W języku hiszpańskim stawia się wykrzykniki oraz pytajniki również na początku zdania
(pisane są wtedy do góry nogami).
- ¡Hola! ¿Qué tal?
- Bien. Y(2) tú, ¿cómo estás(3)?
- Muy bien, gracias.
Hiszpańskie y znaczy zarówno a, jak też i.
Czasownik estar - być, znajdować się (tutaj też: czuć się); odmiana patrz: gramatyka (czasownik).
|
- Cześć! Co słychać?
- (Wszystko) dobrze. A ty, jak się masz?
- Bardzo dobrze, dziękuję.
|
Dzień dobry! (popołudniu)
Dobry wieczór! / Dobranoc!
Do widzenia! / Do zobaczenia! / Żegnaj!
|
|
Do (zobaczenia) zaraz! (dosł. teraz)
|
|
|
¿Cómo te llamas(1)? Jak masz na imię?
Czasownik zwrotny llamarse - nazywać się, mieć na imię; odmiana patrz: gramatyka (czasownik)
Me llamo Manuel. Soy(2) de España y vivo(3) en Madrid.
Czasownik ser - być; odmiana patrz: gramatyka (czasownik)
Czasownik vivir - mieszkać; odmiana patrz: gramatyka (czasownik)
|
Mam na imię Manuel. Jestem z Hiszpanii i mieszkam w Madrycie.
|
Mam na imię Monika. Jestem z Polski, ale mieszkam w Barcelonie.
|
Me llamo Mónica. Soy de Polonia, pero vivo en Barcelona.
|
- ¡Hola! Soy Manuel. ¿Cómo te llamas?
- Me llamo Mónica.
- Mucho gusto.
- Encantada.(4)
Mężczyzna powiedziałby encantado.
|
- Cześć! Jestem Manuel. Jak masz na imię?
- Mam na imię Monika.
- Miło mi. (dosł. duża przyjemność)
- Mnie również. (dosł. zachwycona)
|
- Skąd jesteś?
- Jestem Polką. A ty, jesteś stąd (dosł. z tutaj)?
- Tak, jestem Hiszpanem.
- Mieszkasz w Barcelonie?
- Nie, mieszkam w Madrycie. A ty, gdzie mieszkasz?
- Ja, w Barcelonie.
|
- ¿De dónde eres?
- Soy polaca(5). Y tú, ¿eres de aquí?
- Sí, soy español.(6)
- ¿Vives en Barcelona?
- No, vivo en Madrid. Y tú, ¿dónde vives?
- Yo, en Barcelona.
polaco - Polak; polaca - Polka (w języku hiszpańskim pisane z małej litery).
Na marginesie warto dodać, że tak też są w Hiszpanii nazywani Katalończycy (Katalonia to region w północno-wschodniej Hiszpanii ze stolicą w Barcelonie). Podobno wzięło się to stąd, że mówią oni swoim własnym, dziwnie brzmiącym, niezrozumiałym dla innych Hiszpanów językiem.
español - Hiszpan; española - Hiszpanka.
|
Jak łatwo zauważyć, w języku hiszpańskim - podobnie jak w polskim - nie trzeba używać zaimków osobowych (ja, ty, etc.)
Warto też pamiętać, że do określenia swojej narodowości dużo naturalniej brzmi powiedzenie soy polaco/-a, niż soy de Polonia.
Istnieją w języku hiszpańskim dwa czasowniki o znaczeniu być. W lekcji 1 pojawił się czasownik estar, nastomiast w tej - czasownik ser. Najprostsze ich rozróżnienie jest takie, że estar znaczy być w sensie fizycznym (znajdować się), natomiast ser ma pozostałe znaczenia.
Ella no es francesa(1)... Ona nie jest Francuzką...
francés - Francuz; francesa - Francuzka.
Este chico se llama Manuel.
Él es español y vive en Madrid.
|
Ten chłopak ma na imię Manuel. On jest Hiszpanem i mieszka w Madrycie.
|
- Ten chłopak ma na imię Pedro?
- Nie, on nie ma na imię Pedro. On ma na imię Manuel.
- Jest Włochem?
- Nie, nie jest Włochem. Jest Hiszpanem.
- Mieszka w Warszawie?
- Nie, nie mieszka w Warszawie. Mieszka w Madrycie.
|
- żEste chico se llama Pedro?
- No, él no se llama Pedro. Él se llama Manuel.
- żEs italiano(2)?
- No, no es italiano. Es español.
- ¿Vive en Varsovia?
- No, no vive en Varsovia. Vive en Madrid.
italiano - Włoch; italiana - Włoszka.
|
Esta chica se llama Mónica.
Ella es polaca, pero vive en Barcelona.
|
Ta dziewczyna ma na imię Monika. Ona jest Polką, ale mieszka w Barcelonie.
|
- Ta dziewczyna ma na imię Maria?
- Nie, ona nie ma na imię Maria. Ona ma na imię Monika.
- Jest Francuzką?
- Nie, nie jest Francuzką. Jest Polką.
- Mieszka w Krakowie?
- Nie, nie mieszka w Krakowie. Mieszka w Barcelonie.
|
- ¿Esta chica se llama María?
- No, ella no se llama María. Ella se llama Mónica.
- ¿Es francesa?
- No, no es francesa. Es polaca.
- ¿Vive en Cracovia?
- No, no vive en Cracovia. Vive en Barcelona.
|
¿Qué es esto? Co to jest?
¿Qué es esto?
Esto es un(1) bolígrafo.
¿Cómo es el(2) bolígrafo?
El bolígrafo es pequeño.
Rodzajnik nieokreślony rodzaju męskiego. Szczegóły patrz: gramatyka (rodzajnik)
Rodzajnik określony rodzaju męskiego
|
Co to jest?
To jest długopis.
Jaki jest (ten) długopis?
(Ten) długopis jest mały.
|
Co to jest?
To jest krzesło.
Jakie jest (to) krzesło?
(To) krzesło jest małe.
|
¿Qué es esto?
Esto es una(3) silla.
¿Cómo es la(4) silla?
La silla es pequeña.
Rodzajnik nieokreślony rodzaju żeńskiego
Rodzajnik określony rodzaju żeńskiego
|
¿Qué es esto?
Esto es un coche.
¿Cómo es el coche?
El coche es grande.
|
Co to jest?
To jest samochód.
Jaki jest (ten) samochód?
(Ten) samochód jest duży.
|
Co to jest?
To jest stół.
Jaki jest (ten) stół?
(Ten) stół jest duży.
|
¿Qué es esto?
Esto es una mesa.
¿Cómo es la mesa?
La mesa es grande.
|
Observaciones Obserwacje
Przymiotniki odmieniają się w zależności od rodzaju rzeczownika. Większość ma różną końcówkę dla rodzaju męskiego oraz żeńskiego, ale niektóre pozostają takie same. Szczegóły na ten temat zawarte są w opisie gramatyki (przymiotnik).
- żQuién eres?
- Soy Oscar.
- żDónde vives?
- Vivo en Alemania.
- żQué haces(1)?
- Soy estudiante(2) de derecho.
- żQué idiomas(3) hablas(4)?
- Hablo alemán(5), inglés(6) y francés.
- żQué haces normalmente durante el día?
- Por la mańana estudio(7), por la tarde descanso(8) y por la noche hago deporte. Cada día corro(9) cinco kilómetros.
czasownik nieregularny hacer - robić
el estudiante - student; la estudiante - studentka
el idioma - język (pomimo końcówki -a jest to rzeczownik rodzaju męskiego); idiomas to liczba mnoga (omawiana w kolejnej lekcji)
hablar - mówić, rozmawiać
to samo słowo funkcjonuje jako rzeczownik (na określenie narodowości i języka) oraz jako przymiotnik: np. alemán/alemana (Niemiec/Niemka) oraz alemán (niemiecki)
analogicznie: inglés/inglesa (Anglik/Angielka) oraz inglés (angielski).
estudiar - uczyć się, studiować
|
- Kim jesteś?
- Jestem Oscar.
- Gdzie mieszkasz?
- Mieszkam w Niemczech.
- Co robisz? (w sensie: czym się zajmujesz)
- Jestem studentem prawa.
- Jakie znasz języki? (dosł. jakimi językami mówisz?)
- Mówię (po) niemiecku, angielsku i fancusku.
- Co robisz zwykle w ciągu dnia?
- Rano się uczę, popołudniu odpoczywam a wieczorem uprawiam (dosł. robię) sport. Codziennie biegam pięć kilometrów.
|
- Kim (dosł. kto) jest tamta dziewczyna?
- (To) jest moja przyjaciółka Ana.
- Gdzie mieszka?
- Mieszka we Francji.
- Co robi?
- Jest sekretarką i pracuje w dużej firmie.
- Jakie zna języki? (dosł. jakimi językami mówi?)
- Mówi (po) francusku, angielsku i rosyjsku.
- Co robi zwykle w ciągu dnia?
- Rano pracuje, popołudniu robi zakupy (dosł. zakup) a wieczorem odpoczywa.
|
- żQuién es aquella(10) chica?
- Es mi amiga(11) Ana.
- żDónde vive?
- Vive en Francia.
- żQué hace?
- Es secretaria y trabaja(12) en una empresa grande.
- żQué idiomas habla?
- Habla francés, inglés y ruso(13).
- żQué hace normalmente durante el día?
- Por la mańana trabaja, por la tarde hace la compra y por la noche descansa.
aquel - tamten; aquella - tamta
el amigo - przyjaciel; la amiga - przyjaciółka
ruso/rusa (Rosjanin/Rosjanka); ruso (rosyjski)
|
Observaciones Obserwacje
Łatwo zauważyć, że tworzenie rodzaju żeńskiego, zarówno rzeczowników jak i przymiotników, nie jest skomplikowane. Gdy wyraz rodzaju męskiego kończy się na spółgłoskę, wystarczy dodać literę a, np. inglés - inglesa. Gdy wyraz kończy się na o, w rodzaju żeńskim po prostu zamienia się je na a, np. amigo - amiga. Gdy natomiast wyraz kończy się na literę e, zwykle pozostaje bez zmian w obu rodzajach, np. estudiante - estudiante.
W tej lekcji pojawiły się również różnego rodzaju czasowniki. Warto je trochę usystematyzować. W języku hiszpańskim istnieją trzy grupy czasowników: kończące się na -ar (np. hablar), -er (np. correr) oraz -ir (np. vivir). Ich regularną odmianę można znaleźć w opisie gramatyki (czasownik). Istnieją również czasowniki zwrotne (np. llamarse), ale one także zaliczają się do jednej z trzech wyżej wymienionych grup, np. llamarse - po odcięciu końcówki se (która wskazuje na zwrotność czasownika) widać, że jest to czasownik I grupy (czyli -ar).
Dodatkowo istnieje wiele czasowników nieregularnych. Mogą one być całkowicie nieregularne (jak np. ser czy estar), ale mogą też mieć nieregularność, która pojawia się według pewnego regularnego wzoru, np. hacer - jest to czasownik II grupy (-er) i odmienia się według jej reguł z wyjątkiem pierwszej osoby liczby pojedynczej (yo hago). Istnieje wiele innych czasowników tego typu i zawsze gdy w czasie teraźniejszym w pierwszej osobie liczby pojedynczej pojawia się owo g, wiadomo, że nie pojawia się ono w żadnej z pozostałych osób.
Istnieją jeszcze inne reguły tego typu, które zostaną przedstawione w dalszych lekcjach.
¿Qué hay en los vasos? Co jest w szklankach?
- żQué hay en esta mesa?
- En esta mesa hay un vaso pequeńo.
- żQué hay en el vaso?
- En el vaso hay agua fría(1).
- żY qué hay en aquellas mesas?
- En aquellas mesas hay unos(2) vasos nuevos(3).
- żQué hay en los(4) vasos?
- En los vasos hay leche(5) caliente.
rodzajnik nieokreślony rodzaju męskiego liczby mnogiej
rodzajnik określony rodzaju męskiego liczby mnogiej
|
- Co jest na tym stole?
- Na tym stole jest mała szklanka (dosł. szklanka mała).
- Co jest w (tej) szklance?
- W (tej) szklance jest zimna woda (dosł. woda zimna).
- A co jest na tamtych stołach?
- Na tamtych stołach są nowe szklanki (dosł. szklanki nowe).
- Co jest w (tych) szklankach?
- W (tych) szklankach jest ciepłe mleko (dosł. mleko ciepłe).
|
- Co jest na tym fotelu?
- Na tym fotelu jest hiszpańskie czasopismo (dosł. czasopismo hiszpańskie).
- Co jest w (tym) czasopiśmie?
- W (tym) czasopiśmie są ładne zdjęcia (dosł. zdjęcia ładne).
- A co jest na tamtych fotelach?
- Na tamtych fotelach są stare czasopisma (dosł. czasopisma stare).
- Co jest w (tych) czasopismach?
- W (tych) czasopismach są ciekawe artykuły (dosł. artykuły ciekawe).
|
- ¿Qué hay en este sillón?
- En este sillón hay una revista española.
- ¿Qué hay en la revista?
- En la revista hay fotos(6) bonitas(7).
- ¿Y qué hay en aquellos sillones?
- En aquellos sillones hay unas(8) revistas viejas(9).
- ¿Qué hay en las(10) revistas?
- En las revistas hay artículos(11) interesantes.
la foto - zdjęcie (pomimo końcówki -o jest to rzeczownik rodzaju żeńskiego).
bonito/bonita - ładny/ładna
rodzajnik nieokreślony rodzaju żeńskiego liczby mnogiej
viejo/vieja - starty/stara
rodzajnik określony rodzaju żeńskiego liczby mnogiej
|
Observaciones Obserwacje
W pierwszym z dialogów pojawił się rzeczownik el agua - woda. Pomimo męskiego rodzajnika jest to rzeczownik rodzaju żeńskiego (dlatego też przymiotnik obok jest odmieniony w rodzaju żeńskim). Męski rodzajnik znajduje się tu ze względów czysto fonetycznych. Gdyby zostawić la agua, trzeba by pod rząd wymówić dwa akcentowane a. Aby tego uniknąć, zamienia się rodzajnik na męski. Dzieje się tak we wszystkich wyrazach rodzaju żeńskiego, które zaczynają się na akcentowane a lub ha, np. el águila (orzeł), el área (obszar), el hada (wróżka). Ważne jest, że dotyczy to jedynie akcentowanych a lub ha, ponieważ można na przykład spokojnie powiedzieć la amiga, gdyż akcent pada tu na literę i. W liczbie mnogiej nie ma już potrzeby zmiany rodzajnika, więc mówi się: las aguas, las águilas, itd. Podobnie dzieje się z rodzajnikiem nieokreślonym: una área, unas hadas, itd.
Pojawiło się też w dialogach tajemnicze hay, przetłumaczone na jest lub są. Hay to swoista trzecia forma (poza czasownikami ser i estar) wyrażenia idei być. Nie jest to jednak zwykły czasownik. Jest to froma bezosobowa, pochodząca od czasownika haber (używany głównie jako czasownik posiłkowy w jednym z czasów przeszłych). Należy pamiętać, że ser, estar oraz hay nie są formami wymiennymi - każde z nich ma odmienne zastosowania. Jeśli chodzi o hay, to jest to głównie być w sensie znajdować się (podobnie jak estar), używa się go jednak w innego typu strukturach. Można powiedzieć, że jest to coś w rodzaju angielskiego there is oraz there are. Po hay używa się zwykle rodzajnika nieokreślonego lub też całkowicie się go pomija.
Można też zaobserwować zasady tworzenia liczby mnogiej. Zwykle robi się to przez dodanie litery -s (gdy wyraz kończy się na samogłoskę) lub -es (gdy wyraz kończy się na spółgłoskę). Należy też pamiętać o uzgadnianiu liczby oraz rodzaju przymiotników z rzeczownikami! Szczegóły na ten temat zawarte są w opisie gramatyki (rzeczownik oraz przymiotnik).
Somos amigos. Jesteśmy przyjaciółmi.
- ¡Hola! ¿Cómo estáis?
- Nosotros(1), muy bien. ¿Y vosotros(2)?
- Bien, gracias.
istnieje również słowo nosotras - my (rodzaj żeński)
analogicznie vosotras - wy (rodzaj żeński)
|
- Cześć! Jak się macie?
- My, bardzo dobrze. A wy?
- Dobrze, dziękujemy.
|
Pedro i ja jesteśmy dobrymi przyjaciółmi. Mieszkamy w Saragossie i jesteśmy studentami filologii japońskiej. Robimy dużo rzeczy razem: rozmawiamy, czytamy czasopisma, uczymy się, uprawiamy (dosł. robimy) sport. Zwykle wstajemy wcześnie rano i biegamy sześć kilometrów. Ale nie dzisiaj, ponieważ jest niedziela. Teraz jesteśmy w domu Pedro i próbujemy odpocząć.
|
Pedro y yo somos buenos(3) amigos. Vivimos en Zaragoza y somos estudiantes de filología japonesa. Hacemos muchas(4) cosas(5) juntos: hablamos, leemos(6) revistas, estudiamos, hacemos deporte. Normalmente nos levantamos(7) pronto por la mañana y corremos seis kilómetros. Pero hoy no porque es domingo. Ahora estamos en casa de Pedro e(8) intentamos(9) descansar.
bueno/buena - dobry/dobra. Przymiotniki zwykle stawia się po rzeczowniku, jednak niektóre z nich (jak np. bueno, grande) są wyjątkami i mogą iść przed rzeczownik. Wtedy jednak w liczbie pojedynczej (zwykle tylko rodzaju męskiego) ulegają skróceniu, np. buen amigo (dobry przyjaciel), Gran Bretaña (Wielka Brytania). Szczegóły patrz: gramatyka (przymiotnik)
mucho - dużo, wiele; gdy stoi przed rzeczownikiem wymaga uzgodnienia liczby i rodzaju.
czasownik regularny II grupy leer - czytać.
czasownik regularny zwrotny I grupy levantarse - wstawać.
spójnik y zamienia się na e, gdy stoi przed wyrazami zaczynającymi się na i lub hi. Ta zasada jest w mowie potocznej często pomijana.
czasownik regularny I grupy intentar - próbować, starać się
|
- ¿Sois amigos?
- Sí, somos muy buenos amigos.
- ¿De dónde sois?
- Somos españoles.
- ¿Dónde vivís?
- Vivimos en Zaragoza.
- żTrabajáis?
- No, somos estudiantes.
- żDe qué?
- De filología japonesa.
- żHacéis muchas cosas juntos?
- Sí. Hablamos, leemos, estudiamos, hacemos deporte...
- żQué leéis?
- Sobre todo revistas.
- żCuándo os levantáis normalmente?
- Normalmente nos levantamos pronto por la mańana.
- żY qué hacéis?
- Corremos un poco(10).
- Cuántos kilómetros corréis?
- Unos(11) seis...
- żDónde estáis ahora?
- Estamos en casa de Pedro.
- żY qué hacéis?
- Intentamos descansar.
- żPor qué?
- Porque hoy es domingo.
un poco - trochę; należy odróżnić od poco (mało), przeciwieństwo mucho (dużo)
rodzajnik nieokreślony może też znaczyć około
|
- Jesteście przyjaciółmi?
- Tak, jesteśmy bardzo dobrymi przyjaciółmi.
- Skąd jesteście?
- Jesteśmy Hiszpanami.
- Gdzie mieszkacie?
- Mieszkamy w Saragossie.
- Pracujecie?
- Nie, jesteśmy studentami.
- Czego?
- Filologii japońskiej.
- Robicie dużo rzeczy razem?
- Tak. Rozmawiamy, czytamy, uczymy się, uprawiamy (dosł. robimy) sport...
- Co czytacie?
- Przede wszystkim czasopisma.
- Kiedy zwykle wstajecie?
- Zwykle wstajemy wcześnie rano.
- I co robicie?
- Biegamy trochę.
- Ile kilometrów biegacie?
- Jakieś (około) sześć...
- Gdzie teraz jesteście?
- Jesteśmy w domu Pedro.
- I co robicie?
- Próbujemy odpocząć.
- Dlaczego?
- Ponieważ dzisiaj jest niedziela.
|
Ellos viajan mucho. Oni dużo podróżują.
Sergio y Elena son novios(1). Viven juntos en Sevilla y trabajan en una agencia de viajes(2). Ellos(3) mismos(4) hacen muchos viajes. Cada(5) verano(6) visitan(7) un país diferente: Estados Unidos, Japón, India, Australia... Durante sus vacaciones(8) descansan poco porque se levantan pronto por la mañana e intentan ver(9) muchos monumentos. Hablan mucho con la gente(10) y así aprenden(11) idiomas extranjeros. Ya hablan muy bien inglés, francés y sueco, pero también estudian árabe.
el novio/la novia to zarówno chłopak/dziewczyna, z którym/-ą się chodzi, jak też narzeczony/narzeczona; nieformalnie używa się też w tym sensie mi chico/mi chica (mój chłopak/moja dziewczyna), zwłaszcza jeśli związek nie jest jeszcze zbyt poważny
istnieje również słowo ellas - one
mismo znaczy zwykle taki sam, jednakowy; w tym znaczeniu służy jednak jedynie jako wzmocnienie, podkreślenie słowa towarzyszącego i tutaj tłumaczy się jako oni sami; analogicznie można powiedzieć: yo misma, tú mismo, itd. (zmieniając końcówkę w zależności od rodzaju)
cada to forma nieodmienna; przyjmuje taką samą postać niezależnie od rodzaju rzeczownika, który po niej następuje
czasownik regularny I grupy visitar - odwiedzać, zwiedzać
las vacaciones - wakacje; w hiszpańskim również zwykle używane jedynie w liczbie mnogiej
czasownik nieregularny II grupy ver - widzieć, zobaczyć (odmiana pokazana w kolejnych lekcjach)
ludzie to po hiszpańsku liczba pojedyncza
czasownik regularny II grupy aprender - nauczyć się; należy odróżnić od czasownika estudiar (uczyć się, studiować), który oznacza raczej sam akt uczenia się, podczas gdy aprender znaczy bardziej przyswajać
|
Sergio i Elena są parą (dosł. narzeczonymi). Mieszkają razem w Sewilli i pracują w biurze podróży. Oni sami dużo podróżują (dosł. robią dużo podróży). Każdego lata odwiedzają inny kraj (dosł. kraj inny): Stany Zjednoczone, Japonię, Indie, Australię... W ciągu swoich wakacji odpoczywają mało, ponieważ wstają wcześnie rano i starają się zobaczyć dużo zabytków. Rozmawiają dużo z ludźmi i w ten sposób uczą się języków obcych. Już mówią bardzo dobrze (po) angielsku, francusku i szwedzku, ale też uczą się arabskiego.
|
- Czy Sergio i Elena są przyjaciółmi?
- Nie, są parą.
- Gdzie mieszkają?
- Mieszkają w Sewilli.
- Studiują czy pracują?
- Pracują.
- Gdzie?
- W biurze podróży.
- I oni sami dużo podróżują?
- Tak, każdego lata odwiedzają inny kraj.
- Odpoczywają dużo w ciągu swoich wakacji?
- Nie, odpoczywają bardzo mało.
- Dlaczego?
- Ponieważ wstają wcześnie rano.
- I dlaczego wstają tak wcześnie?
- Żeby zobaczyć dużo zabytków.
- Mówią wieloma językami obcymi?
- Tak, mówią (po) angielsku, francusku, szwedzku i też trochę (po) arabsku.
- Jak uczą się języków?
- Rozmawiają dużo z ludźmi i w ten sposób pomału (krok po kroku) się uczą.
|
- ¿Son Sergio y Elena amigos?
- No, son novios.
- ¿Dónde viven?
- Viven en Sevilla.
- ¿Estudian o(12) trabajan?
- Trabajan.
- ¿Dónde?
- En una agencia de viajes.
- ¿Y ellos mismos viajan(13) mucho?
- Sí, cada verano visitan un país diferente.
- żDescansan mucho durante sus vacaciones?
- No, descansan muy poco.
- żPor qué?
- Porque se levantan pronto por la mańana.
- żY por qué se levantan tan pronto?
- Para ver muchos monumentos.
- Hablan muchos idiomas extranjeros?
- Sí, hablan inglés, francés, sueco y también un poco de(14) árabe.
- żCómo aprenden idiomas?
- Hablan mucho con la gente y así poco a poco aprenden.
czasownik regularny I grupy viajar - podróżować
gdy po un poco chcemy postawić rzeczownik, musi mu towarzyszyć de, np. un poco de trabajo (trochę pracy)
|
Observaciones Obserwacje
Warto w tym miejscu uporządkować poznaną już w lekcjach odmianę czasowników regularnych. Przypominam, że czasowniki dzielą się na trzy grupy, z końcówkami -ar, -er oraz -ir. A oto przykładowa odmiana:
Grupa I -ar
hablar (mówić, rozmawiać)
yo hablo
tú hablas
él/ella habla
nosotros/nosotras hablamos
vosotros/vosotras habláis
ellos/ellas hablan
Grupa II -er
correr (biegać)
yo corro
tú corres
él/ella corre
nosotros/nosotras corremos
vosotros/vosotras corréis
ellos/ellas corren
Grupa III -ir
vivir (żyć)
yo vivo
tú vives
él/ella vive
nosotros/nosotras vivimos
vosotros/vosotras vivís
ellos/ellas viven
¿Cómo se llaman ustedes? Jak się Państwo nazywają?
En un hotel:
- Hola, buenos días.
- Buenos días. ¿Les(1) puedo(2) ayudar(3)?
- Sí. Tenemos(4) una habitación reservada(5) en este hotel.
- ¿Cómo se llaman ustedes(6)?
- Pilar y Antonio Sánchez.
- Un momento, por favor. Sí. Aquí tienen la llave. Habitación número siete. Bienvenidos(7).
- Gracias. Hasta luego.
- Adiós.
les nie znaczy Państwo, a jest jedynie zaimkiem wskazującym na trzecią osobę liczby mnogiej; to zagadnienie będzie dokładniej omawiane w kolejnych lekcjach
czasownik nieregularny II grupy poder - móc (patrz: Obserwacje na dole lekcji)
czasownik regularny I grupy ayudar - pomagać
czasownik nieregularny II grupy tener - mieć (patrz: Obserwacje na dole lekcji)
reservado/-a to imiesłów utworzony od czasownika regularnego I grupy reservar - rezerwować; odmienia się przez rodzaj i liczbę tak jak zwykły przymiotnik
ustedes - Państwo; czasownik odmienia się jak w trzeciej osobie liczby mnogiej
słowo to funkcjonuje na tych samych zasadach co każdy przymiotnik, a więc końcówka zmienia się w zależności od liczby i rodzaju: bienvenido/-a/-os/-as
|
W hotelu:
- Dzień dobry.
- Dzień dobry. Mogę Państwu (w czymś) pomóc?
- Tak. Mamy pokój zarezerwowany w tym hotelu.
- Jak się Państwo nazywają?
- Pilar i Antonio Sánchez.
- Chwileczkę, proszę. Tak. Oto (dosł. tutaj mają) klucz. Pokój numer siedem. Witamy.
- Dziękujemy. Do widzenia.
- Do widzenia.
|
- Przepraszam (Pana), czy to Pan (dosł. jest Pan) Alonso Martínez?
- Tak, to ja (dosł. jestem ja).
|
- Perdone, ¿es usted(8) Alonso Martínez?
- Sí, soy yo.
usted - Pan/Pani; czasownik odmienia się jak w trzeciej osobie liczby pojedynczej
|
- ¿Quieres(9) ir(10) al(11) cine esta noche?
- Perdona, no tengo tiempo(12).
czasownik nieregularny II grupy querer - chcieć; kochać (patrz: Obserwacje na dole lekcji)
czasownik nieregularny III grupy ir - iść, jechać; (odmiana pojawi się w kolejnych lekcjach)
ir a - iść do; al to połączenie przyimka a z rodzajnikiem el (a + el = al); takie połączenie występuje jedynie z rodzajnikiem el; mając do czynienia z wszystkimi pozostałymi rodzajnikami mówi się po prostu: a la, a los, a las, a un, etc.
|
- Chcesz iść do kina dziś wieczorem (dosł. tego wieczoru)?
- Przepraszam (cię), (ale) nie mam czasu.
|
- Możesz porozmawiać z Inés, żeby zobaczyć co chce robić dziś popołudniu (dosł. tego popołudnia)?
- Dobrze (dosł. jest dobrze). Już teraz mogę iść do niej do domu (dosł. do jej domu) i porozmawiać z nią.
|
- ¿Puedes hablar con Inés para ver qué quiere hacer esta tarde?
- Está bien. Ahora mismo(13) puedo ir a su casa y hablar con ella.
mismo występuje tu jedynie jako wzmocnienie słowa, któremu towarzyszy (podobnie jak w poprzedniej lekcji)
|
- Álvaro, ¿quieres un helado?
- ¡Sí! Quiero un helado grande de vainilla.
|
- Álvaro, chcesz loda?
- Tak! Chcę dużego loda waniliowego.
|
Observaciones Obserwacje
W Hiszpanii panują stosunki bardzo bezpośrednie i formy usted/ustedes używa się generalnie dosyć rzadko. Per Pan/Pani zwraca się do osób w podeszłym wieku lub też gdy chce się wyrazić szczególny szacunek (np. rozmawiając z rodzicami swojego kolegi). Jak łatwo zauważyć, Pan/Pani oraz Państwo to tak jak w języku polskim trzecia osoba (odpowiednio liczby pojedynczej oraz mnogiej), a więc czasownik odmienia się tak jak przy osobach on/ona oraz oni/one. Odnośnie bezpośrednich stosunków panujących w Hiszpanii warto też skomentować, iż hiszpańskie hola (cześć) można powiedzieć praktycznie do każdego (czasami łącząc je z innym powitaniem, np. z buenos días jak w pierwszym dialogu tej lekcji). Bardzo często trzeba wobec tego przetłumaczyć hola na polskie dzień dobry, bo przecież nie jest w Polsce do pomyślenia powiedzenie cześć wchodząc np. do sklepu.
Warto pamiętać, że w Ameryce Łacińskiej nie istnieje w ogóle forma vosotros. Zamiast tego używa się formy ustedes wraz z odmianą czasownika w trzeciej osobie liczby mnogiej. Ustedes znaczy tam wobec tego zarówno Państwo, jak też po prostu wy. Generalnie używa się tam też częściej formy usted zamiast tú.
W dialogach można również zauważyć, iż inaczej mówi się po hiszpańsku przepraszam, zwracając się do kogoś na ty (wtedy mówi się perdona) a inaczej gdy używa się formy Pan/Pani (perdone). Istnieje też forma neutralna (perdón), którą można użyć niezależnie od wspomnianej kwestii.
Czasowniki zwrotne nawet gdy występują w zdaniu w bezokoliczniku (jak w jednym z dialogów czasownik levantarse - wstawać), muszą mieć odpowiednio odmienioną końcówkę zwrotną. Tzn. mówi się np. vosotros os levantáis (wy wstajecie) - z końcówką zwrotną postawioną przed czasownikiem; ale gdy chcemy użyć czasownika zwrotnego w bezokoliczniku mamy dwie możliwości:
a) vosotros queréis levantaros (wy chcecie wstać) - z odpowiednio odmienioną końcówką, ale przylejoną z tyłu do czasownika; lub też
b) vosotros os queréis levantar (wy chcecie wstać) - również z odmienioną końcówką, ale postawioną przed pierwszym czasownikiem.
Os nie może zostać postawione pomiędzy tymi dwoma czasownikami!
Analogicznie powiemy: yo puedo levantarme lub yo me puedo levantar (ja mogę wstać); tú tienes que levantarte lub tú te tienes que levantar (ty musisz wstać); él quiere llamarse lub él se quiere llamar (on chce się nazywać); nosotros podemos llamarnos lub nosotros nos podemos llamar (my możemy się nazywać); ellos quieren levantarse lub ellos se quieren levantar (oni chcą wstać).
Na koniec należy też wspomnieć o czasownikach nieregularnych, które pojawiły się w tej lekcji: querer (chcieć, kochać), poder (móc) oraz tener (mieć). Nieregularność, która się tu pojawia ma pewien konkretny wzór.
1) Querer - nieregularność polega na wymianie litery e na ie (od teraz będzie to oznaczane w następujący sposób - e:ie). Wymiana ta nie występuje jednak we wszystkich osobach - pierwsza i druga osoba liczby mnogiej odmieniają się zupełnie regularnie. Tak więc mówimy: yo quiero, tú quieres, él quiere, ellos quieren, ale nosotros queremos, vosotros queréis. Należy pamiętać, że ten wzór odmiany pojawia się we wszystkich czasownikach tego typu. Tak więc gdy w kolejnych lekcjach pojawi się nowy czasownik z oznaczeniem (e:ie), wystarczy to do prawidłowej odmiany tego czasownika przez osoby, według tego samego wzoru co czasownik querer.
2) Poder - nieregularność polega na wymianie litery o na oe (o:ue). I znowu nieregularność ta nie dotyczy pierwszej i drugiej osoby liczby mnogiej. Tak więc mówimy: yo puedo, tú puedes, él puede, ellos pueden, ale nosotros podemos, vosotros podéis. I podobnie, nieregularność tego typu również pojawia się w wielu innych czasownikach.
3) Tener - jest to czasownik, w którym dwa typy nieregularności nakładają się na siebie (zdarza się to również w innych czasownikach). Pojawia się tu nieregularność tego samego typu co w czasowniku hacer (yo hago), ale równocześnie też wymiana e:ie. W tej sytuacji odmiana wygląda następująco: yo tengo, ale potem tú tienes, él tiene, ellos tienen, i oczywiście odmiana regularna nosotros tenemos, vosotros tenéis. Tego typu nieregularność będzie w kolejnych lekcjach oznaczana następująco: np. tener (yo tengo, e:ie)
¿Tienes coche? Masz samochód?
- Masz samochód?
- Tak, mam jeden bardzo stary.
- Gdzie jest?
- Jest tutaj zaraz.
|
- ¿Tienes coche?
- Sí, tengo uno muy viejo.
- ¿Dónde está?
- Está aquí mismo(1).
analogicznie mismo ma tu tylko funkcję wzmacniającą
|
- Mamá, ¿podemos ir mañana al zoo?
- No, mañana tenemos que(2) ir al médico.
tener znaczy mieć, jednak tener que - musieć
|
- Mamo, możemy iść jutro do zoo?
- Nie, jutro musimy iść do lekarza.
|
- Chcecie iść się czegoś napić (dosł. wziąć coś) dziś wieczorem (dosł. tego wieczoru)?
- Dobrze, zgoda.
|
- ¿Queréis ir a tomar(3) algo(4) esta noche?
- Vale, de acuerdo.
czasownik regularny I grupy tomar - wziąć, brać; używany też często w sensie jeść lub pić
|
- Queremos ir a un bar, pero Alicia no puede hoy.
- ¿Y qué tal mañana?
- mañana no pueden Rafa y Merche.
|
- Chcemy iść do baru, ale Alicja nie może dzisiaj.
- A (jak tam) jutro?
- Jutro nie mogą Rafa i Merche.
|
Jaime ma tylko (dosł. tylko ma) dwie butelki wina, ale jego goście chcą więcej.
|
Jaime sólo tiene dos botellas(5) de vino(6), pero sus invitados(7) quieren más.
el invitado/la invitada - gość
|
- mañana podéis levantaros(8) tarde porque es sábado y no tenéis que ir al colegio.
jest to czasownik zwrotny levantarse w bezokoliczniku z odpowiednio odmienioną końcówką zwrotną (szczegóły patrz: Obserwacje na dole lekcji)
|
- Jutro możecie wstać późno, ponieważ jest sobota i nie musicie iść do szkoły.
|
- Dzień dobry, chcemy cztery bilety na Władcę Pierścieni.
- Przykro mi, (ale) mam tylko (dosł. tylko mam) trzy.
|
- Hola, queremos cuatro entradas(9) para El Señor de los Anillos.
- Lo siento, sólo tengo tres.
la entrada - bilet; dotyczy wszelkiego rodzaju spektakli, koncertów, etc., natomiast nie transportu (taki bilet to el billete)
|
Observaciones Obserwacje
W Hiszpanii panują stosunki bardzo bezpośrednie i formy usted/ustedes używa się generalnie dosyć rzadko. Per Pan/Pani zwraca się do osób w podeszłym wieku lub też gdy chce się wyrazić szczególny szacunek (np. rozmawiając z rodzicami swojego kolegi). Jak łatwo zauważyć, Pan/Pani oraz Państwo to tak jak w języku polskim trzecia osoba (odpowiednio liczby pojedynczej oraz mnogiej), a więc czasownik odmienia się tak jak przy osobach on/ona oraz oni/one. Odnośnie bezpośrednich stosunków panujących w Hiszpanii warto też skomentować, iż hiszpańskie hola (cześć) można powiedzieć praktycznie do każdego (czasami łącząc je z innym powitaniem, np. z buenos días jak w pierwszym dialogu tej lekcji). Bardzo często trzeba wobec tego przetłumaczyć hola na polskie dzień dobry, bo przecież nie jest w Polsce do pomyślenia powiedzenie cześć wchodząc np. do sklepu.
Warto pamiętać, że w Ameryce Łacińskiej nie istnieje w ogóle forma vosotros. Zamiast tego używa się formy ustedes wraz z odmianą czasownika w trzeciej osobie liczby mnogiej. Ustedes znaczy tam wobec tego zarówno Państwo, jak też po prostu wy. Generalnie używa się tam też częściej formy usted zamiast tú.
W dialogach można również zauważyć, iż inaczej mówi się po hiszpańsku przepraszam, zwracając się do kogoś na ty (wtedy mówi się perdona) a inaczej gdy używa się formy Pan/Pani (perdone). Istnieje też forma neutralna (perdón), którą można użyć niezależnie od wspomnianej kwestii.
Czasowniki zwrotne nawet gdy występują w zdaniu w bezokoliczniku (jak w jednym z dialogów czasownik levantarse - wstawać), muszą mieć odpowiednio odmienioną końcówkę zwrotną. Tzn. mówi się np. vosotros os levantáis (wy wstajecie) - z końcówką zwrotną postawioną przed czasownikiem; ale gdy chcemy użyć czasownika zwrotnego w bezokoliczniku mamy dwie możliwości:
a) vosotros queréis levantaros (wy chcecie wstać) - z odpowiednio odmienioną końcówką, ale przylejoną z tyłu do czasownika; lub też
b) vosotros os queréis levantar (wy chcecie wstać) - również z odmienioną końcówką, ale postawioną przed pierwszym czasownikiem.
Os nie może zostać postawione pomiędzy tymi dwoma czasownikami!
Analogicznie powiemy: yo puedo levantarme lub yo me puedo levantar (ja mogę wstać); tú tienes que levantarte lub tú te tienes que levantar (ty musisz wstać); él quiere llamarse lub él se quiere llamar (on chce się nazywać); nosotros podemos llamarnos lub nosotros nos podemos llamar (my możemy się nazywać); ellos quieren levantarse lub ellos se quieren levantar (oni chcą wstać).
Na koniec należy też wspomnieć o czasownikach nieregularnych, które pojawiły się w tej lekcji: querer (chcieć, kochać), poder (móc) oraz tener (mieć). Nieregularność, która się tu pojawia ma pewien konkretny wzór.
1) Querer - nieregularność polega na wymianie litery e na ie (od teraz będzie to oznaczane w następujący sposób - e:ie). Wymiana ta nie występuje jednak we wszystkich osobach - pierwsza i druga osoba liczby mnogiej odmieniają się zupełnie regularnie. Tak więc mówimy: yo quiero, tú quieres, él quiere, ellos quieren, ale nosotros queremos, vosotros queréis. Należy pamiętać, że ten wzór odmiany pojawia się we wszystkich czasownikach tego typu. Tak więc gdy w kolejnych lekcjach pojawi się nowy czasownik z oznaczeniem (e:ie), wystarczy to do prawidłowej odmiany tego czasownika przez osoby, według tego samego wzoru co czasownik querer.
2) Poder - nieregularność polega na wymianie litery o na oe (o:ue). I znowu nieregularność ta nie dotyczy pierwszej i drugiej osoby liczby mnogiej. Tak więc mówimy: yo puedo, tú puedes, él puede, ellos pueden, ale nosotros podemos, vosotros podéis. I podobnie, nieregularność tego typu również pojawia się w wielu innych czasownikach.
3) Tener - jest to czasownik, w którym dwa typy nieregularności nakładają się na siebie (zdarza się to również w innych czasownikach). Pojawia się tu nieregularność tego samego typu co w czasowniku hacer (yo hago), ale równocześnie też wymiana e:ie. W tej sytuacji odmiana wygląda następująco: yo tengo, ale potem tú tienes, él tiene, ellos tienen, i oczywiście odmiana regularna nosotros tenemos, vosotros tenéis. Tego typu nieregularność będzie w kolejnych lekcjach oznaczana następująco: np. tener (yo tengo, e:ie)
¿Ves a aquella chica? Widzisz tamtą dziewczynę?
- mañana voy(1) a Salamanca. ¿Quieres venir(2) conmigo(3)?
- No sé(4)... ¿Vas en coche?
- Sí, claro.
- Entonces creo(5) que puedo ir contigo.
- ¡Estupendo!
- ¿Para qué vas?
- Para ver(6) la famosa Universidad de Salamanca.
czasownik nieregularny III grupy ir - iść, jechać
czasownik nieregularny III grupy venir (yo vengo, e:ie)- przychodzić, przyjeżdżać
conmigo - ze mną, contigo - z tobą; pozostałe osoby tworzy się zupełnie regularnie: con él, con ella, con nosotros, con vosotros, con ellos
czasownik nieregularny II grupy saber (yo sé, reszta regularnie)- wiedzieć, umieć
czasownik regularny II grupy creer - uważać, myśleć, sądzić, wierzyć
czasownik nieregularny II grupy ver (yo veo, reszta regularnie)- widzieć, zobaczyć;
|
- Jutro jadę do Salamanki. Chcesz jechać (dosł. przyjechać) ze mną?
- Nie wiem... Jedziesz samochodem?
- Tak, oczywiście.
- W takim razie myślę, że mogę jechać z tobą.
- Świetnie!
- Po co jedziesz?
- Żeby zobaczyć słynny Uniwersytet z Salamanki.
|
- Widzę, że dużo pracujecie.
- Tak, to (dosł. jest) prawda.
- Uważam, że musicie trochę odpocząć. Dlaczego nie pojedziecie na tydzień na plażę?
- Dobrze, to (dosł. jest) dobry pomysł.
|
- Veo que trabajáis mucho.
- Sí, es verdad.
- Creo que tenéis que descansar un poco. ¿Por qué no vais una semana a la playa?
- Vale, es una buena idea.
|
- ¿Ves a(7) aquella chica?
- ¿La rubia(8)?
- Sí. Es mi novia Lucía.
- ¿Ah sí? Pues es muy guapa.
mówi się ver algo (widzieć coś), np, veo la universidad (widzę uniwersytet); ale ver a alguien (widzieć kogoś), np. veo a María (widzę Marię)
rubio/-a to przymiotnik oznaczający blondyna/-kę; używa się rodzajnika określonego z przymiotnikiem, żeby powiedzieć np. el grande (ten duży), la pequeña (ta mała), los nuevos (ci nowi), las viejas (te stare), etc.
|
- Widzisz tamtą dziewczynę?
- Tą blondynkę?
- Tak. To (dosł. jest) moja dziewczyna Lucía.
- Ach tak? (Więc) jest bardzo ładna.
|
- Widzicie tamtego chłopaka?
- Którego? Tego bruneta?
- Tak, tego szczupłego bruneta (dosł. tego ciemnego i szczupłego).
- Ale przystojny! Kto (to) jest?
- (To) jest mój nowy nauczyciel angielskiego.
|
- ¿Veis a aquel chico?
- ¿Cuál? ¿El moreno?
- Sí, el moreno y delgado.
- ¡Qué guapo! żQuién es?
- Es mi nuevo profesor de inglés.
|
- En otoño vamos a las montañas. ¿Venís con nosotros?
- ¡Sí! Es una idea estupenda.
|
- W jesieni jedziemy w góry. Jedziecie (dosł. przyjeżdżacie) z nami?
- Tak! To świetny pomysł.
|
- Wiesz, że już mogę mówić dosyć dobrze (po) francusku?
- Jak dobrze! W takim razie już możesz jechać zamieszkać we Francji.
|
- ¿Sabes que ya puedo hablar bastante bien francés?
- ¡Qué bien! Entonces ya puedes ir a(9) vivir a Francia.
niektóre czasowniki nie mogą stać bezpośrednio obok siebie, oddziela się je wtedy odpowiednim przyimkiem; czasownik ir zawsze oddziela się od innych czasowników przyimkiem a
|
Marta cree en Dios y cada domingo va a la iglesia. Allí ve a muchas personas que también creen en Él y vienen a rezar(10).
czasownik regularny I grupy rezar - modlić się
|
Marta wierzy w Boga i w każdą niedzielę chodzi do kościoła. Tam widzi dużo osób, które również wierzą w Niego i przychodzą się modlić.
|
Hay que hacer la compra. Trzeba zrobić zakupy.
- Jadą Państwo do domu pana Domínguez?
- Tak, zgadza się (dosł. tak jest).
- W takim razie mogą (Państwo) zaparkować tutaj zaraz.
- Dziękujemy.
- Nie ma za co.
|
- ¿Van Uds.(11) a casa del(12) señor(13) Domínguez?
- Sí, así es.
- Entonces pueden aparcar(14) aquí mismo.
- Gracias.
- De nada.
Uds. (lub Vds.) to używany w pisowni skrót od ustedes; Ud. (lub Vd.) to skrót od usted (przeczytać należy pełną formę)
señor/señora to Pan/Pani; nie należy jednak mylić tego słowa z formą usted, która jest używana jedynie gdy bezpośrednio zwracamy się do danej osoby
czasownik regularny I grupy aparcar - parkować
|
- ¿Hay alguien en tu casa?
- No, no hay nadie. Podemos ir a estudiar allí.
- Vale, perfecto.
- Pues, ¿cuándo quieres venir?
- No sé, a lo mejor(15) a las seis de la tarde.
- Está bien. Entonces nos vemos(16) luego.
- Sí, hasta ahora.
- Adiós.
całe wyrażenie a lo mejor znaczy może, być może
czasownik ver może występować jako zwrotny verse - widzieć się
|
- Jest ktoś w twoim domu?
- Nie, nie ma nikogo. Możemy iść się tam uczyć.
- Dobrze, doskonale.
- Więc kiedy chcesz przyjść?
- Nie wiem, może o szóstej po południu.
- Dobrze. W takim razie widzimy się później.
- Tak, na razie.
- Cześć.
|
- Skąd wracasz (dosł. przychodzisz) z tymi torbami?
- Wracam (dosł. przychodzę) z supermarketu.
- I dokąd idziesz?
- Idę do mojego domu.
|
- ¿De dónde vienes con esas(17) bolsas?
- Vengo del supermercado.
- ¿Y adónde vas?
- Voy a mi casa.
ese/esa/esos/esas to coś pośredniego między este i aquel; gdy mówimy esta casa - mamy na myśli ten dom tutaj (np. pokazując dom na zdjęciu); esa casa - ten dom trochę dalej (np. wskazując palcem dom stojący obok); aquella casa - tamten dom (np. dom poza zasięgiem wzroku)
|
- ¿Sabéis que mi amigo Jorge viene a cenar(18) esta noche?
- Bueno, la verdad es que no tenemos mucha comida en casa.
- ¿Crees que hay que(19) hacer la compra?
- Creo que sí.
- Entonces puedo ir al supermercado antes de la cena.
czasownik regularny I grupy cenar - jeść kolację
|
- Wiecie, że mój przyjaciel Jorge przychodzi (do nas) zjeść kolację dzisiaj wieczorem?
- No cóż (dosł. dobrze), prawda jest (taka), że nie mamy dużo jedzenia w domu.
- Uważasz, że trzeba zrobić zakupy?
- Myślę, że tak.
- W takim razie mogę iść do supermarketu przed kolacją.
|
- Nie wiemy co zjeść dzisiaj na obiad.
- A (dosł. jak tam) jeśli pójdziecie do chińskiej restauracji? Jedzenie tam zawsze jest dobre.
|
- No sabemos qué comer(20) hoy...
- ¿Qué tal si vais a un restaurante chino? La comida allí siempre está muy buena.
czasownik regularny II grupy comer - jeść (ogólnie), ale też jeść obiad
|
- ¿De dónde venís tan morenos(21)?
- Venimos de Marruecos.
- ¿Y qué tal?
- Pues muy bien.
moreno - to zarówno opalony, jak też brunet
|
- Skąd wracacie (dosł. przyjeżdżacie) tak opaleni?
- Wracamy (dosł. przyjeżdżamy) z Maroka.
- I jak tam?
- (Więc) bardzo dobrze.
|
¿Ésa es tu hermana? To jest twoja siostra?
- żQuién es ese chico?
- żCuál?
- Ése(1) en la foto grande que tienes en la mesa.
- Ah, żno conoces(2) a mi hijo Juan?
- No, sólo conozco a tu hija Beatriz.
- Es que Juan vive muy lejos de aquí, pero a veces(3) viene con su mujer y sus nińos.
- żCuántos nińos(4) tiene?
- Tiene dos nińas y un nińo. A ver si tengo algunas(5) fotos(6)... ˇAquí están!
- ˇQué monos(7) son!
- Y ésta es su mujer Ana.
- No parece(8) espańola...
- Es que sus padres son checos, pero ella vive en Espańa desde pequenita(9).
nad éste/ése/aquél (oraz nad ich odpowiednikami w rodzaju żeńskim oraz w liczbie mnogiej) zawsze pojawia się akcent, gdy nie występuje bezpośrednio po nich rzeczownik; np. mówimy ese chico, ale ése que vive en Barcelona (ten, który mieszka w Barcelonie)
czasownik nieregularny II grupy conocer (yo conozco, reszta regularnie) - znać
niños - dzieci (ogólnie); należy odróżnić od hijos - dzieci (w sensie własne dzieci)
algún/alguna/algunos/algunas - jakiś/jakaś/jacyś/jakieś
mono/mona - najlepiej tłumaczy się na angielskie cute
czasownik nieregularny II grupy parecer (yo parezco, reszta regularnie) - wydawać się, przypominać
w hiszpańskim zdrobnienia tworzy się zwykle przez dodanie końcówki -ito/-ita; np. mesa - mesita (stół - stolik), delgado - delgadito (szczupły - szuplutki)
|
- Kim jest ten chłopak?
- Który?
- Ten na dużej fotografii, którą masz na stole.
- Ach, nie znasz mojego syna Juana?
- Nie, znam tylko twoją córkę Beatriz.
- Chodzi o to, że (dosł. jest, że) Juan mieszka bardzo daleko stąd, ale czasami przyjeżdża ze swoją żoną (dosł. kobietą) i swoimi dziećmi.
- Ile ma dzieci?
- Ma dwie dziewczynki i jednego chłopca. Zobaczę (dosł. do zobaczenia) czy mam jakieś zdjęcia... Tutaj są!
- Jakie są słodkie (ładne)!
- A to (dosł. ta) jest jego żona Ana.
- Nie wygląda na Hiszpankę...
- Chodzi o to, że jej rodzice są Czechami, ale ona mieszka w Hiszpanii od dzieciństwa (dosł. od maleńkiej).
|
- Patrz, to (dosł. ta) jest zdjęcie mojej rodziny. Rozpoznajesz kogoś?
- Zobaczmy (dosł. do zobaczenia)... Sądzę, że (to) grubiutkie dziecko w okularach i czerwonym podkoszulku (to) jesteś ty.
- Ależ nie (dosł. Nie, człowkieku)! To (dosł. ten) jest mój młodszy brat (dosł. brat młodszy) David. Ja jestem tym w (dosł. tym od) czarnych spodniach i niebieskiej koszuli.
- To prawda. Ale na zdjęciu wydajesz się dużo bardziej blond.
- Tam mam tylko dziewięć lat. Teraz moje włosy są dużo ciemniejsze (dosł. badziej ciemne).
- A kim jest ta dziewczyna tak ładna w (dosł. od) zielonej sukience?
- Nie poznajesz Marii Luisy?
- Nie może być! To (dosł. ta) jest twoja siostra? Wydaje się bardzo młoda...
- No cóż (dosł. dobrze), jest dziesięć lat starsze ode mnie, więc na zdjęciu jest (dosł. pojawia się) dosyć młoda.
- A ten mężczyzna w (dosł. od) żółtym podkoszulku (to) jest twój ojciec?
- Tak, dokładnie. A kobieta w białym kapeluszu (to) jest moja matka.
- Twoi rodzice wydają się tworzyć (dosł. robić) bardzo dobrą parę.
- Tak, wszyscy mówią to samo. I (to) jest prawda. Moi rodzice są doskonałą parą.
|
- Mira(10), ésta es la foto de mi familia. ¿Reconoces(11) a alguien?
- A ver... Creo que el niño gordito con gafas(12) y camiseta roja eres tú.
- ¡No, hombre(13)! Ése es mi hermano menor David. Yo soy el(14) de pantalones(15) negros y camisa azul.
- Es verdad. Pero en la foto pareces mucho más rubio.
- Ahí(16) sólo tengo nueve años(17). Ahora mi pelo(18) es mucho más moreno.
- ¿Y quién es esa chica tan guapa del vestido verde?
- ¿No reconoces a María Luisa?
- ¡No puede ser! ¿Ésa es tu hermana? Parece muy joven...
- Bueno, es diez años mayor que yo, pues en la foto aparece(19) bastante joven.
- ¿Y ese hombre de camiseta amarilla es tu padre?
- Sí, exactamente. Y la mujer con sombrero blanco es mi madre.
- Tus padres parecen hacer muy buena pareja.
- Sí, todo el mundo(20) dice(21) lo mismo. Y es verdad. Mis padres son una pareja perfecta.
czasownik regularny I grupy mirar - patrzeć
czasownik nieregularny II grupy reconocer (odmiana jak conocer) - rozpoznawać
słowo hombre jest bardzo często używane jako wykrzyknik i wtedy trudno jest o jakiekolwiek tłumaczenie
ponownie rodzajnik jest używany bez rzeczownika i tłumaczy się jako ten
aquí (tutaj) - ahí (tam trochę dalej) - allí (tam daleko)
el pelo - włosy (w hiszpańskim jest to liczba pojedyncza)
czasownik nieregularny II grupy aparecer (odmiana jak parecer) - pojawiać się
todo el mundo - wszyscy (dosł. cały świat); polskie wyrażenie cały świat tłumaczy się na el mundo entero
czasownik nieregularny III grupy decir (yo digo, e: i) - mówić, powiedzieć
|
Observaciones Obserwacje
W tej lekcji pojawił się kolejny typ czasowników nieregularnych: conocer, parecer. Nieregularność dotyczy jedynie pierwszej osoby liczby pojedynczej i polega na wprowadzeniu końcówki -zco. Widać też, że czasowniki, które zawierają w sobie inny czasownik nieregularny (jak np. reconocer, aparecer) odmieniają się dokładnie tak samo jak ten czasownik nieregularny.
Komentarz odnośnie tworzenia zaimków dzierżawczych znajduje się w kolejnej lekcji.
Nuestro piso es pequeño. Nasze mieszkanie jest małe.
- Ésta es nuestra casa.
- ¡Qué bonita! Nuestro piso es mucho más pequeño y oscuro. Aquí hay muchísima(1) luz.
- Sí, por esas ventanas entra(2) mucha luz.
- ¿Y qué tal vuestros vecinos? Porque los nuestros son horribles. Hacen mucho ruido por las noches y no podemos dormir(3).
- Nosotros dormimos bien, pero nuestros vecinos tampoco(4) son muy simpáticos. Sus hijos son muy mal educados. Se comportan(5) mal incluso con su perro.
- ¡Qué horror!
istnieje w hiszpańskim tzw. superlativo absoluto (superlatyw absolutny), który wzmacnia znaczenie danego słowa; np. mucho (dużo) - muchísimo (bardzo, niezwykle dużo), interesante (interesujący) - interesantísimo (bardzo, niesamowicie interesujący/-a), guapa (ładna) - guapísima (bardzo, niezwykle ładna); tworzy się po prostu przez dodanie końcówki -ísimo/-ísima (w liczbie mnogiej dodaje się -s)
czasownik regularny I grupy entrar - wchodzić
czasownik nieregularny III grupy dormir (o:ue) - spać
czasownik regularny zwrotny I grupy comportarse - zachowywać się
|
- To jest nasz dom.
- Ale ładny! Nasze mieszkanie jest dużo mniejsze (dosł. bardziej małe) i ciemne. Tutaj jest dużo światła.
- Tak, przez te okna wchodzi dużo światła.
- A jak tam wasi sąsiedzi? Bo (ci) nasi są straszni. Robią dużo hałasu w nocy i nie możemy spać.
- My śpimy dobrze, ale nasi sąsiedzi też nie są bardzo sympatyczni. Ich dzieci są bardzo źle wychowane. Zachowują się źle nawet wobec swojego psa (dosł. z ich psem).
- Jakie (to) straszne!
|
- Nasza nauczycielka niemieckiego jest bardzo miła i uczymy się (w sensie: przyswajamy) z nią bardzo dużo.
- Musicie się dużo uczyć?
- Tak, oczywiście. Ale myślę, że jej metoda jest bardzo dobra i przyswajamy dużo na samej lekcji.
- Jaka jest jej metoda?
- Mówimy (rozmawiamy) dużo na lekcji i nie koncentrujemy się na gramatyce.
- Wydaje się interesujące. Zwykle zamiast mówić trzeba uczyć się dużo gramatyki.
- Nasza nauczycielka zawsze mówi, że gramatyka nie jest tak ważna, bo nie pomaga dużo jeśli boimy się mówić.
- (Więc) (to) jest prawda (dosł. pewne).
|
- Nuestra profesora de alemán es muy maja(6) y aprendemos muchísimo con ella.
- ¿Tenéis que estudiar mucho?
- Sí, por supuesto. Pero creo que su método(7) es muy bueno y aprendemos mucho en la propia clase.
- ¿Cómo es su método?
- Hablamos mucho en clase y no nos concentramos(8) en la gramática.
- Parece interesante. Normalmente en vez de(9) hablar hay que estudiar mucha gramática.
- Nuestra profesora siempre dice que la gramática no es tan importante porque no ayuda mucho si tenemos miedo de(10) hablar.
- Pues es cierto.
majo - przyjemny, miły, ładny, piękny, etc.
czasownik regularny zwrotny I grupy concentrarse - koncentrować się
tener miedo de algo/alguien - bać się czegoś/kogoś
|
- ¿Duermes bien en tu habitación?
- ¡Que va! Duermo fatal. Hay muchísimo ruido en la calle. Nunca(11) puedo descansar.
- ¿Y trabajar?
- Tampoco. En mi casa no me puedo concentrar.
- Sí, vivir en el centro de la ciudad puede ser horroroso.
w hiszpańskim w pewnych sytuacjach do negacji wystarcza jedno przeczenie, w innych konieczne są dwa; gdy słowa typu nigdy (nunca), nikt (nadie), nic (nada) stawiamy na początku zdania, nie potrzeba już dodatkowego słowa przeczącego; gdy natomiast chcemy je postawić dalej w zdaniu, na początku musimy dodatkowo postawić słowo nie (no), np. nunca duermo bien, ale no duermo bien nunca (nigdy nie śpię dobrze)
|
- Śpisz dobrze w twoim pokoju?
- Ależ skąd! Śpię fatalnie. Jest bardzo dużo hałasu na ulicy. Nigdy nie mogę odpocząć.
- A pracować?
- Też nie. W moim domu nie mogę się skoncentrować.
- Tak, mieszkanie w centrum miasta może być straszne.
|
- Zawsze zostawiam mój samochód na ulicy.
- Dlaczego nie parkujesz w garażu?
- No bo zawsze się śpieszę i tak (w ten sposób) jest wygodniej (dosł. bardziej wygodnie).
|
- Siempre dejo(12) mi coche en la calle.
- ¿Por qué no aparcas en el garaje?
- Es que siempre tengo prisa(13) y así es más cómodo.
czasownik regularny I grupy dejar - zostawiać
tener prisa - śpieszyć się
|
Observaciones Obserwacje
Chyba jest już zupełnie jasne jak tworzy się zaimki dzierżawcze (mój, moja, moje, itd.). W języku hiszpańskim uzgadnia się te zaimki z rzeczownikiem po nich następującym (czyli dokładnie tak jak w języku polskim). Większość z nich odmienia się jedynie przez liczbę. Tylko pierwsza i druga osoba liczby mnogiej odmieniają się zarówno przez liczbę jak i rodzaj. Trzecia osoba liczby pojedynczej oraz mnogiej są identyczne Tak więc mówimy np.:
mi coche mój samochód - mis coches moje samochody
tu hija twoja córka - tus hijas twoje córki
su coche jego/jej/ich samochód - sus coches jego/jej/ich samochody
nuestro coche nasz samochód - nuestros coches nasze samochody
nuestra hija nasza córka - nuestras hijas nasze córki
vuestro coche wasz samochód - vuestros coches wasze samochody
vuestra hija wasza córka - vuestras hijas wasze córki
Szczegóły można oczywiście znaleźć na stronie z gramatyką (zaimki).
¿Cuánto cuesta esta falda? Ile kosztuje ta spódnica?
- Merche, ¿las llaves que están en la mesa son las(1) tuyas(2)?
- No, las mías están en mi bolso(3).
- ¿Estás segura?
- ¡Sí, hombre! Las que están en la mesa tienen que ser las de Felipe.
- No, las suyas están en su habitación.
- Pues no sé... A lo mejor son las de Laura. Ella siempre deja sus cosas por toda la casa.
- Puede ser.
po raz kolejny rodzajnik określony jest używany samodzielnie, tutaj w znaczeniu "te"
jest to długa forma zaimka dzierżawczego, używana gdy występuje on samodzielnie (patrz: Obserwacje na dole lekcji)
el bolso - torebka (damska); należy odróżnić od la bolsa - torba (wszystkie inne znaczenia)
|
- Merche, klucze które są na stole (to) są te twoje?
- Nie, (te) moje są w mojej torebce.
- Jesteś pewna?
- Ależ tak! Te, które są na stole muszą być (tymi) Felipe.
- Nie, (te) jego są w jego pokoju.
- No to nie wiem... Może (to) są (te) Laury. Ona zawsze zostawia swoje rzeczy po całym domu.
- Możliwe.
|
- Nasze dzieci uczą się w szkole brytyjskiej. A (te) wasze gdzie się uczą?
- (Te) nasze jeszcze są zbyt małe, żeby iść do szkoły...
|
- Nuestros hijos estudian en un colegio británico. Y los vuestros, ¿dónde estudian?
- Los nuestros todavía son demasiado pequeños para ir al colegio...
|
- ¿Cuánto(4) cuesta(5) aquella falda?
- ¿Cuál? ¿La roja?
- No, la azul a cuadros.
- Ah, no es muy cara. Sólo cuesta quince euros.
cuánto (ile) odmienia się przez liczbę i rodzaj, może więc mieć następujące formy: cuánto/-a/-os/-as
czasownik nieregularny I grupy costar (o:ue) - kosztować
|
- Ile kosztuje tamta spódnica?
- Która? Ta czerwona?
- Nie, ta niebieska w kratę.
- Ach, nie jest bardzo droga. Kosztuje tylko 15 euro.
|
- O której godzinie puszczają (dosł. kładą) wiadomości?
- Sądzę, że o dziewiątej.
- Ile czasu trwają?
- Jedną godzinę.
|
- ¿A qué hora ponen(6) las noticias?
- Creo que a las nueve.
- ¿Cuánto tiempo duran(7)?
- Una hora.
czasownik nieregularny II grupy poner (yo pongo) - kłaść, położyć; używany również w wielu innych znaczeniach, np. poner la tele (włączyć telewizor)
czasownik regularny I grupy durar - trwać
|
Por teléfono:
- Restaurante Casa Valenciana, buenas tardes.
- Buenas tardes. Quiero reservar(8) una mesa para esta noche.
- ¿A qué hora quiere venir?
- A las diez.
- ¿Para cuántas personas quiere la mesa?
- Para cinco.
- ¿Me(9) puede decir su nombre y apellido, por favor?
- Me llamo John Smith.
- ¿Puede repetir(10) su apellido, por favor?
- Smith. Ese-eme-i-te-hache.
- Ya está, gracias. Entonces tiene una mesa reservada para esta noche a las diez.
- Muchas gracias.
- De nada.
- Hasta luego.
- Adiós.
czasownik regularny I grupy reservar - rezerwować
tego rodzaju zaimki będą skomentowane w kolejnych lekcjach
czasownik nieregularny III grupy repetir (e:i; np. él repite) - powtarzać
|
Przez telefon:
- Restauracja Casa Valenciana, dzień dobry.
- Dzień dobry. Chcę zarezerwować stolik na dzisiejszy wieczór (dosł. ten wieczór).
- O której godzinie chce Pan przyjść?
- O dziesiątej.
- Dla ilu osób chce Pan stolik?
- Dla pięciu.
- Może mi Pan podać (dosł. powiedzieć) swoje imię i nazwisko, proszę?
- Nazywam się John Smith.
- Może Pan powtórzyć swoje nazwisko, proszę?
- Smith. Es-em-i-te-ha.
- Już mam (dosł. jest), dziękuję. Tak więc ma Pan stolik zarezerwowany na ten wieczór o dziesiątej.
- Bardzo dziękuję.
- Nie ma za co.
- Do zobaczenia.
- Do widzenia.
|
- O której godzinie zwykle wracasz do domu na obiad (dosł. żeby zjeść obiad)?
- Zwykle jem obiad o pierwszej, a później wracam do mojej pracy.
|
- ¿A qué hora vuelves(11) normalmente a casa a comer?
- Normalmente como a la una y luego vuelvo a mi trabajo.
czasownik nieregularny II grupy volver (o:ue) - wracać
|
Observaciones Obserwacje
Kiedy zaimek dzierżawczy występuje samodzielnie, bez towarzyszącego mu rzeczownika, należy w hiszpańskim (podobnie jak chociażby w angielskim) użyć dłuższej formy tego zaimka. Te formy to:
Jak łatwo zauważyć, zaimki nuestro oraz vuestro wyglądają tak samo zarówno w długiej jak i krótkiej formie.
¿Cuándo vas a volver? Kiedy wrócisz?
- Mañana no voy a(1) estar en casa.
- ¿Por qué no?
- Es que tengo que ir al médico.
- ¿A qué hora vas a volver?
- No sé... Creo que a eso de(2) las cuatro de la tarde.
ir a + infinitivo (bezokolicznik) - jest to struktura używana dla wyrażenia czasu przyszłego (analogiczna do angielskiego going to), np. vamos a trabajar (będziemy pracować)
|
- Jutro nie będzie mnie (dosł. nie będę) w domu.
- Dlaczego nie?
- Chodzi o to, że muszę iść do lekarza.
- O której godzinie wrócisz?
- Nie wiem... Sądzę, że około czwartej popołudniu.
|
- Przepraszam (cię), masz godzinę?
- Tak, jest (dosł. są) dokładnie dwunasta.
- Dziękuję.
|
- Perdona, ¿tienes hora?
- Sí, son las doce en punto.
- Gracias.
|
- ¿Qué vas a hacer esta noche?
- No estoy seguro. A lo mejor voy a ir a tomar algo con mis amigos. ¿Y tú?
- Creo que me voy a quedar(3) en casa.
- ¿Y qué vas a hacer?
- Voy a ver la tele. Hoy ponen La Guerra de las Galaxias. Es una película genial.
czasownik regularny zwrotny I grupy quedarse - zostawać; równie dobrze można powiedzieć: creo que voy a quedarme en casa
|
- Co będziesz robić tego wieczoru?
- Nie jestem pewien. Może pójdę się czegoś napić z moimi przyjaciółmi. A ty?
- Myślę, że zostanę w domu.
- I co będziesz robił?
- Pooglądam telewizję. Dzisiaj puszczają Gwiezdne wojny. (To) jest genialny film.
|
- Wychodzisz z nami?
- Nie wiem... Która jest godzina?
- Jest pierwsza nad ranem.
- Dobrze, myślę, że jeszcze mam czas, żeby wypić jeden kieliszek.
- O której godzinie musisz wstać?
- O dziewiątej rano.
|
- ¿Sales(4) con nosotros?
- No sé... ¿Qué hora es?
- Es la una de la madrugada.
- Bueno, creo que todavía tengo tiempo para tomar una copa.
- ¿A qué hora tienes que levantarte?
- A las nueve de la mañana.
czasownik nieregularny III grupy salir (yo salgo) - wychodzić
|
- Mamá, ¿puedo ir a la playa con mis amigos?
- Sí, pero a las nueve de la noche tienes que estar en casa.
- Vale. Voy a volver a las nueve en punto.
|
- Mamo, mogę jechać na plażę z moimi przyjaciółmi?
- Tak, ale o dziewiątej wieczorem musisz być w domu.
- Dobrze. Wrócę dokładnie o dziewiątej.
|
- Wyjdziecie dzisiaj wieczorem?
- Nie, chcemy troszeczkę odpocząć. W przyszłym tygodniu (dosł. w tygodniu, który przychodzi) będziemy mieć dużo imprez i musimy być w formie.
|
- ¿Vais a salir esta noche?
- No, queremos descansar un poquito(5). La semana que viene vamos a tener muchas fiestas y tenemos que estar en forma.
un poco (trochę) - un poquito (troszeczkę); warto zwrócić uwagę na konieczną zmianę w pisowni; pocito musiałoby być przeczytane jak pothito (gdzie th to dźwięk jak w angielskim think)
|
- Mira papá, en ese reloj son las once. Creo que va un poco mal...
- ¿Qué hora tienes tú?
- Yo tengo las seis.
|
- Patrz tato, na tym zegarku jest jedenasta. Myślę, że idzie trochę źle...
- Którą ty masz godzinę?
- Ja mam szóstą.
|
Lección número diecisiete
|
|
|
¿Qué quiere decir eso? Co to znaczy?
- ¿Qué idioma se habla(1) en Barcelona?
- Allí se habla catalán, pero todo el mundo sabe también castellano(2).
se habla to forma bezosobowa tworzona przez odmianę czasownika w trzeciej osobie oraz dodanie cząstki se
castellano - kastylijski, to inna nazwa, oznaczająca po prostu język hiszpański
|
- Jakim językiem się mówi w Barcelonie?
- Tam się mówi po katalońsku, ale wszyscy umieją też kastylijski.
|
- Jak masz na imię?
- Mam na imię Piotrek.
- Słucham (dosł. jak mówisz)?
- Piotrek.
- Jak się (to) pisze?
- Pe-i-o-te-er-e-ka.
- Ach, dobrze. Ale ciekawe imię (dosł. ale imię tak ciekawe)!
|
- ¿Cómo te llamas?
- Me llamo Piotrek.
- ¿Cómo dices?
- Piotrek.
- ¿Cómo se escribe(3)?
- Pe-i-o-te-erre-e-ka.
- Ah, vale. ¡Que nombre tan interesante!
czasownik regularny III grupy escribir - pisać; tutaj użyty w formie bezosobowej
|
- ¿Cómo se dice(4) jeans en español?
- Bueno, normalmente se dice vaqueros.
ponowne użycie formy bezosobowej
|
- Jak się mówi jeans po hiszpańsku?
- No więc zwykle się mówi dżinsy.
|
- Słuchaj, co znaczy (dosł. co chce powiedzieć) euskera?
- Euskera znaczy (dosł. chce powiedzieć) baskijski.
- W jakim języku?
- W baskijskim.
|
- Oye(5), ¿qué quiere decir euskera?
- Euskera quiere decir vasco.
- ¿En qué idioma?
- En vasco.
czasownik nieregularny III grupy oír (yo oigo, tú oyes, él oye, nosotros oímos, vosotros oís, ellos oyen) - słyszeć; tutaj użyty w trybie rozkazującym (omawiany w kolejnych lekcjach)
|
- Oiga, por favor, ¿sabe dónde está la Puerta del Sol(6)?
- Sí, tiene que seguir(7) todo recto por esta calle.
zabytkowy budynek w Madrycie
czasownik nieregularny III grupy seguir (e:i) - kontynuować, robić coś dalej (uwaga na pisownię: yo sigo; w tej osobie znika niepotrzebna tu litera u, która we wszystkich innych osobach jest konieczna do oddzielenia liter g oraz i/e)
|
- Przepraszam (dosł. proszę słuchać), wie (Pan/Pani) gdzie jest Puerta del Sol (Drzwi Słońca)?
- Tak, musi (Pan/Pani) iść dalej (dosł. kontynuować) cały (czas) prosto tą ulicą.
|
- Bardzo źle cię słyszę (dosł. cię słyszę bardzo źle). Możesz przyciszyć (dosł. obniżyć) trochę muzykę?
- Słucham (dosł. jak)?
- Muzyka jest bardzo głośna (dosł. wysoka). Nie słyszę cię!
- Aha, że mnie nie słyszysz. Poczekaj, przyciszę troszeczkę radio.
|
- Te oigo muy mal. ¿Puedes bajar(8) un poco la música?
- ¿Cómo?
- La música está muy alta. ¡No te oigo!
- Ah, que no me oyes. Espera(9), voy a bajar un poquito la radio.
czasownik regularny I grupy bajar - obniżać, schodzić
czasownik regularny I grupy esperar - czekać; mieć nadzieję
|
- ¿Conocéis(10) Andalucía?
- No, pero el verano que viene vamos a ir a Sevilla. Conocemos a mucha gente que vive allí y queremos ver qué tal están.
- Yo no conozco Sevilla, pero sé que es una ciudad muy bonita.
mówi się conocer algo (znać coś), ale conocer a alguien (znać kogoś)
|
- Znacie Andaluzję?
- Nie, ale w przyszłe lato (dosł. lato, które nadchodzi) pojedziemy do Sewilli. Znamy dużo ludzi, którzy tam mieszkają i chcemy zobaczyć co u nich słychać (dosł. jak tam są).
- Ja nie znam Sewilli, ale wiem, że to bardzo ładne miasto.
|
Me gusta la cerveza. Lubię piwo.
- ¿Te gusta(1) salir por la noche?
- Sí, me encanta(2).
- Pues te invito(3) a una copa. ¿Qué te gusta beber(4)?
- Me gusta la cerveza o whisky con coca-cola.
czasownik regularny I grupy gustar - podobać się
czasownik regularny I grupy encantar - zachwycać
czasownik regularny I grupy invitar - zapraszać
czasownik regularny II grupy beber - pić
|
- Lubisz (dosł. podoba ci się) wychodzić wieczorem?
- Tak, uwielbiam (dosł. zachwyca mnie).
- Więc cię zapraszam na jeden kieliszek. Co lubisz (dosł. podoba ci się) pić?
- Lubię (dosł. podoba mi się) piwo albo whisky z coca-colą.
|
- Mojej mamie (jej) podoba się kolor czerwony.
- A twojemu tacie?
- Jemu podoba (mu) się bardziej zielony.
|
- A mi madre le gusta el color rojo.
- ¿Y a tu padre?
- A él le(5) gusta más el verde.
a él oraz le znaczą właściwie to samo (jemu); użycie obu tych słów ma na celu jedynie podkreślenie, wzmocnienie znaczenia; równie dobrze można by powiedzieć: le gusta más el verde (zaimek - w tym przypadku le - jest jednak zawsze obowiązkowy)
|
- ¿Qué te parecen estas revistas?
- Me parecen muy tontas. No me gustan en absoluto.
|
- Jakie ci się wydają te czasopisma?
- Wydają mi się bardzo głupie. Nie podobają mi się wcale.
|
- Mojej siostrze na ogół (jej) się podobają (chłopcy) bruneci, ale jej chłopak jest blondynem.
- A twojemu bratu, jaki typ dziewczyn mu się podoba?
- Jemu jeszcze się (mu) nie podobają dziewczyny. Ma tylko sześć lat...
|
- A mi hermana generalmente le gustan los chicos morenos, pero su novio es rubio.
- Y a tu hermano, ¿qué tipo de chicas le gusta?
- A él todavía no le gustan las chicas. Sólo tiene seis años...
|
- Oye, perdona, ¿me puedes decir cómo llegar(6) a la estación de metro?
- Sí, claro. Es muy fácil. Tienes que seguir todo recto y luego coger(7) la primera calle a la derecha. La estación de metro está al final de la calle a la izquierda.
czasownik regularny I grupy llegar - przybywać, przychodzić, przyjeżdżać
czasownik nieregularny II grupy coger - brać; nieregularność polega jedynie na zmianie pisowni pierwszej osoby liczby pojedynczej: yo cojo; zmiana jest konieczna, gdyż cogo trzeba by było przeczytać jak kogo
|
- (Słuchaj) przepraszam, możesz mi powiedzieć jak dojść do stacji metra?
- Tak, oczywiście. (To) jest bardzo łatwe. Musisz iść dalej cały (czas) prosto, a potem skręcić w (dosł. wziąć) pierwszą ulicę w prawo. Stacja metra jest na końcu ulicy na lewo.
|
- Zadzwonię do Luisa, żeby zobaczyć czy chce przyjść dzisiaj wieczorem na kolację (dosł. zjeść kolację).
- (To) mi się wydaje bardzo dobry pomysł! Może możemy też zaprosić jego siostrę Conchę. (To) jest bardzo miła dziewczyna.
- Tak, (to) jest prawda. Zapytam o nią.
|
- Voy a llamar(8) a Luis para ver si quiere venir a cenar esta noche.
- ¡Me parece una idea buenísima! A lo mejor podemos invitar también a su hermana Concha. Es una chica muy maja.
- Sí, es verdad. Voy a preguntar(9) por ella.
czasownik regularny I grupy llamar - wołać, dzwonić
czasownik regularny I grupy preguntar - pytać
|
- ¿Qué te parece si vamos al cine esta tarde?
- Me parece genial. ¿Qué tipo de películas te gusta ver?
- Me gustan las películas de acción.
- Entonces ya sé qué película podemos ver. ¡Te va a encantar!
|
- Jak ci się wydaje jeśli pójdziemy do kina dzisiaj po południu?
- Wydaje mi się super (genialne). Jaki rodzaj filmów lubisz (dosł. podoba ci się) oglądać.
- Lubię (dosł. podobają mi się) filmy akcji.
- W takim razie już wiem jaki film możemy zobaczyć. Zachwyci cię!
|
Lección número diecinueve
|
|
|
¿Os gusta bailar? Lubicie tańczyć?
- A Pedro y a mí nos gusta mucho bailar(1). Y a vosotros, ¿os gusta?
- No mucho. Pero nos gusta escuchar(2) música.
czasownik regularny I grupy bailar - tańczyć
czasownik regularny I grupy escuchar - słuchać
|
- Pedro i ja bardzo lubimy (dosł. Pedrowi i mnie, nam bardzo się podoba) tańczyć. A wy lubicie (dosł. a wam, wam się podoba)?
- Nie bardzo. Ale lubimy (dosł. podoba nam się) słuchać muzyki.
|
- Moje wujostwo nie lubi (dosł. mojemu wujostwu, im nie podoba się) wcale oglądać telewizji.
- Więc co robią w domu wieczorami?
- Uwielbiają (dosł. ich zachwycają) gry planszowe (dosł stołowe).
|
- A mis tíos no les gusta en absoluto ver la tele.
- ¿Pues qué hacen en casa por las noches?
- Les encantan los juegos de mesa.
|
- ¿A qué hora vais a llegar a Londres?
- Si no hay retraso(3), a las seis y diez.
|
- O której godzinie przyjedziecie do Londynu?
- Jeśli nie będzie (dosł. jest) spóźnienia, o szóstej (i) dziesięć.
|
- Myślę, że możemy postawić łóżko w tym kącie. (Wydaje ci się) dobrze?
- Tak, (wydaje mi się) doskonale.
|
- Creo que podemos poner la cama en este rincón. ¿Te parece bien?
- Sí, me parece perfecto.
|
- David, ¿tienes hora?
- Sí, son las ocho y cuarto. ¿A qué hora empieza(4) tu examen?
- A las nueve y media. Todavía tengo tiempo.
czasownik nieregularny I grupy empezar (e:ie) - zaczynać (się)
|
- David, masz godzinę?
- Tak, jest kwadrans po ósmej (dosł. są ósma i kwadrans). O której godzinie zaczyna się twój egzamin?
- O wpół do dziesiątej (dosł. o dziewiątej i pół). Jeszcze mam czas.
|
- (Słuchaj) Teresa, mam coś dla ciebie.
- Dla mnie?
- Tak, proszę (dosł. weź). (To) jest prezent na twoje urodziny. Wszystkiego najlepszego (dosł, szczęśliwości).
- Bardzo dziękuję, Pepe.
- A ta butelka wina jest od moich rodziców.
|
- Oye, Teresa, tengo algo para ti.
- ¿Para mí?
- Sí, toma. Es un regalo por tu cumpleaños(5). Felicidades.
- Muchas gracias Pepe.
- Y esta botella de vino es de parte de(6) mis padres.
el cumpleaños - urodziny (pomimo końcówki -s jest to rzeczownik liczby pojedynczej)
de parte de alguien - od kogoś, np. de mi parte (ode mnie); de su parte (od niej/niego/nich); de parte de Ana (od Anny)
|
- ¿Sabes a qué hora empieza la película?
- A las diez menos cuarto. Creo que no vamos a llegar a tiempo al cine.
|
- Wiesz o której godzinie zaczyna się film?
- Za kwadrans dziesiąta (dosł. o dziesiątej minus kwadrans). Sądzę, że nie przyjedziemy na czas do kina.
|
- Podobają wam się te meble?
- Mnie wydają (mi) się okropne (obrzydliwe).
- Mnie też.
- Sylwii i mnie też (nam) się nie podobają, ale jej rodziców (ich) zachwycają. Wydaje (to) im się dobrym prezentem na nasz ślub.
|
- ¿Os gustan esos muebles?
- A mí me parecen asquerosos.
- A mí también.
- A Silvia y a mí tampoco nos gustan, pero a sus padres les encantan. Les parece un buen regalo por nuestra boda...
|
Observaciones Obserwacje
Podsumowując, tak oto przedstawia się odmiana zaimków osobowych (typu mnie, tobie, itd.) na przykładzie czasownika gustar (podobać się).
(a mí) me gusta(n) - mnie się podoba(ją)
(a ti) te gusta(n) - tobie się podoba(ją)
(a él/ella/usted) le gusta(n) - jemu/jej/Panu/Pani się podoba(ją)
(a nosotros) nos gusta(n) - nam się podoba(ją)
(a vosotros) os gusta(n) - wam się podoba(ją)
(a ellos/ellas/ustedes) les gusta(n) - im/Państwu się podoba(ją)
Czyli mówimy np. me gusta ese chico (podoba mi się ten chłopak); a mi madre no le gustan esos chicos (mojej mamie nie podobają się ci chłopcy).
Warto również podsumować informacje dotyczące podawania godziny. Mówimy więc:
¿Qué hora es? (Która jest godzina?)
Es la una (1:00)
Son las dos (2:00)
Son las tres y cinco (3:05)
Son las cuatro y cuarto (4:15)
Son las cinco y media (5:30)
Son las seis menos cuarto (5:45)
Son las siete menos diez (6:50)
¿A qué hora...? (O której godzinie...?)
A las ocho y media (8:30)
A las nueve menos tres (8:57)
A las diez y cuarto (10:15)
A la una menos once (12: 49)
¿Puedo ayudarte? Mogę ci pomóc?
- Sabes, no tengo muchas ganas(1) de salir hoy. Pero tú no tienes por qué quedarte en casa. Puedes ir al concierto sin mí.
- ¡Ni hablar! Sin ti no voy a ir a ninguna parte.
la gana - ochota (zwykle w liczbie mnogiej); tener ganas de hacer algo - mieć ochotę na zrobienie czegoś
|
- Wiesz, nie mam dużej ochoty na wyjście dzisiaj. Ale ty nie musisz (dosł. nie masz dlaczego) zostawać w domu. Możesz iść na koncert beze mnie.
- Nie ma mowy (dosł. ani mówić)! Bez ciebie nie pójdę nigdzie (dosł. do żadnej części).
|
- Macie ochotę na deser? Mam lody waniliowe i czekoladowe.
- Nie, dziękuję. Nie bardzo mam ochotę na loda. Ale (tak) mam ochotę na kawę.
- Dobrze, więc przygotuję ci kawę. A ty Jaime, co mi powiesz (dosł. mówisz)?
- A ja (dosł. ja tak, że) cię poproszę o trochę loda.
|
- ¿Os apetece(2) postre(3)? Tengo helados de vainilla y de chocolate.
- No, gracias. A mí no me apetece mucho helado. Pero sí me apetece un café.
- Vale, pues te preparo(4) un café. Y tú Jaime, ¿qué me dices?
- Yo sí que te voy a pedir(5) un poco de helado.
czasownik nieregularny II grupy apetecer (yo apetezco) - chcieć, pragnąć, mieć ochotę; zwykle używany w konstrukcjach typu: me apetece algo dulce (mam ochotę na coś słodkiego); ¿qué te apetece hacer? (co masz ochotę robić); jest to więc dokładnie taka sama konstrukcja jak w przypadku czasownika gustar; znaczenie jest podobne do pokazanego wyżej wyrażenia tener ganas
czasownik regularny I grupy preparar - przygotowywać
czasownik nieregularny III grupy pedir (e:i) - prosić
|
- ¿Puedo ayudarle con la maleta?
- Sí, gracias.
|
- Mogę Panu/Pani pomóc z walizką?
- Tak, dziękuję.
|
- Nie pożyczę (dosł. zostawię) (jej) Marii mojego samochodu.
- Dlaczego nie? Przecież (dosł. już) wiesz, że prowadzi bardzo dobrze.
- Nie wiem... Chodzi o to, że boję się pożyczać samochód (jej) jakiejkolwiek osobie.
|
- No voy a dejarle(6) mi coche a María.
- ¿Por qué no? Ya sabes que conduce(7) muy bien.
- No sé... Es que tengo miedo de dejarle el coche a cualquier persona.
warto zaobserwować charakterystyczne hiszpańskie powtórzenie: zaimek le odnosi się do Marii, a jednak nie przeszkadza to umieszczeniu obu tych słów w jednym zdaniu
czasownik nieregularny III grupy conducir (yo conduzco) - prowadzić (np. samochód)
|
- ¿Puedes llamar a los Señores Rodríguez y decirles que su lavadora(8) ya está lista(9) para recoger(10)?
- Vale, ahora mismo.
estar listo - być gotowym
czasownik nieregularny II grupy recoger (yo recojo - nieregularność jedynie ortograficzna) - odbierać
|
- Możesz zadzwonić do państwa Rodríguez i powiedzieć im, że ich pralka już jest gotowa do odebrania?
- Dobrze, już w tym momencie.
|
- Dasz (dosł. zostawisz) mi na chwilę gazetę?
- Tak, proszę (dosł. weź).
|
- ¿Me dejas un momento el periódico?
- Sí, toma.
|
- ¿Estáis listos para empezar a ver la ciudad?
- ¡Que va! Todavía tenemos que ducharnos(11) y desayunar(12).
czasownik regularny zwrotny I grupy ducharse - brać prysznic
czasownik regularny I grupy desayunar - jeść śniadanie
|
- Jesteście gotowi, żeby zacząć zwiedzać (dosł. oglądać) miasto?
- Ależ skąd! Jeszcze musimy wziąć prysznic i zjeść śniadanie.
|
- Mój najlepszy przyjaciel jest na wakacjach w Chorwacji. Nie mam z kim rozmawiać...
- Dlaczego nie napiszesz do niego (dosł. jemu) listu? Albo nawet lepiej e-maila...
|
- Mi mejor amigo está de vacaciones en Croacia. No tengo con quien hablar...
- ¿Por qué no le escribes una carta? O incluso mejor un e-mail...
|
Le estoy escribiendo una carta. Piszę do niego list.
- ¿Qué estás haciendo(1)? ¡Aquí no se puede fumar(2)!
- Tranquila(3), nadie nos está mirando(4).
estar + gerundio - to konstrukcja wyrażająca czynność wykonywaną w tym właśnie momencie (analogiczna do angielskiego to be doing sth); patrz: Obserwacje na dole lekcji
czasownik regularny I grupy fumar - palić (np. papierosy)
jest to przymiotnik, a więc zwracając się do mężczyzny trzeba by było powiedzieć tranquilo
czasownik regularny I grupy mirar - patrzeć
|
- Co robisz (dosł. jesteś robiący)? Tutaj nie można palić!
- Spokojnie (dosł. spokojna), nikt na nas nie patrzy.
|
- Przepraszam, szukam ulicy Alcalá. Może mi (Pan/Pani) powiedzieć gdzie jest?
- Przykro mi, nie jestem stąd.
|
- Perdone, estoy buscando(5) la calle Alcalá. ¿Me puede decir dónde está?
- Lo siento, no soy de aquí.
czasownik regularny I grupy buscar - szukać
|
Normalmente me levanto a las ocho y media. A veces tengo mucho sueño y duermo unos quince minutos más. Luego desayuno y me ducho. Ahora mismo son las nueve y diez y me estoy duchando.
|
Zwykle wstaję o wpół do dziewiątej. Czasami jestem bardzo śpiący (dosł. mam dużo snu) i śpię jakieś piętnaście minut więcej. Potem jem śniadanie i biorę prysznic. Teraz właśnie jest dziesięć po dziewiątej i (właśnie) biorę prysznic.
|
- Co się dzieje? Kto robi ten hałas?
- Bawimy się, mamo.
- I nie musicie się uczyć?
- Nie. No bo nasza nauczycielka jest chora i jutro nie idziemy do szkoły.
|
- ¿Qué está pasando(6)? ¿Quién está haciendo este ruido?
- Estamos jugando(7), mamá.
- ¿Y no tenéis que estudiar?
- No. Es que nuestra profesora está enferma y mañana no vamos al colegio.
czasownik regularny I grupy pasar - dziać się
czasownik nieregularny I grupy jugar (u:ue) - bawić się; grać
|
- Cariño, ¿qué estás haciendo?
- Estoy escribiendo una carta.
- ¿A quién?
- A mi amigo Sergio.
|
- Kochanie, co robisz?
- Piszę list.
- Do kogo?
- Do mojego przyjaciela Sergio.
|
- Gdzie mieszkasz?
- Widzisz tamten wysoki budynek? Więc mieszkam tam na pierwszym piętrze, drugie drzwi na lewo. Kiedy możesz przyjść?
- Może jutro...
|
- ¿Dónde vives?
- ¿Ves aquel edificio alto? Pues vivo ahí en el primer piso(8), segunda puerta a la izquierda. ¿Cuándo puedes venir?
- Quizá mañana...
el piso - piętro; mieszkanie
|
- Perdona, ¿dónde están los servicios(9)?
- Ahí al final del pasillo, tercera puerta a la derecha.
el servicio - usługa; toaleta (zwykle w liczbie mnogiej)
|
- Przepraszam, gdzie jest toaleta?
- Tam na końcu korytarza, trzecie drzwi na prawo.
|
- Słuchaj, twój dom jest gdzieś tutaj blisko?
- Nie, jest dosyć daleko. Po drugiej stronie miasta.
|
- Oye, ¿tu casa está por aquí cerca?
- No, está bastante lejos. Al otro lado de la ciudad.
|
Observaciones Obserwacje
Hiszpańskie gerundio to odpowiednik angielskiego gerund. Tworzy się je przez dodanie do podstawy czasownika odpowiedniej końcówki. Dla czasowników I grupy jest to końcówka -ando, np. bailar - bailando; natomiast dla czasowników II i III grupy to końcówka -iendo, np. tener - teniendo, conducir - conduciendo. Niektóre czasowniki mają nieregularną formę gerundio. Zostaną one stopniowo pokazane w kolejnych lekcjach.
Jak już było wspomniane, konstrukcja estar + gerundio pozwala na opis czynności ciągłej, wykonywanej w danym momencie, np. ahora no puedo jugar contigo porque estoy hablando por teléfono (teraz nie mogę się z tobą bawić, bo rozmawiam przez telefon).
Por teléfono:
- ¿Sí?
- Hola, ¿puedo hablar con Alicia?
- ¿De parte de quién?
- Soy Fernando.
- Vale, ahora te la paso(1).
pasar - dziać się, ale też podawać
|
Przez telefon:
- Tak (słucham)?
- Dzień dobry, mogę rozmawiać z Alicją?
- Kto mówi (dosł. ze strony kogo)?
- Jestem Fernando.
- Dobrze, już (dosł. teraz) ci ją daję (dosł. podaję).
|
- Álvaro, możesz mi proszę podać chleb?
- No cóż, ja też nie dosięgam.
- Już ja ci go podam.
|
- ¿Álvaro, me puedes pasar el pan, por favor?
- Bueno, yo tampoco llego(2).
- Ya te lo paso yo.
llegar - przybywać, ale też dosięgać
|
- ¿Conoces a aquellos chicos?
- ¿Cuáles?
- Los que están sentados(3) en el banco.
- No, no los conozco.
w hiszpańskim nie ma czasownika znaczącego siedzieć; używa się zamiast tego czasownika estar z imiesłowem sentado/-a/-os/-as
|
- Znasz tamtych chłopców?
- Których?
- Tych, którzy siedzą (dosł. są posadzeni) na ławce.
- Nie, nie znam ich.
|
- Widzicie tamte domy?
- Które?
- Te, które są obok (dosł. po stronie) parku. Widzicie je?
- Tak, wydają się bardzo drogie.
|
- ¿Veis aquellas casas?
- ¿Cuáles?
- Las que están al lado del parque. ¿Las veis?
- Sí, parecen muy caras.
|
- ¡Carlos! !Estamos aquí!
- ¿Dónde? No os veo.
- ¿Cómo que no nos ves? Estamos aquí.
|
- Carlos! Jesteśmy tutaj!
- Gdzie? Nie widzę was.
- Jak (to) (że) nas nie widzisz? Jesteśmy tutaj.
|
- Nie wiesz gdzie jest Paloma?
- Nie. Dlaczego?
- Czekam na nią, żeby napisać razem pracę, którą mamy na jutro.
- Więc wygląda na to (dosł. wydaje się), że będziesz musiał napisać ją (dosł. jego - praca po hiszpańsku jest rodzaju męskiego) bez niej.
|
- ¿No sabes dónde está Paloma?
- No. ¿Por qué?
- La estoy esperando para escribir juntos el trabajo que tenemos para mañana.
- Pues parece que vas a tener que escribirlo sin ella.
|
- Laura está muy enamorada(4) de mí.
- ¿Cómo lo sabes?
- Es que todo el tiempo me dice que me quiere.
- ¿Y tú la quieres?
- Sí, muchísimo.
estar enamorado de alguien - być w kimś zakochanym
|
- Laura jest bardzo we mnie zakochana.
- Skąd (dosł. jak) to wiesz?
- No bo cały czas mówi mi, że mnie kocha.
- A ty ją kochasz?
- Tak, niezmiernie.
|
Observaciones Obserwacje
Kolejny typ zaimków osobowych (typu mnie, ciebie, jego, itd.) wygląda na przykładzie czasownika conocer następująco:
Juan me conoce (a mí)- Juan mnie zna
Juan te conoce (a ti)- Juan ciebie zna
Juan lo conoce (a él/usted) - Juan jego/Pana zna
Juan la conoce (a ella/usted) - Juan ją/Panią zna
Juan nos conoce (a nosotros) - Juan nas zna
Juan os conoce (a vosotros) - Juan was zna
Juan los conoce (a ellos/ustedes) - Juan ich/Państwa zna
Juan las conoce (a ellas/ustedes) - Juan je/Panie zna
Warto zaobserwować, że trzy rodzaje zaimków dotychczas przestawionych (zwrotne oraz dwa rodzaje zaimków osobowych) wyglądają identycznie, z wyjątkiem trzeciej osoby liczby pojedynczej oraz mnogiej. Tak więc we wszystkich pozostałych osobach można ich używać, nie zastanawiając się nawet nad ich rozróżnieniem.
Przypomnę również, że w przypadku występowania obok siebie dwóch (lub więcej) czasowników, zaimki mogą iść albo przed pierwszy, odmieniony czasownik, albo też przykleić się z tyłu do ostatniego czasownika (który jest w bezokoliczniku lub gerundio). Mówimy więc np.:
Os quiero ayudar lub Quiero ayudaros (chcę wam pomóc)
¿La puedes ver? lub ¿Puedes verla? (możesz ją zobaczyć?)
Nos estamos duchando lub Estamos duchándonos (bierzemy prysznic)
Lo voy a tener que hacer lub Voy a tener que hacerlo (będę musiał to zrobić)
Należy w tym miejscu również wspomnieć, iż panuje w Hiszpanii tendencja niewłaściwego używania niektórych zaimków (jest to tzw. leísmo i laísmo). Zanim powiem na czym ono polega, podkreślam, że jest to użycie niepoprawne i - przynajmniej jak na razie - na jakimkolwiek egzaminie z hiszpańskiego byłoby to uznane za błąd. Mówię jednak o tym, gdyż bardzo wielu Hiszpanów nawet nie zdaje sobie sprawy z popełnianych błędów do tego stopnia, że nawet w telewizji słyszy się je praktycznie na okrągło. Ktokolwiek jednak chce nauczyć się oficjalnie poprawnego mówienia, nie powinien zwracać uwagi na to jak zaimki są używane w hiszpańskiej telewizji oraz przez wielu Hiszpanów. Tendencja, o której mówię polega na nierozróżnianiu dwóch rodzajów zaimków osobowych, które zostały przedstawione w ostatnich lekcjach. Widać to oczywiście jedynie w trzeciej osobie. Zanika zaimek lo, natomiast le używa się zawsze i wyłącznie dla rodzaju męskiego (ta zasada akurat zaczyna już być akceptowana), oraz la zawsze dla rodzaju żeńskiego (zdecydowanie nie do zaakceptowania). Można więc się spotkać z takimi wypowiedziami: le conozco (jego znam - powinno być lo conozco) czy też la digo (jej mówię - powinno być le digo).
Lección número veintitrés
|
|
|
¿Qué pone en el cartel? Co jest napisane na ogłoszeniu?
En una tienda:
- Hola, buenos días.
- Hola. ¿Te puedo ayudar?
- No, gracias. Sólo estoy mirando... ¿Cuánto cuesta esta camiseta?
- Veinte euros.
- ¿La puedo probar(1)?
- Sí, claro. El probador está a la derecha bajando las escaleras.
(cinco minutos después)
- ¿Y qué tal te queda(2) la camiseta?
- Bueno, la verdad es que no es de mi talla(3). ¿Las tienes más pequeñas?
- A ver... Sí, me queda una pero es de otro color. ¿Te gusta?
- No está mal... Me la voy a probar.
czasownik nieregularny I grupy probar (o:ue) - próbować, przymierzać
czasownik regularny I grupy quedar - ma wiele znaczeń, może być używany w sensie leżeć, pasować (gdy mowa o ubraniu), lub też zostawać (jak pokazane niżej w dialogu); istnieje też (jak to było pokazane w poprzednich lekcjach) w formie zwrotnej quedarse - zostawać, np. me quedo en casa (zostaję w domu)
|
W sklepie:
- Dzień dobry.
- Dzień dobry. Mogę ci (w czymś) pomóc?
- Nie, dziękuję. Tylko oglądam... Ile kosztuje ta koszulka?
- Dwadzieścia euro.
- Mogę ją przymierzyć?
- Tak, oczywiście. Przymierzalnia jest po prawej stronie schodząc po schodach.
(pięć minut później)
- I jak (ci) leży (dosł. zostaje) koszulka?
- No więc prawda jest (taka), że nie jest w moim rozmiarze. Masz (je) mniejsze?
- Zobaczmy... Tak, została (dosł. zostaje) mi jedna, ale jest w innym kolorze. Podoba ci się?
- Nie jest zła... Przymierzę ją sobie (dosł. mnie).
|
- Możesz pogłośnić trochę (dosł. podnieść trochę głośność) telewizor? No bo nic nie słyszę, a puszczają bardzo interesujący program.
- Dobrze, zaraz ci go podgłośnię.
|
- ¿Puedes subir(4) un poco el volumen de la tele? Es que no oigo nada y están poniendo un programa muy interesante.
- Vale, ahora te lo subo.
czasownik regularny III grupy subir - podnosić, wychodzić (do góry)
|
- ¿Os queda algo de dinero?
- A ver... Yo tengo diez euros.
- Yo no tengo nada.
|
- Zostało (dosł. zostaje) wam coś pieniędzy?
- Zobaczmy... Ja mam dziesięć euro.
- Ja nie mam nic.
|
- Patrz, jest ogłoszenie o korepetycjach (dosł. lekcjach szczególnych) z angielskiego.
- I co jest napisane (dosł. co kładzie)?
- Że to studentka (dosł. dziewczyna uniwersytecka) z doświadczeniem.
- Jest jakiś numer telefonu?
- Tak, zaraz ci go zapiszę.
|
- Mira, hay un cartel(5) de clases particulares de inglés.
- ¿Y qué pone(6)?
- Que es una chica universitaria con experiencia.
- ¿Hay algún número de teléfono?
- Sí, ahora te lo apunto(7).
el cartel - ogłoszenie, plakat
czasownik poner ma wiele znaczeń; tutaj jest używany w sensie być napisanym
czasownik regularny I grupy apuntar - zapisywać
|
- Oye, María, ¡este vestido te queda fenomenal!
- Gracias. Es la primera vez que me lo pongo(8).
tutaj występuje jako czasownik zwrotny, ponerse - zakładać (ubranie)
|
- Słuchaj María, ta sukienka świetnie na tobie leży!
- Dziękuję. (To) jest pierwszy raz kiedy ją mam na sobie (dosł. mnie go -el vestido- zakładam).
|
- Przepraszam (Pana/Panią), żeby dojść do Hotelu Ameryka?
- Musi (Pan/Pani) wyjść (po) tych schodach, potem skręcić w lewo i iść dalej cały czas prosto kilka minut. Hotel będzie po (Pana/Pani) prawej.
|
- Perdone, ¿para llegar al Hotel América?
- Tiene que subir esas escaleras, luego girar(9) a la izquierda y seguir todo recto un par de minutos. El hotel va a estar a su derecha.
czasownik regularny I grupy girar - skręcać
|
- No sé qué ropa ponerme para la entrevista de trabajo.
- ¿Por qué no te pones tus pantalones negros? Son muy elegantes.
- Es que no me siento(10) muy cómodo en ellos.
czasownik nieregularny zwrotny III grupy sentirse (e:ie) - czuć się
|
- Nie wiem jakie ubranie włożyć na rozmowę (dosł. wywiad) o pracę.
- Dlaczego nie włożysz twoich czarnych spodni? Są bardzo eleganckie.
- No bo nie czuję się w nich bardzo wygodnie.
|
Lección número veinticuatro
|
|
|
No se lo voy a contar a nadie. Nie opowiem tego nikomu.
- ¿Puedes decirle al Señor García que lo estoy esperando en mi despacho?
- Sí, ahora se(1) lo digo.
zgodnie z tym co było dotąd powiedziane o zaimkach, to zdanie powinno brzmieć: le lo digo; nie jest to jednak poprawne i zamienia się na se lo digo; wyjaśnienie patrz: Obserwacje na dole lekcji
|
- Możesz powiedzieć (mu) panu García, że czekam na niego w moim gabinecie?
- Tak, zaraz mu to powiem.
|
- Jakie ubranie nosisz w pracy?
- No więc w mojej pracy jest dużo swobody (dosł. wolności). Nie muszę wkładać garnituru ani krawatu. Więc zwykle noszę dżinsy i podkoszulek.
- To kiedy jest gorąco. A kiedy jest zimno?
- Wtedy wkładam sweter.
|
- ¿Qué ropa(2) llevas(3) en el trabajo?
- Bueno, en mi trabajo hay mucha libertad. No tengo que ponerme traje ni corbata. Pues normalmente llevo unos vaqueros y una camiseta.
- Eso cuando hace calor. ¿Y cuando hace frío?
- Entonces me pongo un jersey.
czasownik regularny I grupy llevar - nosić
|
- ¿Sabes que Rosa está embarazada?
- ¡No me lo puedo creer!
- Sí, es verdad. Pero tienes que prometerme(4) que no se lo vas a contar(5) a nadie.
- Bueno, sólo se lo cuento a mi novia. ¿Vale?
czasownik regularny II grupy prometer - obiecywać
czasownik nieregularny I grupy contar (o:ue) - opowiadać
|
- Wiesz, że Rosa jest w ciąży?
- Nie mogę w to uwierzyć!
- Tak, to prawda. Ale musisz mi obiecać, że (jemu) tego nie opowiesz nikomu.
- Dobrze, opowiem (jej) to tylko mojej dziewczynie. Dobrze?
|
- Jaki jest twój chłopak? Nosi brodę albo wąsy?
- Nie. Lubi być ogolony.
- Nosi okulary?
- Też nie.
|
- ¿Cómo es tu novio? ¿Lleva barba(6) o bigote(7)?
- No. Le gusta estar afeitado.
- ¿Lleva gafas?
- Tampoco.
|
- Cada vez que mi hijo me pide el coche se lo dejo y al final yo tengo que coger el metro.
- ¿Por qué no le haces coger(8) el metro a él?
jest to konstrukcja analogiczna do angieskiego make sb do sth (sprawić, żeby ktoś coś zrobił); po hiszpańsku to np. mis padres me hacen comer (moi rodzice sprawiają, że jem - w sensie: zmuszają mnie)
|
- (Za) każdym razem kiedy mój syn mnie prosi o samochód, daję (dosł. zostawiam) mu go i ostatecznie ja muszę jechać (dosł. brać) metrem.
- Dlaczego nie sprawisz (dosł. jego zrobisz), żeby to on jeździł (dosł. brał) metrem?
|
- Lubisz się malować?
- Robię to tylko kiedy idę do pracy. Potem to zmywam (dosł. zdejmuję) i prawda jest taka, że czuję się dużo bardziej wygodnie (dosł. wygodna) bez tych wszystkich kosmetyków na mojej twarzy.
|
- ¿Te gusta maquillarte(9)?
- Lo hago sólo cuando voy al trabajo. Luego me lo quito(10) y la verdad es que me siento mucho más cómoda sin todos esos cosméticos en mi cara.
czasownik regularny zwrotny I grupy maquillarse - malować się
czasownik regularny zwrotny I grupy quitarse - ściągać, zdejmować
|
- Parece que a tu hijo le va muy bien en el colegio.
- Sí, pero es sólo porque le hago estudiar todos los días...
|
- Wygląda na to, że twojemu synowi (jemu) idzie bardzo dobrze w szkole.
- Tak, ale (to) jest tylko dlatego, że sprawiam (dosł. jego robię), że się uczy codziennie.
|
Observaciones Obserwacje
W tej lekcji można było zaobserwować zachowanie dwóch zaimków osobowych stojących obok siebie. W większości przypadków nie dzieje się nic nadzwyczajnego. Pewne zmiany następują tylko w trzeciej osobie liczby pojedynczej oraz mnogiej. A tak to wygląda na przykładzie czasownika decir:
María me lo dice. - María mi to mówi
María te lo dice. - María tobie to mówi
María le lo dice. - zamienia się na: María se lo dice - María jemu/jej/Panu/Pani to mówi
María nos lo dice. - María nam to mówi
María os lo dice. - María wam to mówi
María les lo dice. - zamienia się na: María se lo dice - María im/Państwu to mówi
Zmiana ta wynika jedynie ze względów fonetycznych, aby nie powtarzać zaraz koło siebie litery l. Tak więc zawsze gdy obok siebie miałyby występować zaimki le lo, le la, les lo, les la - ten pierwszy zamienia się na se.
Lección número veinticinco
|
|
|
¿Qué tal te ha ido? Jak ci poszło?
- ¿Dónde has estado? ¡Te he llamado hoy cuatro veces!
- Es que he ido al cine y al final me he quedado a ver tres películas.
|
- Gdzie byłeś? Dzwoniłem do ciebie dzisiaj cztery razy!
- Chodzi o to, że poszedłem do kina i ostatecznie zostałem, żeby zobaczyć trzy filmy.
|
- O której godzinie wstała dzisiaj Ana?
- Bardzo wcześnie. O wpół do siódmej.
|
- ¿A qué hora se ha levantado Ana hoy?
- Muy pronto. A las seis y media.
|
- Señor Hernández, ¿ha dormido bien esta noche?
- Sí, muy bien. Gracias.
|
- Panie Hernández, spał (Pan) dobrze tej nocy?
- Tak, bardzo dobrze. Dziękuję
|
- Uczyliśmy się cały tydzień do tego egzaminu...
- I jak wam poszło?
- No więc dosyć źle. Myślę, że wszyscy go oblaliśmy.
|
- Hemos estudiado toda la semana para este exámen...
- ¿Y qué tal os ha ido?
- Pues bastante mal. Creo que todos lo hemos suspendido(1).
czasownik regularny II grupy suspender - nie zdać, oblać
|
- ¿Ya tenéis los resultados de vuestro exámen?
- Sí, desde ayer.
- ¿Y qué tal? ¿Lo habéis aprobado(2)?
- Sí. Hemos tenido mucha suerte.
czasownik nieregularny I grupy aprobar (o:ue) - zdać, zaliczyć
|
- Macie już wyniki waszego egzaminu?
- Tak, od wczoraj.
- I jak? Zdaliście (go)?
- Tak. Mieliśmy dużo szczęścia.
|
- Podobało się Państwu mieszkanie?
- No więc mnie nie podobały (mi) się kolory ścian, ale mieszkanie ogólnie tak.
- Mnie to mieszkanie wydało się doskonałe.
|
- ¿Les ha gustado el piso?
- Bueno, a mí no me han gustado los colores de las paredes, pero el piso en general sí.
- A mí ese piso me ha parecido perfecto.
|
- ¿Sabes si Jaime y Rocío ya han empezado sus clases?
- Creo que todavía no las han empezado, pero seguramente ya les queda muy poco.
|
- Wiesz czy Jaime y Rocío już zaczęli swoje lekcje?
- Myślę, że jeszcze ich nie zaczęli, ale na pewno już im bardzo mało brakuje (dosł. zostaje).
|
- Odpoczęliście dobrze na waszych wakacjach?
- Tak. Pojechaliśmy na plażę i było genialnie.
|
- ¿Habéis descansado bien en vuestras vacaciones?
- Sí. Hemos ido a la playa y ha sido genial.
|
Observaciones Obserwacje
Czas przeszły przedstawiony w tej lekcji to Pretérito Perfecto. W Hiszpanii jest to chyba najczęściej pojawiający się w języku mówionym czas, rzadziej używany w pisowni. W Ameryce Łacińskiej raczej nie jest w ogóle używany. Więcej o zastosowaniu można się dowiedzieć ze strony o gramatyce (Pretérito Perfecto de Indicativo).
Jeśli chodzi o tworzenie tego czasu, to łatwo zauważyć, że posługujemy się tutaj czasownikiem posiłkowym (haber). Czasownik ten odmieniamy przez osoby, a następnie dodajemy tzw. participio czasownika, którego chcemy użyć. Participio tworzy się przez dodanie do tematu czasownika końcówki -ado (dla czasowników I grupy) lub -ido (dla czasowników II oraz III grupy), np. hablar - hablado, tener - tenido, dormir - dormido. Niektóre czasowniki mają niestety nieregularną formę participio. Szczegóły można znaleźć na stronie gramatycznej (Participio Pasado).
Tak więc wygląda odmiana przez osoby w Pretérito Perfecto na przykładzie czasownika conocer:
yo he conocido - ja poznałem/-am
tú has conocido - ty poznałeś/-aś
él/ella/usted ha conocido - on/ona/Pan/Pani poznał/-a
nosotros hemos conocido - my poznaliśmy/-łyśmy
vosotros habéis conocido - wy poznaliście/-łyście
ellos/ellas/ustedes han conocido - oni/one/Państwo/Panie poznali/-ły
Lección número veintiséis
|
|
|
Dentro de dos días cumplo 25 años. Za dwa dni kończę 25 lat.
- ¿Te has apuntado(1) a algún curso de inglés?
- Sí, empiezo las clases la semana que viene.
wiele z poznanych już wcześniej czasowników występuje również w formie zwrotnej; np. apuntar - zapisywać, apuntarse - zapisywać się
|
- Zapisałeś się na jakiś kurs angielskiego?
- Tak, zaczynam lekcje w przyszłym tygodniu.
|
- Trzeba mieć 21 lat, żeby wejść do tego baru. Ja mam tylko 19. Ile ty masz lat?
- Ja mam dokładnie 21.
|
- Hay que tener 21 años para entrar en ese bar. Yo sólo tengo 19. ¿Cuántos años tienes tú?
- Yo tengo justo 21(2).
warto zaobserwować, że mówi się veintiuno, ale veintiún años; liczba 1 (tak jak 21, 31, 41 itd.) zawsze występuje w formie skróconej, gdy stoi tuż przed rzeczownikiem rodzaju męskiego; np. jeden chłopiec to un chico (a nie uno chico); natomiast jedna dziewczyna to una chica; czyli liczba 1 jest w tym wypadku tożsama z rodzajnikiem nieokreślonym
|
- Jest mi (dosł. mam) straszliwie gorąco.
- Dlaczego nie zdejmiesz swetra? Ja już zdjąłem mój.
|
- Tengo muchísimo calor.
- ¿Por qué no te quitas el jersey? Yo ya me he quitado el mío.
|
- ¿Cuándo es tu cumpleaños?
- El 13 de septiembre.
- ¿Cuántos años cumples(3)?
- Ya cumplo 25 años.
czasownik regularny III grupy cumplir - spełniać, wypełniać; kończyć (lata)
|
- Kiedy są (dosł. jest) twoje urodziny?
- Trzynastego (dosł. trzynaście) września.
- Ile lat kończysz?
- Już kończę 25 lat.
|
- Widzieliście jakiś film Pedro Almodóvara?
- Tak, widzieliśmy "Wszystko o mojej matce".
- Podobało wam się?
- Tak, wydał nam się świetny.
|
- ¿Habéis visto(4) alguna película de Pedro Almodóvar?
- Sí, hemos visto "Todo sobre mi madre".
- ¿Os ha gustado?
- Sí, nos ha parecido buenísima.
nieregularna forma participio od czasownika ver
|
- ¿Cuándo vas a Segovia?
- El 15 de mayo.
- Hoy es 15 de abril, pues vas exactamente dentro de un mes.
|
- Kiedy jedziesz do Segowii?
- Piętnastego (dosł. piętnaście) maja.
- Dziś jest piętnasty (dosł. piętnaście) kwietnia, więc jedziesz dokładnie za miesiąc.
|
- Co (mu) się stało Miguelowi? Dlaczego jest w szpitalu?
- No, (to) jest długa historia...
- Możesz mi ją opowiedzieć?
|
- ¿Qué le ha pasado a Miguel? ¿Por qué está en el hospital?
- Bueno, es una larga historia...
- ¿Puedes contármela(5)?
ponownie, można równie dobrze powiedzieć: ¿me la puedes contar?; akcent nad literą a w contármela jest oczywiście konieczny zgodnie z regułami akcentowania (zawartymi w Zasadach wymowy)
|
Observaciones Obserwacje
Nadszedł już czas, żeby usystematyzować wiadomości dotyczące liczb. Niektóre z nich odmieniają się przez rodzaj!
0 cero
1 uno/una
2 dos
3 tres
4 cuatro
5 cinco
6 seis
7 siete
8 ocho
9 nueve
10 diez
11 once
12 doce
13 trece
14 catorce
15 quince
16 dieciséis
17 diecisiete
18 dieciocho
19 diecinueve
20 veinte
21 veintiuno/a
22 veintidós
23 veintitrés
30 treinta
31 treinta y uno/a
32 treinta y dos
40 cuarenta
41 cuarenta y uno/a
42 cuarenta y dos
50 cincuenta
60 sesenta
70 setenta
80 ochenta
90 noventa
100 cien
101 ciento uno/a
102 ciento dos
157 ciento cincuenta y siete
200 doscientos/as
300 trescientos/as
400 cuatrocientos/as
500 quinientos/as
600 seiscientos/as
700 setecientos/as
800 ochocientos/as
900 novecientos/as
1000 mil
1998 mil novecientos noventa y ocho
2000 dos mil
2003 dos mil tres
1 000 000 un millón
2 000 000 dos millones
Lección número veintisiete
|
|
|
Estoy en quinto de sociología. Jestem na piątym roku socjologii.
- ¿A qué hora has quedado(1) con tu jefe?
- A las nueve y cuarto.
- Ya son las nueve menos cinco. Tienes que darte prisa.
|
- O której godzinie umówiłeś się z twoim szefem?
- Kwadrans po dziewiątej.
- Już jest za pięć dziewiąta. Musisz się pospieszyć (dosł. dać sobie pośpiech).
|
- Ciągle rozmawiasz (dosł. kontynuujesz rozmawiając) przez telefon?
- Chodzi o to, że dawno nie rozmawiałem (dosł. noszę dużo czasu bez rozmawiania) z Carmen.
|
- ¿Sigues hablando(2) por teléfono?
- Es que llevo mucho tiempo sin hablar con Carmen.
forma gerundio nie tylko występuje z czasownikiem estar, ale też np. z czasownikami seguir czy llevar, nadając znaczenie kontynuacji, ciągłości robienia czegoś
|
- ¿Has estado alguna vez en París?
- Sí, hace un año.
|
- Byłeś kiedykolwiek (dosł. jakiś raz) w Paryżu?
- Tak, rok temu (dosł. robi rok).
|
- Studiujesz medycynę?
- Tak.
- Na którym jesteś roku?
- Na czwartym. A ty?
- Ja jestem na piątym architektury.
|
- ¿Estudias medicina?
- Sí.
- ¿En qué curso estás?
- En cuarto. ¿Y tú?
- Yo estoy en quinto de arquitectura.
|
- No sales con nosotros desde hace dos semanas. ¿Qué te pasa?
- Es que no tengo ganas de salir...
|
- Nie wychodzisz z nami od (robi) dwóch tygodni. Co ci się dzieje?
- No bo nie mam ochoty wychodzić.
|
- Kontynuuję naukę portugalskiego od pięciu lat (dosł. noszę pięć lat ucząc się), ale wcale nie mówię dobrze.
- Może musisz zmienić nauczyciela.
- Zrobiłem to kilka razy. Ten z teraz już jest siódmy.
|
- Llevo cinco años estudiando portugués, pero no hablo nada bien.
- A lo mejor tienes que cambiar(3) de profesor.
- Lo he hecho(4) varias veces. El de ahora ya es el séptimo.
czasownik regularny I grupy cambiar - zmieniać
nieregularna forma participio od czasownika hacer
|
- ¿Todavía seguís trabajando?
- Sí, pero ya nos queda poco. Vamos a acabar(5) en una hora.
czasownik regularny I grupy acabar - kończyć
|
- Jeszcze pracujecie (dosł. kontynuujecie pracując)?
- Tak, ale już nam mało brakuje (dosł. zostaje). Skończymy za godzinę.
|
Observaciones Obserwacje
Oto dziesięć pierwszych - najczęściej używanych - liczb porządkowych:
1. primero/a
2. segundo/a
3. tercero/a
4. cuarto/a
5. quinto/a
6. sexto/a
7. séptimo/a
8. octavo/a
9. noveno/a
10. décimo/a
Liczby primero oraz tercero przyjmują formę skróconą, gdy stoją tuż przed rzeczownikiem rodzaju męskiego, np. primer piso (pierwsze piętro), tercer curso (trzeci rok studiów).
Lección número veintiocho
|
|
|
Hoy es 10 de octubre de 2003. Dzisiaj jest 10 października 2003 roku.
- ¿Dónde has puesto(1) mi libro de psicología?
- Creo que lo he puesto en la estantería al lado de tu cama.
nieregularna forma participio od czasownika poner
|
- Gdzie położyłeś moją książkę z psychologii?
- Myślę, że ją położyłem na regale obok twojego łóżka.
|
- Jaki dzień jest dzisiaj?
- Dzisiaj jest wtorek.
|
- ¿Qué día es hoy?
- Hoy es martes.
|
- Perdona, ¿has estado durmiendo(2)?
- No, he estado leyendo(3) un libro.
nieregularna forma gerundio od czasownika dormir; jak widać, forma estar + gerundio może również występować w innych czasach
nieregularna forma gerundio od czasownika leer
|
- Przepraszam, spałaś?
- Nie, czytałam książkę.
|
- Którego jest (dosł. jesteśmy) dzisiaj?
- Dzisiaj jest (dosł. jesteśmy) 21 grudnia.
|
- ¿A cuántos estamos hoy?
- Hoy estamos a 21 de diciembre(4).
można równie dobrze zapytać ¿Qué día es hoy?, oraz odpowiedzieć Hoy es 21 de diciembre
|
- El viernes vamos a un concierto de Los Secretos. ¿Quieres venir?
- ¡Sí! Me encanta ese grupo.
|
- W piątek idziemy na koncert Los Secretos. Chcesz iść?
- Tak! Uwielbiam ten zespół (dosł. tę grupę).
|
- Dzisiaj jest 30 sierpnia. Już wkrótce zaczynają się lekcje.
- Tak, trzeba wrócić do szkoły.
|
- Hoy es 30 de agosto. Ya pronto empiezan las clases.
- Sí, hay que volver al colegio.
|
- ¿Cuándo quieres quedar?
- A lo mejor el miércoles por la tarde. ¿Qué te parece?
|
- Kiedy chcesz się umówić?
- Może w środę po południu. Jak ci się wydaje?
|
- W którym roku skończysz studia?
- W 2005. Już mi mało brakuje (dosł. zostaje).
|
- ¿En qué año vas a acabar tu carrera(5)?
- En 2005. Ya me queda poco.
la carrera - bieg, wyścig; studia
|
Observaciones Obserwacje
Przyszła kolej na dni tygodnia oraz miesiące.
los días de la semana (dni tygodnia)
lunes - poniedziałek; el lunes - w poniedziałek
martes - wtorek
miércoles - środa
jueves - czwartek
viernes - piątek
sábado - sobota
domingo - niedziela
los meses (miesiące)
enero - styczeń; en enero - w styczniu
febrero - luty
marzo - marzec
abril - kwiecień
mayo - maj
junio - czerwiec
julio - lipiec
agosto - sierpień
septiembre - wrzesień
octubre - październik
noviembre - listopad
diciembre - grudzień
Lección número veintinueve
|
|
|
¡Descansad un poco! Odpocznijcie trochę!
Habla más alto, por favor. No he oído nada de lo que has dicho.
|
Mów głośniej, proszę. Nie usłyszałem nic z tego co powiedziałeś.
|
Napisz maila do pana Marqueza, mówiąc mu, że chcę opublikować jego nową książkę.
|
Escribe un email al señor Márquez diciéndole(1) que quiero publicar(2) su nuevo libro.
nieregularna forma gerundio od czasownika decir (z przyklejonym z tyłu zaimkiem le)
czasownik regularny I grupy publicar - publikować
|
Sube esa escalera y luego gira a la derecha.
|
Wejdź po tych schodach, a potem skręć w prawo.
|
- Robiliście coś ciekawego w ten weekend?
- Poszliśmy na imprezę do domu Enrique.
- Dobrze się bawiliście (dosł. spędziliście to dobrze)?
- Tak, świetnie się bawiliśmy.
|
- ¿Habéis hecho algo interesante este fin de semana?
- Hemos ido a una fiesta en casa de Enrique.
- ¿Lo habéis pasado bien?
- Sí, nos hemos divertido(3) muchísimo.
czasownik nieregularny zwrotny III grupy divertirse (e:ie) - bawić się, rozerwać się
|
Os veo muy cansados. ¡Descansad un poco!
|
Wyglądacie na (dosł. widzę was) bardzo zmęczonych. Odpocznijcie trochę!
|
Brakuje wam witamin. Jedzcie dużo owoców (dosł. owocu).
|
Os hacen falta(4) vitaminas. Comed mucha fruta.
hacer falta - brakować, być potrzebnym; np. me hace falta un buen amigo - potrzebuję dobrego przyjaciela
|
¡Salid con nosotros esta noche!
|
Wyjdźcie z nami dziś wieczorem!
|
- Rafa jest wyższy niż Sergio.
- Tak, ale Jorge jest najwyższy ze wszystkich. Ma (dosł. mierzy) 1 metr 98 centymetrów.
|
- Rafa es más alto que Sergio.
- Sí, pero Jorge es el más alto de todos. Mide(5) 1 metro 98 centímetros.
czasownik nieregularny III grupy medir (e:i) - mierzyć
|
- ¿Te gusta Lola?
- Sí, pero me gusta más Patricia. Es mucho más atractiva que Lola.
- ¿Y Belén?
- Ella es la más guapa de todas.
|
- Podoba ci się Lola?
- Tak, ale bardziej podoba mi się Patricia. Jest dużo bardziej atrakcyjna niż Lola.
- A Belén?
- Ona jest najładniejsza ze wszystkich.
|
Observaciones Obserwacje
Ta lekcja rozpoczyna dłuższy temat, jakim jest tryb rozkazujący. Tu pojawiają się podstawowe zasady jego tworzenia dla drugiej osoby liczby pojedynczej oraz mnogiej. Jeśli chodzi o liczbę pojedynczą, to wystarczy z trybu oznajmującego obciąć końcową literę s, np.:
hablas (mówisz) - habla (mów)
bebes (pijesz) - bebe (pij)
vives (żyjesz) - vive (żyj)
Czyli forma ta wygląda identycznie jak trzecia osoba liczby pojedynczej w trybie oznajmującym (np. él habla, ella bebe, etc.). Od tej reguły można znaleźć trochę wyjątków, gdyż niektóre czasowniki przyjmują tu skróconą formę.
Natomiast druga osoba liczby mnogiej w trybie rozkazującym jest zawsze tworzona w sposób regularny. Warto o tym pamiętać, gdyż nawet jeśli wszystkie inne osoby mają w tym trybie formę nieregularną, druga osoba liczby mnogiej pozostaje regularna. A tworzy się ją poprzez odcięcie od bezokolicznika końcowej litery r oraz zastąpienie jej literą d, np.:
contar (opowiadać) - contad (opowiedzcie)
tener (mieć) - tened (miejcie)
venir (przychodzić) - venid (przyjdźcie)
W tej lekcji pojawiły się również zasady stopniowania rzeczowników. W hiszpańskim wygląda to bardzo prosto, np.:
grande (duży) - más grande (większy) - el/la más grande (największy/a)
- ¡Qué frío hace! Voy a cerrar(1) la ventana, ¿vale?
- Sí, ciérrala.
czasownik nieregularny I grupy cerrar (e:ie) - zamykać
|
- Ale jest (dosł. robi) zimno! Zamknę okno, dobrze?
- Tak, zamknij je.
|
- Dobrze się czujesz?
- No cóż, trochę boli mnie głowa.
- Weź (sobie) aspirynę.
|
- ¿Te encuentras(2) bien?
- Bueno, me duele(3) un poco la cabeza.
- Tómate una aspirina.
czasownik nieregularny zwrotny I grupy encontrarse (o:ue) - czuć się
czasownik nieregularny II grupy doler (o:ue) - boleć
|
- ¿Tenéis vuestros libros de matemáticas(4)?
- Sí, por supuesto.
- Pues abridlos(5) por la página 57.
las matemáticas - matematyka (w hiszpańskim rzeczownik ten występuje w liczbie mnogiej)
czasownik regularny III grupy abrir - otwierać
|
- Macie wasze książki do matematyki?
- Tak, oczywiście.
- Więc otwórzcie je na stronie 57.
|
- Daj mi twoją kurtkę. Powieszę ją w szafie.
- Nie dziękuję. Nie trzeba. Chodzi o to, że jest mi trochę zimno.
|
- Dame(6) tu cazadora. La voy a colgar(7) en el armario.
- No, gracias. No hace falta. Es que tengo un poco de frío.
czasownik nieregularny I grupy dar (yo doy, reszta regularnie) - dawać
czasownik nieregularny I grupy colgar (o:ue) - wieszać
|
- Decidnos lo que habéis hecho este fin de semana.
- Bueno, nada interesante. Hemos pasado todo el fin de semana en casa.
|
- Powiedzcie nam (to) co robiliście w ten weekend.
- No więc nic ciekawego. Spędziliśmy cały weekend w domu.
|
- Merche, pomóż (mu) twojemu bratu z zadaniami.
- Już idę.
|
- Merche, ayúdale a tu hermano con los deberes.
- Ahora voy.
|
- ¡Creedme! Hoy he visto a Penélope Cruz en la cafetería.
- Ya sabemos que nos estás tomando el pelo(8) como siempre.
tomar el pelo a alguien - nabierać kogoś (dosł. brać włos)
|
- Uwierzcie mi! Dzisiaj widziałem w kawiarni Pelélope Cruz.
- Już wiemy, że jak zawsze nas nabierasz.
|
Observaciones Obserwacje
Oto ciąg dalszy trybu rozkazującego. Gdy chcemy połączyć czasownik w trybie rozkazującym z jakimś zaimkiem, musi on zostać umieszczony tuż za czasownikiem, np.:
abre (otwórz) - ábrela (otwórz ją)
escribe (napisz) - escríbeme (napisz do mnie)
ayudad (pomóżcie) - ayudadnos (pomóżcie nam)
intentad (spróbujcie) - intentadlo (spróbujcie tego)
Czasowniki nieregularne pozostają zwykle nieregularne w trybie rozkazującym (oprócz oczywiście drugiej osoby liczby mnogiej), np.:
contar (opowiadać) - cuentas (opowiadasz) - cuenta (opowiedz)
volver (wracać) - vuelves (wracasz) - vuelve (wróć)
querer (kochać) - me quieres (kochasz mnie) - quiéreme (kochaj mnie)
Wyszukiwarka