Powstawanie jam skurczowych:
Jama skurczowa zamknięta powstaje w naczyniu zamkniętym. Drogie jest stosowanie nadlewów 30% odlewu to nadlew. Odlewy są najskuteczniejsze: *unikanie więzów cieplnych, *odlewnictwo cieplne. Skurcz odlewniczy:
skurcz liniowy. Im wieksza temperatura topnienia tym skurcz metali jest wiekszy. Skurcz może być hamowany: *swobodnie, *mechanicznie, *cieplnie, *mechanicznie i cieplnie.
V1- żeliwo z małą iloścą ziaren austenitu,
V2- zeliwo z dużą ilością ziaren o dużych rozmiarach, V3- zeliwo zabielone, V4-zeliwo białe. C,Si,Al.- sprrzyjaja grafityzacji, Mn,Cr,Mg,Si- przeciwdziała grafityzacji. Z żeliwa szarego robi się żeliwo ciągliwe.Najlepszy grafit jest grafit kulkowy. Układ niestabilny- układ połowiczny: częśc grafitu, część cementytu. Ważna cecha żeliwa jest zdolność do zabieleń. 1 min po zalaniu wybija się odlew. TOPNIENIE ŻELIWA: Metody wsadowe:1) wsad metalowy ( surówki odlewnicze, złom żeliwny, złowm stalowy(wióry) paliwo(koks, mała możliwośc zawartości siarki, mała wilgotnośc) topniki weglan wapnia CaCO3 za CaCO2 fluoryt, siarczan baru). PROCES ŻELIWNIAKOWY: piec żeliwniak (95% w poslce); zalety:*prosty, *tani stosunkowo, *sprawny; WADY: *trudno otrzymać żeliwa o małej zawartości węgla, przeważnie 33,7%, *nie możność przegrzania, * nie możność przetrzymania żeliwa. ŻELIWNIAK: sztywny, prosty do pracy ciągłej, płyta podstawowa, płaszcz żeliwniaka, zamkniety drzwiczkami dennymi, trzon, okno włazowe formuje trzon, okno spustowe, rynna spustowa, rynna do odprowadzania żużla, dysze, przewody do powietrz. Żeliwiak, szybowy piec do wytapiania żeliwa, mający kształt pionowego walca, wykonany z blachy stalowej wyłożonej wewnątrz materiałem ogniotrwałym. Metale przeznaczone do topienia (np. złom żeliwny i stalowy, surówki odlewnicze) ładowane są na przemian z koksem i topnikiem od góry żeliwiaka przez specjalny otwór zwany oknem wsadowym. Stopione żeliwo gromadzi się u dołu na trzonie pieca, skąd przez otwór spustowy jest okresowo spuszczane do kadzi. Rozróżnia się żeliwiaki: z dmuchem zimnym (tzw. żeliwiaki zwykłe), z dmuchem podgrzewanym oraz z dmuchem wzbogaconym w tlen.
Metody intensyfikacji: wprowadza się ogrzane powietrze do kilkuset stopni, do powietrza doprowadza się tlan, umieszcza się palniki ponad dyszami. TOPIENIE W PIECACH ELEKTRYCZNYCH:
LUKOWE DO 25 TON , ŁUKOWE POŚREDNIE- sa to piece bardzo hałaśliwe. ZALETY PIECÓW ELEKTRYCZNYCH WZGLECEM ŻELIWA: można przetrzymywac wsad, przegrzewac go, lepsza kontrola składu.
KLASYFIKACJA I OZANACZENIE ŻELIWA:
*żeliwo szare z zeliwem płatowym uwzględnia norma 6 gatunków: EN-GJL 250MPa-wytrzymałaoś na rozciaganie na podstawie twardości, * zeliwo sferoidalne: norma uwazgladnia 9 gatunków: od EN- GJS-350-22 do EN-GJS-700-2, * po poddaniu obróbce cieplej np. normalizowaniu EN-GJS-900-2, *EN-GJS800-8, *EN-GJS-900-1.
2) ZELIWO CIAGLIWE: *EN-GJM W - białe, *EN-GJM-B -czarne, *EN-GJM-P -perlityczne. ZESLIWO STOPOWE:żaroodporne, kwasoodporna, duze ilości dodatków stopowych nikulu, chromu, odporne na ścieranie.STALIWO: krzepnie w postaci dentrytów, nie ma sladu eutektyki,1/10 produkcji zeliwa, można spawac, można stosowac lano-spawanie, ma mniejsza lejność, tendencje do tworzenia jam skurczowych, odlewy często się krzywią , można prostować,odlewy zawsze podlegaja obróbce cieplnej, piecem do topienia staliwa jest konwektor.zasypuje się żeliwem i przepłukuje, 1700⁰C, 1500-1550⁰C temp zalewania staliwa. MATERIAŁY FORMIERSKIE I RDZENIOWE:podstawowe[piaski, gliny], pomocnicze[spoiwa, pył weglowy
Wyszukiwarka