Rachunkowość- teoria i praktyka podziałów ekonomicznych np.: przychody, koszty, straty i zyski, kapitały, majątek, wynik finansowy
Struktura rachunkowości:
Finansowa- 1) Księgowość- zapis danych. 2) Sprawozdawczość finansowa (bilans, rachunek zysków i strat, informacja dodatkowa, zestawienie zmian w kapitale własnym, rachunek przepływów pieniężnych sporządzany w jednostkach zobowiązanych do corocznego badania sprawozdań finansowych). 3) Analiza sprawozdań finansowych.
Zarządcza- transformacja danych księgowych w celu zwiększenia ich użyteczności dla celów decyzyjnych.
Podatkowa- celem jest zrozumienie i stosowanie prawa podatkowego. Obejmuje przygotowanie zeznań i deklaracji podatkowych oraz planowanie przyszłych operacji tak by minimalizować obciążenia podatkowe. Obejmuje dwa działy: 1) Rachunkowość podmiotów gospodarczych zobligowanych do prowadzenia ksiąg rachunkowych na podstawie ustawy o rachunkowości czyli prawa bilansowego. Jest to pełna rachunkowość. 2) Rachunkowość podmiotów gospodarczych uprawnionych do prowadzenia uproszczonych form ewidencji w oparciu o prawo podatkowe.
Uproszczone formy opodatkowania
Podstawa prawna rachunkowości- Ustawa z dnia 29 IX 1994 o rachunkowości DzU nr 121 poz. 591 - wielokrotnie nowelizowana.
Zasada- reguła, norma postępowania
Rachunkowość memoriałowa- Podejście memoriałowe do rachunkowości polega na identyfikacji kosztów i przychodów w momencie ich zaistnienia, a nie w momencie wydatkowania środków pieniężnych, czy też wpływu środków pieniężnych do firmy. Podejście to pozwala na ujęcie należności, zobowiązań, rezerw, rozliczeń międzyokresowych, kosztów i to wszystko uwzględnia się w księgach rachunkowych.
Rachunkowość kasowa- Podejście kasowe do rachunkowości polega na identyfikacji kosztów i przychodów wówczas, gdy z tytułu przychodów lub kosztów występują wpływy środków pieniężnych lub wydatki.
ZASADY RACHUNKOWOŚCI
Zasada pomiaru pieniężnego- W rachunkowości rejestruje się tylko te operacje gospodarcze, które da się zmierzyć i wyrazić w jednostkach pieniężnych.
Zasada podmiotowości- oznacza ona, że rachunkowość prowadzona jest dla firmy, w oderwanie od osób które wniosły kapitał. Firma jest odrębnym podmiotem rachunkowości i wszystkie operacje gospodarcze są rejestrowane i interpretowane z punktu widzenia tej firmy której te operacje dotyczą.
Zasada kontynuacji działania- Zgodnie z tą zasadą rachunkowość prowadzi się przy założeniu, że firma będzie istniała w nieograniczonym czasie i nic nie wskazuje na jej likwidację, czy ograniczenie działania, zatem przewiduje się, że aktywa przyniosą planowane korzyści, a zobowiązania będą normalnie spłacane.
Zasada kosztu historycznego- Według tej zasady aktywa wprowadza się do ksiąg według rzeczywistej ceny nabycia lub kosztu wytworzenia, a nie według bieżącej wartości rynkowej. Inaczej mówiąc- zdarzenia powinny być rejestrowane zgodnie z datą ich zdarzenia.
Zasada dualizmu (podwójnego ujęcia)- Majątek, który posiada firma nosi nazwę aktywów. Źródła pochodzenia majątku, czyli finansowanie jego noszą nazwę pasywów. Ponieważ każdy składnik aktywów posiada swoje źródła finansowania, to zachodzi równość aktywa= pasywa. Jest to podstawowe równanie równowagi bilansowej.
Zasada okresu rachunkowego- Oznacza ona, że pomiaru zysku i strat dokonuje się w określonym czasie. Są to okresy zwykle roczne, które są zgodne z rokiem kalendarzowym i podatkowym. Po upływie tych okresów rachunkowości musi raportować (meldować, przekazywać) informacje o osiągniętych wynikach do odpowiednich użytkowników np. urzędów skarbowych, zarządu, itp.
Zasada konserwatyzmu- Sprowadza się do tego, że domniemane prawdopodobne koszty i straty uznaje się za pewne i wprowadza się do ksiąg odpowiednie zapisy, natomiast przychody i zyski księguje się dopiero wtedy, gdy są całkowicie pewne. Przejawem tej zasady jest zasada ostrożnej wyceny bilansowej.
Zasada realizacji- Sprowadza się ona do tego, żeby właściwie zidentyfikować wartość przychodów, czyli rozstrzygnąć, co uznać za przychód w danym okresie. Żeby zidentyfikować przychód według tej zasady muszą być spełnione 2 warunki: 1) Sprzedaż musi być zrealizowana. 2) Kwota przychodu jest pewna.
Zasada współmierności kosztów z przychodami- Jest to zasada identyfikacji kosztów. Określa ona moment przekształcenia nakładów w koszty uzyskania przychodów. Oznacza to że przychodom danego okresu należy przyporządkować koszty uzyskania tych przychodów w tym samym okresie.
Zasada zgodności- polega na tym, że zastosowanie w danym okresie metody wyceny i amortyzacji należy kontynuować w kolejnych okresach.
Zasada prawdy materialnej- Oznacza, że trzeba udokumentować i ujawnić w sprawozdaniach wszystkie istotne zdarzenia, które mają wpływ na wynik finansowy.
ŚRODKI GOSPODARCZE I ŻRÓDŁA ICH POCHODZENIA
Majątek rozpatrujemy z 2 punktów widzenia: 1) postaci, w jakiej występuje- są to aktywa. 2) źródła jego pochodzenie- są to pasywa.
Bilans -dwustronne syntetyczne i sporządzone na określony moment zestawienie aktywów i pasywów przedsiębiorstwa.
Aktywa są uporządkowane w bilansie wg stopnia płynności, od najmniej do najbardziej płynnych.
Płynność- szybkość zmiany na gotówkę.
Aktywa- to kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej tożsamości. Powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści.
Aktywa trwałe- to te składniki majątkowe, których okres ekonomicznej użyteczności w danej jednostce jest dłuższy niż 1 rok.
Aktywa obrotowe- to te składniki majątkowe, których okres ekonomicznej użyteczności jest krótszy niż 1 rok.
A. AKTYWA TRWAE:
Wartości niematerialne i prawne- są to: nabyte prawa majątkowe i autorskie, licencje, koncesje, znaki towarowe, patenty. Nabyta wartość firmy (tzw. Potocznie dodatnia wartość firmy) jest to różnica między ceną nabycia jednostki lub zorganizowanej jej części, a niższą od niej wartością godziwą aktywów netto. Wartość godziwa (kwota, za jaką dany składnik mógłby zostać wymieniony a zobowiązanie uregulowane na warunkach transakcji rynkowej pomiędzy zainteresowanymi, dobrze poinformowanymi i nie powiązanymi ze sobą stronami).
Rzeczowe aktywa trwałe- zaliczamy tu:
środki trwałe (są to rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż jeden rok, kompletne zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki.
Zaliczamy tu w szczególności:
Nieruchomości (grunty, prawo wieczystego użytkowania gruntów, budynki, spółdzielnie własnościowe, prawo do lokalu mieszkaniowego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego)
Maszyny, urządzenia
Środki transportu
Inne rzeczy, które spełniają warunki zaliczania do środków trwałych
Ulepszenia w obcych środkach trwałych
Inwentarz żywy
Środki trwałe w budowie- Są niekompletne, niezdatne do użytku. To zaliczane do aktywów trwałych nieruchomości i inne środki trwałe w okresie ich budowy, montażu lub ulepszenia istniejącego środka trwałego.
Zaliczki na środki trwałe w budowie.
Należności długoterminowe- to te, których okres spłaty wynosi powyżej 12 m-cy od dnia bilansowego. Wyjątek stanowią należności z tytułu dostaw i usług, które niezależnie od terminu wymagalności należą do aktywów obrotowych.
Inwestycje długoterminowe- inwestycje to aktywa nabyte w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych wynikających z przyrostu wartości tych aktywów uzyskania z nich przychodów w formie odsetek, dywidend albo innych pożytków, w tym także transakcji handlowych.
Zaliczamy tu:
Nieruchomości o charakterze lokaty
Wartości niematerialne i prawne o charakterze lokaty
Długoterminowe aktywa finansowe (udziały, akcje, obligacje)
Inne inwestycje długoterminowe
Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe- służą zapewnieniu współmierności przychodów i kosztów i występują wtedy, gdy okres rozliczenia rat kosztów jest dłuższy niż 12 miesięcy od dnia bilansowego.
B. AKTYWA OBROTOWE
Zapasy- rzeczowe aktywa obrotowe przeznaczone do zbycia lub zużycia w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego.
Zaliczamy tu:
Materiały- nabyte w celu zużycia na własne potrzeby.
Produkty- wytworzone wyroby lub usługi zdatne do sprzedaży
Półprodukty i produkty w toku produkcji
Towary- nabyte w celu odsprzedaży w stanie nieprzetworzonym
Zaliczki na dostawy
Należności krótkoterminowe- Obejmują wszystkie należności z tytułu dostaw i usług, niezależnie od terminu ich wymagalności z podziałem na płatne w ciągu 12 miesięcy i dłuższym niż 12 miesięcy od dnia bilansowego.
Inwestycje krótkoterminowe-:
Krótkoterminowe aktywa finansowe- aktywa finansowe nabyte w celu odsprzedaży z zyskiem np.:
Udziały i akcje przeznaczone do odsprzedaży
Obligacje obce
Bony skarbowe
Czeki i weksle obce płatne w okresie dłuższym niż 3 miesiące od daty ich wystawienia
Udzielone pożyczki
Losy loteryjne
Środki pieniężne w kasie i na rachunkach bankowych
Inne środki pieniężne
Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe- koszty rozliczane w czasie i odpisywane w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego.
ŹRÓDŁA FINANSOWANIA AKTYWÓW
Pasywa- wskazują na to, kto wyposażył firmę w majątek i na jakich zasadach. To roszczenia właścicieli i wierzycieli wobec jednostki gospodarczej z tytułu posiadanych przez nią aktywów, które sfinansowali.
A. KAPITAŁ (FUNDUSZ)WŁASNY- informują, jaki jest wkład podmiotu własności w finansowaniu aktywów firmy. Odzwierciedlają tzw. Aktywa netto, czyli takie aktywa, które pozostają po pokryciu zobowiązań. Kapitały własne powstają po pierwsze przez wniesienie do firmy przez właścicieli pieniędzy lub innych składników majątkowych (aport), po drugie z zysku wygospodarowanego przez firmę.
Kapitał podstawy- dzieli się na
Założycielskie (powierzone)- równowartość majątku wniesionego przez właścicieli.
Samofinansowania- równowartość tej części majątku, która została wygospodarowana przez firmę w trakcie jej działalności.
Kapitały własne przybierają różne nazwy w zależności od formy organizacyjno- prawnej jednostek gospodarczych.
Rodzaj kapitału (funduszu) |
Przedsiębiorstwo państwowe |
Spółdzielnia |
S.A. |
Spółka Z o.o. |
Mała firma jednoosobowa |
Fundusze (kapitały) powierzone |
Fundusz założycielski |
Fundusz udziałowy |
Kapitał zakładowy |
Kapitał zakładowy |
Kapitał właściciela |
Fundusze (kapitały) samofinansowania |
Fundusz przedsiębiorstwa |
Fundusz zasobowy |
Kapitał zapasowy. Kapitał rezerwowy |
Kapitał zapasowy. Kapitał rezerwowy |
|
Kapitał zapasowy- tworzony jest z zysku, bądź z dopłat właścicieli, a także nadwyżki wartości akcji powyżej ich wartości nominalnej.
Kapitał z aktualizacji wyceny środków trwałych oraz inwestycji długoterminowych- stanowi równowartość kwot, o które zwiększono wartość netto środków trwałych wykazywanych w aktywach
Kapitał rezerwowy- tworzony jest dobrowolnie w spółkach kapitałowych i innych jednostkach zgodnie ze statutem lub umową na ściśle określony cel
Zysk (strata) z lat ubiegłych- to niepodzielony wynik finansowy z lat ubiegłych albo strata do rozliczenia w czasie.
Zysk (strata) netto- bieżącego roku wystąpi wtedy, gdy przychody przewyższą koszty podatek dochodowy
Odpisy zysku netto w ciągu roku obrotowego- są wówczas, gdy jednostka zmniejsza zysk dokonując odpisów ( jest to wartość ujemna)
B. ZOBOWIĄZANIA I REZERWY NA ZOBOWIĄZANIA-
Zobowiązania- wynikający z przeszłych zdarzeń obowiązek wykonania świadczenia o wiarygodnie określonej wartości, który spowoduje wykorzystanie już posiadanych aktywów jednostki albo przyszłych jej aktywów. To kapitały obce stanowiące roszczenia wierzycieli w stosunku do jednostki z tytułu sfinansowanych przez nich aktywów.
Rezerwy na zobowiązania- są to zobowiązania, których termin wymagalności lub kwota są pewne (np.: rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego, rezerwy na przewidywane koszty)
Zobowiązania długoterminowe- to takie, których okres spłaty jest dłuższy niż jeden rok (nie dotyczy zobowiązań z tytułu dostaw, usług, które zawsze kwalifikuje się do zobowiązań krótkoterminowych).
Zaliczamy tu: długoterminowe kredyty bankowe, pożyczki, wyemitowane własne obligacje i inne dłużne papiery wartościowe.
Zobowiązania krótkoterminowe- to takie, których okres spłaty jest krótszy niż jeden rok. Zaliczamy tu głównie zobowiązania z tytułu dostaw towarów, materiałów, usług a także krótkoterminowe zobowiązania finansowe z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych, zobowiązania wekslowe, zobowiązania z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń społecznych i wynagrodzeń. Zalicza się tu fundusze specjalne.
Rozliczenia międzyokresowe- Zaliczamy tu: ujemną wartość firmy (jeżeli cena nabycia firmy lub jej części jest niższa od wartości rynkowej składników majątkowych), rozliczenia międzyokresowe krótko i długoterminowe stanowiące prawdopodobne zobowiązania przypadające na bieżący okres sprawozdawczy a dotyczące przyszłych świadczeń na rzecz nie znanych osób. Kwotę tych zobowiązań można oszacować, choć data zobowiązania nie jest znana (np. gwarancje)
Przy sporządzaniu bilansu obowiązuje zasada netto. Oznacza ona, że wartość księgową składników finansów należy skorygować. Np.:
środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne wykazuje się w bilansie w wartości początkowej pomniejszonej o dotychczasowe umorzenie.
środki trwałe w budowie wykazuje się w wysokości ogółu kosztów pozostających w bezpośredni związku z ich nabyciem, wytworzeniem pomniejszonych o trwała utratę ich wartości .
udziały w innych jednostkach i inne inwestycje zaliczane do aktywów trwałych, wykazuje się wg ceny ich nabycia pomniejszonej o trwała utratę wartości lub wg wartości godziwej.
rzeczowe aktywa obrotowe wykazuje się wg ceny nabycia, ale nie wyższej od cen ich sprzedaży netto na dzień bilansowy.
należności i udzielone pożyczki wykazuje się w kwocie wymaganej zapłaty z zachowaniem ostrożności.
OPERACJE GOSPODARCZE I ICH WPŁYW NA BILANS
Należy odróżnić zdarzenie gospodarcze od operacji gospodarczej i operacji rachunkowej.
Zdarzenie gospodarcze- to każdy fakt dotyczący firmy. Np. :
przyjęcie pracownika do firmy
zamówienie towaru
złożenie wniosku o kredyt w banku
ustalenie normy zużycia materiałów.
Operacja gospodarcza- zdarzenie powodujące zmiany w składnikach bilansu. Np.:
wypłata wynagrodzenia
zakup towarów
otrzymanie kredytu
zużycie materiałów
klasyfikacja z punktu widzenia ich wpływu na bilans:
Aktywne (A)- wywiera wpływ na co najmniej 2 składniki aktywów. Jedno ↑ a drugie ↓ o tę samą wartość, suma bilansowa jest stała. Np. zakup materiałów za gotówkę.
Pasywne (P)- wywiera wpływ na co najmniej 2 składniki pasywów. Jedno ↑ a drugie ↓ o tę samą wartość, suma bilansowa jest stała. Np. przeniesienie zysku na zwiększenie funduszu przedsiębiorstwa.
Aktywno -Pasywne zwiększające (AP+ ) - wywiera wpływ na składniki aktywów i pasywów. Składniki te zwiększają swoją wartość o tę samą kwotę. Suma bilansu ↑.
Np. zakupiono środek trwały za który opłata nastąpi w terminie późniejszym.
Aktywno -Pasywne zmniejszające (AP- ) - wywiera wpływ na składniki aktywów i pasywów. Składniki te zmniejszają swoją wartość o tę samą kwotę. Suma bilansu ↓.
Przed operacjami
aktywa |
pasywa |
1.Śr. Trwałe 30.000 |
1.fundusz założycielski 16.000 |
2.Materiały 15.000 |
2.fundusz przedsiębiorstwa 24.000 |
3.rachunek bankowy 12.000 |
3.zysk (do podziału) 3.000 |
4.kasa 3.000 |
4.kredyty 7.000 |
|
5.zobowiązania wobec dostawców 10.000 |
suma 60.000 |
suma 60.000 |
Pierwsza operacja - zakup materiałów za gotówkę 2.000zł
aktywa |
pasywa |
1.Śr. Trwałe 30.000 |
1.fundusz założycielski 16.000 |
2.Materiały 17.000 |
2.fundusz przedsiębiorstwa 24.000 |
3.rachunek bankowy 12.000 |
3.zysk (do podziału) 3.000 |
4.kasa 1.000 |
4.kredyty 7.000 |
|
5.zobowiązania wobec dostawców 10.000 |
suma 60.000 |
suma 60.000 |
Druga operacja - przeniesienie zysku na zwiększenie funduszu przedsiębiorstwa.
aktywa |
pasywa |
1.Śr. Trwałe 30.000 |
1.fundusz założycielski 16.000 |
2.Materiały 17.000 |
2.fundusz przedsiębiorstwa 27.000 |
3.rachunek bankowy 12.000 |
3.kredyty 7.000 |
4.kasa 1.000 |
4.zobowiązania wobec dostawców 10.000 |
suma 60.000 |
suma 60.000 |
Trzecia operacja - załata dostawcom towarów środkami z rachunku bankowego
aktywa |
pasywa |
1.Śr. Trwałe 30.000 |
1.fundusz założycielski 16.000 |
2.Materiały 17.000 |
2.fundusz przedsiębiorstwa 27.000 |
3.rachunek bankowy 2.000 |
3.kredyty 7.000 |
4.kasa 1.000 |
|
suma 50.000 |
suma 50.000 |
Czwarta operacja - zakup środka trwałego za który zapłacono środkami z przyznanego na ten cel kredytu bankowego
aktywa |
pasywa |
1.Śr. Trwałe 50.000 |
1.fundusz założycielski 16.000 |
2.Materiały 17.000 |
2.fundusz przedsiębiorstwa 27.000 |
3.rachunek bankowy 2.000 |
3.kredyty 27.000 |
4.kasa 1.000 |
|
suma 70.000 |
suma 70.000 |
Wnioski:
bilans ma krótką aktualność
aktualność bilansu naruszają operacje gospodarcze dlatego do ewidencji operacji gospodarczych stosuje się specjalne urządzenia zwane KONTAMI.
Np.:
podjęcie gotówki z rachunku bankowego do kasy -operacja A
spłacono gotówką kredyty bankowe - operacja AP
wystawienie weksla własnego za zakupiony towar - operacja AP+
spłacono zobowiązanie wobec dostawców wekslem obcym - operacja AP-
KONTO KSIĘGOWE I REGUŁA WINIEN - MA
Konto księgowe - urządzenie księgowe, które służy do ewidencji czy ewidencjonowania operacji gospodarczych.
Konto teowe- posiada nazwę, symbol konta, stronę lewą (debet -Dt lub winien) i prawą (credit -Ct lub ma -Ma).
Dt nazwa i symbol Ct |
|||
debetowanie konta, |
kredytowanie konta, |
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
Wn nazwa i symbol Ma |
|||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
Obrót konta - suma wszystkich kwot zapisanych po stronie debet lub kredyt.
Wyróżniamy :
Obrót debetowy -wszystkie kwoty zapisane są po stronie debet.
Obrót kredytowy- wszystkie kwoty zapisane są po stronie kredyt.
Saldo konta - różnica pomiędzy obrotami kont.
Wyróżniamy:
Saldo debetowe - gdy obrót debet jest większy niż obrót kredyt.
Saldo kredyt - gdy obrót kredyt jest większy niż obrót debet.
Nazwa salda pochodzi od tej strony konta która wykazują większe obroty.
Saldo może być początkowe (stan składnika na początku okresu) lub końcowe (stan składnika na koniec okresu)
OBRÓT ZBILANSOWANY
Dt konto Ct |
|
Sp. 100 |
50 |
|
|
obrót Dt |
obrót Ct |
|
|
|
|
300 |
300 |
Dt konto Ct |
|
50 |
100 Sp. |
|
|
obrót Dt SK Ct 250 |
obrót Ct |
|
|
|
|
300 |
300 |
Plan kont - usystematyzowany wykaz kont przeznaczony do grupowania operacji gospodarczych charakteryzujących składniki majątkowe i źródła ich finansowania oraz procesy gospodarcze.
Celem planu kont jest takie zorganizowanie ewidencji, aby księgi rachunkowe były prowadzone w sposób usystematyzowany i aby jednocześnie zapewniały możliwość sporządzić sprawozdanie finansowe.
Firmy opracowują swoje własne plany kont, które podpisują kierownicy tych jednostek, ale mogą skorzystać z wzorcowego planu kont MF.
Jest 9 zespołów w planie kont:
ZESPÓŁ 0 - Aktywa trwałe
ZESPÓŁ 1 - Środki pieniężne, rachunki bankowe oraz inne krótkoterminowe aktywa finansowe
ZESPÓŁ 2 - Rachunki i rozliczenia
ZESPÓŁ 3 - Materiały i towary
ZESPÓŁ 4 - Koszty wg rodzajów i ich rozliczenia
ZESPÓŁ 5 - koszty wg typów działalności i ich rozliczenia
ZESPÓŁ 6 - wyroby gotowe i rozliczenia między-okresowe
ZESPÓŁ 7 - przychody i koszty związane z ich osiągnięciem
ZESPÓŁ 8 - kapitały, fundusze specjalne, rezerwy i wynik finansowy.
KLASYFIKACJA I FUNKCJONOWANIE KONT
KRYTERIUM: Charakter operacji gospodarczych
KRYTERIUM: Charakter ksiąg rachunkowych oraz informacyjnej funkcji rachunkowości
Funkcjonowanie kont bilansowych:
Konta bilansowe to te, na których rejestruje się zmiany w składnikach bilansowych, czyli składnikach aktywów i pasywów. Konta te z bilansu biorą swój początek i do bilansu przekazują stan końcowy. Dzielą się na konta aktywów, pasywów i konta aktywno pasywne.
Funkcjonowanie kont aktywów i pasywów
Dt konto aktywów Ct |
|
Sp +(Zwiększenie składników ) |
- Sk
|
|
|
|
|
Dt konto pasywów Ct |
|
- Sk. |
Sp. - +
|
|
|
|
|
Dt konto Aktywno Pasywne Ct |
|
Sp A +A -P Sk. P |
Sp. P +P -A Sk. A |
|
|
|
|
Reguła winien - ma - polega na tym, że daną operację księguje się na co najmniej dwóch kątach po przeciwnych stronach tych kont w tej samej kwocie.
Np. Zakupiono od dostawcy materiały za kwotę 1.000zł, materiały te przyjęto do magazynu i opłacono gotówką
Dt kasa Ct |
|
Sp.3.000 |
1000 1) |
|
|
|
|
Dt materiały Ct |
|
|
|
|
|
|
|
Np. przekazano część zysków na zwiększenie funduszu przedsiębiorstwa.
Dt fundusz przedsiębiorstwa Ct |
|
|
20.000 2)
|
|
|
|
|
Dt zysk Ct |
|
2) 2.000 |
Sp. 60.000 |
|
|
|
|
Funkcjonowanie kont wynikowych
Dt konto kosztów Ct Ct |
|||
+ |
- Przeniesienie kosztów na koniec okresu. 1) |
||
|
|
||
|
|
||
Dt konto przychodów Ct |
|||
- Przeniesienie przychodów na koniec okresu 2) |
+ |
||
|
|
||
|
|
Dt straty nadzwyczajne Ct Ct |
|
+ |
- przeniesienie strat na koniec okresu 3) |
|
|
|
|
Dt zyski nadzwyczajne Ct Ct |
|
- przeniesienie zysków na koniec okresu 4) |
+ |
|
|
|
|
Dt wynik finansowy Ct |
|
3) przeksięgowanie stara nadzwyczajnych
obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego |
4) przeksięgowanie zysków nadzwyczajnych
|
|
|
|
|
|
|
Konta wynikowe nie mają sald i nie są wykazywane w bilansie. Zgromadzone na nich kwoty w ramach zamknięć rocznych przenosi się na konto wynik finansowy (WF).
Na tych kontach rejestruje się na bieżąco zyski, straty , koszty i przychody.
Funkcjonują one pomiędzy dwoma momentami sprawozdawczymi.
Konto WF jest kontem wynikowo - bilansowym.
Zadanie:
Uwzględniając salda początkowe z otwarcia firmy start, zaksięguj operacje gospodarcze:
zakup materiałów za gotówkę 2.000zł -operacja aktywna
przeniesienie zysku na zwiększenie funduszu przedsiębiorstwa 3.000zł op. Pasywna
zapłata dostawcom środkami z konta bankowego 10.000zł op. aktywno - pasywna zmniejszająca
zakup śr. trwałego z przyznanego na ten cel kredytu bankowego 20.000zł op. aktywno -pasywna zwiększająca
materiały |
||
Sp.15.00 1) 2.000 |
|
|
|
|
|
17.000 |
Sk. 17.000 |
|
17.000 |
17.000 |
|
środki trwałe |
||
Sp. 30.000 4) 20.000 |
|
|
|
|
|
50.000 |
Sk. 50.000 |
|
50.000 |
50.000 |
kasa |
|
Sp. 3.000 |
2.000 1) |
|
|
3.000
|
2.000 Sk. 1000 |
|
|
3.000 |
3.000 |
Rachunek brakowy |
|
Sp.12.000 |
10.000 3) |
|
|
12.000
|
10.000 Sk.2.000 |
|
|
12.000 |
12.000 |
fundusz założycielski |
|
|
Sp. 16.000 |
Sk. 16.000 |
16.000 |
16.000 |
16.000 |
fundusz przedsiębiorstwa |
|
|
Sp. 24.000 3.000 2) |
|
|
Sk. 27.000 |
27.000 |
27.000 |
27.000 |
zysk do podziału |
||
2) 3.000 |
Sp.3.000 |
|
|
|
|
3.000 |
3.000 |
|
kredyty bankowe |
||
|
Sp. 7.000 20.000 4) |
|
|
|
|
Sk. 27.000 |
27.000 |
|
27.000 |
27.000 |
zobowiązania |
|
3) 10.000 |
Sp. 10.000 |
|
|
10.000 |
10.000 |
Zestawienie obrotów i sald zwane jest inaczej bilansem próbnym. Jest opracowany przed sporządzeniem bilansu końcowego - zestawienie w formie tabeli mające sprawdzić prawidłowe otwarcia kont oraz ewidencji operacji gospodarczych zgodnie z regułą winien - ma.
Dzięki temu można wykryć błędy:
zaksięgowanie operacji tylko na jednym koncie
zaksięgowanie operacji na 2 kontach po tej samej stronie
zaksięgowanie innej kwoty na jednej a innej na drugim koncie
błędne sumowanie obrotów na kontach
błędy przy otwieraniu kont.
Natomiast nie można wykryć błędów nie wpływających na zachowanie obrotów debet - kredyt. Np.
zaksięgowanie operacji gospodarczych na niewłaściwych kontach ale po właściwych stronach
zaksięgowanie operacji po przeciwnych stronach niż należało
zaksięgowanie niewłaściwych kwot na obu kontach
wielokrotne zaksięgowanie tej samej operacji gospodarczej
pominięcie operacji gospodarczej.
Zaksięgowanie obrotów i sald na dzień 31.V. 2004.
lp. |
nazwa konta |
obroty |
salda |
||
|
|
Dt |
Ct |
Dt |
Ct |
1 |
środki trwałe |
50 000 |
|
50 000 |
|
2 |
materiały |
17 000 |
|
17 000 |
|
3 |
rachunek bankowy |
12 000 |
10 000 |
2 000 |
|
4 |
kasa |
3 000 |
2 000 |
1 000 |
|
5 |
fundusz założycielski |
|
16 000 |
|
16 000 |
6 |
Fundusz przedsiębiorstwa |
|
27 000 |
|
27 000 |
7 |
zysk |
3 000 |
3 000 |
|
|
8 |
zobowiązania |
10 000 |
10 000 |
|
|
9 |
kredyty bankowe |
|
27 000 |
|
27 000 |
RAZEM |
95 000 |
95 000 |
70 000 |
70 000 |
Bilans końcowy firmy „Start” na dzień 31.V.2004
bilans zamknięcia |
|
aktywa |
pasywa |
Śr. trwałe 50 000
50 000 |
fundusz założycielski 16.000 fundusz przedsiębiorstwa 27.000 43.000 |
|
|
|
|
materiały 17.000 środki pieniężne 13.000 |
kredyty bankowe 27.000
|
|
|
SUMA 70.000 |
SUMA 70.000 |
PODZIELNOŚĆ KONT
Podzielność kont stosujemy wtedy, gdy chcemy uszczegółowić informacje.
Możemy wyróżnić podzielność
-poziomą
-pionową.
Podział poziomy- polega na uszczegółowieniu przedmiotu ewidencji, wyróżniamy tu dwa warianty:
Konto macierzyste (dzielone) znika a funkcjonują jedynie konta wynikłe z podziału.
Pionowy
zanika
materiały |
|||||
|
|
||||
|
|
||||
Materiały podstawowe |
|||||
|
|
||||
|
|
||||
Materiały pomocnicze |
|||||
|
|
||||
|
|
Konto dzielone (macierzyste) nie zanika i wtedy funkcjonuje konto macierzyste, plus konta wynikłe z podziału. W tym przypadku powstaje konto syntetyczne i analityczne.
Materiały pomocnicze |
|
|
|
|
|
Konto syntetyczne
Konto analityczne
materiały |
|
|
|
|
|
Materiały podstawowe |
|
|
|
|
|
Konto syntetyczne - ewidencjonuje się na nich operacje gospodarcze stosując podwójny zapis, tzn., na co najmniej dwóch kontach, po przeciwnych stronach tych samych kont w tej samej kwocie.
Na kontach analitycznych jest zapis jednostronny.
Do bilansu wchodzą tylko konta syntetyczne.
Występuje konieczność uzgadniania kont analitycznych z kontem syntetycznym,
np. zakupiono za gotówkę cukier o wartości 5.000zł
KONTA SYNTETYCZNE
Dt kasa Ct |
|
X |
5.000 1)
|
|
|
|
|
Dt materiały Ct |
|
1) 5.000 |
x |
|
|
|
|
KONTO ANALITYCZNE
Dt CUKIER Ct |
|
1) 5.000 |
|
|
|
|
|
Przykład:
Saldo początkowe na rachunku środki bieżące 16.000zł
Saldo początkowe na towary 12.000 zł.
Saldo początkowe rozrachunki z dostawcami 8.000 (w tym wobec dostawcy A - 5.000zł
B- 3.000 zł.)
Operacje:
zakup towaru od dostawcy A 6.000 operacja aktywno - pasywna zwiększająca
zapłacono z rachunku bieżącego dostawcy A 5.00 zł wyciąg otrzymano
a.-p. zmniejszająca
zakup towarów do dostawcy C 4.000 zł a-p -
zapłacono z rachunku bieżącego (WB)dostawcy B 3.000zł a-p -
częściowy zwrot towarów do dostawcy C 1.000zł a-p -
zakup towarów od dostawcy B 9.000zł
zapłacono z rachunku bieżącego (WB)dostawcy A 6.000 a-p -
Dt nazwa i symbol Ct |
|||
5) 1.000 7) 6.000 |
Sp. 8.000 6.000 1) 4.000 3) 9.000 6) |
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
15.000 Sk.12.000 |
27.000 - |
||
|
|
||
27.000 |
27.000 |
||
Dt nazwa i symbol Ct |
|||
Sp. 12.000
3) 4.000 6) 9.000 |
1.000 5) |
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
31.000
|
1.000 Sk. 30.000 |
||
|
|
||
31.000 |
31.000 |
Dt nazwa i symbol Ct |
||
Sp. 16.000 |
5.000 2)
6.000 7) |
|
|
|
|
|
|
|
16.000 |
14.000 Sk. 2.000 |
|
|
|
|
rozrachunki z dostawcą "A" |
||
|
Sp. 5.000 6.000 1) |
|
|
|
|
11.000 |
11.000 |
Dt nazwa i symbol Ct |
|||
4) 3.000 |
Sp. 3.000 9.000 6) |
||
|
|
||
3.000 Sk. 9.000 |
12.000 |
||
|
|
||
12.000 |
12.000 |
||
Dt rozrachunki z dostawcąC Ct |
|||
5) 1.000 |
4.000 3) |
||
1.000 Sk. 3.000 |
4.000
|
||
|
|
||
4.000 |
4.000 |
Uzgodnienia analityki z syntetyką
1. ∑ obrotów Dt. kont analitycznych 15.000 = ∑ obrotów Dt.kont syntetycznych 15.000
2. ∑ obrotów Ct. kont analitycznych 27.000 = ∑ obrotów Ct. kont syntetycznych 27.000
3. ∑ sald konta analitycznych Ct 12.000 = ∑ salda konta syntetycznego 12.000
Zakładamy, że operacje odnoszą się do spółki akcyjnej, a jej kapitał podstawowy wynosi..????
Bilans spółki akcyjnej X na dzień 01,04,2004
Podzielność pionowa - polega ona na wydzieleniu określonych operacji z konta macierzystego i ujmowaniu ich na odrębnym koncie wynikającym z podziału.
środki trwałe |
|
konto korygowane podstawowe |
- zmiana wartościowa/ ZUŻYCIE / umorzenie środków trwałych |
|
|
|
|
|
|
umorzenie środków trwałych |
|
konto korygujące wynikające z podziału konta środki trwałe |
zmiana wartościowa DOTYCHCZASOWE ZUŻYCIE |
|
|
|
|
|
|
Przykład:
Rzeczywista cena zakupu + koszty zakupu = rzeczywista cena nabycia
materiały |
|||
cena zakupu koszty zakupu |
Konto korygowane |
||
koszty zakupu |
|||
koszty zakupu |
Konto korygujące |
Konta korygujące nie mogą istnieć samodzielnie bez kont korygowanych. Konto macierzyste może mieć więcej niż jedno konto korygujące.
Zasada
Jeżeli wydzieleniu ulegają operacje ze strony debet konta aktywów lub ze strony kredyt konta pasywów to konto działa „in plus” (zwiększająco), te dwa salda dodaje się do siebie.
Jeżeli natomiast wydzieleniu ulegają operacje ze strony kredyt konta aktywów lub debet ze strony konta pasywów to korekta działa „in minus” ( zmniejszająco) te dwa salda odejmuje się od siebie.
I. Poprawianie błędów księgowych
Błędny zapis można poprawić tylko w określony sposób:
Przez przekreślenie, przy czym zapis pierwotny musi być widoczny, a do tego datę i podpis. W ten sposób poprawia się błędy księgowe wynikające z zaksięgowania operacji niezgodnie z zasadą podwójnego zapisu
Storno czarne polega na wyksięgowaniu błędnego zapisu po przeciwnych stronach, a następnie zaksięgowaniu operacji po właściwych stronach. Powoduje ono zwiększenie obrotów i to jest jego wadą.
Storno czerwone polega na powtórzeniu zapisu błędnego po tych samych stronach, na których był zapis błędny, przy czym należy to zrobić kolorem czerwonym lub wziąć w ramkę kwotę zapisu. Oznaczać to będzie, że te kwoty przy sumowaniu będzie się odejmować, a nie dodawać
II. Kategorie kształtujące wynik finansowy
-przychody
-zyski nadzwyczajne
-koszty
-straty nadzwyczajne
-obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego
1)Koszty - uprawdopodobnione zmniejszenie w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych określonej wartości w formie zmniejszenia aktywów albo zwiększenia zobowiązań i rezerw, które doprowadzą do zmniejszenia kapitału własnego lub zwiększenia jego niedoboru w inny sposób niż wycofanie środków przez udziałowców lub właścicieli.
2) Przychody - uprawdopodobnione powstanie w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych o wiarygodnie określonej wartości w formie zwiększenia aktywów lub zmniejszenia zobowiązań, które doprowadzą do wzrostu kapitału własnego lub jego niedoboru w inny sposób niż wniesienie przez udziałowców lub właścicieli środków
3) Straty i zyski nadzwyczajne - powstają na skutek zdarzeń losowych,trudnych do przewidzenia poza zwykłą działalnością jednostki i nie są one związane z ogólnym ryzykiem prowadzenia tej działalności
4) Obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego - to główny podatek dochodowy
Przychody
Przychody operacyjne Przychdy finansowe
Przychody ze sprzedaży wyrobów gotowych
Przychody ze sprzedaży towarów
Przychody ze sprzedaży usług
Przychody ze sprzedaży materiałów
Przychody ze sprzedaży środków trwałych
Przychody ze sprzedaży wartości niematerialnych i prawnych
Otrzymane kary, grzywny, darowizny
Przedawnione zobowiązania
Pozostałe przych. oper. |
|
- |
+ |
Przychody ze sprzedaży papierów wartościowych
Dywidendy
Odsetki od lokat, środków na rachunku bankowym
Przychody finansowe |
|
- |
+ |
Sprz. wyr. gotowych Ct |
|
- |
+ |
Sprz. Towarów Ct |
|
- |
+ |
Sprz. Usług Ct |
|
- |
+ |
Sprz. Materiałów Ct |
|
- |
+ |
KOSZTY
Koszty Operacyjne Koszty finansowe
Koszty operac. Działalności zasadniczej
Warianty ewidencji kosztów
1. Układ rodzajowy
(zespól 4)
Amortyzacja
Zużycie materiałów
i energii
Usługi obce
Wynagrodzenie
Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia
Podatki i opłaty
Pozostałe koszty
Pozostałe koszty operacyjne
Koszt związane ze sprzedaża i likwidacja środków trwałych
Zapłacone jednostkę kary, grzywny, odszkodowania
Przekazane przez jednostkę darowizny
Pozostałe koszty oper. |
|
+ |
+ |
2. Układ kalkulacyjny (zespół 5)
Wartości sprzedanych papierów wartościowych w cenie nabycia
Odsetki i prowizje od zaciągniętych kredytów
Dyskonto potrącone przez nabywce przy sprzedaży weksli i czeków obcych
Koszty finansowe |
|
+ |
- |
3. Wstępna ewidencja w układzie rodzajowym (4) i ich rozliczenie na zespół 5
1. Układ rodzajowy
Amortyzacja- to wartość zużycia środków trwałych odniesiona w koszty lub wartości zużycia wartości niematerialnych i prawnych odniesiona w koszty
Umorzenie (środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych)- to zmniejszenie wartości początkowej tych składników majątku na skutek zużycia
Amortyzacja i umorzenie są kwotowo równe
Konto umorzenie konto korygujące do konta środków trwałych
Konto amortyzacja konto kosztów układu rodzajowego
|
Amortyzacja
|
Wyróżniamy amortyzacje
równomierną - zaliczamy tu amortyzację liniową
nierównomierną - zaliczamy tu amortyzację degresywną
progresywna
naturalną
Amortyzacja liniowa
Polega na tym, ze odpis amortyzacyjny jest taki sam. Roczną stawkę amortyzacyjną obliczamy wg wzoru:
Ar = Wp / t
AM = Ar / 12
Ar - amortyzacja roczna, AM - amortyzacja miesięczna Wp - wartośc początkowa
Stopa amortyzacyjna - stawka amortyzacyjna wyrażona w procencie wartości początkowej
a% = 100% / t t - przewidywany okres używania w latach
Przykład:
Maszyna produkcyjna o wartości początkowej 48 tyś. ma przewidywany okres użytkowania 10 lat. Oblicz: a) amortyzację roczną, b) miesięczny odpis amortyzacyjny, c) zaksięguj operację dotyczącą umorzenia i amortyzację d) oblicz wartość netto tej maszyny po 2 latach jej używania.
Według ustawy o rachunkowości rozpoczęcie amortyzacji następuje po wprowadzeniu środka trwałego lub wartości niematerialnej do używania.
Zakończenie amortyzacji następuje w momencie zrównania się odpisów amortyzacyjnych z wartością początkową środka trwałego (w przypadku amortyzowania środka trwałego) lub wartości niematerialnej i prawnej (w przypadku amortyzowania wartości niemater. i prawnej). Zakończenie amortyzacji może też nastąpić w przypadku sprzedaży środka trwałego jego likwidacji albo darowizny. Wartość netto środka trwałego równa się wartości początkowej minus dotychczasowe umarzanie.
Wn = WP - U
Amortyzacja roczna:
Ar = (48000) / (10 lat) = 4800 zł.
Amortyzacja miesięczna:
AM = (800) / (12) = 400 zł/miesiąc
Stawki „wg wykazu”: 10% *
48000 x 10% = 4800 zł Ar *
4800 x 12 miesięcy = 400 zł An *
tak liczymy jeśli podana jest stawka
Umorzenie śr. trwałych
1) 400
|
Amortyzacja
1) 400
|
Wartość netto środka trwałego:
4800 x 2 lata = 9600 (umorzenie)
WN = WP - U
WN = 48000 - 9600 = 38400
2004 2005 2006 2007
przejście na metodę liniową
amortyzacja degresywna
amortyzacja liniowa
amortyzacja progresywna
W metodzie degresywnej oblicza się amortyzację w następujący sposób:
w pierwszym roku użytkowania środka od wartości początkowej
w drugim i następnych latach od wartości netto
W momencie zrównania się odpisów amortyzacyjnych liczonych metoda degresywną z odpisami amortyzacyjnymi liczonymi metodą liniową przechodzimy na metodę liniową.
W metodzie liniowej amortyzację ZAWSZE liczy się od wartości początkowej.
Zużycie materiałów i energii
Stosujemy tu następujące metody:
metodę FIFO (pierwsze przyszło, pierwsze wyszło)
metodę LIFO (ostatnie przyszło, pierwsze wyszło)
przy pomocy cen przeciętnych
metoda szczegółowej identyfikacji
Trzeba się konsekwentnie trzymać wybranej metody
Przykład:
Na zapas materiału składają się 3 kolejne dostawy:
dostawa 200 sztuk zakupionych po 1.50 zł
dostawa 100 sztuk zakupionych po 2.00 zł
dostawa 150 sztuk zakupionych po 1.00 zł
Do zużycia wydano 260 sztuk:
a) metoda FIFO
200 x 1.50 = 300 zł
60 x 2.00 = 12.00 zł
∑ 420.00 zł
b) metoda LIFO
150 x 1.00 = 150.00 zł
100 x 2.00 = 200.00 zł
10 x 1.50 = 15.00 zł
365.00 zł
c) wg cen przeciętnych
[ (200 x 1.50) + (100 x 2.00) + (150 x 1.00) ] / (200 szt + 100 szt+ 150 szt ) = 650 / 450 = =1.44
260 szt x 1.44 zł = 374, 40 zł
UWAGA!
W przypadku ewidencji materiałów wg stałych cen ewidencyjnych powstaną odchylenia, które należy dodatkowo rozliczyć.
* ZAD. Gdy chodzi o to, ile wydano sztuk.
Materiały |
|
SP +
|
....rozchód SK |
SP - SK = rozchód
|
Materiały
|
Usługi obce - tu usługi świadczone przez inne jednostki np. transportowe, remontowe konsultingowe, bankowe, pocztowe, telekomunikacyjne, wywozy śmieci a także najmu i dzierżawy
|
|
|
|
|
Usługi obce
|
Wynagrodzenia - jest to opłacone zużycie pracy, a kosztem jest wynagrodzenie brutto (bez względu na ...............;)
|
Wynagrodzenie
|
Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia - to obciążające pracodawcę składki ZUS, składki na fundusz pracy, składki na fundusz gwarantowanych świadczeń pracowniczych, wydatki na BHP, wydatki na szkolenia, dopłaty do biletów, dopłaty do zakwaterowania, wyżywienia.
Kasa
|
Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia
|
Podatki i opłaty - np. podatek od nieruchomości, podatek od środków transportu i opłaty notarialne, skarbowe, administracyjne, VAT nie podlegający odliczeniu.
Kasa
|
Podatki i opłaty
|
Pozostałe koszty rodzajowe - to inne koszty proste nie wymienione powyżej a zaliczamy do nich np. koszty podróży służbowych, prezentację i reklamę, ubezpieczenia rzeczowe i osobowe, itp.
|
Pozostałe koszta
|
Układ kalkulacyjny - II układ kosztów (przedmiotowo -podmiotowy-zespół 5)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Koszty bezpośrednie - koszty, które na podstawie dokumentów źródłowych można przypisać wprost dokładnie na produkowane wyroby. Zaliczamy tu: materiały bezp., robociznę bezp., inne koszty bezp., np. zużycie specjalnych narzędzi
Koszty pośrednie - koszty, których na podstawie dokumentów źródłowych nie można przypisać wprost na produkowane wyroby. Zaliczmy tu: zużycie energii na wydziale, koszty ogrzewania wydziału, konserwacji maszyn, inne koszty wydziałowe ponoszone w produkcji
Koszty zarządu- związane z funkcja kierowania i zarządzania, są to koszty ponoszone przez administrację zarządu np.: wynagrodzenia, oświetlenie pomieszczeń administracyjnych i zarządu itp.(ponoszone niezależnie czy produkujemy, czy nie)
Koszty zakupu -załadunku, wyładunku, transport, ubezpieczenie zakupionych składników majątku i są związane z funkcją zakupu
Koszty sprzedaży - załadunku, wyładunku, transport, ubezpieczenie sprzedanych składników majątku- związane z funkcją sprzedaży
Wstępna ewidencja kosztów w zespole IV(rodzajowym) i ich rozliczenie w zespół V
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Układ rodzajowy: *amortyzacja *zużycie mat. i en. *usługi obce *podatki i opłaty *wynagrodzenia *ubezpieczenia społ. i inne świadczenia *pozostałe koszty
|
Konto rozliczenie kosztów rodzajowych pełni funkcję przeniesienia kosztów z jednego układu(IV) w inny układ (V) |
Układ kalkulacyjny: *produkcja podst. *koszty wydziałowe *koszty zarządu *koszty zakupu *koszty sprzedaży *rozliczenie kosztów działalności 580 |
Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń |
|
|
10000 1) |
Wynagrodzenia |
|
1) 10000 |
10000 1a) |
(to konto jest przekreślone ) wyksięgowaliśmy niechcący informację o kontach kosztów do tego potrzeba konto pomocnicze 490
Produkcja podst. |
|
1a) 10000 |
|
Zadanie:
1. amortyzacja śr. trwałych 1000 zł w tym:
a)bezpośrednio produkcyjnych -700 zł
b)wykorzystywanych na wydziałach 200zł
c)wykorzystywanych przez administrację 100 zł
2. Zużycie materiałów za 2000 zł
bezpośrednio produkcyjne 1600 zł
następnie zużyte przez zarząd 400 zł
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3) układ kalkulacyjny Prod.podst.
1a) 700 2a) 1600
Koszty zarządu
|
Koszty wytworzenia produktu: materiały bezpośrednie, robocizna bezpośrednia, koszty wydziałowe(pośrednie) przepisane dokładnie wprost
Obrót materiałowy(ewidencja zakupu i sprzedaży materiałów)
Na transakcję zakupu materiałów składają się 2 odrębnie dokumentowane operacje:
- otrzymanie dostawy i przyjęcie jej do magazynu na podstawie dokumentu Pz- dowód przyjęcia z zewnątrz. Jest to moment rzeczowy zakupu
- otrzymanie dowodu rozrachunkowego od dostawcy(faktura, rachunek) jest to moment prawno- finansowy
*stosujemy konto rozlicznie-zakupu
Obie te operacje nie są realizowane w tym samym czasie, to do ewidencji stosuje się konto rozliczenie-zakupu. Konto to umożliwia odrębne ujęcie dostawy przyjętej do magazynu na podstawie dowodu Pz i odrębne ujęcie faktury.
Konto to może wykazywać dwa salda:
saldo debetowe- wyrażą wartość materiałów w drodze - w bilansie wykazuje się je w aktywach, jako składni zapasów
saldo kredytowe- wyraża dostawy niefakturowane, w bilansie wykazuje się je jako zobowiązania wobec dostawców
Funkcjonowanie konta rozliczenie zakupu
Operacje w bieżącym miesiącu:
Otrzymano od dostawcy Gigant fakturę wartości materiału w cenie zakupu 20.000
Otrzymano i przyjęto dostawę materiałów od dostawcy Gigant(dot operacji 1),wartość materiałów zgodnie z dowodem Pz 20.000
Otrzymano i przyjęto materiały o dostawcy Fika o wartości wg Pz 10.000
Zaksięgować te operacje, przy czym saldo początkowe na koncie rozliczenie zakupu wynosi 70.000, a saldo Ct 15.000, a na koncie materiały sp 60.000
|
|
|
Ewidencja rozchodu i sprzedaży materiałów
Rozchód materiałów można wycenić za pomocą metod:
-fifo
-lifo
-cen przeciętnych
-szczegółowej identyfikacji
|
|
|
Rozrachunki z odbiorcami
3c)
Sprzedaż materiałów
3a) 8.000
|
Rozrachunki z tytułu vat
4b) 210 3b) 1760
210 1760
Sk: 1550
1760 1760
|
Wartość sprzedanych materiałów wg cen zakupu
2) 5000
|
|
|
Operacje:
1) wydano mat. Do zużycia 10.000 (wartość w rzeczywistych cenach zakupu)
2) wydano materiały odbiorcy w związku z ich sprzedażą 5000(-//-)
3) Wystawiono fakturę Vat na sprzedane materiały dot operacji 2
a) wartość materiałów 8.000
b) vat 22%
c) suma faktury 9760
4) zakupiono za gotówke i przyjęto materiały do magazynu
a) wartość mat. 3000
b) vat 22%
c)suma faktury 9210
Ewidencja zakupu i sprzedaży u podatników vat
Vat to podatek od wartości dodanej. Liczy się go od wartości netto(od obrotu netto).Obrót netto + vat =obrót brutto. Podatek przy zakupie to vat naliczony, przy sprzedaży to vat należny. Podstawowa stawka podatku wynosi 22%,ale również występują stawki obniżone np. 7%, 4%, 0% oraz sprzedaż zwolniona (kor. Aeportal)
Zakup |
Sprzedaż |
|
Faktura sprzedaży |
Wartość materiałów netto 100 |
|
|
|
|
Suma faktury 183 |
Materiały
100
|
Sprzedaż materiałów
150
|
Rozrachunki z tytułu vat
22 33
11 vat który należy wpłacić do US (zobowiązanie wobec US )
|
Nie jest tu zachowana reguła winien-ma, jest tu tylko wyjaśnione funkcjonowanie vatu, brak jest również kont korespondencyjnych.
Jeżeli vat naliczony jest większy od vatu należnego, to mamy należność od US
Wyroby gotowe można ewidencjonować:
wg rzeczywistego kosztu wytworzenia
wg planowego kosztu wytworzenia
Ewidencja wyrobów gotowych wg rzeczywistego kosztu wytworzenia:
rzeczywisty koszt wytworzenia wyrobów, robót i usług sprzedanych bezpośrednio z produkcji. Konta: produkcja podstawowa (Ct) koszt wytworzenia wyrobów sprzedanych (Dt)
wyroby gotowe przyjęte do magazynu prod.podst. (już zaksięgowane powyżej) i wyroby gotowe (Dt)
wystawienie faktury dla odbiorcy za sprzedane mu wyroby gotowe:
wartość wyrobów w cenie sprzedaży netto: Sprzedaż wyr.got. (Ct)
VAT należny od sprzedaży: Rozrachunki z tyt.VAT (Ct)
Suma faktury (brutto): Rozrachunki z odbiorcami (Dt) op.(a+b)
Wydanie wyrobów gotowych odbiorcy z magazynu: wyroby gotowe (Ct) KWWS (już zaksięgowane)
*wydanie towaru zawsze łączymy z kosztem
*należny VAT jest elementem pasywów (Ct), VAT naliczony (Dt)
*składka ZUS i zobowiązania wobec Urzędu Skarbowego- rozrachunki publiczno-prawne
*koszty i przychody VAT-owca liczy się w kwocie netto.
Wyroby gotowe można ewidencjonować:
wg rzeczywistego kosztu wytworzenia
wg planowego kosztu wytworzenia
Ewidencja wyrobów gotowych wg rzeczywistego kosztu wytworzenia:
rzeczywisty koszt wytworzenia wyrobów, robót i usług sprzedanych bezpośrednio z produkcji. Konta: produkcja podstawowa (Ct) koszt wytworzenia wyrobów sprzedanych (Dt)
wyroby gotowe przyjęte do magazynu prod.podst. (już zaksięgowane powyżej) i wyroby gotowe (Dt)
wystawienie faktury dla odbiorcy za sprzedane mu wyroby gotowe:
wartość wyrobów w cenie sprzedaży netto: Sprzedaż wyr.got. (Ct)
VAT należny od sprzedaży: Rozrachunki z tyt.VAT (Ct)
Suma faktury (brutto): Rozrachunki z odbiorcami (Dt) op.(a+b)
Wydanie wyrobów gotowych odbiorcy z magazynu: wyroby gotowe (Ct) KWWS (już zaksięgowane)
*wydanie towaru zawsze łączymy z kosztem
*należny VAT jest elementem pasywów (Ct), VAT naliczony (Dt)
*składka ZUS i zobowiązania wobec Urzędu Skarbowego- rozrachunki publiczno-prawne
*koszty i przychody VAT-owca liczy się w kwocie netto.
aeportal.net
Nie wpłynie na bilans
konta
/
\
Niebilansowe
Konta wynikowe (procesowe)
Niektóre konta rozliczeniowe, np. rozliczenie kosztów
Bilansowe
Konta aktywów
Konta pasywów
Niektóre konta rozliczeniowe, np. rozlicznie zakupu
konta
\
/
analityczne
syntetyczne
Obrót Dt= Obrót Ct
Sk = 0
Obrót Dt= Obrót Ct
Sk = 0
Obrót Dt= Obrót Ct
Sk = 0
Obrót Dt= Obrót Ct
Sk = 0
Umorzenie i amortyzacja śr. trwałych
Umorzenie i amortyzacja wart. niematerialnych i prawnych
Wydanie materiałów z magazynu do zużycia
Zwrot mat. do magazynu
Zapłata gotówką za wykonanie usługi
Zapłata środkami z rachunku bankowego za wykonane usługi (przelew bankowy; WB)
Faktura za wykonaną usługę (zapłata nastąpi później) kredyt kupiecki
Lista płac (wynagrodzenie brutto)
Koszt, który ponosi pracodawca
Zwiększenie zobowiązań wobec pracowników z tytułu niewypłaconych wynagrodzeń
Szkolenia pracowników opłacone gotówką
Zapłata środkami z rachunku bankowego za BHP
Rozrachunki oraz naliczone składki ZUS
Opłacone gotówką różne podatki i opłaty
Opłacone przelewem różne podatki i opłaty
Kwoty odnoszące się do pozostałych kosztów
Koszty bezp.
Koszty wydziałowe
Koszty ogólnowydział.
Koszty zakupu
Koszty sprzedaży