WSPÓŁCZYNNIK MOCY TYRYSTOROWYCH UKŁADÓW PROSTOWNIKOWYCH
- Dla przebiegów idealnych
mocy czynnej pobieranej z sieci
=
to
=
gdzie
=
;
- Dla przebiegów odkształconych wzór definiujemy
Dopuszczalne odkształcenie napięcia 3%, przebiegi napięcia i prądu mogą być jak w układach z przebiegami sin., z tym ze każda harmoniczna wytwarza „swoja” moc
;
Pojawiła się nowa składowa mocy - moc deformacji
nie występująca przy przebiegach sinusoidalnych. Wynika ona w wypełnienia harmonicznych napięcia i prądu o numerach sobie nierównych
Wobec czego wzór na moc pozorna ma postać:
A współczynnik mocy:
przy założeniu o sinusoidalnym przebiegu napięcia sieci
wzór przyjmuje postać:
gdzie
Współczynnik mocy jest, zatem iloczynem współczynnika odkształcenia prądu sieci
i współczynnika przesuniecie
podstawowej harmonicznej prądu względem napięcia sieci
- współczynnik przesunięcia -wsp. wykorzystania mocy.
Jest funkcja kata załączenia tyrystorów
kata komutacji
i prądu magnesowania transformatora sieciowego.
Zależność
jest rożna od obu
grup układu prostownikowych (bez
odcięcia i odcięcia zaworów) i
nieznacznie korygowana pulsacja
prądu. Komutacja zawsze zwiększa
dla liniowej aproksymacji prądu komutacji zależnej przyjmuje postać:
- dla układów bez odcięcia zerowego :
- dla układu o odcięciu zerowym:
Zwiększenie prądu magnesowania zmniejsza
- efekt do pominięcia
- współczynnik odkształcenia prądu
zależy od układu połączeń i liczby p - pulsów, kata komutacji
i kota załączenia
- wartość
zwiększa się ze wzrostem liczby pulsów i nieznacznie ze wzrostem
, wpływ
na
do pominięcia dla p
6
- współczynnik
układu z przekształceniami półprzewodnika o komutacji sieciowej zależy głównie od współrzędnych przesunięcia
,
wprowadza tylko korektę wartości
.
ZASADA I SCHEMAT UKŁADU REGULACJI DWUSTANOWEJ NAPIĘCIA W STEROWNIKACH IMPULSOWYCH NAPIĘCIA STAŁEGO
Regulacja przy której zmianie ulega zarówno czas przewodzenia jak i częstotliwość. Stany przewodzenia i blokowania tranzystora uzależnione są wówczas bezpośredniao od wartości prądu obciążenia. Istotę takiej regulacji przedstawia rys. Sprowadza się do regulacji dwustanowej prądu, wielkościa zadaną jest średnio wartość prądu Id*. Róznica miedzy ta wartością a wartością bieżąca prądu obciążenia decyduje o załaczeniu, bądź wyłaczeniu tranzystora:
- gdy
- następuje wyłaczenie tranzystora
- gdy
- następuje załaczenie tranzystora
Schematy
Rozwiązanie graficzne Δi odpowiada ustalonej pętli histerezy komparatora.Jeżli zadane są wartości i1- min oraz i2 -max prądu obciążenia to można wyznaczyć zależnośc częstotliwości f0 łaczeń od przyjętej pulsacji Δi oraz (rezystancji) napięcia na odbiorniku E. W praktyce wykładnik prądu narastania i opadania można przybliżyć odcinkami prostej dzięki czemu upraszcza się opis matematyczny przebiegu.
> 0 - I ćwiartka
Można wykazać że przy zadanej pulsacji prądu obliczona częstotliwośc jest odwrotnie proporcjonalna do pulsacji i zależy od względnej wartości
.
Częstotliwośc maksymalna wystepuje przy
=0,5. Jeżeli znana jest maksymalna częstotliwość prądu to można wyznaczyć minimalną wartośc pulsacje prądu
TYRYSTOROWY UKŁAD PROSTOWNIKOWY MOSTKOWY (2T-2T) OBCIĄŻONY RLE - PRZEWODZENIE CIĄGŁE
- Równanie napięciowe przy zasilaniu Uz = Uzmsin(ωt+αz)=±E+Rz+ωL
Przy czym +E praca prostownikowa a -E praca falownikowa
- Wartość średnia napięcia wyprostowanego Ud=
wzór definicyjny
- Wartość skakania prądu Wzór definicyjny
- Wartość skuteczna napięcia i prądu obliczone są zgodnie ze wzorami definicyjnymi
U={
}
U={
}
I={
}
- Charakterystyka regulacyjna wyraża zależność
gdzie Udo - maksymalna
wartość sredniego napięcia przy pełnym wysterowaniu
=0
- W pracy prostownikowej kąt załączania tyrystorów zawiera się w granicach 0<
<
Wartość średnia napięcia wyprostowanego jest dodatnia Ud>0 energia przepływa z sieci do odbiornika. Praca falownikowa odbywa się przy odwrotnej
- Biegunowości E i kącie załączanego tyrystora powiększonym do
<
<
przy którym wartość średnia napięcia jest ujemna Ud<0 energia jest przekazywana przy zmienionym kierunku przepływa prądu od maszyny - odbiornika do sieci. Zatem maszyna pracuje jako generator.
W pracy prostownikowej kąt αz może przyjmować wartość 0 (odp. to prostownikowi diodowemu) w [racy falownikowej kąt wyprzedzania wysterowania tyrystorów βz miał być większy od 0 βmin =sin?? kąta komutacji. Kąt odp czasowi wyłączenia tyrystora.
TRANZYSTOR IGBT - DZIAŁANIE I PODSTAWOWE CHARAKTER.
Tranzystor bipolarny z izolowaną bramką jest sterowany napięciowo tranzystorem MOS. Ma dużą szybkość przełączania i mała rezystancję baz-emiter.
Współczesny tranzystor IGBT zawiera kilka tysięcy elementarnych struktur tranzystorowych, połączonych równolegle na jednym podłożu.
Działanie:
Stan przewodzenia IGBT opisują statyczne charakterystyki wyjściowe. Są one podobne do charakterystyk tranzystora BJT. Prąd kolektora jest funkcją ciągłą napięcia kolektor - emiter UCE oraz napięcia bramka - emiter UGE.
Charakterystyczne parametry stanu przewodzenie są: - prąd ciągły stały (DC) kolektora IC, -powtarzalny szczytowy prąd kolektora ICRM, średni prąd kolektora IC(AV)M, -napięcie przewodzenia kolektor-emiter UCEsat.
Stany przełączania są ilustrowane przebiegami napięć i prądów. Mamy 2 fazy zaniku prądu kolektora iC. W pierwszej fazie następuje szybki spadek iC (czas opadania tf) do wartości ok. 0,1IC , w drugiej stromość opadania prądu jest zdecydowanie mniejsza (czas tZ), faza ta stanowi tzw. „ogon prąd wyłaczanego”.
Czas wyłączania IGBT bywa definiowany w dwojaki sposób, jako:
-czas toff , liczony od chwili zaniku napięcia bramki do chwili osiągnięcia przez prąd kolektora wartości 0,1IC
-lub czas (toff+tZ), liczony do chwili osiągnięcia przez prąd kolektora wartości 0,01IC, jest on istotny dla wysokich częstotliwości pracy.
Czas toff jest sumą 2 czasów: magazynowania ts (od chwili zaniku napięcia bramki do rozpoczęcia procesu opadania prądu kolektora) oraz czas tf opadania prądu kolektora.
Czas załączania ton składa się z czasów: opóźnienia td i narastania prądu tr.
Czas td , liczony od podania dodatniego napięcia na bramkę do rozpoczęcia narastania prądu kolektora.
Do prawidłowej pracy IGBT w przekształtniku wymagana jest zazwyczaj szybka dioda prostownicza, bocznikująca zaciski kolektor-emiter. W tym celu wykonywane są moduły elektroizolowane, zawierające oba elementy w jednej obudowie
FALOWNIK NAPIECIA
Działanie falownika:
Tyrystory załączone sa parami T1-T3; T2-T4
Dla +Uz:T1,T4odblokowany, -Uz (rozładowanie energii D2 Uz,D3)
Dla drugiej pary:
+Uz: T2, obc T3, -Uz (rozładowanie D1,Uz,D4)
Układ zbudowany jest z 4 zaworów z pełni sterowalnych, cykliczne przełączenia T1-T4 oraz T2-T3 powoduje ze napięcie „u” na obciążniku ma przebieg prostokątny a przebieg prądu odbiornika zależy od charakterystyki obciążenia i przy obciążeniu RL ma on charakterystykę wykładniczą.
Falownik wymaga zasilania ze źródła napięcia stałego o stałej wartości Uz chcąc załączyć następną parę tyrystorów należy wyłączyć parę dotychczas przewodzących. Jest to, zatem typowa komutacja dwustopniowa. Przy obciążeniu, RL wymagane sa diody zwrotne 1-4.
Bocznikujące zawory- umożliwiają one wymianę energii ze źródłem zasilania.
Stabilizacji napięcia średniego dokonuje się za pomocą C
FALOWNIK PRADOWY
Falownik zbudowany jest z tyrystorów jednokrotnych, zasilanie układu ze źródła prądowego - dołączony dławik zapewnia wygładzanie prądu (ciągłość)
W wyniku cyklicznego przełączania par zaworów T1-T4,T2-T3 prąd odbiornika ma przebieg (prawie) prostokątny. Równolegle z obciążeniem wyłączony jest kondensator, który poza pełnieniem roli komutacyjnej dla tyrystorom stanowi źródło energii biernej dla odbiorników o dowolnym charakterze. Dlatego tez stosowane diod zwrotnych jest tutaj zbędne. Reaktancja pojemnościowa kondensatora musi być zawsze większa od reaktancji odbiornika, aby komutacja przebiegała prawidłowo- jest to, zatem komutacja jednostopniowa.
Napięcie wyjściowe takiego falownika silnie zależy od wartości charakteru obciążenia - wada tego układu
CHARAKTER. GŁÓWNA NAPIĘCIOWO PRĄDOWA TYRYSTORA SYMETR (TRIAKA)
UDRM - powtarzalne szczytowe napięcie blokowania
UDSM - niepowtarzalne napięcie blokowania
UB0 - napięcie przełączania
IL - prąd załączenia tyrystora , Ih - prąd wyłączania
PARAMERY DYNAMICZNE TYRYSTORA SCR
Stabilny stan przewodzeniea tyrystora jest poprzedzony dynamicznym procesem załączania
Paramertyy dynamiczne
*czas załączania tyrystora tgt -czas jaki upływa od chwili w której prad bramki osiaga
0,1 Igm do chwili w której napiecie głowne tyrystora obniży się do 0,1 Ud
-czas właczenia tq -zwiazany z ładunkiem przejściowym przy wylaczeniu Qkv
Przedzial czesci od chwili osiągnięcia 0 przez prad głowny do chwili osigniacia przez napiecie blokowanie wartości 0 tyrystor nie jest jeszcze zaczlaczony
*Krytyczna stromość narastania pradu przewodzenia
jest to najwieksza wartość stromości pradu które w okresowych warunkach zalczenia tyrystora nie powoduje jego uszkodzenia
*Krytyczna stromość narastania napiecia blokowania
-najwieksza wartość stromości napiecia blokowania która jeszcze nie powoduje pzrełaczenia tyrystora ze stanu blokowanie do stanu przewodzenia w określonych warunkach przy braku impulsu bramkowego
*ładunek przejściowy przy wyłaczenium Qrr
CHARAKTER. I DZIAŁANIE GTO
Tyrystor wyłaczalny jest w pełni sterowalny .Może być zarówno załaczony jak i wyłaczony za pomoca bramki (odpowiednim impulsem dodatnim lub ujemnym) Zdolnośc wyłączania bramkowego jest cenną zaletą gdyz pozwala zrezygnować z dużych i kosztownych układów komutacji sztucznej.
Waznym parametrem charakterystyki GTO jest współczynnik wzmocnienia progowego - wyrazający stosunek wyłaczonego prądu anodowego do prądu wyłaczającego bramki.Obecnie około 4-5 impulsy wyłączające o dużej wartości szczytowej i dużej mocy.
Wady tyrystorów GTO:
duże wymagania stawiane impulsom załaczającym (wartość szczytowa stromość narastania, czas trwania oraz impulsom wyłączającym)
koniecznośc przepływu określonego prądu bramki przez cały czas przewodzenia tyrystora
koniecznośc zapewnienia napięcia wstecznego na bramce w czasie blokowania napięcia
koniecznośc stosowania układów odciązających złożonych z odpowiednio dobranych rezystancji, kondensatorów i diod szybkich
duże straty mocy wyłączania wskutek prądu resztkowego
Charakterystyka Głowna prądowo napięciowa