Prezydent Niemiec jest formalnie głową państwa, lecz pełni on w zasadzie rolę głównie reprezentacyjną oraz posiada pewną władzę nad systemem sądowniczym. Jego władza nabiera większego znaczenia tylko w czasie kryzysów gabinetowych, kiedy przyznaje się mu prawo wskazania kandydata na kanclerza oraz rozwiązania parlamentu.

- wybierany jest na kadencję trwającą 5 lat przez Zgromadzenie Związkowe. Kandydat wybierany jest na to stanowisko, jeżeli otrzyma bezwzględną większość głosów. Jeżeli w ciągu dwóch tur głosowań nikomu nie uda się osiągnąć takiej przewagi, zwycięża ten, kto otrzymał względną większość głosów. Dopuszczalna jest tylko jedna reelekcja. Kandydat musi mieć ukończone 40 lat i posiadać prawo wyborcze do Bundestagu.

KOMPETENCJE PREZYDENTA RFN

- reprezentuje państwo na zewnątrz,

- zawiera umowy z innymi państwami,

- wysyła i przyjmuje przedstawicieli dyplomatycznych,

- mianuje i odwołuje najwyższych urzędników państwowych, m.in. sędziów związkowych,

- wskazuje kandydata na kanclerza,

- na wniosek rządu rozwiązuje parlament, gdy postawiony przez kanclerza wniosek o wotum zaufania zostanie odrzucony,

- na wniosek rządu wprowadza ustawodawczy stan wyjątkowy,

- posiada prawo łaski.

- wydawanie aktów prawnych przez prezydenta (rozporządzeń i zarządzeń) wymaga kontrasygnaty kanclerza lub właściwego ministra. Wyjątkiem tutaj jest mianowanie
i odwoływanie kanclerza oraz rozwiązywanie parlamentu. Prezydent nie odpowiada politycznie przed parlamentem.

PREZYDENCI RFN

1. THEODOR HEUSS

To pierwszy prezydent RFN-u wybrany w regularnych wyborach, urzędował przez 10 lat od 1949r. Z wykształcenia był historykiem sztuki, w tej też dziedzinie uzyskał tytuł doktora.

Pierwsza praca - dziennikarz

● Zaraz po studiach dostał posadę jako dziennikarz polityczny w berlińskiemu „Die Hilfe”, gdzie pisał do 1912r.

● Potem przez sześć lat pełnił funkcję redaktora naczelnego „Neckarzeitung” w Heilbronn.

● Przeniósł się do Berlina, gdzie zaczął redagować cotygodniowy biuletyn „Polityka Niemiec”. ● Przez trzy lata, między 1923 a 1926r. wydawał też magazyn „Naród Niemiecki”.

Kariera polityka

Mając zaledwie 26 lat wstąpił do Postępowej Partii Ludowej (Fortschrittliche Volkspartei), w jej prace był zaangażowany przez 8 lat. Politycznym spadkobiercą PPL stała się Niemiecka Partia Demokratyczna (Deutsche Demokratische Partei, DDP) i tam też Heuss działał od 1918r. W latach 1924-28 i 1930-33 był członkiem Reichstagu.

Po drugiej wojnie światowej Heuss został pierwszym Ministrem Kultury w Baden- Württemberg. W tych samych latach zajął się wykładaniem historii na Uniwersytecie w Stuttgardzie. Od 1946r. przez trzy lata zasiadał w parlamencie stanu Baden- Württemberg.

Od 1948r. przez rok piastował stanowisko szefa FDP (Wolna Partia Demokratyczna). Zalecał on połączenie wszystkich liberalnych partii w zachodnich strefach okupacyjnych. Jednocześnie w 1948r. był członkiem Rady Parlamentarnej.

Został dwa razy wybrany na prezydenta. Za trzecim razem odmówił, ponieważ to wymagałoby zmian w konstytucji.

2. Heinrich Lübke

partia: CDU (Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna)

lata sprawowania władzy: 13.09.1959 - 30.06.1969

z wykształcenia: geodeta

Lübke pochodził z ubogiej rodziny (ojciec był szewcem). W czasie pierwszej wojny światowej zgłosił się do pełnienia ochotniczej służby i awansował na porucznika.

W 1933r. po przejęciu władzy przez opozycję, Lübke został oskarżony o sprzeniewierzenie publicznych funduszy i osadzony w więzieniu na 20 miesięcy.

Drugi prezydent RFN nie był dobrym retorem i często z niego kpiono, co przyćmiło jego karierę polityczną. Jedna z anegdot na jego temat parodiuje język angielski, jakim się posługiwał. Lübke miał się zwrócić do tłumu w Liberia: Szanowni państwo, drodzy Murzynów… Pod koniec kadencji miał także duże problemy ze skupieniem uwagi i pamięcią. Skutkowało to nagłym zapominaniem myśli i urywaniem zdania w połowie.

(kryzys prezydencki)

3. Gustav Heinemann

W przeciwieństwie do swojego poprzednika, wychował się w zamożnej rodzinie westfalskiej. Słynny szwedzki teolog, Karl Barth wpłynął znacząco na jego przekonania, przez co Heinemann miał pacyfistyczne poglądy.

W 1920r. w Monachium był świadkiem przemówienia Hitlera. Wyszedł z pokoju, gdy Hitler zaczął żartować z Żydów. Niecałe dwadzieścia lat później Heinemann pomagał judaistom, dostarczając im jedzenia i udzielając schronienia. W piwnicy jego domu mieściła się mała drukarnia, w której drukowano ulotki informacyjne i rozprowadzano na terenie całych Niemiec.

W roku 1969 dotychczasowy prezydent Heinrich Lübke ustąpił na kilka miesięcy przed końcem swojej kadencji. Wówczas władze w kraju przejęła koalicja socjaldemokratów i liberałów z FDP na czele z Willym Brandtem. SPD jako swego kandydata na nowego prezydenta wysunęło właśnie Heinemanna, który wygrał wybory.

W jednym z wywiadów powiedział, że woli być „prezydentem obywateli” niż „prezydentem państwa”. Stał się popularny wśród młodszego pokolenia przez to, że nawoływał do pełnego wykorzystywania obywatelskich praw i swobód. Zależało mu na tym, żeby ludzie przestali poddawać się woli rządzących i nie ulegali władzom. Bronił prawa i sprawiedliwości społecznej. Zaskarbił sobie także przychylność rebeliantów podczas protestów studenckich w 1968r. (choć protestowali nie tylko studenci). Buntownicy sprzeciwili się wówczas wojnie wietnamskiej, komunie i ogólnie pojętemu starszemu pokoleniu.

Heinemann odwiedzał państwa, które były okupowane przez wojska niemieckie podczas II wojny światowej. Poparł społeczno-liberalną politykę rządu pojednania z krajami Europy Wschodniej. Promował również badania nad charakterem konfliktu i pokoju, ale także na temat problemów środowiska.

Prezydent stał się pomysłodawcą założenia muzeum upamiętniającego ruchy wolnościowe Niemców i był w stanie oficjalnie otworzyć takie miejsce w Rastatt w 1974r. Jego zainteresowanie tą tematyką brało się częściowo z tego, że przodkowie Heinemanna byli rewolucjonistami z 1848r.

Na cześć działań Heinemanna co roku jest przyznawana nagroda jego imienia. Otrzymują ją książki dla dzieci i młodzieży, które najlepiej wspierają ideę pokoju na świecie.

4. Walter Scheel

(ur. 8 lipca 1919 w Solingen), niemiecki polityk (FDP). Od 1961 do 1966 był ministrem współpracy gospodarczej, od 1969 do 1974 ministrem spraw zagranicznych i zastępcą kanclerza, a od 1974 do 1979 prezydentem Republiki Federalnej Niemiec.

Funkcje publiczne:

- 1961 - federalny minister ds. współpracy gospodarczej w rządzie kanclerza Konrada Adenauera (Scheel w 1962r. podał się do dymisji w związku z aferą Spiegla)

- 1962 do 1966 - pełni tą samą funkcję w rządzie kanclerza Ludwika Erharda (zrezygnował z powodu sporu o budżet)

- 1969 - wicekanclerz i minister spraw zagranicznych w rządzie Willego Brandta - w 1970 jako pierwszy niemiecki minister spraw zagranicznych odwiedził Izrael, którego istnienie zostało uznane w 1965. Scheel jest uznawany, wraz z Willym Brandtem, za ojca polityki rozluźnienia oraz polityki wschodniej

- 1974 do 1979 - czwarty prezydent Republiki Federalnej Niemiec. Został wybrany 530 głosami SPD i FDP wobec 498 głosów CDU. Urząd objął 1 lipca 1974 roku. Tym samym przez dwa dni był p.o. kanclerza oraz prezydentem-elektem, w historii prawa konstytucyjnego jedyna w swoim rodzaju taka sytuacja.

- od 1979 jest emerytem, gdyż jako prezydent nie mógł wykonywać żadnego płatnego zawodu

Od początku lat 90. Scheel jest honorowym przewodniczącym Fundacji Friedricha Naumanna, która promuje ideę liberalizmu na całym świecie. Jednak prezydent wspierał Fundację swoją działalnością już od 1967r., tym samym przyczyniając się do budowania społeczeństwa obywatelskiego i rozwoju demokracji.

Scheel jest honorowym obywatelem swojego rodzinnego Solingen, Berlina, Bonn i Düsseldorfu. Jak wszyscy prezydenci federalni Niemiec, został uhonorowany Orderem Zasługi Federalnej Niemiec (na zdjęciu).

5. Karl Carstens

Data i miejsce urodzenia	14 grudnia 1914 Brema, Niemcy
Data i miejsce śmierci	30 maja 1992 Meckenheim
Prezydent Niemiec
Okres urzędowania	od 1979 do 1 lipca 1984
Przynależność polityczna	Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna
Poprzednik	Walter Scheel
Następca	Richard von Weizsäcker

Ojciec Carstensa był nauczycielem. On sam przez 17 lat studiował, potem związał się z Uniwersytetem Kolonii i Instytutem Badawczym Niemieckiego Towarzystwa Polityki Zagranicznej w Bonn. Wykładał przedmioty z zakresu prawa, w czym się wyspecjalizował.

Prezydent nie miał tyle szczęścia co jego poprzednik i nie mógł założyć pełnej rodziny, ponieważ jego żona, Veronica, była bezpłodna. Specjalistka od chorób wewnętrznych i pan prezydent postanowili wystartować z własną fundacją, gdzie prowadzili badania nad przyrodolecznictwem i homeopatią.

Carstens, podobnie jak trzeci prezydent RFN - Heinemann, był pacyfistą i został wyróżniony za działania na rzecz pokoju na świecie. W 1984r. dostał Nagrodę Karola Wielkiego. Innymi laureatami tej Nagrody byli m.in. Winston Churchill, Robert Schuman, Vaclav Havel czy królowa Holandii Beatrycze.

W 1980r. szalony reżyser Volker Schlondroff nakręcił dokument pod tytułem Kandydat - obaz poświęcony piątemu prezydentowi RFN-u.

---