1. Funkcje układu szkieletowego:

-rusztowanie organizmu

-ochrona narządów wewnętrznych

-utrzymywanie określonej postawy i kształtu ciała

-część bierna układów narządów ruchu

-wytwarza komórki krwi

-magazynuje sole mineralne (głównie wapń)

2. Podział kości szkieletu:

1. Długie - paliczki, kość ramienna, kość udowa, kość piszczelowa, kość strzałkowa

2. Krótkie - kości nadgarstka i stępu

3. Płaskie -  mostek, kość biodrowa, kość czołowa

4. Różnokształtne - kręgi, niektóre kości trzewioczaszki

3. Budowa kości

4. Skład chemiczny kości:

- istota podstawowa:

a) składnik organiczny (osseina 35%)

b) składniki nieorganiczne (węglany i fosforany wapnia, magnezu itd. 65%)

5. Budowa mikroskopowa kości (tkanka kostna zbita)

w kanale Haversa znajduje się naczynie krwionośne

OSTEON

6. Połączenia kości

1. Ścisłe - o bardzo małej ruchomości, które w zależności od typu tkanki odgrywają rolę spoiwa:

-więzozrosty (z czasem kostnieją i stają się kościozrostami):
szwy, błony, wklinowanie, ciemiączka, więzadła międzykręgowe

-chrząstkozrosty

Spojenie łonowe, krążki, połączenie między żebrami a mostkiem

-kościozrosty

Kość krzyżowa, guziczka

2. Wolne - stawy

7. Budowa stawów

8. Stawy:

1. Zawiasowe - np. staw łokciowy, międzypaliczkowy jednoosiowe

2. Obrotowy - np. staw promieniowo-łokciowy bliższy jednoosiowe

3. Eliptyczny - np. staw promieniowo-nadgarstkowy dwuosiowe

4. Siodełkowaty - np. staw śródręczno-nadgarstkowy kciuka dwuosiowe

5. Kulisty (panewkowy) - np. staw barkowy, biodrowy wieloosiowe

9. Szkielet człowieka:

1. Szkielet osiowy (kręgosłup, klatka piersiowa, czaszka)

2. Szkielet kończyn (kości kończyny wolnej, obręcze kończyn)

10. Klatka piersiowa składa się z:

-kręgów piersiowych

-mostka

-12 żeber, które dzielimy na:

-prawdziwe (7 par, które łączą się z mostkiem za pomocą własnej chrząstki)

-rzekome (3 pary, które łączą się z mostkiem za pomocą wspólnej chrząstki łączącej się i chrząstką siódmej pary żeber)

-wolne- (2 pary nie łączące się z mostkiem)

11. Kręgosłup

1. Podstawową jednostką budującą mięsień szkieletowy, jest komórka mięśniowa zwana włóknem mięśniowym

Wewnątrz włókna mięśniowego występują liczne miofibryle (włókienka mięśniowe) ułożone równolegle do długiej osi komórki, mające zdolność kurczenia się.

2. Miofibryle - ułożone są z powtarzających się odcinków zwanych sarkomerami, które stanowią jednostkę czynnościową miofibryli

3.Środki dopingujące:

a) pobudzające (symulatory) - pobudzają ośrodkowy układ nerwowy i zwiększają objętość wyrzutową serca i tępo przemiany materii

-amfetamina

-kokaina

b) narkotyczne środki przeciwbólowe

c) środki anaboliczno-androgenne:

-testosteron

-metanabol

d) środki moczopędne:

-furosenit

e) Hormony peptydowe:

-hormon wzrostu

-erytropetyna

3. Przyczyny chorób układu ruchu:

-zaburzenia gospodarki organizmu (brak witaminy D)

-wypadki (złamania, skręcenia)

-wady genetyczne (patologiczna łamliwość kości)

-przemęczenie danej części ciała

4. Choroby układu ruchu:

1. Osteoporoza - spowodowana jest przewagą procesu utraty kości nad jej tworzeniem. Kość staje się cienka, skłaba, krucha i łamliwa. Choroba ta spowodowana jest brakiem aktywności fizycznej, niedoborem minerałów, zaburzeniem hormonalnym.

2. Pageta - spowodowana jest narastaniem nowej, słabszej tkanki kostnej, szybciej, niż redukuje się stara

3. Reumatoidalne zapalenie stawów - pojawia się, gdy układ immunologiczny zaczyna atakować własne stawy - błony maziowe, torebki stawowe

---