Dzieło sztuki - wytwór artystyczny o określonym sensie i wysokich walorach estetycznych. Poza funkcją estetyczną dzieła sztuki pełnią też inne funkcje np.: wychowawczą, poznawczą, użytkową, religijną

Sztuka - to twórczość artystyczna, której wytworami są dzieła o wartościach estetycznych właściwych danej kulturze.

Kultura - to ogół materialnego i duchowego dorobku ludzkości, gromadzony, wzbogacany i przekazywany z pokolenia na pokolenie.

Cywilizacja - stan rozwoju społeczeństwa w danym okresie historycznym, uwarunkowany stopniem opanowania przyrody przez człowieka

Św. Franciszek- I stygmatyk, założył zakon żebraczy, „kościół musi wyjśc na ulicę”

Starożytność-

3k-476pne

Chrześcijaństwo, Sokrates, Mity

Oddzielenie ciała od duszy

Pierwsze państwa-miasta

-pismo

Sumerowie-

Podział koła na 360'

Pismo klinowe

Liczby (sys 12 i 60)

Kalendarz

Hammurabi- kodeks - 1800pne

Architektura-

Geometria, bez koła

Posągi, rzeźby przed budowlami

Hierarchia- na rys duży -ważny

Frontalność- nogi, twarz z boku, ciało od przodu

Requiem- msza za zmarłych

Msza- utwór cykliczny i muzyczny złożony z kilku części. Jest to muzyczne opracowanie części stałych (śpiew na wejście, ofiarę, itd.)

Stałe części mszy:

- Kyrie- nie zmiłuj się nad nami

- Gloria- Chwała na wysokości

- Credo

- Sanctus- święty święty

- Benedikus

- Agnus dei

Antyk-

Carpe Diem- chwytaj dzień

Panta thei- wszystko płynie

Filozofia- poszanowanie i umiłowanie mądrości

Architektura- budownictwo podniesione do rangi sztuki

Dzieli się na 3 okresy:

archaiczny - do VI w p.n.e (do podboju persów) w tym okresie kształtują się style dorycki i joński. powstają pierwsze murowane świątynie

klasyczny - od V do IV w p.n.e. (do podboju grecji przez aleksandra wielkiego) okres świetności aten. powstają najpiękniejsze budowle akropolu ateńskiego. porządki architektoniczne osiągają szlachetne, wypracowane proporcje. powstaje porządek koryncki

hellenistyczny - od III do i w p.n.e. architektura grecka rozprzestrzenia się na cały ówczesny wschód. sztukę tego okresu charakteryzuje różnorodność i wielość prądów. uduchowienie i zmysłowość obok klasycznej prostoty i umiaru

porządek dorycki- jest najstarszym z trzech stylów greckich. kolumny są surowe i przysadziste. kolumna dorycka nie ma bazy i stoi bezpośrednio na stylobacie. stosunek podstawy kolumny do wysokości wynosi 1: 6. trzon żłobkowany. żłobki łączą się ze sobą pod kątem ostrym. forma zaczerpnięta z konstrukcji drewnianej.

Porządek joński- subtelniejszy w proporcjach - 1 : 8; 1 : 9. Kolumny słabiej zwężają się ku górze i są szerzej rozstawione niż w porządku doryckim. Stoją na bogato profilowanych bazach. W pionie żłobki kończą się zaokrągleniem od góry i od dołu. Głowica w formie baranich rogów noszących nazwę wolut lub ślimacznic. Część środkowa woluty lekko się ugina. Pomiędzy wolutami pierścień echinusa zornamentem z wolich oczek i opaską z perełek. Fryz pokrywa ciągła dekoracja rzeźbiarska.

Porządek koryncki- głowica ma kształt kielicha uformowanego

z dwóch rzędów liści akantu. ponad nimi 8 małych wolutek podtrzymuje płytkę abakusa. fryz bogato rzeźbiony, lub malowany w meandry lub palmety

Partenon- świątynia Ateny

Propyleje- brama

Erechtejon- kolumny w kształcie kobiet

ŚREDNIOWIECZE

476-1453(upadek cezara) / 1492 (Ameryka)

Arch:

Styl romański (IX-XIII)

Augustyn- prawo powszechnej symboliki, kościoły budowane jako twierdze

Fig. Geometryczne-

Ciosy kamienne- symbol osób kościelnych

Biforia - dwa okna triforia- 3 okna

Portal- wejście

Kruszwica- najstarszy zabytek romański w PL

Ambit- przedłużenie nawy bocznej do dokoła ołtarza.

GOTYK

Katedra „Notre Dame”

W kościołach jasno, dzięki witrażom -> „bóg jest światłością”

Ambit- obejście

Cechy konstrukcji gotyckiej:

sklepienia krzyżowo - żebrowe

przypory i łuki przyporowe

diafaniczność (przejrzystość, przezroczystość)

ostrołuk

wertykalizm (strzelistość,podkreślenie pionowych elementów budowli)

głowice z liściaste.

Cystersi

1098- założony przez Benedykta we FR

Zasada „ora et labora”

---