 | Pobierz cały dokument uklad.oddechowy.weterynaria.vet.od.adama.x.x.doc Rozmiar 525 KB |
Jaka jest funkcja układu oddechowego?
Metabolizm komórek zwierzęcych wymaga ciągłego dostarczania tlenu oraz usuwania jego produktów końcowych (dwutlenku węgla i wody). Zwierzęta wykształciły w drodze ewolucji układy oddechowe o różnym stopniu skomplikowania: od form najprostszych (oddychanie przez powłokę ciała), przez uproszczone pojedyncze narządy po rozbudowane systemy z parzystymi narządami.
Wymiana gazowa pomiędzy organizmem a jego otoczeniem może odbywać się po spełnieniu pewnych warunków:
błona przepuszczalna dla gazów musi być wystarczająco wilgotna
odpowiednio wysoka prężność tlenu w otoczeniu
odpowiednio wysoka prężność dwutlenku węgla w płynach ustrojowych
Jak oddychają pierwotniaki gąbki, jamochłony, płazińce i obleńce?
Pierwotniaki - całą powierzchnią ciała za pomocą dyfuzji przez zwilżoną powłokę ciała.
Gąbki - oddychanie zachodzi całą powierzchnią ciała. Gąbki są wrażliwe na odpowiednie stężenie tlenu w wodzie
Parzydełkowce - oddychają całą powierzchnią ciała. Zamieszkują wody czyste, dobrze natlenione.
Płazińce - oddychają całą powierzchnią ciała, natomiast formy pasożytujące wewnętrznie oddychają beztlenowo na drodze fermentacji (rozkład glikogenu).
Obleńce - oddychają całą powierzchnią ciała, natomiast formy pasożytujące wewnętrznie oddychają beztlenowo na drodze fermentacji (rozkład glikogenu). Dodatkowo niektóre formy larwalne obleńców są wrażliwe na stężenia tlenu, przemieszczając się wraz z jego wzrostem.
Jak oddychają skąposzczety, wieloszczety i pijawki? Podobieństwa i różnice.
Podobieństwa:
Wodne organizmy, takie jak wieloszczety i niektóre skąposzczety mają skrzela zewnętrzne - cienkościenne wyrostki naskórka, zaopatrzone w naczynia krwionośne, osadzone na parapodiach lub bezpośrednio na worze powłokowym segmentów głowy czy tułowia. U wieloszczetów jako skrzela mogą także funkcjonować bogato unaczynione czułki, wąsy grzbietowe notopodiów czy całe notopodia, albo jako skrzela funkcjonują nitkowate wyrostki neuropodiów.
Lądowe organizmy, takie jak niektóre wieloszczety, skąposzczety i wszystkie pijawki oddychają całą powierzchnią ciała. U nich w pokryciu ciała występują liczne naczynia krwionośne włosowate, odchodzące od centralnych części układu krążenia, ułatwiające wymianę gazową.
Organizmy lądowe posiadają komórki gruczołowe w naskórku. Wydzielają one śluz, dzięki czemu powierzchnia ciała jest stale wilgotna. Tlen z powietrza rozpuszcza się w śluzie i poprzez powłoki ciała dyfunduje do sieci naczyń włosowatych tuż pod zewnętrzną warstwą komórek naskórka.
Różnice zależą od:
środowiska, jakie zamieszkuje dany organizm
 | Pobierz cały dokument uklad.oddechowy.weterynaria.vet.od.adama.x.x.doc rozmiar 525 KB |