0000001 (20)

502 Urazowe uszkodzenia narządu ruchu

wanym lub wolnym płatem tłuszczowym lub powięziowym, pobranym z sąsiedztwa. Kończynę zgina się w kolanie, wydzielone pasmo tractus iltolibialis zeszyte w rurkę wprowadza się w rynienkę i nakrywa płatem kostno-okostnowym. Koniec piata kostno-okostnowego przyszywa się jedwabiem do przedniej krawędzi rynienki lub przymocowuje 1—2 śrubkami.

Szew tkanki podskórnej i skóry. Kończynę unieruchamia się w lekko uciskowym opatrunku (gruba warstwa waty i opaska elastyczna), sięgającym od połowy łydki do pachwiny, na 3—4 tygodni. Czynne unoszenie kończyny do przodu i lekkie czynne ruchy zginania kolana oraz chodzenie o kulach rozpoczyna się w najbliższych dniach po zabiegu.

Pod wpływem ruchów wytwarza się około pasma powięzi pochewka poślizgowa. Napięcie mięśnia naprężacza powięzi szerokiej napina wię-zadło w każdej fazie ruchu („dynamiczna” plastyka więzadła).

1. Choroba Pellegrini — Stieda (Morbus Pellegrini — Stied)

Gwałtowne odwiedzenie nieco zgiętego podudzia może doprowadzić do oderwania przedniej części udowego przyczepu piszczelowego więzadła pobocznego. Obrażenie to nie rozpoznane lub nie leczone unieruchomieniem doprowadza do powstania nadmiernej kostniny w okolicy nadkłykcia przyśrodkowego. Jest to taki sam proces, jaki spostrzega się po zwichnięciach w łokciu. Zależnie od rozległości oderwania oko-stnej i wielkości krwiaka, proces kościotwórczy może objąć sąsiadujące mięśnie (m. adauctor magnus et rn. vastus medialis) i wytworzyć duże skostnienie, które nawet po ustąpieniu objawńw zapalenia poważnie ogranicza czynność stawu.

W okresie osteogenezy każda interwencja jest przeciwwskazana. Masaż i ruchy bierne są szkodliwe. Chory może posługiwać się kończyną w miarę i w granicach niebolesności. Przy takim postępowaniu guz zmniejsza się i ulega w ciągu kilku miesięcy częściowej resorbeji. Jeżeli po około roku wielkość guza jest przyczyną zaburzenia czynności, należy go usunąć.

Technika zabiegu. 1. Guz odsłania się cięciem podłużnym w⁷ osi kończyny przez największą jego wypukłość. Po rozchyleniu płatów skórno-powdę-ziowych oddziela się od guza na ostro wciągnięte w jego zakres odcinki mięśni oraz przecina okostną na granicy guza od góry, przodu i tyłu.

Następnie uwidocznia się górny odcinek pobocznego więzadła i na tępo odłuszcza od kości udowej w najbliższym sąsiedztwie skostnienia.

2. Guz odcina się osteotomem w poziomie nadkłykcia kości udowej łącznie z końcem więzadła pobocznego, który następnie odcina się od guza łącznie z blaszką kostną grubości 2-—3 mm.

Koniec więzadła przyszywa się do kości udowej przy kolanie zgiętym do kąta ok. 150° cienkim drutem lub jedwabiem.

Kończynę lekko zgiętą unieruchamia się w tutorze gipsowym sięgającym od pachwiny do kostek. Chory jak najrychlej po zabiegu ćwiczy czynne unoszenie kończyny. Chodzenie w gipsie jest dozwolone w miarę niebolesności. Dolecza się jak po wczesnym przyszyciu oderwanego więzadła pobocznego.

m. Urazy łąkotek (uwagi ogólne)

Rozdarcie lub oderwanie łąkotki przyśrodkowej powstaje w następstwie złożonego urazu zgięcia, odwiedzenia i skręcenia podudzia na zewnątrz. Zależnie od przewagi udziału jednej z tych składowych, może nastąpić podłużne rozdarcie w zakresie przedniej lub tylnej %, poprzeczne przerwanie na granicy przedniej i środkowej 73, lub w sąsiedztwie tylnego lub przedniego przyczepu, lub podłużne oderwanie środkowej 7ś od torebkowego jej przyczepu. Pęknięcia i oderwania na ograniczonej

Ryc. 242. Obrażenia łąkotek: a — pęknięcie poprzeczne; b — potrójne, podłużne rozdarcie (obs. własna); c — oderwanie tylnej połowy z obrotem o 180°; d — typowe podłużne pęknięcie wewnętrznej łąkotki z obrotem o 180°; ę — podłużne, tyine pęknięcie z oderwaniem od więzadła pobocznego; f — językowate, przednie podłużne oderwanie oraz podłużne pęknięcia bocznej łąkotki.