STANDARDY SPRAWOZDAWCZOŚCI FINANSOWEJ WYKŁAD I 6.11.2010r
Wprowadzenie do rachunkowości
Rachunkowość - to pewien system informacji przedsiębiorstwa, jest to system ciągłego ujmowania, grupowania, prezentowania i interpretowania wyrażonych wartościowo i obowiązujących się ogólnych i szczegółowych danych o działalności gospodarczej i sytuacji majątkowej podmiotu gospodarczego.
Przedmiot rachunkowości - majątek przedsiębiorstwa (aktywa), źródła finansowania (pasywa), procesy gospodarowania zachodzące w jedn. gospodarczych.
Podmiot rachunkowości - to jednostki prowadzące rachunkowość.
Metody rachunkowości:
- bilansowa,
- podmiotowa,
- grupowania.
M. bilansowa - polega na tym, że wszystkie zasoby i wszystkie zjawiska gosp. ujmowane są w sposób dwustronny (przejawem stos. tej met. jest sporządzenie bilansu i dwustronne ujmowanie operacji gospodarczych).
M. podmiotowa - polega na pomiarach majątku i rejestracji procesów gospodarczych z perspektywy konkretnego podmiotu gosp.
M. grupowania - polega na selekcji i porządkowaniu zjawisk podlegających ewidencji.
Funkcje rachunkowości:
a) f. informacyjna - dostarczanie informacji odbiorcą zewnętrznym i wewnętrznym,
b) f. kontroli wewnętrznej,
c) f. sprawozdawcza - sporz. sprawozdań finansowych,
d) f. analityczno - interpretacyjna - polega na wykorzystaniu danych płynących z rachunkowości do oceny sytuacji finans. jedn. gosp.
e) f. statystyczna - polega na dostarczeniu danych niezbędnych do sporządzania informacji makroekonomicznych (dla GUS).
Zakres rachunkowości:
1) Stosowanie zasad rachunkowości i określenie polityki rachunkowości.
2) Prowadzenie na podstawie dowodów księgowych rachunków ujmujących zapisy zdarzeń chronologicznie i systematycznie.
3) Okresowe ustalanie za pomocą inwentaryzacji rzeczywistego stanu A i P.
4) Wycena A i P i ustalenie wyniku finansowego.
5) Sporządzanie sprawozdań finans, gromadzenie i przechowywanie dowodów księgowych i innej dokumentacji.
6) Poddawanie badaniu i ogłaszanie sprawozdan finansowych.
Naczelnym zadaniem rachunkowości jest - identyfikacja, gromadzenie, wycena A i P, a także prezentacja sprawozdania finans. zgodnie z zasadą wiernego i rzetelnego obrazu (TRUE and FAIR VIEV).
Globalizacja gospodarek wymaga aby zachować zasadę TRUE and FAIRE VIEV:
- standaryzacja rachunkowości,
- harmonizacja rach.
Standaryzacja - ozn. stosowanie tych samych reguł i zasad sporządzania spraw. finans.
Harmonizacja - ozn. proces redukowania różnic sprawozda. finans. poszczególnych krajów, jednak nie musi (nie powinna nawet) prowadzić do unifikacji sprawozdań fin. - musi być możliwość stosowania wewn. zasad rachunk. dostosowanych do specyfikacji działalności jedn.
Standaryzacja i harmonizacja rachunkowości - przede wszystkim wymusili użytkownicy spraw. fin. - głównie inwestorzy.
Przyczyny standaryzacji i harmonizacji rach.:
1) globalizacja rynków kapitałowych
2) proces prywatyzacji na świecie
3) powstanie i rozwój ponadnarodowych korporacji i ugrupowań
4) regionalizacja gospodarki światowej
5) potrzeby porównywalności informacji finansowych różnic podmiotów gospodarczych
KONCEPCJE RACHUNKOWOŚCI NA ŚWIECIE
Obecnie na świecie ukształtowały się w ewolucyjny sposób dwie odmienne od siebie korporacje rachunkowości (modele)
Model kontynentalny |
Model Anglosaski tzw. Brytjski |
Niemcy, Francja, Austria, Belgia, Hiszpania, Włochy, Szwajcaria, kraje Skandynawskie, Polska, Czechy, Węgry, Japonia |
W.Brytania, USA, Kanada, Australia, Nowa Zelandia |
Wspierany przez MSR |
Wspierany przez Amerykańskie Standardy |
MSR (International Acconnting Standars IAS), które bazują na ścisłym powiązaniu prawa bilansowego z prawem podatkowym. |
Rachunkowość US GAAP (Generally Accepted Acconnting Principles), który przyjmują prawdziwy i wierny wizerunek finansowy firmy jako nadrzędny cel rachunkowości, zakładają dominujące treści nad formą i regulacjami prawa bilans., preferuje ryzykowne działania gosp. |
SYSTEM PRAWNY |
|
Rachunk. podlega ścisłym regulacją prawnym (ściśle określenie zasad rachunkowości) |
Obowiązuje prawo zwyczajowe, a reguły rachunk. ustalane są przez sektor prywatny. |
WPŁYW SYSTEMU PODATKOWEGO |
|
Duży wpływ prawa podat. (prawo podat. i bilans. są ściśle ze sobą powiązane) |
Prawo podat. nie ma istotnego wpływu na rozwiązanie w zakr. rach. |
UŻYTKOWNICY SPRAWOZDAŃ |
|
Główni użytkownicy sprawozdań to kredytodawcy, organy podatkowe oraz inwestorzy. |
Główni użytkownicy sprawozdań to przede wszystkim inwestorzy. |
ZAKRES UJAWNIANIA INFORMACI |
|
Tendencje w kierunku zmniejszenia ujawniania |
Tendencje w kierunku zwiększenia ujawniania |
ŹRÓDŁA KAPITAŁU |
|
Kapitał dostarczany głównie przez sektor bankowy |
Kapitał dostarczany głównie przez rozwinięte rynki finansowe (akcji) |
ZORIĘTOWANIE RACHUNKOWOŚCI |
|
Na zaspokojenie potrzeb informacyjnych rządu np. w celu ustalenia Zubow. podatk., w mniejszym na zaspokojenie potrzeb informacyjnych dostawców kapitału. |
Na zaspokojenie potrzeb informacyjnych inwestorów i kredytobiorców. |
Dwie teorie rach. określający zasadniczy cel sprawozdania finans.
Jednostka prowadząca dział. gosp. zobowiązana jest do sporządzania sprawozdań finansowych w teorii rachunk. można wyodrębnić dwa modele koncepcyjne określające zasadniczy cel sprawozda. inans.
1) Teoria transakcyjna - wg której głównym celem sprawodz. finans. jest ustalenie prawidłowego obrazu osiągniętej rentowności w danym okresie obrachunkowym. Podstawowym źródłem informacji jest więc rach. z i s ujmuje historyczne rozliczenia zdarzeń.
2) Teoria wartości - wg której głównym odbiorcom sprawozda. fin. są obecni i potencjalni inwestorzy, a głównym celem sprawozd. fin. jest przedstawienie rzetelnej sytuacji finans. jedn. gosp. mierzonej wielkością jej kapitału własnego. Głównym źródłem informacji jest więc bilans. Pokazuje jakie zasoby posiada jedn. aby w przyszłości mogła generować przychody.
Obserwuje się w rozwiązaniach międzynarodowych odejście od rygoryzmu zasady transakcyjnej na rzecz teorii wartości (pomnożenia bogactwa).
Proces standaryzacji rachunkowości ba świecie - czyli tworzenia „międzynarodowego języka biznesu”. Początkowo poszczególnie tworzyły trwałe standardy rach. wyłącznie na własny użytek.
W ramach UE ograniczenia różnic w rachunk. na początku następowało na podstawie wydanych Dyrektyw UE w szczególności Dyrektywa IV, VII a w USA na podst. Ameryk. Stand. Rach. USGAAP. Jednak okazało się, iż w przypadku UE Dyrektywy (szczególnie ważna w latach 80-tych XX w, nie są dostatecznie szczegółowe, nie obejmują wielu obszarów rachunk., a także dopuszczając wielowariantowość rozwiązań. MSR, które powstały później okazały się być bardziej szczegółowe.
W 2002r Parlament Europejski przyjął rozporządzenie nr 1606/2002 UE w sprawie stosowania MSR w UE.
WYKŁAD 2 27.11.2010
GENEZA MSR-ÓW
→ Zapoczątkowany proces w 1973 r. poprzez powołanie w Londynie Komitetu Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (ang. International Accounting Standards Committee, IASC). To niezależna, prywatna organizacja, założona na mocy porozumienia zawodowych organizacji księgowych z Austarlii, Francji, Holandii, Irlandii, Islandii, Japonii, Kanady, Meksyku, Niemiec, USA i Wlk. Brytani.
→ W 2001 r. (w momencie przekształcania) Komitet zrzeszał 153 organizacje zawodowe z 113 krajów, w tym Stowarzyszenie Księgowych w Polsce.
→ Został powołany w celu opracowywania i publikowania Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (MSR), które będą obowiązujące przy sporządzaniu ogólnie dostępnych sprawozdań finansowych oraz promowania tych standardów na całym świecie- w tym celu powołano:
w 1981 r. - Grupę Konsultacyjną
w 1995 r. - Komisję Doradczą
w 1997 r. - Stały Komitet do Spraw Interpretacji
Komitet wydał 41 Standardów (MSR), 24 Interpretacje MSR-ów oraz Ramy Koncepcyjne opracowywania sprawozdań finansowych( tzw.założenia koncepcyjne).
→ w 2001 r. Komitet MSR pracami został przekształcony w 14-osobową Radę Międzynarodową Standardów Rachunkowości RMSR (International Accounting Standards Board,IASB), a standardy opublikowane od tego czasu określane są mianem Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej MSSF, których celem jest stopniowe zastępowanie dotychczasowych MSR.
→ Do zadań RMSR należy:
opracowanie globalnych, zrozumiałych i wysokiej jakości globalnych standardów rachunkowości
promowanie stosowania i wdrażania tych standardów
współpraca z krajowymi podmiotami tworzącymi standardy w celu uzyskiwania rozwiązań najlepszej jakości
integralną częścią MSR-ów są Interpretacje wydawane przez Komitet do spraw Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej KIMSF. Zawierają one wskazówki, które mają zapewnić poprawne stosowanie postanowień standardów (najczęściej dotyczą kwestii, które mogą być przedmiotem sporu).
MIĘDZYNARODOWE STANDARDY SPRAWOZDAWCZOŚCI FINANSOWEJ
to
standardy i interpretacje przyjęte przez RMSR i składają się z:
Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej MSSF
Międzynarodowych Standardów Rachunkowości MSR
Interpretacji wydanych przez Komitet do Spraw Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej KIMSF lub istniejący wcześniej Stały Komitet do Spraw Interpretacji SKI
UWAGA! W praktyce stosuje się określenie Międzynarodowych Standardów Rachunkowości oznaczające MSR-y i MSSF-y
AKTUALNA LISTA MSR i MSSF
Międzynarodowe Standardy Rachunkowości
MSR nr 1 - Prezentacja sprawozdań finansowych
MSR nr 2 - Zapasy
MSR nr 7 - Rachunek przepływów pieniężnych
MSR nr 8 - Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych
i korygowanie błędów
MSR nr 10 - Zdarzenia następujące po dniu bilansowym
MSR nr 11 - Umowy o usługę budowlaną
MSR nr 12 - Podatek dochodowy
MSR nr 16 - Rzeczowe aktywa trwałe
MSR nr 17- Leasing
MSR nr 18- Przychody
MSR nr 19- Świadczenia pracownicze
MSR nr 20 - Dotacje rządowe oraz ujawnianie informacji na temat pomocy
rządowej
MSR nr 21 - Skutki zmian kursów wymiany walut obcych
MSR nr 23- Koszty finansowania zewnętrznego
MSR nr 24- Ujawnianie informacji na temat podmiotów powiązanych
MSR nr 26- Rachunkowość i sprawozdawczość programów świadczeń
emerytalnych
MSR nr 27 - Skonsolidowane i jednostkowe sprawozdania finansowe
MSR nr 28 - Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych
MSR nr 29 - Sprawozdania finansowe w warunkach hiperinflacji
MSR nr 31 - Udziały we wspólnych przedsięwzięciach
MSR nr 32 - Instrumenty finansowe: prezentacje
MSR nr 33 - Zysk przypadający na jedną akcję
MSR nr 34 - Śródroczna sprawozdawczość finansowa
MSR nr 36 - Utrata wartości aktywów
MSR nr 37 - Rezerwy, zobowiązania warunkowe, aktywa warunkowe
MSR nr 38 - Wartości niematerialne
MSR nr 39 - Instrumenty finansowe- ujmowanie i wycena
MSR nr 40 - Nieruchomości inwestycyjne
MSR nr 41 - Rolnictwo
MSSF
MSSF 1 - Zastosowanie MSSF po raz pierwszy
MSSF 2 - Płatności w formie akcji
MSSF 3 - Połączenia jednostek gospodarczych
MSSF 4 - Umowy ubezpieczeniowe
MSSF 5 - Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży oraz działalność zaniechania
MSSF 6 - Poszukiwanie i ocena zasobów mineralnych
MSSF 7 - Instrumenty finansowe- ujawnianie informacji
MSSF 8 - Segmenty operacyjne
STRUKTURA MSR
Założenia koncepcyjne
MSR nr 1 Prezentacja Sprawozdań Finansowych
Inne MSR i MSSF
Interpretacje KIMSF i Ski
W 1989 r. Komitet(Rada) Międzynarodowych Standardów Rachunkowości wydał Założenia Koncepcyjne Sporządzania i Prezentacji Sprawozdań Finansowych (Koncepcja Ramowa). Określają zakres informacji płynących ze sprawozdawczości oraz zasady rachunkowości, które należy uwzględnić. Założenia Koncepcyjne dotyczące sprawozdawczości finansowej o szczególnym przeznaczeniu, sporządzanym przez spółki publiczne i prywatne.
UWAGA!! Założenia Koncepcyjne nie są MSR i nie dotyczą zagadnień szczegółowych.
PRZYDATNOŚĆ ZAŁOŻEŃ KONCEPCYJNYCH:
1.określają cele sprawozdawczości finansowej
2.definiują podstawowe założenia
3.określają cechy jakościowe informacji zawartych w sprawozdaniu finansowym
4.stanowią punkt odniesienia przy opracowywaniu nowych standardów międzynarodowych i krajowych
MSR NR 1 „PREZENTACJA SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH”
to podstawowy standard rachunkowości:
-uregulowano w nim kluczowe kwestie związane z ogólnymi wymaganiami dotyczącymi prezentacji sprawozdań finansowych
-zawiera wytyczne dotyczące struktury i minimalnej zawartości sprawozdań finansowych
-rozwija niektóre zasady określone w założeniach koncepcyjnych
-nie zawiera np. szczególnych zasad wyceny poszczególnych kategorii, ponieważ te zagadnienia regulują inne standardy np. nr2 „zapasy”
GENEZA US GAAP
-lata trzydzieste Xxw. to początki tworzenia założeń koncepcyjnych współczesnych amerykańskich standardów US GAAP- Amerykańskie Stowarzyszenie Rachunkowości (AAA) opublikowało w 1936 r. wstępną deklarację zasad rachunkowości
-w 1956 r. powołano Radę do Spraw Zasad Rachunkowości(APB)
-w 1970 r. wydana Deklaracja nr 4 Rady ds. Zasad Rachunkowości(APB)- to pierwsza próba całościowego sformułowania założeń koncepcyjnych rachunkowości finansowej w USA
-w 1973 r. w miejsce APB powołano Radę Standardów Rachunkowości Finansowej (Financial Accounting Standards Board,FASB), które działa do dziś
-w latach 1978-2000 FASB wydała siedem DEKLARACJI pojęć rachunkowości finansowej (Statements of Financial Accounting Concepts, SFAC). Są to zasadnicze założenia koncepcyjne rachunkowości finansowej:
SFAC nr 1- cele rachunkowości organizacji typu profit
SFAC nr 2- cechy jakościowe informacji finansowej
SFAC nr 3- elementy sprawozdań finansowych organizacji typu profit
SFAC nr 4- cele rachunkowości dla jednostek typu non profit
SFAC nr 5- definicje pojęć uznanie, realizacji, pomiaru dla jednostek
typu profit
SFAC nr 6(zastąpiła SFAC nr 3)- definicje elementów sprawozdań
finansowych wszystkich rodzajów organizacji i jednostek
SFAC nr 7- wykorzystanie informacji o przepływach pieniężnych,
wartości bieżącej w rachunkowości
-Rada Standardów Rachunkowości Finansowej (FASB) wydała też 150 Standardów Rachunkowości Finansowej(SFAS), będących uszczegółowieniem deklaracji
-na całość US GAAP składają się więc:
deklaracje (SFAC)
Standardy Rachunkowości Finansowej (SFAS)
opinie wydawane przez APB (APBOptions)
biuletyny wydawane przez AICPA (Accounting Research Bulletins,ABB)
biuletyny techniczne opracowane przez FASB
deklaracje o przyjętym stanowisku( Statements of Positions) wydawane
przez AICPA i zatwierdzane przez FASB i inne
PODSTAWY PRAWNE PROWADZENIA RACHUNKOWOŚCI PRZEZ POLSKIE JEDNOSTKI
Od 1 stycznia 2005r. nastąpiła przełomowa zmiana w zakresie obowiązywania prawa o rachunkowości na obszarze UE( w tym Polski), która wynikała z akceptacji przez Unię Europejską MSR(rozporz.nr 1606/2002 UE)
OBECNIE JEDNOSTKI GOSPODARCZE W POLSCE ZE WZGLĘDU NA OBOWIĄZUJĄCE ICH PRAWO W ZAKRESIE RACHUNKOWOŚCI DZIELĄ SIĘ NA 3 GRUPY:
1. podmioty, dla których prawem w zakresie rachunkowości jest ustawa z dnia 29.09.1994 r. o rachunkowości
2.podmioty dla których prawem w zakresie rachunkowości są MSR(MSR/MSSF)
3.podmioty dla których prawem w zakresie rachunkowości w zależności od ich wyboru może być UoR lub MSR-y/MSSF-y
WAŻNE!!zatem od 01.01.05 spółki, których papiery wartościowe znajdują się w obrocie publicznym, działające w Polsce( w tym banki), zostały objęte obowiązkiem sprawozdawczości według MSR(MSSF), przy sporządzaniu sprawozdań finansowych muszą w pierwszym rzędzie stosować przepisy unijne (czyli MSR), a jedynie w kwestiach nieuregulowanych opierać się na normach wewnątrzkrajowych.
REGULACJE W ZAKRESIE RACHUNKOWOŚCI(SPRAWOZDAWCZOŚCI) W POLSCE
obowiązek stosowania zapisów obowiązek stosowania
UoR z dnia 29.9.1994 oraz Międzynarodowych Standardów
aktów wykonawczych wydanych Sprawozdawczości Finansowej
na podstawie UoR(art.81,82,83) MSR,MSSF
obligatoryjnie(art.2 UoR) przez obligatoryjnie (art.45 UoR)
jednostki mające siedzibę lub skonsolidowane spr.fin. emitentów
miejsce sprawowania zarządu papierów wartościowych oraz
na terytorium Rzeczypospolitej banków(art.4 rozp. Nr 1606/2002
Polskiej np. dotyczy to: Parlamentu Europejskiego i Rady
1.spółek handlowych(osobowych z dnia 19.07.02 w sprawie
i kapitałowych, w tym również stosowania MSR)
w organizacji) oraz s.c. fakultatywnie (art.45 i 50 UoR)
2.os.fizycznych, s.c. osób fiz., decyzję podejmuje każdorazowo
sp.j.osób fiz.,sp.partnerskich organ zatwierdzający
oraz spółdz.socjalnych, jeżeli SKONSOLIDOWANE
ich przychody netto ze sprzedaży SPR.FIN:
towarów, produktów, operacji 1.emitentów papierów wart.
fin. Za poprzedni rok obrotowy zamierzających ubiegać się
wyniosły co najmniej równowa- lub ubiegających się o ich
rtość w walucie polskiej dopuszczenie do obrotu na
1 200 000 euro jednym z rynków regulowanych
3.jedn.organizacyjnych działa- Krajów Europejskiego Obszaru
jących na podstawie np.: Gospodarczego
Prawa bankowego, przepisów 2. jednostek wchodzących w
o obrocie papierów wartościowych, skład grupy kapitałowej, w
przepisów o funduszach inwestycy- której jednostka dominująca
jnych, przepisów o działalności wyższego szczebla sporządza
ubezp. i reasekuracyjnej lub skonsolidowane spr. fin.
przepisów o organizacji i funkcjo- zgodnie z MSR
nowaniu funduszy emerytalnych, JEDNOSTKOWE SPR.FIN.:
bez względu na wielkość przychodów 1.emitentów papierów wart.
4.gmin,powiatów,województw i ich dopuszczonych, emitentów
związków oraz np.jedn. Budżetowych, zamierzających ubiegać się
zakładów budżetowych lub ubiegających się o ich
5.jednostek organizacyjnych dopuszczenie do obrotu na
niemających osobowości prawnej jednym z rynków regulowanych
6.osób zagranicznych, oddziałów krajów Europejskiego Obszaru
i przedstawicielstw przedsiębiorców Gospodarczego
zagranicznych, w rozumieniu 2.jednostek wchodzących
przepisów o swobodzie działalności w skład grupy kapitałowej,
gospodarczej w której jednostka dominująca
7.jednostek niewymienionych w sporządza skonsolidowane
pkt.1-6, jeżeli otrzymują one na spr.fin. Zgodnie z MSR
realizację zadań zleconych dotacje
lub subwencję z budżetu państwa,
budżetów jednostek samorządu
terytorialnego lub funduszów
celowych- od początku roku
w zakresie nieuregulowanym w w zakresie nieuregulowanym
UoR(art.10 ust.3) dozwolone sto- przez MSR i ich interpretację
sowanie: (art.2 UoR) dozwolone
-w pierwszej kolejności- Krajowych stosowanie UoR i aktów
Standardów Rachunkowości(MSR) wykonawczych do UoR
KSR nr 1 „Rachunek przepływów
pieniężnych”
KSR nr 2 „Podatek dochodowy”
KSR nr 3 „Niezakończone
usługi budowlane”
KSR nr 4 „Utrata wartości aktywów”
KSR nr 5 „Leasing,najem,dzierżawa”
KSR nr 6 „Rezerwy, bierne
rozliczenia międzyokresowe kosztów,
zobowiązania warunkowe”
- w drugiej kolejności- Międzynarodowych
Standardów Rachunkowości(MSR/MSSF)
Wykład III 04.12.2010
Pojęcie, istota i klasyfikacja sprawozdań finansowych
Definicja sprawozdania finansowego:
Według Z. Messnera sprawozdaniem finansowym określa się usystematyzowane zestawienia liczbowe, charakteryzujące majątek przedsiębiorstwa w przekroju rzeczowym i finansowym (według źródeł pochodzenia), koszty oraz wynik finansowy działalności gospodarczej tego podmiotu (przedsiębiorstwa).
Według G. Świderskiej sprawozdanie finansowe to usystematyzowany zbiór , wybranych z ksiąg rachunkowych danych liczbowych o działalności gospodarczej i jej wynikach oraz o sytuacji finansowej jednostki gospodarczej.
W. Gabrusewicz określa sprawozdanie finansowe jako prezentację danych liczbowych, ujętych w jednostkach wartościowych. Podstawowym źródłem danych dla sporządzenia tych sprawozdań jest ewidencja księgowa. Dane niezbędne do sporządzenia sprawozdania finansowego, są najpierw odpowiednio uporządkowane, doprowadzone do porównywalności i zweryfikowane.
Cel sprawozdania finansowego
Ustawa o Rachunkowości nie określa wprost celu sprawozdania finansowego - Art 4UoR: „jednostki obowiązane są stosować określone ustawą zasady rachunkowości , rzetelnie i jasno przedstawiając sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy”
Art. 8 U o R: „jednostka dokonując wyboru rozwiązań dopuszczonych ustawą i dostosowując je do potrzeb jednostki, powinna zapewnić wyodrębnienie w rachunkowości wszystkich zdarzeń , które będą istotne do oceny sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki przy zachowaniu zasady ostrożności.”
Prof. H. Buk uważa, że podstawowym celem sprawozdań finansowych jest dostarczenie informacji o sytuacji finansowej, majątkowej, wynikach finansowych działalności i zmianach sytuacji finansowej podmiotu gospodarczego, niezbędnych przy podejmowaniu decyzji ekonomicznych, przez odbiorów tej informacji.
W. Gos uważa, że celem sporządzenia sprawozdania finansowego jest dostarczenie użytecznych informacji przy podejmowaniu decyzji ekonomicznych, informacji o sytuacji finansowej i rezultatach działalności oraz położeniu finansowym przedsiębiorstwa. Odbiorcami tych informacji są inwestorzy, akcjonariusze, kredytodawcy, władza podatkowa, zarząd przedsiębiorstwa, kontrahenci, pracownicy.
Klasyfikacja sprawozdań finansowych
KRYTERIUM |
RODZAJ |
CHARAKTERYSTYKA |
Z punktu widzenia odbiorców i treści sprawozdania |
zewnętrzne
wewnętrzne
|
wykorzystane wewnątrz firmy i przez inne instytucje, np. banki, US
na własne potrzeby jednostki |
Rytm i powtarzalność |
okresowe
sporadyczne
|
zestawiane z określoną częstotliwością, zależą od potrzeb odbiorcy spor zadane w miarę występowania konkretnych potrzeb lub na żądanie określonych jednostek nadrzędnych, organów kontroli zewnętrznej bądź w celu zaspokojenia własnych potrzeb |
Według stopnia uogólnienia |
syntetyczne (podstawowe)
analityczne (uzupełniające)
|
ujmują całościowo informacje o firmie, jej działalności w postaci niewielu globalnie
podające szczegółowe informacje o wybranym zagadnieniu, stanowiące uzupełnienie informacji zawartych w sprawozdaniu |
Z punktu widzenia liczby jednostek gospodarczych objętych sprawozdaniem |
|
dotyczące poszczególnych w pełni lub częściowo samodzielnych jednostek organizacyjnych |
|
zbiorcze |
łączą informacje zawarte w sprawozdaniach jednostkowych |
|
skonsolidowane |
sporządzane przez jednostkę dominującą na podstawie sprawozdań finansowych jednostek od niej zależnych , wszystkich szczebli należących do grupy kapitałowej |
Ze względu na obowiązek ich sporządzania
|
obligatoryjne |
z mocy przepisów ( U o R, Rozporządzenie MF, Rozporządzenie Prezesa GUS, Prezesa NBP, Przewodniczącego Komisji Papierów Wartościowych i Giełd) |
|
fakultatywne |
sporządzone dobrowolnie, na potrzeby firmy |
Ze względu na obowiązek publikacji |
podlegające publikacji (ogłoszeniu) |
są zgłaszane w dziennikach przeznaczonych do obowiązkowej publikacji sprawozdań fin. np. Monitor Polski |
|
nie podlegające publikacji ( ogłoszeniu) |
ygodnie z przepisami prawa posiadają zwolnienie z obowiązku publikacji |
|
|
||||||
Złożoność podmiotu objętego sprawozdaniem |
|
|
|
skonsolidowane sprawozdanie finansowe |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Powtarzalność sporządzania |
|
systematyczne |
|
sporadyczne |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Długość okresu sprawozdawczego |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
roczne |
śródroczne |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Stopień szczegółowości |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
szczegółowe |
uproszczone |
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Układ prezentacji informacji |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
brutto |
|
netto |
|
metoda mieszana |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ze względu na złożoność sprawozdania finansowe dzielimy na:
jednostkowe sf - wszystkie podmioty gospodarcze prowadce księgi rachunkowe na podstawie U o R,
łączne sf - gdy w strukturze wewnętrznej jednostki wyodrębnia się oddziały, zakłady i gdy same sporządzają sprawozdanie fin.,
skonsolidowane sf - grupy kapitałowe, w ramach których są jednostki dominujące, jednostki zależne, współzależne, stowarzyszone.
Ze względu na powtarzalność sprawozdania finansowe dzielimy na:
systematyczne sf - sporządzane w jednakowych odstępach czasu, np. roczne oraz śródroczne( koniec kwartału, miesiąca),
sporadyczne sf - sporządzany na okres inny niż wskazany wcześniej dzień, np. zawieszenie działalności, likwidacja, sprzedaż, połączenie jednostek.
Ze względu na stopień szczegółowości sprawozdania finansowe dzielimy na:
szczegółowe sf - zawiera informację liczbową z wielostopniowym rozwinięciem analitycznym,
uproszczone sf - informacje są prezentowane na dwóch poziomach uszczegółowienia , np. w aktywach trwałych podaje się kwotę inwestycji długoterminowych.
Ze względu na układ prezentacji informacji w sprawozdaniu finansowym :
w układzie brutto - sprawozdanie fin. Zawiera więcej niż jedna informację o określonej wielkości ekonomicznej, np. kapitał podstawowy może być ujęty jako:
kapitał podstawowy( według statutu, umowy spółki),
należne wpłaty na kapitał podstawowy( ujmowane jako wielkość ujemna);
w układzie netto - zawiera informacje o określonej wielkości ekonomicznej, np. kapitał podstawowy, po uwzględnieniu uprzednio ewentualnych zmniejszeń. Sprawozdanie sporządzone za pomocą metody brutto ma większą wartość poznawczą, natomiast sprawozdanie sporządzone metodą netto jest bardziej czytelne.
W układzie mieszanym - informacje istotne dla użytkownika są prezentowane w układzie brutto, pozostałe - netto. Metoda najczęściej stosowana w praktyce.
Terminy i zasady sporządzania sprawozdania finansowego według Ustawy o Rachunkowości
Sprawozdanie finansowe sporządza się na określony moment czasu, którym jest dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych, a także inny dzień, na który jednostka jest zobowiązana do sporządzenia sprawozdanie finansowego.
Księgi rachunkowe zamyka się:
na dzień kończący rok obrotowy,
na dzień zakończenia działalności jednostki, w tym także sprzedaży, zakończenia likwidacji lub postępowania upadłościowego, o ile nie nastąpiło jego umorzenie,
na dzień poprzedzający zmianę formy prawnej,
w jednostce przejmowanej, na dzień połączenia, związany z przejęciem jednostki przez inną jednostkę, tj. na dzień wpisu do rejestru tego połączenia,
na dzień poprzedzający dzień podziału lub połączenia jednostek, jeżeli w wyniku podziału lub połączenia, powstaje nowa jednostka, tj. na dzień poprzedzający dzień wpisu do rejestru połączenia lub podziału,
na dzień poprzedzający postawienia jednostki w stan likwidacji lub ogłoszenia upadłości,
na inny dzień bilansowy, określony odrębnymi przepisami.
Jednak nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia zaistnienia tych zdarzeń.
Sporządzenie rocznego sprawozdania finansowego zapewnia kierownik jednostki w terminie nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia bilansowego i przedstawia je właściwym organom, zgodnie z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa, postanowieniami statutu bądź umowy.
Sprawozdanie fin. sporządza się w języku polskim i w walucie polskiej- dane zawarte w sprawozdaniu można wykazywać w zaokrągleniu do tysiąca zł., jeżeli nie powoduje to zniekształcenia oceny działalności jednostki.
Sprawozdanie fn. może być sporządzone z większą szczegółowością lub w bardziej uproszczony sposób w stosunku do wzoru sprawozdania, zawartego w załączniku Ustawy o Rachunkowości, w zależności od specyfiki, charakteru jednostki.
Bardziej szczegółowe ujęcie może mieć miejsce przy podjęciu określonego przedmiotu działalności.
Jednostka może sporządzać sprawozdanie fin. w uproszczonej formie , wykazując jedynie pozycji oznaczone literami i cyframi rzymskimi, jeżeli w roku obrotowym , z który sporządza sprawozdanie fin. , nie osiągnęła 2 z 3 wielkości:
1.średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełny etat- nie więcej niż 50 osób,
2.suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego w walucie polskiej nie przekroczyła równowartości 2.000.000,00 Euro,
3.przychody netto ze sprzedaży produktów i towarów oraz operacje finansowe w walucie polskiej , nie przekroczyły równowartości 4.000.000,00 Euro.
Jeżeli informacje dotyczące poszczególnych pozycji sprawozdania fin. nie wystąpiły w jednostce zarówno w roku obrotowym, jak i w roku poprzedzającym rok obrotowy, wówczas przy sporządzaniu sprawozdania fin. można pozycje te pominąć lub wykazać je ze znakiem zero lub minus.
Zakres sprawozdania finansowego według Ustawy o Rachunkowości
Zakres sprawozdania fin. zależy od tego czy sprawozdanie podlega obowiązkowemu badaniu i publikacji czy nie.
Jeżeli nie podlega:
bilans,
rachunek zysków i strat,
informacja dodatkowa (obejmuje wprowadzenie do sprawozdania finansowego oraz dodatkowe informacje i objaśnienia).
Sprawozdanie fi. w jednostce podlegającej corocznemu badaniu obejmuje ponadto:
d. zestawienie zmian w kapitale ( funduszu własnym),
e. rachunek przepływów pieniężnych (sprawozdanie fin. funduszu inwestycyjnego otwartego oraz sprawozdanie fin. specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego nie obejmuje rachunku przepływów pieniężnych).
Badanie i ogłaszanie sprawozdania finansowego
Badaniu i ogłaszaniu podlegają:
- roczne skonsolidowane sprawozdania fin. grup kapitałowych oraz
- roczne sprawozdania fin. kontynuujących działalności:
1.banków, zakładów ubezpieczeń, zakładów reasekuracji,
2. jednostek działających na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych,
2a. jednostek działających na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych,
spółek akcyjnych z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji,
pozostałych jednostek, które w poprzedzającym roku obrotowym , za które sporządzono sprawozdanie finansowe, spełniły co najmniej 2 z wartości:
średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób,
suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej 2.500.000,00 Euro,
przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacje finansowe za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej 5.000.000,00 Euro.
UWAGA: BADANIU PODLEGAJĄ!
-sprawozdania finansowe spółek przejmujących i spółek nowo zawiązanych, sporządzone za rok obrotowy, w którym nastąpiło połączenie, a także:
- roczne sprawozdania fin. jednostek sporządzane zgodnie z MSR.
Roczne sprawozdanie finansowe podlega badaniu jeszcze przed zatwierdzeniem sprawozdania. Badanie sprawozdania finansowego jest przeprowadzane przez biegłego rewidenta, działającego w imieniu podmiotu, upoważnionego do badania jednostki.
Biegły rewident wyraża bezstronna i niezależna opinię o sprawozdaniu( ustawa o biegłych rewidentach).
Wykład IV 11.12.2010
Roczne sprawozdanie finansowe podlega badaniu, jszcze przed zatwierdzeniem sprawozdania. Badanie sprawozdania finansowego jest przeprowadzane przez biegłego rewidenta, który działa w imieniu podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań.
Biegły rewident wyraza
Zatwierdzanie i ogłaszanie sprawozdań finansowych
Sprawozdania finansowe podlega zatwierdzaniu przez organ zatwierdzający, nie później niż 6 miesięcy od dna bilansowego our. Art. 52 ust. 1
Zatwierdzenie sprawozdania finansowego powinno być udokumentowane w formie pisemnej. W zależności od organu zatwierdzającego będzie to :
Uchwala zgromadzenia wspólników lub walnego zgromadzenia bądź decyzja innego organu zatwierdzającego lub klauzula „ zatwierdzeń” na dokumentach składających się na sprawozdania finansowe.
W ciągu 15 dni od zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego, kierownik jednostki sklada we właściwym rejestrze sadowym :
Roczne sprawozdanie finansowe
Opinię biegłego rewidenta jeśli sprawozdania podlegało badaniu
Odpisy uchwał bądź postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego i podziale zysku lub pokryciu strat
W przypadku spółek kapitałowych, spółek komandytowo-akcyjnych, towarzystw ubezpieczeń wzajemnych, spółdzielni oraz przedsiębiorstw państwowych - sprawozdanie z działalności jednostki ( our. Art. 69 ust. 1),
Sprawozdanie z działalności jednostki powinno obejmować istotne informacje o stanie majątkowym i sytuacji finansowej, w tym ocenę uzyskiwanych efektów oraz wskazanie czynników ryzyka i opis zagrożeń np. o przewidywanym rozwoju jednostki, ważniejszych osiągnieć w dziedzinie badań i rozwoju, posiadanych przez jednostkę oddziałach ( zakładach), a także powinno obejmować np. wskaźniki finansowe oraz informacje o zatrudnieniu itp.
Wszystkie elementy sprawozdania finansowego kierownik jednostki składa do ogłoszenia w ciągu 15 dni od daty ich zatwierdzenia. Elementy te składa wraz z opinia biegłego rewidenta, odpisem uchwały bądź postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i podziale zysku lub pokryciu straty (our. Art. 70. Ust. 1)
Dokumenty te ogłaszane są w Dzienniku Urzędowym Rzeczpospolitej Polskiej „ Monitor Polski B”.
Spółdzielnie ogłaszają swoje sprawozdania w Monitorze Spółdzielczym.
W ciągu 10 dniu od daty zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych maja obowiązek złożyć do urzędu skarbowego:
Sprawozdanie finansowe
Jeżeli jednostka podlega obowiązkowi badaniu sprawozdania finansowego - opinie i raport podmiotu uprawnionego do badania
Odpisy uchwały zgromadzenia zatwierdzającego sprawozdania finansowe
Podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych, prowadzący księgi rachunkowe są zobowiązani do złożenia w odpowiednim urzędzie skarbowym:
Sprawozdanie finansowe
Zeznania o wysokości osiągniętego dochodu ( poniesione straty)
Mają na to kolejne 4 miesiące, licząc od dnia podatkowego tzn. do dnia 30 kwietnia roku następnego.
Od 2008 roku ustawa o rachunkowości stanowi, że odpowiedzialność za sprawozdawczość jednostki ponoszą solidarnie kierownik jednostki oraz członkowie rady nadzorczej lub innych organów nadzorujących jednostki np. zarząd. Do roku 2008 odpowiedzialność tę ponosił jedynie kierownik. W związku z tą nowelizacją za szkodę wyrządzoną działaniem celowym albo za zaniechanie obowiązku związanego ze sprawozdawczością jednostki odpowiedzialność będzie ponosił kierownik oraz organy nadzorujące jednostkę.
Podstawowe założenia zasady sporządzania sprawozdań finansowych
Sprawozdania finansowe powinny rzetelnie i jasno przedstawiać sytuacje majątkowo-finansowa oraz wynik finansowy podmiotu gospodarczego - by ten cel był zrealizowany księgi rachunkowe powinny być prowadzone rzetelnie oraz jasno i wiarygodnie odzwierciedlać zdarzenia gospodarcze.
Taka koncepcja rachunkowości - wiernego i rzetelnego obrazu true and fair view - została sformułowana w Wielkie Brytanii i przyjęta przez inne państwa. ( uwaga - nie jest zdefiniowana w międzynarodowych standardach rachunkowości).
Każda jednostka musi przyjąć określoną politykę (zasady rachunkowości). Ramy tej polityki są określane przez przepisy polskiego prawa bilansowego oraz MSR- ów
Zasada wiernego i rzetelnego obrazu - zapamiętać!
Według ustawy o rachunkowości przyjęte zasady politykę rachunkowości rozumie się wybrane i stosowane przez jednostkę rozwiązania dopuszczone ustawa, w tym także określone w MSR, zapewniające wymaganą jakość sprawozdań finansowych.
Według MSR nr 8 zasady (polityki) rachunkowości - zmiany wartości szacunkowych i korygowania błędów - zasady (polityka) rachunkowości to konkretne prawidła, konwencje, reguły, i praktyki przyjęte przez jednostkę gospodarcza przy sporządzaniu i prezentacji sprawozdań finansowych ($5)
Pełne zestandaryzowanie rozwiązań w zakresie zasad- polityki rachunkowości jest niemożliwe oraz niewskazane. W praktyce bowiem funkcjonują jednostki z różnych branż o równych rozmiarach rachunkowości i w związku z tym kierownik każdej jednostki jest odpowiedzialny za przyjęcie polityki rachunkowości i jej realizacje w dostosowaniu do potrzeb jednostki.
Kierownik jednostki jest odpowiedzialny za stworzenie dokumentacji opisującej w języku polskim przyjęte zasady - politykę rachunkowości.
Zasady (polityka) rachunkowości
Założenia ( zasady) sporządzania sprawozdań finansowych wg polskiego prawa bilansowego (UOR)
UOR formułuje nadrzędne zasady rachunkowości , które stanowią swoisty drogowskaz dla sporządzania sprawozdania finansowego. Sprawozdanie finansowe są ostatecznym produktem rachunkowości, a zatem zasady rachunkowości są jednocześnie zasadami sprawozdawczości finansowej.
ZASADY RACHUNKOWOSCI WEDŁUG UOR
Uniwersalne:
- dwustronnego zapisu
- periodyzacji
Podstawowe nadrzędne
- kontynuacji działania
- ciagłosci
- memoriału
- wspolmiernosci przychodów i kosztów
- istotności
- zakazu kompensat
- ostrożności
Szczególne podrzędne:
- porównywalności sprawozdań
- kompletnosci
- jasnosci
- dokumentacji
Uniwersalne zasady - sa powszechnie stosowane w rachunkowości we wszystkich krajach niezależnie od ustroju politycznego i systemu gospodarczego.
Zasada dwustronnego zapisu - podwójnego - wynika z dwoistego rozpatrywania majątku podmiotu gospodarczego - wg postaci występowania majątku i wg źródeł finansowania (pochodzenia) tego majątku, a w konsekwencji z dwoistego znaczenia każdego zdarzenia gospodarczego zaliczanego do operacji gospodarczych.
Zasada periodyzacji - oznacza okresowość sporządzania sprawozdań (stałe powtarzające się odcinki czasu).
Zasady nadrzędne
Zasady kontynuacji działalności - art. 5 ust. 2 uor - oznacza, iż przy zastosowaniu przyjętych zasad (polityki) rachunkowości przyjmuje się , ze jednostka będzie kontynuowała w przyszłości działalność w niezmniejszonym istotnie zakresie, bez postawienia jej w stan likwidacji albo upadłości, chyba że jest to niezgodne ze stanem praktycznym lub prawnym. Kierownik jednostki dokonującej oceny zdolności jednostki do kontynuowania działalność musi uwzględnić w tym zakresie na dzień sporządzenia sprawozdania finansowego wszystkie informacje mu dostępne, dotyczące dającej się przewidzieć przyszłości, obejmujące okres nie krótszy niż jeden rok od dnia bilansowego.
Uwaga! W syt. gdy jednostka zamierza lub jest zmuszona zaprzestać prowadzonej działalności albo poważnie ja ograniczyć, to fakt ten powinna ujawnić w informacji dodatkowej, ponieważ ma to wpływ na sposób wyceny składników aktywów i pasywów.
Zasada ciągłości
Zgodnie z zasadą ciągłości art. 2 ust. 1 uor
- przyjęte zasady (polityki) rachunkowości należy stosować w sposób ciągły, dokonując w kolejnych latach obrotowych jednakowego grupowania operacji gospodarczych.
- w sposób ciągły wyceniać aktywa i pasywa
-stosować takie same metody obliczania odpisów amortyzacyjnych ( od aktywów trwałych, środków materialnych i niematerialnych)
-ustalać w taki sam sposób wynik finansowy,
- ujmować stany aktywów i pasywów wykazanych w księgach rachunkowych na dzień zamknięcia w takiej samej wysokości, w otwartych księgach na następny rok.
- sporządzać sprawozdania finansowe tak, aby dane z nich wynikające były porównywalne.
Jednostka gospodarcza w celu rzetelnego i jasnego przedstawienia sytuacji, może ze skutkiem od pierwszego dnia roku obrotowego, bez względu na datę podjęcia decyzji, zmienić dotychczas stosowane rozwiązania na inne przewidziane ustawą. Zmiana dotychczas stosowanych rozwiązań wymaga określenia wpływu tych zmian na wynik finansowy roku obrotowego, a także jednostka gospodarcza musi doprowadzić do porównywalności sprawozdań finansowych za rok poprzedzający rok sprawozdawczy, w którym nastąpiła ta zmiana.
Zasada memoriału
Art. 6 ust. 1 uor - oznacza iż w księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte, przypadające na jej rzecz przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu zapłaty. Zatem skutki transakcji innych zdarzeń ujmuje się z chwila ich wystąpienia a nie w momencie wpływu lub wypływu środków pieniężnych wykazuje się je w księgach rachunkowych i w sprawozdaniu.
Z zasadą memoriału związana jest zasada współmierności kosztów i przychodów art. 6 ust. 2 uor, która oznacza, iż dla zapewnienia współmierności przychodów i związanych z nimi kosztów do aktywów lub pasywów do danego okresu sprawozdawczego będą zaliczane koszty lub przychody dotyczące przyszłych okresów oraz przypadające na ten okres sprawozdawczości koszty, które nie zostały jeszcze poniesione.
Wg B. Micherdy zasada współmierności przychodów i kosztów może być rozpatrywana jako:
- współmierność czasowa
- współmierność przedmiotowa
Współmierność czasowa - wymusza na jednostce gospodarczej ujęcie przychodów i kosztów w okresie, którego dotyczą ( występowanie czynnych i biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów oraz rozliczeń międzyokresowych przychodów).
Współmierność przedmiotowa - oznacza równoczesne ujęcie przychodów i wszystkich kosztów z nimi związanych ( do kosztów danego okresu sprawozdawczego należy zaliczyć tylko i wyłącznie koszty związane z osiągniętym w tym czasie przychodem).
Zasada istotności
art. 8 uor - obliguje jednostki gospodarcze do dokonywania wyboru rozwiązań dopuszczanych do stosowania ustwą i dostosowania ich do własnych potrzeb tak, aby w systemie rachunkowości zapewnić wyodrębnienie wszystkich istotnych zdarzeń, które są niezbędne do oceny sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego.
Z zasadą istotności wiążę się zasada zakazu kompensat art. 7 ust. 3 uor - wg tej zasady wartość poszczególnych elementów aktywów i pasywów, przychodów i związanych z nimi kosztów, jak też zysków i strat nadzwyczajnych ustala się osobno. Nie można kompensować ze sobą wartości różnych co do rodzaju aktywów i pasywów, przychodów i kosztów związanych z nimi oraz zysków i strat nadzwyczajnych.
Uwaga! Kompensata określonych pozycji czasem jest konieczna nie tylko z formalnego punktu widzenia, lecz w celu pokazania istoty transakcji.
Zasada ostrożności - zwana inaczej zasadą ostrożnej wyceny - art. 7 ust. 1 uor - polega przede wszystkim na zachowaniu ostrożności przy dokonywaniu wyceny aktywów i pasywów . Zgodnie z tą zasadą, ustalając w sprawozdaniu finansowym wartość majątku oraz wynik finansowy, należy uwzględnić:
Zmniejszenia wartości użytkowej lub handlowej składników aktywów, w tym również dokonywane w postaci odpisów amortyzacji lub umorzeniowych
Wyłącznie niewątpliwe pozostałe przychody operacyjne i zyski nadzwyczajne,
Wszystkie poniesione pozostałe koszty operacyjne i straty nadzwyczajne
Rezerwy na znane jednostce ryzyko, grożące straty oraz skutki innych zdarzeń.
Zdarzenia te należy uwzględnić także wtedy, gdy zostaną ujawnione miedzy dniem bilansowym a dniem, w którym rzeczywiście następuje zamkniecie ksiąg rachunkowych. Księgi rachunkowe należy zamknąć w ciągu 3 miesięcy.
Z nadrzędnych zasad rachunkowości, które stanowią podstawy prowadzenia rach. Wynikają znajdujące szerokie zastosowanie w praktyce zasady podrzędne, które maja bezpośrednio wpływ na jakość rachunkowości każdego przedsiębiorstwa, a tym samym na jakość sporządzanego sprawozdania finansowego.
Założenia ( zasady) sporządzania sprawozdań finansowych wg standardów międzynarodowych
Założenia koncepcyjne ( ramy) sporządzania i prezentacji sprawozdań finansowych stanowią, iż prawdziwy i rzetelny obraz sprawozdania uzyskuje się poprzez stosowanie określonych i właściwych standardów rachunkowości., a także poprzez realizacje cech jakościowych przy sporządzaniu sprawozdań finansowych. Podkreśla to również MSR nr 1 Prezentacja sprawozdań finansowych, który stanowi, iż sprawozdanie finansowe powinno rzetelnie obrazować sytuacje finansową jednostki, jej wyniki finansowe i przepływy środków pieniężnych.
Założenia koncepcyjne i MSR nr 1 jako nadrzędne zasady rachunkowości ( podstawowe założenia wywierające wpływ na sposób ujmowania i prezentacji informacji w sprawozdaniu finansowym) uznają:
- zasady memoriału
- zasady kontynuacji działania/ działalności
Wykład V 18.12.2010
Zasada kontynuacji działania - oznacza założenia o nieograniczeniu (w istotnym zakresie) oraz o nielikwidowaniu dział. gosp. w dającej się przewidzieć przyszłości.
Zasada memoriału - oznacza uwzględnienie wszystkich zdarzeń gospodarczych niezależnie od momentu wpływu gotówki w sprawozdaniu finansowym za okresy w którym te zdarzenia wystąpiły.
Poza tym MSR 1 wymienia inne zasady ważne dla sporządzania sprawozdań finansowych:
- rzetelna prezentacja
-ciągłość prezentacji
- istotność i agregowanie
- zakaz kompensowania
- umożliwienie porównywalności
- częstotliwość sporządzania sprawozdań
Rzetelna prezentacja i zgodność z MSSF - sprawozdanie finansowe powinno rzetelnie przedstawiać sytuację finansową jednostki, finansowe wyniki działalności. Rzetelna prezentacja wymaga wiernego odzwierciedlenia efektów transakcji i innych zdarzeń. Warunkuje to przestrzeganie MSSFów.
Ciągłość prezentacji - konsekwentne z okresu na okres utrzymywanie w niezmienionej formie i prezentacji i grupowanie pozycji.
Istotność i agregowanie - szczegółowe wymogi dotyczące ujawniania informacji zawarte w standardzie lub interpretacji nie muszą być spełnione jeśli informacje nie są istotne. Uznanie pewnych kwot pozwala agregować/łączyć z kwotami o podobnym charakterze.
Zakaz kompensowania - wg MSR nie kompensuje się pozycji aktywów i zobowiązań, chyba, zę jest to wymagane przez inny standard lub interpretacje.. Ważne żeby aktywa i zobowiązania były ujmowane oddzielnie w celu lepszego zrozumienia przeprowadzonych transakcji.
Umożliwienie porównywalności - prezentować sprawozdanie tak, aby możliwa była analiza porównawcza w czasie.
Częstotliwość sporządzania - sprawozdanie powinno być sporządzane przynajmniej raz do roku.
CECHY JAKOŚCIOWE SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH
Aby sprawozdanie było użyteczne, musi cechować się:
- zrozumiałością - decyduje o tym przejrzystość i czytelność sprawozdania, czytelnik sprawozdania powinien mieć odpowiedni zasób wiedzy ekonomicznej i chęć studiowania,
- przydatnością - wpływ na to ma istotność informacji, które są przydatne jeżeli wpływają na decyzje gospodarcze użytkowników.
- wiarygodność - informacje są wiarygodne jeżeli nie zawierają błędów i są bezstronne , a użytkownicy mogą być pewni, że info odzwierciedlą to, co mają odzwierciedlić. Info są wiarygodne, gdy: koszty i przychody, aktywa i pasywa wyceniane są w sposób realny, informacje są odzwierciedlane rzetelnie i prawidłowo zgodnie z ich treścią ekonomiczną.
- porównywalność - daje możliwość porównywania informacji zawartych w sprawozdaniach w czasie i przestrzeni. Porównania w czasie dają możliwość określenia kierunków oraz tendencji rozwoju działalności jednostki gospodarczej oraz wyników finansowych. Porównanie w przestrzeni pozwala określić pozycję jednostki wśród innych jednostek danej branży lub prowadzących podobną działalność.
TREŚĆ I UKŁAD SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO
O treści i układzie sprawozdania finansowego przedsiębiorstwa w ramach MSR decydują założenia koncepcyjne i prezentacja sprawozdań finansowych - MSR 1 oraz inne standardy uszczegóławiające pozycje np. bilansowe. Standard MSR 1 wymienia elementy składowe sprawozdania finansowego. Są to:
Sprawozdanie z sytuacji finansowej na koniec okresu (przed zmianami w MSR 1 był to bilans)
Sprawozdanie z całkowitych dochodów za dany okres (przed zmianą - rachunek zysków i strat)
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym za okres (przed zmianą - zestawienie zmian w kapitale własnym)
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych za okres (rachunek przepływów pieniężnych)
Informacja dodatkowa o przyjętych zasadach rachunkowości oraz inne informacje objaśniające
Sprawozdanie z sytuacji finansowej na początek najwcześniejszego porównawczego okresu, w którym jednostka zastosowała zasady rachunkowości retrospektywnie lub dokonała retrospektywnego przekształcenia pozycji w sprawozdaniu finansowym lub przeklasyfikowała pozycje w swoim sprawozdaniu finansowym.
Zmiany wprowadzone tym standardem mają zastosowanie do rocznych okresów obrotowych rozpoczynających się 1 stycznia 2009 r. i później. Jednostka może stosować inne nazwy dla sprawozdań, może pozostać przy poprzednim nazewnictwie.
Przy przejściu na stosowanie MSRów, jednostki same muszą wypracować szablon wzoru sprawozdania finansowego. W polskich standardach istnieje takich wzorzec, w MSSF go nie ma, więc istnieje pewna swoboda w kształtowaniu budowy sprawozdania finansowego.
Sporządzanie sprawozdania finansowego zgodnie z MSSF wymaga pewnych szacunków księgowych, które mają wpływ na wartość aktywów i pasywów. Obliczenia te oparte są na wartościach historycznych i innym przesłankom, podlegają regularnej weryfikacji, np. szacunki dot. utraty wartości należności.
CHARAKTERYSTYKA ELEMENTÓW SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO
BILANS (Sprawozdanie z sytuacji finansowej)
Bilans - syntetyczne, wartościowe zestawienie wszystkich aktywów i pasywów przedsiębiorstwa, stworzone na podstawie uzgodnionego zestawienia obrotów i sald kont syntetycznych i analitycznych na określony dzień i w określonej formie. Bilans jest sporządzany na dzień bilansowy, na który jednostka sporządza sprawozdanie finansowe (nie musi być to dzień kończący rok obrotowy).
Bilans jest podstawowym elementem sprawozdania finansowego. Polskie normy bilansowe powstały w korelacji z normami międzynarodowymi. O treści i układzie bilansu decyduje: MSR nr 1, założenia koncepcyjne i inne standardy.
Poszczególne pozycje aktywów i pasywów bilansu są ustalone na tzw. dzień bilansowy. Data ta jest momentem kończącym jeden okres i jednocześnie początkiem nowego okresu sprawozdawczego. Bilans zamknięcia jest jednocześnie bilansem otwarcia następnego roku.
Struktura bilansu wg polskiego prawa bilansowego
- pozycje aktywów uszeregowane są według kryterium wzrastającej płynności, określającego zdolność składników majątku do przekształcenia ich w postać pieniężną - najbardziej płynną. W pierwsze kolejności wykazuje się pozycje majątku trwałego, a następnie składniki majątku obrotowego.
- pozycje pasywów wykazuje się uwzględniając kryterium wzrastającej wymagalności, czyli stopnia pilności zwrotu pasywów. W pierwszej kolejności kapitały (fundusze) własne, nastepnie zobowiązania w kolejności terminu ich spłaty, poczynając od zobowiązań o najdłuższym, a kończąc na zobowiązaniach o najkrótszym terminie spłaty.
AKTYWA |
PASYWA |
|
|
SUMA AKTYWÓW |
SUMA PASYWÓW |
AKTYWA - to kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń (np. zakup lub wytworzenie), które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych.
Aktywa trwałe - są użytkowane lub związane z jednostką w okresie dłuższym niż rok od dnia bilansowego, daty ich założenia, wystawienia lub nabycia. Charakteryzują się długotrwałym okresem użytkowania, stosunkowo wysoką wartością jednostkową oraz zużywają się stopniowo, zachowując swoją postać.
Aktywa obrotowe - pozostałe poza aktywami trwałymi zasoby majątkowe.
Wartości niematerialne i prawne - to nabyte przez jednostkę prawa majątkowe nadające się do gospodarczego wykorzystania o przewidywanym okresie użyteczności dłuższym niż rok, przeznaczone na potrzeby jednostki np. oprogramowanie komputerów, licencje, koncesje, patenty, znaki towarowe etc.
Rzeczowe aktywa trwałe:
- nieruchomości np. grunty, prawo do wieczystego użytkowania gruntów, budynki i budowle
- maszyny, urządzenia, środki transportu i inne
- ulepszenie w obcych środkach trwałych
- inwentarz żywy
- środki trwałe w budowie
Należności to wynikające z przeszłych zdarzeń prawo otrzymania świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, związane z cyklem operacyjnym lub wynikające z przepisów prawa. Dzielą się na należności długoterminowe i krótkoterminowe (z tytułu dostaw i usług bez względu na okres).
Inwestycje - to aktywa nabyte w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych wynikających np. w formie odsetek, dywidend. Dzielą się na inwestycje długoterminowe (udziały, akcje, obligacje, udzielone pożyczki, lokaty bankowe pow. 12 miesięcy), inwestycje długoterminowe (to co wyżej do 12 miesięcy + środki pieniężne w kasie i na rachunkach bankowych oraz inne środki pieniężne, weksle obce i czeki obce)
Zapasy to rzeczowe aktywa obrotowe np. materiały, towary, produkty gotowe, półprodukty i produkty w toku.
PASYWA - to równowartość aktywów, sfinansowana ze środków własnych kapitał własny) lub obcych źródeł (kapitał obcy).
Kapitał własny - to równowartość środków gospodarczych wniesionych do jednostki na stałe i na cały okres jej istnienia przez właścicieli oraz środki wygospodarowane w toku jej działalności (część zysku).
Zobowiązania - to wynikające z przeszłych zdarzen obowiązki wykonania świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, które spowodują wykorzystanie już posiadanych lub przyszłych aktywów jednostki. Dzielą się na: zobowiązania długoterminowe i krótkoterminowe (ogół zobowiązań z tytułu dostaw i usług bez względu na termin spłaty, do i powyżej 12 miesięcy).
Struktura bilansu wg US GAAP
Brak ujednoliconej klasyfikacji bilansowej i brak uporządkowania aktywów, zobowiązań lub kapitałów własnych. Aktywa podzielone są również na krótkoterminowe i długoterminowe.
Aktywa obrotowe to składniki majątku, co do których oczekuje się, że zostaną zamienione na środki pieniężne lub sprzedane bądź skonsumowane w ciągu najbliższego roku.
Należności prezentowane są zazwyczaj w podziale na należności z tytułu dostaw i usług (fakturowe), wekslowe od instytucji państwowych i od pracowników, są wskazywane w bilansie wg wartości netto.
Brak jest jednoznaczne definicji poszczególnych elementów aktywów trwałych, zwykle stosowany bilansowy podział tej grupy na: rzeczowe aktywa trwałe, wartości niematerialne, instrumenty finansowe oraz inwestycje wskazywane zgodnie z metodą praw własności. Występują zapasy.
Zobowiązania stanowią bieżący obowiązek lub odpowiedzialnośc wobec osób trzecich, wyrażający się prawdopodobnym, przyszłym transferem lub zużyciem aktywów na ich rzecz w określonym terminie, zaistniały w wyniku przeszłego zdarzenia, przy czym obowiązek ten nie ma charakteru uznaniowego, podział na krótkoterminowe i długoterminowe.
Kapitał pracujący to nadwyżka aktywów krótkoterminowych nad zobowiązaniami krótkoterminowymi, stosowany jako miernik płynności finansowej podmiotu gospodarczego.
Kapitał własny jednostki jest dzielony na część pochodzącą z transakcji z właścicielami oraz część pochodzącą z pozostałych transakcji.
Struktura bilansu wg MSR
MSR w przeciwieństwie do UOR nie proponuje i nie narzuca konkretnej formy bilansu. Jedynie MSR 1 wykazuje pewne minimum zawartych informacji.
BILANS
MSR 1 nie określa kolejno pozycji wymienionych w bilansie. Należy tam zamieścić dodatkowe pozycje, grupy pozycji, gdy jest to niezbędne do zrozumienia sytuacji finansowej jednostki.
Nazwę oraz kolejność pozycji, grup pozycji i podobnych można swobodnie zmieniać stosownie do charakteru jednostki oraz przeprowadzonych transakcji.
Niektóre pozycje są wykazywane osobno, jeżeli charakter rozmiary lub funkcja danej pozycji są znaczne.
Podjęcie decyzji o wyodrębnieniu dodatkowych pozycji w bilansie powinno wynikać z oceny:
- charakteru i płynności aktywów
- funkcji aktywów
- kwotowego charakteru i terminów wymagalności zobowiązań
Stosowanie różnych zasad wyceny dla poszczególnych grup aktywów i wynika to z ich charakteru i funkcji, wymaga ich prezentacji jako odmiennych pozycji.
Dalszy podział poszczególnych pozycji bilansowych w sposób uwzględniający charakter działalności jednostki powinien być ujawniony w bilansie lub informacji dodatkowej. Przy wyodrębnianiu szczegółowych elementów można uwzględnić następujące kryteria podziału:
- rzeczowe aktywa trwałe podzielić na grupy zgodnie z MSR 16 „Rzeczowe aktywa trwałe”
- należności podzielić na: należności z tytułu dostaw i usług, należności od jednostek powiązanych, przedpłaty, pozostałe należności
- zapasy podzielić na: towary, materiały pomocnicze, materiały, produkty w toku,
wyroby gotowe, zgodnie z MSR 2 „Zapasy”
- rezerwy podzielić na: z tyt. świadczeń pracowniczych i inne
- kapitał podstawowy i kapitały rezerwowe podzielić na poszczególne kategorie:
wniesiony kap. podst., nadwyżki ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej, kapitały rezerwowe
Według MSR 1 bilans obrazuje środki finansowe transakcji i innych zdarzeń, a składnikami bezpośrednio związanymi z ustaleniem sytuacji finansowej w bilansie są aktyw, zobowiązania i kapitał własny.
Aktywa - to zasób kontrolowany przez jednostkę w wyniku zdarzeń z przeszłości z którego według przewidywań jednostka osiągnie w przyszłości korzyści ekonomiczne
Zobowiązania to obecny obowiązek jednostki powstały w wyniku zdarzeń z przeszłości, którego wypełnienie wg przewidywań spowoduje wypływ z jednostki zasobów zawierających korzyści ekonomiczne.
Kapitał własny - to udział powstały w aktywach jednostki po odjęciu wszystkich ich zobowiązań.
TABELA jakaś tam ;]
Wg standardów międzynarodowych w bilansie ujmuje się te pozycje, które spełniają definicję składnika bilansu i kryteria ujmowania. Daną pozycję należy ująć jeżeli:
- jednostka osiągnie ewentualne przyszłe korzyści ekonomiczne związane z tą pozycją lub nastąpi ich wypływ z jednostki
- pozycja ta posiada cenę nabycia lub koszt wytworzenia lub tez wartość którą można wiarygodnie ustalić.
Składnik aktywów ujmuje się w bilansie jeżeli prawdopodobne jest, ze jednostka osiągnie z jego tytułu korzyści ekonomiczne zaś dany składnik posiada cenę nabycia lub koszt wytworzenia lub też wartość, którą można wiarygodnie ustalić. Natomiast w bilansie nie ujmuje się składnika aktywów, jeżeli poniesiono wydatki, co do których nie jest prawdopodobne ze jednostka gospodarcza osiągnie korzyści ekonomiczne po upływie roku obrotowego.
Zobowiązania ujmuje się w bilansie, jeżeli prawdopodobne jest że dojdzie do wypływu zasobów zawierających korzyści ekonomiczne na skutek uregulowania przez jednostkę obecnego obowiązku, zaś kwotę konieczna do wywiązania się z obowiązku można wiarygodnie ustalić.
Jednostka sama decyduje, czy dzieli zobowiązania i aktywa na długoterminowe i krótkoterminowe, czy nie.
MSR 1 wymaga by aktywa i zobowiązania były prezentowane w oparciu o kryterium płynności tylko wtedy, gdy taka prezentacja dostarczy bardziej wiarygodnej informacji niż podział na długo i krótkoterminowe.
Aktywa trwałe a aktywa obrotowe wg MSR
Dany składnik aktywów zalicza się do aktywów krótkoterminowych jeżeli spełnia jedno z poniższych kryteriów:
- oczekuje się, że zostanie zrealizowany lub przeznaczony do sprzedaży lub zużycia w toku normalnego cyklu operacyjnego jednostki, przez który rozumie się okres upływający pomiędzy nabyciem aktywów przeznaczonych do przetworzenia, a ich realizacją w formie pieniężnej lub w formie ekwiwalentu pieniężnego, gdy normalny cykl operacyjny jednostki nie może być jasno zidentyfikowany, domniemywa się jego trwanie przez okres 12 miesięcy.
- jest w posiadaniu jednostki przede wszystkim z przeznaczeniem do obrotu
- oczekuje się, że zostanie zrealizowany w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego
- stanowi składnik środków pieniężnych lub ich ekwiwalentów
Wszystkie pozostałe aktywa pozostają zaliczone do aktywów trwałych, czyli długoterminowych.
Aktywa trwałe obejmują zgodnie z MSR 1:
- rzeczowe aktywa trwałe
- wartości niematerialne
- aktywa finansowe o charakterze trwałym
Aktywa obrotowe - obejmują aktywa, które sprzedaje się lub zużywa, czy realizuje w ramach normalnego cyklu operacyjnego, nawet jeśli nie oczekuje się ich realizacji w terminie 12 miesięcy po dniu bilansowym, np. zapasy i należności z tytułu dostaw i usług. Aktywa obrotowe przeznaczone są do obrotu, zawiera się w nich część długoterminowych aktywów finansowych.
Zobowiązania długo- i krótkoterminowe wg MSR
Zobowiązania zalicza się do krótkoterminowych jeżeli spełnia jedno z poniższych kryteriów:
- oczekuje się, że zostanie ono uregulowane w toku normalnego cyklu operacyjnego
- jest w posiadaniu przeznaczeniem do obrotu
- jest wymagane w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego
- jednostka nie posiada bezwarunkowego prawa do odroczenia daty wymagalności zobowiązania przez okres co najmniej 12 miesięcy od dnia bilansowego
Wszystkie pozostałe zobowiązania zalicza się do zobowiązań długoterminowych.
Ogólne zasady klasyfikacji składników bilansowych wg MSR
Klasyfikowanie zobowiązań i aktywów powinno następować konsekwentnie - jeśli stosuje się w odniesieniu do aktywów klasyfikację na krótko i długoterminowe, to w odniesieniu do zobowiązań powinno być zastosowane analogiczne kryterium. Podobnie jeżeli aktywa porządkowane są według płynności, pasywa powinny być prezentowane wg wymagalności. Przy klasyfikowaniu aktywów i zobowiązań, pozycje zobowiązań i należności, które związane są z działalnością operacyjną (z tytułu dostaw i usług, wobec/od pracowników, rozl. m/o, Inn e działania cyklu operacyjnego) zalicza się zawsze do krótkoterminowych.
Pozostałe zobowiązania krótkoterminowe wg MSR 1:
- kredyt w rachunku bieżącym
- krótkoterminowa część zobowiązań finansowych długoterminowych
- zobowiązania z tytułu dywidend, podatku dochodowego
Ponadto standard MSR 1 pozwala ujawnić w bilansie lub informacji dodatkowej pewnych danych dotyczących kapitału własnego.
Cechy bilansu bez względu na format standardów:
- nazwa „bilans” lub „sprawozdanie z sytuacji finansowej”
- nazwa podmiotu, dla którego bilans jest sporządzany
- określenie dnia bilansowego
- równowaga bilansowa
- data sporządzenia bilansu
- podpisy osoby sporządzającej i kierownika jednostki
WYKŁAD VI 08.01.2011
Porównanie pozycji bilansowych w MSR i ustawie o rachunkowości:
Większość pozycji bilansowych występujących w MSR nr. 1 odpowiada elementom bilansu przewidzianych w ustawie o rachunkowości,
w MSR 1 są pozycje eksponujące problematykę własności np. inwestycje rozliczane zgodnie z metodą praw własności, udziały mniejszości zaprezentowane w kapitale własnym, wyemitowany kapitał podstawowy oraz kapitał rezerwowy przypadający udziałowcom jednostki dominującej, a w zakresie kapitałów własnych ograniczono się do udziałów mniejszości i jednostki dominującej,
w ustawie o rachunkowości kapitał własny jest eksponowany w podziale na bardziej szczegółowe składniki np. kapitał podstawowy, kapitał zapasowy, itd.
w MSR 1 występują odrębne pozycje prezentujące zobowiązania i aktywa dotyczące podatku bieżącego, a w ustawie o rachunkowości są one ujęte w pozycjach zbiorczych,
w MSR 1 występują też pozycje, których nie ujmuje się w bilansie sporządzonym zgodnie z ustawą o rachunkowości np. aktywa biologiczne.
w ustawie o rachunkowości zasady wyceny wszystkich aktywów i zobowiązań oraz zasady ustalania wyniku finansowego zostały ujęte w rozdziale czwartym. Natomiast każdy następny odrębny MSR/ MSSF zawiera szczegółowe regulacje dotyczące wyceny,
MSR 1 podobnie jak ustawa o rachunkowości zakłada roczny cykl opracowania bilansu.
ZASADY WYCENY
Polskie prawo bilansowe jak i MSR wskazują wiele parametrów wyceny mogą być one zastosowane na potrzeby wyceny poszczególnych składników majątkowych w celu sporządzenia sprawozdania finansowego.
Założenia koncepcyjne wskazują się na 4 zasady wyceny stosowane przy sporządzaniu sprawozdania finansowego:
koszt historyczny
aktualnej ceny nabycia
wartości możliwej do uzyskania (realizacji)
wartości bieżącej
Podobne zasady wskazuje także polskie prawo bilansowe.
Żadna z tych metod wyceny nie jest preferowana co oznacza że wybór odpowiedniej metody wyceny zależy od samej jednostki gospodarczej. To do niej należy wybór takiej metody, która zapewni użyteczność i wiarygodność sprawozdania finansowego powinno to znaleźć odzwierciedlenie w polityce rachunkowości jednostki.
Na tle wymienionych zasad wyceny ukształtowały się według MSR-ów trzy modele wyceny składników na potrzeby sprawozdań finansowych:
- oparty na koszcie historycznym (tzn. wycena według cen nabycia lub kosztu wytworzenia)
-oparte na wartości godziwej (przewidują aktualizacje składników na każdy dzień bilansowy)
-mieszany (wycena składników odbywa się według niższej z dwóch wartości kosztu historycznego lub wartości godziwej)
Z których wiodącym w MSR jest model wykorzystujący wartość godziwą jako podstawowa kategorie wyceny.
Według ustawy o rachunkowości do wyceny składników majątkowych stosuje się następujące parametry:
- cena nabycia
- cena zakupu
- koszt wytworzenia produktu
-cena sprzedaży netto,
- wartość godziwa.
Cena nabycia - to rzeczywista cena zakupu (płacona dostawcy) danych składników aktywów, która obejmuje:
- kwotę należną sprzedającemu
- bez podlegających odliczeniu podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, a w przypadku importu powiększona o obciążenia o charakterze publiczno - prawnym
- powiększona o tzw. koszty związane z zakupem (koszty transportu) załadunku, wyładunku składowania, ubezpieczenia w drodze itp.) oraz przystosowania składnika aktywów do stanu zdatnego do użycia,
- obniżona na upusty i rabaty.
Koszt Wytworzenia produktu obejmuje:
- koszty które dają się bezpośrednio przypisać do danego produktu (wartość zużytych materiałów bezpośrednich, kosztów pozyskania i przetworzenia związane bezpośrednio z produkcją i inne koszty poniesione w związku z doprowadzeniem produkcji do postaci i miejsca w jakim się znajduje w dniu wyceny oraz,
- uzasadnioną cześć kosztów pośrednich związanych z wytworzeniem tego produktu. Do uzasadnionej części kosztów pośrednich zalicza się zmienne koszty pośrednie produkcji, które odpowiadają normalnemu wykorzystaniu zdolności produkcyjnych
CENA sprzedaży - to otrzymanie składnika aktywów nieodpłatnie (darowizna), gdy nie jest możliwe ustalenie ceny nabycia, dokonuje się wtedy wyceny tego samego lub podobnego przedmiotu.
Jeśli nie można ustalić kosztu wytworzenia produktu, wycenę składników majątku dokonuje się według ceny sprzedaży netto.
CENA sprzedaży netto - to możliwa do uzyskania na dzień bilansowy cena jego sprzedaży bez podatku Vat, i podatku akcyzowego, pomniejszona o rabaty, opusty i inne podobne zmniejszenia oraz koszty związane z przystosowaniem danego składnika majątkowego do sprzedaży, dokonaniem tej sprzedaży a powiększeniem o należną dotację przedmiotową.
Jeśli nie można ustalić ceny sprzedaży netto to określamy sposób określania jego wartość godziwą na dzień bilansowy.
Wartość godziwa - jest to kwota za którą dany składnik aktywów mógłby zostać wymieniony, a zobowiązania regulowane na warunkach transakcji rynkowej, pomiędzy zainteresowanymi i dobrze poinformowanymi niepowiązanymi ze sobą stronami.
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT (sprawozdanie z całkowitych dochodów za dany okres)
Rachunek zysków i strat jest drugim obok bilansu, najważniejszym składnikiem sprawozdania finansowego jednostki. Jest ściśle związany z bilansem, gdyż obrazuje efekty wykorzystania tego majątku. Ostateczny rezultat działalności przedsiębiorstwa ujęty w rachunku zysków i strat, postaci Wyniku finansowego jest wykazany w kapitale własnym.
Rachunek zysków i strat jako obligatoryjny element sprawozdania finansowego jednostki gospodarczej jest sporządzany w układzie segmentowym. Oznacza to odrębne wykazywanie dla każdego rodzaju działalności osiągniętych przychodów oraz poniesionych kosztów.
W rachunku zysków i strat wykazuje się oddzielnie przychody, koszty, zyski i straty oraz obowiązkowe obciążenie wyniku finansowego, które są pogrupowane według poszczególnych rodzajów działalności co pozwala na ustalenie wyników cząstkowych dla danego rodzaju działalności. Do ustalenia ostatecznego wyniku finansowego (WF netto) dochodzi się stopniowo.
Struktura rachunku zysków i start według polskiego prawa bilansowego
W ustawie o rachunkowości, że w jednostkach innych niż banki i zakłady ubezpieczeń na Wynik finansowy i na wynik finansowy netto składa się:
wynik działalności operacyjnej w tym z tytułu pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych
wynik operacji finansowych
wynik operacji nadzwyczajnych
obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego z tyt. podatku dochodowego, którego podatnikiem jest jednostka i płatności z nimi zrównanych na podstawie odrębnych przepisów.
Wynik działalności operacyjnej - stanowi różnicę między przychodami netto z sprzedanych produktów, towarów i materiałów z uwzględnieniem dotacji, opustów, rabatów i innych zwiększeń lub zmniejszeń bez podatku od towarów i usług oraz pozostałych przychodów operacyjnych, a wartość sprzedanych produktów, towarów, materiałów wycenianych w kosztach wytworzenia albo cenach nabycia albo zakupu powiększoną o całość poniesionych od początku roku obrotowego, kosztów ogólnych zarządu, sprzedaży produktów, towarów i materiałów oraz pozostałych kosztów operacyjnych.
WYNIK operacji finansowych - stanowi różnicę między przychodami finansowymi (np. z tyt. dywidend (udział w zyskach) odsetek, zysków ze zbycia inwestycji, aktualizacja wartości inwestycji, nadwyżki dodatnich różnic kursowych nad ujemnymi), a kosztami finansowymi (np. z tyt. odsetek strat ze zbycia inwestycji oraz aktualizacja wartości inwestycji, nadwyżki ujemnych różnic kursowych nad dodatnimi).
WYNIK operacji nadzwyczajnych - to różnica miedzy zyskami nadzwyczajnymi a stratą nadzwyczajną. Straty i zyski nadzwyczajne powstają na skutek zdarzeń trudnych do przewidzenia, powstają poza działalnością operacyjną jednostki i nie są związane z ogolnym ryzykiem jej prowadzenia np. pożar, powódź.
WYNIK finansowy netto - oblicza się go poprzez skorygowanie wyniku finansowego brutto o obowiązkowe obciążenia wyniku (zmniejszenie zysku lub zwiększenie straty) np. w postaci podatku dochodowego.
Ustawa o rachunkowości dopuszcza dwa warianty sporządzania rachunku zysku i strat:
- wariant porównawczy,
- wariant kalkulacyjny,
Wybór wariantu sporządzania rachunku zysków i start dokonuje kierownik jednostki, na wybór wariantu w decydującym stopniu wpływa sposób ewidencji kosztów.
Sporządzenie rachunku zysków i strat w wariancie porównawczym - jest możliwe tylko wtedy, gdy jednostka prowadzi ewidencje tylko na kontach zespołu 4, albo gdy prowadzi ewidencję w dwóch układach równocześnie tzn. na kontach zespołu 4 i kontach zespołu 5. Odpowiedni jest dla jednostek mniejszych wytwórczo i jednostkach handlowych oraz usługowych.
Sporządzenie rachunku zysków i strat według wariantu kalkulacyjnego - jest możliwe jeżeli jednostka prowadzi ewidencje i rozlicz koszty w układzie kalkulacyjnym (albo tylko na kontach zespołu 5 nie stosuje kont zespołu 4, albo ujmuje koszty działalności operacyjnej według rodzajów tylko na kontach zespołu 4, i zarazem rozlicza się je w układzie funkcjonalnym na odpowiednich kontach zespołu 5).
Załącznik: warianty RZiS wg. UOR.
Podstawowa różnica między wariantami kalkulacyjnym a porównawczym polega na sposobie ustalania wyniku na sprzedaży w wariancie kalkulacyjnym w ramach kosztów działalności operacyjnej (odpowiadających przychodom ze sprzedaży produktów, towarów, materiałów), przedstawia się koszt wytworzenia sprzedanych produktów, i koszty sprzedaży towarów, materiałów oraz oddzielnie wykazuje się koszty sprzedaży oraz koszty ogólnego zarządu. Natomiast w wariancie porównawczym koszty podstawowej działalności operacyjnej ujmuje się w postaci wszystkich poniesionych w danym okresie sprawozdawczym, kosztów według rodzajów, które koryguje się o zmianę stanu produktów oraz uwzględnia się koszty wytworzenia produktów na własne potrzeby. Pozostałe pozycje przychodów i kosztów w obu wariantach są takie same.
Struktura rachunku zysków i strat według US GAAP
- nie formułują minimalnego zestawienia informacji zawartych w rachunku wyników (układ podobny do struktury informacyjnej wg. MSR)
- konieczność wyodrębnienia w rachunku rezultatów finansowych działalności podstawowej, działalności zastępczej i zdarzeń nadzwyczajnych.
- zakładają dwie wersje rachunku wyników i wariant porównawczy i wariant kalkulacyjny.
Struktura rachunku zysków i strat wg. MSR
Zgodnie z MSR nr.1 wszystkie pozycje przychodów i kosztów ujętych w danym okresie można zaprezentować w:
pojedynczym sprawozdaniu z całkowitych dochodów (RZiS) lub
dwóch sprawozdaniach- sprawozdaniu przedstawiającym składniki zysków i strat (jednostkowy rachunek zysków i strat) oraz w drugim sprawozdaniu które rozpoczyna się od zysku lub straty i przedstawia składniki innych całkowitych dochodów(sprawozdanie z całkowitych dochodów).
Minimum informacyjne rachunku zysku i strat wg. MSR 1
W sprawozdaniu z całkowitych dochodów jednostka powinna ujawnić poniższe pozycje dochodów jako podział zysku lub pokrycie straty za okres sprawozdawczy:
zysk lub strata za dany okres które można przyporządkować do:
- udziałów mniejszościowych oraz
- właścicieli jednostki dominujących
b) łączenie całkowitych dochodów które można przyporządkować do:
- udziałów mniejszości
- właścicieli jednostki dominującej
Można także zaprezentować w rachunku zysków i strat dodatkowe pozycjie, grupy pozycji i sumy cząstkowe, jeśli taki sposób prezentacji jest przydatny do zrozumienia finansowego wyników działalności operacyjnej jednostki. Przy sporządzania rachunku zysków i strat wg. MSR nie wykazuje się pozycji nadzwyczajnych.
Jednostka ujmuje w rachunku zysków i strat wszystkie osiągnięte przychody i koszty obciążające w danym okresie, chyba że MSSF/ MSR wymagają lub zezwalają na inne podejście. Założenia koncepcyjne definiują przychody i koszty.
Jednostka prezentuje podział kosztów ujętych w rachunku zysków i strat w układzie porównawczym (rodzajowym) albo kalkulacyjnym biorąc za podstawę ich rodzaj lub funkcje jednostce w zależności od tego która forma prezentacji dostarcza informacji, które są wiarygodne i bardziej przydatne.
Jednostka stosuje metodę prezentacji kosztów w układzie funkcjonalnym, dodatkowe informacje o kosztach w układzie porównawczym( rodzajowym) w tym kwota amortyzacji i świadczeń pracowniczych.
UWAGA - MSR-y podobnie jak US GAAP i UOR, dopuszczają dwie wersje rachunku zysków i strat porównawczą i kalkulacyjną.
Informacja dodatkowa do sprawozdania finansowego.
Nazwana również załącznikiem, przedstawia dane i objaśnienia które nie zostały ujęte w pozostałych elementach sprawozdania, a które są niezbędne do tego aby jasno i rzetelnie ocenić sytuacje finansową i wynik finansowy jednostki.
Dostarcza pogłębionych informacji o bilansie, rachunku zysków i strat oraz rachunku przepływów pieniężnych. Sporządzając informacje dodatkową należy kierować się zasadą istotności, tzn. że w informacji dodatkowej zamieszcza się te informacje które są ważne dla oceny działalności jednostek a równocześnie upraszcza się lub pomija się zagadnienia o mniejszym znaczeniu.
Według Ustawy o Rachunkowości
Informacja dodatkowa składa się z dwóch części:
- wprowadzenia do sprawozdawczości finansowej
Zamieszczane jest na początku sprawozdania finansowego (przed bilansem) którego zadaniem jest przygotowanie odbiorcy do czytania dalszych części sprawozdania
- dodatkowych informacji i obciążeń
są końcowym elementem sprawozdania
W związku z tym że w ustawodawca nie określił wzoru czy postaci powinny być prezentowane dane w informacji dodatkowej, jednostka sama ustala formę prezentacji danych. Dodatkowe informacje i objaśnienia mogą być prezentowane np. w formie tabelarycznej, opisowej lub mieszanej. Natomiast zakres informacji, które są prezentowane we „wprowadzeniu” do sprawozdawczości finansowej oraz „dodatkowych informacji objaśnień” zostały określone w załączniku nr. 1 do ustawy o rachunkowości.
Według MSR-ów:
Informacja dodatkowa:
a)prezentuje informacje na temat podstawy sporządzenia sprawozdania finansowego i szczególnie stosowanie zasad (polityki) rachunkowości
b)ujawnia informacje wymagane przez MSSF jeśli nie są one prezentowane gdzie indziej w sprawozdaniu finansowym( w innym elemencie sprawozdania np. bilansie)
c)dostarcza informacji, które nie są prezentowane gdzie indziej w sprawozdaniu finansowym lecz są potrzebne do jego zrozumienia.
MSR nr. 1 wymaga aby:
- jednostka prezentowała informacje dodatkowe w sposób usystematyzowany jeśli jest to możliwe w praktyce,
- jednostka w odniesieniu do każdej pozycji zawartej w innych elementach sprawozdania finansowego np. sprawozdaniu z sytuacji finansowej( bilansie) zamieszczała odsyłacze do wszystkich odnośnych informacji zawartych w informacji dodatkowych.
Jednostka może prezentować informacje na temat podstawy sporządzenia sprawozdania finansowego i zasad(polityki) rachunkowości jako oddzielna część sprawozdania finansowego.
MSR nr. 1 proponuje kolejność przedstawiania danych w informacji dodatkowej, która pomaga użytkownikom w zrozumieniu sprawozdania finansowego i porównaniu go ze sprawozdaniem finansowym innych jednostek:
a)stwierdzenie zgodności z MSSF (MSR)
b)podsumowanie istotnych zasad(polityki) rachunkowości
c)informacje uzupełniające do każdej pozycji zaprezentowanej w pozostałych elementach sprawozdania finansowego (noty objaśniające)
d)inne informacje dotyczące zobowiązań warunkowych oraz nieujętych zobowiązań wynikających z zawartych umów oraz informacji niefinansowych np. cele i polityka zarządzania ryzykiem finansowym jednostki.
dokończenie mat z 8.01.2011r
Rachunek przepływów pieniężnych (sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Rachunek przepływów pieniężnych zwany jest też rachunkiem Cash Flow. Według Prof. Nowaka rachunek przepływów pieniężnych jest sprawozdaniem ukazującym mechanizmy kształtowania zmian zasobów środków pieniężnych, które pozostają do dyspozycji jednostki gospodarczej. W rachunku tym wykazuje się strumienie pieniężne wpływające do jednostki oraz strumienie pieniężne wypływające, które oddziałują na stan środków pieniężnych. Rachunek przepływów pieniężnych obejmuje wszystkie wpływy i wydatki środków pieniężnych jednostki gospodarczej, z wyjątkiem tych, które dotyczą zakupu i sprzedaży tych środków.
Rachunek przepływów pieniężnych jest podobny do rachunku zysków i strat - podobnie jak on prezentuje pomiar wyniku finansowego działalności jednostki gospodarczej w danym okresie. Zasadnicza różnica między nimi polega na tym, że przychody i koszty nie są mierzone według zasady memoriałowej, (która polega na ujmowaniu wszystkich przychodów i kosztów w tych okresach, których dotyczą, bez względu na wpływy lub wydatki środków pieniężnych), ale według zasady kasowej, to znaczy faktycznego wpływu gotówki oraz jej wydatku. Zatem rachunek zysków i strat nie dostarcza informacji o strumieniach przepływu środków pieniężnych w danym okresie, takich informacji dostarcza rachunek przepływów pieniężnych.
Zarówno ustawa o rachunkowości (KSR nr 1 „Rachunek przepływów pieniężnych) jak i MSR -y wskazują, iż w rachunku przepływów pieniężnych należy uwzględnić wszystkie wpływy i wydatki z podziałem na trzy podstawowe rodzaje działalności:
operacyjną,
inwestycyjną,
finansową.
Podział wszystkich przepływów na wyżej wymienione rodzaje działalności pozwala na stwierdzenie, które rodzaje działalności generują środki pieniężne, a które je absorbują, jaki jest ich wpływ na sytuację finansową jednostki oraz jakie są relacje między poszczególnymi rodzajami działalności.
Działalność operacyjna generuje główną, zasadniczą część środków pieniężnych. Obejmuje podstawową (statutową) działalność jednostki (np. działalność produkcyjną, usługową, handlową) oraz inne rodzaje działalności niezaliczane do działalności inwestycyjnej (lokacyjnej) lub finansowej. Np. wpływy ze sprzedaży produktów, towarów, materiałów, wydatki na zakup towarów, materiałów, wypłaty wynagrodzeń dla pracowników.
Działalność inwestycyjna (lokacyjna), związana jest z nabywaniem lub zbywaniem składników aktywów trwałych i krótkoterminowych aktywów finansowych oraz wszystkie z nimi związane pieniężne koszty i korzyści. Przykładem wpływów są: wpływy ze sprzedaży środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych, wpływy z tytułu zwrotu udzielonych pożyczek krótko- i długoterminowych, otrzymane dywidendy, odsetki od lokat. Natomiast wydatkami są: zakup papierów wartościowych, zakup środków trwałych itp.
Działalność finansowa związana jest z pozyskiwaniem lub utratą źródeł finansowania. Np. wpływy z tytułu emisji akcji lub obligacji, wpływy z zaciągniętych pożyczek i kredytów, płatności z tytułu leasingu finansowego, spłata kredytów i pożyczek, zapłacone prowizje bankowe, odsetki i inne opłaty związane z zaciągnięciem lub spłatą kredytów i pożyczek itp.
Kategorie przepływów w rachunku przepływów pieniężnych
Źródło: Praca zbiorowa pod redakcją G.Świderskiej ,W. Więcława: Sprawozdanie finansowe bez tajemnic..
W każdym z tych obszarów, dla którego sporządza się rachunek przepływów pieniężnych, ujmuje wpływy jak i wydatki gotówkowe, ustalając saldo przepływów gotówkowych, które może być dodatnie lub ujemne. Suma sald przepływów gotówkowych z tych trzech obszarów działalności wyznacza globalne saldo gotówkowe, które odzwierciedla zmiany w zasobach gotówkowych firmy, jakie nastąpiły w okresie, dla którego jest sporządzany dany rachunek przepływów pieniężnych.
Zgodnie z ustawą o rachunkowości rachunek przepływów pieniężnych może być sporządzany przy zastosowaniu jednej z dwóch metod (wzory zawiera UOR):
metody bezpośredniej,
metody pośredniej.
Wyboru metody sporządzania rachunku przepływów pieniężnych dokonuje kierownik jednostki gospodarczej, uwzględniając specyfikę działalności jednostki, oczekiwania użytkowników informacji finansowych i potrzeby zarządu jednostki.
Te dwie metody różnią się między sobą odmiennymi zasadami ujmowania wpływów i wydatków w segmencie działalności operacyjnej, natomiast przepływy z działalności inwestycyjnej i finansowej w obu metodach są takie same.
Metody sporządzania rachunku przepływów pieniężnych
I. Działalność operacyjna |
|
Metoda bezpośrednia |
Metoda pośrednia |
Przychody skutkujące finansowo |
Wynik finansowy netto (zysk/strata) (+/-) korekty |
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej (>0/<0) |
|
II. Działalność inwestycyjna Wpływy z działalności inwestycyjnej (-) Wydatki związane z działalnością inwestycyjną |
|
Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (>0/<0) |
|
III. Działalność finansowa Wpływy z działalności finansowej (-) Wydatki związane z działalnością finansową |
|
Środki pieniężne netto z działalności finansowej (>0/<0) |
|
IV. Zmiana stanu środków pieniężnych netto (I + II + III) |
|
V. Środki pieniężne na początek okresu |
|
VI. Środki pieniężne na koniec okresu (IV + V) |
Źródło: W. Gabrusewicz, M. Remlein: Sprawozdanie finansowe przedsiębiorstwa, s. 158.
Według MSR-ów
Informacje o przepływach pieniężnych dostarczają użytkownikom sprawozdań finansowych podstawę do oceny zdolności jednostki do generowania środków pieniężnych i ich ekwiwalentów oraz do oceny potrzeb jednostki związanych z wykorzystywaniem tych przepływów.
Sposób sporządzania rachunku przepływów pieniężnych reguluje MSR nr 7 „Rachunek przepływów pieniężnych”. Standard ten w odróżnieniu od przepisów krajowych nie narzuca określonego wzoru, według którego jednostka powinien prezentować informacje w tym sprawozdaniu. Jednostka powinna zgodnie z wytycznymi MSR nr 7 przedstawić informacje na temat przepływu środków pieniężnych zaistniałych w ciągu okresu sprawozdawczego z wyodrębnieniem działalności:
Operacyjnej,
Inwestycyjnej,
Finansowej
Działalność operacyjna jest podstawowym rodzajem działalności powodującej powstawanie przychodów oraz każdym innym rodzajem działalności, która nie ma charakteru działalności inwestycyjnej i finansowej.
Działalność inwestycyjna jest działalnością polegającą na nabywaniu i sprzedaży aktywów trwałych oraz inwestycji krótkoterminowych niezaliczonych do ekwiwalentów środków pieniężnych.
Działalność finansowa jest działalnością, w wyniku której zmianie ulega wysokość i struktura wniesionego kapitału własnego oraz zadłużenia jednostki.
MSR nr 7 wymienia:
Metodę bezpośrednią (konieczność ujawnienia głównych kategorii otrzymanych i zapłaconych środków pieniężnych brutto),
Metodę pośrednią, gdzie zysk/strata podlega korekcie o;
Skutki transakcji mających bezgotówkowy charakter,
Czynne i bierne rozliczenia międzyokresowe dotyczące przeszłych lub przyszłych wpływów lub płatności środków pieniężnych dotyczących działalności operacyjnej,
Pozycje przychodowe i kosztowe związane z przepływami pieniężnymi z działalności finansowej lub inwestycyjnej.
MSR nr 7 pozostawia prawo wyboru metody sporządzania rachunku przepływów pieniężnych, zalecając jednocześnie wykorzystywanie metody bezpośredniej.
Zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym [Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym za okres]
Kapitał (fundusz) własny jest to podstawowy składnik pasywów bilansu.
Według UOR
Zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym zostało wprowadzone w 2002 roku (wzór tego sprawozdania zawiera załącznik do UOR). Spółki, które nie sporządzają tego elementu sprawozdania, powinny zamieścić informację o zmianach w kapitale zapasowym i rezerwowym w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego.
Sporządzanie zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym ma na celu umożliwienie odbiorcom ustalenia łącznych zysków lub strat z działalności przedsiębiorstwa, z uwzględnieniem przychodów i kosztów, które bezpośrednio wpływają na kapitał (fundusz) własny np. koszty organizacji i rozszerzenia działalności spółki akcyjnej, skutki przeszacowania środków trwałych lub inwestycji długoterminowych oraz inne rozliczenia dokonywane w korespondencji z kapitałem/funduszem z aktualizacji wyceny.
W zestawieniu zmian w kapitale (funduszu) własnym wykazuje się:
wynik finansowy netto w danym okresie,
przychody, koszty, (zyski, straty) wpływające bezpośrednio na kapitał/fundusz własny,
wpływ zmian zasad rachunkowości na kapitał (fundusz) własny,
korekty błędów podstawowych, spowodowane zaszłościami z lat ubiegłych, odnoszone na „wynik z lat ubiegłych”,
skutki emisji akcji i zmian w zakresie wpłat na kapitał (fundusz) podstawowy,
stan kapitału (funduszu) własnego po uwzględnieniu proponowanego podziału zysku lub pokrycia straty.
Według MSR-ów
Zgodnie z MSR nr 1 jednostka przedstawia sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym prezentujące:
a) całkowite dochody ogółem za okres pokazujące oddzielnie łączne kwoty przypadające właścicielom jednostki dominującej oraz udziałom mniejszości, oraz
b) dla każdego składnika kapitału własnego wpływ retrospektywnego zastosowania zmian zasad (polityki) rachunkowości lub retrospektywnych przekształceń dokonanych zgodnie z MSR 8,
c) kwoty transakcji z właścicielami występującymi w charakterze udziałowców, wykazując odrębnie wkłady dokonane przez właścicieli oraz wypłaty na rzecz właścicieli, oraz
d) uzgodnienie wartości bilansowej każdego składnika kapitału własnego na początek i na koniec okresu, wraz z oddzielnym ujawnieniem każdej zmiany stanu.
Jednostka powinna zaprezentować w tym sprawozdaniu lub w informacji dodatkowej także kwotę dywidend ujętą jako wypłaty na rzecz właścicieli w trakcie okresu oraz kwotę dywidendy przypadającą na jedną akcję.
Zmiany w kapitale własnym jednostki pomiędzy początkiem i końcem okresu sprawozdawczego odzwierciedlają przyrost lub spadek jej aktywów netto w ciągu okresu.
Ogólna zmiana stanu kapitału własnego w okresie odpowiada łącznej kwocie przychodów i kosztów, w tym zysków i strat wygenerowanych z działalności gospodarczej jednostki w tym okresie z wyjątkiem:
- zmian wynikających z transakcji przeprowadzanych z właścicielami występującymi w charakterze udziałowców (np. wpłaty na kapitał, wypłata dywidendy itp.) oraz
- kosztów związanych bezpośrednio z takimi transakcjami,
WYKŁAD VII 15.01.2011
Cd. z 08.01.2011 ŚRÓDROCZNY RAPORT FINANSOWY WEDŁUG MSR nr 34
MSR 34 nakazuje sporządzać tzw. śródroczny raport finansowy i w związku z tym określa minimalny zakres informacji, jakie spółka powinna w nim ujawniać.
Prezentacja sprawozdania finansowego jedynie raz w roku jest niewystarczająca i dlatego prezentacja śródroczna może ułatwić inwestorom czy wierzycielom ocenę możliwości jednostki do kreowania przepływów pieniężnych, płynności i ogólnie sytuacji finansowej.
Zasady ujmowania aktywów, pasywów, przychodów, kosztów w okresach śródrocznych są takie same, jak w przypadku rocznego sprawozdania finansowego.
CHARAKTERYSTYKA POSZCZEGÓLNYCH STANDARDÓW MIĘDZYNARODOWYCH
STANDARD NR 2 -ZAPASY
Celem standardu jest uregulowanie zasad wyceny i ewidencji zapasów.
Zapasy obejmują aktywa przeznaczone do sprzedaży w toku zwykłej działalności, ale także będące w trakcie produkcji przeznaczonej na sprzedaż lub materiały i surowce przeznaczone do zużycia w procesie produkcji lub usług. Zapasy nie obejmują np. produkcji w toku wynikającej z tzw. umów o budowę.
Zapasy zużywają się stosunkowo szybko i zazwyczaj w całości, dzięki szybkiemu obrotowi przynoszą jednostce efekty ekonomiczne np. w postaci gotówki czy należności,
Standard nr 2 określa sposób szacowania wartości początkowej i bilansowej zapasów. Wartość początkowa zapasów jest określona przez cenę nabycia lub koszt wytworzenia. W terminie późniejszym zapasy powinny być wyceniane po cenie nabycia lub koszcie wytworzenia, bądź w tzw. wartości realizacji netto zależnie od tego, która z tych wartości jest niższa.
Przy wycenie rozchodu zapasów dozwolone jest stosowanie średniej ważonej lub FIFO.
UWAGA: metoda LIFO nie jest dozwolona.
MSR nr 7 - RACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH
Określa wymóg dostarczania informacji przez jednostki w zakresie zmian środków pieniężnych i ich ekwiwalentów.
Niezależnie od rodzaju prowadzonej działalności jednostki powinny prezentować rachunki przepływów pieniężnych jako integralną część sprawozdania finansowego.
Ponadto ten MSR definiuje m.in. środki pieniężne, ich ekwiwalenty, działalność operacyjną, inwestycyjną i finansową.
Generalnie jest zbieżność polskich rozwiązań w UOR z rozwiązaniami MSR nr 7.
MSR nr 8 - ZASADY POLITYKA RACHUNKOWOŚCI, ZMIANY WARTOŚCI SZACUNKOWYCH I KORYGOWANIE BŁĘDÓW
Standard ten tworzy ramy porównywalności sprawozdań w czasie i przestrzeni.
Przedstawia zasady tworzenia polityki rachunkowości, jej zmian, łącznie z ujęciem tego w księgach rachunkowych i sprawozdaniu.
Zmian w zasadach polityki rachunkowości należy dokonywać retrospektywnie, poza przypadkiem, gdy jest to niewykonalne w praktyce.
Zmian w zasadach można dokonywać jedynie w przypadku zmian postanowień standardu albo wówczas, gdy zapewni to bardziej właściwą prezentację zdarzeń w sprawozdaniu.
Określa sposoby i metody korekty błędów.
MSR nr 10 - ZDARZENIA NASTĘPUJĄCE PO DNIU BILANSOWYM
Zdarzenia następujące po dniu bilansowym to zdarzenia, które mają miejsce pomiędzy dniem bilansowym a datą zatwierdzenia sprawozdania finansowego do publikacji. Zgodnie z tym standardem istnieją dwa rodzaje tych zdarzeń:
zdarzenia, które dostarczają dowodów na istnienie określonego stanu rzeczy na dzień bilansowy (i te wymagają korekt w sprawozdaniu finansowym);
zdarzenia wskazujące na stan, który zaistniał po dniu bilansowym - bez konieczności korekt.
Jeżeli zdarzenia nie wymagające korekt są istotne, to powinny być ujawnione informacje o nich, aby oszacować ewentualne skutki finansowe.
Sprawozdanie nie jest sporządzane, gdy po dniu bilansowym podjęto decyzję o likwidacji jednostki albo zaprzestania prowadzenia działalności przez jednostkę.
MSR nr 11 - UMOWY O USŁUGĘ BUDOWLANĄ
Standard ten prezentuje ujęcie księgowe oraz sposób prezentacji w sprawozdaniu finansowym przychodów i kosztów związanych z umową o budowę. Może być stosowany do pojedynczej umowy albo grupy umów. Rozstrzyga sposób zaliczania przychodów i kosztów dotyczących tych umów do różnych okresów sprawozdawczych. Określa moment, kiedy należy ująć przychody i koszty w rachunku zysków i strat.
MSR nr 12 - PODATEK DOCHODOWY
Wprowadza szereg definicji i pojęć np. wynik finansowy brutto, dochód do opodatkowania, różnice przejściowe. Poza tym prezentuje sposób ujmowania podatku bieżącego i podatku i tzw. podatku odroczonego. Określa podejście księgowe do podatku dochodowego w zakresie ujęcia bieżących i przyszłych skutków podatkowych. Generalnie zbieżność z UOR.
MSR nr 16 - RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE
Ten standard określa księgowe ujęcie rzeczowych aktywów trwałych np. w zakresie ich ujmowania, ustalania wartości początkowej, bilansowej, odpisów amortyzacyjnych i z tytułu trwałej utraty wartości.
Rzeczowe aktywa trwałe obejmują środki trwałe nabyte lub wytworzone we własnym zakresie. Można je oddać do użytkowania na podstawie odrębnej umowy (np. leasingu) i będą wykorzystywane w jednostce przez okres dłuższy niż 1 rok.
Standard ten nie precyzuje szczegółowo (a robi to UOR) struktury rzeczowych aktywów trwałych. Nie określa również, co stanowi ich najmniejszą jednostkę, pozostawiając to do wyłącznej decyzji jednostki. Ich wycena wg ceny nabycia lub kosztu wytworzenia jest możliwa tylko wówczas, gdy istnieje prawdopodobieństwo przyszłych korzyści ekonomicznych z nimi związane i można te wartości określić w sposób wiarygodny.
MSR 16 podaje dwa modele tzw. późniejszej (bilansowej) wyceny:
model kosztowy - wg ceny nabycia lub kosztu wytworzenia skorygowanej o amortyzację oraz odpisy z tytułu trwałej utraty wartości,
model tzw. wartości przeszacowanej - wg wartości godziwej na dzień przeszacowania pomniejszonej o odpisy amortyzacyjne oraz z tytułu trwałej utraty wartości.
MSR 16 stanowi, iż można stosować różne metody amortyzacji, a przyjęta metoda powinna być weryfikowana przynajmniej na koniec każdego roku.
MSR nr 17 - LEASING
Klasyfikuje operacje leasingowe, wykazuje sposób ujęcia księgowego leasingu finansowego, operacyjnego, określa zasady rachunkowości obowiązujące przy transakcjach leasingowych. Oprócz tego standardu mamy też krajowy standard rachunkowości dot. leasingu.
MSR nr 18 - PRZYCHODY
Definiuje pojęcie przychodu w aspekcie różnych form działalności gospodarczej jednostki. Precyzuje ujęcie księgowe przychodu i zasady ustalania momentu osiągnięcia przychodu. Określa zasady wyceny przychodów np. ze sprzedaży.
MSR nr 19 - ŚWIADCZENIA PRACOWNICZE
Formułuje zasady rachunkowości i podstawowe definicje dotyczące świadczeń pracowniczych. Przedstawia sposób prezentacji informacji na ten temat. Określa ujęcie księgowe tych świadczeń i zasady ich wyceny np. świadczeń krótkookresowych dotyczących wynagrodzeń czy płatnych nieobecności (uwaga: zawiera zakaz dyskontowania tych krótkookresowych świadczeń). Prezentuje ujęcie księgowe świadczeń długookresowych i po okresie zatrudnienia.
MSR nr 20 - DOTACJE RZĄDOWE I UJAWNIANIE INFORMACJI NA TEMAT POMOCY RZĄDOWEJ
Wprowadza podstawowe definicje dotyczące tych dotacji, wprowadza ich ujęcie księgowe. prezentacja na dzień bilansowy i zasady ich spłaty. Określa księgowe ujęcie innych form pomocy państwa.
W UOR nie ma żadnych odniesień dotyczących dotacji.
MSR nr 21 - SKUTKI ZMIAN KURSÓW WYMIANY WALUT OBCYCH
Wprowadza podstawowe definicje związane z przeprowadzaniem transakcji w walutach obcych np. waluta funkcjonalna, natychmiastowy kurs wymiany. Prezentuje ujęcie księgowe tych transakcji i ujmowania różnic kursowych. Formułuje zasady przeliczania danych pochodzących ze sprawozdań finansowych jednostek działających za granicą.
MSR nr 23 - KOSZTY FINANSOWANIA ZEWNĘTRZNEGO
Koszty finansowania zewnętrznego to np. odsetki i inne koszty poniesione w związku z pożyczaniem funduszy. Klasycznym przykładem są odsetki np. o zaciągniętych kredytów.
Zgodnie z tym standardem koszty finansowania zewnętrznego, które można bezpośrednio przyporządkować do np. nabycia lub budowy danego składnika aktywów ujmuje się jako część ceny nabycia lub kosztu wytworzenia tego składnika (uwaga: warunek - koszty te mogą być wiarygodnie wycenione i spowodują w przyszłości wpływ korzyści ekonomicznych do jednostki).
MSR nr 24 - INFORMACJE UJAWNIANE NA TEMAT PODMIOTÓW POWIĄZANYCH
Określa definicje i zasady sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych obejmujących jednostki powiązane. Prezentuje zasady funkcjonowania jednostek powiązanych.
MSR nr 26 - RACHUNKOWOŚĆ I SPRAWOZDAWCZOŚĆ PROGRAMÓW ŚWIADCZEŃ EMERYTALNYCH
Dotyczy podstawowych definicji ujęcia księgowego, zasad sprawozdawczości finansowej, w zakresie programów świadczeń emerytalnych w rozbiciu na programy określonych składek i określonych świadczeń.
MSR nr 27 - SKONSOLIDOWANE I JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE
Zawiera podstawowe pojęcia i zasady sporządzania sprawozdania finansowego skonsolidowanego dla jednostki dominującej i jednostek zależnych.
MSR nr 28 - INWESTYCJE W JEDNOSTKACH STOWARZYSZONYCH
Określa zasady sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego dla znaczącego inwestora i jednostek z nim stowarzyszonych.
MSR nr 29 - SPRAWOZDAWCZOŚĆ FINANSOWA W WARUNKACH HIPERINFLACJI
Określa zasady sporządzania sprawozdania finansowego jednostkowego i skonsolidowanego jednostek prowadzących działalność w warunkach hiperinflacji. Formułuje zasady wyceny w odniesieniu do kosztu historycznego. Zupełnie nie ma odniesienia w UOR.
MSR nr 31 - UDZIAŁY WE WSPÓLNYCH PRZEDSIĘWZIĘCIACH
Określa zasady wyceny, ujęcia księgowego i sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego w tzw. wspólnych przedsięwzięciach, czyli współpraca na zasadzie joint venture.
MSR nr 32 i 39 - dotyczy instrumentów finansowych
Definiują podstawowe pojęcia w zakresie instrumentów finansowych, przedstawiają ich klasyfikację, sposób ich wyceny, prezentacji w sprawozdaniu i ujęcia księgowego.
MSR nr 33 - ZYSK PRZYPADAJĄCY NA JEDNĄ AKCJĘ
Przedstawia zasady ustalania i prezentacji zysku przypadającego na jedną akcję w celu ułatwienia porównania wyników działalności osiąganych przez różne jednostki w tym samym czasie lub przez tę samą jednostkę w różnym czasie.
MSR nr 34 - ŚRÓDROCZNA SPRAWOZDAWCZOŚĆ FINANSOWA
Prezentuje sposoby ujmowania, wyceny składników aktywów i pasywów na potrzeby raportu śródrocznego.
MSR nr 36 - UTRATA WARTOŚCI AKTYWÓW
Formułuje metody wyceny tzw. wartości ekonomicznej. Określa procedury stosowane przez jednostkę w celu wykazania poszczególnych składników w wartości nieprzekraczającej ich wartości ekonomicznej, czyli wartości odpowiadającej cenie sprzedaży netto.
MSR nr 37 - REZERWY, ZOBOWIĄZANIA WARUNKOWE, AKTYWA WARUNKOWE
Definiuje pojęcie rezerw, przedstawia ich klasyfikację, określa kryteria i sposoby ich prezentacji.
MSR nr 38 - WARTOŚCI NIEMATERIALNE
Definiuje oraz określa sposoby ujęcia, wyceny i prezentacji w sprawozdaniu finansowym wartości niematerialnych. Wg tego standardu składnik wartości niematerialnych jest to możliwy do zidentyfikowania niepieniężny składnik aktywów, niemający postaci fizycznej. Zaliczamy do wartości niematerialnych: wiedza naukowa i techniczna, licencje, własność intelektualna, znaki towarowe, marki firmowe, tytuły wydawnicze, programy komputerowe, prawa autorskie, znajomość rynku.
Zawiera kryteria identyfikacji składnika wartości niematerialnych w bilansie. Wycena wartości początkowej składnika wartości niematerialnych wg ceny nabycia lub kosztu wytworzenia.
Zawiera dwa modele wyceny bilansowej: model kosztowy i model wartości przeszacowanej.
Preferowana metoda amortyzacji liniowej.
Nie ma limitu amortyzacji kosztów prac rozwojowych tak jak to ma miejsce w UOR.
MSR nr 40 - NIERUCHOMOŚCI INWESTYCYJNE
Określa podstawowe definicje, zasady wyceny, ujęcia księgowego i prezentacji w sprawozdaniu finansowym nieruchomości inwestycyjnych. Nieruchomość inwestycyjna to nieruchomość, którą właściciel lub leasingobiorca traktuje jako źródło przychodów np. z czynszów lub ze względu na przyrost ich wartości.
MSR nr 41 - ROLNICTWO
W UOR nie ma żadnych odniesień w tym zakresie. Standard wprowadza i określa sposób ujęcia, wyceny i prezentacji w sprawozdaniu finansowym np. aktywów biologicznych, które są rozumiane jako zwierzęta w hodowli oraz rośliny uprawne. Standard wprowadza wymóg wyceny aktywów biologicznych wg wartości godziwej.
lp |
Minimum informacyjne bilansu według MSR nr 1 Nazwa pozycji bilansowej |
1. |
Rzeczowe aktywa trwałe |
2. |
Nieruchomości inwestycyjne |
3. |
Wartości niematerialne |
4. |
Aktywa finansowe (bez: inwestycji rozliczanych metodą praw własności, należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałych należności, środków pieniężnych i ich ekwiwalentów) |
5. |
Inwestycje rozliczane zgodnie z metodą praw własności |
6. |
Aktywa biologiczne |
7. |
Zapasy |
8. |
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności |
9. |
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty |
10. |
Suma aktywów zaklasyfikowanych jako przeznaczone do sprzedaży oraz aktywów wchodzących w skład grup do zbycia, które zostały zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży, zgodnie z MSSF 5 Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży oraz działalność zaniechana |
11. |
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania |
12. |
Rezerwy |
13. |
Zobowiązania finansowe (z wyłączeniem rezerw i zobowiązań z tytułu dostaw i usług i pozostałych zobowiązań) |
14. |
Zobowiązania i aktywa dotyczące podatku bieżącego, zgodnie z tym, jak je definiuje MSR 12 Podatek dochodowy |
15. |
Rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego oraz aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego, zgodnie z tym, jak je definiuje MSR 12 Podatek dochodowy, |
16. |
Zobowiązania wchodzące w skład grup przeznaczonych do sprzedaży, zaklasyfikowanych jako utrzymywane z przeznaczeniem do sprzedaży, zgodnie z MSSF 5 |
17. |
Udziały mniejszości zaprezentowane w kapitale własnym |
18. |
Wyemitowany kapitał podstawowy oraz kapitał rezerwowy przypadający udziałowcom jednostki dominującej |
Interpretacja pozycji bilansowych według MSR i MSSF (przykłady)
Pozycja aktywów |
Numer MSR lub MSSF |
|||
Wartości niematerialne |
MSR 38 |
|
||
|
MSSF 3 |
|
||
Rzeczowe aktywa trwałe |
MSR 16 |
|
||
Nieruchomości inwestycyjne |
MSR 40 |
|
||
Długoterminowe aktywa finansowe |
MSR 39 |
|
||
Inwestycje rozliczane zgodnie z metodą praw własności |
MSSF 3 |
|
||
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego |
MSR 12 |
|
||
Zapasy |
MSR 1 |
|
||
Aktywa biologiczne |
MSR 41 |
|
||
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności |
MSR 20 |
|
||
Aktywa dotyczące podatku bieżącego |
MSR 12 |
|
||
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty |
MSR 7 |
|
||
Krótkoterminowe aktywa finansowe |
MSR 39 |
|
||
Pozycja pasywów |
Numer MSR lub MSSF |
|||
Udziały mniejszościowe zaprezentowane w kapitale własnym |
MSR 27 |
|
||
Wyemitowany kapitał podstawowy oraz kapitał rezerwowy przypadający udziałowcom jednostki dominującej |
MSR 33 |
|
||
Rezerwy |
MSR 37 |
|
||
Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego |
MSR 12 |
|
||
Długoterminowe zobowiązania finansowe |
MSR 32 |
|
||
Krótkoterminowe zobowiązania finansowe |
MSR 1 |
|
||
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania |
MSR 18 |
|
||
Zobowiązania dotyczące podatku bieżącego |
MSR 12 |
|
Źródło: M.Winiarska: Interpretacja i klasyfikacja pozycji bilansowych według MSR 1
Warianty rachunku zysków i strat według UOR (według Załącznika do UOR)
Wariant porównawczy |
Wariant kalkulacyjny |
A. Przychody netto ze sprzedaży i zrównane |
A. Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów, w tym: |
I. Przychody netto ze sprzedaży produktów |
I. Przychody netto ze sprzedaży produktów |
II. Zmiana stanu produktów (zwiększenie-wartość dodatnia, zmniejszenie-wartość ujemna) |
II. Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów |
III. Koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby jednostki |
B. Koszty sprzedanych produktów, towarów |
IV Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów |
I. Koszt wytworzenia sprzedanych produktów |
|
II. Wartość sprzedanych towarów i materiałów |
C. Zysk/strata ze sprzedaży (A - B) |
C. Zysk/strata brutto ze sprzedaży (A - B) |
|
D. Koszty sprzedaży |
|
E. Koszty ogólnego zarządu |
|
F. Zysk/strata ze sprzedaży (C - D - E) |
D. Pozostałe przychody operacyjne |
G. Pozostałe przychody operacyjne |
E. Pozostałe koszty operacyjne |
H. Pozostałe koszty operacyjne |
F. Zysk/strata z działalności operacyjnej |
I. Zysk/strata z działalności operacyjnej |
G. Przychody finansowe |
J. Przychody finansowe |
H. Koszty finansowe |
K. Koszty finansowe |
I. Zysk/strata z działalności gospodarczej |
L. Zysk/strata z działalności gospodarczej |
J. Wynik zdarzeń nadzwyczajnych |
M. Wynik zdarzeń nadzwyczajnych |
K. Zysk/strata brutto (I +/- J) |
N. Zysk/strata brutto (L +/- M) |
L. Podatek dochodowy |
O. Podatek dochodowy |
M. Pozostałe obowiązkowe zmniejszenie zysku (zwiększenia straty) |
P. Pozostałe obowiązkowe zmniejszenie zysku (zwiększenie straty) |
N. Zysk/strata netto (K - L - M) |
R. Zysk/strata netto (N - O - P) |
Minimum informacyjne rachunku zysków i strat według MSR 1
Rachunek zysków i strat wg MSR nr 1 |
1) przychody, 2) koszty finansowe, 3) udział w zyskach i stratach jednostek stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć wycenianych zgodnie z metodą praw własności, 4) obciążenia z tytułu podatków, 5) łączną kwotę obejmującą sumy:
6) zysk lub strata netto, 7) każdy składnik innych całkowitych dochodów sklasyfikowanych według rodzaju (z wyłączeniem kwot z punktu 8), 8) udział w zyskach i stratach jednostek stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć rozliczanych zgodnie z metodą praw własności, oraz 9) całkowite dochody ogółem.
|
Zakres informacji prezentowanych w informacji dodatkowej
INFORMACJE CHARAKTERYZUJĄCE JEDN. DO BILANSU
nazwa i siedziba firmy, przedmiot działalności, np. szczegółowy opis zmian wartości
organ rejestrowy rzeczowych aktywów trwałych, dane
o strukturze kapitału podstawowego
PRZYJĘTY OKRES SPRAWOZDAWCZY
rok kalendarzowy lub okres 12 kolejnych miesięcy DO RACHUNKU ZYSKÓW I STRAT
np. informacje o kosztach rodzajowych,
ZAKRES SPRAWOZDANIA gdy firma stosuje wariant kalkulacyjny,
jeżeli jest to sprawozdanie łączne lub powstało
struktura przychodów
po połączeniu jednostek
DO RACHUNKU PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH O ZATRUDNIENIU I WYNAGRODZENIACH np. struktura środków pieniężnych,
np. przeciętne wynagrodzenia członków zarządu dodatkowe przepływy pieniężne metodą
pośrednią, gdy firma wybrała metodę
bezpośrednią
OPIS ZASAD (POLITYKI) RACHUNKOWOŚCI
np. metody wyceny aktywów i pasywów, O ZNACZĄCYCH ZDARZENIACH
wariant wyniku finansowego, podział zysku zdarzenia z lat poprzednich i zdarzenia
jakie nastąpiły po dniu bilansowym
ZAŁOŻENIE O ZDOLNOŚCI FIRMY DODATKOWE INFORMACJE
DO KONTYNUACJI DZIAŁALNOŚCI które mają wpływ na ocenę sytuacji
majątkowej i finansowej jednostki
Źródło: P. Szczypka: Rachunkowość dla Ciebie. Podstawy rachunkowości.
35
INFORMACJA DODATKOWA
WPROWADZENIE DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO
DODATKOWE INFORMACJE
I OBJAŚNIENIA
Działalność operacyjna
+ wpływy środków pieniężnych
- rozchody środków pieniężnych
Przepływy środków pieniężnych netto z działalności operacyjnej
Działalność inwestycyjna
+ wpływy środków pieniężnych
- rozchody środków pieniężnych
Przepływy środków pieniężnych netto z działalności inwestycyjnej
Działalność finansowa
+ wpływy środków pieniężnych
- rozchody środków pieniężnych
Przepływy środków pieniężnych netto z działalności finansowej
Stan początkowy środków pieniężnych
Stan końcowy środków pieniężnych