Aztekowie - naród słońca
Kim byli Aztekowie?
|
|
|
|
Azteccy farmerzy byli ludźmi lubiącymi pracę, blisko związanymi z ziemią. Ich potomkowie byli dobrymi ludźmi.
Dzisiaj już coraz mniej Meksykan mówi w języku nahuatl, dawnym języku Azteków. To był bardzo poetycki język.
Pokolenia uczonych zajmują się nauką manuskryptów i archeologicznymi znaleziskami, które skrywa ta przebogata ziemia, oraz wszystkim co zostało w pamięci Meksykan. Porównując współczesne wierzenia ze starymi pojęciami Azteków, poraża nieprawdopodobne podobieństwo.
Ci, których pasjonuje kultura Azteków, a jest ich wielu, korzystają z bogatej spuścizny historyków. Poznając ich historię, uważałam Azteków za ludzi pełnych okrucieństwa. Poznając później ich mądrość i dobroć, myślałam: dobrzy ludzie, źli bogowie.
Azteckie imperium
|
|
|
|
Aztekowie tak jak Ateńczycy i Rzymianie z dumą identyfikowali się ze swoją stolicą. Mieli wszystkie podstawy do tego, żeby czuć się dumnie. Ci pracowici ludzie zaczęli tworzyć stolicę na błotnistych terenach, gdzie było parę chatek ze słomy i gliny, a stworzyli jedno z piękniejszych miast świata, które odwiedzali królowie i inni znani ludzie z dalekich stron.
Przed przybyciem Hiszpanów to jest przed 1519 r. miasto-wyspa zajmowało terytorium 10 km kwadratowych i liczyło ponad 300 000 mieszkańców.
Za środek transportu i komunikacji służyły łódki typu kanoe. Ci którzy mogli porównać Rzym czy Konstantynopol, byli zachwyceni tutejszą wygodą, organizacją, porządkiem i pięknem. Na początku Aztekowie sprzedawali ryby i ptaki w zamian za kamień i drzewo. Budowle wznoszono na palach, a także wykorzystywano kamienie z wulkanów, które były miękkie i świetnie nadawały się do modelowania. Ogromne targowiska posiadały własnych sędziów, którzy rozstrzygali wszelkie sprawy sporne związane z handlem.
|
|
|
|
|
Zgodnie z wierzeniami Azteków, aby istniał kosmos i słońce mogło przesuwać się po niebie bogowie potrzebowali ludzkiej krwi i serc. Zaniedbywanie składania ofiar bogom, oddawania im najcenniejszego - życia, sprowadziłoby na ludzi nieszczęścia.
Tym można wytłumaczyć liczne wojny, prowadzone przez Azteków. Przegranych brano do niewoli i wykorzystywano jako ofiarę dla bogów.
Wojownicy - ofiary, oddający swoją krew, aby napoić bogów, byli nazywani ludzie-orły, gdyż wznosili się oni na rajskie wyżyny, do słońca. Często byli wdzięczni za to wyróżnienie. Wierzono, iż dusze ich wracają na ziemię przemienione w kolibry - godło boga Huitzilopochtli, lub barwne motyle.
Rytuały i obrzędy religijne należały do symbolicznych środków wyrazu, poprzez które Aztekowie szukali kontaktu z rzeczywistością transcendentalną, ze światem boskim. Każdy szczegół życia Azteków opierał się na ich religii. Państwo i religia stanowiły całość.
|
|
|
|
Piedra del Sol - kalendarz aztecki
Przedstawiony poniżej na rysunku Piedra del Sol, czyli Kamień Słońca, zwany jest kalendarzem azteckim. Relief wyryty na kamiennym dysku przedstawia najstarszą wersję mitu o Słońcach. Przeplatające się akty twórcze i niszczycielskie, zachodzące w skali kosmicznej, zostały przedstawione na Kamieniu Słońca jako epoki powstawania świata:
Słońce Wiatru-Nahui Ehecatl
Słońce Ognia-Nahui Quiahuitl
Słońce Wody-Nahui Atl
Słońce Ziemi-Nahui Ocelotl
Słońce Ruchu-Nahui Ollon.
|
|
|
|
Tenochtitlan
|
|
|
|
Wielka Świątynia Tenochtitlan, ceremonialne i religijne centrum azteckiego imperium, została odkryta podczas wykopów pod budowę metra. Według historyków z tego miejsca Moctezuma, władca Azteków, pokazywał Kortezowi panoramę miasta. Znalezione tam figury Tlaloka boga deszczu i Huitzilopochtli boga wojny, mówią nam o ekonomicznej bazie imperium. Woda tak potrzebna do prac rolniczo -gospodarskich i wojna jako środek poborów daniny z podporządkowanych terytoriów. Wojna dawała także niewolników do pracy i ofiary do obrzędów religijnych. Najstarsza część Wielkiej Świątyni powstała około 1428 r., kiedy Aztekowie stali się całkowicie niezależni od innych narodów zamieszkujących ogromną dolinę. Budowa metra, umożliwiła ogromną ilość odkryć z prekolumbijskiej epoki. W 1790 r, przy budowie placu Broni (dzisiejsze Zokalo) odkryto Kamień Piątego Słońca, nazywany kamień - kalendarz.
Kolor zawsze był jednym z ważniejszych atrybutów azteckiej architektury. Do dnia dzisiejszego nie znamy nazwisk architektów i artystów, którzy stworzyli wiele świątyń i budowli, które zachwycają do dziś.
|
|
|
|
Tlatelolko
|
|
|
|
Na najważniejszym Placu Trzech Kultur w Meksyku, znajdował się Tlatelolko, miejsce życia bogatych kupców. Spełniali oni jednocześnie rolę agentów i szpiegów, podróżując po całym imperium w celach handlowych.
W centrum placu, znajdują się, czerwono-brązowe stare schody świątyni z napisem: 13 sierpnia 1521 Tlatelolko, pomimo bohaterskiego sprzeciwu, Cuauhtemoca, ostatniego władcy Tenochtitlanu, przeszedł pod władzę Eriana Korteza.
To nie był ani triumf ani porażka, tylko bolesny poród narodu metysów, dzisiejszych Meksykan.
|
|
|
|
Aztlan
|
|
|
|
Błotniste niziny na zachodzie Meksyku, niedaleko od brzegu Oceanu Spokojnego przypominają z opisu ojczyznę Azteków Aztlan, miejsce czapli, z którego powstało słowo Aztekowie czyli ludzie z stamtąd gdzie żyją czaple.
Nikt nie zna dokładnego miejsca Aztlana. Wędrując zgodnie z przykazaniem boga kolibra Uitcilopocztli Aztekowie znaleźli w końcu miejsce gdzie na kaktusie, wygrzewając się na słońcu, siedział orzeł pożerający żmiję (herb dzisiejszy Meksyku). Tutaj właśnie założyli stolicę i nazwali ją Tenochtitlan, czyli miejsce kłującego kaktusa. Zgodnie z azteckimi kronikami miało to miejsce w 1325 roku. Przez następne 200 lat oni zawojowali wszystkie nowe ziemie rozciągające się do oceanu Spokojnego i Gwatemali. Pokonane narody płaciły im daninę żywnością, drzewem, drogocennymi kamieniami, ubraniem, rzadkimi piórami, ziarnami kakao, no i oczywiście dostarczały ofiar z ludzi do religijnych obrzędów.
|
|
|
|
Teotihuacan - początki
|
|
|
|
Teotihuacan - nazwa pochodzenia azteckiego, oznacza miejsce, gdzie ludzie stają się bogami. Przodkowie Azteków w V i VI wiekach zbudowali na Wyżynie Meksykańskiej największy ośrodek urbanistyczny okresu klasycznego na całym obszarze Ameryki.
W wyniku najazdów koczowniczych ludów, zniszczono wspaniałą architekturę i porzucono miasto. Za czasów Azteków to wielkie miasto od dawna leżało w gruzach.
Wierzono, że miasto było zbudowane przez olbrzymów, zwanych quinametin, żyjących przed pojawieniem się ludzi. To tu narodził się się bóg który czyni wyrastanie z ziemi Tlaloc, wąż okryty piórami - Quetzalcoatl, stary bóg, czyli bóg ognia, tłusty bóg, bogini wód lądowych, zwana później przez Azteków Chalchiuhtlicue.
|
|
|
|
Piramida Słońca
|
|
|
|
Piramida Słońca - jeden z największych zabytków architektonicznych Ameryki prekolumbijskiej i Piramida Księżyca, które zachwyciły mnie swoją niepowtarzalnością, są według wierzeń azteckich dziełem tych gigantów-olbrzymów.
Bok podstawy Piramidy Słońca wynosi 225 metrów, a wysokość, z dziś już nie istniejącym sanktuarium na szczycie, 70 metrów.
Piąte słońce
|
|
|
|
Wiele stuleci po upadku miasta, Teotihuacan pozostał w mitach azteckich jako miejsce narodzin Piątego Słońca, czyli epoki w której żyjemy. Zgodnie z wyobrażeniami Azteków o mitycznych dziejach świata, przed naszą epoką słońce rodziło się cztery razy, aż świat został zniszczony całkowicie przez wody. Wszyscy ludzie utonęli z powodu grzechów, jakie popełnili wobec bogów. Bogowie złożyli siebie w ofierze, aby Słońce i Księżyc mogły się poruszać na niebie przy pomocy ich krwi. Aztekowie odtwarzali ten akt w swych ceremoniach składania ofiar z ludzi, czując się w obowiązku stałego zasilania Słońca.
Talenty Azteków
|
|
|
|
Aztekowie posiadali wspaniały dar wyczucia piękna, podobnego narodom wschodu. Zwiedzając jedno z moich ulubionych muzeów świata: Narodowe Muzeum Antropologii, sądząc po sile wyrazu zgromadzonych tam prac, można uważać Azteków za najlepszych artystów na świecie w historii ludzkości. Ważne wydarzenia były zapisywane na korze drzewa. Do dziś pozostały genialne systemy wodne w Xochimilco, co w języku Nautal znaczy pole kwiatów. Turystom są znajome kolorowe łódki, pełne kwiatów, tak zwane pływające sady. Bez wody nie ma życia, o czym wiedzą wszyscy zamieszkujący tamtejsze tereny, gdzie słońce wysusza ziemię i wodę. Woda była i jest obiektem religijnego kultu. Prosząc boga o deszcz, w ofierze, organizuje się walki jaguarów . Są to stylizowane walki, przypominające aztecką tradycję, składania ofiar z ludzi.
|
|
|
|
|
Orzeł |
|
|
|
|
|
Kult orła u Azteków przetrwał w Meksyku do dziś, w dużej ilości tradycyjnych rytuałów i zwyczajów. Podczas świąt jest organizowany pokaz latających akrobatów. Na wysokim słupie jeden z nich stoi, podobnie jak bóg słońca, reszta, mając przywiązane liną nogi, pada głową w dół zataczając 13 kręgów wokół słupa. Każdy krąg symbolizuje niebo, gdyż wierzono, że każde z 13 nieb zamieszkują różne istoty boskie.
|
|
|