WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA ZAŁAMANIA ŚWIATŁA
Wprowadzenie.
W ośrodku optycznie jednorodnym światło rozchodzi się prostoliniowo, a więc najkrótszą drogą między dwoma danymi punktami.
Podczas przechodzenia z jednego ośrodka do innego światło załamuje się, odbija na granicy ośrodków i tor jego staje się łamany.
W ośrodkach niejednorodnych, gdzie współczynnik załamania światła zmienia się w sposób ciągły, promień światła zakreśla linie krzywe.
Bezwzględny współczynnik załamania - współczynnik załamania danego ośrodka względem próżni:
n = C / V
gdzie:
C - prędkość światła w próżni
V - prędkość światła w danym ośrodku
Względny współczynnik załamania n2,1 dla danych dwóch ośrodków wyraża się za pomocą bezwzględnych współczynników załamania tych ośrodków zależnością:
n2,1 = n2 / n1
gdzie:
n1 - bezwzględny współczynnik załamania ośrodka pierwszego
n2 - bezwzględny współczynnik załamania ośrodka drugiego
Wyznaczanie współczynnika załamania światła przez bezpośredni pomiar kąta padania i kąta załamania.
Załamanie światła na granicy ośrodka rzadszego(1) i gęstszego(2).
Współczynnik załamania dla danych dwóch ośrodków wyraża się wzorem:
n2,1 = sin / sin
L.p. |
|
|
n2,1 |
|
o |
o |
- |
1 |
15 |
17 |
0,88 |
2 |
20 |
24 |
0,84 |
3 |
23 |
29 |
0,80 |
4 |
25 |
32 |
0,79 |
5 |
32 |
39 |
0,84 |
Wyznaczanie współczynnika załamania światła za pomocą mikroskopu.
Pozorna zmiana grubości płytki
h - rzeczywista grubość płytki zmierzona mikrometrem = 3,70 mm
d - pozorna grubość płytki
L.p. |
Położenie 1 |
Położenie 2 |
Liczba obr. |
d |
n2,1 |
|
dz |
dz |
- |
mm |
mm |
1 |
34 |
34 |
3 |
1,80 |
2,05 |
2 |
30 |
5 |
3,5 |
2,10 |
1,76 |
3 |
5 |
30 |
3,5 |
2,10 |
1,76 |
4 |
25 |
12 |
3,2 |
1,92 |
1,92 |
1 działka = 0,01 mm 1 obrót = 60 działek
n2,1 = h / d
Wyznaczanie współczynnika załamania światła przez pomiar kąta granicznego.
Kąt graniczny w badanym materiale
W badanej próbce wiązka światła pada na materiał wzdłuż promienia krzywizny, dzięki czemu nie ulega załamaniu w momencie wejścia do materiału.
Kąt graniczny - taki kąt podania, przy którym kąt załamania ma wartość 90o.
L.p. |
|
|
o |
1 |
44 |
2 |
46 |
3 |
47 |
4 |
42 |
5 |
41 |
Rachunek błędów.
W doświadczeniu pierwszym:
Uchyby pomiarowe: 1o
Błąd względny serii pomiarów:
n2,1 / n2,1 = [ (ctg ) + (ctg ) ] * 100 %
n2,1 / n2,1 = 4,54 %
W doświadczeniu drugim:
Uchyby pomiarowe: d 0,01 mm h = 0,1 mm
Błąd względny pomiarów:
n2,1 / n2,1 = [d / d + h / h ] * 100 %
n2,1 / n2,1 = 2,52 %
W doświadczeniu trzecim:
Uchyb pomiarowy: g = 1o
Błąd względny pomiarów:
n2,1 / n2,1 = [ (ctg g) g ] * 100 %
n2,1 / n2,1 = 10,36 %
Wnioski własne:
Głównym źródłem błędów pomiarowych jest użyty przyrząd - stolik optyczny z naniesioną skalą o działce 1o oraz niedokładności samych odczytów.
Kąt graniczny wyznaczany w doświadczeniu drugim jest w przybliżeniu równy 45o.