POLONEZ

Z franc. (danse) polonaise = (taniec) polski. Do XVIII wieku znany pod nazwą polacca.

Charakterystyka muzyczna:

• Ogólny charakter muzyki - muzyka poważna o różnym wyrazie: od spokojnej, a nawet smętnej

(np. ”Pożegnanie Ojczyzny” Ogińskiego) do bardzo

dynamicznej

• Tryb - majorowy lub minorowy

 Takt -

• Tempo - wolne lub średnie

Charakterystyka ruchowa:

• Ruch spokojny, opanowany, płynny, podkreślający umiar i kulturę zachowania się, nie pozbawiony jednak dynamiki, przejawiającej się w postawie

Kompozytorzy polonezów stylizowanych:

• Michał Kleofas Ogiński

• Józef Elsner

• Karol Kurpiński

• Fryderyk Chopin

• Stanisław Moniuszko

 krakowiak

Polski taniec narodowy od XVIII wieku. Taniec ludowy ziemi krakowskiej.

Charakterystyka muzyczna:

• ogólny charakter muzyki - muzyka o charakterze wesołym, żywym

• tryb - przeważnie majorowy

• charakterystyczny motyw muzyczno-rytmiczny: synkopa ćwierciowa, czyli przesunięcie akcentu na słabą część taktu

• takt -
  

• tempo - średnie (krakowiak towarzyski) lub dość szybkie (krakowiak widowiskowy)

Charakterystyka ruchowa:

• ruch żywy, dynamiczny, sprężysty, w pewnych momentach ostro zakończony

Kompozytorzy krakowiaków stylizowanych:

• Karol Kurpiński
  

• Fryderyk Chopin

• Stanisław Moniuszko

• Zygmunt Noskowski

• Ignacy Jan Paderewski

• Ludomir Różycki

 

 MAZUR

Ogólna nazwa wielu tańców ludowych zwłaszcza środkowej i zachodniej Polski. Nazwa “mazur” pochodzi od regionu Mazowsze. Bogactwo rytmiczne mazura przyczyniło się do jego szerokiego rozpowszechnienia jako tańca narodowego.

Charakterystyka muzyczna:

• Ogólny charakter muzyki - muzyka żywa, dynamiczna, “porywająca do tańca”, urozmaicona akcentami w różnych częściach taktu

• Tryb - przeważnie majorowy, często jednak połączony z minorem

• Takt -
  
  

 

• Tempo - średnie (mazur towarzyski) lub szybkie (mazur widowiskowy)

Charakterystyka ruchowa:

• Ruch posuwisty, płynny, elegancki, “godny”, a jednocześnie pełen fantazji, rozmachu i dynamiki, zamaszysty

Kompozytorzy mazurów i mazurków stylizowanych:

• Józef Elsner
  

• Karol Kurpiński

• Fryderyk Chopin

• Stanisław Moniuszko

• Henryk Wieniawski

• Karol Szymanowski

 

OBEREK

Polski taniec ludowy od końca XVII w. Nazwa “oberek” pochodzi od ruchu obrotowego, wirowego w tańcu.

Charakterystyka muzyczna:

• Ogólny charakter muzyki - muzyka żywa, płynna (kolistość linii melodycznej), rytmicznie częstotliwa

• Tryb - przeważnie majorowy, rzadko minorowy

• Takt - przeważnie ,
  niekiedy
  

 

• Tempo - szybkie (oberek towarzyski) lub bardzo szybkie (oberek widowiskowy

Charakterystyka ruchowa:

• Przeważają wirowe formy ruchu

• Ruch szybki, lekki, “zwiewny”, dynamiczny w momentach przytupywania, pełen rozmachu w momentach przyklęków

Kompozytorzy oberków stylizowanych:

• Henryk Wieniawski
  

• Roman Statkowski

• Grażyna Bacewicz

KUJAWIAK

Taniec ludowy pochodzący z Kujaw.

Charakterystyka muzyczna:

• Ogólny charakter muzyki - muzyka spokojna, “nastrojowa”, nieco smętna, nie pozbawiona jednak pewnej dynamiki

• Znaczna monotonność rytmiczna wynikająca z powtarzalności motywów rytmicznych co 4 lub nawet co 2 takty

• Tryb - minorowy

• Tonacja - mollowa

• Takt -
  

• Tempo - wolne lub średnie

• Charakterystyczne motywy muzyczno-rytmiczne jak w mazurze

Charakterystyka ruchowa:

• Ruch płynny, “miękki”, a jednocześnie sprężysty i zdecydowany, nie pozbawiony potencjalnej dynamiki

• Przeważają wirowe formy ruchu

Kompozytorzy kujawiaków stylizowanych:

• Oscar Kolberg

• Fryderyk Chopin

• Henryk Wieniawski

---