5.1. Długotrwale bezrobotni według wieku
Biorąc pod uwagę wiek bezrobotnych, długotrwałym bezrobociem dotknięte były przede wszystkim osoby w wieku 45-54 lata - 55.463 osoby (28,0% ogółu długotrwale bezrobotnych).
W poszczególnych powiatach udział tej populacji pośród ogółu długotrwale bezrobotnych kształtował się od 17,4% w powiecie ostrołęckim do 38,4% w powiecie pruszkowskim.
Spadek liczby długotrwale bezrobotnych w odniesieniu do poprzedniego roku wystąpił w grupie młodzieży do 24 lat - o 4.639 osób, (o 12,8%), wśród osób w wieku 35-44 lata
o 2.431 osób, (o 5,2%) oraz wśród osób w wieku 25-34 lata - o 1.561 osób, (o 2,8%).
W pozostałych grupach wiekowych wystąpił przyrost liczby długotrwale bezrobotnych, przy czym największy odnotowano wśród osób w wieku 45-54 lata - o 3.106 osób (o 5,9%), natomiast w ujęciu procentowym w grupie osób 55-59 lat o 21,6% (o 1.855 osób).
Długotrwale bezrobotni według wieku
(stan na koniec okresu sprawozdawczego)
wyszczególnienie |
2002 rok |
2003 rok |
2004 rok |
|||
|
osoby |
struktura w% |
osoby |
struktura w% |
osoby |
struktura w% |
ogółem |
202 006 |
100,0 |
201 139 |
100,0 |
197 778 |
100,0 |
w tym w wieku |
||||||
do 24 lat |
39 906 |
19,8 |
36 234 |
18,0 |
31 595 |
16,0 |
25-34 lata |
54 402 |
26,9 |
54 990 |
27,3 |
53 429 |
27,0 |
35-44 lata |
48 568 |
24,0 |
46 995 |
23,4 |
44 564 |
22,5 |
45-54 lata |
49 579 |
24,5 |
52 357 |
26,0 |
55 463 |
28,0 |
55-59 lat |
7 646 |
3,8 |
8 587 |
4,3 |
10 442 |
5,3 |
60 lat i więcej |
1 905 |
1,0 |
1 976 |
1,0 |
2 285 |
1,2 |
Specyficzną kategorią osób długotrwale bezrobotnych jest młodzież w wieku do 24 lat. Jest to grupa bezrobotnych wymagająca szczególnej uwagi, gdyż są to przede wszystkim absolwenci, którzy nie znaleźli pierwszej pracy. Pozytywnym zjawiskiem jest spadek tej grupy bezrobotnych w odniesieniu do 2003 r. Ponad rok nadal jednak pozostawało bez pracy 31.595 osób w wieku do 24 lat (12,8% ogółu długotrwale bezrobotnych).
Jednocześnie warto przypomnieć, że młodzież pozostająca bez pracy powyżej 12 miesięcy w końcu grudnia 2004 r. stanowiła 39,5% ogółu bezrobotnych w wieku do 24 lat.
Spośród długotrwale bezrobotnych najwyższy udział długotrwale bezrobotnej młodzieży odnotowano w powiatach: białobrzeskim 26,7%, sokołowskim 24,5%, łosickim 24,4% oraz ostrołęckim 23,4%.
Najniższym udziałem długotrwale bezrobotnej młodzieży pośród ogółu długotrwale bezrobotnych wyróżniały się powiat pruszkowski - 8,2% i m.st. Warszawa - 9,0%.
5.2. Długotrwale bezrobotni według wykształcenia
Najmniej szans na rynku pracy mają osoby legitymujące się najniższym poziomem wykształcenia.
Na koniec 2004 r., spośród 197.778 osób długotrwale bezrobotnych - 140.194 osoby (70,8% ogółu długotrwale bezrobotnych), posiadało wykształcenie niższe od średniego, tj. gimnazjalne i poniżej oraz zasadnicze zawodowe.
Liczba osób długotrwale bezrobotnych z wykształceniem niższym od średniego spadła w odniesieniu do końca 2003 r. o 4.197 osób (o 2,9%).
Największy odsetek długotrwale bezrobotnych z wykształceniem niższym od średniego odnotowano w powiatach: węgrowskim (82,2% ogółu długotrwale bezrobotnych), wyszkowskim (80,1%), płockim (78,3%) i zwoleńskim (78,0%), zaś najmniejszy ich udział w m.st. Warszawa (55,8%), m. Siedlce (63,6%) oraz m. Ostrołęka (63,7%).
Spośród długotrwale bezrobotnych kobiet 62,7% posiadało wykształcenie niższe od średniego, natomiast spośród długotrwale bezrobotnych mężczyzn odsetek ten wyniósł 80,3%.
Niski poziom wykształcenia oraz brak doświadczenia zawodowego mogą stanowić barierę zarówno w znalezieniu pracy, jak też podnoszeniu kwalifikacji zawodowych.
Długotrwale bezrobotni według wykształcenia
(stan na koniec okresu sprawozdawczego)
wyszczególnienie |
2002 rok |
2003 rok |
2004 rok |
|||
|
osoby |
osoby |
osoby |
struktura w% |
osoby |
struktura w% |
ogółem |
202 006 |
100,0 |
201 139 |
100,0 |
197 778 |
100,0 |
w tym z wykształceniem |
||||||
wyższym |
4 961 |
2,5 |
5 670 |
2,8 |
6 779 |
3,4 |
policealnym i średnim zawodowym |
38 654 |
19,1 |
39 940 |
19,9 |
39 345 |
20,0 |
średnim ogólnokształcącym |
10 938 |
5,4 |
11 138 |
5,5 |
11 460 |
5,8 |
zasadniczym zawodowym |
73 991 |
36,6 |
72 156 |
35,9 |
69 506 |
35,1 |
gimnazjalnym i poniżej |
73 462 |
36,4 |
72 235 |
35,9 |
70 688 |
35,7 |
Najmniej osób wśród długotrwale bezrobotnych, legitymowało się wykształceniem wyższym - 6.779 osób (3,4% ogółu długotrwale bezrobotnych), ale procentowy przyrost tej grupy bezrobotnych w stosunku do 2003 r. był największy i wynosił 19,6%.
Warto także zaznaczyć, że długotrwale bezrobotni posiadający dyplom wyższej uczelni stanowili 34,2% ogółu bezrobotnych z wyższym wykształceniem.
Spośród długotrwale bezrobotnych z wykształceniem wyższym zarejestrowanych na Mazowszu aż 2.659 osób (39,2%) to bezrobotni zarejestrowani w m. st. Warszawie.
Długotrwale bezrobotni według stażu pracy
Biorąc pod uwagę staż pracy osób zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy, najbardziej zagrożeni długotrwałym bezrobociem byli w 2004 r. bezrobotni bez stażu pracy, czyli nie posiadający w zasadzie żadnego doświadczenia zawodowego - 48.385 osób, tj. 24,5% ogółu długotrwale bezrobotnych (26,4% długotrwale bezrobotnych kobiet, 22,2% długotrwale bezrobotnych mężczyzn). W grupie tej ponad dwa lata nie mogło znaleźć pracy 32.277 osób (66,7% długotrwale bezrobotnych bez stażu pracy).
Znaczną grupę stanowili też bezrobotni posiadający staż do 1 roku - 33.840 osób (17,1% ogółu bezrobotnych), w tym 24.685 osób nie znalazło pracy ponad 24 miesiące (73,0% długotrwale bezrobotnych z takim stażem pracy). Obie kategorie długotrwale bezrobotnych mogą dotyczyć ludzi młodych wchodzących dopiero na rynek pracy.
Długotrwale bezrobotni według stażu pracy
(stan na koniec okresu sprawozdawczego)
wyszczególnienie |
2002 rok |
2003 rok |
2004 rok |
|||
|
osoby |
struktura w% |
osoby |
struktura w% |
osoby |
struktura w% |
Ogółem |
202 006 |
100,0 |
201 139 |
100,0 |
197 778 |
100,0 |
w tym ze stażem |
||||||
do 1 roku |
38 282 |
18,9 |
36 006 |
17,9 |
33 840 |
17,1 |
1-5 lat |
33 402 |
16,5 |
33 413 |
16,6 |
32 888 |
16,6 |
5-10 lat |
25 185 |
12,5 |
25 760 |
12,8 |
25 718 |
13,0 |
10-20 lat |
33 848 |
16,8 |
33 511 |
16,7 |
33 102 |
16,7 |
20-30 lat |
20 867 |
10,3 |
21 096 |
10,5 |
21 549 |
10,9 |
30 i więcej |
1 604 |
0,8 |
1 883 |
0,9 |
2 296 |
1,2 |
bez stażu |
48 818 |
24,2 |
49 470 |
24,6 |
48 385 |
24,5 |
W odniesieniu do końca 2003 r. wzrosła liczba długotrwale bezrobotnych ze stażem
20-30 lat o 453 osoby (o 2,2%) oraz ze stażem 30 lat i więcej o 413 osób (o 21,9%).
W pozostałych grupach określających staż pracy liczba bezrobotnych spadła. Najbardziej zmniejszyła się liczba długotrwale bezrobotnych legitymujących się stażem pracy do 1 roku - o 2.166 osób (o 6,0%) oraz bez stażu pracy - o 1.085 osób (o 2,2%).
Najwyższy udział długotrwale bezrobotnych bez stażu pracy, a więc dotychczas nie pracujących odnotowano w powiatach: łosickim (40,9% ogółu długotrwale bezrobotnych), lipskim (37,9%), przasnyskim (37,8%), makowskim (37,7%) i garwolińskim (o 36,2%).
W m.st. Warszawie udział długotrwale bezrobotnych dotychczas nie pracujących w liczbie długotrwale bezrobotnych był najniższy w województwie i wynosił 15,0%.
5.4. Długotrwale bezrobotne kobiety
Wśród osób długotrwale bezrobotnych zdecydowanie przeważały kobiety. W końcu 2004 r. w urzędach pracy zarejestrowanych było 106.106 kobiet pozostających bez pracy ponad rok (53,7% ogółu długotrwale bezrobotnych) i 91.672 długotrwale bezrobotnych mężczyzn.
Kobiety pozostające bez pracy powyżej 12 miesięcy stanowiły 60,8% ogółu zarejestrowanych kobiet, a mężczyźni 51,4% ogółu zarejestrowanych mężczyzn.
Ponadto na uwagę zasługuje fakt, że bez pracy powyżej 24 miesięcy pozostawało 76.507 zarejestrowanych kobiet i 58.422 zarejestrowanych mężczyzn.
Największe populacje wśród długotrwale bezrobotnych kobiet stanowią osoby:
w wieku 25 - 34 lata - 32.879 osób (31,0% długotrwale bezrobotnych kobiet), spośród których ponad 24 miesiące nie mogło znaleźć pracy 23.731 kobiet,
posiadające wykształcenie poniżej średniego - 66.573 osoby, (63,7% długotrwale bezrobotnych kobiet), spośród których ponad 2 lata pozostawało bez pracy 51.145 kobiet,
bez stażu pracy - 28.038 osób (26,4% długotrwale bezrobotnych kobiet), spośród których ponad 2 lata pozostawało bez pracy 20.136 kobiet.
5.5. Długotrwale bezrobotni według sekcji działalności gospodarczej
W końcu 2004 r. w urzędach pracy zarejestrowane były 149.393 osoby poprzednio pracujące pozostające bez pracy powyżej 12 miesięcy, tj. o 2.276 osób (o 1,5%) mniej niż w końcu 2003 r.
Najliczniejszą grupę długotrwale bezrobotnych stanowiły osoby poprzednio pracujące w zakładach należących do sekcji przetwórstwo przemysłowe 36.846 osób - o 2.711 osób, (o 6,9%) mniej niż w końcu 2003 r. Długotrwale bezrobotni zaliczeni do tej sekcji stanowili 24,7% długotrwale bezrobotnych poprzednio pracujących, następnie z sekcji handel hurtowy i detaliczny, pochodziło 24.043 osoby - o 376 osób (o 1,5%) mniej niż w końcu 2003 r. Stanowili oni 16,1% ogółu długotrwale bezrobotnych.
Spadek liczby długotrwale bezrobotnych w stosunku do analogicznego okresu 2003 r. odnotowano w 12 sekcjach, największy w grupie zakładów należących do sekcji przetwórstwo przemysłowe o 2.711 osób tj. 6,9%, budownictwo o 947 osób (o 5,9%) oraz handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów mechanicznych, motocykli, artykułów użytku osobistego i domowego o 376 osób, tj. 1,5%.
W pozostałych sekcjach odnotowano wzrost liczby długotrwale bezrobotnych, najwięcej przybyło w sekcjach: obsługa nieruchomości, wynajem, nauka i usługi związane
z prowadzeniem działalności gospodarczej - wzrost o 987 osób, (o 16,7%), pozostała działalność usługowa, komunalna, socjalna, indywidualna wzrost - o 393 osoby (o 2,9%), administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia społeczne wzrost - o 201 osób (o 2,2%).
5.6. Długotrwale bezrobotni według zawodów i specjalności
W końcu 2004 r. spośród 262.040 bezrobotnych poprzednio pracujących - 149.393 osoby (57,0% bezrobotnych poprzednio pracujących) pozostawały bez pracy powyżej 12 miesięcy. Zgodnie z Klasyfikacją Zawodów i Specjalności - według wielkich grup zawodowych, najwięcej osób długotrwale bezrobotnych zaliczono do następujących grup zawodów:
robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy - 44.888 osób, tj. 30,1% ogółu długotrwale bezrobotnych poprzednio pracujących (w poprzednim roku 46.474 osoby, tj. 30,6%),
pracownicy przy pracach prostych - 29.035 osób, tj. 19,4% (w poprzednim roku 30.346 osób, tj. 20,0%),
pracownicy usług osobistych i sprzedawcy - 22.575 osób, tj. 15,1% (w poprzednim roku 22.524 osoby, tj. 14,9%).
Na uwagę zasługuje fakt, że w grupach zawodowych wymagających wyższych kwalifikacji zawodowych, odsetek osób długotrwale bezrobotnych jest niższy niż w pozostałych grupach. W grupie „specjaliści” udział długotrwale bezrobotnych poprzednio pracujących wyniósł 27,7%.
Wśród osób długotrwale bezrobotnych poprzednio pracujących kobiety stanowiły 52,3% (78.068 osób) i najwięcej ich było w grupie „pracownicy usług osobistych i sprzedawcy” - 18.902 osoby, (24,2% długotrwale bezrobotnych kobiet poprzednio pracujących) oraz w grupie „pracownicy przy pracach prostych” - 14.145 osób (18,1% ogółu długotrwale bezrobotnych kobiet poprzednio pracujących).
W rankingu zawodów, w których bezrobotni pozostawali bez pracy powyżej
12 miesięcy, w zdecydowanej większości na pierwszych lokatach pojawiają się te same zawody co w rankingu bezrobotnych:
sprzedawca 14.885 osób (rok wcześniej 14.835 osób),
robotnik pomocniczy w przemyśle
przetwórczym 6.206 osób (rok wcześniej 7.182 osoby),
ślusarz 4.580 osób (rok wcześniej 4.641 osób),
pracownik biurowy 4.241 osób (rok wcześniej 4.307 osób),
robotnik budowlany 4.043 osoby (rok wcześniej 4.159 osób),
sprzątaczka 3.512 osób (rok wcześniej 3.661 osób),
murarz 3.510 osób (rok wcześniej 3.735 osób),
robotnik placowy 3.324 osoby (rok wcześniej 3.678 osób),
krawiec 3.318 osób (rok wcześniej 3.527 osób),
szwaczka 3.231 osób (rok wcześniej 3.526 osób),
robotnik gospodarczy 3.200 osób (rok wcześniej 2.996 osób),
asystent ekonomiczny 2.402 osoby (rok wcześniej 2.290 osób),
kucharz 2.204 osoby (rok wcześniej 2.230 osób).
Ponadto z grupy bezrobotnych „bez zawodu” - 8.846 osób poszukiwało pracy ponad 12 miesięcy (w poprzednim roku 9.045 osób).
Tabelaryczne zestawienia dotyczące liczby długotrwale bezrobotnych kobiet przedstawiono w Załącznikach
Nr 29-30.
Tabelaryczne zestawienia dotyczące liczby długotrwale bezrobotnych według sekcji działalności gospodarczej
przedstawiono w Załączniku Nr 64.
Tabelaryczne zestawienia dotyczące liczby długotrwale bezrobotnych według zawodów i specjalności
przedstawiono w Załącznikach Nr 62-63.
3
40