Luminacja-jest to iloraz strumienia świetlnego wychodzącego, padającego lub przenikającego przez elementarne pole powierzchni, otaczające rozpatrywany punkt i rozchodzącego się w określonym stożku obejmującym ten kierunek, przez iloczyn kąta przestrzennego tego stożka i rzutu prostokątnego elementarnego pola na płaszczyznę prostopadłą do tego kierunku.
Natężenie oświetlenia:
-Iloraz strumienia świetlnego padającego na elementarną powierzchnię S, zawierającą dany punkt i wartości tej
elementarnej powierzchni
-Jednostka [lx] luks
Odbicie, przepuszczanie i pochłanianie światła:
+ρ+=1
- współczynnik pochłaniania
ρ - współczynnik odbicia
- współczynnik przepuszczania
Odbicie:
Zmiana kierunku promieniowania przez powierzchnię, bez zmiany jego częstotliwości.
Żarówki:
Parametry charakteryzujące żarówki są następujące:
-moc 15 - 1000 W
-znamionowa trwałość wynosząca 1000h,
-możliwość pracy w dowolnych pozycjach
-luminancja żarnika 1,9 - 11,4 Mcd/m2
-barwa światła 2600 - 3200 K
-współczynnik tętnienia 0.3 - 0.1 (najlepiej byłoby gdyby było „0”)
-niska skuteczność świetlna 6 - 15,8 lm/W
-duża wrażliwość na zmiany napięcia zasilającego,
-natychmiastowe osiąganie strumienia świetlnego po
zaświeceniu,
-niezależność strumienia świetlnego od temperatury
Żarówki halogenowe:
-Domieszka halogenków (Jod, brom lub związki bromu)
-Szkło kwarcowe domieszkowane (ogranicza UV)
Właściwości:
-Temperatura barwowa - 2700 - 3400K
-Średni czas życia - 2000 - 5000h
-Skuteczność świetlna 18-33 lm/W
-Doskonała barwa światła
-Doskonały współczynnik oddawania barw
-Stała barwa
Lampy fluorescencyjne:
-Lampa fluorescencyjna jest lampą wyładowczą, w której ciśnienie par wynosi około 0,8 Pa, a ciśnienie gazu buforowego którym jest argon, krypton 2.5 hPa.
-Promieniowane przez pary rtęci długości fal to 185 i 253,7nm - w zasadzie niewidoczne
Luminofor zmienia promieniowanie niewidzialne na widzialne
Budowa świetlówki:
-rura szklana pokryta od wewnątrz luminoforem,
-trzonek,
-jedno lub dwukołowy żarnik,
-niektóre świetlówki mogą posiadać wstęgę zapalającą. (srebrny pasek pozwalająca zainicjować wyładowanie w trudnych warunkach np. w wilgotnym pomieszczeniu)
Parametry:
-Skuteczność świetlna (4X mniejsze zużycie energii w porównaniu z żarówkami)
-Luminancja: 4 - 42 kcd/m2
-Współczynnik oddawania barw 0.5 - 0.98
-Moc: 4, 6, 8, 10, 13, 15, 18, 20, 36, 40, 38, 58, 65 [W]
-Długość - 590, 1200, 1500 [mm] i inne
-Średnica - 7, 16, 26, 38 [mm]
-Trwałość-> 10000 h
-Współczynnik tętnienia 0.32 - 0.68 - niekorzystny
lampy rtęciowe:
-Skuteczność świetlna 50 - 60 lm/W
-Temperatura barwowa 2700 - 4200 K- zależ od składu luminoforu
-Luminancja obszaru świecącego 100 - 300 kcd/m2
-Współczynnik tętnienia 0.78 - 0.84
-Trwałość 20 000 h
-Praca w dowolnej pozycji
-Niewielki wpływ temperatury otoczenia
Układ zasilania: dławik pełni rolę ogranicznika prądu; moc dławika musi byś porównywalna do mocy światła; kondensator poprawia cos oraz filtruje zakłócenia
Lampa rtęciowo - żarowa: nie wymaga dławika (specjalnego układu zasilającego); wypełniona gazem neutralnym; czas zapłonu krótszy niż czas zapłonu rtęciowej; ponowny zapłon po ostygnięciu
Parametry lampy rtęciowo - żarowej:
-Moc 100 - 500 W
-Skuteczność świetlna 30 lm/W
-Trwałość 12 000 h
-Wskaźnik oddawania barw 0.6 - 0.7
-Temperatura barwowa 3600 -4100 K
Lampy metalohalogenkowe:
Zmodyfikowana budowa lampy rtęciowej
-Jarznik wypełniony jest parami rtęci z dodatkiem Halogenków (jod, lit, ind, sód)
-Emisja promieniowania przypada w obszarze widzialnym
-Jarznik: szklany ceramiczny
-Jedno lub dwustronnie zasilane
-Sprawność 67- 120 lm/W
-Trwałość 3000 - 20 000 h
-Temperatura barwowa 2700 - 6100 K
-Bardzo dobre właściwości oddawania barw > 0.9
-Luminancja jarznika 18 - 83 Mcd/m2
Lampy sodowe wysokoprężne - parametry:
-Moc 50 - 1000 W
-Sprawność do 130 lm/W
-Trwałość 30000 h
-Żółtopomarańczowa barwa
-Słaby współczynnik oddawania barw
-Luminancja jarznika 21- 60 Mcd/m2
-Współczynnik tętnienia 0.74
Lampy sodowe niskoprężne (mniejsze ciśnienie gazu w jarzniku):
-Światło monochromatyczne o barwie pomarańczowo-żółtej
-Doskonale uwidacznia kontury
-Przenika przez mgłę
Lampy sodowe niskoprężne -parametry:
-Moc 18 - 180 W
-Sprawność do 100 - 200 lm/W
-Trwałość do 33000 h
-Żółtopomarańczowa barwa 590 nm
-Słaby współczynnik oddawania barw
-luminancja jarznika 40 - 100 kcd/m2
-Czas zapłonu 7-15 minut
-Pracuje w ściśle określonym położeniu: poziomo 5o odchyłu
Lampy sodowe niskoprężne - schemat:
Lampy luminescencyjne
Przetwarzają ultrafiolet na światło widzialne w "luminoforze". Zasada działania - wyładowanie w parach rtęci o niskim ciśnieniu.
Rura - szkło sodowo-wapniowe.
Luminofor - od jego składu zależy temp., barwa źródła światła.
Wierność oddawania barw - Ra (60 - 95)
W świetlówce jednak strumień świetlny nie jest stały, zależy od luminoforu. Czas świecenia sięga 8 tys. godzin. Zależy jednak silnie od środowiska pracy. Najlepsze warunki pracy przy pojedynczym załączeniu na stałe, niezmiennych warunkach zasilania, i na otwartym terenie. Zmiana strumienia świetlnego w czasie.
L.ampy ksenonowe
- o krótkim łuku b.duża luminancja, gęstość gazu na drodze łuku stała, o długim łuku (cm) gęstość gazu w bańce stała w funkcji temp. Musi mieć układ zapłonowy, zapłon zaraz po załączeniu 80%fi. Prąd ograniczony małym dławikiem, bańka ze szkła kwarcowego, moc kilkasetW-kV skuteczność 3-5 tyś h
zastosowania:
-studia filmowe
-lotniska
-ważne obiekty
oprawa lamp ksenonowych d.mocy mają płaszcz wodny do chłodzenia
Rodzaje wył.instal.-wył.nadprądowe(wył.nie dające załączyc się na zwarcie);-wył.silnikowe(jeżeli do symbolu doda się S250 to będzie z wyzwalaczami termiczn.i elekromagn.);-wył.zwarciowe;-wył.ograniczajace;-wył.różnicowo-prądowe(sam nie może służyć jako zabezpieczenie od przeciążen,wykrywa przerwę izolacji w cewce pojawi się siła elektromotor.i przerywa obwód,zabezpiecza przed porażeniem);-wył.schodowe(czas zadziałania od 0,5s do 10min,prod.w systemie modułowym);-wył.zmierzchowe(włącza obwód przy zachodzie,lampy żarowe,fluoroscencyjne);
Kabel elektroenergetyczny -składa się z jednej lub większej ilości żył izolowanych, zaopatrzonych w szczelna powłokę zewnętrzną chroniącą izolację żył przed wilgocią wpływami chemicznymi dowolnymi oddziaływaniami środowiska