Fondue

sos do maczania: 5 łyżek masła, szklanka oliwy, 1/2 główki czosnku, słoiczek filetów anchois w oliwie (100 g), ewentualnie śmietanka

Czosnek obrać i posiekać. Poddusić go powoli na maśle, nie rumienić. Anchois rozgnieść widelcem. Stopniowo dodawać oliwę i anchois do masła z czosnkiem, cały czas mieszać. Można dodać trochę śmietanki, masa łatwiej się wtedy połączy. Gotowy sos wlać do garnka do fondue i ustawić na podgrzewaczu. Podawać z warzywami do maczania i chlebem

Fondue brillat-savarina

Porcja dla 4 osób. Czas przygotow. 10 min.

100 g sera gruyere lub innego twardego, 6 jaj, 80 g masła, sól, pieprz.

Jaja dokładnie umyć, wbić do kubeczka i roztrzepać widelcem, dodając szczyptę pieprzu oraz ser starty na tarce o dużych otworach. Na patelni stopić masło. Po chwili wlać masę jajeczną z serem. Smażyć na dość dużym ogniu. Kiedy masa zetnie się od spodu, odwrócić delikatnie zawartość patelni za pomocą drewnianej łopatki. Ewentualnie doprawić jeszcze solą, zależnie od smaku sera, który będzie tym bardziej silony i pikantny, im dłużej dojrzewał. Fondue podawać na ogrzanym, posmarowanym masłem półmisku z pieczywem i zielona sałatą.

Fondue, czyli narodowa potrawa Szwajcarów

(dla 4 osób)

400 g sera żółtego twardego (np. gouda, edamski, ementaler), 1 kieliszek białego wytrawnego wina, 50 ml wiśniówki, 2 ząbki czosnku, pieprz biały, 1 łyżeczka mąki ziemniaczanej, chleb lub bułka

Żaroodporne (najlepiej kamionkowe) naczynie natrzeć czosnkiem. Wlać wino, dodać drobno pokrojony lub starty na tarce ser i podgrzewać na małym ogniu, ciągle mieszając. Gdy powstanie jednolita masa, dodać świeżo zmielony pieprz i wiśniówkę. W niewielkiej ilości wina rozrobić mąkę ziemniaczaną. Naczynie ustawić na stole na podgrzewaczu. Pieczywo pokroić w kostki; kawałki nadziewać na widelec i maczać w gorącym fondue.

Fondue - marynata

szklanka oleju/oliwy, dwie łyżki lejącego się miodu, dwie łyżki sosu sojowego, łyżeczka startej skorki cytrynowej ew parę kropel soku, roztarty ząbek czosnku, jak kto lubi to trzy, łyżeczka tymianku, dwie majeranku, łyżeczka soli, pieprz, pieprz Cayenne, można kropelkę koniaku

Jest tez wariacja z keczupem i octem winnym, za to bez sosu sojowego i mięso w małych kawałeczkach na dzień -dwa do zaprawy i do lodówki Kurczaka nie ma co marynować, wystarczy zasypać wcześniej curry.

Fondue normandzkie

Porcja dla 4 osób. Czas przygotow. 40 min.

400 g sera camembert, pont-l"eveque, livarot lub trapistow, 300 ml mleka, 100 ml śmietanki 30%, 50 ml calvadosu, 2 szalotki, 1 łyżka masła, 1 bulka pszenna.

Szalotkę obrać, drobno posiekać, włożyć na stopione na patelni masło i lekko podsmażyć nie rumieniąc. Ser pokroić na niewielkie kawałki. W specjalnym kociołku lub kamionkowym żaroodpornym naczyniu zagotować mleko. Dodawać porcjami ser i stale mieszać, by stopił się na wolnym ogniu. Gdy powstanie gładka masa, wlać śmietankę i odstawić z ognia. Tuz przed podaniem dodać calvados i wymieszać z przesmażonymi szalotkami. Podawać na stół w tym samym naczyniu ustawionym na maszynce lub specjalnym podgrzewaczu, tak by masa serowa stale lekko wrzała. Bulkę ze skórką pokroić w kostkę o boku 2 cm i postawić obok w koszyczku. Nadziewać kawałki bulki na widelec o długim trzonku i maczać w fondue.

Fondue piemonckie

Porcja dla 4 osób. Czas przygotow. 40 min.

400 g fontiny lub innego sera półtwardego, 400 ml mleka, 100 g masła, 150 g pieczarek, 1 żółtko, 1 starta gałka muszkatołowa, sól, pieprz, 1 bulka pszenna.

Pieczarki umyć, osuszyć, pokroić w plasterki. Na patelni stopić połowę masła, włożyć pieczarki i lekko przesmażyć nie rumieniąc. W specjalnym kociołku lub kamionkowym żaroodpornym naczyniu rozgrzać mleko i wsypywać rozkruszony ser, stale mieszając. Gdy powstanie gładka, gęsta masa, dodać do niej przesmażone pieczarki i zdjąć z ognia. Wbić do fondue żółtko, stale mieszając. Doprawić pieprzem, gałką i ewentualnie odrobiną soli. Bułkę pokroić na cienkie kromki, posmarować masłem i usmażyć grzanki. Fondue przełożyć na ogrzane, posmarowane masłem talerzyki i obłożyć grzankami. Do fondue po piemoncku można dodać zamiast pieczarek pokrojona trufle. Masę serową zagęścić zasmażką z masła i mąki, rozprowadzona mlekiem.

Fondue serowe

4 porcje Czas przygotowania 30 min

30 dag ementalera, 30 dag grojera, 300 ml białego wytrawnego wina, 1 łyżka mąki ziemniaczanej, 1 łyżeczka soku z cytryny, 1 ząbek czosnku, 50 ml kirszu (przezroczysty destylat wiśniowy), sól, pieprz, 80 dag białego pieczywa

Sery zetrzeć na tarce. Czosnek obrać i natrzeć nim wnętrze garnka do fondue. Wlać wino, podgrzać i wsypać ser. Mieszać, aż ser się rozpuści. Mąkę ziemniaczaną rozpuścić w kirszu, wlać z sokiem z cytryny do fondue, zamieszać, zdjąć z ognia i doprawić solą oraz pieprzem. Jeżeli fondue jest za gęste, to można dodać trochę wina, jeżeli za rzadkie, to można dosypać trochę sera. Bułkę pokroić w kostkę o wymiarach 3x3x3 cm. Podawanie Ustawić garnek z fondue na środku stołu na spirytusowym podgrzewaczu. Podzielić bułkę pomiędzy biesiadników, z których każdy będzie nadziewał kawałki pieczywa na widelczyk i maczał je w gorącym serze. Do fondue podaje się to samo wino, którego użyliśmy do przygotowania potrawy. Uwagi Do fondue można użyć różnych serów, powinny to jednak być dwa gatunki: łagodny i ostry.

Fondue serowe

400 g grujera, 200 g ementalera, szklanka białego wina, ząbek czosnku, kieliszek (50 ml) kirsze, 2 łyżeczki mąki ziemniaczanej, sok z cytryny, pieprz, gałka muszkatołowa

Rozciętym ząbkiem czosnku wysmarować garnek do fondue. Wsypać utarte sery, dodać wino i podgrzewać na małym ogniu, często mieszając. Wkropić trochę soku z cytryny. Wymieszać kirsz z mąką ziemniaczaną i wlać do płynnej masy serowej. Delikatnie podgrzewać jeszcze chwilę. Doprawić gałką i pieprzem, ustawić na podgrzewaczu i podawać z bagietką pociętą na małe kawałki. Obok można podać kawałki gruszek i jabłek do pogryzania.

Fondue szwajcarskie

Porcja dla 4 osób. Czas przygotow. 30 min.

400 g sera gruyere, appenzell, comte, friborg lub beaufort, 400 ml białego wytrawnego wina, 50 ml kirszu lub wytrawnej wiśniówki, 1 starta gałka muszkatołowa, pieprz, 1 bulka pszenna.

Ser zetrzeć na tarce o dużych otworach. W specjalnym kociołku lub kamionkowym żaroodpornym naczyniu rozgrzać wino. Wsypywać do niego stopniowo utarty ser, stale mieszając, aż powstanie gęsta, jednolita masa. Przyprawić fondue pieprzem i gałką muszkatołową, wlać kieliszek kirszu. Naczynie z gorącym fondue przenieść na stół, stawiając na specjalnym podgrzewaczu lub postumencie, pod który podstawia się maszynkę spirytusową lub dużą świecę. Chodzi o to, my masa serowa stale lekko wrzała. Bułkę razem ze skórką pokroić w kostkę o boku 2 cm. Nadziewać kawałki bulki na specjalny widelec o długim trzonku lub na szpadkę i maczać w fondue. Fondue można zagęścić w czasie gotowania dodatkowo 1 łyżeczką mąki kartoflanej i przyprawić sokiem z cytryny. Zapobiega ona zwarzeniu się fondue. - Oprócz serów twardych można tez używać serów miękkich z porostem pleśni. Jeszcze inny smak uzyskuje się, dodając do masy serowej 10-25% sera o bardzo intensywnym zapachu, np. parmezanu. Potrawa bardzo popularna w Szwajcarii.

---