Metoda regulacji A. Sałustowicza

Naukowe zasady projektowania rozpływów wymuszonych powietrza w pasywnych sieciach wentylacyjnych bez prądów zależnych zostały podane, w 1930 roku, przez A. Sałustowicza w jego pracy dyplomowej na Akademii Górniczej; samą jednak ideę tego sposobu spotykamy już u Protodiakonowa. W metodzie Sałustowicza wyróżnia się trzy warianty:

a) wariant dysypacyjny (zwany regulacją bezpośrednią dodatnią), oparty na wentylatorach głównych, tamach dławiących i najtrudniejszym oczku krytycznym,

b) wariant kumulacyjny (nazywany regulacją pośrednią ujemną), oparty na wentylatorach głównych, wentylatorach pomocniczych i najtrudniejszym oczku krytycznym,

c) wariant kombinowany (zwany regulacją mieszaną), oparty na wentylatorach głównych, tamach dławiących, wentylatorach pomocniczych i pośrednim oczku krytycznym.

W metodzie regulacji A. Sałustowicza korzysta się z zależności

(XXXV.1)

gdzie:

- wypadkowa dysypacja energii w oczku zewnętrznym sieci, J/m³,

- dysypacja energii w bocznicy oczka zewnętrznego sieci, J/m³,

- dysypacja lub kumulacja energii w r-tym regulatorze zlokalizowanym w bocznicy oczka zewnętrznego sieci.

Dysypacje energii , , w oczkach krytycznych wybieramy z wypadowych dysypacji energii wyznaczonych dla wszystkich niezależnych oczek zewnętrznych sieci, stosując następujące zależności:

a) w wariancie dysypacyjnym (dla najtrudniejszego oczka krytycznego)

(XXXV.2)

()

b) w wariancie kumulacyjnym (dla najłatwiejszego oczka krytycznego)

(XXXV.3 )

()

c) w wariancie kombinowanym (dla pośredniego oczka krytycznego)

(XX.XV.4)

Spiętrzenie wentylatorów głównych wyznaczamy z zależności:

a) w wariancie dysypacyjnym

(XXXV.5 )

b) w wariancie kumulacyjnym

(XXXV.6 )

c) w wariancie kombinowanym

(XXXV.7)

Wariant dysypacyjny i kombinowany (regulacja bezpośrednia dodatnia i mieszana) realizowane są za pomocą tam dławiących zloklizowanych w bocznicach wchodzących w skład oczek zewnętrznych , tzn. oczek w których wypadkowe dysypacje energii są mniejsze odpowiednio od spiętrzeń wentylatorów głównych wyznaczonych z zależności (XXXV.5) oraz (XXXV.7). Dysypacja energii w tamach dławiących zlokalizowanych w poszczególnych bocznicach wchodzących w skład oczek łatwych równa jest odpowiednio różnicy między spiętrzeniami wyznaczonymi z wzorów (XXXV.5) oraz (XXXV.7) dla g-tego wentylatora głównego, a wypadkową dysypacją energii w oczku zewnętrznym wyznaczoną z zależności (XXXV.2) oraz (XXXV.4).

Dla wariantów dysypacyjnego oraz kombinowanego ważna jest relacja

(XXXV.8)

Opór tam dławiących zlokalizowanych w poszczególnych bocznicach wchodzących w skład łatwych oczek określa się z zależności

(XXXV.9)

gdzie - strumień objętości powietrza w bocznicy, m³/s.

W wariantach kumulacyjnym i kombinowanym stosowane są wentylatory pomocnicze w bocznicach wchodzących w skład trudnych oczek zewnętrznych, tj. oczek, w których wypadkowe dysypacje energii są większe odpowiednio od spiętrzeń wentylatorów głównych wyznaczonych według zależności (XXXV.6) oraz (XXXV.7). Spiętrzenia wentylatorów pomocniczych zlokalizowanych w bocznicach wchodzących w skład trudnego oczka zewnętrznego równe są odpowiednio różnicy między wypadkowymi dysypacjami energii w tych oczkach a spiętrzeniem wentylatorów głównych obliczonych według wzorów (XXXV.6) oraz (`XXXV.7) dla g-tego wentylatora głównego pracującego w tym oczku, tzn.

(XXXV.10)

Zaletą metody A. Sałustowicza jest to, że wybór oczek zewnętrznych (dróg niezależnych) nie nastręcza żadnych trudności. Wadą natomiast jest fakt, że w niektórych wypadkach występują niezależne oczka wewnętrzne (najczęściej na podszybiach). W metodzie tej trudność tę pomijano na ogół przez tamowanie bocznic tworzących cykle wewnętrzne.

Rys.I.10. Schemat kanoniczny kopalnianej sieci wentylacyjnej

---