STUDIUM KONIECZNOŚCI ZMIAN W KONSTRUKCJI WENTYLATORÓW SPALIN NA BLOKACH 1Ⴘ3 W ELEKTROWNI TURÓW

Mieczysław ŚWIĘTOCHOWSKI

Politechnika Wrocławska, Instytut Techniki Cieplnej i Mechaniki Płynów

Janusz JABŁOŃSKI, Stanisław HINCEWICZ, Elektrownia Turów S.A.

Streszczenie

Wentylatory spalin zainstalowane przy kotłach fluidalnych CFB 670 bloków 1,2 i 3 w Elektrowni Turów zostały wyprodukowane przez firmę Barron Industries inc w oparciu o założenia projektowe opracowane przez producenta kotłów, czyli firmę Foster Wheeler. Niestety o ile wydajność wentylatorów określono poprawnie to źle oszacowano wymagany dla nich spręż. W efekcie rzeczywisty punkt pracy omawianych wentylatorów przy znamionowej wydajności kotła leży zdecydowanie poniżej charakterystyki podanej przez producenta wentylatorów. Właśnie niedopasowanie sprężu wentylatorów w obliczeniowym punkcie pracy do rzeczywistych oporów przepływu spalin w kanałach kotła oraz dodatkowo zastosowanie w nich nieefektywnego sposobu regulacji wydajności stałą się źródłem szeregu poważnych problemów eksploatacyjnych oraz główną przyczyną niskiej ich sprawności.

W pracy przedstawiono ocenę konstrukcji wentylatorów, omówiono główne problemy przy ich eksploatacji, oraz sposoby ich bieżącego rozwiązywania przez Elektrownię. Podano wyniki licznych badań wentylatorów. Zaproponowano niezbędny zakres modernizacji wentylatorów spalin, określono parametry optymalnego punktu pracy wentylatorów wymagane dla znamionowej wydajności kotłów bloków 1, 2 i 3.

1. Wstęp

Zadaniem wentylatorów ciągu jest odprowadzenie spalin z kotła do komina oraz zabezpieczenie stabilnego podciśnienia w palenisku na poziomie określonym przez projektanta kotła. W żadnym przypadku wentylatory spalin nie mogą być ograniczeniem w osiąganiu znamionowej mocy bloku. Dlatego jednoznaczne określenie znamionowego punktu pracy dla wentylatora spalin (dla którego osiąga on maksymalną sprawność) nie jest sprawą oczywistą. Przy zbyt dużym zapasie wentylator nawet przy znamionowej mocy bloku osiąga niskie sprawności. Punktem wyjściowym musi tu być kocioł jako wytwórca spalin. Wielkość strumienia masy spalin na wlocie do wentylatora ciągu powiązana jest z maksymalną żądaną wydajnością cieplną kotła, z charakterystyką spalanego paliwa (a przede wszystkim jego wilgotnością) oraz nadmiarem powietrza w spalinach i temperaturą spalin. W omawianym przypadku projektant kotła wydajność wentylatorów spalin określił poprawnie ale niestety zdecydowanie pomylił się przy określaniu wymaganego sprężu. Właśnie niedopasowanie sprężu wentylatorów w obliczeniowym punkcie pracy do rzeczywistych oporów przepływu spalin w kanałach kotła oraz dodatkowo zastosowanie w nich nieefektywnego sposobu regulacji wydajności stałą się źródłem szeregu poważnych problemów eksploatacyjnych oraz główną przyczyną niskiej ich sprawności.

2. Opis badanych obiektów

Wentylatory spalin zainstalowane w kotłach fluidalnych CFB 670 bloków 1, 2 i 3 w Elektrowni Turów zostały wyprodukowane przez firmę BARRON INDUSTRIES INC z USA. Są to wentylatory promieniowe z dwustronnym wlotem czynnika. Napęd z silnika elektrycznego przekazywany jest poprzez sprzęgło zębate z wałkiem pośrednim. Obydwa końce wału wirnika spoczywają w łożyskach ślizgowych, smarowanych olejem podawanym ze zbiornika przez pompę obiegową (dla kotłów 1 i 2 układ olejowy jest wspólny). Dwustrumieniowy wirnik ma łopatki profilowane, wykonane w najprostszej technologii: zakrzywione do dołu z wypukłą stroną grzbietową (podciśnieniową) i płaską stroną nadciśnieniową. Korpus wentylatora spawany jest z blach stalowych. Skrzynie wlotowe, o bardzo prostej konstrukcji (w formie prostopadłościanów) przylegają bezpośrednio do płaskich ścian bocznych obudowy spiralnej. W każdej z nich znajduje się przegroda antywirowa. Na skrzyniach wlotowych zabudowane są aparaty żaluzjowe z nastawnym położeniem łopatek, służące do regulacji wydajności wentylatora. Schemat wentylatora przedstawiono na rys.1.

Podstawowe dane badanych wentylatorów spalin.

-oznaczenie : HNC61 i HNC 62

-liczba wentylatorów dla kotła 2 szt.

Warunki obliczeniowe wentylatora:

-wydajność 280.4 m³/s dla ρ = 0.7017 kg/m³

-spiętrzenie statyczne 7300 Pa

-obroty 16.5 obr/s (990 obr/min)

-moc silnika 2611 kW

Do 1.10.2003 r. wentylatory spalin przepracowały:

kocioł : K-1 K-2 K3

czas pracy [godz] : 35 708 33 790 25 330

3. Rzeczywiste obecne parametry pracy wentylatorów spalin

Wentylatory kotłów 1 i 2 były w latach 1999 - 2002 r. diagnozowane przez różne firmy (Politechnika Wrocławska, Energopomiar, Vibroson, EnergoTest). Wyniki tych badań ([1]÷[8]) są do siebie zbliżone, rys.2. Mierzony strumień masy spalin na wlocie do wentylatorów mieścił się w zakresie 170 ÷ 200 kg/s, spręż całkowity w zakresie 3800÷4500 Pa. Różnice w uzyskanych wynikach spowodowane były przede wszystkim różną wydajnością cieplną kotłów (pobór ciepła z obiegu dla celów ciepłownictwa). Sprawność wentylatorów wszystkie zespoły badawcze oceniły na poziomie niższym niż 52%. Sprawność omawianych wentylatorów przy minimalnym obciążeniu bloku oceniono również na bardzo zbliżonym do siebie poziomie. Wynosiła ona ok 12÷14% dla mocy bloku 140 MW i ok. 20÷24% dla 160 MW. Wentylatory spalin kotła 3 były badane w 2003r. [8]. Wnioski są podobne jak z badań kotłów 1 i 2. Jak widać z przytoczonych wyżej wyników pomiarów badane rzeczywiste ciągi spalinowe w kotłach 1, 2, i 3 posiadają znacznie niższe opory aerodynamiczne niż te dla których projektowany był wentylator spalin. Rzeczywisty punkt pracy badanych wentylatorów przy mocy bloku 235 MW leży zdecydowanie poniżej charakterystyki podanej przez producenta wentylatorów.

4. Dostosowane do potrzeb kotłów parametry pracy wentylatorów spalin

Wielkość strumienia masy spalin na wlocie do wentylatora ciągu powiązana jest z maksymalną żądaną wydajnością cieplną kotła, z charakterystyką spalanego paliwa (a przede wszystkim jego wilgotnością) oraz nadmiarem powietrza w spalinach i temperaturą spalin. Oczywistym ułatwieniem, na obecnym etapie, w podjęciu decyzji są posiadane wyniki pomiarów aerodynamicznych wentylatorów spalin kotłów K-1 ÷ K-3, rys. 2. Określona jest charakterystyka oporów sieci dla poszczególnych kotłów, jednak zmierzony strumień masy spalin jest różny, zarówno dla różnych kotłów, jak też różnych pomiarów dla tego samego kotła, nie wynika to wcale z niedokładności przeprowadzonych badań. Główną przyczyną zmiennych parametrów pracy wentylatorów spalin przy mocy bloku równej 235 MW jest różna wydajność cieplna kotła w zależności od ilości ciepła zabieranego z obiegu dla celów ciepłownictwa, oraz różna temperatura spalin i nadmiar powietrza w spalinach.

Znamionowa wydajność masowa kotła przy mocy bloku 235 MW wynosi 186 kg/s (670 Mg/h). Obliczeniowy strumień masy spalin przypadający na jeden wentylator (dla węgla o Q_wr = 10 MJ/kg i zawartości wilgoci równej 43% oraz zawartości tlenu w spalinach przed HNC równej 6% wynosi 171 kg/s (244 m³/s dla ρ= 0.7016 kg/m³). Rzeczywista produkcja pary przy mocy 235 MW waha się w zakresie 190÷194 kg/s (684÷698 Mg/h). Tak więc dla wydajności kotła D=194 kg/s obliczeniowy strumień masy spalin wynosi 186 kg/s (265 m³/s dla ρ= 0.7016 kg/m³). Zmierzone strumienie masy spalin przed wentylatorami (rys. 2) w warunkach rzeczywistych przy mocy bloku 235 MW wynosiły średnio na jeden wentylator od 175 kg/s do 195 kg/s. Pomiary wykonane zostały przy aktualnie spalanym węglu, tj. Q_wr ≈ 10 MJ/kg i wilgoci ok. 43%. Ustalając optymalne zamówieniowe parametry pracy wentylatorów należałoby uwzględnić możliwe w przyszłości zmiany jakości węgla, głównie zwiększenia zawilgocenia. Dolna wartość opałowa węgla gwarancyjnego wynosi: Qwr = 8 MJ/kg; Wcr = 48%. Strumień masy spalin powstały ze spalania tego paliwa z racji tylko odparowanej wilgoci będzie większy o ok. 8% w stosunku do strumienia spalin z paliwa obecnego. Ponadto parametry znamionowe wentylatorów w stosunku do w/w parametrów pomiarowych powinny posiadać pewien chociaż minimalny zapas, i tak najczęściej przyjmuje się: dla wydajności ok 5% zapas oraz dla spiętrzenia 10%.

Przyjmując pełen zapas na ewentualną zmianę wilgotności węgla oraz dodatkowo zapas eksploatacyjny, to dla obecnego węgla, wentylator posiadałby znowu obniżoną sprawność dla podstawowych wydajności eksploatacyjnych. Dlatego zdając sobie sprawę z wymienionych wyżej uwarunkowań proponujemy inne rozwiązanie, a mianowicie:

- jako optymalne znamionowe parametry pracy wentylatora proponujemy uznać

- wydajność : qm = 200 kg/s (q_v = 285 m³/s przy ρ = 0,743 kg/m³)

- spiętrzenie całkowite: Pc = 4800 Pa.

- wymagana sprawność w punkcie obliczeniowym: = 84%

Dla zapewnienia większej rezerwy wydajności i sprężu wentylatora, dającej pewność, że wentylator nawet w skrajnych i krótkotrwałych stanach bloku nie będzie ograniczeniem dysponowanej mocy bloku proponuje się wyposażyć modernizowane wentylatory w kierownice pozwalające regulować przyrost ciśnienia w wentylatorze zawirowaniem strugi wlotowej nie tylko zgodnym z obrotami wirnika (rozwiązanie typowe) ale również w małym zakresie wytwarzające zawirowanie w kierunku przeciwnym do obrotów wirnika. Pozwoli to, co prawda kosztem spadku sprawności, zwiększyć osiągi wentylatora dodatkowo o ok.10%.

5. Analiza i ocena aktualnego stanu i konstrukcji wentylatorów

Wirnik. Zazwyczaj w wentylatorach energetycznych tarcza nośna wirnika ma pewne połączenie z piastą uzyskane w wyniku odpowiedniego centrowania środkowego otworu tarczy, a następnie spawania obydwu elementów. Tutaj zaś, tarcze nośne wirni­ków są mocowane do piasty przy zastosowaniu połączeń śrubowych (śruby nie są pasowane). W czasie pracy tarcza wirnika na skutek działania dużych sił odśrodkowych ulega rozciąganiu. Natomiast piasta wirnika, o średnicy stosunkowo małej, zachowuje swoje wymiary prawie niezmienione. Wobec asymetrii sił tarcia względem osi obrotu, co występuje najczęściej w praktyce, będzie miało miejsce przesunięcia środka ciężkości tarczy względem osi obrotu. Przesunięcie to powoduje powstanie bardzo dużej siły wirującej i w konsekwencji silne drgania elementów wirnika i bardzo duże obciążenia wału wentylatora. Sprzyjają temu zjawisku wszelkie zmiany temperatury wirnika, które są typowym zjawiskiem podczas rozruchów. Taka konstrukcja wirnika wentylatora nie jest właściwa dla urządzeń energetycznych.

Analizując układ łopatkowy wirnika łatwo zauważyć, że projektant nie kierował się kryterium możliwie najwyższej sprawności, preferując raczej możliwie najprostszą technologię. Zastosowano bowiem specyficzne profilowanie łopatek - na zupełnie płaskiej ściance podstawy (tożsamej z cięciwą profilu) spoczywa, wygięta w kształcie łuku okręgu, ścianka grzbietowa.

Łożyska. Odnośnie sposobu łożyskowania wału wentylatora spalin w zasadzie można nie mieć większych uwag. Jest to rozwiązanie powszechnie stosowane w budowie tych maszyn.

Jednak jak stwierdzono wyżej konstrukcja wirnika wentylatora w połączeniu z dużą sztywnością zamocowania łożysk do bardzo ciężkiego fundamentu powoduje, że siły w łożyskach są bardzo duże, co nie wpływa korzystnie na ich trwałość. Ponadto silne drgania elementów wirnika przenoszone poprzez wał na łożyska mogą powodować występowanie drgań powyżej poziomu dopuszczalnego.

Kanały wlotowe wraz z aparatem regulacyjnym. Skrzynie wlotowe są prostej konstrukcji (w formie prostopadłościanów) i przylegają bezpośrednio do płaskich ścian bocznych obudowy spiralnej. Przy kołnierzach skrzyń wlotowych zabudowane są aparaty żaluzjowe z nastawnym położeniem łopatek, służące do regulacji wydajności wentylatora. Duża odległość żaluzji od przekroju wlotowego na wirnik oraz przegroda antywirowa wyklucza zupełnie wpływ krętu na regulację wydajności wentylatora. Zastosowane w wentylatorach klapy żaluzjowe realizują w zasadzie regulację czysto dławieniową a więc najmniej efektywną. Ten system regulacji powoduje największe z możliwych obniżenie sprawności wentylatora przy pracy z częściowym obciążeniem jakie występuje przy eksploatacji wentylatorów (tym bardziej, że są one przewymiarowane w stosunku do potrzeb kotła).

Dokonane w czasie badań pomiary spadku ciśnienia statycznego na żaluzji wykazały, że posiada ona bardzo duże opory przepływu, patrz rys. 3. Jak widać przy wydajności wentylatora ok. 140 kg/s (odpowiada to mocy bloku ok. 160 MW) omawiane wentylatory pracują w zasadzie głównie po to, aby pokonać opory aparatu żaluzjowego. Tak duże obciążenie aparatów żaluzjowych jest powodem częstych ich awarii, pękania i urywania się. Pulsacyjna praca wentylatorów przy takim mocnym dławieniu jest też oczywista. Nie należy się więc dziwić, że nie wytrzymują one fizycznego obciążenia i pękają oraz urywają się.

Wały. Należy zwrócić uwagę na niezbyt szczęśliwe połączenie piasty wirnika z wirnikiem oraz wałem. W poprawnym rozwiązaniu piasta wirnika powinna mieć wciskane połączenie zarówno z wałem jak i wirnikiem. Prócz tego wał wirnika powinien mieć specjalny kształt zapewniający obniżenie masy przy zachowaniu dużej sztywności, jak również sam wirnik powinien być znacznie lżejszy od obecnie eksploatowanego, co zmniejszyłoby wrażliwość na drgania wywołane nie wyrównoważeniem. Obecne wały nie spełniają wymagań do ewentualnej, możliwej w przyszłości, regulacji wydajności poprzez zmianę obrotów .

Obudowa. Obudowa wentylatorów skutkiem przenoszonych drgań wielokrotnie pękała. Została naprawiona i wzmocniona mocną konstrukcją usztywniającą.

Fundamenty wentylatorów spalin. Każdy fundament maszyny wirującej winien zapewnić dwa podstawowe zadania: utrzymanie maszyny w stanie statycznym, zrównoważyć GD² maszyny. W ruchu zaś nie może fundament równoważyć bardzo wysokich drgań i to jeszcze o charakterze ściśle niewiadomym, pobudzającym się w różnych okresach pracy maszyny i rezonujących z samym układem bądź innymi falami, np. głosowymi. A w aktualnym stanie praca wentylatora przy obecnie zastosowanym układzie regulacji powoduje powstawanie ponadnormatywnych drgań, co szczególnie uwidacznia się w czasie rozruchu i odstawień wentylatorów spalin. Jest to pierwotną przyczyną pękania fundamentów. Obciążenie polem temperaturowym fundamentów jest już tylko skutkiem wynikającym z błędów konstrukcyjnych wentylatorów.

6. Analiza dotychczasowych doświadczeń eksploatacyjnych

Nienowoczesna konstrukcja wentylatorów spalin oraz niewłaściwy ich dobór do potrzeb kotłów były i są powodem licznych problemów eksploatacyjnych zmuszających wielokrotnie obsługę do awaryjnego odstawiania kotłów. Awarie wentylatorów towarzyszyły eksploatacji omawianych kotłów od momentu ich uruchomienia. Wymienię tu tylko dla przykładu kilka typowych awarii i ich napraw:

• przy niskich obciążeniach bardzo wysokie drgania elementów wentylatorów,

• urwanie się śrub na kanałach ssących przed wlotem na wirnik zmuszające do wzmocnień połączenia kanałów ssawnych poprzez zastosowanie spoin obwodowych w miejscach ścinania śrub,

• pęknięcia spoiny montażowej tarczy stożka do obudowy,

• ciągłe awarie aparatu żaluzjowego: pękanie i łamanie łopatek, urywanie się wałków,

• pękanie materiału tarczy stożków przy łopatkach,

• pękanie stożka wlotowego na kołnierzu,

• pękanie tarczy wirnika przy spoinie montażowej,

• pękanie obudowy wentylatora,

• konieczność wymiany obu łożysk,

• rozległe pęknięcia fundamentów,

Zaistniałe zdarzenia na wentylatorach spalin kotłów K-1 i K-2 i K-3 świadczą o bardzo niskiej żywotności ich elementów, a co jest szczególnie groźne również samych wirników. Charakter pęknięć świadczy o wysokich naprężeniach w obszarze połączenia łopatek z tarczami wirnika. Powyższe zakłócenia świadczą o bardzo dużej turbulencji strugi przed aparatem regulacyjnym, tak dużej że doprowadziła do urwania się łopatek aparatu wskutek całkowitego zmęczenia materiału łopatki, co nie zostanie wyeliminowane poprzez zmiany w fundamentach.

Uszkodzenia naprawiano poprzez wyszlifowanie pęknięć i pospawanie. Usztywniano kanały wlotowe, wzmacniano konstrukcję wsporczą kanałów, wymieniano łożyska. Naprawy i wprowadzane zmiany na wentylatorach mają jednak charakter prowizoryczny, tylko przesuwają w czasie dalsze nieuchronne pęknięcia tych elementów, gdyż nie usuwają one przyczyn, którymi są projektowe błędy konstrukcyjne. Należy się spodziewać dalszych uszkodzeń elementów wentylatorów lub kanałów w czasie późniejszym, zastosowane wzmocnienia na elementach, które były najbardziej narażone na wibracje turbulentne, czyli obciążenia zmienne, przenoszą te obciążenia na elementy sąsiednie.

7. Proponowane rozwiązania problemu.

Poprawy sytuacji nie załatwi bieżący remont wentylatorów, niezbędne staje się wprowadzenie zmian modernizacyjnych. Teoretycznie istnieje kilka możliwości modernizacji wentylatorów; od bardzo prostej i taniej w realizacji korekty aerodynamiki do zakupu nowego wentylatora. Propozycje firm z branży obejmują modernizację lub wymianę wirnika wentylatora, zmianę systemu regulacji wydajności na zapewniający wyższą sprawność i brak pulsacji (od kierownic osiowych, sprzęgło hydrokinetyczne do przemiennika częstotliwości) itp. Niektóre propozycje, jako nierealne dla Elektrowni Turów należy odrzucić od razu. I tak sprzęgło hydrokinetyczne nie jest możliwe - brak miejsca na fundamentach, regulacja obrotów poprzez przetwornicę częstotliwości wymaga inwestycji w przetwornicę i osobny transformator. Dla Elektrowni Turów i tak nie jest to możliwe, gdyż projektant wałów wentylatorów spalin nie przewidział możliwości ich pracy przy zmiennych obrotach. Mogą nastąpić nadmierne drgania wału. Ostatecznie po przeprowadzonej analizie stanu wentylatorów i historii ich eksploatacji oraz uwzględniając występujące ograniczenia (brak miejsca, istniejące fundamenty, poziom kosztów, czas wykonania) jako realny zaproponować można poniższy zakres modernizacji.

Przede wszystkim konieczna jest wymiana wirnika na konstrukcję bardziej sprawną oraz nieza­wodną ruchowo, a w szczegółach:

• wykonanie nowego wirnika wraz z wałem, łożyskami i układem smarowania oraz czujnikami temperatury i drgań,

• wykonanie nowych, dostosowanych do wirnika leji wlotowych,

• wykonanie korekty kształtu skrzyń wlotowych,

• zastąpienie istniejących aparatów żaluzjowych kierownicami, osio­wymi lub promieniowymi umieszczonymi w stożku wlotowym. Kierownice powinny mieć możliwość wstecznego wychylenia łopatek.

• zmianę zarysu spirali i do­sztywnienie ścian spirali.

Silnik, obudowa i fundament bez istotnych zmian. Wał i wirnik powinien spełniać wymagania ewentualnej możliwej w przyszłości regulacji wydajności poprzez zmianę obrotów. Na rys.4 przedstawiono obecne i prognozowane zapotrzebowanie mocy na zaciskach silnika wentylatora spalin kotłów K1 do K3 Elektrowni Turów dla wirnika obecnego i proponowanego oraz dla różnych sposobów regulacji wydajności.

Według przeprowadzonej skróconej analizy techniczno-ekonomicznej, zaproponowana optymalna wersja mo­dernizacji zapewni właściwą pracę wentylatorów oraz pozwoli na ponad dwukrotne zmniejszenie zużycia energii, a całkowity jej koszt zwróci się w zaoszczędzonej energii w okresie ok. jednego roku.

8. Podsumowanie

Przeprowadzone liczne badania aerodynamiczne wentylatorów oraz analiza stanu konstrukcji i doświadczeń eksploatacyjnych wentylatorów kotłów K1÷K3 udokumentowana w niniejszym opracowaniu upoważnia do postawienia wniosku, że omawiane wentylatory powinny być poddane modernizacji i to w jak najbliższym czasie.

Odkładanie modernizacji naraża Elektrownię nie tylko na wysokie i nieuzasadnione koszty eksploatacyjne, ale może doprowadzić do poważnej awarii bloków polegającej na rozerwaniu się wirników wentylatorów.

Analiza ekonomiczna efektów zaproponowanych modernizacji zdecydowanie udowadnia, że modernizacje wentylatorów mają nie tylko uzasadnienie techniczne, ale również ekonomiczne.

Literatura

[1] Tomala R., Sprawozdanie z pomiaru wentylatorów: powietrza pier­wotnego, powietrza wtórnego i spalin na kotle nr 2 w Elektrowni Tu­rów, Zakłady Pomiarowo-Badawcze Energetyki ENERGOPOMIAR Sp. z o. o., Zakład Techniki i Gospodarki Cieplnej Elektroenerge­tycznej, Dział Kotłowy, Nr ewid. 74/1999, Gliwice 1999.

[2] Augustynowicz C., Dudek D. i inni" Ocena konstrukcji i ocena przepływów wentylatorów na kotle nr 1 w Elektrowni Turów, Politechnika Wrocławska, Instytut Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn, Raport serii SPR nr 15/2000, Wrocław 2000.

[3] Beczkowski J., Bernard T., Laskowski W., Petrus W., Podsędkowski A., Wólczyński J., Ocena konstrukcji i ocena przepływów wentylato­rów na kotle nr I 1v Elektrowni Turów, Przedsiębiorstwo Badawczo-Produkcyjne VIBROSON, Łódź 2000.

[4] Beczkowski J., Bernard T., Laskowski W., Petrus W., Podsędkowski A., Wólczyński J.

"Ocena konstrukcji i ocena przepływów wentylatorów na kotle nr 1 w Elektrowni Turów - Podsumowanie, Przedsiębiorstwo Badawczo-Produkcyjne VIBROSON, Łódź 2000.

[5] Laskowski W., Bernard T., Ocena, konstrukcji wentylatorów powietrza i spalin kotła fluidalnego CFB670 w Elektrowni Turów, Biuro projektów VENCON - Wentylatory, Dmuchawy, Łódź 2000.

[6] Tomala R., Sprawozdanie z pomiaru wentylatorów: powietrza pier­wotnego, powietrza wtórnego i spalin na kotle nr l w Elektrowni Tu­rów, Zakłady Pomiarowo-Badawcze Energetyki ENERGOPOMIAR Sp. z o. o., Zakład Techniki i Gospodarki Cieplnej Elektroenerge­tycznej, Dział Kotłowy, Nr ewid. 118/2000, Gliwice 2000.

[7] Świętochowski M., Sprawozdanie z badań charakterystyk wentylatorów spalin na kotłach 1 i 2 w Elektrowni Turów., Zakład Badawczo-Wdrożeniowy Techniki Cieplnej EnergoTest, Wrocław 2001.

[8] Świętochowski M., Pomiary podstawowych parametrów pracy wentylatorów spalin kotła nr 3 Elektrowni Turów w warunkach ruchowych, Politechnika Wrocławska, Instytut Techniki Cieplnej i Mechaniki Płynów, Raport serii SPR nr 24/2003, Wrocław 2003

[9] Świętochowski M., Studium konieczności zmian w konstrukcji wentylatorów spalin na blokach 1-3 w Elektrowni Turów, Politechnika Wrocławska, Instytut Techniki Cieplnej i Mechaniki Płynów, Raport serii SPR nr 23/2003, Wrocław 2003

[10] Wykres charakterystyki wentylatora spalin HLB11, Barron Industries Inc., Leeds, Fan Size 1142/1142, Fan Series A30A-3D2, Fan Type DI(115.0%) DW, RPM 1480, Printed at: 3:1 I PM Friday, July 18, 1997.

10

Rys.1. Schemat pomiarowy wentylatora : A_SL, A_SP - przekroje sondowania;

A_T- przekrój pomiarowy po stronie tłocznej.

Rys.2. Zestawienie punktów pracy wentylatorów spalin kotłów K1, K2, K3 przy mocy

bloków 235 MW

Rys. 4. Obecne i prognozowane zapotrzebowanie mocy na zaciskach silnika wentylatora spalin kotłów K1 do K3 Elektrowni Turów dla wirnika obecnego i proponowanego oraz dla różnych sposobów regulacji wydajności.

Rys.3. Strata podciśnienia wytwarzanego przez wentylatory spalin na aparatach żaluzjowych.

---