierany na podstawie śledczej jednostronnej decyzji podmiotu ustanawiającego podatek, ą postępowanie zmierzające do wymi podatku podlega przepisom ordynacji podatkowej i KP, a nie kodeksu cywilnego

• Jest świadczeniem ogólnym i jego konstrukcja jest taka, że zasady ustalania i poboru odnoszą się do każdego podmiotu, który spełnia warunki określone w prawie podatkowym

• jest świadczeniem zasadniczym i podstawowym celem podatku jest cel fiskalny

• Jest bezzwrotny i pobrany zgodnie z prawem nie podlega zwrotowi

• Jest nieodpłatny: podmiot uiszczający podatek nie otrzymuje żadnego świadczenia zwrotnego

• Jest świadczeniem przymusowym: w przypadku, gdy podatek nie jest uiszczany dobrowolnie, można go pobrać..?

Cechy zmienne podatku

• podmiot podatku to ten kto podatek ustanawia i pobierana swoją rzecz oraz ten kto jest zobowiązany do jego zapłacenia

• podmiot czynny to podmiot który pobiera podatek lub dla którego podatek jest pobierany

• podmiot bierny - osoby fizyczne osoby prawne jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej zobowiązane do uiszczenia podatku

• podmiot bierny = podatnik

• podmiot formalny ten kto jest formalnie zobowiązane do zapłacenia podatku

• podatnik rzeczywisty kto ponosi ekonomiczny ciężar podatku

Rozszczepienie osoby podatnika formalnego i rzeczywistego następuje w przypadku:

- opodatkowanie pośredniego

- przerzucalność podatku (w przód lub w tył)

- płatnik zbiera podatek od podatnika i władca na dobranoc podatkowemu we właściwym terminie (pracodawca)

- inkasent - pobiera i wpłaca podatek

- podmiot podatku-rzecz lub zjawisko, z którym wiąże się powstanie obowiązku podatkowego

- podstawa opodatkowania- konkretyzacja przedmiotu opodatkowania występuje w postaci ilościowej bądź wartościowej ( w wartości rzeczywistej lub szacunkowej)

- stawka podatku - relacja pomiędzy wymienionym podatkiem, a podstawa opodatkowania

Rodzaje stawek podatkowych:

- kwotowe,

- procentowe

- ułamkowe

- wielokrotnosciowe

- skala podatkowa - zbiór stawek obowiązujących w danym podatku

Rodzaje skal podatkowych:

1. Proporcjonalne

2. Nieproporcjonalnie

a) progresywna

- globalna (skokowe)

- szczeblowana (ciągła)

b) regresywna

c) degresywna

Klasyfikacja podatków

Kryterium - charakter pobieranych podatków:

- rzeczowe

- osobiste

Podatek dochodowy od osób prawnych

1. Ma charakter dochodowy i rzeczowy, podstawą opodatkowania jest zysk bilansowy ustalony na podstawie prowadzonej działalności stosowana jest proporcjonalna skala podatkowa, obliczana jest przez samych podatników (wyjątkowo płatników). Opiera się na zasadzie równości i powszechności opodatkowania.

2. Cechy CIT

2.1. Przedmiot:

- osoby prawne bez względu na ich formę organizacyjną (spółka, przedsiębiorstwo, spółdzielnie) i rodzaj zaangażowanego kapitału (prywatny, spółdzielczy, państwowy)

- jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej - z wyjątkiem spółek osobowych

- podatkowe grupy kapitałowe

2.2. Przedmiot - dochód bez względu na rodzaj źródeł jego przychodu w przypadku przychodów z praw autorskich, wynalazczych, praw do znaków towarowych i wzorów zdobniczych należących do podatników podlegających ograniczenia obowiązkowi podatkowemu (nie rezydentów) opodatkowaniu podlega przychód. Dochód stanowi nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania. Podatek dotyczy roku podatkowego (to z samego z rokiem kalendarzowym, albo kolejnych 12miesiecy).

6. 24.12.2014 r. - WOLNE

7. 07.01.2015 r.

Zerówka na dwie tury jeśli przyjdą wszyscy. Za dwa tygodnie! Dodatkowo pierwszy termin w sesji i termin w sesji poprawkowej.

Podatek dochodowy od osób prawnych

2.5 Zasady poboru podatku

Rozliczenie podatku najczęściej dokonywane jest przez samych podatników na zasadzie samo obliczenia. Są oni zobowiązani do :

- składania urzędom skarbowym deklaracji

- płacenia miesięcznych zaliczenia na poczet podatku

- składania zeznań o wysokości dochodu (lub straty) do końca 3 miesiąca następnego roku po zakończeniu roku podatkowego i rozliczenia podatku za cały miniony rok podatkowy

Podatek dochodowy od osób fizycznych

1. Charakterystyka

- jest podatkiem bezpośrednim, zwyczajnym, obligatoryjnym, o charakterze dochodowym i osobistym

- obliczanym jest przez samych podatników lub przez płatników

- jest podatkiem państwowym ale w części zasila budżety JST

- opiera się na zasadzie równości i powszechności opodatkowania

2. Cechy zmienne PIT

2.1. Podmiot - podatnikami są osoby fizyczne, które uzyskują dochody z różnych źródeł przychodów bez względu na to, czy wykonują pracę najemną, prowadzą samodzielną działalność gospodarczą, uzyskują dochody z rent, emerytur, czy też praw majątkowych.

Nie podlegają opodatkowaniu osoby osiągające dochody z:

- działalności rolniczej lub leśnej

- tytułu nabycia spadku lub darowizny

- tytule podziału majątku, wspólnego małżonków dokonywanego w wyniku zniesienia lub ograniczenia wspólności ustawowej

- źródeł, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy

2.2. Przedmiot podatku - różne rodzaje dochodów uzyskiwanych przez podatnika z poszczególnych źródła przychodów, z wyjątkiem takich, które nie są objęte podatkiem lub są zwolnione. W przypadku uzyskiwania dochodów z różnych źródeł, opodatkowaniu podlega ich suma. Dochód jest to dodatnia różnica między kwotą przychodu a kosztami jego uzyskania.

W ściśle wskazanych w ustawie przypadkach, przedmiotem opodatkowania jest przychód. Związane jest to z:

- dążeniem do uproszczenia podatku (gdy przychody są stosunkowo niewielkie);

- obawy przed uchyleniem się przed opodatkowaniem.

Źródła przychodów, z których podatnicy uzyskują dochody opodatkowania PIT:

- przychody uzyskiwane z pracy własnej podatnika

- przychody o charakterze subwencyjnym

- przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach, bądź pochodzące ze źródeł nieujawnionych

- przychody z kapitałów i praw majątkowych oraz ich sprzedaży

Zwolnienia w PIT można zakwalifikować do następujących grup:

- wynikające z faktu, że otrzymane przychody nie wiążą się z uzyskaniem dochodu (odszkodowania itp)

- o charakterze społecznym

- o charakterze stymulacyjnym

2.3. Podstawa opodatkowania

Podstawę opodatkowania stanowi łączna kwota dochodów uzyskanych przez podatnika w ciągu roku podatkowego z różnych, ale podlegających takiemu łączeniu źródeł przychodów, przy czym małżonkowie (a także osoby samotne wychowujące dzieci) mogą być, na ich wniosek opodatkowane wspólnie.

2.4. Ulgi podatkowe

- stanowiące sposób uwzględnienia poniesionych przez podatnika wydatków związanych z uzyskaniem przychodu

- zwrot kosztów związanych z egzystencją podatnika

- rodzinne

- stymulacyjne

- techniczne, zapobiegające opodatkowaniu nieistniejącego dochodu

2.5 skala i stawki podatkowe

- podstawową skalą jest progresja szczeblowana ze stawkami 19%, 30%, 40%.

- można wskazać skalę proporcjonalną ze stawkami zróżnicowanymi dla poszczególnych źródła przychodu (75% dla dochodów ze źródeł nieujawnionych, 20% dla odsetek od oszczędności bankowych

Podatek zryczałtowany

- ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

- karta podatkowa

- zryczałtowany podatek dochodowy od przychodów osób duchownych

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Podatnicy - osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, którzy rozpoczynają działalność w roku podatkowym oraz którzy w roku poprzedzającym uzyskiwali przychody nie przekraczające 250 000 EUR.

Wykonywanie niektórych rodzajów działalności (prowadzenie aptek, kantorów itp).

Karta podatkowa - forma opodatkowania zryczałtowanego osoba fizycznych prowadzących wyłącznie działalnością określoną w artykule.

Wysokość stawek miesięcznych jest uzależniona od zewnętrznych znamion prowadzenia działalności.

Zryczałtowany podatek duchownych od przychodów osób duchownych.

Stanowi ono dochód budżetu państwa. Wysokość kwotowych stawek kwartalnych zależy od funkcji duchownego oraz liczby mieszkańców parafii. Stawka określana jest corocznie w decyzji US.

Podatki przychodowe: PTU, podatek od gier, podatkowe od czynności cywilnoprawnych.

Podatek od towarów i usług

1. Charakter PTU: jest podatkiem państwowym, o charakterze rzeczowym, zwyczajnym i obligatoryjnym. Jest także podatkiem powszechnym, pośrednim, konsumpcyjnym, przychodowym, cenotwórczym, wielofazowym, neutralnym, opartym na konstrukcji VAT.

2. Cechy zmienne PTU

2.1 Podmiot

Podmiot czynny - państwo; bierny - podatnik i płatnik (urząd celny, komornik, i inne wskazane w ustawie).

Podatnik formalny - osoby fizyczne, prawne i jednostkowe organizacyjne nie mające osobowości prawnej, której dokonują opodatkowanych czynności we własnym imieniu i na własną rzecz.

W szczególności: sprzedawcy towarów, usługodawcy w obrocie wewnątrzkrajowym, importerzy towarów, eksporterzy towarów i usług, komisanci i inni pośrednicy handlowi, usługobiorcy przy imporcie usług.

Podatek od czynności cywilnoprawnych

Obowiązek podatkowy ciąży solidarnie na osobach fizycznych, prawnych oraz jednostkach nieposiadających osobowości prawnej, które są stronami czynności cywilnoprawnych.

• Przedmiot podatku stanowią m.in. umowy sprzedaży, pożyczki, poręczenia, darowizny, ustanowienie hipoteki, umowy spółki (akty założycielskie), a także orzeczenia sądów.

• Podstawa opodatkowania i stawki podatku od czynności cywilnoprawnych są zróżnicowane i zależą od przedmiotu opodatkowania.

Podatek od gier

Podatnicy, podmioty urządzające gry i prowadzące działalność w zakresie gier losowych i zakładów wzajemnych. Podstawa opodatkowania jest zróżnicowana dla poszczególnych rodzajów gier oraz zakładów wzajemnych. Stawki podatku wynoszą:

• dla loterii fantowych, gry bingo fantowe, gry bingo pieniężne zakładów wzajemnych - 20%;

• loterii pieniężnych - 15%

• gier liczbowych - 10%

Dla gier prowadzonych w kasynach oraz dla gier prowadzonych w salonach gier na automatach losowych przewidziana jest stawka progresywna. Czynności wykonywane w ramach działalności w zakresie gier i zakładów wzajemnych, podlegającej opodatkowaniu podatkiem od gier, nie podlegają opodatkowaniu PTU.

8. 21.01.2015 r. - ZERÓWKA

---