032009131746

jl i c

jl i c

-

‘ •***)*•*

_ttsm twMifli iwNiMMn sus ?*•« pna*Wl * V ,» ^UM.i< i **

^Łf 4-UłU —    *»'> ZWiMOO* * P^'

riłłt**t* o^ucrjfli- aWtacciyct,

y_____    tu. mitów o Dwftgotw, bogu ekstazy i

yp,.. _ . in^ieMr. bogini przemijam.. i powrotu ramwf *away te ataaowią u niego prawdziwą oi y. ‘j- a w E&tanse nowel Legendy t Demeter (1921), w to-*ue jrycvw Zhon-aye (1922) oraz w napisanym wespół ł « - -utm Szymanowskim libretcie do jego opery Król f.. <* wracają one jeszcze raz po latach w powieści Czer-tr.mt iBwtm (1954), gdzie tenże król Roger, słuchając »jŁtu;:jixne; piszczałki sycylijskiego pasterza, widzi, jak fł,v--y przeusiacza się w boga Dionizosa, pasterski zaś _ltJt — u bachiczną orgię. Terenem, na którym Iwasz-c . uz i-zcję swych dionizyjskich utworów najchętniej ,..-.^tŁZJZŁ jer. rodzima Ukraina lub też — znana mu od ■Łr..evir.4 z opowiadań Szymanowskiego — klasyczna ziemia <-. ;.>#• oacnicznych, Sycylia. O analogii, jaka istniała dlań czy obu krajami, napisze po latach: „[...] jadąc przez twojej młodości [Ukrainę], odczuwałem coś wspól-pomiędzy mą a ojczyzną Empedoklesa [Sycylią], I tu, . warstwy kultur Wschodu i Zachodu nakładały się ,«r.cjsa na drugą tworząc specyficzną aurę” (Spotkania z izynunuuikim). Mit o Ukrainie, „ziemi pogańskiej", jc.Anai t.e.esnej obfitości [...] pełnej owoców' i czarnoksię-• a", w-yraził po raz pierwszy w Legendach i Demeter; kaptanką odbijających się tam bachicznych misteriów ma by*, popadianka Hania. Mamy tu więc znowu owo rfciolopolskie połączenie pogaństwa i ludowości, która w wyobraźni Iwaszkiewicza przybiera konkretny kształt lu-<Vjw<j*ci ukraińskiej.

Wszystkie te wpływy, do których pierwszy okres pobytu w Warszawie dorzuci jeszcze pewien odcień wielkomiejskiej dekadencji, zostawią na twórczości Iwaszkiewicza trwałe ślady. Przez długie lata będzie on je tylko