OTOCZENIE ORGANIZACJI

Wykład 2

Cel wykładu

Zidentyfikowanie zewnętrznych i wewnętrznych uwarunkowań funkcjonowania i efektywności organizacji.

Struktura wykładu

1. Elementy składowe otoczenia organizacji

2. Model interesariuszy w otoczeniu organizacji

3. Analiza wpływu otoczenia na organizację

4. Modele efektywności organizacji

Elementy składowe otoczenia organizacji

Otoczenie dalsze

Otoczenie ekonomiczne

Ogólna kondycja systemu gospodarczego,

w którym działa organizacja.

Otoczenie technologiczne

Dostępne metody organizacji zasobów i wytwarzania produktów oraz rozwój nauki i techniki z tym związany.

Otoczenie socjokultorowe

Zwyczaje, nawyki, normy kulturowe i społeczne, wyznawane wartości, język, demograficzne cechy społeczeństwa, zróżnicowanie etniczne, itp.

Otoczenie prawno-polityczne

Państwowa regulacja działalności organizacji i ogólne stosunki między gospodarką a państwem.

Otoczenie międzynarodowe

Rynki i organizacje zagraniczne,

oddziałujące na podmioty krajowe, regulacje prawa międzynarodowego i umowy z zagranicą.

Podmioty otoczenia bliższego

Konkurenci

To inne organizacje, które konkurują z nią o zasoby i rynki zbytu, próbując przedstawić lepszą ofertę.

Klienci

Nabywają produkty oferowane przez organizację.

Dostawcy

To organizacje, które dostarczają zasoby innym organizacjom.

Regulatorzy

To jednostki, które mogą kontrolować, regulować lub w inny sposób oddziaływać na politykę i praktyki organizacji.

Sojusznicy strategiczni

To organizacje współpracujące ze sobą w ramach jakiegoś przedsięwzięcia.

Sojusze:

• komplementarne

• ścisła integracja

• addytywne

Umiejscowienie aliansów strategicznych

Podmioty otoczenia wewnętrznego

Właściciele

To wszystkie podmioty, które uczestniczą we własności daną organizacją.

Zarząd

Nadzoruje zarządzanie organizacją, reprezentuje ją w kontaktach zewnętrznych.

Pracownicy

Osoby zatrudnione w danej organizacji.

Elementy otoczenia wewnętrznego

Środowisko fizyczne

Budynki, wyposażenie, maszyny i urządzenia - warunki fizyczne pracy

Kultura organizacyjna

Zestaw wartości, norm, zachowań, zwyczajów, postaw, symboli podzielanych w danej organizacji.

Otoczenie wewnętrzne:
elementy składowe organizacji

Cel

Zasoby

Struktura

Procesy

Model interesariuszy w otoczeniu organizacji

Otoczenie pośredniego oddziaływania

Otoczenie bezpośredniego oddziaływania

• Interesariusze zewnętrzni:

• konkurenci,

• klienci,

• dostawcy,

• regulatorzy,

• związki zawodowe,

• sojusznicy strategiczni

• instytucje finansowe.

• Interesariusze wewnętrzni:

• pracownicy,

• udziałowcy,

• zarząd.

Analiza wpływu otoczenia na organizację

Analiza otoczenia organizacji

• Identyfikuje uwarunkowania funkcjonowania organizacji.

• Dostarcza danych do zarządzania organizacją, głównie planowania.

Metody analizy otoczenia organizacji

Metody analizy otoczenia zewnętrznego		Metody analizy otoczenia wewnętrznego
Otoczenia dalszego	Otoczenia bliższego	Całościowe	Cząstkowe
Ekstrapolacja trendów, Analiza luki strategicznej, Opinie ekspertów (metoda delficka), Scenariusze PEST	Analiza „5 sił”, Analiza kluczowych czynników sukcesu w branży, Mapy grup strategicznych, Krzywa doświadczeń	Kluczowe czynniki sukcesu, Analiza łańcucha wartości, Bilans strategiczny przedsiębiorstwa	Cykl życia produktu, Cykl życia technologii, Metody portfelowe

Analiza PEST

Analiza otoczenia zewnętrznego:

• P - otoczenia polityczno-prawne

• E - otoczenie ekonomiczne

• S - otoczenie socjokulturowe

• T - otoczenie technologiczne

Analiza SWOT (TOWS, WOTS)

• S - siła, W - słabość (wada), O - okazje, T - zagrożenia (trwoga, trudności zewnętrzne)

• Każdą szansę i zagrożenie ocenia się wg prawdopodobieństwa wystąpienia i znaczenia dla organizacji.

• Każdą siłę i słabość ocenia się wg znaczenia dla powodzenia realizacji strategii.

Analiza SWOT - prezentacja tabelaryczna

Szanse / Zagrożenia (OT)
czynnik	prawdopodobieństwo wystąpienia (0-1)	wpływ: pozytywny (1-5), negatywny ((-1)-(-5))	ocena ważona
Pojawienie się nowych klientów Pojawienie się nowych konkurentów Zmiany prawa Wzrost sektora…
Silne strony / Słabe strony (SW)
czynnik	znaczenie dla realizacji strategii (0-1)	czynnik: pozytywny (1-5), negatywny ((-1)-(-5))	ocena ważona
Reputacja Udział w rynku Portfel produkcji Koszty…

Pięć sił konkurencji M.E.Porter'a

Kryteria oceny siły dostawców i klientów

• Stopień względnej koncentracji sektora

• Stopień uzależnienia jakości

• Stopień zróżnicowania produktu

• Wskaźniki kosztu transferu

• Możliwość integracji w przód i wstecz

• Rozkład wartości dodanej

• Koncentracja wymiany

Zagrożenia zewnętrzne

Nowi konkurenci:

• im niższe są koszty wejścia do danej dziedziny działalności,

• im bardziej jest ona rentowna,

• stwarza możliwości długookresowego wzrostu.

Producenci dóbr substytucyjnych

• rozwój technologii.

Determinanty konkurencji wewnątrz sektora

• Wskaźnik koncentracji sektora,

• Wzrost sektora,

• Stopień zróżnicowania konkurentów,

• Stopień różnicowania produktu,

• Poziom kosztów stałych i zapasów,

• Bariery wyjścia z rynku.

Charakterystyki otoczenia

Stopień zmienności

• Zakres, w jakim otoczenie jest względnie stabilne lub względnie dynamiczne.

Stopień złożoności

• Zakres, w jakim otoczenie jest względnie proste lub względnie złożone.

Zmienność otoczenia

• niski stopień niepewności - otoczenie proste i stabilne

• umiarkowana niepewność - otoczenie proste i dynamiczne lub złożone, ale stabilne

• wysoki stopień niepewności - otoczenie dynamiczne i złożone

Typy otoczenia

• Stabilne - niska niepewność

• Zmienne - umiarkowana niepewność

• Burzliwe - duża niepewność

Modele efektywności organizacji

KONSPEKTY DO WYKŁADÓW Z PODSTAW ZARZĄDZANIA dr M. Rozkwitalska

8

---