![]() | Pobierz cały dokument skale.i.podzialki.prywatne.budownictwo.doc Rozmiar 454 KB |
Skale i podziałki
Skala mapy - miara pomniejszenia przedstawianego obszaru; wyraża stosunek długości oznaczonej na mapie do jej odpowiednika w terenie.
Skala mapy może być przedstawiana jako:
iloraz (np.
) i nosi wtedy nazwę skali ułamkowej;
zapis dzielenia (np. 1:100 000) - skala liczbowa;
przedstawienie jednostek miary długości użytej na mapie i odpowiadającej jej wartości w terenie (np. 1 cm — 1 km lub 1 cm → 1 km) - skala mianowana;
opis (np.: 1 cm na mapie odpowiada 1 km w terenie) - skala opisowa.
Dla map, na których skale miejscowe różnią się od skali główniej w stopniu bardzo małym wykonuje się podziałki. Podziałka jest graficznym przedstawieniem skali mapy. Podziałka ma postać odcinka podzielonego na równe części w wybranych jednostkach miary (np. km). Umieszczana jest ona na mapie, aby ułatwić pomiary. Ze względu na stopień złożoności można je podzielić na podziałki proste i transwersalne.
Podziałka prosta składa się z odcinka podzielonego na kilka równych, opisanych liczbami, części zwanych podstawą podziałki. Podstawy podziałki odłożone są na prawo od wartości 0, a jednostka miary opisana jest wyłącznie przy skrajnej prawej liczbie. Na lewo od wartości 0 odłożony jest jeden odcinek równy podstawie podziałki. Odcinek ten podzielony jest np. na dziesięć równych odcinków zwanych dokładnością podziałki. Taka konstrukcja podziałki prostej pozwala dokonywać na mapie pomiarów z dokładnością do 1/10 podstawy podziałki.
podziałka prosta dla skali 1:10 000
podstawa podziałki: 100 m
dokładność podziałki: 10 m
Konstruując podziałkę należy pamiętać, że podstawa podziałki musi odpowiadać w miarę okrągłym wartościom terenowym, łatwym do podziału na części (np. 1, 5, 10, 50, 100, 200, 500 itd.). Niedopuszczalne jest obieranie jako podstawy podziałki okrągłej wartości długości odcinka w skali mapy, jeśli w wyniku takiego działania podstawa podziałki będzie wyrażała nieokrągłą wartość w terenie - np. dla skali 1:35 000 nie można przyjąć za podstawę podziałki odcinka długości 1 cm, gdyż w takim przypadku długość podstawy podziałki odpowiadałaby 350 m w terenie; w tym przypadku należy zatem jako podstawę przyjąć odcinek mający w terenie długość np. 500 m, a zatem podstawa podziałki na tej mapie powinna mieć długość 14,29 mm.
![]() | Pobierz cały dokument skale.i.podzialki.prywatne.budownictwo.doc rozmiar 454 KB |