KONSTRUKCJE OPOROWE
Pojęcia podstawowe.

Ściany oporowe - budowle utrzymujące w stanie statecznym uskok naziomu gruntów rodzimych lub nasypowych, albo innych materiałów rozdrobnionych.

Rys.1. Rodzaje ścian oporowych.
Parcie gruntu - naprężenie poziome w ośrodku gruntowym.
Wartości naprężeń poziomych w ośrodku gruntowym są pochodną naprężeń pionowych. Stosunek tych naprężeń opisany jest przez współczynnik K.
![]()
Współczynnik parcia K jest uzależniony od pochodzenia oraz właściwości fizycznych i mechanicznych gruntu.
Wartość współczynnika K, a tym samym parcia gruntu, jest poza tym ściśle uzależniona (przy założeniu niezmienności naprężeń pionowych w gruncie) od odkształceń bocznych ośrodka gruntowego spowodowanych możliwością przemieszczeń konstrukcji oporowej.

Rys.2. Zależność współczynnika parcia gruntu K od przemieszczeń ośrodka gruntowego.
Przemieszczenia potrzebne do osiągnięcia wartości granicznych współczynników parcia są bardzo niewielkie (rzędu kilku milimetrów lub kilku centymetrów) i zależą od rodzaju oraz właściwości ośrodka gruntowego, a także od gabarytów konstrukcji oporowych.
Parcie spoczynkowe - naprężenie działające od strony ośrodka gruntowego, gdy nie istnieje możliwość przemieszczenia konstrukcji.
Parcie pośrednie gruntu - naprężenie działające od strony ośrodka gruntowego spowodowane przemieszczeniem konstrukcji mniejszym od przemieszczenia granicznego.
Parcie graniczne gruntu - naprężenie działające od strony ośrodka gruntowego w stanie przemieszczenia konstrukcji o wartości większej lub równej przemieszczeniu granicznemu.
Parcie czynne gruntu - naprężenie działające od strony ośrodka gruntowego spowodowane przemieszczeniem konstrukcji w kierunku od ośrodka gruntowego.
Parcie bierne (odpór) gruntu - naprężenie działające od strony ośrodka gruntowego spowodowane przemieszczeniem konstrukcji w kierunku do ośrodka gruntowego.
Siły parcia działające na ścianę oporową.

Rys.3. Układ sił działających na ścianę oporową.

Rys.4. Wpływ kształtu konstrukcji oporowej i naziomu na współczynnik parcia.
Wartości dodatnie kątów , i δ należy przyjmować w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara.
Wartości współczynników parcia:

![]()

![]()

Rys.5. Wpływ obciążenia naziomu na wartość parcia.
![]()
Jednostkowe wartości parcia:
![]()
![]()
![]()
![]()

Rys.6. Wpływ spójności gruntu na parcie.
Jednostkowe wartości parcia:

![]()

![]()

Rys.7. Parcie gruntu uwarstwionego i w przypadku występowania wody gruntowej.

Rys.8. Parcie gruntu na ściany oporowe ze wspornikiem lub płytą odciążającą.
Warunki SGN.
sprawdzenie nośności podłoża bezpośrednio pod podstawą fundamentu:
![]()
sprawdzenie stateczności na obrót:
![]()
sprawdzenie stateczności na przesunięcie:
![]()
sprawdzenie stateczności ogólnej uskoku naziomu:
![]()
![]()

Rys.9. Kołowa powierzchnia poślizgu - metoda Felleniusa.
![]()
![]()
Metody sprawdzania stateczności ogólnej na podstawie analizy warunków równowagi bryły osuwającej się wzdłuż powierzchni poślizgu (tzw. blokowe):
Felleniusa
Bishopa
Taylora
Janbu
inne.

Rys.10. Zsuw wzdłuż nachylonej lub poziomej płaszczyzny.
![]()
![]()
Warunki wykonywania ścian oporowych.
Ważne aspekty wykonywania ścian oporowych:
właściwy dobór materiałów, ukształtowania oraz grubości elementów
przerwy dylatacyjne
izolacje przeciwwilgociowe
zasypka
odwodnienie.
maximum record size = 1218370
record size = 4294967278
Rys.11. Przykłady odwodnienia konstrukcji oporowych.