Podkrólestwo: Placozoa

Typ: Placozoa (płaskowce)

Typ: Cnidaria

Podtyp: Metagenetica

Gromada: Hydrozoa (stułbiopławy)

Rząd: Hydroida (stułbiowce, dzwonkopławy) - do tego rzędu zalicza się wszystkie stułbie jakie żyją w naszych wodach

Chełbia nie parzy- można ją wziąć do ręki i nic się nie stanie, ale jeżeli ktoś nadepnie i pojawiają się rany w skutek wystrzelenia parzydełek to tylko przez bełtwę festonową

Pelmatohydra oligactis (Błaszak str. 102)

(Zdjęcie polipa w słoiku- stułbia); gatunek który jest generalnie słodkowodny, ale zdarza się że spotyka się go u ujść rzek do morza- w zbiornikach, meandrach gdzie ta woda jest lekko słonawa- wyjątkowy przypadek

Chlorohydra viridissima (Błaszak str. 102)

Bardzo popularna, stułbia zielona- symbioza z jednokomórkowymi chlorellami

Hydra vulgaris (Błaszak str. 102)

Stułbia płowa, najbardziej popularna, najliczniejsza w naszych zbiornikach wodnych, osiadłej, prowadzącej z reguły tryb życia kolonijny (kolonie tworzone przez osobniki zupełnie nie zależne- nie zrośnięte jamami chłonąco- trawiącymi)

Gatunki morskie, typowo kolonijne:

Obelia pumila - w Bałtyku można spotkać(Błaszak str. 105)

Dynamena pumila

Wszyscy myślą generalnie że rafy koralowe są tworzone przez koralowce, bardzo duży udział w tworzeniu raf mają przedstawiciele tego rzędy; REAL- akwaria

Millepora alcicornis (Błaszak str. 107)

Rząd: Siphonophora Rurkopławy

Rzadko się zdarzają wolno pływające, częściej występują dość mocno rozbudowane kolonie; bardzo często w obrębie tej koloni te osobniki które w niej występują są przystosowane do pełnienia określonych funkcji

Często meduza jest bardzo silnie uwsteczniona, w zasadzie tylko i wyłącznie do takiego worka przyczepionego z boku do kolonii produkującego gamety

To są osobniki które są polipami przystosowanymi do pełnienia określonych funkcji, mamy takie które pełnią funkcję trawienną (gastrozoidy); mamy tzw. daktyloidy które najczęściej pełnią funkcję bądź czuciową bądź ochronną, czyli w boku tych daktyloidów czyli wokół czułek daktyloidów bardzo często występują liczne parzydełka rozmaitych typów; są tzw. gonozoidy czyli te które będą brały udział w reprodukcji, bardzo często tymi gonozoidami są przekształcone meduzy; mamy również tzw. pneumatofory ponieważ część z tych koloni unosi się na powierzchni wody, to te pneumatofory właściwie spełniają rolę takich troszeczkę pęcherzy pławnych (będziemy mieli 2 takie charakterystyczne gatunki z których 1 pływa po powierzchni, tworząc bardzo liczne kolonie tzw. kołmidia, natomiast drugi z reguły zamieszkuje toń wodną ale dzięki właśnie tym pneumatoforom w obrębie których może zmieniać się poziom gazów, również on dzięki temu może zmieniać głębokość

Bardzo często zamieszkują takie wody które są wodami bardzo ciepłymi, czyli takie wody tropikalne bądź subtropikalne- częściej, bo w zasadzie ma charakter kosmopolityczny, czyli występuje w bardzo wielu zbiornikach czy to oceanach czy morzach, ale pod warunkiem że są to najczęściej ciepłe zbiorniki i do tego jeszcze czasami dość znacznie wysolone

Larwa dość charakterystyczna, w zasadzie bardzo zbliżona do planuli, ale z racji tego że mamy tutaj tzw. rurkopławy również larwa ma swoją nazwę ze względu na specyfikę takiego rzędu

Rozbudowana kolonia- zd:

- Nektosom- ta część która wystaje ponad linię wody

- pneumatofory wypełniane gazem

- pod powierzchnią wody zanurzona jest dalsza część koloni i tutaj mamy kormidia (kolonie)

- odpowiedniki polipów trawiennych tzw. gastrozoidy

- niekiedy nici gastrozoidów- mogą służyć do chwytania pokarmu bo należy pamiętać o jednej rzeczy, że takie kormidia czy tego typu gatunki które widzimy to w większości są gatunkami drapieżnymi- polują na inne zwierzęta najczęściej jakieś drobne ryby; i takie właśnie ramiona gastrozoidów mogą do tego służyć

- gonozoidy- bardzo silnie zredukowane meduzy

- podstawa koloni z której poszczególne kormidia się odłączają bo bywa też tak że po wytworzeniu pewnej liczby kormidiów taka duża kolonia może się rozpaść i każde kormidiów będzie jakby początkiem nowej kolonii; rzadko takie osobniki pływają w pojedynkę

Physalia physalis (Błaszak str. 110) Żeglarz portugalski

Kosmopolityczny, z bardzo charakterystycznym żagielkiem, niekiedy czułki zawierające parzydełka takiego kormidium mogą się ciągnąć na długości kilkudziesięciu metrów, bardzo silnie parzące dla człowieka, gatunek groźny, często jest tak że taki żeglarz nie pływa w pojedynkę tylko tworzą się ławice które mają (do tego bardzo ładne bo są różnokolorowe) ale o powierzchni kilkudziesięciu czasem kilkuset metrów kwadratowych, także jeśli się wpadnie w taką ławicę to kończy się to dla człowieka tragicznie

0x01 graphic
0x01 graphic

Physophora hydrostatica (Błaszak str. 109)

Mniejszy, zamieszkujący morza bądź oceany bardzo silnie wysolone ale również ciepłe, dość popularna w oceanie Atlantyckim, zamieszkujące na dość znacznych głębokościach; swoją nazwę zawdzięcza przede wszystkim takiej bardzo charakterystycznej luminescencji oraz temu że pneumatofor ma możliwość zmiany objętości; i ten gatunek może pływać przy powierzchni albo znajdować się na dość znacznej głębokości pod lustrem wody

Gromada: Scyphozoa Krążkopławy

(co nie oznacza że w cyklu rozwojowym brak jest polipa, bo polip występuje, rozmnaża się bezpłciowo, ale jest wyraźnie formą zredukowaną w stosunku do meduzy i będziemy mieć również takie gatunki gdzie ten polip będzie bardzo silnie uwsteczniony

Rząd: Semaeostomae (pominięty- nie omawiany- tylko przedstawiciele):

Tylko chełbia modra jest taka blada

Aurelia aurita (Chełbia modra, bałtycka) (Błaszak str. 98)

Nie dużych rozmiarów, rozpoznaje się samca i samicę po gonadach: samica ma właśnie takie żółtawe, samiec- mleczno białe, można spotkać ją od mniej więcej od przełomu maja czerwca do końca sierpnia na wybrzeżu, nie w każdym miejscu- im bliżej granicy z Niemcami tym rzadziej występuje, dużo częstsze przepadki są w okolicach zatoki gdańskiej (tam jest dość sporo tych osobników), nie jest to gatunek parzący czyli właściwie (parzydełka ma) natomiast po spotkaniu z tym osobnikiem nic się wielkiego stać nie powinno; i to jest taki nasz rodzimy gatunek jeżeli chodzi o krążkopławy- innych nie ma

0x01 graphic

Cyanea capillata (Bełtwa festonowa) (Błaszak str. 98, 121)

Czasami zdarza się że przypływa do Bałtyku: szczególnie w okresie zimowym, jesienno zimowy, ale bywa też że pojawia się w takim okresie, jeżeli lato nie jest zbyt ciepłe to może się pojawić również w okresie późno wiosennym i wczesno letnim, przepływa z morza północnego; jest to największa żyjąca współcześnie meduza; średnica dzwonu przekracza 2 metry, jeżeli doliczymy sobie czułki to u takiej dużej Bełtwy jest to od 30 do 30- kilku metrów- tylko w morzu północnym, Atlantyku; w morzu Bałtyckim osiąga tak kilkanaście cm; dość silnie parząca; jeżeli się zdarzają przypadki poparzeń to najczęściej są wywołane przez Bełtwę festonową; szczególnie u dzieci może powodować niekiedy dość rozległe rany na stopach np. jeżeli się na nią nadepnie

0x01 graphic

Pelagia noctiluca (Błaszak str. 99)

Bardzo mocno rozpowszechniona przede wszystkim w morzu śródziemnym, również w oceanie atlantyckim, indyjskim; to jest właściwie gatunek który można uznać za gatunek kosmopolityczny, o niedużych wymaganiach troficznych, dość mocno rozpowszechniony, swoją nazwę zawdzięcza takim bardzo charakterystycznym świecącym gonadom; również gatunek który jest dość parzący i niekiedy przy zebraniu się dość dużej ławicy jest przyczyną dość dużych strat jeżeli chodzi o hodowlę niektórych ryb które znajdują się w pobliżu otwartych wód morskich. Bywają takie ławice które liczą sobie kilkanaście kilometrów kwadratowych także tam są setki tysięcy osobników wtedy; bardzo często bywa też tak że szczególnie jeśli ktoś lubi pływać na desce surfingowej to powinien być wyposażony właśnie w taki piankowy skafander- to nie jest wymysł- ten skafander chroni przede wszystkim przed jedną rzeczką a mianowicie po wpadnięciu w ławicę takich osobników można wyjść powrotem, bo bez już się po prostu nie da. Poparzenia są naprawdę na tyle rozległe że człowiek jest się wstanie po prostu utopić. Dlatego też te skafandry zakłada się nie z zimna.

0x01 graphic

Gromada: Cubozoa (Kostkopławy, meduzy kostkowe)

Gdybyśmy rozpatrywali najbardziej jadowite zwierzęta jakie występują to te są najbardziej jadowite. Z reguły meduza liczy sobie maksymalnie do 2- 3 cm średnicy, jeżeli chodzi o dzwon, a są i mniejsze. Natomiast obliczono że osa morska zawiera tyle jadu który byłby w stanie zabić 60 dorosłych osób za jednym razem.

Kiedyś meduzy kostkowe były włączane do Krążkopławów, natomiast od pewnego czasu, od kilku lat, ze względu właśnie na takie bardzo charakterystyczny kwadratowy kształt (od góry jak się patrzy to meduza ma kształt takiego kwadratu, takiej kostki) i dlatego pojawiły się tzw. kostkopławy. Okazało się że mają one coś co przypomina troszeczkę zmysł wzroku, czyli potrafią doskonale lokalizować swoją ofiarę. Selekcjonują ofiary pod względem wielkości, duża część meduz kostkowych tą umiejętność posiada, to znaczy nie kąsają ofiar o których wiedzą że i tak się nie uda strawić, ani zabić za pierwszym razem. Także bywa tak, ze np. jeżeli taka meduza kostkowa obdarzona jest mniejszą ilością jadu czyli nie jest w stanie wyrządzić człowiekowi szkody to po prostu go omija i woli polować na przykład na mniejsze ryby które wiadomo że się uda zabić i potem strawić.

Wszystkie 19 gatunków- skrajne drapieżniki, jeżeli się porówna ilość upolowanego mięsa, które konsumują to wielokrotnie to przewyższa ich masę a są dość drapieżne.

Charybdea (Carybdea) marsupialis (Błaszak str. 101)

Nie dużych rozmiarów; jest niekiedy bardzo dużym problemem na plażach jeżeli chodzi o morze śródziemne, bo jest dość mocno rozpowszechniona w tamtych miejscach.

0x01 graphic

Chironex fleckeri (Błaszak str. 101) osa morska

Występuje najczęściej u zachodnich wybrzeży Australii i tam bardzo często plaża jest zamykana bo są to gatunki które żyją właściwie w strefie pływów czyli ten okres reprodukcji odbywa się cyklicznie, rzadko się zdarza że meduzy kopulują na otwartej przestrzeni morskiej, najczęściej ta kopulacja odbywa się w pobliżu brzegu i po kopulacji często duża część populacji zostaje wyrzucona na brzeg czyli po wydaleniu na zewnątrz gamet- jest to dla nich tak wyniszczający proces że po prostu one zdychają bardzo często i takie martwe są wyrzucane czasem w dość sporej ilości . Zanim się otworzy plaże są one przez ratowników przeczesywane czyli ciągnie się po prostu specjalną płachtę w którą łapane. Jeżeli znajdą choć 1 osobnika to plażą jest zamykana, bo jest to znak ostrzegawczy ze rozpoczyna się okres godowy.

0x01 graphic

Podtyp: Metagenetica

Gromada: Anthozoa koralowce

Brak jest meduzy, reprodukcja w zasadzie bezpłciowa

Bardzo często żyjące w symbiozie z innymi rakami bądź rakami- szukają schronienia w obrębie muszli, bądź wykorzystują je jako środek lokomocji a te zapewniają mu ochronę w postaci czułek zawierających właśnie parzydełka

W zależności ile mamy przegród w jamie chłonąco- trawiącej wyróżnia się 2 podgromady: Hexacorallia i Octocorallia

Nie u wszystkich bo mogą być 2 rodzaje szkieletu: zewnętrzny, wewnętrzny

Rozmnażanie płciowe dość rzadkie, bywa też taka sytuacja że mamy w obrębi koloni takie polipy które produkują gamety, czyli tutaj tak naprawdę bardzo silnie jedno z pokoleń jest uwstecznione i w zasadzie polip jest tutaj przygotowany do produkcji gamet;

Przetrzymywane w formalinie tracą swoją barwę- formalina wypłukuje barwnik

Podgromada: Hexacorallia (korale sześciopromienne)

Kolonie o skomplikowanej budowie, ciągnące się przez wiele kilometrów czy zajmujące tak naprawdę dość duże powierzchnie bo tutaj, generalnie do koralowców będą zaliczane takie korale które tworzą tzw. rafy koralowe czyli tam mamy wiele tysięcy często osobników połączonych ze sobą w jedną jamę chłonąco trawiącą, czyli często jest tak że osobniki te są tak silnie wyspecjalizowane ze zanika właściwie taka indywidualność, czyli mamy grupy osobników które pełnią ściśle określone funkcje i do tego jeszcze są ze sobą zrośnięte tymi jamami- zanikają przegrody i tworzy się jedna wielka przestrzeń

Żyjące samotnie polipy które nie wytwarzają szkieletu

Rząd: Actiniaria Ukrwiały

Anemonie sulcata (Błaszak str. 112)

Anemonie equina (Ukwiał koński) (Błaszak str. 112)

Adamsia palliata (Błaszak str. 112)

Żyje w symbiozie z krabem pustelnikiem

Rząd: Madreporaria Korale madreporowe

Czyli tzw. rafa która się tworzy w skutek odkładania tej płytki

Gatunki z tego rzędu są bardzo wrażliwe na zanieczyszczenie wody- ważne bio- wskaźniki jeśli chodzi o stopień zanieczyszczenia

Madrepora sp. (Błaszak str. 114)

Goniastrea sp.

Podgromada: Octocorallia

Rząd: Gorgonaria

Gorgonina- substancja która jest związkiem organicznym bardzo zbliżonym do sponginy

Corallium rubrum (Koral szlachetny, czerwony) (Błaszak str. 119)

Dość mocno rozpowszechniony np. w morzu śródziemnym ale też u wybrzeży Japonii pojawiające się coraz częściej- został tam przeniesiony w sposób sztuczny, dobrze się przyjął, wykorzystywany do wykonywania różnego rodzaju ozdób

0x01 graphic
0x01 graphic

Typ: Ctenophora Żebropławy

Z reguły kilku centymetrowe; nazwa bierze się od tego że widać jest z zewnątrz takie charakterystyczne żeberka

Ramiona chwytne, wykształcony układ pokarmowy- niedrożny (niektórzy dopatrują się otworów odbytowych) (otwór gębowy, gardziel, żołądek, kanał analny którym przesuwa się nie strawiona część pokarmu)

2 bieguny: oralny z otworem gębowym i aboralny z narządem szczytowym i po bokach tego narządu mamy udrożniony układ pokarmowy czy też udrożnioną jamę chłonno- trawienną i tutaj te otwory są 2

Taka zdolność pojawia się również u kręgowców (zjawisko neotenii jest jakby w pewnym sensie fizjologicznym zbliżona do tzw. dyssogonii)

Pleurobranchia pileus (Parowitek) (Błaszak str. 137)

Gatunek spotykany w Morzu Bałtyckim, rzadko u wybrzeży Polski, najczęściej u wybrzeży Szwecji bądź Danii, niedużych rozmiarów polujący na inne zwierzątka

0x01 graphic

Cestus veneris (Pas Wenery) (Błaszak str. 138)

Beroe cucumis (Świętognica ogórkowata) (Błaszak str. 138)

Również występuje w morzu Bałtyckim

0x01 graphic



Wyszukiwarka