Uskok to naturalna struktura tektoniczna, która powstaje w wyniku rozerwania mas skalnych oraz przesunięcia ich wzdłuż powstałej powierzchni. Jest to tzw. powierzchnia uskoku lub powierzchnia ślizgu. Na przykład w uskoku normalnym jedne masy skalne przemieszczają się w dół i są nazywane skrzydłem zrzuconym. Te masy, które poruszyły się w górę zwane są skrzydłem wiszącym

USKOK, struktura tektoniczna powstała w wyniku rozerwania mas skalnych i przemieszczenia ich wzdłuż powstałej powierzchni zniszczenia (zw. powierzchnią uskoku). Masy skalne przemieszczone wzdłuż powierzchni uskoku w dół są zw. skrzydłem zrzuconym, przemieszczone w górę — skrzydłem wiszącym. W zależności od nachylenia powierzchni uskokowej i kierunku przemieszczenia rozróżnia się: uskok progowy — powierzchnia uskoku jest pionowa, uskok normalny — powierzchnia uskoku jest nachylona ku skrzydłu zrzuconemu; uskok odwrócony — powierzchnia uskoku jest nachylona w kierunku skrzydła wiszącego. Przemieszczenie wzdłuż powierzchni uskokowej może zachodzić nie tylko w płaszczyźnie pionowej, lecz również w płaszczyźnie poziomej (uskok przesuwczy) lub może być kombinacją tych ruchów, np. uskok zrzutowo-przesuwczy (dominuje składowa pionowa ruchu) Wielkość przemieszczenia może się zmieniać wzdłuż biegu powierzchni uskokowej (uskok nożycowy, zawiasowy). Uskoki o powierzchniach nachylonych pod bardzo małym kątem, w których masy skalne są przemieszczone na znaczną odległość, nazywane są nasunięciami. Uskokom mogą towarzyszyć inne struktury tektoniczne (przyuskokowe podgięcia warstw, fałdy, fleksury). Z uskokami jest związane powstawanie zrębów i rowów tektonicznych. Zob. też uskok transformacyjny.

Uskok jest strukturą tektoniczną powstałą wskutek rozerwania ośrodka skalnego i przemieszczenia jego części (zwanych skrzydłami uskoku) względem siebie wzdłuż rozdzielającej je powierzchni (zwanej powierzchnią uskoku). Podział uskoków oparty jest na nachyleniu ich powierzchni i kierunku przemieszczenia skrzydeł. Rozróżnia się uskoki zrzutowe (normalne, progowe i odwrócone), uskoki przesuwcze i zrzutowo-przesuwcze. Ze względu na zmiany wielkości i kierunku przemieszczenia, zachodzące wzdłuż uskoku, wyróżnia się uskoki zawiasowe i nożycowe. Uskoki o powierzchni poziomej lub nieznacznie nachylonej, wzdłuż której masy skalne przemieszczczone są na znaczną odległość, nazywane są nasunięciami. Przemieszczenia uskokowe prowadzą często do utworzenia rowów tektonicznych, zapadlisk i zrębów. Szczególną odmianą uskoku, odgrywającą istotną rolę w mechanizmie ruchu płyt litosfery, jest uskok transformacyjny.

USKOK

Def. Jest to przerwa w ciągłości skał, połączona z przesunięciem rozsopjonych części wzdłuż powierzchni uskokowej. Powierzchnia uskokowa, jest to powierzchnia nieciągłości i przemieszczania się skał. Po obu stronach powierzchni uskokowej znajdują się skrzydła uskoku. Skrzydło wiszące to takie które doznało względnego wyniesienia, skrzydło zrzucone - względne obniżenie (jeśli przemieszczenie uskokowe ma składową pionową). Zrzut uskoku - składowa pionowa przemieszczenia skrzydeł uskoku (różnica wysokości mierzona w pionie pomiędzy punktem na skrzydle wiszącym, a odnośnym punktem na skrzydle zrzuconym). Rozstęp - składowa pozioma przemieszczenia skrzydeł uskoku lub części warstwy.

Dla uproszczenia najczęściej przyjmujemy, że powierzchnia uskokowa jest płaszczyzną, którą przestrzennie orientujemy przez podanie azymutu linii biegu oraz kierunku i kąta nachylenia. Dopełniając podajemy zrzut uskoku w metrach. Przekrój geologiczny przedstawia elementy uskoku.

---