Dzieje Apostolskie, Teologia(3)


SKRYPT Z KS. ZAŁĘSKIEGO - SŁOWO W SŁOWO :)

KRÓTKI ZARYS WSZYSTKICH KSIĄG

1 Kor

Autentyczność dobrze poświadczona przez tradycję, fragmenty poświadczone przez tradycję:

Jedność literacka. Były inne list Pawłowe, których nie znamy. Langkamer - 5 listów. 1 Kor powstał przez kompilację innych (było po 7 w Corpus Paulinum)

Partie:

Od Chrystusa

Czas i miejsce powstania: 57 r. najwcześniej, Efez.

Tematy teologiczne

Ga

Adresaci i czas powstania:

Mieszkańcy Galacji

Okoliczności powstania

Skąd P. wie, że w Gal. Kryzys doktrynalny?

Ataki na autorytet Pawła

Zamęt od ludzi z zewnątrz zaś Galaci mało odporni. P. wysyła list by przyśpieszyć interwencję.

Gwałtowny i impulsywny charakter listu- wielkość grożącego niebezpieczeństwa i gniew na podstępne działania.

Czas powst uzależniony od miejsca powstania:

Jeśli powstał w płd Galacji to w Antiochi przed sob. Jerowo. (gdyż brak wzmianki o deklaracji sob.)

Pół Galacja- nie w Efezie, ale w Macedonii 57r. (Efez 54)

Za rokiem 57: podob. tem. do Rz i do 2Kor 10-13

Za 54 : 1Kor16,1- przeprowadzenie zbiórki tak jak w Galacji

Nawiązanie do 2 Kor1,8-10 i 4,7-18 --prześladowanie w Efezie

Autentyczność:

Nie była kwestionowana, za autorstwem Pawła czasy Ojców K.

Wątpliwości pojaw się w Xix. : O'Neil - że Gal przeredagowany

Treść:

Przeciwnicy P. w Galacji wprowadzają zmieszanie, przekręcają Ew, chcą przywiązać wiernych do siebie.

Mogą to być: Judeo -chrześcijanie

Pogano -chrześcijanie

Chrz. Na których ciążą błędy judaistyczne lub pog- gnostyckie

Paweł nie wiedział kim oni są

Za Judeo :

Nakłanianie do zachowanie prawa (obrzezanie)

Zachęta do zachowania dni nowiu i lat (kalendarz żydowski)

Zarzuty o ludzkim pochodzeniu pawiowego apostolstwa

Najlepiej się tym nie zajmować, to prozelici przywiązani do świątyni lub poganie.

Podróże do Jerozolimy Ga i Dz

Ga- 2x w Jerozolimie ( Ga 1,18; 2,1nn) - P. nie wspomina o swojej wizycie soborowej, gdyż tam ustępstwa na rzecz żydów a on z tym walczy

Dz- 3x w Jerozolimie ( Dz 9,26; 11,29nn; 15,1-3 )

Tematy teologiczne:

Chrystus -Zmartwychwstały Syn Bozy objawił się Pawłowi pod Damaszkiem. P. się z JCh utożsamia („już nie ja żyję, lecz…)

W JCh wypełnienie obietnic Abrahama

Zbawcza rola Męki Pańskiej

Bóg oglądany przez pryzmat JCh

inicjatywa zbawcza od Ojca,

rola Syna- posłuszeństwo

Duch Syna- jedność z JCh

On woła w nas „Abba Ojcze”

Dzięki Niemu żyjemy

usprawiedliwienie przez wiarę

aktem wiary- otwarcie się na przyjęcie Ew.

utożsamiana z objaw. JCh

Jest rzeczywistością ubogacającą człowieka, czyniąca Dzieckiem Bożym

żyć wiarą- żyć w zjednoczeniu z JCh

Chrzest jej konsekwencją

2Kor

Adresaci czas i miejsce powst:

Wierni w Koryncie oraz gminy sąsiadujące

Napisany w Macedonii podczas III podróży misyjnej- 57r (55-58)

Powstanie:

Paweł chciał ponownie odwiedzić Kor.

Zdarzył się przykry dla P. incydent w Koryncie- pisze tylko „list we łzach pisany”

Tytus go dostarczył i powtórzył wiad., że winny ukarany, szacunek dla P. przywrócony

P. pisze 2Kor by wyjaśnić swą decyzję

To osobisty list P.

Dużo aluzji, niedomówień, dubletów- trudność z introdukcją.

Autentyczność

List długi, złożony z kilku, raczej Pawłowy

Przeciw autorstwu P.:

Za autentycznością:

Jedność literacka:

Problemy:

    1. 2Kor 9 - po 2kor 8 mógł by nastąpić koniec tem. ofiar

    2. Tekst rozpoczyna się dość nieoczekiwanie

    3. Zbiórka na rzecz ubogich w Jerozolimie

      • Sprzeczności:

2Kor 8,1-8-- wzorem Macedończycy

2Kor 9,6-14 -- pochwała Kor

2Kor 8,7-15 --bo Chrystus tak postępował

2Kor 9,6-14 -zaplata w przyszłości

Wnioski: 2Kor 9 na pocz nie był w 2Kor

Mogło to być samodzielne pismo do Achai

Włączone tu przy tworzeniu cors paulinum

Inni: To nie odrębne pismo lecz dopełnienie poprz rozumowania, brak ciągłości 2Kor 8-9 dłuższą przerwą w pisaniu

Inni 2: ten rozdział tworzy jednocz 2Kor

  1. 2Kor 3,17-18 i 5,16 - mogły być sformułowane przez gnostyka na marginesie, potem wpisane do tekstu

  2. 2Kor 6,14-7,1 to interpolacja, bo rozrywa logiczną całość. argumenty:

    1. 6,13 nawiązuje do 7,2

    2. Fragment nie pasuje

    3. Sprzeczności

    4. Słownictwo

    5. Dużo hapax legomenon

    6. Inny sposób cytowania ST

    7. Podobieństwo z Qumran

Jednak to wszystko nie przekonuje do końca, za autentycznością:

To tekst P. ale nie z tego miejsca, bo jest odniesienie do 5,11 i 6,1-11

Tekstu nie ma w odpisach

4.a. 2Kor 10-13

-racje psychologiczne- ten fragm. Nie należał do 2Kor gdyż: w 1-8 ton spokojny

w 10-13 inny nastrój

- kompozycyjnie nie łączy się z poprzednimi.

- sprzeczności:

a. 1,24 -zadowolony z wiary Kor

13,5 -każe im „badać” swa wiarę

b. 7,4.14-16 - uznanie dla Kor

10,2 i 13,1-10- gani ich

c. 1-8 - P. chce się pojednać

10-13 atakuje przeciwników

Langkamer mówi o 5 listach do Kor

Są wzmianki o innych listach.

b. 2Kor 2,4.7-8 - list we łzach pisany

W zw. z odwołaniem podróży; dotyczy przestępstwa 1 z Kor

według niektórych jest to fragment 1. lub 2. do Kor albo cały list:

-1Kor- nie można go utożsamiać z 1Kor bo w tym chodzi o różne sprawy wszystkich Kor

Nie ma związku między 1Kor a ewentualnym odwołaniem podróży

Nie można utożsamiać kazirodztwa z 1Kor5 z przestępstwem z listu „we łzach pisanego”

-2Kor

2Kor 2,3- czas przeszły może sugerować pismo poprzedzające 2Kor, ale jest tu użyty aoryst epistolarny ozn. czynność równoczesną

2Kor7,8- skutki listu we łzach

-To nie może być 2Kor 10-13

to kolejny zaginiony list P.

  1. 2Kor 12,14 i 13,1 -zapowiedź 3. przybycia P.

- 1. raz w czasie II podr. mis. (51-52)

- o 2giej wizycie niewiele wiemy, więc:

a. nie było jej- P. mówi tylko o przygotowaniach, wizytą drugą jest 1. pobyt w Kor

albo

b. taka wizyta mogła mieć miejsce między zredagow. 1Kor i 2Kor (III podr. mis.) P. W Efezie dowiaduje się o zamieszaniu w Koryncie na skutek działań pseudoapostołów: podważana godność Pawła, rozwiązłość obyczajów, wzrost znaczenia prawa Mojż.

P. bez zapowiedzi jedzie do Kor

Teologia:

Listy więzienne Ef Flp Kol Flm

W nich wzmianki o przebywaniu w więzieniu w chwili redagowania

Więzienia Pawła:

        1. w Filipi- 1 noc (Dz16)

        2. w Jerozolimie (Dz21-23)

        3. w Cezarei Palestyńskiej (58-60 r.)

        4. w Rzymie (61-63r.)

        5. w Efezie (1Kor15,32 i 2Kor 1,8)

        6. w Koryncie- brak dowodów

2Kor 6,5 ; 11,23 - Paweł wspomina o kilku więzieniach, Tradycja podaje, iż był 7x

Flp

Miejsce i czas powstania:

Musi to być dłuższe więzienie gdyż P. utrzymuje łączność- Filippia i Jerozolima odpadają, ostatnie tez, więc Cezarea 58-60 ( teraz wariant ten nie ma zwolenników, wcześniej protestanci) albo Rzym 61-63 (wdg Tradycji, i treść na to wskazuje, bo mowa jest o :

Tm z Rzymu

pretorianach

świętych z domu cesarskiego

K. lokalny opisany jako dynamiczny

Lankamer, Romaniuk

z Efezu bliżej do Filippi

jeszcze bliżej, ale więzienie nie potwierdzone.

Wniosek: trudno stwierdzić jednoznacznie

Autentyczność i jedność literacka:

Bez wątpliwości -Pawłowy

Flp2,5-11 - fragment przedpawłowy (słownictwo; nie wpasowanie w kontekst;

jest to fragment b. teologiczny podczas gdy list b. bezpośredni) 2 krotna zmiana nastroju:

Flp 3,2- 4,3- ton ostry Flp4,10-20 wdzięczność ( po Flp 2,25) Zmienność tłumaczona:

list osobisty przerwa w dyktowaniu interpolacja Flp3 3 listy A, B, C

2 listy A, B

Tematy teologiczne:

Nauczanie Chrześcij. Nazwane Ewangelią

chrystologia- hymn o kenozie

zjednoczenie z JCh po śmierci

ślady usprawiedliwienia przez wiarę

napomnienia z uzasadnieniem Chrystologicznym

Ef list więzienny

Za tym, że niepawłowy świadczą:

  1. Język

  • styl

  • Teologia