Szkielet obręczy i kończyn, 3 # SZKOŁA - prezentacje na lekcje, BIOLOGIA


0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

Szkielet obręczy i kończyn

- Obręcz barkową tworzą kości łopatki i obojczyka (połączony z kością ramieniową).

- Kończynę górną budują:

- Obręcz miednicowa składa się z kości: biodrowych, kulszowych, łonowych (połączone są z kością udową).

- W skład kończyny dolnej wchodzą:

0x08 graphic
Połączenia kości, Budowa stawu

Połączenia stawowe
Kości tworzące określoną część szkieletu połączone są ze sobą stawami. W obrębie stawu powierzchnie kości (tzw. powierzchnie stawowe) są pokryte idealnie gładką chrząstką stawową. Umożliwia to ruch w stawie z minimalnym tarciem powierzchni kości, co zapobiega ich ścieraniu się i zużyciu. Żeby staw nie rozpadł się, kości, które go tworzą, są połączone w stały sposób za pomocą więzadeł.
Dodatkowe zabezpieczenie przed destabilizacją stawu i równocześnie dodatkową ochronę zapewnia otaczająca go torebka stawowa. Zamyka ona szczelnie staw i przechodzi w okostną, czyli mocną, obficie unaczynioną i unerwioną błonę włóknistą, okrywającą ze wszystkich stron kość. Torebka stawowa jest zbudowana z dwóch warstw. Warstwa zewnętrzna składa się z łącznotkankowych włókien, z których część tworzy więzadła łączące kości. Wewnętrzna warstwa torebki stawowej to tzw. maziówka, bogato unaczyniona błona produkująca maź stawową. Jest to gęsta ciecz, która ułatwia "poślizg" w stawie i zapewnia bezbolesne przesuwanie się powierzchni stawowych względem siebie. Specyfiką kręgosłupa jest obecność pomiędzy trzonami kręgów łącznotkankowych tarcz międzykręgowych, tzw. dysków.
Odrębnością stawu kolanowego jest natomiast obecność w nim dwóch łąkotek, będących półksiężycowatymi ciałami włóknisto-chrzęstnymi, chroniącymi ten mocno obciążony staw przed nadmiernym zużyciem.
Ruchy w stawach byłyby niemożliwe do wykonania, gdyby nie praca mięśni. Skurcz włókien mięśniowych, powodujący skrócenie się mięśni, prowadzi do zmiany położenia kości względem siebie. To, jaki ruch zostanie wykonany, np. zginanie czy prostowanie kolana, zależy od tego, która grupa mięśniowa, czy też pojedynczy mięsień, skurczy się.
Impuls do wystąpienia skurczu mięśnia pochodzi z centralnego układu nerwowego i jest przewodzony przez rdzeń kręgowy i wychodzące z niego korzenie nerwowe, z których powstają nerwy obwodowe. Impuls powodujący skurcz mięśnia wprawiający w ruch jakąś część układu kostno-stawowego pochodzi z obszaru mózgu należącego do tzw. układu piramidowego, co oznacza, że podlega on kontroli naszej świadomości.
Do kości przytwierdzonych jest przeszło 500 mięśni. Są one zbudowane z włókien poprzecznie prążkowanych. Większość mięśni jest przyczepiona do kości za pomocą ścięgien lub bezpośrednio. Ścięgna mają kształt wstążki lub powrózka i utworzone są z mocnej włóknistej i zbitej tkanki łącznej. Z jednej strony łączą się z mięśniem, drugi koniec ścięgien jest przytwierdzony do kości. Niektóre mięśnie (np. twarzy) łączą się bezpośrednio ze skórą lub błonami śluzowymi.
Skurcz mięśnia pociąga za jego przyczep do kości i powoduje ruch kości w danym kierunku.
Zakres ruchu zależy od typu stawu. W narządzie ruchu człowieka znajdują się stawy jednoosiowe (np. międzypaliczkowe w palcach rąk i stóp), dwuosiowe (np. staw nadgarstka) i wieloosiowe (np. staw barkowy lub biodrowy). Odpowiedni kształt główki i panewki stawowej umożliwia wykonywanie ruchów w jednej, dwu lub wielu płaszczyznach. I tak staw jednoosiowy ma główkę o kształcie bloczka, a panewka jest jakby negatywem główki. Staw dwuosiowy ma główkę o kształcie eliptycznym i odpowiednio "wyżłobioną" panewkę. W stawach wieloosiowych główka ma kształt kulisty i porusza się we wklęsłej, miseczkowatej panewce.

0x08 graphic

Mięśnie tworzą prawie połowę wagi naszego ciała. Są wszędzie! Mięśnie mają zdolność kurczenia się dzięki czemu możemy się poruszać, trawić itp. Tkanka mięśniowa człowieka dzieli się na trzy odmiany: gładką, poprzecznie prążkowaną szkieletową i sercową.

Tkanka mięśniowa gładka wyścieła głównie narządy wewnętrzne np. żołądek albo jelita. Ich praca jest niezależna od naszej woli; długo się kurczą i rozkurczają.

Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana buduje mięśnie szkieletowe. Ich pracę widzimy co chwilę, poruszając nogą czymrugając powiekami; praca jest więc zależna od naszej woli. Widzimy też, iż szybko się kurczą i rozkurczają.

Ostatnia tkanka wyścieła serce. Tkanka sercowa funkcjonuje również bez naszej woli. Występuje także w jelitach, gdzie odpowiedzialna jest za transport pożywienia.

Najprostsze mięśnie w ciele człowieka to mięśnie gładkie odpowiedzialne za ruchy bezwiedne, takie jak rozszerzanie źrenic, skurcze jelit i żołądka. Mięśnie poprzecznie prążkowane umożliwiają poruszanie się. Mają bardziej złożoną budowę niż mięśnie gładkie i powstały później w procesie ewolucji. Specjalna grupa mięśni poprzecznie prążkowanych powoduje rytmiczne ruchy serca pompującego krew.

Podział mięśni

Mięśnie (łac. musculi) możemy podzielić na kilka rodzajów:

I. Pod względem topograficznym(w zależności od położenia):


II. Pod względem czynności:

Przy czym podział ten jest prawdziwy względem kierunku działania, bowiem w każdym ruchu zawsze biorą udział obie przeciwnie działające grupy mięśni. Gdy jedna z nich działa silniej np. przy zgięciu, druga działa słabiej i tylko hamuje zamierzony ruch np. prostowanie. To współdziałanie sprawia iż ruch jest płynny, precyzyjny i kontrolowany.

III. Pod względem budowy:


Wyszukiwarka