Laborka nr.1 1)Teodolit Zastosowanie : do pomiarów katów poziomych i pionowych: Statyw: w czasie wykonywania pomiaru teodolit ustawiany jest na statywie, na którego głowicy znajduje się metalowa podstawa pod instrument. W środku głowicy znajduje się otwór, przez który przechodzi centralna śruba sprzęgowa. Do głowicy statywu przymocowane są trzy ruchome nogi, przykręcane śrubami motylkowymi co umożliwia ustawienie statywu na zmiennych wysokościach.2)Budowa Teodolitu: składa się z dwóch części: dolnej i górnej. Dolna-spodarka ma kształt płyty trójramiennej o trzech ramionach zakończonych pionowymi śrubami nastawczymi. Do spodarki przymocowana jest tarcza pozioma, zwana limbusem, z podziałem na stopnie lub grady. Średnica limbusa waha się w granicach 7÷20cm. Górną część instrumentu stanowi alidada, obracająca się względem limbusa i zaopatrzona w jedno lub dwa urządzenia odczytowe. Do alidady przymocowana jest jedna lub dwie libele. Na dwóch ramionach spoczywa poprzeczna oś obrotu lunety i obracająca się dookoła niej luneta. Luneta teodolitu obraca się w płaszczyźnie pionowej. Do jej unieruchamiania służy śruba zaciskowa lunety. Do wykonywania małych poruszeń lunetą w płaszczyźnie pionowej służy specjalna śruba, zwana leniwką lunety. Ponieważ alidada jest ruchoma względem limbusa, istnieje śruba zaciskowa alidady, służąca do unieruchamiania jej na czas wykonywania pomiaru (odczytu). Do niedużych ruchów alidady w płaszczyźnie poziomej służy leniwka alidady. Libela: zwana też poziomicą, jest przyrządem za pomocą którego doprowadzamy różne elementy do poziomu. Rozróżniamy dwa rodzaje libel: - pudełkowa: szklane naczynie wypełnione lekka cieczą (np. eterem lub spirytusem). Osią libeli pudełkowej nazywamy prostopadłą do wewnętrznej powierzchni libeli w punkcie zerowym. Są mało dokładne i służą do prowizorycznego ustawienia poziomu.- rurkowa: służy do dokładniejszego poziomowania Luneta: za jej pomocą odbywa się celowanie. Daje możliwość dokładnego obserwowania celów odległych i zwiększa dokładność obserwowania celów bliższych oraz służy do wytwarzania płaszczyzny celowej. Urządzenia odczytowe w teodolitach: - wskaźnik w postaci kreski mikroskop kreskowy lub skalowy - noniusz: dodatkowa mała podziałka na alidadzie przylegająca do podziałki limbusa i ruchoma względem niej.- nowoczesne systemy odczytowe kodowe, impulsowe, dynamiczne 4)Warunki geometryczne teodolitu: V-oś obrotu instrumentu, h-os obrotu lunety, c-oś celowa lunety, l-oś libeli alidadowej V ⊥ h (jeżeli nie spełni tych warunków to jest błąd inklinacji) L ⊥ V (inaczej jest błąd libeli)C ⊥ h (inaczej jest błąd kolimacji)gdzie:V - osie obrotu instrumentu h - oś obrotu lunety C - oś celowa lunety L - oś libeli alidadowej Płaszczyzna główna libeli okrągłej ⊥ V (inaczej jest błąd libeli okrągłej) Alidada powinna być ustawiona centralnie względem limbusa (inaczej jest mimośród alidady) Podział kątowy limbusa powinien być dokładny (inaczej jest błąd limbusa) Przy pionowej osi obrotu instrumentu poprzeczna kreska krzyża nitek (środkowa) powinna być pozioma i prostopadła do kreski podłużnej (inaczej jest błąd ustawienia krzyża kresek)6)Zjawisko paralaksy instrumentalnej: błąd w odczytywaniu wskazań przyrządów zaopatrzonych w podziałkę wynika z niewłaściwego ustawienia oka względem podziałki zjawisko to występuje wówczas jeżeli obraz kresek limbusa nie leży w płaszczyźnie skali , obraz kresek limbusa i skali obserwowane jednocześnie nie są jednakowo ostre.7) W jaki sposób usuwamy paralakse w teodolicie: usuwamy okularem lunetki systemu odczytowego , nastawiamy na ostrość skali oczekując jednakowej ostrości kresek limbusa.8) co to jest centrowanie teodolitu? Jest to ustawianie pionowej osi instrumentu centrycznie nad punktem, służy do tego celownik optyczny 9)Jakie znasz systemy odczytowe i jakie ma zastosowanie w teodolicie Theo020 zawiera system jednomiejscowy(z wyświetleniem jednego miejsca Limbusa) 10) Rodzaje pionów:Pion sznurkowy zwykły z d okładnościa od 3-5mm, pion drążkowy z dokładnościa od 1-2mm, pion optyczny dokładność 0,5mm15)Błąd kolimacji: może być usunięty przez przesunięcie krzyża kresek a tym samym doprowadzeniem do prostopadłości osi celowej do osi obrotu lunety 16)Błąd inklinacji: można sprawdzić to kilkoma sposobami najprostszym sposobem jest sprawdzenie czy oś celowa w trakcie obracania lunety w płaszczyźnie pionowej nie zbacza z lini pionowej wyznaczony przez sznurek obciążony ciężarkiem. Czynności te wykonuje się na dwóch położeniach lunety, jeżeli w pierwszym położeniu środek krzyża zbacza do pionu np. w lewo to w drugim położeniu będzie on zbaczał w prawo .

Laborka nr.2 1)Kąt poziomy: Inaczej mówiąc, kątem poziomym między dwoma kierunkami nazywamy kąt liniowy, położony na płaszczyźnie poziomej zawarty między krawędziami przecięcia tej płaszczyzny z dwoma płaszczyznami pionowymi poprowadzonymi przez te dwa kierunki. Kierunek: jest to kąt zawarty między zerem podziałki limbusa a osią celową. 2)Wymień metody pomiaru katu i opisz jedną z nich: kierunkowa , repetycyjna, sektorowa, wypełnien horyzontu. Metoda zwyczajna( pomiar pojedynczego kąta ): polega na dwukrotnym pomiarze danego kąta w dwóch położeniach lunety: przed i po przerzuceniu jej przez zenit. Zrektyfikowany teodolit ustawiamy w wierzchołku mierzonego kąta, centrujemy go oraz poziomujemy. Sprzęgamy limbus ze spodarką i celujemy kolejno do obu ramion. Po każdym wycelowaniu wykonujemy odczyty a₁ i a₂. Następnie obliczamy wartość kąta: =a₂-a₁ lub =(a₂+360°)-a_1. Następnie przerzucamy lunetę przez zenit powtarzamy pomiar po raz drugi, celując ponownie do obu ramion kąta otrzymujemy odczyty a₁' i a₂' i obliczamy: '=a₂'-a₁' lub '=(a₂'+360°)-a₁' Jeżeli różnica między wynikami  i ' pomiaru nie przekracza błędu dopuszczalnego, który dla pojedynczego kąta wynosi dwie dokładności odczytu, to ostateczną zmierzoną wartość kąta obliczamy jako średnią arytmetyczną obu wyników: £śr=£+£/2 3) Dlaczego Kąty mierzymy w dwóch położeniach Lunety?: Aby wyeliminować błędy systematyczne (kolimacji i inklinacji) 4)kolejność celowania na punkty przy pomiarze kąta metodą pojedynczego konta i metode kierunkowa: metoda pomiaru: celuje na pkt. 1,celuje na pkt3 b)met.kierunkowa: celuje 1,2,3,4,1 celuje 1,4,3,2,1 6),Czynności wykonane przed pomiarem kątów poziomych: centrowanie teodolitu, spoziomowanie, spełnienie warunku zrektyfikowanego teodolitu Laborka nr3: 1)Kąt pionowy: jest to kąt którego obydwa ramiona leżą na jednej płaszczyźnie pionowej przy czym jedno ramie kąta jest zawsze stałe: pionowe lub poziome, a drugie jest zmienne. Rozróżniamy dwie definicje katów pionowych w zależności od przyjętego położenia ramienia stałego. Kąt nachylenia , zwany też kątem horyzontalnym jest to kąt zawarty pomiędzy płaszczyzna horyzontalna instrumentu a osią celową lunety. Kąt zenitalny to kąt zawarty pomiędzy prosta pionową skierowaną ku zenitowi a osia celową lunety. Kąty nachylenia przyjmują wartości:- od 0° do +90° nad horyzontem instrumentu dla celowych skierowanych do zenitu - od 0° do -90° pod horyzontem instrumentu dla celowych skierowanych do nadiru Kąty zenitalne przyjmują wartości od 0^g do 200^g nad horyzontem instrumentu z < 100^g ; pod horyzontem instrumentu z > 100^g Kąty pionowe w odróżnieniu od kątów poziomych wyznaczamy tylko przez jeden punkt celu. Stałe ramię kąta pionowego musi być realizowane za pomocą libeli kolimacyjnej lub urządzenia samopoziomującego zwanym kompensatorem 2)Miejsce zera: przy poziomej osi celowej odczyty na kole pionowym powinny wynosić: - przy podziale zenitalnym 100^g przy pierwszym położeniu lunety i 300^g przy drugim położeniu lunety - przy podziale horyzontalnym 0^g przy pierwszym położeniu lunety i 200^g przy drugim położeniu lunety. Jeżeli odczyt odbiega od wartości teoretycznej występuje błąd indeksu (błąd miejsca zera) Pomiar kąta pionowego: ustawienie teodolitu na statywie poziomowanie, centrowanie, ustawienie alidady i lunety w pierwszym położeniu, - wycelowanie do pierwszego punku celu ,-dokładne spoziomowanie libeli kolimacyjnej za pomocą śruby elewacyjnej, -wykonanie odczytu 01i zanotowanie go w dzienniku polowym, zmiana położenia lunetu z pierwszego na drugie, -dokładne spoziomowanie libeli kolimacyjnej, -wykoannie odczytu O2 i zapisanie go w dzienniku polowym, -Sprawdzenie poprwanośi obserwacji poprzez obliczenie stałej sumy odczytów 01+O2 i porównanie jej z sumą otrzymaną z poprzednich pomiarów oraz obliczenie kąta pionowego z 1i 2 położenia lunety.,- obliczenie kaa zenitalnego i błedu indeksu, -wykonanie obliczeń kontrolnych w cellu sprawdzenia ostatecznej wartości. Kąt zenitalny: Z= O_I-O_II+400^g/2m Błąd indeksu: µ= O_I+O_II+400^g/2 < 2mm-dokładność szacowana teodolitu Przy pomiarze kąta pionowego w jednym położeniu lunety: Z= O_I- µ Laborka nr 4 1) Co to znaczy przetoczyć odcinek: Zagęścić punktami pośrednimi bok zawarty pomiędzy dwoma zaznaczonymi w terenie punktami za pomocą tyczki 2) Bezpośrednie sposoby tyczenia prostych( okiem nieuzbrojonym ) : a) Tyczenie prostej metoda w przód tyczenie w przód jest najprostszym i najczęściej stosowanym przypadkiem bezpośredniego tyczenia prostej. Podczas tyczenia tą metodą obserwator znajdujący się poza punktem końcowym tyczonego odcinka ,widzi przed sobą na jego obu krańcach ustawione pionowo tyczki i za pomocą omówionych znaków dawanych rękoma może naprowadzić na prostą tyczkę trzymaną przez swojego pomocnika Pierwszą czynnością jest w tym przypadku zasygnalizowanie tyczkami punktów końcowych odcinka AB, wewnątrz którego należy następnie wtyczyć pewną liczbę punk­tów pośrednich, poczynając od punktu pośredniego najdalej położonego od stanowiska ob­serwatora a kończąc tyczenie na
punkcie najbliższym. Obserwator ustawiony w odległości 3 - 5 m od punktu początkowego patrzy na tyczki skrajne i wskazuje pomoc­nikowi (pomiarowemu) za pomocą rąk kierunek przesunięcia trzymanej przez niego tyczki do momentu uzyskania jej pokrycia się z tyczkami A,B. Aby wprowadzone wcześniej na prostą tyczki bliskie nie zasłaniały odleglejszych, punkty pośrednie tyczy się w kolejności od najdalszego do najbliższego w stosunku do wtyczającego, w odstępach zwykle nie przekraczających 50m. Przy tyczeniu prostej z bezpośrednią obserwacją tyczek długość odcinka AB nie powinna przekraczać 150 m. Mając do dyspozycji lornetkę, można zwiększyć zasięg tyczenia do 300 m, zaś przy więk­szych długościach tyczonych boków trzeba użyć teodolitu.

b) Tyczenie wstecz ( przedłużenie prostej ) polega na wyznaczeniu punktów pośrednich znajdujących się na zewnątrz danego odcinka Ab rys. 3,12 obserwator ustawia się w odległości 3-5m od tyczki skrajnej B i patrząc w kierunku tyczki A sprowadza tyczkę trzymaną przez pomocnika do pokrycia się z tyczkami A,B. Pomocnik może również samodzielnie ustawić swą tyczkę na przedłużeniu prostej , jeśli zgra ją z tyczkami lini AB. Po wbiciu tyczki 1′ w pozycji zapewniającej pokrycie trzymanej przez siebie tyczki z widocznymi tyczkami A,B może on jeszcze sprawdzić prawidłowość jej ustawienia po oddaleniu się od niej na odległość 3-5 m i w razie korekty dokonać korekty jej pozycji c) Tyczenie punktu przecięcia się prostych d)Tyczenie prostej przez wzniesienie ( metoda ze środka )3) Metoda pośrednia Tyczenia prostej: Tyczenie prostej przez wąską przeszkodęJeśli prosta AB przechodzi przez niezbyt rozległą przeszkodę np. pojedynczy bu­dynek, wówczas wytyczamy pomocniczą prostą AC omijającą przeszkodę (rys. 3.20), lecz przechodzącą możliwie blisko niej. Na prostą AC rzutujemy prostopadle węgielnicą punkt B i zaznaczamy punkt rzutu B', zaś w trójkącie prostokątnym ABB' mierzymy długość przyprostokątnej BB'. Na prostej AC wybieramy punkty pośrednie l' i 2', z których wy­stawiamy węgielnicą prostopadłe zaznaczając prowizorycznie ich końce. Prostopadłe po­winny przechodzić po obu stronach przeszkody i omijając ją, przecinać się z prostą AB. Następnie mierzymy wychodzące z punktu A odległości (miary bieżące): Al', A2' i AB'. Szukane położenie punktów l, 2 określimy po odmierzeniu na prostopadłych, wystawio­nych z punktów l' i 2' obliczonych wcześniej odcinków: 11' i 22'.Na podstawie z twierdzeniem Talesa lub zgodnie z podobieństwem trójkątów: A11', A22' oraz ABB' można napisać proporcje o jednakowym współczynniku proporcjo­nalności

k = BB':AB'.

4)Sposoby tyczenia w przypadku przeszkód terenowych: a) Wzniesienie terenu: met. Ze środka, b) budynek: tyczenie przez wąską przeszkodę, c)tyczenie przez rozległą przeszkodę.5) Na czym polega pomiar długości odcinka w terenie , podaj zasady pomiaru długości odcinka w terenie płaskim i pochyłym. 5)NA czym polega pomiar odcinka w terenie podaj zasady długości odcinka w terenie płaskim i terenie pochyłym: a) w terenie płaskim:

Laborka nr.5) 1)Wymień i omów metody pomiaru szczegółów: Pomiarem szczegółów nazywamy określenie położenia elementów znajdujących się w terenie względem najbliższych elementów osnowy geodezyjnej. Są to następujące metody: domiarów prostokątnych , biegunowych , wcięć liniowych w przód wcięc kątowych w przód , wcięć wstecz - przedłużeń na linie pomiarowe 2)Wymień miary kontrolne przy pomiarze szczegółów : Szczegóły terenowe 1 grupy dokładnościowej powinny być mierzone z elementami kontrolnymi do których zalicza się : -drugie niezależne wyznaczone położenie szczegółów,-miary czołowe tzw. Czołówki,- miary przeciwprostokątne tzw. Podpórki,- miary do punktów przecięcia się lini pomiarowych z granicami działek i konturów lub ich przedłużeniami 3)Jakie długie mogą być domiary przy pomiarze szczegółów metodą ortogonalną : 1grupa szcz.terenowych -25m,dokładmnosc pomiaru 0,005m, dla 2 grupy szczegółów terenowych -50m,dokładność pomiaru 0,05m, dla 3 grupy szcz.terenowych -70m, dokładność pomiaru 0,10m4)Które szczegóły wymagają stosowania miar kontrolnych : są to szczegóły terenowe 1 grupy dokładnościowej.5)Na czym polega pomiar metodą ortogonalną: inaczej metoda domiarów prostokątnych polega na rzutowaniu prostokątnym mierzonych szczegółów na boki osnowy geodezyjnej. Używa się do tego celu przyrządu optycznego zwanego węgielnicą. Szkice prowadzi się w skali przybliżonej, odcięta powinna być poprowadzona prostopadle do lini pomiarowej, miara dotycząca punktu początkowego zaznaczona jest 0,00 a kierunek pomiaru strzałką , miary koncowe na końcu podkreśla się. Laborka nr6 . 1)Rodzaje niwelatorów : - Libelowe w których oś celowa jest poziomowana ręcznie na podstawie obserwacji wskazań libeli niwelacyjnej, samopoziomujące, optyczne, których oś celowa jest poziomowana automatycznie za pomocą kompensatora, lecz odczyt wykonany jest przez obserwatora dokonującego szacowania położenia kreski poziomej na tle podziału łaty. - Samopoziomujące cyfrowe również zaopatrzone w kompensator do automatycznego poziomowani osi celowej odczyt wykonywany jest na łacie wyposażony w kod paskowy jest samoczynnie wykonany przez instrument i wyświetlany w postaci cyfrowej - laserowe które realizują płaszczyznę poziomą poprzez generowanie obrotowej wiązki światła laserowego. 2) Co mierzymy niwelatorem przy użyciu łat niwelacyjnych : Pomiar pionowych odległości 3) Jakie warunki geometryczne powinien spełniać niwelator Libelowy :1. oś libeli niwelacyjnej powinna być prostopadłą do osi obrotu instrumentu - l┴V 2) Płaszyzna główna olidadowej libeli okrągłej powinna być prostopadła do osi obrotu instrumentu Q┴V, 3) pozioma siatka osi celowniczej powinna być prostopadła do osi obrotu instrumentu n1┴ V 4) Oś główna libeli niwelacyjnej powinna być równoległa do osi celowej lunety l II C Niwelator Samopoziomujący : 1) Kompensator niwelatora powinien działać sprawnie w przewidzianym dla niego zakresie kompensacji 2) kompensator powinien ustawiać oś celową lunety w położeniu poziomym 3) płaszczyzna główna libeli okrągłej powinna być prostopadłą do osi obrotu niwelatora Q ┴V, 4) kreska poprzeczna osi celowej powinna być prostopadła do osi obrotu niwelatora n1┴v .4) W jaki sposób można wykonać niwelację aby uniknąć wpływ błędu równoległości osi celowej do osi libeli niwelacyjnej(rurkowej) Wykonanie niwelacji sposobem ze środka umożliwia wyeliminowanie błedu l II c poprzez obliczenie różnicy wysokości ponieważ odczyty wstecz i przód z uwagi na jednakową odległość niwelatora od obu łat są obarczane jednakowymi wpływami błędu zaś po odcięciu tych odczytów wpływy te ulegają redukcji 5)W jaki sposób sprawdza się warunek równoległości osi libeli do osi celowej w niwelatorze : poziomujemy niwelator za pomocą libeli pudełkowej, -obracamy lunetę tak aby jej oś celowa znalazła się nad jedną ze srub ustawczych zaś dwie pozostałe śruby były symetryczne wzg. Lunety, - ma przedłużeniu osi celowej lunety w odległości około 40 m od niwelatora ustawiamy pionowo łatę niwelacyjną na żabce, - na podstawie wskazań libeli niwelatora dokładnie poziomujemy oś celną i wykonujemy odczyt na łacie, - obracamy o pół obrotu śrube ustawczą spodarki z lewej strony lunety , co zmieni odczyt na łacie, -naprowadzamy oś celową na poprzedni odczyt poprzez obrót śruby ustawczej z prawej strony lunety ( w stronę przeciwną niż obracaliśmy lewą śrubę) ,- wychylenie pęcherzyka libeli niwelacyjnej świadczy o wichrowatości osi l, które usuwamy za pomocą poziomych srubek rektyfikacyjnych libeli niwelacyjnej7) Podaj jak jest różnica między niwelatorem libelowym ze śruba niwelacyjną a niwelatorem samopoziomującym: w niwelatorze libelowym jest konieczność ręcznego poziomowania libeli niwelacyjnej przed wykonaniem każdego odczytu na łacie zaś w niwelatorze samopoziomującym w których czynność dokładnego poziomowania osi celowej wykonywana jest przez kompensator automatycznie likwidujący niewielkie odchylenia osi celowej lunety od położenia poziomego.8)Podaj rodzaje niwelacji i zasady pomiaru przewyższen: a)reperów b) podłużna i poprzeczna (przekrojów)9)Podaj róznicę w sprawdzaniu warunków geometrycznych w niwelatorze libelowym ze śruba elewacyjna a w niwelatorze samopoziomującym: Libelowy: 1)L┴v, 2)n1┴v, 3)Q┴v , 4) l II c, Samopoziomujący 1. Kompensator 2).n1┴c , 3) Q┴ v 4) kompensator w Obydwu przypadkach warunki 2 i 3 sprawadza się tak samo 10) Porównaj niwelacje ze środka w przód i ze środka wady i zalety: Ze środka Z: pomiar dokładniejszy, eliminuje wpływ błędów systematycznych, dwukrotnie zwiększa odcinki niwelacji W: Wymaga więcej czasu W przód : Z: szybki pomiar wysokościowy, duże ilości pkt., umożliwia pomiar na terenach trudno dostępnych „( bagiennych) W: Mała dokładność.11) Jaki jest wpływ refrakcji i krzywizny ziemi na pomiar różnicy wysokości metodą niwelacji geometrycznej : dla celowych nie przekraczających 100m wpływ krzywizny ziemi i refrakcji nie ma w niwelacji technicznej istotnego wpływu.Laborka nr 7)Ciąg niwelacyjny:1)WJakim celu wykonuje się niwelację ciągu: Niwelacja jest pomiarem wysokościowym, którego celem jest utworzenie osnowy wysokościowej czyli wyznaczenie wysokości ze względnych stabilizowanych lub markowanych punktów , zwanych reperami z dokładnością wymagan danegoRodzajuiklasyosnowy.2)?3)RodzajęCiągówNiwelacyjnych:a)dwustronnienawiązany(otwarty),b)jednostronnienawiązany(zamknięty),wiszący.5)Opisać przebieg pomiaru ciągu niwelacyjnego: wykonujemy metodą niwelacji ze środka, na każdym stanowisku należy wykonać pomiar dwukrotnie, wyznaczenie pkt. Ustawienia łaty w przód i stanowiska niwelatora w środku odcinka zawartego miedzy pkt. Wiszącymi, pomiar długości celowych, ustawienie niwelatora i spoziomowanie go według libeli pudełkowej, wycelowanie na łatę wstecz, dokładne spoziomowanie libeli niwelacyjnej, wykonanie odczytu i zanotowanie w dzienniku, obliczenie różnicy wysokości ( t1-p1), wykonanie drugiego pomiaru, porównanie różnic wysokości z obu pomiarów i stwierdzeń czy rozbieżność wyników mieści się w granicach dopuszczalnych ( 4mm) jeżeli jest większe to powtarzamy pomiar, obliczeniu średniej różnicy wysokości, przejście na następne stanowisko pomiarowe. 6)Osnowa wysokościowa i jej podział: jest to usystematyzowany zbiór punktów, których wysokość w stosunku do przyjętej powierzchni odniesienia została określona przy zastosowaniu techniki geodezyjnej. Podział: podstawowa ( najwyższa dokładność ), szczegółowa( niższa dokładność ), pomiarowa( niższa dokładność niż w szczegółowej)7)Co podlega wyrównaniu w ciągach niwelacyjnych: Odległość między niwelatorem a danymi punktami.Laborka nr.8 Niwelacja powierzchniowa metodą punktów:1.)Metody pomiaru rzeżby terenu ( G-4/81):podział niwelacji może być wykonany metodą : niwelacji powierzchniowej, niwelacji tachimetrycznej wybór metody uzależniony jest od wymagań dokładności i warunków terenowych Powierzchniowa: niwelacja punktów rozproszonych , jako stanowiska niwelatora należy wykorzystywać przede wszystkim pkt. Osnowy geodezyjnej, jeśli dla mierzonego terenu istnieje mapa sytuacyjna stanowiskami niwelatora mogą być także te punkty których położenie zostało na mapie zidentyfikowanie , odległość miedzy sąsiednimi stanowiskami niwelatora nie powinna przekraczać 200m , stanowiska niwelatora markuje się palikami wbitymi równo w powierzchnię terenu, dal każdego stanowiska niwelatora należy określić rzędną wysokości, dlugość celowych do pkt. Terenowych ( pikiet) nie powinny przekraczać 100m. W terenach rolnych i lesnych dopuszcza się wydłużenie celowych do 150m.2.Kolejność czynności na stanowisku przy niwelacji metodą punktów rozproszonych: ustawienie niwelatora za kołem poziomym nad wybranym pkt. Stanowiska, spoziomowanie instrumentu za pomocą libeli pudełkowej, i jego scentrowanie pionem sznurkowym, pomiar wysokości instrumentu” i” za pomocą łaty, orientacja stanowiska niwelatora poprzez wycelowanie luneta na tyczke ustawioną na sąsiednim stanowisku i zapisanie w dzienniku, należy określić kierunki orientacyjne na dwa sąsiednie stanowiska, pomiar pikiet znajdujący się w zasięgu niwelatora ,- wykonanie jednego 3.Jakie elementy są przedmiotem pomiarów wysokościowych ( Instrukcja G-4 77/81) Przedmiotem pomiarów wysokościowych są elementy uszeregowane ich charakterem i treścią mapy mapy zasadniczej: a) naziemne : przekroje porzeczne ulic, charakterystyczne pkt. Powierzchni, elementy naziemne podziemne, uzbrojenia terenu b) podziemne: górne krawędzie włazów i dna studzienek kanalizacyjnych, osie przewodów wodociągowych, gazowych, załamanie przewodów. Przedmiotem pomiarów w uzasadnionych przypadkach mogą być także inne elementy terenu, ustalone w instrukcjach resortowych lub warunkach technicznych robót wykonywanych dla celów specjalnych. 4) Jakie wielkości należy określić na każdym stanowisku niwelacji metodą punktów rozproszonych: wielkości które należy określić na każdym stanowisku : zmierzenie wysokości niwelatora z dokładnością do 1 cm, wysokość stanowiska , wysokość nawiązania, odczyt na łacie kreską środkową Hst+i=H+s trzy odczyty z łaty d-kreska dolna,g- kreska górna, kreska środkowa, S=d+g/2,2s=d+g, odległość pkt. Rozproszonych od stanowiska niwelatora D=kl+c gdzie c=0, l=d-g, k-stała mnożenia =100, wysokość poszczególnych pkt. Rozproszonych Hp=Hst+i-s.5)Jakie długie mogą być celowe w niwelacji pkt, rozproszonych: Długość celowych niw powinna przekraczać 100m w terenach rolnych i lesnych dopuszcza się wydłużenie do 150m 6.Na czym polega niwelacja metodą pkt. Rozproszonych: polega na pomiarze rzeźby na terenach o niewielkich lecz wyraźnie widocznych spadkach a ponadto na obszarach przejrzystych ( zabudowanych lub przerośniętych) 8.Podaj sposób kontroli poprawności obliczenia wysokości pikiet na stanowisku: odczyt kreski środkowej s służy nie tylko do obliczania wysokości pikiety, lecz także umożliwia skontrolowanie odczytów g,s,d na łacie w zależności : g+d=2S 7)Podaj wzór i objaśnienia na obliczenie wysokości punktu pomierzonego metodą pkt. Rozproszonych: Wysokość pikiety określamy za pomocą niwelacji w przód potrzebny wzór to: Hp=Hst+i-s gdzie: Hst- wysokość stanowiska, i- wysokość instrumentu,s=g+d/2 g- kreska górna , k kreska dolna. 10.Z jaką dokładnością podaje się opisy wysokości pkt. Na mapie : do 1 cm na terenach uzbrojonych, do 1 dm na naturalnych formach ukształtowania terenu.11) W jakim celu odczytuje się 3kreski poziome w lunecie i kierunek do pikiety: kreska dolna d i górna g służą do obliczeń odległości natomiast środkowa do obliczenia wysokości niwelowanego punktu, kierunek do pikiet: przed naniesieniem poszczególnych punktów należy wykreślić na mapie tzw. prostopadły kierunek do pikiet ,który otrzymujemy odkładając w lewo od kierunku orientacyjnego(łączącego dane stanowiska a jednym z sąsiednim stanowisk) kąt odpowiednio odczytanie koła poziomego na dany kierunek orientacyjny.12)Czy można wykonac niwelacje met. Pkt. Rozproszonych niwelatorem, który posiada bład nierównoległości osi celowej i osi libeli? Jeżeli tak to jak to zrobić? Można wykonać niwelację jeżeli go dokładnie zrektyfikujemy tok postepowania to :ustawienie niwelatora z kołem poziomym nad wybranym pkt. Stanowiska, spoziomowanie instrumentu za pomocą libeli pudełkowej i jego scentrowanie pionem sznurkowym, pomiar instrumentu „i” mierzymy za pomocą łaty niwelacyjnej, orientacja stanowiska niwelatora poprzez wycelowanie lunety niwelatora na tyczke ustawioną na sąsiednim stanowisku i zapisanie w dzienniku odczytu orientacyjnegozgodnie z instrukcją G-4należy określic kierunki orientacyjne na dwa sąsiednie stanowiska bądź punkty sytuacyjne dające się ustalić na mapie pomiar pikiet ( pkt. Rozproszonych) znajdujących się w zasięgu niwelatora. Wykonanie odczytu kontrolnego na jeden z pkt. Orientacji stanowiska. Odczyt ten powinien być zgodny z wartością kierunku orientacyjnego określoną na cały czas początku pomiaru. Jest to dowodem nie zmienności położenia niwelatora.

2

---